- Trang Chủ
- Tài chính - Ngân hàng
- Luận văn:Đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ doanh nghiệp trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán báo cáo tài chính tại công ty kiểm toán và kế toán AAC
Xem mẫu
- -1-
B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
Đ I H C ĐÀ N NG
NGÔ TH KIM ANH
ĐÁNH GIÁ H TH NG KI M SOÁT N I B DOANH
NGHI P TRONG GIAI ĐO N
L P K HO CH KI M TOÁN
BÁO CÁO TÀI CHÍNH T I CÔNG TY
KI M TOÁN VÀ K TOÁN AAC
Chuyên ngành: K toán
Mã s : 60.34.30
TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH
Đà N ng – Năm 2011
- -2-
Công trình ñư c hoàn thành t i
Đ I H C ĐÀ N NG
Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. Đoàn Th Ng c Trai
Ph n bi n 1: TS. Hoàng Tùng
Ph n bi n 2: PGS. TS Nguy n Vi t
Lu n văn s ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m lu n văn t t nghi p
Th c sĩ qu n tr kinh doanh h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 12
tháng 8 năm 2011.
Có th tìm hi u Lu n văn t i:
- Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng;
- Thư vi n Trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng.
- -3-
M Đ U
1. Lý do ch n ñ tài
Đánh giá h th ng KSNB là m t công vi c r t quan tr ng trong
ki m toán BCTC DN. Đây không nh ng là yêu c u c a Chu n m c
ki m toán mà còn là công c nh m giúp ki m toán viên xác ñ nh ñư c
kh i lư ng các nghi p v kinh t tài chính c n ñư c ki m tra cũng như
vi c thi t l p các th t c ki m tra c n thi t, t ñó tăng cư ng hi u qu
c a cu c ki m toán.
T i Công ty Ki m toán và K toán AAC, ñánh giá h th ng
KSNB v n chưa ñư c chú tr ng ñúng m c. Nhi u h sơ ki m toán
BCTC c a AAC chưa th c hi n ho c th c hi n chưa ñ y ñ công tác
ñánh giá h th ng KSNB trong giai ño n l p k ho ch ki m toán
BCTC.
T nh ng phân tích trên, tác gi ch n ñ tài cho Lu n văn Th c
sĩ kinh t c a mình là “Đánh giá h th ng KSNB DN trong giai ño n
l p k ho ch ki m toán BCTC t i Công ty Ki m toán và K toán
AAC” làm ñ tài t t nghi p c a mình.
2. T ng quan v ñ tài nghiên c u
Vi c ñánh giá h th ng KSNB DN trong giai ño n l p k ho ch
ki m toán BCTC ñang tr thành yêu c u b t bu c trong m i cu c ki m
toán, b i ñánh giá h th ng KSNB DN là m t công vi c r t quan tr ng
và không th thi u khi b t ñ u cu c ki m toán. Trong quá trình nghiên
c u ñ tài, Tác gi ñã tham kh o m t s tài li u liên quan ñ n ñ tài
nghiên c u v công tác ñánh giá h th ng KSNB DN trong giai ño n
l p k ho ch ki m toán BCTC như: “Nghiên c u và ñánh giá h th ng
- -4-
KSNB trong công tác ki m toán BCTC do Doanh nghi p ki m toán
ñ c l p th c hi n” - T p chí ki m toán s 2 (Tác gi THS.NCS Ph m
Ti n Hưng – năm 2009), “Đánh giá tr ng y u, r i ro ki m toán trong
ki m toán Báo cáo tài chính t i Công ty Ki m toán và K toán AAC”-
Lu n văn Th c sĩ kinh t , Trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng
(Tác gi Phan Xuân V n – năm 2007), “Ki m toán tính h u hi u c a
h th ng KSNB”- T p chí ki m toán s 3 (Tác gi TS Nguy n Th L c
–năm 2009), “Nh ng ñi u c n chú ý khi ki m toán BCTC trong ñi u
ki n kh ng ho ng tài chính” - T p chí k toán s 12 (Tác gi Nguy n
Thu H ng – năm 2009), “Ki m toán h th ng thông tin” - T p chí K
toán s 2 (Tác gi THS tr n Phư c – năm 2007)... Tuy nhiên, các ñ tài
này ch m i d ng l i cơ s lý lu n, chưa d a trên vi c kh o sát h sơ
ki m toán th c t t i các Công ty Ki m toán cũng như vi c áp d ng c
th vào DN nên tính th c ti n chưa cao và khó v n d ng vào th c t .
