- Trang Chủ
- Quản trị kinh doanh
- Luận văn đề tài : Tình hình hoạt động của các DNNN và một số các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư trong các DNNN ở Việt Nam hiện nay
Xem mẫu
- LU N VĂN T T NGHI P
TÀI: “Tình hình ho t ng c a các
DNNN và m t s các gi i pháp nh m nâng
cao hi u qu s d ng v n u tư trong các
DNNN Vi t Nam hi n nay.”
1
- 2
- L i nói u
Trong quá tình h i nh p Kinh t qu c t , v n nâng cao hi u qu và kh
năng c nh tr nh c a doanh ngi p nhà nư c ( DNNN) ư c t ra h t s c c p
bách. ng ta cũng ch rõ “ Chính sách tài chính qu c gia hư ng vào vi c t o
ra v n và s d ng v n có hi u qu trong toàn xã h i, tăng nhanh s n ph m xã
h i và thu nh p qu c dân”. Trong ó v n s d ng v n có hi u qu là m t
trong nh ng v n ư c Chính Ph , xã h i và các Doanh nghi p c bi t
quan tâm. i h i § ng toàn qu c l n th VI ánh d u m t bư c ngo c i
v i chính sách và cơ ch kinh t nói chung, th trư ng và S n xu t kinh doanh
nói riêng. Các DNNN ư c quy n t ch hơn trong ho t ng s n xu t kinh
doanh, nhưng cùng v i nó, DNNN ph i i m t v i s c nh tranh gay g t trên
th trư ng. Các DNNN u ph i ch u trách nhi m trư c ng v n mình b ra,
làm sao cho có lãi hòng mong s t n t i và phát tri n ư c. Ch này
không còn như ch bao c p ngày xưa, n u làm ăn thua l s do Nhà nư c
gánh h t. Vì v y DN luôn tìm m i gi i pháp sao cho s d ng v n có hi u qu
nh t. V n là m t y u t c n thi t và quan tr ng ti n hành s n xu t kinh
doanh, ng th i nó cũng là ti n các doanh nghi p t n t i, phát ti n và
ng v ng trong cơ ch th trư ng.
Tuy nhiên, hi n nay DNNN cũng ang ng trư c khó khăn b t l i v v n,
b máy ch m thích ng v i s bi n i c a th trư ng, l m t ng n c, trung
gian, nhi u s ràng bu c l n nhau, ph n l n cán b r t th ng.
M t khác, DNNN là m t b ph n quan tr ng c a n n kinh t qu c gia, gi
vai trò ch o trong n n kinh t Nhà nư c. Có ý nghĩa quy t nh ns
nghi p Công nghi p hoá, hi n i hoá t nư c và trong quá trình h i nh p.
V y huy ng v n âu- s d ng v n u tư như th nào cho hi u qu
không ch là câu h i cho các DNNN mà con cho h u h t các doanh nghi p
ang ho t ng trong n n kinh t th trư ng. Do ó, i tìm l i gi i v v n và
3
- nâng cao hi u qu s d ng v n u tư cho khu v c DNNN là v n mang
tính th i s và thi t th c.
Qua nghiên c u em quy t nh ch n tài “ Tình hình ho t ng c a các
DNNN và m t s các gi i pháp nh m nâng cao hi u qu s d ng v n u
tư trong các DNNN Vi t Nam hi n nay”.
4
- I. V N VÀ HI U QU S D NG V N U TƯ- I U KI N T N
T I VÀ PHÁT TRI N C A DOANH NGHI P NN TRONG N N
KINH T TH TRƯ NG:
1. Khái ni m v v n:
ti n hành b t kỳ m t quá trình s n xu t kinh doanh nào cũng c n
ph i có m t lư ng v n nh t nh. Trong n n kinh t th trư ng, v n là i u
ki n tiên quy t, có ý nghĩa quy t nh t I các bư c ti p theo c a quá trình
kinh doanh. V i vai trò và t m quan tr ng như v y, vi c nghiên c u ph i b t
u t vi c làm rõ khái ni mcơ b n c a v n s n xu t kinh doanh c a Doanh
nghi p.
Theo quan i m c a Mac, v n là giá tr em l i giá tr th ng dư, là m t
u vào c a quá tình s n xu t. Tuy nh nghĩa c a Mac mang m t t m khái
quát l n nhưng do b h n ch b I nh ng i u ki n khách quan lúc b y gi nên
Mac ã quan ni m ch có khu v c s n xu t v t ch t m i t o ra giá tr th ng dư
cho n n kinh t .
