Xem mẫu
- Luận văn
Sử dụng công cụ tín dụng tài trợ
đầu tư kinh doanh vàng tại Ngân
hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu
Việt Nam
- Trang - 1 -
LÔØI CAÛM ÔN
Toâi xin göûi lôøi caûm ôn ñeán Quyù thaày coâ Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá TP HCM ñaõ
taän tình giaûng daïy vaø höôùng daãn cho toâi nhieàu kieán thöùc quyù baùu trong thôøi gian toâi
hoïc taïi tröôøng.
Xin chaân thaønh caûm ôn thaày Traàn Hoaøng Ngaân - ngöôøi ñaõ taän tình höôùng daãn
toâi thöïc hieän luaän vaên naøy.
Xin chaân thaønh caûm ôn Quyù thaày coâ trong Hoäi ñoàng chaám luaän vaên ñaõ coù
nhöõng ñoùng goùp yù kieán thieát thöïc cho luaän vaên
Xin chaân thaønh caûm ôn caùc caùn boä laõnh ñaïo taïi Ngaân haøng TMCP XNK Vieät
Nam, caùc baïn ñoàng nghieäp ñaõ hoã trôï cho toâi trong quaù trình toâi thu thaäp thoâng tin ñeå
hoaøn thaønh luaän vaên naøy
Ngöôøi thöïc hieän ñeà taøi
- Trang - 2 -
LÔØI CAM ÑOAN
Toâi xin cam ñoan ñaây luaän vaên naøy laø do baûn thaân töï nghieân cöùu vaø thöïc
hieän döôùi söï höôùng daãn khoa hoïc cuûa PGS. TS Traàn Hoaøng Ngaân.
Caùc soá lieäu, keát quaû nghieân cöùu trong coâng trình naøy laø trung thöïc, noäi dung
cuûa luaän vaên naøy chöa töøng ñöôïc ai coâng boá trong baát kyø coâng trình naøo.
Toâi hoaøn toaøn chòu traùch nhieäm veà tính phaùp lyù quaù trình nghieân cöùu khoa
hoïc cuûa luaän vaên naøy.
Tp. HCM, ngaøy 22/06/2009
Nguyeãn Thò Thaønh Taâm
- Trang - 3 -
MUÏC LUÏC
Trang
Trang phuï bìa
Lôøi cam ñoan
Muïc luïc
Danh muïc caùc kyù hieäu, chöõ vieát taét
Môû ñaàu
CHÖÔNG 1:
TOÅNG QUAN VEÀ VAØNG, KINH DOANH VAØNG VAØ TÍN DUÏNG VAØNG
1.1 Toång quan veà vaøng..............................................................................................10
1.1.1 Chöùc naêng cuûa vaøng.........................................................................................10
1.1.2 Ñôn vò ño löôøng vaø caùch qui ñoåi giaù vaøng theá giôùi vaø vaøng trong nöôùc .........11
1.1.3 Caùc yeáu toá cô baûn aûnh höôûng ñeán giaù vaøng.....................................................12
1.2 Kinh doanh vaøng.................................................................................................18
1.2.1 Khaùi nieäm..........................................................................................................18
1.2.2 Phaân loaïi kinh doanh vaøng...............................................................................18
1.2.3 Caùc vaên baûn phaùp lyù lieân quan ñeán kinh doanh vaøng......................................20
1.3 Tín duïng vaøng.................................................................................................…..22
1.3.1 Caùc khaùi nieäm cô baûn.......................................................................................22
1.3.2 Caùc nguyeân taéc tín duïng...................................................................................24
1.3.3 Laõi suaát tín duïng...............................................................................................24
1.3.4 Ruûi ro................................................................................................................25
1.3.5 Baûo ñaûm tín duïng..............................................................................................26
Keát luaän chöông 1.....................................................................................................27
- Trang - 4 -
CHÖÔNG II: SÖÛ DUÏNG COÂNG CUÏ TÍN DUÏNG
TAØI TRÔÏ ÑAÀU TÖ KINH DOANH VAØNG TAÏI EXIMBANK
2.1 Giôùi thieäu chung Ngaân haøng TMCP Xuaát Nhaäp Khaåu Vieät Nam....................28
2.2 Giôùi thieäu nghieäp vuï söû duïng coâng cuï tín duïng taøi trôï ñaàu tö kinh doanh vaøng
...................................................................................................................................32
2.2.1 Ñoái töôïng vaø ñieàu kieän.....................................................................................32
2.2.2 Ñaëc tính saûn phaåm............................................................................................33
2.2.3 Phöông phaùp thöïc hieän.....................................................................................33
2.2.4 Xöû lyù taøi saûn .....................................................................................................43
2.3 Thöïc traïng vieäc söû duïng coâng cuï tín duïng taøi trôï ñaàu tö kinh doanh vaøng.....45
2.3.1 Ñoái töôïng vay....................................................................................................46
2.3.2 Doanh soá trung bình thaùng...............................................................................46
2.3.3 Ñaùnh giaù hieäu quaû............................................................................................49
2.3.3.1 Ruûi ro.............................................................................................................49
2.3.3.2 Öu ñieåm so vôùi caùc hình thöùc ñaàu tö khaùc ....................................................50
2.3.3.3 Nhöõng haïn cheá vaø nguyeân nhaân.....................................................................53