Bên c nh ñó, t i Công ty TNHH Ki m toán và K toán AAC
chưa có ñ tài nào nghiên c u sâu v v n ñ này trong khi công tác
ñánh giá h th ng KSNB DN trong giai ño n l p k ho ch ki m toán
BCTC t i Công ty còn nhi u h n ch .
T nh ng n i dung nghiên c u các ñ tài trư c ñây, ñ tài này ñã
k th a nh ng lý lu n cơ b n v ñánh giá h th ng KSNB DN trong
giai ño n l p k ho ch ki m toán BCTC, bên c nh ñó d a vào ñ c thù
khách hàng và ho t ñ ng ki m toán c a Công ty TNHH Ki m toán và
K toán AAC, ñ tài ñã ñi vào ph n ánh tình hình th c hi n và ñ xu t
phư ng hư ng ñ hoàn thi n công tác ñánh giá h th ng KSNB DN
trong giai ño n l p k ho ch ki m toán BCTC t i AAC.
- -5-
3. M c ñích nghiên c u
M c ñích nghiên c u c a ñ tài là tìm hi u công tác ñánh giá h
th ng KSNB DN trong giai ño n l p k ho ch ki m toán BCTC t i
Công ty Ki m toán và K toán AAC ñư c áp d ng trong th c t t i
khách hàng, t ñó ñ xu t nh ng gi i pháp hoàn thi n d a trên cơ s
t ng h p, h th ng hóa lý lu n và th c ti n ñánh giá h th ng KSNB
DN trong giai ño n l p k ho ch ki m toán BCTC t i AAC.
4. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u
- Đ i tư ng nghiên c u: Đ tài t p trung nghiên c u v công
tác ñánh giá h th ng KSNB DN trong giai ño n l p k ho ch ki m
toán BCTC
- Ph m vi nghiên c u: Đ tài nghiên c u t i Công ty Ki m toán
và K toán AAC.
5. Phương pháp nghiên c u
D a trên nh ng lu n ñi m khoa h c c a Ch nghĩa duy v t
bi n ch ng ñ nghiên c u các v n ñ lý lu n cũng như th c ti n m t
cách logic, khoa h c; k t h p v n d ng các phương pháp c th khác
như: Phương pháp nghiên c u tài li u, ph ng v n, so sánh, phân tích,
t ng h p… ñ phân tích, ñánh giá th c ti n công tác ñánh giá h th ng
KSNB DN trong giai ño n l p k ho ch ki m toán BCTC t i Công ty
Ki m toán và K toán AAC.
6. Nh ng ñóng góp c a lu n văn
- Lu n văn ñã nghiên c u, t ng h p và h th ng hóa nh ng v n
ñ lý lu n v ñánh giá h th ng KSNB DN trong giai ño n l p k
ho ch ki m toán BCTC.
- -6-
- Mô t và ph n ánh th c tr ng ñánh giá h th ng KSNB DN
trong giai ño n l p k ho ch ki m toán BCTC t i Công ty Ki m toán
và K toán AAC.
- T nh ng t n t i th c t , Lu n văn ñã ñưa ra các ñ xu t ñ
hoàn thi n công tác ñánh giá h th ng KSNB DN trong giai ño n l p
k ho ch ki m toán BCTC t i Công ty Ki m toán và K toán AAC.
7. K t c u c a Lu n văn
Ngoài các ph n M ñ u và K t lu n, Lu n văn g m có 3
chương:
Chương 1: Cơ s lý lu n v ñánh giá h th ng KSNB DN
trong giai ño n l p k ho ch ki m toán BCTC.
Chương 2: Công tác ñánh giá h th ng KSNB DN trong giai
ño n l p k ho ch ki m toán BCTC t i Công ty Ki m toán và K toán
AAC.
Chương 3: Hoàn thi n công tác ñánh giá h th ng KSNB DN
trong giai ño n l p k ho ch ki m toán BCTC t i Công ty Ki m toán
và K toán AAC.
CHƯƠNG 1
CƠ S LÝ LU N V ĐÁNH GIÁ H TH NG
KSNB DN TRONG GIAI ĐO N
L P K HO CH KI M TOÁN BCTC
1.1. KHÁI QUÁT CHUNG V H TH NG KSNB
1.1.1. M t s khái ni m v h th ng KSNB
Theo ñ nh nghĩa v h th ng KSNB vào năm 1992 c a Coso thì
ñó là m t quá trình do Ban Giám ñ c, nhà qu n lý và các nhân viên
- -7-
c a ñơn v chi ph i, ñư c thi t k ñ cung c p m t s ñ m b o h p lý
nh m th c hi n các m c tiêu: BCTC ñáng tin c y, tuân th các lu t l
và quy ñ nh, ho t ñ ng h u hi u và có hi u qu .