Paul. A, Samuelson, nhà kinh t h c thu c trư ng phái “ tân c i n”
ã th a k quan ni m v y u t s n xu t c a trư ng phái c i n và phân chia
các y u t u vào c a quá trình s n xu t ra thành ba lo i ch y u là t ai,
lao ng và v n. Theo ông, v n là các hàng hoá ư c s n xu t ra ph c v
cho m t quá tình s n xu t m i, là u vào cho ho t ng s n xu t c a m t
DN, ó là máy móc, trang thi t b , nhà xư ng, nguyên v t li u, công c , d ng
c … Trong quan ni m v v n c a mình, Samuelson
không c p n các tài s n tài chính, nh ng gi y t có giá có th
chuy n i em l i l i nhu n cho DN, ông ã ng nhÊt v n v i tài s n c
nh c a DN.
Còn trong cu n kinh t h c c a David Begg, tác gi ã ưa ra hai nh
nghĩa: V n hi n v t và v n tài chính c a DN. V n hi n v t là d tr các hàng
5
- hoá ã s n xu t ra các hàng hoá khác, v n tài chính là ti n và các gi y t có
giá c a DN. Như v y, David Begg ã b sung v n tài chính vào nh nghĩa
v n c a Samuelson.
Nhìn chung, th c ch t v n chính là bi u hi n b ng ti n, là giá tr b ng
ti n, là giá tr cu tài s n mà doanh nghi p ang n m gi . Trong n n kinh t
th trư ng, v n ư c quan ni m là toàn b giá tr ng ra ban u và trong các
quá trình s n xu t ti p theo c a doanh nghi p. V n là m t u vào c a quá
trình s n xu t kinh doanh, các tác gi ã th ng nh t v n v i tài s n c a DN.
V n và tài s n là hai m t hi n v t và giá tr c a m t b ph n ngu n g c s n
xu t mà DN huy ng vào quá trình s n xu t vµ kinh doanh.
2. c trưng cơ b n c a v n:
- V n pha i di n cho m t lư ng tài s n nh t nh , có nghĩa là v n
ư c bi u hi n b ng giá t c a tài s n h u hình và vô hình c a doanh nghi p.
- V n ph i v n ng sinh l i, t ư c m c tiêu kinh doanh c a doanh
nghi p
- V n ph i ư c tích t và t p trung n m t lư ng nh t nh, có như v y
m i có th phát huy tác d ng u tư vào s n xu t kinh doanh.
- V n ph i g n li n v i ch s h u nh t nh, không th có ng v n vô
ch và không ai qu n lý.
- V n ư c quan ni m như m t hàng hoá c bi t, có th mua bán quy n
s d ng v n trên th trư ng.
3. Phân lo i v n:
Hi n nay, có r t nhi u cách phân lo i v n theo các giác ti p c n
khác nhau.
a. Theo ngu n hình thành, v n doanh nghi p chia làm hai lo i là v n ch
s h u và v n vay:
6
- - V n ch s h u là ngu n v n c a các ch s h u, ngu n óng góp c a
các nhà u tư. V n này không ph i là kho n n và doanh nghi p không c n
ph i cam k t thanh toán. Ngu n v n này cho bi t ư c ti m l c tài chính c a
m t doanh nghi p vì ây là cái mà DN th c s có. V n ch s h u bao g m
v n pháp nh và v n t b sung. V n pháp nh là s v n t i thi u các
DN ph i có thành l p. Là s v n do pháp lu t quy nh i v i t ng ho t
ng và nghành ngh kinh doanh. V n t b sung là v n do DN t huy ng
ơc , ch y u l y t l i nhu n l i c a DN.
- V n vay là ngu n v n chi m t l l n trong ho t ng kinh doanh c a
doanh nghi p. Vì i v i m t DN ho t ng trong n n kinh th th trư ng,
v n ch s h u óng vai trò quan tr ng nhưng ch chi m t l nh trong t ng
ngu n v n. áp ng nhu c u v n cho s n xu t kinh doanh, DN ph i tăng
cư ng huy ng các ngu n v n khác dư I hình th c vay n , liên doanh liên
k t, phát hành trái phi u và các hình th c khác.
b. Căn c vào th i gian huy ng và s d ng v n có th chia v n c a
DN thành hai lo i là v n thư ng xuyên và v n t m th i:
- V n thư ng xuyên bao g m v n c a ch s h u và v n vay dài h n,
ây là ngu n v n có tính ch t n nh mà DN có th s d ng. Ngu n v n này
ư c dành cho vi c u tư mua s m tài s n c nh và m t s tài s n lưu ng
t i thi u thư ng xuyên c n thi t cho ho t ng s n xu t kinh doanh c a
Doanh nghi p
- V n t m th i là ngu n v n có tính ng n h n mà DN có th s d ng
áp ng nh ng nhu c u t m th i, b t thư ng trong ho t ng s n xu t kinh
doanh. Ngu n v n này là các kho n vay ng n h n t ngân hàng và các t ch c
tín d ng.
