Xem mẫu

  1. LU N VĂN T T NGHI P TÀI: “Phát tri n d ch v thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn Vi t Nam – Chi nhánh ông Hà N i.” 1
  2. M CL C L IM U ................................................................................................................. 1 CHƯƠNG 1: LÝ LU N CHUNG V HO T NG THANH TOÁN QU C T VÀ CÁC YÊU C U PHÁT TRI N CÁC D CH V THANH TOÁN QU C T TRONG I U KI N H I NH P KINH T QU C T C A CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I VI T NAM .......................................................................... 10 1.1. M t s v n chung v ho t ng Thanh toán qu c t trong các Ngân hàng thương m i .................................................................................................................. 10 1.1.1. Khái ni m và c i m c a ho t ng Thanh toán qu c t .......................... 10 1.1.2. S c n thi t phát tri n ho t ng thanh toán qu c t trong các Ngân hàng thương m i .............................................................................................................. 11 1.1.2.1. i v i n n kinh t ................................................................................. 11 1.1.2.2. i v i Ngân hàng thương m i............................................................... 12 1.1.3. Các nhân t nh hư ng n ho t ng thanh toán qu c t c a các Ngân hàng thương m i .............................................................................................................. 14 1.1.3.1. Nhân t khách quan................................................................................ 14 1.1.3.2. Nhân t ch quan (Nhân t thu c v b n thân Ngân hàng thương m i) 18 1.1.4. R i ro trong thanh toán qu c t t i các Ngân hàng Thương m i .................. 20 1.1.4.1. R i ro qu c gia ....................................................................................... 20 1.1.4.2. R i ro pháp lý ......................................................................................... 21 1.1.4.3. R i ro ngo i h i...................................................................................... 21 1.1.4.4. R i ro trong x lý nghi p v ................................................................. 22 1.2. Các yêu c u phát tri n các d ch v thanh toán qu c t t i các ngân hàng thương m i Vi t Nam trong i u ki n h i nh p kinh t qu c t . ........................................... 22 2
  3. 1.2.1. Yêu c u v ho ch nh chi n lư c phát tri n các d ch v thanh toán qu c t ................................................................................................................................ 22 1.2.2. Yêu c u v công tác qu n tr i u hành phát tri n d ch v thanh toán qu c t ................................................................................................................................ 26 1.2.3. Yêu c u v trang b công ngh hi n i........................................................ 28 1.2.4. Yêu c u v ào t o ngu n nhân l c .............................................................. 30 1.2.5. Yêu c u v công tác Marketing ................................................................... 31 1.2.6. Yêu c u v phát tri n các s n ph m và d ch v thanh toán qu c t thích ng ư c v i th trư ng ................................................................................................. 32 1.2.7. Yêu c u v t ch c m ng lư i c a thanh toán qu c t ................................. 34 1.2.8. Yêu c u v h th ng phòng ng a r i ro ........................................................ 35 1.2.9. Yêu c u v ánh giá năng l c tài chính ....................................................... 36 1.3. S c n thi t ph i th c hi n các yêu c u phát tri n d ch v thanh toán qu c t trong i u ki n h i nh p kinh t qu c t ............................................................ 37 CHƯƠNG 2: TH C TR NG PHÁT TRI N HO T NG THANH TOÁN QU C T T I NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P ÔNG HÀ N I ......................... 41 2.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn – Chi nhánh ông Hà N i............................................................ 41 2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n ................................................................ 41 2.1.2. Th c tr ng ho t ng kinh doanh c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i giai o n 2004 - 2007 ............................................................................................ 