2.3.3.3.1 STK ngoaïi teä chæ chieám 1 tyû leä raát thaáp......................................................53
2.3.3.3.2 Doanh soá cho vay khoâng oån ñònh................................................................54
2.3.3.3.3 Do bieán ñoäng cuûa thò tröôøng.......................................................................54
2.3.3.3.4 Quy ñònh cuûa NHNN...................................................................................55
2.3.3.3.5 Coâng taùc marketing haïn cheá.......................................................................55
2.3.3.3.6 Phaàn meàm chöông trình.............................................................................56
2.3.3.3.7 Vaán ñeà nhaân söï...........................................................................................57
Keát luaän chöông 2.....................................................................................................58
- Trang - 5 -
CHÖÔNG 3: GIAÛI PHAÙP PHAÙT TRIEÅN HOAÏT ÑOÄNG TÍN DUÏNG
TAØI TRÔÏ ÑAÀU TÖ KINH DOANH VAØNG TAÏI EXIMBANK
3.1 Nhoùm giaûi phaùp daønh cho nhaø ñaàu tö...............................................................59
3.2 Nhoùm giaûi phaùp vi moâ daønh cho ngaân haøng.....................................................61
3.2.1 Caïnh tranh tyû giaù ngoaïi teä................................................................................61
3.2.2 Naâng caáp coâng ngheä.........................................................................................61
3.2.3 Xaây döïng Web - hình thöùc phuïc vuï khaùch haøng hieäu quaû................................62
3.2.4 Taêng cöôøng marketing vaø quaûng caùo...............................................................65
3.2.5 Naâng cao thaùi ñoä phuïc vuï khaùch haøng.............................................................66
3.2.6 Thöïc hieän toát coâng taùc chaêm soùc khaùch haøng..................................................68
3.2.7 Coâng taùc tuyeån duïng vaø ñaøo taïo.......................................................................70
3.3 Nhoùm giaûi phaùp vó moâ daønh cho caùc cô quan quaûn lyù......................................72
3.3.1 Neân cho nhaäp khaåu vaøng ñeå thò tröôøng vaøng lieân thoâng...................................72
3.3.2 Giaûm thueá nhaäp khaåu vaøng...............................................................................73
3.3.3 Haïn cheá nhaäp vaøng baèng giaáy pheùp ................................................................76
3.3.4 Chính saùch xuaát khaåu vaøng phuø hôïp.................................................................76
3.3.5 Chính saùch tyû giaù..............................................................................................78
3.3.6 Taïo haønh lang phaùp lyù quaûn lyù saøn vaøng.........................................................85
3.3.7 Lieân keát thaønh laäp saøn giao dòch vaøng quoác gia...............................................88
3.3.8 Môû roäng ñoái töôïng kinh doanh vaøng treân taøi khoaûn ôû nöôùc ngoaøi...................91
Keát luaän chöông 3.....................................................................................................95
Keát luaän.....................................................................................................................96
Taøi lieäu tham khaûo....................................................................................................97
Phuï luïc......................................................................................................................99
- Trang - 6 -
CHÖÕ VIEÁT TAÉT
ACB : Ngaân haøng TMCP AÙ Chaâu
BIDV : Ngaân haøng Ñaàu tö vaø Phaùt trieån Vieät Nam
CNTT : Coâng ngheä thoâng tin
DN : Doanh nghieäp
EIB : Ngaân haøng TMCP Xuaát Nhaäp Khaåu Vieät Nam
Eximbank : Ngaân haøng TMCP Xuaát Nhaäp Khaåu Vieät Nam
LSCB : Laõi suaát cô baûn
NH : Ngaân haøng
NHNN : Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam
NHTM : Ngaân haøng thöông maïi
NHTÖ : Ngaân haøng Trung öông
SJC : Coâng ty Vaøng baïc ñaù quyù Saøi Goøn
STK : Soå tieát kieäm
TCKT : Toå chöùc kinh teá
TCTD : Tổ chức tín dụng
TMCP : Thöông maïi coå phaàn
TSÑB : Taøi saûn ñaûm baûo
XNK : Xuaát Nhaäp Khaåu
VN : Vieät Nam
- Trang - 7 -
LÔØI MÔÛ ÑAÀU
1. Söï caàn thieát cuûa ñeà taøi:
Hieän nay giaù vaøng bieán ñoäng lieân tuïc vôùi möùc cheânh leäch khaù lôùn taïo ra khaû
naêng sinh lôøi cao. Ñieàu naøy ñaõ thu huùt raát nhieàu nhaø ñaàu tö tham gia ñaàu tö vaøng.
Tham gia ñaàu tö vaøng coù raát nhieàu öu ñieåm nhö an toaøn voán, caû khi laïm phaùt cao,
vaø lôïi nhuaän thu veà lôùn gaáp nhieàu laàn so vôùi göûi tieàn tieát kieäm ngaân haøng vaø tính
thanh khoaûn cuûa vaøng cuõng laøm caùc nhaø ñaàu tö deã chòu.
Vì vaäy, ñaõ coù raát nhieàu hình thöùc ñaàu tö cuõng nhö raát nhieàu caùc phöông phaùp
ñaàu tö cho caùc nhaø ñaàu tö vaøng, song ñaàu tö vaøng laø keânh ñaàu tö aån chöùa nhieàu ruûi
ro khoù döï ñoaùn. Ñeå coù theå löïa choïn caùch ñaàu tö thích hôïp nhaèm toái ña hoùa lôïi nhuaän
vaø toái thieåu hoùa nhöõng ruûi ro, nhaø ñaàu tö phaûi hieåu roõ öu nhöôïc ñieåm cuûa töøng loaïi
hình ñaàu tö naøy vaø choïn ra caùch ñaàu tö thích hôïp.
