Xem mẫu

  1. Chuyên t t nghi p LU N VĂN T T NGHI P TÀI: “M T S GI I PHÁP V ÀO T O VÀ PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C C A CÔNG TY TECHOCONVINA.”
  2. Chuyên t t nghi p M CL C L I GI I THI U........................................................................................... 1 CHƯƠNG I : LÝ LU N CHUNG V ÀO T O VÀ PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C .................................................................................... 8 1. Ngu n nhân l c. ..................................................................................... 8 1. 1 Khái ni m và phân lo i ngu n nhân l c. ......................................... 8 1. 1. 1. Ngu n nhân l c có s n trong dân cư. .......................................... 9 1. 1. 2. Ngu n nhân l c tham gia vào ho t ng kinh t . ......................... 9 1. 1. 3 . Ngu n nhân l c d tr . ............................................................ 10 1. 2. Vai trò ngu n nhân l c Vi t Nam trong quá trình h i nh p. .......... 11 1. 2. 1 Con ngư i là ng l c c a s phát tri n. .................................... 12 1. 2. 2 Con ngư i là m c tiêu c a s phát tri n. ................................... 13 1. 2. 3 Y u t con ngư i trong phát tri n kinh t xã h i . ..................... 14 2. ào t o và phát tri n ngu n nhân l c hi n nay. .................................... 15 2. 1 ào t o ngu n nhân l c. ................................................................ 17 2. 1. 1. Khái ni m. ............................................................................... 17 2. 1. 2 Th c tr ng v i ngũ lao ng ư c ào t o vi t nam. ........ 19 2. 1. 2. 1 C u trúc i ngũ lao ng ư c ào t o. ............................. 19 2. 2. Phát tri n ngu n nhân l c. ............................................................ 22 2. 2. 1 Khái ni m. ................................................................................. 22 2. 2. 2 Hình th c ào t o và phát tri n ngu n nhân l c. ........................ 23 3. Phân lo i hình th c ào t o và phát tri n. ............................................. 23 3. 1. Phân lo i ........................................................................................ 23 3. 2. Xu hư ng ào t o và phát tri n th k 21. .................................... 27 4. N i dung ào t o và phát tri n ngu n nhân l c .................................. 28 4. 1 Nhu c u ào t o và phát tri n ngu n nhânl c. ................................ 28 4. 2 Ti n trình ào t o và phát tri n. ..................................................... 29 4. 3 Phương pháp ào t o và phát tri n ngu n nhân l c. ...................... 29 CHƯƠNG 2 : TH C TR NG V ÀO T O VÀ PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C C A CÔNG TY TECHCONVINA ........................................ 34 1. Vai trò c a ngu n nhân l c i v i s phát tri n c a t ch c. .............. 34
  3. Chuyên t t nghi p 1. 1 Vai trò c a ngu n nhân l c i v i s tăng trư ng và phát tri n kinh t xã h i. ............................................................................................... 34 1. 2. Vai trò c a ngu n nhân l c i v i s phát tri n c a t ch c. ....... 35 1. 2. 1. Ngu n nhân l c i v i các t ch c kinh t . ............................. 35 1. 2. 2. Th c tr ng v ngu n nhân l c c a CôngTy têchconvina. .......... 38 3. Th c tr ng v ào t o và phát tri n ngu n nhân l c. ............................ 39 3. 1 C u trúc i ngũ lao ng ư c ào t o. ........................................ 39 3. 2. V n s d ng i ngũ lao ng sau ào t o, b i dư ng. ............. 43 4. ánh giá th c tr ng ào t o và phát tri n ngu n nhân l c Vi t Nam. ... 45 4. 1 M t s c i m c a con ngư i, ngư i lao ng vi t nam . ........... 45 4. 2 ánh giá th c tr ng ngu n nhân l c v ào t o và phát tri n. ....... 47 4. 21 c trưng dân s và ngu n nhân l c Vi t nam. ......................... 47 4. 2. 2 ánh giá th c tr ng v ào t o và phát tri n. .......................... 48 CHƯƠNG 3 : M T S GI I PHÁP V ÀO T O VÀ PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C C A CÔNG TY TECHOCONVINA. ..................... 51 1. Phương hư ng trong th i gian t i. ...................................................... 51 2. M t s gi i pháp kh thi v ào t o và phát tri n ngu n nhân l c c a Công Ty Techconvina. ............................................................................. 53 2. 1 Xu hư ng chung c a th trư ng. .................................................... 53 2. 2 M t s gi i pháp kh thi v ào t o và phát tri n ngu n nhân l c c a công ty techconvina. ............................................................................. 54 3. M t s i m c n lưu ý khi áp d ng các gi i pháp trên. ......................... 64