Theo VSA s 400 v “Đánh giá r i ro và KSNB” thì khái ni m
v h th ng KSNB ñư c ñ nh nghĩa: “H th ng KSNB là các qui ñ nh
và các th t c ki m soát do ñơn v ñư c ki m toán xây d ng và áp
d ng nh m b o ñ m cho ñơn v tuân th pháp lu t và các qui ñ nh, ñ
ki m tra, ki m soát, ngăn ng a và phát hi n gian l n, sai sót; ñ l p
BCTC trung th c và h p lý; nh m b o v , qu n lý và s d ng có hi u
qu tài s n c a ñơn v ”.
1.1.2. Các b ph n c u thành c a h th ng KSNB
Theo VSA s 400 v “Đánh giá r i ro và KSNB ” thì khi nghiên
c u v KSNB, KTV c n ñánh giá 03 y u t c a h th ng KSNB là:
môi trư ng ki m soát, h th ng k toán và các th t c ki m soát.
1.1.3. Các h n ch c a h th ng KSNB
b t kỳ ñơn v nào, m t h th ng KSNB không th hoàn toàn
h u hi u dù có ñư c ñ u tư r t nhi u trong thi t k và v n hành h
th ng. Ngay c khi có th xây d ng h th ng hoàn h o v c u trúc, thì
hi u qu th c s c a nó v n tùy thu c vào nhân t ch y u là con
ngư i, t c là ph thu c vào năng l c làm vi c và tính ñáng tin c y c a
l c lư ng nhân s .
1.2. ĐÁNH GIÁ H TH NG KSNB DN TRONG GIAI ĐO N
L P K HO CH KI M TOÁN BCTC
1.2.1. M c tiêu ñánh giá h th ng KSNB DN trong giai ño n l p k
ho ch ki m toán BCTC
- -8-
KTV ph i có ñ hi u bi t v h th ng k toán và h th ng KSNB
c a khách hàng ñ l p k ho ch ki m toán t ng th và chương trình
ki m toán thích h p, có hi u qu . KTV ph i s d ng kh năng xét
ñoán chuyên môn c a mình ñ ñánh giá r i ro ki m toán và xác ñ nh
các th t c ki m toán nh m gi m các r i ro ki m toán xu ng th p t i
m c có th ch p nh n ñư c.
1.2.2 Đánh giá h th ng KSNB DN trong giai ño n l p k ho ch
ki m toán BCTC
Trong ki m toán BCTC, ñ tìm hi u và ñánh giá h th ng KSNB
DN, KTV ti n hành qua các bư c sau ñây:
Bư c 1: Tìm hi u h th ng KSNB DN;
Bư c 2: Đánh giá sơ b v r i ro ki m soát, thi t k các th
nghi m ki m soát;
Bư c 3: Th c hi n các th nghi m ki m soát trong chương trình
ki m toán;
Bư c 4: Đánh giá l i r i ro ki m soát và ñi u ch nh nh ng th
nghi m cơ b n ñã d ki n;
Trong ph m vi nghiên c u c a ñ tài “ñánh giá h th ng KSNB
DN trong giai ño n l p k ho ch ki m toán BCTC”, tác gi ch trình
bày các bư c công vi c có liên quan. Đó là: Tìm hi u v h th ng
KSNB, ñánh giá sơ b v r i ro ki m soát và thi t k các th nghi m
ki m soát trong giai ño n l p k ho ch ki m toán.
1.2.2.1. Tìm hi u h th ng KSNB DN
a. Tìm hi u các b ph n c a h th ng KSNB: tìm hi u v môi
trư ng ki m soát, h th ng k toán và các th t c ki m soát.
- -9-
b. Phương pháp tìm hi u h th ng KSNB: d a vào kinh nghi m
ki m toán trư c ñây t i ñơn v ; Ph ng v n các nhà qu n lý, nhân viên
giám sát, và nh ng nhân viên khác; Ki m tra các lo i tài li u và s
sách; Quan sát các ho t ñ ng ki m soát và v n hành c a chúng trong
th c ti n.
c. L p h sơ ki m toán
H sơ thư ng ñư c th c hi n và hoàn thành dư i d ng b ng
tư ng thu t, b ng câu h i v h th ng KSNB ho c lưu ñ .