Vôùi yù nghóa ñoù, ñeà taøi: “Söû duïng coâng cuï tín duïng taøi trôï ñaàu tö kinh doanh
vaøng taïi Ngaân haøng TMCP Xuaát Nhaäp Khaåu Vieät Nam” seõ giôùi thieäu cho caùc nhaø
ñaàu tö roõ hôn veà hình thöùc ñaàu tö naøy, phöông phaùp tính toaùn, öu nhöôïc ñieåm so vôùi
caùc loaïi hình ñaàu tö khaùc; ñoàng thôøi ñaùnh giaù nhöõng keát quaû, nhöõng haïn cheá,
nguyeân nhaân haïn cheá vaø ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp nhaèm hoaøn thieän hình thöùc tín
duïng vaøng taïi Eximbank.
2. Muïc tieâu nghieân cöùu:
Nghieân cöùu caùc hình thöùc ñaàu tö vaøng ôû Vieät Nam vaø phaân tích hình thöùc ñaàu
tö vaøng döïa treân vieäc söû duïng caùc coâng cuï tín duïng. Treân cô sôû nghieân cöùu caùc kòch
- Trang - 8 -
baûn bieán ñoäng cuûa giaù vaøng ñeå ñöa ra caùc giaûi phaùp mang tính thöïc tieãn nhaèm hoaøn
thieän hình thöùc ñaàu tö vaøng naøy.
3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu:
Ñoái töôïng : hình thöùc tín duïng vaøng
Phaïm vi nghieân cöùu: taïi Eximbank
4. Phöông phaùp nghieân cöùu:
Vieäc nghieân cöùu cuûa taùc giaû döïa treân caùc taøi lieäu höôùng daãn cho vay baûo
ñaûm baèng vaøng, ngoaïi teä maët, tieàn göûi, STK, giaáy tôø coù giaù cuûa Eximbank. Caùc taøi
lieäu phaân tích giaù vaøng vaø caùc hình thöùc ñaàu tö vaøng maø taùc giaû thu thaäp töø saùch
giaùo khoa, töø internet, vaø tham khaûo caùc yù kieán töø caùc chuyeân gia trong lónh vöïc
kinh doanh vaøng.
Ñeå coù theå nghieân cöùu caùc vaán ñeà cho keát quaû moät caùch chính xaùc vaø hieäu
quaû khi aùp duïng vaøo thöïc teá, taùc giaû ñaõ söû duïng caùc phöông phaùp nghieân cöùu sau:
4.1 Phöông phaùp tham khaûo: Tham khaûo yù kieán caùc chuyeân gia trong lónh
vöïc kinh doanh vaøng.
4.2 Phöông phaùp nghieân cöùu taïi saøn: Nguoàn thoâng tin ñöôïc thu thaäp vaø söû
duïng chuû yeáu laáy töø caùc nguoàn thoáng keâ cuûa Ngaân haøng TMCP XNK Vieät Nam.
5. YÙ nghóa khoa hoïc vaø thöïc tieãn:
+ Phaân tích vaø ñuùc keát hoaït ñoäng ñaàu tö kinh doanh vaøng döïa treân vieäc söû
duïng caùc coâng cuï tín duïng.
+ Goùp phaàn hoaøn thieän vaø naâng cao hoaït ñoäng tín duïng taøi trôï ñaàu tö kinh
doanh vaøng cuûa Eximbank.
6. Nhöõng ñieåm noåi baät cuûa luaän vaên:
- Trang - 9 -
+ Luaän vaên ñi saâu nghieân cöùu moät vaán ñeà laø söû duïng coâng cuï tín duïng trong
ñaàu tö kinh doanh vaøng cuûa moät boä phaän khaùch haøng cuûa Eximbank.
+ Luaän vaên ñaõ toång keát caùc hoaït ñoäng tín duïng vaøng. Neâu ra öu ñieåm so vôùi
caùc hình thöùc ñaàu tö vaøng khaùc vaø ñöa ra nhöõng haïn cheá vaø nguyeân nhaân cuûa noù.
+ Luaän vaên ñaõ ñöa ra nhöõng bieän phaùp coù khaû naêng öùng duïng nhaèm thu huùt
khaùch haøng vaø goùp phaàn thöïc hieän muïc tieâu môû roäng tín duïng cuûa ngaân haøng.
7. Keát caáu cuûa luaän vaên:
Ngoaøi phaàn môû ñaàu, keát luaän, danh muïc taøi lieäu tham khaûo, phuï luïc bieåu
maãu luaän vaên goàm 03 chöông:
Chöông 1: Toång quan veà vaøng, tín duïng vaø kinh doanh vaøng.
Chöông 2: Söû duïng coâng cuï tín duïng taøi trôï ñaàu tö kinh doanh vaøng taïi
Eximbank.
Chöông 3: Giaûi phaùp phaùt trieån hoaït ñoäng tín duïng taøi trôï ñaàu tö kinh doanh
vaøng taïi Eximbank.
Maëc duø ñaõ heát söùc coá gaéng vaø noã löïc nghieân cöùu thöïc hieän ñeà taøi naøy, tuy
nhieân ñaây laø moät ñeà taøi môùi, soá lieäu phaûi ñöôïc thu thaäp töø nhieàu nguoàn khaùc nhau,
nhöng quan trong hôn caû laø soá lieäu khoâng ñöôïc coâng boá coâng khai neân chaéc chaén
luaän vaên naøy seõ coù moät soá thieáu soùt, raát mong ñöôïc thaày höôùng daãn, caùc thaày coâ
trong hoäi ñoàng chaám luaän vaên, caùc baïn ñoïc goùp yù ñeå luaän vaên naøy hoaøn thieän hôn.