  4. Chuyên t t nghi p L I GI I THI U Công ty C ph n u tư phát tri n k ngh và xây d ng vi t nam ư c thành l p theo gi y phép kinh doanh s 0103006547 c a s k ho ch và u tư c a thành ph Hà N i, l p ngày 20 tháng 01 năm 2005. T khi thành l p n nay, công ty ã tuy n d ng nhi u cán b k thu t và công nhân ã thi công nhi u công trình ph c t p nhóm A và B trên a bàn Thành ph Hà N i và toàn qu c. Công ty ã xây d ng ư c t p th i ngũ có tri th c và chung m t phương châm h p tác và cùng phát tri n. Th c hi n ư c nh ng h p ng có quy mô l n và yêu c u ph c t p v k thu t, m thu t c a công trình, cũng như ti n thi công ng t nghèo và c bi t nh ng d án khu Công Nghi p mà Công Ty làm t ng th u, cho doanh nghi p ngư i ài Loan, Hàn Qu c, Trung Qu c và Nh t B n. Công Ty ã có ti m năng cơ s v t ch t v ng vàng, có i ngũ cán b nhân viên t trình chuyên môn k thu t nghi p v cao, có kinh nghi m qu n lý và t ch c thi công nh ng công trình l n. Qua th c t s n xu t kinh doanh Công Ty ã và ang ti p t c u tư m r ng quy mô ngành ngh kinh doanh, Công ty ã m chi nhánh t i thành ph c H Chí Minh và các Công Ty con là TECHCONVINA SMARTHOME CO., LTD; TECHCONVINA FACTORY CARE., LTD; TECHCONVINA TRADING &LOGISTICS CO. , LTD. S ki n năm 2006 Vi t Nam là thành viên th 150 c a WTO, Công ty ã xây d ng m c tiêu chính sau ây: t p trung xây d ng chu n hoá ho t ng c a Công Ty C ph n theo cơ ch liên k t kinh t và u tư v n, gi vai trò lãnh o i u hành c a các ơn v tr c thu c m - con, phát huy hi u qu c a các Công Ty liên k t, liên doanh, tăng cư ng năng l c c nh tranh trên th trư ng và ch ng h i nh p kinh t qu c t và khu v c, t o ti n v t ch t
  5. Chuyên t t nghi p n n t ng n năm ti p theo ti p theo xây d ngvà phát tri n công ty c ph n m nh v b n lĩnh v c kinh doanh chính sau : A. u tư, tư v n kinh doanh b t ng s n, t p trung ch y u a bàn thành ph Hà N i, các t nh phía b c và Thành ph H Chính Minh. B. Kinh doanh xây l p theo hư ng nhà th u chuyên nghi p, có máy móc thi t b , ti n v n, b máy qu n lý t ch c xây d ng và công trình có ch t lư ng cao và có k t c u ph c t p sãn xu t kinh doanh v t li u xây d ng. C. Kinh doanh d ch v k thu t cao như :d ch v chăm sóc k thu t toàn di n cho nhà máy, d ch v v n t i, các d ch v giám sát an ninh, nâng cao năng su t công su t c a nhà máy, kinh doanh d ch v các khu nhà cho Thuê và văn phòng cho thuê, kinh doanh các d ch v khác trên a bàn thành ph Hà N i. D. T ch c kinh doanh tài chính b ng bi n pháp, góp v n u tư kinh doanh v i Công Ty liên doanh ho c h p tác u tư kinh doanh v i các ơn v ngoài Công Ty. Góp v n v i các Công Ty con tr c thu c Công Ty ho c góp v n cùng kinh doanh cho t ng h p ng c th , trên nguyên t c ôi bên cùng có l i, nh m s d ng v n có hi u q cao nh t. * M c tiêu c th c a Công Ty n năm 2010. + Gĩư v ng n nh và phát tri n b n v ng d ki n t nay n năm 2010 tăng trư ng bình quân m i năm 10 %. +Gía tr s n lư ng năm 2010 t m c 1500 t ng. +Gía tr doanh thu năm 2010 t m c 1495 t ng +Lương bình quân t m c 3 tri u - 7 tri u /ngư i /tháng. *Cơ c u s n ph m D ki n n năm 2010 cơ c u s n ph m c a Công Ty như sau : - S n ph m u tư kinh doanh d án và tư v n 20 % t ng giá tr s n lư ng. - S n ph m xây d ng 60% t ng giá tr s n lư ng.
  6. Chuyên t t nghi p - S n ph m kinh doanh s n xu t khác 20% t ng giá tr s n lư ng. SƠ T CH C B MÁY QU N LÝ VÀ S N XUÂT C A CÔNG TY H i ng qu n tr Ban ki m soát T ng giám c P. Giám c xây l p P. Giám c tài chính P. Giám c kinh doanh Phòng Tài chính Cty Techconvia Phòng d án K toán Factorry Careco. , Ltd Cty Techconvia Phòng xây l p Smarthomeco. , Ltd Phòng kinh doanh Cty Techconvia Trading & Logistics. , Phòng xây l p Ltd Cty Techconvia Văn Phòng thi t k phòng H Chí Minh Các t i th c hi n
  7. Chuyên t t nghi p Ch t ch H i ng qu n tr c a Công Ty ông Dương Nguyên Hùng ( C nhân kinh t ). Công Ty hi n có s lư ng cán b công nhân viên là 1018 ngư i, cùng v i s phát c a công ty v quy mô, trong nhưng năm t i Công Ty có nhu c u l n v ngu n nhân l c, có ch t lư ng áp ng nhu c u phát tri n.