1.2.2.2. Đánh giá sơ b r i ro ki m soát, thi t k th nghi m ki m
soát
KTV s ñánh giá r i ro ki m soát theo t ng cơ s d n li u. Đ
ñánh giá, KTV có th th c hi n các bư c: Nghiên c u thông tin thu
th p ñư c qua vi c tìm hi u; Xác ñ nh các sai sót ti m tàng và nh ng
th t c ki m soát ch y u; Đánh giá sơ b r i ro ki m soát và Thi t k
các th nghi m ki m soát
1.2.3 ĐÁNH GIÁ H TH NG KSNB TRONG MÔI TRƯ NG
X LÝ THÔNG TIN B NG MÁY TÍNH
1.2.3.1 nh hư ng c a môi trư ng x lý thông tin b ng máy tính
ñ n h th ng KSNB
Môi trư ng tin h c có nh hư ng ñáng k ñ n vi c thi t k và
th c hi n h th ng KSNB trong m t ñơn v . Khi thi t k h th ng
KSNB trong môi trư ng tin h c, c n lưu ý ñ n nh ng nhân t trên theo
nguyên t c h n ch r i ro ti m tàng và t n d ng các ưu th s n có c a
h th ng máy tính.
1.2.3.2 Công tác ki m soát h th ng KSNB trong môi trư ng x lý
thông tin b ng máy tính
- -10-
Các ho t ñ ng ki m soát trong môi trư ng tin h c thư ng ñư c
phân thành ho t ñ ng ki m soát chung và ho t ñ ng ki m soát ng
d ng.
1.2.3.3 Đánh giá h th ng KSNB trong môi trư ng x lý thông tin
b ng máy tính
a. Tìm hi u h th ng KSNB trong môi trư ng x lý thông tin
b ng máy tính
Trong môi trư ng x lý thông tin b ng máy tính, KTV c n hi u
rõ v môi trư ng tin h c c a ñơn v và xác ñ nh nh hư ng c a nó ñ n
r i ro ti m tàng và r i ro ki m soát.
b. Đánh giá sơ b r i ro ki m soát
Ti n trình ñánh giá r i ro ki m soát là ñánh giá s h u hi u c a h
th ng KSNB c a ñơn v nh m ngăn ng a hay phát hi n các sai ph m
tr ng y u. N u KTV ñánh giá sơ b m c r i ro ki m soát là t i ña, các
th nghi m ki m soát s không ñư c th c hi n. Ngư c l i, n u k t qu
tìm hi u v h th ng KSNB trong môi trư ng tin h c cho th y m c r i ro
ki m soát ñư c ñánh giá sơ b không ñ n m c t i ña, KTV s thi t k và
th c hi n các th nghi m ki m soát nh m có thêm nh ng b ng ch ng
trư c khi ñi ñ n k t lu n chính th c v m c r i ro ki m soát.
c. Thi t k các th nghi m ki m soát
Phương pháp không d a vào h th ng máy tính.
Phương pháp s d ng h th ng máy tính
• Th nghi m ki m soát ñ i v i ho t ñ ng ki m soát chung
• Th nghi m ki m soát ñ i v i ho t ñ ng ki m soát ng d ng
K T LU N CHƯƠNG 1
- -11-
Trong chương 1, tác gi ñã ñ c p ñ n cơ s lý lu n chung v
ñánh giá h th ng KSNB trong giai ño n l p k ho ch ki m toán
BCTC cũng như vi c ñánh giá h th ng KSNB trong môi trư ng tin
h c.
CHƯƠNG 2
ĐÁNH GIÁ H TH NG KSNB DN TRONG GIAI ĐO N
L P K HO CH KI M TOÁN BCTC
T I CÔNG TY KI M TOÁN VÀ K TOÁN AAC
2.1. KHÁI QUÁT V CÔNG TY KI M TOÁN VÀ K TOÁN
AAC
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n
AAC, trư c ñây là Công ty ki m toán Đà N ng ñư c thành l p
theo Quy t ñ nh s 106/TC-BTC ngày 13 tháng 02 năm 1995 c a B
Tài chính. Ngày 06 tháng 9 năm 2000, B Tài chính ban hành Quy t
ñ nh s 139/2000/QĐ/BTC ñ i tên Công ty Ki m toán Đà N ng thành
Công ty Ki m toán và K toán AAC.
Năm 2007, Công ty chuy n ñ i s h u t DN Nhà nư c sang
Công ty TNHH hai thành viên tr lên theo Quy t ñ nh phê duy t
phương án chuy n ñ i s 1335/QĐ-BTC ngày 02/04/2007 c a B Tài
chính.
2.1.2. Đ c ñi m ho t ñ ng c a Công ty
Công ty cung c p các lo i hình d ch v như: Ki m toán, K toán,
Tư v n v thu , Đào t o... Trong ñó, lĩnh v c quan tr ng nh t, ñem l i
doanh thu l n nh t là d ch v ki m toán BCTC.