7
- c. Căn c vào vai trò và c i m chu chuy n giá tr c a v n khi
tham gia vào quá trình s n xu t kinh doanh, có th chia v n s n xu t
kinh doanh c a DN thành hai b ph n là v n c nh và v n lưu ng.
-V nc nh là m t b ph n c a v n s n xu t kinh doanh ng ra hình
thành tài s n c nh c a DN. V n C dùng mua s m các tài s n c nh
có hình thái v t ch t và không có hình thái v t ch t. Vì th , v n c nh quy t
nh quy mô c a tài s n C , c i mv n ng c a tài s n c nh l i quy t
nh ec i m tu n hoàn và chu chuy n c a v n C . Giá tr c a tài s n c
nh ư c kh u hao d n vào quá trình s n xu t.
- V n lưu ng là nh ng tài s n ng n h n thư ng xuyên luân chuy n
trong quá trình s n xu t kinh doanh. Nó ch tham gia vào m t chu kỳ s n xu t
n chu kỳ s n xu t sau l i ph i s d ng các i tư ng lao ng khác. Vì v y,
giá tr c a nó ư c d ch chuy n m t l n vào giá tr s n ph m tiêu th . c
i m này quy t nh s v n ng c a v n lưu ng hay hình thái v n lưu
ng.
d. Căn c vào cơ c u v n, v n trong SXKD c a DN ư c chia thành v n
s n xu t và v n u tư.
- V n s n xu t là toàn b giá tr tư li u s n xu t ư c DN s d ng h p lý
và có k ho ch vào vi c s n xu t nh ng s n ph m theo k ho ch. V n này
ư c huy ng t nhi u ngu n khác nhau, tuỳ t ng lo i hình c a DN. V n
s n xu t bao g m tư li u lao ng và i tư ng lao ng. ây là hai y u t cơ
b n nâng cao hi u qu ho t ng s n xu t kinh doanh trong b t kỳ ơn v
kinh t nào. i tư ng lao ng t o nên th c th s n ph m còn tư li u lao
ng là phư ng ti n chuy n hoá i tư ng lao ng thành th c th s n
ph m . Gi a chúng có m I quan h khăng khít không th tách r I trong quá
trình s n xu t.
-V n u tư là ti n tích lu c a xã h i, c a các cơ s s n xu t kinh
doanh, d ch v , là ti n ti t ki m c a dân và v n huy ng t các ngu n khác
8
- ư c ưa vào s d ng trong quá trình s n xu t xã h i, nh m duy trì ti m l c
s n có và t o ra ti m l c m i. Quá trình s d ng v n u tư xét v m t b n
ch t chính là quá trình th c hi n s chuy n hoá v n b ng ti n thành v n hi n
v t t o nên nh ng y u t cơ b n c a s n xu t kinh doanh.
4. Vai trò c a v n i v i DNNN trong n n cơ ch th trư ng:
V m t pháp lý: Khi mu n thành l p, i u ki n u tiên là DN ph i có
m t lư ng v n nh t nh do pháp lu t quy nh cho t ng lo i DN.Ngư c l i,
vi c thành l p DN không th th c hi n ư c theo i u 4-chư ng II Quy ch
qu n lý Tài chính và H ch toán kinh doanh i v i DNNN. N u trong quá
trình ho t ng kinh doanh, v n i u l c a DN không t i u ki n mà pháp
lu t quy nh,thì cơ quan có th m quy n quy t nh thành l p DN ó ph i c p
b sung v n i u l cho DN, ho c gi m nghành ngh kinh doanh cho doanh
nghi p ho c ph i tuyên b ch m d t ho t ng như: phá s n, gi i th , sát
nh p…Như v y, v n có th ư c xem như là i u ki n tiên quy t mb os
t n t i tư cách pháp nhân c a DN trư c PL.
V m t kinh t : Trong ho t ng s n xu t kinh doanh, v n là y u t
quy t nh s t n t i và phát tri n c a DN. V n không nh ng m b o kh
năng mua s m máy móc thi t b , nhà xư ng mà nó còn m b o quá trình s n
xu t ư c di n ra liên t c.