43 2.1.2.1. Tình hình huy ng v n ......................................................................... 43 2.1.2.2. u tư v n .............................................................................................. 45 2.2. Th c tr ng phát tri n d ch v thanh toán qu c t t i ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i giai o n 2004 – 2007............................................................ 47 2.2.1. Thanh toán xu t kh u.................................................................................... 47 .2.2.2. Thanh toán nh p kh u .................................................................................. 51 3
  4. 2.2.3. Các d ch v thanh toán qu c t khác ............................................................ 58 2.3. ánh giá chung v ho t ng thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i. ................................................................................................ 60 2.3.1. Nh ng k t qu t ư c ................................................................................ 61 2.3.2. Nh ng m t còn h n ch ................................................................................ 62 2.3.3. Nguyên nhân ................................................................................................. 63 2.4. Tình hình th c hi n các yêu c u phát tri n d ch v Thanh toán qu c t trong i u ki n h i nh p kinh t qu c t c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i, giai o n 2004 - 2007 ........................................................................................ 65 2.4.1. V tình hình ho ch nh chi n lư c phát tri n d ch v thanh toán qu c t t i ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i ................................................................... 65 2.4.2. V ho t ng qu n tr i u hành ho t ng thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i ..................................................................................... 70 2.4.3. Tình hình áp d ng công ngh trong ho t ng thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i ............................................................................ 73 2.4.4. Tình hình ào t o ngu n nhân l c cho phát tri n d ch v thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i.............................................................. 75 2.4.5. H th ng Marketing h tr phát tri n ho t ng thanh toán qu c t c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i ............................................................................ 76 2.4.6. Tình hình phát tri n s n ph m và d ch v thanh toán qu c t c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i ..................................................................................... 78 2.4.7. Tình hình t ch c m ng lư i ho t ng thanh toán qu c t c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i ..................................................................................... 80 2.4.8. Th c tr ng v h th ng phòng ng a r i ro ................................................... 81 2.4.9. Th c tr ng v ánh giá năng l c tài chính c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i ........................................................................................................... 83 4
  5. 2.5. ánh giá chung v tình hình th c hi n các yêu c u phát tri n d ch v thanh toán qu c t c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i trong i u ki n h i nh p kinh t qu c t ........................................................................................................... 84 2.5.1. Nh ng thành t u t ư c ............................................................................ 85 2.5.2. Nh ng t n t i ................................................................................................ 87 2.5.3. Nguyên nhân ................................................................................................. 88 CHƯƠNG 3: NH HƯ NG VÀ GI I PHÁP PHÁT TRI N D CH V THANH TOÁN QU C T T I NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P ÔNG HÀ N I ............ 92 3.1. nh hư ng phát tri n c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i .............. 92 3.1.1. nh hư ng phát tri n chung c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i .. 