Xem mẫu
- B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
Đ I H C ĐÀ N NG
PHAN TH THÚY LINH
CÁC GI I PHÁP ĐÀO T O NGH
VÀ T O VI C LÀM CHO THANH NIÊN
T I THÀNH PH ĐÀ N NG
Chuyên ngành: Kinh t phát tri n
Mã s : 60.31.05
TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ KINH T
Đà N ng - Năm 2011
- Công trình ñư c hoàn thành t i
Đ I H C ĐÀ N NG
Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS. TS. LÊ TH GI I
Ph n bi n 1: TS. NINH TH THU TH Y
Ph n bi n 2: PGS – TS. PH M H O
Lu n văn s ñư c b o v t i H i ñ ng ch m Lu n văn t t
nghi p Th c sĩ kinh t h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày
21 tháng 12 năm 2011.
Có th tìm hi u lu n văn t i:
Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng
Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng
- 1
M Đ U
1. Tính c p thi t c a ñ tài
Đào t o ngh và t o vi c làm luôn là nh ng n i dung quan
tr ng, không th thi u trong quá trình phát tri n kinh t - xã h i c a
m i qu c gia ñ hư ng t i s phát tri n b n v ng. Đây cũng là nhu
c u, m i quan tâm hàng ñ u c a thanh niên hi n nay. Đ ng và Nhà
nư c ta coi công tác ñào t o ngh và t o vi c làm cho thanh niên là
nhi m v quan tr ng nh m s d ng hi u qu ngu n nhân l c c a ñ t
nư c, thúc ñ y kinh t tăng trư ng, ñáp ng nguy n v ng v h c
ngh và vi c làm c a thanh niên, gia ñình cũng như toàn xã h i
Trong nh ng năm qua, cùng v i quá trình phát tri n c a ñ t
nư c, thành ph Đà N ng ñã có s chuy n bi n m nh m v nhi u
m t. Kinh t phát tri n nhanh, an ninh chính tr n ñ nh, ñ i s ng c a
ñ i b ph n nhân dân t ng bư c ñư c nâng lên. Tuy nhiên so v i yêu
c u th c t hi n nay, công tác ñào t o ngh và t o vi c làm cho thanh
niên thành ph v n còn nhi u h n ch , b t c p, cơ c u ngành ñào t o
chưa th t s phù h p v i th trư ng lao ñ ng, chương trình ñào t o,
ch t lư ng ñào t o chưa ñáp ng ñư c yêu c u th c ti n, nên nhi u
thanh niên ñư c ñào t o ngh nh ng v n khó tìm ñư c vi c làm;
nhi u thanh niên ph i làm vi c không phù h p v i chuyên môn,
ngành ngh ñư c ñào t o. Bên c nh ñó, m t b ph n l n thanh niên
chưa hi u ñúng và l c ch n ngh phù h p v i kh năng và ñi u ki n
c a mình, t l thi u vi c làm, th t nghi p trong thanh niên còn khá
cao…Vì v y, ñ tài “Các gi i pháp v ñào t o ngh và t o vi c làm
cho thanh niên t i thành ph Đà N ng” ñư c ch n ñ nghiên c u
làm lu n văn t t nghi p th c sĩ, v i hy v ng ñưa ra nh ng gi i pháp
giúp cho thanh niên Đà N ng ñư c ñào t o ngh và có ñư c vi c làm
n ñ nh.
- 2
2. Tình hình nghiên c u liên quan ñ n ñ tài
3. M c ñích và nhi m v nghiên c u
3.1 M c ñích nghiên c u
Trên cơ s ñánh giá th c tr ng, ñ ra nh ng gi i pháp nâng
cao hi u qu ñào t o ngh và t o vi c làm cho TN trên ñ a bàn thành
ph Đà N ng trong giai ño n t nay ñ n 2020.