V n quy t nh năng l c c a DN, nó xác l p v th c a DN ó trên
thương trư ng. i u ki n c n tr ng th i bu I hi n nay là ph i kh ng ng ng
nâng cao máy móc thi t b , công ngh có th ti n k p v i các nư c khác..
mu n t ư c i u này thì c n ph i có v n.
V n cũng quy t nh s m r ng ph m vi ho t o ng c a doanh
nghi p. Có v n giúp DN u tư và m r ng s n xu t, xâm nh p th trư ng
m i, t ó m r ng th trư ng tiêu th s n ph m, nâng cao uy tín c a DN trên
th trư ng.
9
- 5 . Nh ng v n liên quan n hi u qu s d ng v n:
5.1 Quan ni m v hi u qu s d ng v n trong s n xu t kinh doanh:
Ó ánh giá trình qu n lý, i u hành ho t ng s¶n xu t kinh doanh
c a DN, Ngư i ta s d ng thư c o hi u qu s d ng v n s n xu t kinh
doanh cu DN ó. Hi u qu SXKD ư c ánh giá trên hai giác là hi u qu
kinh t và hi u qu xã h i. Trong ph m vi c a DN, ngư i ta ch y u quan tâm
n hi u qu kinh t . ây là m t ph m trù kinh t ph n ánh trình s d ng
các ngu n l c c a các DN t ư c k t qu cao nh t trong quá trình kinh
doanh v i chi phí th p nh t. Hi u qu là m t khái ni m ư c s d ng khá
r ng rãi trong ngôn ng hi n i. c bi t, trong khoa h c kinh t , khái ni m
này có m t v trí r t quan tr ng. Tuy nhiên, không ph i khi nµo nó cũng ư c
hi u m t cách rõ ràng, th ng nh t.
Trong “ Kinh t h c “ c a P.A. Samuenlson và W.D>Nordhaus, dư I
góc toàn b n n kinh t “ Hi u qu t c là s d ng m t cách h u hi u nh t
các ngu n l c c a n n kinh t Ó tho mãn nhu c u mong mu n c a con
ngư i”.
Trong cu n “ it i n kinh t th trư ng: H Vĩnh aß vi t:” Hi u
qu kinh t còn g i là “hi u ích kinh t , là so sánh gi a chi m d ng và tiêu
hao trong ho t ng kinh t ( bao g m lao ng v t hoá và lao ng s ng )
v i thành qu có ích t ư c. Nói m t cách ơn gi n, ó là s so sánh gi a
u vào và u ra, gi a chi phí và k t qu . Nó là thư c o khách quan ánh
giá các chính sách kinh doanh, ho t ng kinh t . Nói chung, s n ph m có ích
cho xã h i ư c s n xu t ra cùng m t s lư ng, ch t lư ng thì lư ng lao ng
chi m d ng và tiêu hao ít thì hi u qu kinh t s cao, ngư c l i là kém.
Trong ho t ng kinh t , dư I góc t ng th , s n xu t ra c a c I
v t ch t c n s d ng các ngu n l c như v n, lao ng, t ai…V n ây
ư c hi u là máy móc, thi t b …nh ng s n ph m không ư c s d ng cho
10
- tiêu dùng c a các h gia ình, mà ti p t c óng vai trò u vào, là phư ng
ti n s n xu t cho quá trình s n xu t ti p theo.
Các ngu n l c trên là khan hi m. Do ó, n y sinh v n c n s d ng
như th nào có l i ích cao nh t t nh ng ngu n l c h n ch cho trư c. ó
là v n hi u qu . Hi u qu kinh t là khái ni m ph n ánh m c s d ng có
ích các ngu n l c khan hi m nh m tho mãn nhu c u c a m i ngư i. Nâng
cao hi u qu kinh t là m c tiêu c a các doanh nghi p s n xu t kinh doanh và
cũng là m c tiêu chung c a toàn xã h i.
V m t lư ng, hi u qu kinh t bi u hi n m I tương quan k t qu thu
ư c và chi phí b ra th c hi n nhi m v s n xu t kinh doanh. K t qu thu
ư c càng cao so v i chi phí b ra thì hi u qu kinh t càng cao.
V m t ch t, vi c t ư c hi u qu kinh t cao ph n ánh năng l c và
trình qu n lý, ng th i cũng òi h i s g n bó gi a vi c t ư c nh ng
m c tiêu kinh t và m c tiêu xã h i.