  8. Chuyên t t nghi p CHƯƠNG I : LÝ LU N CHUNG V ÀO T O VÀ PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C 1. Ngu n nhân l c. 1. 1 Khái ni m và phân lo i ngu n nhân l c. Ngu n nhân l c v I tư cách là nơi cung c p s c lao ng cho xã h I, nó bao g m toàn b dân cư có c ó th phát tri n bình thư ng (không b khuy n khuy t ho c d t t b m sinh ). Ngu n nhân l c có th v I tư cách là m t ngu n l c cho s phát tri n kinh t xã h I, là kh năng lao ng c a xã h I ư c hi u theo nghĩa h p hơn, bao g m nhóm dân cư trong tu I lao ng có kh năng lao ng. Ngu n nhân l c còn ư c hi u v I tư cách là t ng h p cá nhân nh ng con ngư I c th tham gia vào quá trình lao ng, là t ng th các y u t th ch t và tinh th n ư c huy ng vào quá trình lao ônghj. V I cách hi u này ngu n nhân l c bao g ồ nh ng ngư I b t u bư c vào tư I lao ng tr lên có tham gia vào n n s n xu t xã h I. Các cách hi u trên ch khác nhau v vi c xác nh quy mô ngu n nhân l c, song u có chung m t ý nghĩa là nói lên kh năng lao ng c a xã h I. Ngu n nhân l c ư c xem xet dư I góc s lư ng và ch t lư ng. S lư ng ư c bi u hi n thông qua các ch tiêu quy mô và t c tăng dân s . Quy mô dân s càng l n, t c tăng dân s càng cao d n n quy mô và t c tăng ngu n nhân l c càng l n và ngư c l I. Tuy nhiên sau th I gian kho ng 15 năm (vì n lúc ó con ngư I m I bư c vào tu I lao ng ). v ch t lư ng, ngu n nhân l c ư c xem xét trên các m t :tình tr ng s c kh e, trình văn hóa, trình chuyên môn và năng l c ph m ch t. . Cũng gi ng như các ngu n l c khác, s lư ng và c bi t là ch t lư ng ngu n nhân l c óng vai trò h t s c quan tr ng trong vi c t o ra c a c I v t ch t và văn hóa cho xã h I .
  9. Chuyên t t nghi p Phân lo I ngu n nhân l c :tùy theo giác nguyên c u mà ngư I ta phân lo I. 1. 1. 1. Ngu n nhân l c có s n trong dân cư. Bao g m toàn b nh ng ngư I n m trong tu I lao ng, có kh năng lao ng, không k n tr ng thái có làm vi c hay không làm vi c. Theo thông kê c a liên h p qu c, kh I ni m này g I là dân cư ho t ng, có nghĩa là nh ng ngư I có kh năng làm vi c trong dân cư tính theo tu I lao ng quy nh. tu I lao ng là gi I h n v nh ng i u ki n c th , tâm sinh lý xã h I, mà con ngư I tham gia vào quá trình lao ng. Gi I h n tu I lao ng ư c quy nh tùy thu c vào i u ki n kinh t xã h I c a t ng nư c và trong t ng th I kỳ. Gi I h n tu I lao ng bao g m : Gi i h n dư I :quy nh s tu I thanh niên bư c vào tu I lao ng, nư c ta hi n nay là 15 tu I. Gi I h n trên :quy nh tu I v hưu, nư c ta quy nh tu I này la 55 tu I i v i n và 60 tu I i v I nam. Ngu n nhân l c có s n trong dân cư chi m m t t l tương I l n trong dân s , thư ng t 50 % ho c hơn n a, tùy theo c i m dân s và nhân l c t ng nư c. Theo nh ng ngư I trong tu I t 16-60 ( I v I nam )và 16-55 ( Iv I n ), theo quy nh Vi t Nam, u thu c vào ngu n nhân l c trong tu I lao ng. ây là ngu n nhân l c chính có kh năng tham gia vào ho t ng kinh t . nư c ta, theo tài li u i u tra dân s ngày 1-4-1989, ngu n này chi m 54 % trong dân s . 1. 1. 2. Ngu n nhân l c tham gia vào ho t ng kinh t . Nay g i là dân s ho t ng kinh t , ây là s ngư i có công ăn vi c làm, ang ho t ng trong các ngành kinh t và văn hóa c a xã h I.