3.2 Nhi m v nghiên c u
Làm rõ m t s v n ñ v lý lu n và th c ti n c a công tác
ñào t o ngh và t o vi c làm. Phân tích th c tr ng ñào t o ngh và
công tác t o vi c làm cho thanh niên thành ph Đà N ng trong th i
gian qua. Đ xu t gi i pháp ñào t o ngh và t o vi c làm cho thanh
niên thành ph Đà N ng trong giai ño n t nay ñ n 2020.
4. Đ i tư ng, ph m vi nghiên c u
4.1 Đ i tư ng nghiên c u
Nh ng v n ñ lý lu n, th c ti n liên quan ñ n công tác t o
ngh và t o vi c làm cho thanh niên (t 15 - 29 tu i) trên ñ a bàn
thành ph Đà N ng.
4.2 Ph m vi nghiên c u
Ch y u ph m vi thành ph Đà N ng, có tham kh o kinh
nghi m c a thành ph Hà N i.
5. Phương pháp nghiên c u
6. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài
Lu n văn phân tích rõ m t s cơ s lý lu n và th c ti n v
ñào t o ngh và t o vi c làm. Đánh giá ñúng th c tr ng, trên cơ s
ñó ñ xu t gi i pháp nh m nâng cao ch t lư ng ñào t o ngh và t o
vi c làm hi u qu cho thanh niên thành ph Đà N ng ñ n năm 2020.
7. K t c u c a lu n văn
Ngoài ph n m ñ u, k t lu n, m c l c và danh m c tài li u
tham kh o, lu n văn ñư c chia làm 3 chương:
- 3
Chương 1: M t s v n ñ lý lu n v ñào t o ngh và t o vi c làm.
Chương 2: Th c tr ng công tác ñào t o ngh và t o vi c làm cho
thanh niên thành ph Đà N ng, giai ño n 2005-2010.
Chương 3: Các gi i pháp ñào t o ngh và t o vi c làm cho thanh
niên thành ph Đà N ng ñ n năm 2020.
Chương 1
M TS V N Đ LÝ LU N V ĐÀO T O NGH
VÀ T O VI C LÀM
1.1. LÝ LU N V ĐÀO T O NGH VÀ T O VI C
LÀM CHO THANH NIÊN
1.1.1. Đào t o ngh
1.1.1.1. Khái ni m
Đào t o ngh cho ngư i lao ñ ng là quá trình giáo d c k
thu t s n xu t cho ngư i lao ñ ng ñ h n m v ng m t ngh , m t
chuyên môn, bao g m c ngư i ñã có ngh , có chuyên môn r i hay
h c ñ làm ngh chuyên môn khác. Theo T ch c Lao ñ ng Qu c t
(ILO): "Nh ng ho t ñ ng nh m cung c p ki n th c, k năng và
thái ñ c n có cho s th c hi n có năng su t và hi u qu trong
ph m vi m t ngh ho c nhóm ngh . Nó bao g m ñào t o ban ñ u,
ñào t o l i, ñào t o nâng cao, c p nh t và ñào t o liên quan ñ n ngh
nghi p chuyên sâu" [22, tr174].
Lu t D y ngh ñưa ra khái ni m như sau: "D y ngh là
ho t ñ ng d y và h c nh m trang b ki n th c, k năng và thái ñ
ngh nghi p c n thi t cho ngư i h c ngh ñ có th tìm ñư c vi c
làm ho c t t o vi c làm sau khi hoàn thành khoá h c." [16, tr.9].
- 4
Như v y, ñào t o ngh là ho t ñ ng trang b năng l c (tri
th c, k năng và thái ñ ) hành ngh cho ngư i lao ñ ng ñ ngư i
lao ñ ng có th tìm vi c làm ho c t t o vi c làm.
1.1.1.2. N i dung ñào t o ngh
- M c tiêu ñào t o ngh : Vi c xác ñ nh m c tiêu ñào t o
ngh là h t s c c n thi t và quan tr ng, b i hi n nay b t c m t công
vi c, ngành ngh nào cũng ñ u có nh ng yêu c u nh t ñ nh v ki n
th c, k năng thao tác, kh năng hoàn thành c a ngư i th c hi n.