92 3.1.2. nh hư ng phát tri n ho t ng thanh toán qu c t c a Ngân hàng Nôn nghi p ông Hà N i ............................................................................................... 93 3.2. M t s gi i pháp phát tri n d ch v thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i trong th i gian t i ................................................................. 94 3.2.1. Nâng cao năng l c qu n lý ho t ng thanh toán qu c t ............................ 94 3.2.2. Phát tri n Marketing cho ho t ng thanh toán qu c t ............................... 99 3.2.3. Phát tri n các ngu n l c ngân hàng ............................................................ 102 3.2.4. Phát tri n m ng lư i th c hi n thanh toán qu c t ..................................... 108 3.2.5. Cung ng các s n ph m và d ch v phù h p v i th trư ng ....................... 109 3.3. M t s ki n ngh ............................................................................................... 110 3.3.1. Ki n ngh v i Chính ph ............................................................................ 110 3.3.1.1. Duy trì môi trư ng kinh t , chính tr , xã h i n nh ........................... 110 3.3.1.2. Xây d ng ng b khuôn kh pháp lý cho ho t ng c a ngân hàng thương m i và cho ho t ng thanh toán qu c t ............................................. 111 3.3.1.3. Hoàn thi n và phát tri n th trư ng tài chính, ti n t , th trư ng ngo i h i theo chi u sâu .............................................................................................. 111 5
  6. 3.3.1.4. Nhà nư c nên có chính sách khuy n khích và h tr các ngân hàng thương m i trong quá trình hi n i hoá công ngh . ........................................ 112 3.3.3. Ki n ngh v i Ngân hàng Nông nghi p và phát tri n Nông thôn Vi t Nam .............................................................................................................................. 112 K T LU N ................................................................................................................. 114 TÀI LI U THAM KH O ......................................................................................... 116 PH L C .................................................................................................................... 117 6
  7. L IM U 1. Tính c p thi t c a tài Năm 2006 Vi t Nam ã chính th c tr thành thành viên th 150 c a t ch c thương m i th gi i. ây th c s tr thành m t m c son quan tr ng trong l ch s Vi t Nam, ó v a là cơ h i, v a là thách th c v i Vi t Nam - m t con h ang chuy n mình. Năm 2007 m t năm sau khi Vi t Nam gia nh p WTO, Vi t Nam ã chính th c th c thi các cam k t c a WTO. N n kinh t Vi t Nam ã th c s bư c vào m t con ư ng m i - con ư ng m c a và h i nh p sâu r ng v i n n kinh t th gi i. Trong xu hư ng h i nh p c a n n kinh t , các ho t ng kinh t i ngo i ngày càng m r ng và phát tri n, làm phát sinh nhi u nhu c u v th c hi n nghĩa v ti n t v i các i tác nư c ngoài. Do v y, ho t ng thanh toán qu c t c a các ngân hàng thương m i c n ư c m r ng và phát tri n. Tuy nhiên, vi c th c thi các cam k t h i nh p òi h i Vi t Nam ph i m c a lĩnh v c ho t ng c a n n kinh t trong ó có lĩnh v c tài chính – ngân hàng. K t tháng 4/2007 Vi t Nam chính th c cho phép thành l p ngân hàng 100% v n nư c ngoài. Theo ó, năm 2007 ã có r t nhi u t ch c nư c ngoài n p ơn xin ngân hàng nhà nư c cho phép thành l p ngân hàng. i u này, ã t o ra s c c nh tranh r t l n t các ngân hàng nư c ngoài i v i các ngân hàng thương m i Vi t Nam. Các ngân hàng thương m i Vi t Nam s làm gì trong i u ki n c nh tranh ngày càng gay g t ó? ó là các ngân hàng thương m i Vi t Nam ph i có chi n lư c s d ng các ngu n l c hi n có nâng cao s c c nh c a mình, ti p t c t n t i và phát tri n trong th i gian dài. Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i tr c thu c ngân hàng Nông nghi p và phát tri n Nông thôn Vi t Nam là m t ngân hàng thương m i nhà nư c trư c yêu c u h i nh p và phát tri n cũng ang ra chi n lư c phát tri n nh m nâng cao s c c nh tranh c a mình t n t i và phát tri n. Cùng v i xu hư ng h i nh p c a n n kinh t 7