  10. Chuyên t t nghi p Như v y gi a ngu n nhân l c có s n trong dân s và ngu n nhân l c tham gia vào ho t ng kinh t có s khác nhau. S khác nhau này là do có m t b ph n trong tu I lao ng có kh năng lao ng, nhưng vì nhi u nguyên nhân khác nhau, chưa tham gia vào ho t ng kinh t (th t nghi p, có vi c làm nhưng không mu n làm vi c )và ang h c t p, có ngu n thu th p khác nhưng c n i làm,. . )Năm 1993, s ngư I không có vi c làm nư c ta chi m 7. 37 % dân s ho t ng kinh t . 1. 1. 3 . Ngu n nhân l c d tr . Các ngu n nhân l c d tr trong n n kinh t bao g m nh ng ngư I trong tu i lao ng, nhưng vì các lý do khác nhau, h chưa có công vi c làm ngoài xã h I. S ngư I này óng vai trò c a m t ngu n d tr v nhân l c, g m có. - Nh ng ngư I làm công vi c n I ch trong gia ình. khi i u ki n kinh t c a xã h I thu n l I, n u b n thân h mu n tham gia lao ng ngoài xã h I, h có th r I b công vi c n I tr làm công vi c thích h p ngoài xã h I. ây là ngu n nhân l c áng k và I b ph n là ph n , hàng ngày v n m nhi m nh ng ch c năng duy trì, b o v , phát tri n gia ình v nhi u m t, ó là nh ng ho t ng có ích và c n thi t. Công vi c n I tr gia ình a d ng, v t v I v I ph n các nư c ch m phát tri n (do ch y u là lao ng chân tay ), d n n năng su t lao ng th p hơn so v I nh ng công vi c tương t ư c t chưc quy mô l n hơn, có trang b k thu t cao hơn. - Nh ng ngư I t t nghi p các trưòng ph thông và các trư ng chuyên nghi p ư c coi là ngu n nhân l c d tr quan tr ng và có ch t lư ng. ây là ngu n nhân l c tu I thanh niên, có h c v n, có trình chuyên môn (n u ư c ào t o t I các trư ng d y ngh và các trư ng trung c p, I h c ). Tuy nhiên, khi nghiên c u ngu n nhân l c này c n ph I chia t m hơn.
  11. Chuyên t t nghi p + Ngu n nhân l c ã n tu I lao ng, t t nghi p trung h c ph thông, không ti p t c h c nưa, mu n tìm công vi c làm. + Ngu n nhân l c ã n tu I lao ng, chưa h c h t trung h c ph thông, không ti p t c h c n a, mu n tìm vi c làm. + Ngu n nhân l c tu I lao ng ã t t nghi p các trư ng chuyên nghi p (trung c p, cao ng, I h c )thu c các chuyên môn khác nhau tìm vi c làm. - Nh ng ngư I ã hoàn thành nghĩa v quân s cũng thu c ngu n nhân l c d tr , có kh năng tham gia vào ho t ng kinh t s ngư I, thuôc ngu n nhân l c d tr này cũng c n phân lo I, bi t rõ có ngh hay không có ngh , trình văn hóa, s c kh e. . t ó t o công vi c làm thích h p. - Nh ng ngư i trong tu i lao ng ang th t nghi p (có ngh ho c không ngh )mu n tìm vi c làm, cũng là ngu n nhân l c d tr , s n sàng tham gia vào ho t ng kinh t . 1. 2. Vai trò ngu n nhân l c Vi t Nam trong quá trình h i nh p. Nh ng năm 50 và 60, tăng trư ng kinh t ch y u là do công nghi p hóa, th a v n và nghèo nàn v cơ s v t ch t là khâu ch y u ngăn c n t c tăng trư ng kinh t . Các nghiên c u tr c lư ng g n ây cho th y ch có m t ph n nh c a s tăng trư ng kinh t , có th ư c gi I thích b I khía c nh u vào là ngu n v n, ph n r t quan tr ng c a s n ph m th ng dư g n li n v I ch t lư ng l c lư ng lao ng (trình giáo d c, s c kh e và m c s ng ). u tư cho con ngư I, nh m nâng cao ch t lư ng c a t ng cá nhân, t o ra kh năng nâng cao ch t lư ng cu c s ng cho c xã h I, t ó nâng cao năng su t lao ng. Garry becker Ngư I m ư c gi I thư ng Nobel kinh t năm 1992, Kh ng nh ‘không có u tư nào mang l I ngu n l I l n như u tư vào ngu n nhân l c, c bi t là u tư cho giáo ‘.