- Xác ñ nh nhu c u ñào t o: là cơ s ñ l p k ho ch ñào t o.
Xác ñ nh nhu c u v s lư ng và ch t lư ng c a t ng ngành ngh , c p
b c chuyên môn c n ñào t o.
- Xác ñ nh chương trình ñào t o ngh : Xác ñ nh chương trình
ñào t o ngh cho ngư i lao ñ ng là xác ñ nh trình ñ c n ñào t o,
ngành ngh c n ñào t o, kh i lư ng ki n th c, k năng th c hành c n
cung c p cho ngư i lao ñ ng ñ phù h p v i yêu c u th c ti n.
- Phương pháp ñào t o: Chương trình b t ñ u h c lý thuy t,
sau ñó h c viên ñư c hư ng d n th c hành t i trư ng ho c ñưa ñ n
nơi làm vi c dư i s hư ng d n c a giáo viên, nhân viên lành ngh .
- Đánh giá k t qu ñào t o: Đ ñánh giá k t qu c n ph i
ñánh giá chương trình ñào t o ñ xác ñ nh xem nó có ñáp ng ñư c
v i yêu c u, m c tiêu ñưa ra không, hi u qu làm vi c c a các ngư i
lao ñ ng sau khi ñư c ñào t o ngh có ñáp ng ñư c v i yêu c u
công vi c th c t hay không.
1.1.1.3. Phân lo i ñào t o ngh
- Căn c vào ngh ñào t o và ngư i h c: g m có ñào t o m i,
ñào t o l i và ñào t o nâng cao.
- Căn c vào th i gian ñào t o ngh : g m ñào t o ng n h n
và ñào t o dài h n.
- 5
1.1.2. Vi c làm và t o vi c làm
1.1.2.1. Khái ni m và phân lo i vi c làm
Theo B Lu t lao ñ ng Nư c C ng hoà xã h i ch nghĩa
Vi t Nam (ñã ñư c s a ñ i, b sung năm 2007) quy ñ nh: "M i ho t
ñ ng lao ñ ng t o ra ngu n thu nh p, không b pháp lu t c m ñ u
ñư c th a nh n là vi c làm".
Theo T ch c Lao ñ ng Qu c t (ILO) thì khái ni m vi c làm
ch ñ c p ñ n trong m i quan h v i l c lư ng lao ñ ng. Vì v y, “vi c
làm ñư c coi là ho t ñ ng có ích mà không b pháp lu t ngăn c m có
thu nh p b ng ti n (ho c b ng hi n v t)”.
Như v y, vi c làm là m t ph m trù kinh t - xã h i, vi c làm
ch u s chi ph i c a nhi u m i quan h . Quan ni m ñúng v vi c làm
là cơ s khoa h c cho vi c ñào t o ngh và t o vi c làm.
*Phân lo i vi c làm: Có nhi u cách nhìn nh n và phân
lo i vi c làm, nhưng cơ b n là ñ ng trên góc ñ ch th ho t
ñ ng c a vi c làm là n g ư i lao ñ ng, thanh niên. Nh ng ho t
ñ ng c a ngư i lao ñ ng th hi n hình th c, tính ch t, ñ c ñi m,
yêu c u và c xu hư ng c a vi c làm. Vi c làm vì th có th phân
lo i theo ch th ho t ñ ng lao ñ ng là ngư i lao ñ ng và ch th
t o vi c làm trong n n kinh t .
1.1.2.2. N i dung t o vi c làm
T o vi c làm cho ngư i lao ñ ng là ñưa ngư i lao ñ ng vào
làm vi c ñ t o ra tr ng thái phù h p gi a s c lao ñ ng và tư li u s n
xu t, t o ra hàng hoá và d ch v theo yêu c u th trư ng.
Trên cơ s ñó, t o vi c làm cho lao ñ ng thanh niên c n bao
hàm các ho t ñ ng sau:
- T o vi c làm thông qua chương trình xúc ti n vi c làm
- Ho t ñ ng ñ nh hư ng ngh cho thanh niên
- 6
- T o vi c làm g n v i quá trình ñào t o ngh cho thanh niên
- Khuy n khích thanh niên l p nghi p, t t o vi c làm cho
b n thân
1.1.3. M i quan h gi a ñào t o ngh và t o vi c làm
Đào t o ngh t o ra năng l c th c hi n cho ngư i h c.