  8. v n m r ng và phát tri n d ch v thanh toán qu c t c a ngân hàng nh m áp ng nhu c u c a th trư ng ã và ang ư c ban lãnh o ngân hàng quan tâm. Xu t phát t nh n th c trên, tác gi quy t nh ch n tài: “Phát tri n d ch v thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn Vi t Nam – Chi nhánh ông Hà N i” 2. M c ích nghiên c u H th ng hoá các lý lu n liên quan n ho t ng thanh toán qu c t c a ngân hàng thương m i. Tìm hi u, phân tích và lu n gi i các yêu c u c n thi t ph i th c hi n phát tri n các d ch v thanh toán qu c t trong các ngân hàng thương m i Vi t Nam trong i u ki n h i nh p kinh t qu c t ánh giá th c tr ng phát tri n d ch v thanh toán qu c t c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i thông qua các s li u th ng kê và tình hình th c hi n các yêu c u phát tri n phát tri n d ch v thanh toán qu c t trong i u ki n m i. Ch ra các nh ng thành t u và h n ch trong phát tri n các d ch v thanh toán qu c t c a Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i. ưa ra m t s gi i pháp, ki n ngh nh m phát tri n các d ch v thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i 3. i tư ng và ph m vi nghiên c u i tư ng nghiên c u T ng quan v ho t ng thanh toán qu c t và các yêu c u phát tri n d ch v thanh toán qu c t trong trong i u ki n h i nh p kinh t qu c t c a các ngân hàng thương m i. Th c tr ng phát tri n ho t ng thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn – chi nhánh ông Hà N i Ph m vi nghiên c u Th i gian: Giai o n t 2004 – 2007. Không gian: Ngân hàng Nông nghi p ông Hà N i 8
  9. 4. Phương pháp nghiên c u tài s d ng các phương pháp nghiên c u sau: Phương pháp nghiên c u duy v t bi n ch ng Phân tích, xem xét s phát tri n c a ho t ng thanh toán qu c t trong m i quan h v i các y u t bên ngoài (y u t kinh t , chính tr , xã h i c a qu c gia và qu c t ), các y u t bên trong (các y u t n i t i c a ngân hàng thương m i), và m i quan h trong s phát tri n cùng v i các ho t ng ngân hàng khác Phương pháp l ch s : Xem xét ho t ng thanh toán qu c t trong quá kh , hi n t i rút ra các m t ư c và chưa ư c trong phát tri n ho t ng thanh toán qu c t . T ó, ra các gi i pháp nh m nâng cao hi u qu trong phát tri n các d ch v thanh toán qu c t Các phương pháp khác: tài cũng s d ng các phương pháp phân tích th ng kê, mô t , t ng h p, tư duy logic, phân tích h th ng …. lu n gi i các v n liên quan c a tài. 5. K t c u c a tài K tc uc a tài g m ph n m u, ph n k t lu n và ba chương: Chương 1: Lý lu n chung v d ch v thanh toán qu c t và các yêu c u phát tri n d ch v thanh toán qu c t trong i u ki n h i nh p kinh t qu c t c a các Ngân hàng thương m i Vi t Nam. Chương 2: Th c tr ng phát tri n d ch v thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn – Chi nhánh ông Hà N i. Chương 3: Gi i pháp phát tri n các d ch v thanh toán qu c t t i Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn – Chi nhánh ông Hà N i. 9
  10. CHƯƠNG 1: LÝ LU N CHUNG V D CH V THANH TOÁN QU C T VÀ CÁC YÊU C U PHÁT TRI N CÁC D CH V THANH TOÁN QU C T TRONG I U KI N H I NH P KINH T QU C T C A CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I VI T NAM 1.1. M t s v n chung v d ch v Thanh toán qu c t trong các Ngân hàng thương m i 1.1.1. Khái ni m và c i m c a d ch v Thanh toán qu c t Khái ni m Thanh toán qu c t là ho t ng thanh toán gi a các nư c v i nhau v nh ng kho n n l n nhau phát sinh (thanh toán các nghĩa v ti n t phát sinh) t các quan h kinh t , tài chính, chính tr , văn hoá,… gi a các ch th c a các nư c có liên quan. T khái ni m Thanh toán qu c t ta có th rút ra các c i m riêng có c a Thanh toán qu c t so v i thanh toán trong nư c như sau: c i m Ch th trong thanh toán qu c t là các cá nhân, các pháp nhân, chính ph các qu c gia khác nhau. M i giao d ch thanh toán qu c t có liên quan t i thi u t i hai qu c gia. Ho t ng Thanh toán qu c t liên quan n h th ng lu t pháp c a qu c t như: UCP, Incoterm, ISBP …, h th ng lu t pháp c a các qu c gia. Ngu n lu t i u ch nh c a qu c t và m i qu c gia có th khác nhau th m chí là mâu thu n v i nhau. Do ó, gi m tính ph c t p trong ho t ng thanh toán qu c t , các bên tham gia thư ng l a ch n các quy ph m pháp lu t mang tính th ng nh t và theo thông l qu c t . ng ti n trong Thanh toán qu c t thư ng t n t i dư i hình th c các phương ti n thanh toán (H i phi u, séc, th , chuy n kho n …), có th là ng ti n c a nư c ngư i mua ho c ngư i bán, ho c có th là ng ti n c a nư c th ba nhưng thư ng là ngo i t m nh. Ngôn ng ư c s d ng trong Thanh toán qu c t thư ng là Ti ng Anh 10