2.1.3. Cơ c u t ch c c a Công ty
- -12-
Công ty ho t ñ ng theo lo i hình Công ty TNHH 2 thành viên
tr lên, có cơ c u t ch c g m: T ng Giám ñ c, 02 Phó T ng Giám
ñ c, 01 Giám ñ c kh i ki m toán BCTC, 01 Giám ñ c kh i ki m toán
XDCB, 04 phòng ki m toán BCTC, 02 phòng ki m toán XBCB, phòng
Tư v n – Đào t o và các phòng ban chuyên môn nghi p v .
2.2. ĐÁNH GIÁ H TH NG KSNB DN TRONG GIAI ĐO N
L P K HO CH KI M TOÁN BCTC T I AAC
2.2.1. Khái quát v quy trình ki m toán BCTC c a AAC
2.2.1.1. Cơ s xây d ng quy trình ki m toán BCTC c a AAC
AAC ñã xây d ng quy trình ki m toán BCTC d a trên nh ng lý
lu n chung v ki m toán, Chu n m c Ki m toán, Quy ch ki m toán
ñ c l p và Ch ñ k toán Vi t Nam hi n hành, Chương trình ki m
toán m u c a VACPA, ñ ng th i có s so sánh, ñ i chi u và v n d ng
các Chu n m c ki m toán và Thông l ñư c ch p nh n chung c a
Qu c t .
2.2.1.2. Phương pháp ti p c n ki m toán chung và các nguyên t c cơ
b n khác
Phương pháp lu n ki m toán c a quy trình ki m toán BCTC này
là phương pháp ki m toán d a trên r i ro. Theo ñó vi c xác ñ nh, ñánh
giá và thi t k các th t c ñ x lý r i ro ñư c th c hi n trong su t quá
trình ki m toán. Đây là phương pháp ki m toán ñư c thi t k phù h p
v i phương pháp ti p c n và nguyên t c xây d ng h th ng Chu n m c
ki m toán Vi t Nam cũng như Qu c t .
2.2.1.3. Các n i dung cơ b n trong quy trình ki m toán BCTC c a
AAC
- -13-
Quy trình ki m toán BCTC t i AAC chia thành 03 giai ño n:
L p k ho ch ki m toán; th c hi n ki m toán; T ng h p, k t lu n và
l p Báo cáo ki m toán.
2.2.2. Quy ñ nh v ñánh giá h th ng KSNB DN trong giai ño n
l p k ho ch ki m toán BCTC t i AAC
2.2.2.1. Xem xét ch p nh n khách hàng và ñánh giá r i ro h p ñ ng
- A100
Trư c khi ch p nh n m t H p ñ ng ki m toán, C p Trư ng
phòng ki m toán Công ty thư ng thu th p nh ng thông tin sơ b v
khách hàng như: lĩnh v c ho t ñ ng, lo i hình DN, hình th c s h u,
công ngh s n xu t, t ch c b máy qu n lý và th c ti n ho t ñ ng c a
ñơn v , qua ñó có nh ng hi u bi t c n thi t v tình hình kinh doanh c a
khách hàng ñ ñánh giá kh năng duy trì khách hàng hi n có ho c ñánh
giá khách hàng ti m năng. Trên cơ s ñó, Công ty s cân nh c ñ n tính
ñ c l p, năng l c ph c v khách hàng c a mình và tính chính tr c c a
Ban lãnh ñ o khách hàng.
2.2.2.2. Tìm hi u khách hàng và môi trư ng ho t ñ ng - A310
KTV tìm hi u v nh ng nhân t bên trong và bên ngoài tác ñ ng
ñ n DN, tìm hi u v DN.
2.2.2.3. Đánh giá chung v h th ng KSNB và r i ro gian l n - A610
Đ xác ñ nh và ñánh giá r i ro có sai sót tr ng y u thông qua
hi u bi t v ñơn v ñư c ki m toán và môi trư ng c a ñơn v , yêu c u
KTV c n tìm hi u h th ng KSNB v m t thi t k và tri n khai nh m
xác ñ nh n i dung, l ch trình và ph m vi c a các th t c ki m toán.
Vi c tìm hi u và ñánh giá h th ng KSNB trong giai ño n này là th c
hi n ñánh giá h th ng KSNB trên phương di n t ng th BCTC.