  12. Chuyên t t nghi p L ch s các n n kinh t trên th gi I cho th y không có m t nư c giàu có nào t ư c t l tăng trư ng kinh t cao, trư c khi t ư c m c ph c p giáo d c ph thông. Cách th c thúc y s n xu t n lư t nó thúc y c nh tranh, là ph I tăng hi u qu giáo d c. Các nư c và các lãnh th công nghi p hóa m I thành công nh t như Hàn Qu c Xingarpor, H ng kông và m t s nư c khác có t l tăng trư ng kinh t nhanh nh t trong nh ng th p k 70 và 80 thư ng tm c ph c p ti u h c trư c khi các n n kinh t ó c t cánh. M c dù v y, các nghiên c u cũng cho th y thành công c a Nh t b n và Hàn Qu c trong kinh t không ch do ph n ông dân cư có h c v n cao mà do các chính sách kinh t , trình qu n lý hi n I c a h , m t ph n l n là ngu n nhân l c ch t lư ng cao. T I sao ngu n nhân l c l I có tác d ng l n n như v yh ? B I l ngu n nhân l c là ngu n l c con ngư I và là m t trong nhưng ngu n l c quan tr ng nh t c a s phát tri n kinh t xã h I. Vai trò ó b t ngu n t vai trò c a y u t con ngư I. 1. 2. 1 Con ngư i là ng l c c a s phát tri n. B t c m t s phát tri n nào cũng u ph i có m t ng l c thúc y. Phát tri n kinh t xã h i ư c d a trên nhi u ngu n l c : nhân l c (ngu n l c con ngư i ) V t l c (Ngu n l c v t ch t, công c lao ng i tư ng lao ng, tài nguyên thiên nhiên ), Tài l c (ngu n l c v tài chính ti n t ) vv song ch có ngu n l c con ngư i m i t o ra ng l c c a s phát tri n , nh ng ngu n l c khác mu n phát huy ư c ư c tác d ng ch có th thông qua ngu n l c con ngư i. T xa xưa cong ngư i b ng ng l c lao ng và ngu n l c do chính b n thân mình tao ra, s n xu t ra s n ph m thoã mãn nhu c u c a b n thân mình. S n xu t ngày càng phát tri n, phân công lao ng ngày càng cao, h p tác ngày càng ch t ch , t o cơ h i chuy n d n ho t ng c a con ngư i do máy móc thi t b th c hi n (các ng cơ phát l c ), làm thay i
  13. Chuyên t t nghi p tính ch t c a lao ng t lao ng th công sang lao ng cơ khí và lao ng trí tu . Nhưng ngay c khi t ư c ti n b khoa h c k thu t hi n i như hi n nay thì cũng không th tách r i ngu n l c con ngư i b i l : -Chính con ngư i ã t o ra nh ng máy móc thi t b ó, i u ó th hi n m c hi u bi t và ch ng t nhiên c a con ngư i. - Ngay c i v i máy móc thi t b hi n i, n u thi u s i u khi n, ki m tra c a con ngư i (t c là tác ng c a con ngư i )thì chúng ch là v t ch t. Ch có tác ng c a con ngư i m i phát ng chúng và ưa chúng vào ho t ng. Vì v y, n u xem xet ngu n l c là T ng Th các năng l c (cơ năng và trí năng )c a con ngư i ư c huy ng vào quá trình s n xu t, thì năng l c ó là n i l c c a con ngư i. 1. 2. 2 Con ngư i là m c tiêu c a s phát tri n. Ph át tri n kinh t xã h i suy cho cùng là nh m m c tiêu ph c v con ngư i, làm cho cu c s ng ngày càng t t hơn, xã h i ngày càng văn minh. Nói khác i, con ngư ilà l c lư ng ti u dùng c a c i v t ch t và tinh th n c a xã h i, và như v y nó th hi n rõ nét m i quan h gi a s n xu t và tiêu dùng. M c dù s phát tri n c a s n xu t quy t nh m c tiêu dùng, song nhu c u tiêu dùng c a con ngư i tác ng m nh m t i s n xu t, nh hư ng phát tri n c a s n xu t thông quan h cung c u hàng hoá trên th trư ng. N u trên th trư ng nhu c u tiêu dùng c a m t hàng hoá nào ó tăng lên, l p t c thu hút lao ng c n thi t s n xu t ra hàng hoá ó và ngươic l i . Nhu c u c a con ngư i vô cùng phong phú và a d ng và thư ng xuyên tăng lên, nó bao g m nhu c u v v t ch t, nhu c u v tinh th n. V s lư ng và ch ng lo i hàng hoá càng ngày càng phong phú và a d ng, i u ó tác ng t i quá trình phát tri n kinh t xã h i.