Đào t o ñ làm vi c, ngư i lao ñ ng có ñư c năng l c th c hi n,
c n ph i có ch vi c làm ñ th hi n năng l c ñó. Đào t o ngh
tr thành công c ñi u ch nh sâu cơ c u, ch t lư ng c a l c
lư ng lao ñ ng. Vi c làm t o ra nhu c u ñào t o, ngư i lao ñ ng
mu n có vi c làm, làm ñư c vi c thì ph i qua ñào t o, d n ñ n vi c
làm ñ t ra yêu c u cho ñào t o. Đào t o là mô ph ng yêu c u và ho t
ñ ng c a vi c làm, do ñó có th nói vi c làm qui ñ nh n i dung ñào.
Trong m i quan h g n k t gi a ñào t o v i s d ng và
gi i quy t vi c làm ph i d a trên cơ s nhu c u lao ñ ng trên th
trư ng lao ñ ng. Đào t o ai, ñào t o ngh gì, c p trình ñ nào…
ph i do c u lao ñ ng trên th c t quy t ñ nh.
1.1.4. Thanh niên và nh ng ñ c ñi m c a thanh niên nh
hư ng ñ n ñào t o ngh và t o vi c làm cho thanh niên
1.1.4.1. Quan ñi m v thanh niên và l c lư ng lao ñ ng
thanh niên
Theo cơ c u l a tu i c a dân s các nư c trên th gi i có
nh ng quy ñ nh khác nhau v ñ tu i thanh niên, thông thư ng t 15
ñ n 24, 25, 29 ho c 34 tu i. Trong ph m vi ñ tài, nh m ñ m b o
phù h p v i các nhóm l a tu i theo quy ñ nh trong th ng kê, ñi u tra
hàng năm t i thành ph Đà N ng, ñ m b o cho vi c phân tích ñư c
th ng nh t, chính xác, thanh niên ñư c hi u là công dân Vi t Nam
trong ñ tu i t ñ 15-29 tu i.
- 7
1.1.4.2. Nh ng ñ c ñi m c a thanh niên nh hư ng ñ n
ñào t o ngh và t o vi c làm
LLLĐ TN có ñi m m nh là có th l c, có trình ñ , ti p c n
công vi c nhanh, quan h v i ñ ng nghi p, ñáp ng ñư c nhu c u s
d ng c a các doanh nghi p v b ph n nhân l c tr kho . Là LLLĐ
tr , nhi t huy t và thư ng có xu hư ng thích khám phá cái m i. Tuy
nhiên, có nh ng h n ch : Đ i v i LĐ TN không qua ñào t o nên vi c
h i nh p vào th trư ng LĐ không d dàng. Đ i v i LĐ TN qua ñào
t o v n g p nhi u khó khăn như ki n th c, k năng có ñư c t
trư ng ñào t o còn có kho ng cách l n ñ i v i th c ti n công vi c
ñòi h i; tác phong LĐ công nghi p, ý th c k lu t lao ñ ng còn y u;
tâm lý kén vi c c a ngư i lao ñ ng thanh niên...