- -14-
2.2.2.4. Tìm hi u các chính sách k toán và các chu trình kinh
doanh quan tr ng - A400
KTV tìm hi u chính sách k toán và các chu trình kinh doanh
quan tr ng ñ xác ñ nh và hi u ñư c các giao d ch và s ki n liên quan
ñ n chu trình kinh doanh quan tr ng, có nh hư ng tr c ti p ñ n các
nghi p v kinh t phát sinh, các th t c ki m tra, ki m soát các nghi p
v kinh t và l p ch ng t k toán; ñánh giá v m t thi t k và th c
hi n ñ i v i các th t c ki m soát chính c a chu trình kinh doanh này;
quy t ñ nh xem li u có ki m tra h th ng KSNB; thi t k các th t c
ki m tra cơ b n phù h p v i chu trình kinh doanh và có hi u qu .
Sau khi hoàn thành các công vi c trên, k t qu c a vi c ñánh giá
ban ñ u v h th ng KSNB s ñư c t ng h p v M u A810 ñ t ng
h p k ho ch ki m toán cho cu c ki m toán.
2.2.3. Th c t công tác ñánh giá h th ng KSNB DN trong giai
ño n l p k ho ch ki m toán BCTC t i AAC
Tác gi ti n hành kh o sát công tác ñánh giá h th ng KSNB DN
trong giai ño n l p k ho ch ki m toán BCTC trong 02 năm g n ñây
(t năm 2008 ñ n năm 2009) t i AAC b ng cách nghiên c u h sơ
ki m toán BCTC c a các DN. T ng s h sơ ki m toán BCTC trong
năm 2008 c a Công ty AAC là 514 h sơ và trong năm 2009 là 550 h
sơ, công tác kh o sát ti n hành ñ i v i 50 khách hàng ñư c ch n ng u
nhiên t B ng danh sách khách hàng theo lo i hình ho t ñ ng c a
AAC, t ñó ch n ra 20 b h sơ cho 2 năm 2008 và 2009, m i năm
nghiên c u h sơ c a 10 khách hàng cho các lo i hình DN, trong ñó
có: 02 b h sơ cho lo i hình DN s n xu t; 02 b h sơ cho lo i hình
DN d ch v ; 02 b h sơ cho lo i hình Doanh ngh p thương m i, 02 b
- -15-
h sơ cho lo i hình DN xây l p, 02 b h sơ cho các DN kinh doanh
t ng h p nhi u ngành ngh .
Qua vi c nghiên c u, xem xét h sơ ki m toán cũng như trao ñ i
v i các cá nhân có liên quan, tác gi nh n th y r ng công tác l p k
ho ch ki m toán BCTC nói chung cũng như công tác ñánh giá h
th ng KSNB trong giai ño n l p k ho ch ki m toán BCTC nói riêng
t i AAC ch m i th c s ñư c quan tâm trong vòng 02 năm g n ñây
(năm 2008, năm 2009). Do ñó, tác gi ñã ti n hành xem xét và nghiên
c u k các h sơ ki m toán c a năm 2008, năm 2009, d a trên vi c
nghiên c u k t h p v i vi c ph ng v n các cá nhân liên quan th c hi n
các h sơ này và th c t công vi c mà mình th c hi n tr c ti p trong
th i gian qua ñ ñưa ra nh ng nh n xét chung v th c tr ng công tác
ñánh giá h th ng KSNB trong giai ño n l p k ho ch ki m toán
BCTC t i AAC như sau:
M t s h sơ ki m toán trong năm 2008, năm 2009 có th c hi n
công tác ñánh giá h th ng KSNB, các năm trư c ñó Công ty chưa
chú tr ng nên trong h sơ các năm trư c h u như chưa th hi n
công tác ñánh giá h th ng KSNB.
Công tác ñánh giá h th ng KSNB trong năm 2008, năm 2009 ch
ñư c th c hi n ñ i v i kho ng 100 khách hàng v i ñ c ñi m là có
quy mô l n (V n ñi u l trên 30 t VNĐ), ho t ñ ng bài b n và có
t ch c h th ng KSNB.
Trư c th c tr ng ñó, tác gi ñã ch n m t vài b h sơ ñi n hình,
ñ i di n cho các h sơ có th c hi n ñánh giá h th ng KSNB giai
ño n l p k ho ch ki m toán BCTC ñã nghiên c u trong năm 2008 và
- -16-
năm 2009 trên ñ minh h a cho th c t công tác ñánh giá h th ng
KSNB trong giai ño n l p k ho ch ki m toán BCTC t i AAC.
2.2.3.1. Xem xét ch p nh n khách hàng và ñánh giá r i ro H p ñ ng
Đ i v i các khách hàng m i, trư c khi ra quy t ñ nh ch p nh n
ki m toán BCTC cho khách hàng, c p Trư ng phòng c a Công ty s
căn c vào các y u t ngành ngh , m c ñ quan tâm c a công chúng,
hi u bi t v ngành ngh , trình ñ công ngh và ñ c thù ngu n nhân l c
c a Công ty ñ th c hi n vi c xem xét ch p nh n khách hàng và ñánh
giá r i ro h p ñ ng.