Trong n n kinh t th trư ng, khi ti n hành s n xu t kinh doanh, m i
DN u có m c tiêu khác nhau tuỳ thu c vào giai o n phát tri n và i u ki n
c a t ng DN. Các DN u theo u I nhi u m c tiêu khác nhau nhưng suy cho
cùng u hư ng t I vi c làm tăng giá tr tài s n c a mình. Vì v y, DN h t s c
quan tâm v n làm sao vi c s d ng ngu n v n mình có nh m t hi u
qu cao nh t v i chi phí u vào th p nh t có th .
Hi u qu s d ng v n c a DN là quan h gi a u ra và u vào cu
quá trình kinh doanh hay c th là quan h gi a toàn b k t qu kinh doanh
v i toàn b chi phí c a quá trình s n xu t kinh doanh ó.
5.2 Vai trò c a vi c nâng cao hi u qu s d ng v n u tư:
Trư c h t, nâng cao hi u qu s d ng v n s u tư s em l i cái l i
cho DN là nhi u nh t. Vì v y, ây là m c tiêu c a h u h t các DN. m
b o quá trình ho t ng s n xu t kinh doanh cu các DN, c n ph i có ba y u
t cơ b n : V n, lao ng, k th ât, công ngh . Hi n nay, nư c ta ang có
11
- ngu n lao ng d I dào, vi c thi u lao ng ch y u ch nh ng ngành òi
h i công ngh , chuyên môn cao. Nh ng v n này chúng ta hoàn toàn có th
kh c ph c ư c n u chúng ta có ti n ào t o và ào t o l i. V n công
ngh , k thu t cũng không khó khăn ph c t p vì có th nh p k thu t, công
ngh , kinh nghi m qu n lý tiên ti n c a nư c ngoài n u chúng ta có kh năng
v v n và qu n lý s d ng v n có hi u qu trong ho t ng này.
V n g c, n u bi t khai thác và s d ng úng m c ích, có hi u qu s
làm cho ngu n v n này s tăng d n và giúp cho vi c gi i quy t các v n
trên nêu ra. T o i u ki n cho DN tăng cư ng kh năng c nh tranh trên th
trư ng , m r ng xu t kh u, nâng cao hi u qu ho t ng s n xu t kinh
doanh.
M i DN l i là m t t bào kinh t trong t ng th các thành ph n kinh t .
N u m i DN làm ăn có lãi, t t nhiên là ph i s d ng v n có hi u qu , thì s
óng góp nên m t ph n nh c a nó cho toàn n n kinh t phát tri n.
Hi u qu kinh doanh cao nh t khi s v n b vào kinh doanh là t i thi u
và t hi u qu kinh doanh cao nh t. Nâng cao hi u qu s d ng v n t c là
m t hình th c ti t ki m t i a s v n b ra và s d ng h p lý s v n ó có
th thu ư c m t ơn v l i nhu n max.
Trư c ây, trong cơ ch t p trung quan liêu bao c p, DNNN coi ngu n
v n c p phát t ngân sách nhà nư c ng nghĩa v i “ cho không” , nên khi s
d ng nhi u doanh nghi p không c n quan tâm n hi u qu , kinh doanh thua
l ã có Nhà nư c bù p. i u ó gây ra tình tr ng vô ch trong qu n tr và
s d ng v n d n n lãng phí v n và hi u qu kinh donah th p. Theo s li u
th ng kê cho th y vi c s d ng tài s n c nh ch t 50%-60% công su t
thi t k , ph bi n ch ho t ng 1 ca trên ngày, vì v y h s sinh l i c a ng
v n th p.
Khi nư c ta chuy n sang cơ ch kinh t th trư ng có s i u ti t c a
nhà nư c theo nh hư ng xã h i ch nghĩa, các doanh nghi p bu c ph i
12
- chuy n mình theo cơ ch m i, m i có th t n t i và phát tri n ư c. C nh
tranh gay gay g t gi a thành ph n DNNN v i các thành ph n kinh t khác.
B I v y, không ch DNNN mà ã là DN thì luôn ph i t hi u qu s d ng
v n lên hàng u.
Nâng cao hi u qu s d ng v n c a doanh nghi p pha m b o các
i u ki n sau:
- Ph i khai thác ngu n v n m t cách tri t nghĩa là không v n nhàn
r I mà không s d ng, không sinh l i
- Ph i s d ng v n m t cách h p lý và ti t ki m
- Ph i qu n tr v n m t cách ch t ch nghĩa là không v n b s d ng sai
m c ích , không v n th t thoát do buông l ng qu n tr .
Ngoài ra ,doanh nghi p pha thư ng xuyên phân tích ánh giá hi u qu
s d ng v n nhanh chóng có bi n pháp kh c ph c nh ng m t h n ch và
phát huy nh ng ưu i m c a DN trong qu n tr và s d ng v n.