  11. Thanh toán qu c t òi h i trình chuyên môn, trình công ngh tương x ng trình qu c t Quan h thanh toán qu c t bao g m hai lo i: Thanh toán m u d ch (quan h phát sinh trên cơ s trao i hàng hoá, d ch v thương m i theo giá c qu c t ) và thanh toán phi m u d ch (quan h phát sinh không liên quan n hàng hoá hay cung ng lao v , không mang tính thương m i). V cơ b n Thanh toán qu c t phát sinh d a trên cơ s ho t ng ngo i thương. Thanh toán qu c t là m t y u t quan tr ng ánh giá hi u qu c a ho t ng kinh t i ngo i. Trong xu hư ng h i nh p toàn c u cùng v i s phát tri n không ng ng c a khoa h c công ngh hi n nay kéo theo s phát tri n c a ho t ng Thanh toán qu c t . Tuy nhiên, trong xu hư ng m i ó cũng n y sinh các nhi u v n làm cho ho t ng Thanh toán qu c t tr nên ph c t p hơn như: các hành vi gian l n ngày càng tr nên tinh vi hơn, di n bi n kinh t chính tr b t thư ng, t giá h i oái tr lên b t n nh hơn trên th trư ng qu c t ….. Nhi m v c a Thanh toán qu c t hi n nay là: mb o an toàn cho các h p ng nh p kh u, thu ti n xu t kh u k p th i, an toàn và chính xác và b o v ư c uy tín c a ngân hàng. 1.1.2. S c n thi t phát tri n ch v thanh toán qu c t trong các Ngân hàng thương m i 1.1.2.1. i v i n n kinh t a. Thu hút ngu n ngo i t nh m áp ng nhu c u v n cho n n kinh t Trong phát tri n kinh t , không có m t qu c gia nào có th t áp ng v n cho phát tri n. các nư c ang phát tri n (trong ó có Vi t Nam) nhu c u v n cho phát tri n kinh t là r t l n. Ngu n v n bên ngoài có vai trò quan tr ng trong thúc yn n kinh t các nư c này tăng trư ng và phát tri n nhanh hơn. Vì v y, các bi n pháp nh m thu hút ngu n v n bên ngoài ư c các nư c ra như: th c hi n chi n lư c phát tri n n n kinh t hư ng v xu t kh u, tăng cư ng các bi n phát thu hút u tư tr c ti p, gián 11
  12. ti p nư c ngoài, vay n nư c ngoài …... T t c các ho t ng ó u làm phát sinh các nghĩa v ti n t c a m i ch th nư c này v i các ch th nư c ngoài. Các ho t ng này ch di n ra thu n l i khi ho t thanh toán qu c t ư c ti n hành nhanh chóng, an toàn, chính xác và hi u qu . b. Tăng GDP c a n n kinh t Thanh toán qu c t phát tri n giúp quá trình lưu thông hàng hoá - ti n t gi a ngư i mua và ngư i bán di n ra trôi ch y và hi u qu hơn. Lu ng v n ư c quay vòng nhanh hơn, ư c s d ng hi u qu hơn và gi m r i ro cho các doanh nghi p tham gia vào quá trình thanh toán. M i doanh nghi p là m t ch th c a n n kinh t , s phát tri n c a doanh nghi p óng góp vào tăng trư ng GDP c a n n kinh t . Thanh toán qu c t cũng làm gia tăng thu nh p c a các Ngân hàng thương m i thông qua các kho n phí thu ư c khi th c hi n các d ch v thanh toán qu c t , t o vi c làm và tăng thu nh p cho ngư i lao ng. Do v y ho t ng thanh toán qu c t phát tri n góp ph n vào tăng trư ng GDP c a n n kinh t c. Tăng cư ng quan h i ngo i c a các cá nhân, pháp nhân và chính ph Trong xu hư ng toàn c u hoá n n kinh t hi n nay, ho t ng kinh t i ngo i càng tr nên quan tr ng hơn i v i s phát tri n c a các qu c gia. Các ch th c a n n kinh t không ch th c hi n ho t ng kinh doanh trong nư c mà còn m r ng ho t ng kinh doanh ra nhi u nư c khác trên th gi i nh m tìm ki m l i nhu n cao hơn. Quá trình mua bán, luân chuy n hàng hoá, d ch v gi a các t ch c, cá nhân thu c các qu c gia khác nhau tr nên thư ng xuyên hơn. Khi ó, ho t ng thanh toán qu c t có vai trò quan tr ng thúc y ho t ng kinh t i ngo i c a các ch th kinh t . Nó là m t m t xích không th thi u trong dây chuy n ho t ng kinh t , k t khi chu n b các bư c c n thi t s n xu t ra hàng hoá t i khi xu t kh u thu ngo i t hay chi ngo i t nh p kh u hàng hoá ph c v s n xu t, i s ng con ngư i. 1.1.2.2. i v i Ngân hàng thương m i 12
  13. a. T o i u ki n thu hút khách hàng và m r ng th ph n và tăng thu nh p cho Ngân hàng thương m i Ngân hàng thương m i là m t t ch c kinh t c bi t, là m t trung gian tài chính cung c p các d ch v ngân hàng, tín d ng. Ngày nay, v i s phát tri n các quan h kinh t qu c t các ngân hàng thương m i không ch thi t l p quan h v i khách hàng trong nư c mà còn thi t l p quan h v i các t ch c qu c t khác. Trong quan h ó, các ngân hàng thương m i óng vai trò là m t ch th tham gia vào ho t ng thanh toán qu c t . Thanh toán qu c t tr thành ch c năng ngân hàng qu c t c a ngân hàng thương m i. Trong thanh toán qu c t , ngân hàng không ch óng vai trò là m t trung gian tài chính mà còn là t ch c tư v n cho khách hàng, m b o quy n l i cho khách hàng, t o s an tâm tin tư ng cho khách hàng trong giao d ch ngo i thương. Thanh toán qu c t có th m r ng ph m vi và i tư ng khách hàng cho các ngân hàng thương m i. Thanh toán qu c t cũng làm tăng ngu n v n huy ng, t o i u ki n m r ng ho t ng tín d ng, tăng doanh thu cho ngân hàng thương m i. ng th i, thông