2.2.3.2. Tìm hi u khách hàng và môi trư ng ho t ñ ng
KTV ti n hành tìm hi u khách hàng và môi trư ng ho t ñ ng, t
ñó s ñánh giá sơ b v r i ro, các Tài kho n nh hư ng và thi t k các
th t c cơ b n ñ h n ch r i ro này.
2.2.3.3. Đánh giá chung v h th ng KSNB và r i ro gian l n
KTV s ti n hành tìm hi u h th ng KSNB 03 thành ph n: (1)
Môi trư ng ki m soát, (2) Quy trình ñánh giá r i ro và (3) Giám sát
các ho t ñ ng ki m soát.
2.2.3.4. Tìm hi u các chính sách k toán và chu trình kinh doanh
quan tr ng
KTV s ti n hành tìm hi u v m t thi t k c a h th ng KSNB
và ñánh giá xem các th t c ki m soát chính có ñư c tri n khai không.
Cu i cùng, sau khi hoàn thành t t c các công vi c ñánh giá h
th ng KSNB DN trong giai ño n l p k ho ch ki m toán BCTC, k t
qu c a vi c ñánh giá ban ñ u v h th ng KSNB s ñư c t ng h p v
M u A810 ñ t ng h p k ho ch ki m toán cho cu c ki m toán.
- -17-
2.3. NH N XÉT V CÔNG TÁC ĐÁNH GIÁ H TH NG
KSNB DN TRONG GIAI ĐO N L P K HO CH KI M TOÁN
BCTC T I AAC
2.3.1. Ưu ñi m
Nhìn chung, quy trình ñánh giá h th ng KSNB trong giai ño n
l p k ho ch ki m toán BCTC t i AAC tương ñ i ñ y ñ , ñư c xây
d ng phù h p v i h th ng Chu n m c Ki m toán Vi t Nam và ñư c
c th hóa thành các B ng câu h i dư i d ng Có/Không/Không áp
d ng hay các B ng câu h i ch mang tính g i ý bu c KTV ph i linh
ho t d a vào tình hình th c t c a ñơn v ñ ñánh giá, các m u bi u
ñư c thi t k s n v n i dung giúp ti t ki m th i gian và chi phí cu c
ki m toán.
2.3.2. M t s h n ch
Chưa tuân th tri t ñ quy ñ nh v ñánh giá h th ng KSNB
• Vi c ñánh giá h th ng KSNB trong giai ño n l p k ho ch
ki m toán BCTC theo quy trình ch m i ñư c th c hi n m u
m t s khách hàng l n, m t s khách hàng khác chưa th hi n
ñ y ñ các th t c v ñánh giá h th ng KSNB.
• Theo quy ñ nh c a Chu n m c Ki m toán Vi t Nam, ñánh giá
h th ng KSNB t i 1 ñơn v khách hàng n m trong giai ño n
l p k ho ch ki m toán và c th c hi n ki m toán. Tuy nhiên
trên th c t , r t ít khi KTV ti n hành công vi c tìm hi u và
ñánh giá h th ng KSNB mà b t tay ngay vào ki m tra các th
nghi m cơ b n.
- -18-
• T i AAC, KTV ch ñánh giá r i ro ki m soát d a trên các câu
h i v h th ng KSNB ch chưa xem xét ñ n t m quan tr ng
c a m i câu h i, chưa lư ng hóa ñư c k t qu ñánh giá ñ làm
cơ s ñưa ra k t lu n sơ b v r i ro ki m soát.
Th t c tìm hi u ñ i v i các chu trình kinh doanh quan tr ng
chưa ñ y ñ
AAC ch xây d ng th t c ñánh giá h th ng KSNB ñ i v i 5 chu
trình là chưa ñ y ñ . Trên th c t , ho t ñ ng c a các ñơn v còn di n ra
trên nhi u chu trình nghi p v khác cũng quan tr ng không kém và có
kh năng gây ra sai sót tr ng y u trên BCTC như: chu trình x lý máy
tính, chu trình tài chính…mà 5 chu trình trên không th khái quát
ñư c.
K thu t ñánh giá h th ng KSNB chưa linh ho t
• K thu t ñánh giá h th ng KSNB trong giai ño n l p k
ho ch ki m toán ch y u c a KTV là ph ng v n Ban lãnh ñ o,
các nhân viên phòng k toán hay các phòng ban liên quan.