  14. Chuyên t t nghi p 1. 2. 3 Y u t con ngư i trong phát tri n kinh t xã h i . Con ngư i không ch là m c tiêu, ng l c c a s phát tri n, th hi n m c ch ng thiên nhiên, bi n thiên nhiên ph c v cho con ngư i, mà còn t o ra nh ng i u ki n hoàn thi n chính b n thân con ngư i . L ch s phát tri n c a loài ngư i ã ch ng minh r ng tr i qua quá trình lao ng hàng tri u năm m i ch thành con ngư i ngày nay và trong quá trình ó, m i giai o n phát tri n c a con ngư i l i làm tăng thêm s c m nh ch ng thiên nhiên, tăng thêm ng l c cho s phát tri n kinh t xã h i. Ti m năng kinh t c a m t t nư c ph thu c vào trình khoa h c và công ngh c a ngh c a nư c ó. Trình khoa h c và công ngh l i ph thu c vào các i u ki n giáo d c. ã có nhi u bài h c th t b i khi m t nư c s d ng công ngh ngo i nh p tiên ti n khi ti m l c khoa h c công ngh trong nư c còn y u. S y u th hi n thi u chuyên gia gi i v khoa h c côngn gh và qu n lý, thi u i ngũ k thu t viên, công nhân làng ngh và ó không th ng d ng các công ngh m i. Không có s l a ch n nào khác, ho c là ào t o ngu n nhân l c quý giá cho t nư c phát tri n ho c ph i ch u t t h u so v i các nư c khác . Như v y cách m ng và khoa h c công ngh hi n i không ch nh m bi n i cơ s v t ch k thu t c a n n s n xu t nh trong th i kỳ cách m ng công nghi p. Cu c cách m ng ó mang n i dung m i trên cơ s các quan h s n xu t, khoa h c và công ngh . Nh ng phát minh khoa h c th i kỳ này ngay l p t c ư c ng d ng vào s n xu t và làm xu t hi n m t h th ng s n xu t linh ho t kh năng làm thay i nhanh chóng quá trình s n xu t Cu c cách mang công ngh t o ra hàm lư ng thông tin và trí tu trong t ng chí phí s n xu t cao. Y u t m i xu t hi n và ch thành y u t c t lõi c a c h th ng s n xu t hi n i, chính là thông tin và trí th c. Các s li u th ng kê năm 1990 ph n ánh ph n óng góp c a thông tin và trí th c, tri th c trong thu nh p qu c
  15. Chuyên t t nghi p dân c a Hoa Kỳ là 47. 4 %; Anh là 45. 8 %; Pháp là 45. 1 %; c là 40 %. Trí tu ch thành ng l c cho s phát tri n c a nhân lo i, thúc y s ti n b sâu và r ng c a xã h i trên n n t ng khoa h c và công ngh cao, t o ra b c tăng trư ng kinh t m i, hi m th y so v i trư c ây. 2. ào t o và phát tri n ngu n nhân l c hi n nay. Giáo d c, ào t o và phát tri n năng l c con ngư i lao ng có nh hư ng vô cùng l n n s phát tri n kinh t , xã h i c a m t qu c gia và có kh năng c nh tranh qu c t c a các doanh nghi p. Giáo d c, ào t o là cơ s n n t ng trong s c m nh c a Anh trong cu c cách m ng công nghi p l n th nh t; là ngu n g c thành công c a m trong cu c cách m ng công nghi p l n th 2 v là ưu th c a nh t b n trong cu c cách m ng k thu t cao c p l n th ba. Nhu c u ào t o và phát tri n nhân l c trong các t ch c tăng nhanh cùng v i s phát tri n h p tác và c nh tranh qu c t , công ngh tiên ti n và các áp l c kinh t xã h i. ào t o ư c xem như là y u t cơ b n nh m áp ng các m c tiêu chi n lư c c a t ch c. Gìơ ây ch t lư ng nhân viên ã ch thành m t trong nh ng l i th c nh trong quan trong nh t c a các doanh nghi p trên th gi i, th c t ã ch ng minh r ng u tư vào ngu n l c có th mang l i hi u qu cao hơn h n so v i u tư k thu t công ngh và các y u t khác c a quá trình s n xu t kinh doanh. ó là lý do vì sao các nhà lãnh o doanh nghi p giàu kinh nghi m c a M Nh t u chú tr ng hàng u n công tác ào t o, phát tri n ngu n nhân l c. Vi t Nam nơi trình văn hoá giáo d c chung c a ngư i lao ng còn th p, nhu c u ào t o và nâng cao trình làng ngh cho ngư i lao ng càng ch nên quan tr ng và c n thi t hơn n a. Hi n nay, vi t nam ch có 18 % lao ng ã qua ào t o, thêm vào ó cơ c u ào t o còn b t h p lý. T l lao ng có trình cao ng i h c /trung h c chuyên nghi p /công nhân k thu t thay i theo hư ng b t l i 1 /2. 25/7. 1 (năm 1979 ) n 1 /1. 6/3. 6
  16. Chuyên t t nghi p (năm 1995 )và 1 3. 33 /4. 17 (năm 2000 ). C nư c ch có 900 ngàn công nhân k thu t làng ngh ư c ào t o chính quy theo h chu n qu c gia, trong ó ch có 8 % công nhân k thu t làng ngh b c cao. Trung bình th i gian ư c ào t o ngh bình quân cho m t lao ng vi t nam la 0. 22 năm. i u này ã tr c ti p nh hư ng n năng su t, ch t lư ng, kh năng sáng t o, i m i c a ngư i lao ng trong các doanh nghi p. Trong các t ch c v n ào t o và phát tri n ư c áp d ng nh m, tr c ti p nhân viên th c hi n công vi c t t hơn , c bi t là khi nhân viên th c hi n công vi c không áp ng ư c các tiêu chu n m u, ho c khi nhân viên nh n công vi c m i. -C p nh p các k năng m i cho nhân viên, giúp h có th áp d ng thành công các thay i công ngh , k thu t trong doanh nghi p. - Gi i quy t các v n t ch c ào t o và phát tri n có th giúp nhà qu n tr gi i quy t các v n v mâu thu n, xung t gi a các cá nhân, gi a công oàn v i các nhà qu n tr , ra các chính sách v qu n lý ngu n nhân l c c a doanh nghi p có hi u qu . - Hư ng d n công vi c cho nhân viên m i, nhân viên m i g p nhi u khó khăn, b ng trong nh ng ngày u làm vi c trong t ch c, doanh nghi p và các chương trình nh hư ng công vi c i v i nhân viên m i s giúp h mau chóng thích ng vóí môi trư ng lam vi c m i c a doanh nghi p. - Chu n b ngũ cán b qu n lý, chuyên môn k c n, ào t o và phát tri n giúp cho nhân viên có nh ng k năng c n thi t cho các cơ h i thăng ti n và thay th cho các cán b qu n lý, chuyên môn khi c n thi t. -Thoã mãn nhu c u phát tri n cho nhân viên, oc trang b nh ng k năng chuyên môn c n thi t s kích thích nhân viên th c hiên công vi c t t hơn, t ư c nhi u thành tích t t hơn, mu n ư c trao nh ng nhi m v có thách th c cao hơn.