6. Các ch tiêu nh m ánh giá hi u qu s d ng v n c a DN:
6. 1. Các ch tiêu ánh giá t ng h p
T nh nghĩa chung v hi u qu là ánh giá m c s d ng có ích các
ngu n l c, m t s tác gi ã c th hoá thành so sánh gi a k t qu và chi phí
và ã ng ng 2 phương pháp so sánh trong toán h c là hi u s và t s . T
ó:
a. Hi u qu = K t qu - Chi phí = Doanh thu – Chi phí = L i nhu n.
b. Hi u qu = K t qu /Chi phí.
Ho c có th s d ng :
doanh thu
Hi u qu s d ng toàn b v n =
Tæng sè vèn sö dông b×nh qu©n trong kú
13
- Ch tiêu này còn ư c g i là vòng quay c a toàn b v n, nó cho bi t
m t ng v n em l i bao nhiêu ng doanh thu, vì v y nó càn l n càng t t.
L i nhu n
Doanh l i v n=
T ng s v n s d ng bình quân trong kỳ
Ch tiêu này còn ư c g i là t su t l i nhu n trên v n. Nó ph n ánh
kh năng sinh l i c a m t ng v n u tư. Nó cho bi t m t ng v n u tư
em l i bao nhiêu ng l I nhu n.
L i nhu n
Doanh l i v n ch s h u =
V n ch s h u bình quân trong kỳ
Ch tiêu này ph n ánh kh năng sinh l i c a v n ch s h u, tình s
d ng v n c a ngư i qu n tr doanh nghi p. Ch tiêu này càng l n càng t t.
Tuy nhiên ch itêu này có h n ch là nó ph n ánh m t cách phi n di n. Do
m u s ch c p n v n ch s h u bình quân trong kỳ, trong khi h u h t
các doanh nghi p , ngu n v n huy ng t bên ngoài chi m m t t l không
nh trong t ng ngu n v n. Do ó, n u ch nhìn vào ch tiêu này nhi u khi
ánh giá thi u chính xác.
Ba ch tiêu trên cho ta m t cái nhìn t ng quát v hi u qu sö d ng v n
c a doanh nghi p. Ngoài ra, ngư i ta còn s d ng m t s ch tiêu khác như t
su t thanh toán ng n han, s vòng quay các kho n ph i thu.. Tuy nhiên như ta
ã bi t ngu n v n c a doanh nghi p ư c phân làm hai lo i là v n c
nh(VC§ ) và v n lưu ng (VL ). Do ó, các nhà phân tích không ch
quan tâm n vi c o lư ng hi u qu s d ng v n cu t ng ngu n v n mà còn
chú tr ng n hi u qu s d ng c a t ng b ph n c u thành ngu n v n c a
doanh nghi p ó là VC và VL .
14
- 6.2. Ch tiêu ánh giá hi u qu s d ng v n c nh
ánh giá hi u qu s d ng VC ngư i ta s d ng nh ng ch tiêu
sau:
Doanh thu thu n
Hi u su t s d ng VC =
V nc nh s d ng bình quân trong kỳ
Ch tiêu này cho bi t m t ông v n c nh t o ra ư c bao nhiêu ng
doanh thu thu n trong m t năm.
L i nhu n
S c sinh l i c a v n c nh =
V nc nh s d ng bình quân trong kỳ
Ch tiêu này cho bi t trung bình m t ng VC t o ra vbao nhiêu ng
l I nhu n. Ch tiêu này càng l n càng ch ng t vi c s d ng VC là có hi u
qu .
Ngoài hai ch tiêu trên , ngư i ta còn s d ng nhi u ch tiêu khác ánh giá
hi u qu s d ng VC như: h s i m i tái s n c nh, h s lo i b tài
s nc nh..