1.1.4.3. Nh ng cơ ch , chính sách c a Nhà nư c v TN
1.1.5. S c n thi t c a ñào t o ngh và t o vi c làm cho
TN: Đào t o ngh và t o vi c làm cho thanh niên là ñã t o ñi u ki n
khai thác và s d ng m t cách hi u qu ngu n l c lao ñ ng l n ph c
v các m c tiêu phát tri n kinh t - xã h i c a ñ t nư c, là s d ng
có hi u qu ngu n l c con ngư i. T o vi c làm không ch là v n ñ
kinh t mà là v n ñ xã h i vì có liên quan ñ n công b ng xã h i và
ti n b xã h i. Là m t trong nh ng m c tiêu và thư c ño quan tr ng
nh t ñ ñánh giá tính ưu vi t c a m t ch ñ xã h i
1.2. CÁC NHÂN T CH Y U NH HƯ NG Đ N
ĐÀO T O NGH VÀ T O VI C LÀM CHO THANH NIÊN
1.2.1. Cơ c u kinh t
1.2.2. T c ñ ñô th hoá
1.2.3. Toàn c u hoá và h i nh p
1.2.4. Năng l c ñào t o ngh : Có nhi u y u t ñ ñánh giá
năng l c ñào t o ngh c a các cơ s d y ngh , tuy nhiên ñ tài t p
- 8
trung vào hai y u t quan tr ng, tác ñ ng tr c ti p lên ch t lư ng ñào
t o ngh ñó là ñ i ngũ giáo viên ñào t o và cơ s v t ch t, trang thi t
b ph c v cho ñào t o.
1.2.5. Quy mô và cơ c u dân s : S lư ng, t c ñ gia tăng
dân s và cơ c u dân s có nh hư ng t i ngu n lao ñ ng và v n ñ
t o vi c làm c a m i qu c gia. Dân s , lao ñ ng và vi c làm là
nh ng v n ñ có liên h m t thi t v i nhau, dân s tăng ngày càng
nhanh thì dân s trong ñ tu i lao ñ ng cũng tăng nhanh, ñ ng th i
nhu c u vi c làm ngày càng nhi u hơn. Đi u này s gây áp l c v
vi c làm và t o vi c làm nư c ta hi n nay.
1.2.6. Nh n th c c a xã h i v h c ngh và vi c làm
Nh n th c c a xã h i v ñào t o ngh tác ñ ng m nh ñ n công
tác ñào t o ngh , nh hư ng rõ r t nh t c a nó là t i lư ng h c viên ñ u
vào cho các cơ s d y ngh . N u m i ngư i trong xã h i, ñ c bi t là thanh
niên ñánh giá ñư c ñúng ñ n hơn t m quan tr ng c a vi c h c ngh thì
trư c h t lư ng thanh niên tham gia ñào t o ngh s chi m m t t l l n
hơn so v i toàn b s lao ñ ng trên th trư ng và s có cơ c u tr hơn, ña
d ng hơn.
1.2.7. Các chính sách c a Đ ng và Nhà nư c
1.2.8. Vai trò c a các ch th trong ñào t o ngh và t o
vi c làm cho thanh niên (Chính quy n, ñoàn th , t ch c xã h i)
1.3. KINH NGHI M M TS NƯ C VÀ CÁC Đ A
PHƯƠNG V ĐÀO T O NGH VÀ T O VI C LÀM CHO
THANH NIÊN
1.3.1. Kinh nghi m Nh t B n
1.3.2. Kinh nghi m Đ c
1.3.3. Kinh nghi m thành ph Hà N i
- 9
Chương 2
TH C TR NG CÔNG TÁC ĐÀO T O NGH VÀ T O VI C
LÀM CHO TN THÀNH PH ĐÀ N NG, 2005-2010
2.1. TÌNH HÌNH ĐÀO T O NGH VÀ T O VI C
LÀM CHO THANH NIÊN T I THÀNH PH ĐÀ N NG
2.1.1. Tình hình ñào t o ngh cho thanh niên
2.1.1.1. Tình hình chung v ñào t o ngh
Thành ph Đà N ng trong nh ng năm qua ñã có s phát
tri n ñáng k , hi n nay, thành ph có 53 cơ s d y ngh trong ñó có
04 trư ng cao ñ ng, 08 trư ng trung c p ngh , 14 trung tâm d y
ngh và 27 cơ s khác có tham gia d y ngh . S lư ng cơ s ñào t o
ngh thành ph tuy nhi u nhưng quy mô ñào t o nh , cơ s ñào t o
nhi u ngh nh t là 18 ngh , ít nh t 01 ngh .