  17. Chuyên t t nghi p 2. 1 ào t o ngu n nhân l c. 2. 1. 1. Khái ni m. ào t o là quá trình h c t p làm cho ngư i lao ng có th th c hiên ch c năng, nhi m v có hi u qu trong công tác c a h . ào t o Nguônf Nhân L c là quá trình trang b ki n th c nh t nh v chuyên môn nghi p v cho ngư i lao ng, h có th m nhi m m t công vi c nh t nh. ào t o ngu n nhân l c bao g m các n i dung sau : - ào t o ki n thưc ph thông (Giáo d c ph thông ) - ào t o ki n th c chuyên nghi p (Giáo d c chuyên nghi p ), trang b ki n th c ư c ào t o ư c chia ra : + ào t o m i, ư c áp d ng v i nh ng ngư i chưa có ngh . + ào t o l i. ào t o nh ng ngư i ã có ngh song vì lý do nào ó ngh c a h không phù h p n a. + ào t o nâng cao trình làng ngh , nh m b i dư ng nâng cao kiêns th c và kinh nghi m lam vi c ngư i lao ng có th m nhi m nh ng công vi c ph c t p hơn. Trình làng ngh c a ngu n nhân l c th hi n m t ch t lư ng c a s c lao ng, nó b i u hi n s hi u bi t v lý thuy t và k thu t c a s n xu t và k năng lao ng hoàn thành nh ng côngvi c có trình ph c t p nh t nh, thu c m t ngh nghi p, môt chuyên môn nào ó. Trình làng ngh có liên quan ch t ch v i lao ng ph c t p. Lao ng có ch tlư ng làng ngh la lao ng cao hơn, là lao ng ph c t p hơn trong m t ơn v th i gian. lao ng làng ngh thư ng t o ta m t s n lư ng hi u qu hơn lao ng gi n ơn. Trình làng ngh bi u hi n tiêu chu n k thu t và tiêu chu n nghi p v viên ch c nhà nư c t c là tiêu chu n v trình h c v n , chính tr t ch c qu n lý … m nhi n các ch c v ư c giao ( i v i cán b
  18. Chuyên t t nghi p chuyên môn ). t t i trình làng ngh ó, trư ic h t ph i ư c ào t o ngh cho ngu n nhân l c, t c là giáo d c s n xu t cho ngư i lao ng h n m v ng m t ngh , m t chuyên môn, bao g m nh ng ngư i ã có ngh có chuyên môn hay h c làm ngh có chuyên môn khác. Cùng v i ào t o, năng cao năng su t lao ng c n ph i quan tâm t i trình làng ngh cho ngu n nhân l c t c là giáo d c, b i dư ng cho h nh ng hi u bi t thêm nh ng ki n th c kinh nghi m s n xu t và nâng cao làm vi c trong gi i h n ngh , chuyên môn h ang m nhi m. ào t o và nâng cao trình làng ngh ph thu c vào nhi u y u t :s u tư c a nhà nư c, trình văn hoá c a nhân dân, trang b cơ s v t ch t c a nhà trư ng. ào t o và nâng cao trình làng ngh cho ngu n nhân l c có hi u qu c n phân bi t s khác nhau gi a ngh và chuyên môn. Ngh la m t hình th c phân công lao ng, nó òi h i ki n thưc t ng h p và thói quen th c hành hoàn thành nh ng công vi c nh t nh, như ngh m c ngh c khí vv… Chuyên môn la m t hình th c phân công lao ng sâu s c hơn do s chia nh c a ngh . Do ó nó òi h i ki n th c lý thuy t và thói quen trong ph m vi h p và sâu hơn. M t ngh thư ng có nhi u chuyên môn, như ngh m c có m c m u, m c làm nhà, ngh cơ khí có ti n phay bào …. Vi c ào t o và nâng cao trình làng ngh cho ngu n nhân l c là c n thi t, vì hàng năm thanh niên bư c vào tu i lao ng nhưng chưa oc ào taongh , m t chuyên môn nào ó, ngoài trình ph thông. Không nh ng v y nên kinh t m c a, nhi u thành ph n kinh t ho t ng, cơ c u công ngh thay i,. s n xu t ngày càng phát tri n. . Trong i u ki n cu c cách m ng ang phát tri m m nh m như hi n nay, phân công lao ng ngày càng sâu s c, nhi u ngh , nhi u chuyên môn cũ thay th , chuyên môn mói ra i.