6. 3. ch tiêu ánh giá hi u qu s d ng v n lưu ng
Khi phân tích ánh gía hi u qu s d ng VL , ngư i ta thư ng dùng
các ch tiêu sau:
Doanh thu thu n
Hi u su t s d ng VL =
VL s d ng bình quân trong kỳ
Ch tiêu này cho bi t m t ng VL s d ng bình quân trong kỳ t o ra
ư c bao nhiêu ng doanh thu thu n
15
- L i nhu n
S c sinh l i c a VL =
VL s d ng bình quân trong kỳ
Ch tiêu này cho bi t c m t ng VL tham gia vào ho t d ng s n
xu t kinh doanh trong kỳ thì t o ra ư c bao nhiêu ng l i nhu n. Ch tiêu
này càng l n càng t t.
ng th i, ánh giá hi u qu s d ng VL , ngư i ta cũng c bi t
quan tâm nt c luân chuy n VL , vì trong quá trình s n xu t kinh doanh
VL không ng ng v n ng qua các hình thái khác nhau. Do ó, y nhanh
t c luân chuy n VL s góp ph n gi i quy t v nhu c u v n cho doanh
nghi p, góp ph n nâng cao hi u qu s d ng v n. xác nh t c luân
chuy n VL , ngư i ta s d ng các ch tiêu sau”
Doanh thu thu n
S vòng quay c a VL =
VL s d ng bình quân trong kỳ
Ch tiêu này còn ư c g i là h s luân chuy n VL , nó cho bi t VL
ư c quay m y vòng trong kỳ. N u s vòng quay tăng thì ch ng t hi u qu
s d ng VL tăng và ngư c l i.
Th i gian c a m t kỳ phân tích
Th i gian c a m t vòng luân chuy n =
S vòng quay c a VL trong kỳ
Ch tiêu này th hi n s ngày c n thi t cho VL quay ư c m t vòng,
th i gian c a m t vòng luân chuy n càng nh thì t c luân chuy n c a VL
càng l n và làm rút ng n chu kỳ kinh doanh, v n quay vòng hi u qu hơn.
16
- 6. 4 Các ch tiêu ánh giá hi u qu tài chính c a ho t ng u tư khác:
Là m c áp ng nhu c u phát tri n ho t ng SXKD d ch v và
nâng cao I s ng ngư i lao ng tr ng d án u tư trên cơ s s v n u tư
mà d án ã s d ng so v i các kỳ khác nhau
Các k t qu thu ư c do th c hi n u tư
Etc=
S v n u tư ã th c hi n t o ra k t qu trên
Etc có hi u qu khi Etc> Etc0
- Giá tr th i gian c a ti n:
Chính là giá tr c a ng ti n khi mu n mua m t th hi n t i so v i
vi c cũng mua th ó th i i m quá kh .
Nó cũng ph thu c vào
-Vi c giá tr gia tăng do s d ng vi c này mà ko s d ng vào vi c khác
- Vào các y u t ng u nhiên tác ng, hay l m phátv..v
+T su t sinh l i v n u tư :
ánh giá m c L i nhu n thu n thu ư c t 1 ơn v v n u tư
WiPV
RRi = ---------------------------
IV0
Trong ó WiPV là l i nhu n thu n thu ư c năm i theo m t b ng giá tr
khi hi u qu u tư phát huy tác d ng
IV0 T ng s ti n v n u tư
+ Th i h n thu h i c a v n u tưT:
17
- Xác nh kho ng th i gian s V n u tư b vào thu h i l i ư c hoàn
toàn.
Th i h n thu h i v n u tư có th xác nh theo th i h n thu h i v n u tư
gi n ơn( ký hi u là T) và th i h n thu h i v n u tư có tính n y u t th i
gian c a ti n ( th i h n thu h i v n u tư có chi t kh u( ký hi u là T’)
Th i h n thu h i v n u tư gi n ơn T xác nh kho ng th i gian s
v n u tư b vào thu h i l i ư c hoàn toàn v i gi nh t l chi t kh u r=0.
Nó tho mãn phương trình sau:
K = ∑Cfi trong ó I=(1,n)
T: Th i h n thu h i v n u tư gi n ơn
Cfi- Dòng ti n năm I ( Cfi= Bi-Ci= l I nhu n + kh u hao)
K- T ng v n u tư ban u
+ Th i h n thu h i v n u tư có tính n y u t th i gian c a ti n (
phương pháp tr d n ho c c ng d n)
G i Ki là s v n u tư quy v năm i thu h i ti p
Cfi là l i nhu n + kh u hao năm i
Di= Ki-Cfi là s v n u tư ã thu h i m t ph n t i năm i s chuy n
sang năm i + 1 thu h i ti p
C ng d n theo công th c
K= ∑ (Bi-Ci)/(1+r)i , i= (1,t)
+ T l thu h i n i t i (IRR)
Có th hi u t l thu h i n i t i IRR là t l lãi do d án em l i.