Đi u này có th gây ra s không h p lý ñ i v i m t s th t c
ki m toán nh t ñ nh và tính chính xác c a thông tin thu th p
ñư c ph thu c r t l n vào s trung th c và thi n chí c a
khách hàng, cũng như kh năng di n ñ t c a KTV trong các
câu h i và c a ngư i ñư c ph ng v n.
• AAC th c hi n mô t h th ng KSNB b ng hình th c B ng
câu h i ñôi khi không ñ t hi u qu t i ưu. AAC c n khuy n
khích KTV di n ñ t h th ng KSNB b ng nh ng hình th c t i
ưu hơn. Trong ñó, s d ng lưu ñ k t h p v i vi c mô t là
- -19-
m t hình th c có nhi u ưu ñi m nh t, giúp KTV có cái nhìn
t ng th v h th ng KSNB.
• Vi c tìm hi u h th ng KSNB và ñánh giá r i ro ki m soát ban
ñ u ch do c p tr lý KTV năm 3 tr lên trong Công ty Ki m
toán th c hi n. Các tr lý KTV c p dư i không tham gia vào
quá trình tìm hi u này, do ñó, s r t khó khăn trong vi c n m
b t thông tin v h th ng KSNB c a ñơn v ñ ti n hành cu c
ki m toán m t cách hi u qu và ñ ng nh t.
Chưa chú tr ng công tác ñánh giá h th ng KSNB trong môi
trư ng tin h c
AAC chưa xây d ng quy trình ñánh giá h th ng KSNB trong
môi trư ng x lý thông tin b ng máy tính m t cách bài b n mà ch
d ng l i vi c tìm hi u các quan ñi m c a Ban lãnh ñ o và các thông
tin chung khác liên quan. Đây ñư c xem là m t trong nh ng t n t i l n
mà Công ty c n ph i nhanh chóng tìm cách kh c ph c.
2.3.3. Nguyên nhân c a nh ng h n ch
Trình ñ c a ñ i ngũ KTV còn chưa ñ ng ñ u
Chưa nh n th c ñúng t m quan tr ng c a vi c ñánh giá h th ng
KSNB
M c phí ki m toán chưa th c s h p lý
K T LU N CHƯƠNG 2
Trong chương 2, lu n văn ñã gi i thi u t ng quan v quá trình
hình thành, phát tri n, ñ c ñi m ho t ñ ng, t ch c b máy qu n lý và
công tác ñánh giá h th ng KSNB trong giai ño n l p k ho ch ki m
toán BCTC c a AAC.
- -20-
CHƯƠNG 3
HOÀN THI N CÔNG TÁC ĐÁNH GIÁ H TH NG
KSNB DN TRONG GIAI ĐO N L P K HO CH
KI M TOÁN BCTC T I AAC
3.1. HOÀN THI N CÔNG TÁC ĐÁNH GIÁ H TH NG KSNB
DN TRONG GIAI ĐO N L P K HO CH KI M TOÁN BCTC
T I AAC
3.1.1. V ñánh giá sơ b r i ro ki m soát
T i AAC, KTV ch ñánh giá sơ b r i ro ki m soát d a trên các
câu h i v h th ng KSNB ch chưa xem xét ñ n t m quan tr ng c a
m i câu h i, chưa lư ng hóa ñư c k t qu ñánh giá ñ làm cơ s ñưa
ra k t lu n sơ b v r i ro ki m soát. Tác gi xin ñ xu t m t s gi i
pháp sau:
Thi t k l i b ng câu h i sao cho có th bao quát ñư c r i ro ki m
soát các chu trình kinh doanh chính và có th ñánh giá r i ro ki m
soát ñ i v i t ng cơ c d n li u c a t ng nghi p v .
Xây d ng cách th c ñánh giá, phân tích r i ro ki m soát m t cách
có h th ng hơn, khách quan hơn b ng cách ñ nh lư ng r i ro ki m
soát: ñ i v i m i câu h i, ph i xác ñ nh ñư c t m quan tr ng c a
nó và k t h p v i k t qu tr l i ñ cho ñi m thích h p. Đ cho
ñi m cho m i câu h i, KTV nên v n d ng phương pháp: trong m i
câu h i ñư c thi t k dư i d ng câu tr l i là Có/Không, KTV s
nh n ñ nh m c ñ nh hư ng c a th t c ki m soát ñ n BCTC là:
cao, th p và trung bình, k t h p v i câu tr l i nh n ñư c là
Có/Không ñ cho ñi m. B ng cho ñi m có d ng như sau:
nguon tai.lieu . vn