Xin chaân thaønh caùm ôn.
Traân troïng.
Ngöôøi thöïc hieän ñeà taøi
- Trang - 10 -
CHÖÔNG 1:
TOÅNG QUAN VEÀ VAØNG, KINH DOANH VAØNG
VAØ TÍN DUÏNG VAØNG
1.1 Toång quan veà Vaøng:
Ñeå hieåu roõ veà vaøng, tröôùc heát caàn tìm hieåu chöùc naêng cuûa vaøng:
1.1.1 Chöùc naêng cuûa vaøng:
1.1.1.1 Chöùc naêng haøng hoùa:
Vôùi tính chaát laø moät kim loaïi quyù, vaøng ñaõ ñöôïc söû duïng qua caùc thôøi ñaïi.
Thoâng qua lao ñoäng, con ngöôøi ñaõ cheá taùc vaøng thaønh nhöõng vaät duïng höõu ích phuïc
vuï cho cuoäc soáng cuûa mình: caùc ñoà trang söùc, ñoà duøng baèng vaøng...
Sau khi vaøng ñöôïc khai thaùc nhieàu hôn, noù ñöôïc söû duïng roäng raõi trong coâng
nghieäp nhôø nhöõng tính naêng ñaëc bieät: cheá taïo linh kieän ñieän töû phuïc vuï lónh vöïc
haøng khoâng, vuõ truï; cheá taïo duïng cuï quang hoïc....
Nhö vaäy tröôùc khi trôû thaønh tieàn teä, vaøng cuõng chæ laø moät loaïi haøng hoùa thoâng
thöôøng. Vai troø cuûa vaøng chæ thöïc söï quan troïng keå töø khi noù mang hình thaùi tieàn teä
vì luùc ñoù noù coù theå tröïc tieáp ñöôïc chuyeån hoùa thaønh baát kyø thöù haøng hoùa naøo.
1.1.1.2 Chöùc naêng tieàn teä:
Vaøng coù ñaày ñuû chöùc naêng tieàn teä sau ñaây:
_ Chöùc naêng phöông tieän thanh toaùn: (thanh toaùn trong nöôùc vaø thanh toaùn
quoác teá) giuùp cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, trao ñoåi haøng hoùa ñöôïc thuaän lôïi.
_ Chöùc naêng phöông tieän thöôùc ño giaù trò: khi noù xaùc ñònh chi phí saûn xuaát vaø
giaù caû cuûa haøng hoùa ñöôïc mua baùn.
- Trang - 11 -
_ Chöùc naêng phöông tieän tích tröõ höõu hieäu: vieäc tích tröõ vaøng khoâng chæ dieãn
ra ôû moät caù nhaân maø caû ôû Nhaø nöôùc döôùi daïng taøi saûn quoác gia.
1.1.2 Ñôn vò ño löôøng vaø caùch qui ñoåi giaù vaøng theá giôùi vaø vaøng trong nöôùc:
- Caùc ñôn vò ño löôøng cuûa Vaøng:
Trong ngaønh kim hoaøn ôû Vieät Nam, khoái löôïng cuûa vaøng ñöôïc tính theo ñôn
vò laø caây (löôïng hay laïng) hoaëc laø chæ. Moät caây vaøng naëng 37,50 gram. Moät chæ
baèng 1/10 caây vaøng. Treân thò tröôøng theá giôùi, vaøng thöôøng ñöôïc tính theo ñôn vò laø
ounce hay troy ounce. 1 ounce töông ñöông 31.103476 gram.
- Tuoåi vaøng (hay haøm löôïng vaøng) ñöôïc tính theo thang ñoä K (karat). Moät
Karat töông ñöông 1/24 vaøng nguyeân chaát. Vaøng 9999 töông ñöông vôùi 24K. Khi
ngöôøi ta noùi tuoåi vaøng laø 18K thì noù töông ñöông vôùi haøm löôïng vaøng trong maãu
xaáp xæ 75%. Vaøng duøng trong ngaønh trang söùc thoâng thöôøng coøn goïi laø vaøng taây coù
tuoåi khoaûng 18K
- Thò tröôøng vaøng theá giôùi
Ñôn vò yeát giaù (thoâng thöôøng): USD/ounce (USD/oz)
ounce = 1 troy ounce = 0.83 löôïng
1löôïng = 1.20556 ounce
- Thò tröôøng vaøng trong nöôùc
Ñôn vò yeát giaù: VND/löôïng
Coâng thöùc quy ñoåi giaù vaøng töø ñôn vò tính USD/Oz thaønh ñôn vò tính
VND/löôïng: (Theo oâng Huyønh Trung Khaùnh, Phoù chuû tòch Hieäp hoäi kinh doanh
vaøng Vieät Nam)
= (Giaù vaøng theá giôùi (USD/Oz) + Chi phí vaän chuyeån + Phí baûo hieåm) * (1+
Thueá nhaäp khaåu) * 1.20556 * Tyû giaù USD/VND + Phí gia coâng (1.1)
- Trang - 12 -
Chi phí vaän chuyeån öôùc tính : 0.75 USD/ounce
Phí baûo hieåm öôùc tính : 0.25 USD/ ounce
Thueá nhaäp khaåu vaøng : 1%
Tyû giaù USD/ VNÑ : 17.780 VNÑ/USD (ngaøy 22/05/09)
Phí gia coâng vaøng mieáng : 30.000 VNÑ
Ví duï: giaù vaøng theá giôùi laø 950 ñoâ la Myõ/ounce thì giaù vaøng trong nöôùc
trong ñieàu kieän bình thöôøng seõ baèng:
(950 + 0.75 + 0.25) * 1.01 * 17.780 * 1.2 + 30.000 VNÑ = 20.523 trieäu ñoàng