N u ta huy ng v n v i lãi su t r th c hi n m t d án em l i lãi su t IRR
thì
- n u IRR
- - n u IRR >r d án s lãi t c NPV>0
+ Thông qua ch tiêu NPV lãi quy v th i i m hi n t i
NPV=Cfi/(1+r)n
+ Thông qua ch tiêu NFV lãi quy v th i i m trong tương lai
NFV=Cfi*(1+r)n
Ch tiêu ánh giá hi u qu Kinh t xã h i
-Ph thu c vào m c óng góp vào ngân sách nhà nư c
-S ch làm vi c tăng thêm t ng năm và c I d ¸n
S làm vi c tăng thêm = S lao ng thu hút thêm - S lao ng m t vi c làm
II. Khái quát tình hình ho t ng và hi u qu s d ng v n trong các
DNNN Vi t Nam hi n nay:
1. Vai trò c a DNNN trong n n kinh t th trư ng:
K t thúc năm 2000, nư c ta ã t dư c nh ng thành t u áng ph n
kh i. m c dù t c phát tri n có ch m hơn nh ng năm trư c ây, song v cơ
b n n n kinh t - xã h i v n n nh. óng góp vào thành t u chung ó có vai
trò to l n c a các DN, trong ó c bi t nh n m nh là h th ng doanh nghi p
nhà nư c.
Nhìn l i trong nh ng năm i m i, DNNN ã không ng ng ư c c ng
c phát tri n nh m phát huy vai trò ch o c a nó trong n n kinh t th
trư ng theo nh hư ng XHCN. Trong cu c kh ng kho ng tài chính khu v c
t gi a năm 1997 n năm 1998 càng cho th y rõ vai trò c a DNNN trong
n n kinh t qu c dân. Trong óng góp chung ó th hi n trên h u h t các lĩnh
v c công nghi p và ho t ng XNK.
Trong s n xu t công nghi p, năm 2000, DNNN t giá tr s n lư ng
69.588 t VN b ng 46% giá tr s n lư ng công nghi p. áng chú ý là nh ng
19
- s n ph m i n, than, d u khí, d ch v bưu chính vi n thông.v. v Nhà nư c
thông qua nh ng DNNN ho c các liên doanh do Nhà nư c tham gia th c hi n
vai trò ch o, chi ph I s phát tri n c a n n kinh t qu c dân. So v i năm
1997, giá tr s n lư ng công nghi p khu v c DNNN tăng 7,9%, các s li u
tương ng c a khu v c DN ngoài qu c doanh là 6,7%; khu v c có v n u tư
nư c ngoài tăng 23,3%- là năm tăng cao nhÊt so v i các năm trư c. Ph i
chăng, s tăng trư ng áng quý t i khu v c DNNN ã t o i u ki n gián ti p
cho khu vùc DN có v n u tư nư c ngoài tăng trư ng m nh. c bi t, tháng
11,12/1999 khu vùc DN này ã tăng nhanh là d u thô t 12,5 tr u t n- tăng
23,9%; s a h p tăng 22,8%; qu n áo d t kim tăng 23%; gi y , bìa các lo i
tăng 18,3%/ ch t t y r a tăng 31%/ xi măng tăng 93,7%..
Trong ho t ng XNK, DNNN v n gi vai trò ch o v kim ng ch và
nh ng m t hµng tr ng y u, mũi nhon và quy t nh trong m r ng ho c thâm
nh p th trư ng m i. Dù cơ ch XNK ã r t thông thoáng, m r ng nm i
thành ph n kinh t nhưng không l c lư ng nào có th thay th ư c DNNN
trong vi c XK d u thô, g o, thu s n, d t may, cà phê, chè, cao su.. và NK
xăng d u , phân bón, s t thép, th c ăn CN cho gia súc v…v Và ch có DNNN
m i th c s óng vai trò i u ti t th trư ng, cân i cung c u, bình n giá c
i v i nh ngm t hàng thi t y u c a n n kinh t qu c dân.
Trong b i c nh có nhi u bi n ng th trư ng khu v c và trên th
gi i, năm 1998 m c tăng giá i v i hàng tiêu dùng là 9,2% trong khi t c
tăng trư ng GDP kho ng 6%…th hi n nh ng c g ng l n c a chúng ta cũng
là th hi n s óng góp áng ghi nh n c a DNNN.
n nay qua nhi u l n s p x p, khu v c DNNN ã hình thành nh ng
DN l n, t o th øng v ng ch c và gi vai trò tr c t trong liên doanh liên
k t. Ch tính trong s d án v n u tư ư c c p gi y phép n gi a năm
1995, thì i tác Vi t Nam là các tæ ch c kinh t ngòai qu c doanh chi m 2%
s d án và chưa n 1% v n ăng ký. Cơ c u kinh t qu c doanh ang
20
nguon tai.lieu . vn