qua ho t ng Thanh toán qu c t , Ngân hàng thương m i còn t o ra ngu n thu áng k t thu phí d ch v , tài tr xu t kh u, kinh doanh ngo i t …. b. Làm tăng tính thanh kho n và gi m r i ro trong kinh doanh c a Ngân hàng thương m i Thanh toán qu c t t o i u ki n thu hút khách hàng, m r ng ngu n huy ng v n, làm tăng s dư ti n g i trong quá trình th c hi n các phương th c thanh toán qu c t cho khách hàng như: vi c ký qu m L/C trong phương th c tín d ng ch ng t ….. Làm tăng tính thanh kho n cho ngân hàng Phát tri n ho t ng Thanh toán qu c t giúp ngân hàng thương m i m r ng ho t ng kinh doanh thông qua vi c cung ng các d ch v ngân hàng qu c t . Kinh doanh a năng luôn là m t phương sách hi u qu phân tán r i ro cho các ngân hàng. 13
  14. M t khác, thông qua ho t ng Thanh toán qu c t , ngân hàng có th qu n lý vi c s d ng v n vay, giám sát ư c tình hình kinh doanh c a khách hàng, t o i u ki n qu n lý và nâng cao hi u qu u tư. c. Tăng cư ng quan h i ngo i c a Ngân hàng thương m i Thanh toán qu c t giúp quy mô ho t ng c a ngân hàng thương m i vư t ra kh i biên gi i qu c gia, thi t l p m i quan h i lý v i các ngân hàng nư c ngoài. Nâng cao uy tín c a ngân hàng trên trư ng qu c t . Trên cơ s ó khai thác ngu n tài tr trên th trư ng tài chính qu c t , t các ngân hàng nư c ngoài, thu hút thêm khách hàng. 1.1.3. Các nhân t nh hư ng n ho t ng thanh toán qu c t c a các Ngân hàng thương m i 1.1.3.1. Nhân t khách quan a. Chính sách kinh t vĩ mô c a nhà nư c Chính sách kinh t vĩ mô c a m i nư c ra nh m m c ích i u ti t, nh hư ng phát tri n n n kinh t . M t s chính sách có nh hư ng tr c ti p ho c gián ti p n ho t ng Thanh toán qu c t c a các Ngân hàng thương m i như: Chính sách kinh t i ngo i, Chính sách qu n lý ngo i h i, Chính sách t giá, Chính sách thu , Chính sách qu n lý xu t nh p kh u …. Chính sách kinh t i ngo i Kinh t i ngo i là m t lĩnh v c r ng l n bao g m ho t ng ngo i thương, u tư tài chính, d ch v qu c t , chuy n giao công ngh và nhi u ho t ng kinh t khác, trong ó ngo i thương là ho t ng tr ng tâm. Thanh toán qu c t v b n ch t chính là vi c thanh toán nh ng kho n n gi a các ch th c a các qu c gia trong các quan h : kinh t , văn hoá, chính tr …. Chính sách kinh t i ngo i có tác d ng thúc y ho c kìm hãm s phát tri n c a ho t ng ngo i thương. Vì v y, chính sách kinh t i ngo i là cơ s và n n t ng có tác ng tr c ti p n ho t ng thanh toán qu c t . Chính sách ngo i h i 14
  15. Chính sách ngo i h i là nh ng quy nh pháp lý, th l c a ngân hàng nhà nư c trong v n qu n lý ngo i t , qu n lý vàng b c, á quý và các gi y t có giá tr b ng ngo i t trong quan h thanh toán, tín d ng v i nư c ngoài. óng vai trò là trung gian tài chính, khi th c hi n ho t ng thanh toán qu c t . Ngân hàng thương m i óng vai trò ki m soát dòng ti n ra vào c a m t qu c gia. Vì v y, các ngân hàng thương m i ư c phép tham gia ho t ng thanh toán qu c t ph i tuân th nghiêm ng t các quy nh v qu n lý ngo i h i do ngân hàng nhà nư c ban hành. Chính sách ngo i h i c a nhà nư c có tác ng tr c ti p n cán cân thanh toán và nh hư ng n kh năng cân i ngo i t ph c v cho thanh toán qu c t . Chính sách thu và qu n lý hàng hoá xu t nh p kh u Thanh toán qu c t v b n ch t là m t d ch v do ngân hàng cung c p th c hi n các nghĩa v ti n t phát sinh gi a các qu c gia. Nó là khâu trung gian giúp ho t ng xu t nh p kh u ư c di n ra thu n l i hơn. Chính sách thu và chính sách qu n lý hàng xu t nh p kh u có tác d ng khuy n khích ho c thu h p ho t ng xu t nh p kh u. Ch ng h n, khi Chính ph quy t nh tăng thu u vào i v i hàng nh p kh u. Giá c a hàng nh p kh u tr nên t hơn th trư ng n i a, làm gi m nh p kh u và ngư c l i. Tương t , khi Chính ph quy t nh tăng ho c gi m thu xu t kh u có th giúp m r ng hay thu h p ho t ng xu t kh u. Như v y, m t chính sách thu và qu n lý hàng hoá xu t nh p kh u h p lý s có tác d ng tr c ti p t i vi c m r ng hay thu h p ho t ng xu t nh p kh u c a m t qu c gia và cũng là i u ki n ngân hàng thương m i m r ng ho t ng thanh toán qu c t . b. S phát tri n c a ho t ng ngo i thương Như ã nói trên, ho t ng kinh t i ngo i nói chung và ho t ng ngo i thương (xu t nh p kh u) nói riêng có nh hư ng tr c ti p n ho t ng thanh toán qu c t c a các ngân hàng thương m i. Ho t ng ngo i thương phát tri n làm phát 15