VNÑ
1.1.3 Caùc yeáu toá cô baûn aûnh höôûng ñeán giaù vaøng theá giôùi vaø giaù vaøng trong
nöôùc
Gaàn ñaây, giaù vaøng dao ñoäng baát thöôøng laøm ngaïc nhieân caû nhöõng chuyeân
gia kinh nghieäm nhaát. Naém baét ñöôïc chieàu dao ñoäng cuûa giaù vaøng laø naém baét ñöôïc
khaû naêng ñaàu tö kieám lôïi hay ít nhaát coù theå haïn cheá moät phaàn ruûi ro do thò tröôøng
mang laïi. Tuy nhieân, taát caû coøn chôø khaû naêng phaân tích vaø döï baùo cuûa caùc nhaø ñaàu
tö qua nhöõng neùt chính döôùi ñaây:
1.1.3.1 Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán giaù vaøng theá giôùi:
1.1.3.1.1 Söï bieán ñoäng cuûa giaù ñoâ la Myõ
Hieän nay, ñoâla Myõ ñöôïc xem laø ñoàng tieàn mang tính thanh toaùn toaøn caàu, do
ñoù, caùc loaïi haøng hoùa hay ngoaïi teä khi giao dòch treân theá giôùi thöôøng ñöôïc ñònh giaù
theo ñoâla vaø vaøng cuõng khoâng ngoaïi leä. Vì vaäy, baát cöù taùc ñoäng naøo aûnh höôûng ñeán
giaù trò ñoàng ñoâla Myõ thì cuõng taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán bieán ñoäng giaù caû cuûa vaøng. .
Khi xem xeùt giaù trò ñoàng ñoâla Myõ, ngöôøi ta thöôøng ñaùnh giaù thoâng qua:
Tình traïng caùn caân taøi khoaûn vaõng lai cuûa Myõ.
- Trang - 13 -
Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI).
Cho vay theá chaáp yeáu.
Vieäc caùc nöôùc, nhaát laø caùc nöôùc xuaát khaåu daàu moû vaø nöôùc coù döï tröõ
ngoaïi teä lôùn chuyeån moät phaàn döï tröõ ngoaïi teä cuûa mình sang caùc ñoàng tieàn khaùc
cuõng goùp phaàn laøm giaûm giaù ñoàng ñoâla Myõ.
Söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá Myõ.
Chính saùch cuûa chính phuû Myõ.
Quyeát ñònh veà laõi suaát cuûa Cuïc Döï tröõ Lieân bang Myõ (FED).
1.1.3.1.2 Baát oån chính trò vaø söï bieán ñoäng cuûa giaù daàu
Söï töông quan trong bieán ñoäng giaù caû giöõa caùc loaïi haøng hoùa treân thò tröôøng
laø ñieàu khoâng traùnh khoûi, nhaát laø caùc loaïi haøng hoùa cuøng ñöôïc ñònh giaù baèng moät
loaïi tieàn teä, trong ñoù vaøng vaø daàu laø 2 loaïi haøng hoùa coù moái quan heä chaët cheõ veà
giaù.
Khu vöïc khai thaùc vaø xuaát khaåu daàu moû lôùn nhaát theá giôùi ñöôïc bieát ñeán laø
vuøng Trung Ñoâng vaø caùc nöôùc khu vöïc naøy thöôøng döï tröõ taøi saûn döôùi daïng vaøng,
do ñoù chính nguoàn cung daàu moû vaø nguoàn caàu veà vaøng cuûa khu vöïc Trung Ñoâng
quaù lôùn, aûnh höôûng ñeán giaù caû 2 loaïi haøng hoùa naøy neân nhieàu nhaø ñaàu tö thöôøng
nhìn vaøo dieãn bieán giaù daàu trong hieän taïi vaø dieãn bieán ñöôïc döï ñoaùn trong töông lai
cuûa daàu ñeå töø ñoù döï ñoaùn cho xu höôùng dao ñoäng cuûa vaøng.
Tuy nhieân, caàn coù söï phaân bieät raèng, vaøng vaø daàu laø 2 loaïi haøng hoùa khaùc
nhau, dó nhieân seõ chòu nhöõng taùc ñoäng khaùc nhau khi bieán ñoäng giaù caû. Neáu söï bieán
ñoäng cuûa daàu ñöôïc ñaùnh giaù laø ñeán töø taùc ñoäng cuûa ñoàng USD thì dao ñoäng giaù daàu
phaàn lôùn seõ dieãn bieán töông quan vôùi bieán ñoäng cuûa vaøng.
- Trang - 14 -
Nhöng neáu yeáu toá taùc ñoäng khieán cho daàu dao ñoäng khoâng ñeán töø ñoàng USD,
maø vì lyù do khaùc thì khoù coù theå noùi raèng, dieãn bieán cuûa vaøng roài cuõng dieãn ra theo
chieàu höôùng nhö vaäy.
1.1.3.1.3 Thò tröôøng chöùng khoaùn toaøn caàu
Thò tröôøng chöùng khoaùn vaø giaù vaøng cuõng coù moái lieân heä vôùi nhau raát maät
thieát. Thoâng thöôøng giaù vaøng seõ bieán ñoäng cuøng chieàu vôùi thò tröôøng tieàn teä, thò
tröôøng haøng hoùa vaø thò tröôøng chöùng khoaùn vaø bieán ñoäng ngöôïc chieàu vôùi giaù USD.