  19. Chuyên t t nghi p T ó òi h i trình làng ngh c a ngu n nhân l c c n ph i ư c ào t o, nâng cao hơn cho phù h p v i yêu c u c a s n xu t. ào t o và nâng cao làng ngh cho ngu n nhân l c c n ph i h p ch t ch t giáo d c ph thông, trư ng d y ngh , trungh c chuyên nghi p,. và i h c cao ng v các m t. ng th i ph i có nh ng cơ c u thích h p v i nh ng bi n pháp khác nhau ào t o và nâng cao làng ngh cho công nhân k thu t v cán b chuyên môn v xác nh nhu c u, hình th c và hi u q a c a nó, Chúng ta ang bư c vào th i kỳ công nghi p hoá, hi n i hoá c a t nư c, song do nhi u nguyên nhân ch t lư ng ngu n nhân l c m c th p. B i v y ào t o và phát tri n ngu n nhân l c ph i dùng vào m c tiêu :”nâng cao u tư ào t o nhân l c và b i dư ng nhân tài “như ng ta ã xác nh 2. 1. 2 Th c tr ng v i ngũ lao ng ư c ào t o vi t nam. 2. 1. 2. 1 C u trúc i ngũ lao ng ư c ào t o. Theo s li u th ng kê 1986-1991 c a T ng c c Th ng kê. hi n nay Vi t nam có kho ng 3101 xý nghi p công nghi p qu c doanh, 32709 cơ s công nghi p ngoài qu c doanh , 36 nông trư ng qu c doanh, 30577 cơ s ăn công c ng. Riêng ngành kinh doanh thương nghi p, ăn u ng và d ch v có 891 000 ngư i lao ng. N u ch tính riêng các ơn v kinh t qu c doanh thu c nhà nư c và a phương có quy mô v a và l n và nh ng ngành kinh t k thu t ch yêu cũng có én 1 v n xý nghi p công ty, … duy trì phát tri n s lư ng l n các cơ s kinh doanh nêu trên trong i u ki n kinh t th trư ng như hi n nay. công tác b i dư ng và ào t o các lo i hình lao ng óng vai trò c c kỳ quan tr ng. Riêng trong h th ng giáo d c qu c doanh hiên nay có trên 100 trư ng i h c và cao ng trên 500 trung h c và chuyên nghi p, 300 trung tâm d y ngh quân huy n, hàng ch c ngàn trư ng ph thông các c p, trong ó có kho ng hàng tri u giáo viên. Ngoài ra còn có m t l c lư ng ông oc a
  20. Chuyên t t nghi p các nhà qu n lý, nghiên c u, l c lư ng chính trong công cu c i m i. Tuy nhiên i ngũ này còn b t c p trư c tình hình m i, vì h u ư c ào t o ra ph c v cho n n s n xu t kinh doanh bao c p v i trình l c h u. Chính b n thân h c n ư c b i dư ng ho c ào t o l i có kh năng ph c v các nhi m v chính tr t ra. Qua s li u i u tra dân s cho th y vi t nam có trên 30 tri u lao ng ang h c ng trong lĩnh v c kinh t xã h i. trong ó ch m i có kho ng 12 % ư c ào t o v i c u trúc và trình như sau : - Trên ai h c 0. 3 % - i h c, cao ng 20. 1 % - Trung h c chuyên nghi p 35. 8 % - Côngn hân k thu t có b ng 24. 4 % - Công nhân k thu t ckhông b ng 19. 4 % Tính bình quân có 89 ngư i có trình t cao ng ch lên và 1. 3 ngư i có trình trên i h c trong 1 v n dân. So v i s nư c trên th gi i :t l trên ây còn th p. M t khác t l gi a công nhân /trung h c chuyên nghi p / i h c l i m t cân b ng nghiêm tr ng :t l ó la 2. 3 /1. 75 /1. Nhìn chung ây là i ngũ lao ng tr , i b phân ư c ào t o sau cách màng,. , tu i i ph n l n t p trung trong kho ng 25 -40 tu i và m t cân i nghiêm tr ng và càng m t cân i/ Theo s li u th ng kê c a trung tâm thông tin giáo d c c a b giáo d c và ào t o thì s lư ng tuy n sinh vào i h c và trung h c chuyên nghi p và d y nghê trong 5 năm g n ây ã ch thành m t hình chóp ngư c : C ông nhân Trung h c chuyên nghi p i h c v à Cao ng 0. 6 0. 83 1
nguon tai.lieu . vn