  16. sinh nhi u nhu c u th c hi n nghĩa v ti n t c a qu c gia này i v i qu c gia khác. Khi ho t ng ngo i thương càng phát tri n trên ph m vi toàn c u c v chi u r ng và chi u sâu gi a các ch th khác nhau c a các qu c gia khác nhau. i u này, càng làm tăng tính ph c t p c a ho t ng ngo i thương, làm phát sinh nh ng nhu c u mb o an toàn, chính xác và hi u qu trong th c hi n các nghĩa v ti n t gi a các ch th tham gia. Trong i u ki n toàn c u hoá hi n nay, các ngân hàng thương m i là c u n i thanh toán tham gia m nh m vào các quan h thương m i gi a các t ch c, cá nhân trong nư c v i các t ch c và cá nhân nư c ngoài, giúp các nhà kinh doanh xu t nh p kh u t ư c các ch tiêu hi u qu kinh doanh, th c hi n ư c yêu c u c a chính sách kinh t i ngo i. Vì v y, nâng cao hi u qu c a ho t ng thanh toán qu c t là nhi m v quan tr ng c a các ngân hàng thương m i nh m áp ng ư c nhu c u phát tri n c a ho t ng ngo i thương, t o i u ki n thu n l i cho ho t ng ngo i thương phát tri thanh toán, thúc y tăng trư ng kinh t và h i nh p kinh t qu c t c a t nư c. c. T giá h i oái T giá h i oái là giá c c a m t ơn v ti n t c a m t qu c gia tính b ng ti n t c a m t qu c gia khác, hay là quan h so sánh v m t giá c gi a hai ng ti n c a các qu c gia khác nhau. T giá h i oái là m t nhân t nh y c m ư c xác nh b i quan h cung c u trên th trư ng ngo i h i và s bi n ng c a t giá có tác ng tr c ti p n ho t ng thanh toán qu c t c a các ngân hàng thương m i ư c th hi n: Bi n ng c a t giá nh hư ng tr c ti p n ho t ng ngo i thương Khi t giá h i oái gi m, ng n i t tr nên t tương i so v i ng ngo i t . Giá hàng hoá xu t kh u t lên tương i trên th trư ng qu c t làm gi m lư ng hàng hoá xu t kh u và tăng hàng nh p kh u do giá hàng hoá qu c t r tương i so v i hàng trong nư c. Ngư c l i khi t giá h i oái tăng lên: xu t kh u tăng và nh p kh u gi m. 16
  17. Ví d trong nh ng tháng u năm 2008, do n n kinh t M rơi vào tình tr ng suy thoái. FED ã liên t c c t gi m lãi su t thúc y tăng trư ng kinh t . Hành ng c t gi m lãi su t c a FED ã làm cho giá tr c a ng USD gi m so v i các ng ti n khác trên th gi i nói chung và giá tr c a ng ti n Vi t Nam nói riêng. i u này có nghĩa t giá gi a Vi t Nam ng so v i USD gi m làm h n ch xu t kh u và tăng nh p kh u, nh hư ng tr c ti p n ho t ng ngo i thương c a Vi t Nam và nh hư ng n ho t ng thanh toán qu c t c a các ngân hàng thương m i. Bi n ng t giá h i oái tác ng t i ho t ng kinh doanh ngo i t c a ngân hàng thương m i Trong th i gian v a qua, khi lãi su t ng USD gi m, t giá USD/VND gi m làm tăng cung USD do tăng u tư c a M và Vi t Nam. S bi n ng c a t giá h i oái ã nh hư ng x u n ho t ng c a ngân hàng thương m i. Vi c cân nh c mua hay bán ngo i t c a ngân hàng tr nên khó khăn hơn và ngu n cung ngo i t ph c v cho thanh toán qu c t b nh hư ng. Các ngân hàng bu c ph i l a ch n: ho c thu h p ho t ng thanh toán qu c t , h n ch i tư ng khách hàng, ho c ch p nh n thua l v kinh doanh ngo i t gi chân khách hàng. Trong i u ki n hi n nay, khi Vi t Nam ang ti n t i th c hi n ch t giá h i oái th n i, nh ng di n bi n b t thư ng c a t giá luôn gây khó khăn cho các ngân hàng thương m i trong phát tri n ho t ng thanh toán qu c t . Các ngân hàng thương m i c n ph i ch n th i i m và tính toán kh năng cân i ngo i t , cân nh c l i ích t ng th t các d ch v khác do ho t ng thanh toán qu c t em l i (ngu n ti n g i, ký qu , tín d ng, d ch v phí …) t ó có nh ng gi i pháp phù h p phát tri n ho t ng thanh toán qu c t . d. Môi trư ng pháp lý h i nh p vào c ng ng qu c t , khung pháp lý c a m i qu c gia c n ph i ư c b sung, hoàn thi n theo hư ng g n v i thông l qu c t . Các văn b n pháp lu t liên quan n thanh toán qu c t ư c ban hành nh m hư ng d n và i u ch nh cho các 17
  18. ho t ng liên quan n thanh toán qu c t ư c th ng nh t và di n ra thu n l i gi a các ch th . Tuy nhiên ho t ng thanh toán qu c t có tính ch t ph c t p hơn so v i thanh toán trong nư c, nó không ch ch u s i u ch nh c a pháp lu t qu c gia mà còn ch u tác ng c a lu t qu c t và pháp lu t c a các qu c gia khác có liên quan. Do v y, n u các văn b n pháp lu t ư c ban hành ch ng chéo, mâu thu n v i thông l qu c t s gây khó khăn cho các ngân hàng thương m i cũng như các ch th tham gia vào ho t ng thanh toán qu c t . 