Ví duï: Khi coå phieáu treân thò tröôøng chöùng khoaùn giaûm ñieåm, caùc quyõ seõ baùn vaøng
ñeå buø loã cho söï giaûm ñieåm cuûa coå phieáu, vaø vì vaäy vaøng seõ giaûm giaù
Cung caàu:
1.1.3.1.4
Nhöõng naêm 1970, thò tröôøng vaøng coù ñuû nguoàn cung vaø caùc nhaø khai thaùc
taêng saûn löôïng ñaùp öùng kòp nhu caàu. Coøn hieän nay, thò tröôøng vaøng coù nhieàu yeáu toá
khaùc bieät lôùn: nhu caàu theá giôùi taêng vöôït cung vaø saûn löôïng vaøng toaøn caàu coù xu
höôùng giaûm. Theå hieän:
_ Veà caàu: taêng do nhöõng lyù do chính sau
+ Thöù nhaát, tình hình chính trò treân theá giôùi luoân baát oån: khieán loøng tin cuûa
ngöôøi tieâu duøng vaø ñaàu tö giaûm suùt daãn ñeán vieäc chuyeån sang tích tröõ vaøng neân ñaåy
“caàu” vaøng taêng cao.
+ Thöù hai, xuaát phaùt töø haøng loaït caùc söï kieän chính trò giöõa Myõ vaø caùc nöôùc
Hoài giaùo, Trieàu Tieân cuøng vôùi thaâm huït ngaân saùch, thaâm huït caùn caân vaõng lai cuûa
Myõ vaø kinh teá Myõ chöa coù daáu hieäu phaùt trieån beàn vöõng khieán ñoàng USD giaûm giaù
maïnh, khieán vaøng vaø moät soá ngoaïi teä khaùc taêng cao treân thò tröôøng theá giôùi.
- Trang - 15 -
Ngoaøi ra caùc Ngaân haøng Trung öông coù xu höôùng “ña daïng hoùa döï tröõ ngoaïi
hoái” theo höôùng taêng döï tröõ baèng vaøng vaø giaûm döï tröõ baèng USD.
Caùc thaønh vieân chuû choát trong Lieân Hôïp Quoác nhö Trung Quoác, AÁn Ñoä, Nga
vaø nhieàu nöôùc khaùc cuõng ñang keâu goïi khoâi phuïc laïi heä thoáng tieàn teä vaø ñeà caäp tôùi
vieäc thay theá ñoàng USD baèng moät ñoàng tieàn ña cöïc, ít chòu aûnh höôûng bôûi ñoàng
USD.
+ Thöù ba, do nhu caàu ñaàu tö cuûa thò tröôøng taêng : trong moät vaøi naêm trôû laïi
ñaây, cuøng vôùi söï gia taêng cuûa giaù vaøng, caùc quyõ ñaàu tö vaøng ngaøy caøng naém giöõ
nhieàu vaøng hôn vaø laø yeáu toá gaây taùc ñoäng maïnh tôùi giaù vaøng trong ngaén haïn.
+ Thöù tö, do söï leân giaù cuûa daàu thoâ treân thò tröôøng theá giôùi: ñaõ ñaåy giaù caû
haøng hoùa taêng, heä quaû laø gia taêng laïm phaùt, giaûm taêng tröôûng kinh teá. Lo sôï tröôùc
tình hình laïm phaùt, caùc nhaø ñaàu tö coù xu höôùng dòch chuyeån ñaàu tö töø caùc taøi saûn
khaùc sang vaøng ñeå tìm lôïi nhuaän cao vaø an toaøn taøi saûn.
+ Thöù naêm, do nhu caàu söû duïng vaøng, ñaëc bieät laø vaøng trang söùc trong caùc
muøa leã hoäi cuûa ngöôøi Hoài giaùo, leã giaùng sinh, muøa cöôùi vaø naêm môùi taïi caùc nöôùc
ñoâng daân nhö Trung Quoác, AÁn Ñoä…
_ Veà cung:
+ Thöù nhaát: do saûn löôïng giaûm: Hieän theá giôùi tieâu thuï moãi naêm nhieàu hôn
1.000 taán vaøng so vôùi saûn löôïng. Nhu caàu veà vaøng ngaøy caøng cao trong luùc nguoàn
cung laïi giaûm. Vieäc giaûm saûn löôïng coù nhieàu nguyeân nhaân: do nhieàu nhaø maùy phaûi
ñoùng cöûa saûn xuaát vì chi phí moâi tröôøng quaù cao (ví duï ôû Nam Phi - laø nöôùc saûn xuaát
ñoàng thôøi cuõng laø nöôùc xuaát khaåu vaøng lôùn nhaát theá giôùi). Do hoaït ñoäng cuûa nhieàu
moû khai thaùc vaøng bò giaùn ñoaïn vì coâng nhaân bieåu tình ñoøi caûi thieän ñieàu kieän laøm
vieäc, vaø do tình traïng khuûng hoaûng ñieän ôû caùc quoác gia Baéc Myõ vaø chaâu Myõ Latinh.
- Trang - 16 -
Treân theá giôùi, chæ coù Trung Quoác coù saûn löôïng khai thaùc vaøng cao (naêm 2007 treân
200 taán, naêm 2008 khoaûng 300 taán) nhöng nöôùc naøy khoâng xuaát khaåu vaøng.
+ Thöù hai, caùc Ngaân haøng Trung öông (NHTÖ) treân theá giôùi haïn cheá baùn vaøng
theo Hieäp ñònh cuûa caùc NHTÖ chaâu AÂu. Theo hieäp öôùc naøy, ngaân haøng ñöôïc baùn
khoaûng 500 taán vaøng/naêm. Xu höôùng cuûa chaâu AÂu cuõng laø moät phaàn trong xu höôùng
chung cuûa caùc NHTÖ trong vieäc giaûm giaù baùn vaø taêng cöôøng ñaàu mua. Vieäc naøy seõ
giuùp choáng ñôõ laïi baõo giaù trong thôøi kyø khuûng hoaûng thò tröôøng taøi chính nhö hieän
nay.
1.1.3.1.5 Yeáu toá taâm lyù:
Do tình hình kinh teá theá giôùi chöa coù daáu hieäu phaùt trieån khaû quan, lo ngaïi
laïm phaùt, ngöôøi daân ñoå xoâ ñi mua vaøng ñeå tích tröõ.
1.1.3.2 Caùc yeáu toá aûnh höôûng giaù vaøng trong nöôùc:
ÔÛ Vieät Nam cuõng coù nhieàu moû vaøng vôùi nhieàu quy moâ vaø hình thaùi khaùc
nhau. Tuy nhieân, 95% löôïng vaøng tieâu thuï trong nöôùc laø ñöôïc nhaäp khaåu. Do vaäy,
moïi bieán ñoäng treân theá giôùi ñeàu coù aûnh höôûng nhaát thôøi ñeán thò tröôøng trong nöôùc.
1.1.3.2.1 Giaù vaøng treân theá giôùi.
Nhìn vaøo coâng thöùc tính giaù vaøng, ta thaáy giaù vaøng trong nöôùc phuï thuoäc vaøo
giaù vaøng theá giôùi. Do ñoù, moãi söï bieán ñoäng cuûa giaù vaøng theá giôùi seõ taùc ñoäng ñeán
giaù vaøng trong nöôùc.
Chính saùch veà vaøng cuûa chính phủ
1.1.3.2.2
Töø ñaàu naêm 2008 ñeán thaùng 07/2008, Vieät Nam ñaõ nhaäp khaåu 62 taán vaøng
khieán goùp phaàn taêng nhaäp sieâu, vì vaäy NHNN cuøng vôùi caùc cô quan lieân ñôùi ñaõ
quyeát ñònh khoâng caáp pheùp nhaäp khaåu vaøng. Tuy nhieân, neáu nhö Nhaø nöôùc khoâng
cho pheùp nhaäp theâm vaøng thì chaéc chaén giaù vaøng trong nöôùc seõ taêng cao hôn giaù
- Trang - 17 -
vaøng theá giôùi raát nhieàu do cung caàu khoâng ñoái xöùng. Theo soá lieäu ngaøy 28/07/2009
cuûa Trung taâm giao dòch vaøng Eximbank, giaù vaøng trong nöôùc hieän cao hôn giaù
vaøng treân theá giôùi 850.000 VNÑ.
Hoaëc trong tröôøng hôïp Boä Taøi chính taêng thueá suaát nhaäp khaåu vaøng leân 1%,
möùc cuõ laø 0,5%, (coù hieäu löïc töø ngaøy 20/05/2008 nhöng ngaøy 16/05/2008 ñaõ thoâng
tin ñeán caùc doanh nghieäp), vieäc taêng thueá ñaõ ñaåy giaù vaøng trong nöôùc taêng töông
öùng. Theo tyû giaù taïi EIB ngaøy 15/05/2008, giaù vaøng mua vaøo laø 1.713.000 VNÑ/chæ
SJC, giaù baùn ra laø 1.720.000 VNÑ/chæ SJC; ñeán ngaøy 16/05/2008 giaù vaøng taêng leân
1.738.000 VNÑ/chæ SJC vaø baùn ra 1.745.000 VNÑ/chæ SJC
1.1.3.2.3 Cung caàu cuûa caùc nhaø ñaàu tö
Trong ñieàu kieän bình thöôøng, khi giaù vaøng theá giôùi taêng thì giaù vaøng trong
nöôùc coù xu höôùng taêng. Tuy nhieân, cuõng coù nhöõng tröôøng hôïp giaù vaøng theá giôùi taêng
maø giaù vaøng trong nöôùc ñöùng yeân. Ví duï: ngaøy 05/11/2008, giaù vaøng taïi chaâu AÙ coù
chieàu höôùng taêng, nhöng giaù vaøng trong nöôùc khoâng thay ñoåi. Moât phaàn lyù do laø
thôøi tieát möa lôùn gaây ngaäp luït taïi Haø Noäi ngaøy 05/11/2008 ñaõ khieán hoaït ñoäng kinh
doanh vaøng taïi thuû ñoâ ñình treä.
1.1.3.2.4 Taâm lyù ngöôøi Vieät
Khoâng gioáng nhö caùc nöôùc khaùc, taïi Vieät Nam vieäc mua vaøng, mua chöùng
khoaùn ngoaøi nhöõng nguyeân nhaân treân coøn coù moät nguyeân nhaân chính laø do taâm lyù
soá ñoâng. Moät ngöôøi mua keùo theo 2 ngöôøi mua, 2 ngöôøi mua keùo theo 4 ngöôøi
mua…. Ngöôøi ta nhìn ngöôøi khaùc mua, thaáy ngöôøi ñoù coù lôøi cuõng baét chöôùc ñem ñi
mua vaøng caát döï tröõ.