1.1.3.2. Nhân t ch quan (Nhân t thu c v b n thân Ngân hàng thương m i) a. Chi n lư c kinh doanh c a Ngân hàng thương m i Trong thanh toán qu c t luôn có vai trò tham gia cung ng d ch v c a các ngân hàng thương m i b ng các phương th c thanh toán qu c t khác nhau. M i ngân hàng thương m i u có cách th c t ch c ho t ng thanh toán qu c t riêng ph thu c vào chi n lư c kinh doanh c a m i ngân hàng nh m t ư c tính t i ưu v các d ch v mà h cung c p, s d ng m t cách t t nh t v n trong kinh doanh, mb o ư c vi c ki m soát, giám sát ho t ng thanh toán qu c t . b. Vi c t ch c i u hành th c hi n ho t ng thanh toán qu c t c a ngân hàng thương m i i u hành ho t ng thanh toán qu c t là vi c ch o th c hi n t t c các ho t ng liên quan th c hi n chi n lư c phát tri n ho t ng thanh toán qu c t c a ngân hàng. ho t ng thanh toán qu c t di n ra thu n l i, các ngân hàng thương m i c n ưa ra ư c m t quy trình th c hi n nghi p v làm sao v a t o ra s thu n l i cho khách hàng, d th c hi n i v i cán b thanh toán qu c t nhưng v n mb o ư c an toàn cho ngân hàng. Vi c t ch c th c hi n t t s giúp ho t ng thanh toán qu c t di n ra nhanh chóng và an toàn áp ng t t nhu c u c a khách hàng. c. M ng lư i thanh toán qu c t 18
  19. M ng lư i thanh toán qu c t là cách th c t ch c các chi nhánh, các i m giao d ch th c hi n ho t ng thanh toán qu c t . M ng lư i thanh toán qu c t nh hư ng tr c ti p n vi c thu hút khách hàng, i tư ng khách hàng mà ngân hàng hư ng t i. M c dù, vi c t ch c th c hi n ho t ng thanh toán qu c t c a m i ngân hàng là khác nhau song thư ng t p trung các thành ph l n nơi có s t p trung ông các doanh nghi p xu t nh p kh u và phát sinh nhi u nhu c u thanh toán qu c t . Tuy nhiên ây cũng là nơi di n ra s c nh tranh gay g t gi a các ngân hàng thương m i trong thu hút khách hàng. d. Kh năng ngu n l c c a Ngân hàng thương m i áp ng ư c yêu c u c a ho t ng thanh toán qu c t , ngân hàng thương m i ph i có h th ng ngân hàng i lý áp ng nhu c u d ch v c a khách hàng, là i u ki n ngân hàng m r ng ho t ng thanh toán qu c t c hai chi u: thanh toán xu t kh u và thanh toán nh p kh u. Ngoài ra, ngân hàng ph i có ngu n v n, ngu n ngo i t , các ho t ng tín d ng và kinh doanh ngo i t phát tri n, có i u ki n cung ng d ch v linh ho t, lãi su t, phí, t giá, i u ki n b o lãnh, vay v n …. Ngu n nhân l c và công ngh ngân hàng cũng là hai y u t quan tr ng trong phát tri n ho t ng thanh toán qu c t c a ngân hàng. Con ngư i chính là y u t quy t nh trong m i ho t ng kinh t . Thanh toán qu c t òi h i i ngũ cán b ph i am hi u v lu t pháp, các thông l qu c t , t p quán thương m i các nư c và có kh năng n m b t k p th i các thay i trong thương m i, các s n ph m d ch v trong ho t ng thanh toán qu c t . V i s c nh tranh ngày càng gay g t hi n nay gi a các doanh nghi p, ng ti n ư c quay vòng nhanh hơn t o ra kh năng sinh l i cao hơn. Vì th , công ngh ngân hàng trong thanh toán qu c t òi h i ph i áp ng ư c nhu c u nhanh, an toàn, chính xác c a các doanh nghi p. e. Chính sách khách hàng 19
  20. duy trì ho t ng và phát tri n, m i ngân hàng u ph i có t m nhìn chi n lư c trong xây d ng chính sách khách hàng. Xây d ng chính sách khách hàng t c là l a ch n i tư ng khách hàng mà ngân hàng s hư ng t i ph c v . T ó, xây d ng m i quan h b n ch t, gây d ng uy tín ngày càng cao c a ngân hàng i v i khách hàng. Chính sách khách hàng c a m i ngân hàng thương m i ph thu c vào m c tiêu phát tri n và i u ki n c th c a ngân hàng. Vi c x p lo i khách hàng không ch căn c vào ch t lư ng quan h tín d ng mà còn xem xét n uy tín c a khách hàng trong thanh toán. f. Uy tín c a Ngân hàng thương m i trong thanh toán qu c t Uy tín c a ngân hàng trong nư c và trên th trư ng qu c t là tiêu chí t ng h p t r t nhi u y u t : ch t lư ng d ch v , k thu t x lý nghi p v , kh năng thanh toán …. M t ngân hàng có uy tín s là i u ki n khách hàng (ho c bên i tác c a h ) l a ch n giao d ch. Nh ó, uy tín c a khách hàng cũng ư c nâng lên, r i ro gi m, khách hàng cũng gi m ư c chi phí phát sinh t vi c giao d ch v i ngân hàng có uy tín không cao. ây là i u ki n quan tr ng ngân hàng thu hút thêm khách hàng và m r ng th ph n thanh toán qu c t . Tuy nhiên, uy tín c a m i ngân hàng không ch ph thu c vào ngân hàng trung ương c a nó mà còn do b n thân m i chi nhánh c a nó quy t nh 1.1.4. R i ro trong thanh toán qu c t t i các Ngân hàng Thương m i R i ro ư c hi u là nh ng vi c x y ra ngoài ý mu n ch quan c a con ngư i, em l i nh ng h u qu không th d oán trư c ư c. Ho t ng thanh toán qu c t liên quan n các giao d ch thương m i qu c t , kho ng cách a lý xa cùng v i s khác bi t v văn hoá, lu t pháp gi a các bên i tác tham gia vào quá trình thanh toán ã làm tăng tính r i ro trong quá trình thanh toán. 1.1.4.1. R i ro qu c gia 20
nguon tai.lieu . vn