- Trang - 18 -
Khi giaù vaøng giaûm, ngöôøi daân Vieät Nam ñoå xoâ ñi mua vaøng tích tröõ, ñôïi giaù
vaøng leân baùn kieám tieàn cheânh leäch. Nhöng khi giaù taêng, khoâng ít ngöôøi daân ñoå xoâ ñi
mua vaøng hi voïng giaù seõ taêng cao hôn..
1.2 Kinh doanh vaøng:
1.2.1 Khaùi nieäm:
Kinh doanh vaøng laø saûn xuaát, gia coâng caùc saûn phaåm baèng vaøng; mua baùn,
xuaát khaåu, nhaäp khaåu vaøng theo quy ñònh cuûa phaùp luaät.
1.2.2 Phaân loaïi kinh doanh vaøng
1.2.2.1 Döïa vaøo hoaït ñoäng kinh doanh coù theå chia kinh doanh vaøng thaønh kinh
doanh vaøng vaät chaát vaø kinh doanh vaøng treân taøi khoaûn.
Kinh doanh vaøng vaät chaát:
Laø kinh doanh vaøng höõu hình döôùi hình thöùc vaøng thoûi, vaøng haït, hoaëc vaøng
cheá taùc thaønh vaøng tieàn teä nhö vaøng SJC hay vaøng AAA, phuïc vuï cho nhu caàu thanh
toaùn hoaëc tích luõy. Tham gia hoaït ñoäng kinh doanh naøy bao goàm: caùc cô sôû kinh
doanh tö nhaân, caùc doanh nghieäp kinh doanh vaøng vaø caùc NHTM, trong ñoù caùc
NHTM ñoùng vai troø quan troïng trong hoaït ñoäng nhaäp khaåu vaø mua baùn vaøng.
+ Nhaäp khaåu vaøng: caùc NHTM ñöôïc pheùp cuûa NHNN thöïc hieän nhaäp khaåu
vaøng vaät chaát nhö vaøng nguyeân lieäu veà cheá taùc ra caùc loaïi vaøng tieàn teä nhö SJC hay
AAA nhaèm ñaùp öùng nhu caàu thanh toaùn vaø tích luõy cuûa thò tröôøng. Hoaït ñoäng kinh
doanh vaøng vaät chaát coù theå do caùc coâng ty kinh doanh vaøng baïc hoaëc caùc NHTM
thöïc hieän.
+ Mua baùn vaøng: goàm mua baùn vaøng trang söùc vaø mua baùn vaøng tieàn teä.
Mua baùn vaøng trang söùc chuû yeáu do caùc coâng ty kinh doanh vaøng baïc thöïc hieän, caùc
NHTM ít tham gia hoaït ñoäng naøy. Ngöôïc laïi haàu heát caùc NHTM ñeàu coù hoaït ñoäng
- Trang - 19 -
mua baùn vaøng tieàn teä tröïc tieáp vôùi khaùch haøng. Mua baùn vaøng tieàn teä töùc laø mua
baùn vaøng ñaõ cheá taùc thaønh vaøng mieáng tieâu chuaån vaøng 99.99% chaúng haïn nhö
vaøng SJC hay vaøng AAA.
Thöïc hieän hoaït ñoäng kinh doanh naøy, caùc NHTM mua vaøng SJC töø khaùch
haøng coù nhu caàu baùn ñeå baùn laïi cho khaùch haøng coù nhu caàu mua vaø kieám lôïi nhuaän
cheânh leäch töø giaù baùn ra vaø giaù mua vaøo.
Kinh doanh vaøng taøi khoaûn:
_ Giao dòch giao ngay (Spot): laø giao dòch trong ñoù ngaân haøng vaø khaùch
haøng thoûa thuaän vôùi nhau veà giaù vaø soá löôïng ngaøy hoâm nay, coøn giao nhaän tieàn laø 1
hoaëc 2 ngaøy sau, thaäm chí coù theå thoûa thuaän giao nhaän cuøng ngaøy vôùi ngaøy giao
dòch.
_ Giao dòch hoaùn ñoåi: laø moät giao dòch mua vaø baùn cuøng vôùi moät khoái löôïng
vaøng nhöng khaùc nhau veà hình thaùi. Noù goàm hai giao dòch: mua vaøng thoûi vaø baùn
vaøng taøi khoaûn hoaëc baùn vaøng thoûi vaø mua vaøng taøi khoaûn.
1.2.2.2 Döïa vaøo loaïi giao dòch coù theå chia thaønh:
_ Giao dòch vaøng giao ngay
_ Giao dòch vaøng hoaùn ñoåi
_ Giao dòch vaøng kyø haïn (Forward): laø giao dòch mua hoaëc baùn vaøng giöõa
beân mua vaø beân baùn, theo ñoù hai beân cam keát mua baùn vôùi nhau moät khoái löôïng
vaøng nhaát ñònh, theo moät möùc giaù xaùc ñònh ôû thôøi ñieåm thoûa thuaän nhöng vieäc
chuyeån giao vaø thanh toaùn ñöôïc tieán haønh vaøo moät thôøi ñieåm xaùc ñònh trong töông
lai. Muïc ñích söû duïng cuûa giao dòch kyø haïn laø nhaèm:
+ Phoøng ngöøa ruûi ro: coá ñònh ñöôïc caùc khoaûn thu hoaëc chi baèng vaøng trong
töông lai nhaèm traùnh nhöõng toån thaát khi giaù vaøng bieán ñoäng maïnh.
nguon tai.lieu . vn