Qui mô ñào t o ngh tăng nhanh c v s lư ng l n t c ñ ,
v i t c ñ tăng bình quân là 13%/năm (c nư c 11%), trong ñó ñào
t o sơ c p v n là ch y u, chi m 71,2%. Ngành ngh ñào t o ngày
càng ña d ng và phát tri n nhanh, ti p c n ñ n nhu c u c a th trư ng
lao ñ ng. T 80 ngh ñào t o năm 2005 ñ n nay ñã tăng lên 121
ngh . Cơ c u ngành ngh ñào t o ñã t ng bư c ñi u ch nh ñ ph c
v cho th trư ng lao ñ ng theo hư ng k thu t, kinh doanh, d ch v .
Tuy nhiên m t s ngh v n chưa ñáp ng nhu c u c a th trư ng k
c s lư ng, ch t lư ng và c p trình ñ ñào t o.
2.1.1.2. Phân tích v nhu c u ñào t o ngh
LLLĐ thành ph Đà N ng ph n l n là lao ñ ng tr và khá
d i dào, năm 2010 có 453.457 ngư i, chi m 49,72% dân s , trong ñó
l c lư ng thanh niên là 303.816 ngư i, chi m 66,9% l c lư ng lao
ñ ng c a thành ph . T l TN ñư c ñào t o ngh ñư c tăng lên qua
các năm. Theo báo cáo k t qu kh o sát nhu c u tuy n d ng lao ñ ng
- 10
c a 1.000 doanh nghi p t i Đà N ng, h u h t các doanh nghi p có
nhu c u tuy n công nhân k thu t chi m m t t l r t l n (chi m
75%), LĐ ñã qua ñào t o chi m 25% trong t ng nhu c u tuy n lao
ñ ng c a doanh nghi p. Như v y, có th th y nhu c u hi n nay c a
các doanh nghi p c n “th ” nhi u hơn c n “th y”.
M t khác, ñ i v i LĐ TN không qua ñào t o có t l th t
nghi p cao nh t, công nhân k thu t th p nh t. Cơ c u ñào t o hi n
nay chưa phù h p v i m t thành ph phát tri n theo hư ng công
nghi p - d ch v . Cơ c u ñào t o g n như không thay ñ i, m c dù
ñào t o b c công nhân k thu t có tăng, nhưng v n còn thi u so v i
nhu c u phát tri n kinh t - xã h i.
2.1.1.3. Phân tích v chương trình, ngành ngh ñào t o
H u h t các cơ s ñào t o ngh trình ñ TC và CĐ ñ u ñã
xây d ng chương trình ñào t o. T l th i gian dành cho th c hành
v n chưa ñ m b o theo quy ñ nh - trung bình ch ñ t 55,6%. Qua k t
qu ñào t o ngh năm 2010 và ñi u tra nhu c u lao ñ ng t i doanh
nghi p v a qua cho th y, cơ c u ngành ngh ñào t o ñã t ng bư c
ñi u ch nh theo cơ c u ngành ngh trong s n xu t, kinh doanh, d ch
v . Tuy nhiên, m t s ngh thu c nhóm ngành k thu t và d ch v
v n chưa ñáp ng nhu c u k c s lư ng và c p trình ñ ñào t o.
Đ c bi t các ngành r t c n thi t cho s phát tri n kinh t c a thành
ph giai ño n hi n nay như: công nghi p s n xu t trang thi t b thông
tin liên l c; công nghi p quang ñi n t … hi n nay chưa có cơ s nào
ñ ñi u ki n ñào t o.
2.1.1.4. Phân tích v phương pháp, hình th c ñào t o ngh
Theo báo cáo T ng k t ñ án C ng c và nâng cáo ch t
lư ng ñào t o ngh ñ n năm 2010 c a thành ph Đà N ng, h u h t
ngư i h c ngh ñư c ñào t o t i các trư ng chính quy công l p ho c
- 11
dân l p, r t ít cơ s ñào t o ngh t ch c các l p c nh doanh nghi p.
Chính vì v y h c viên t p trung h c theo l p v i m t chương trình
ñào t o ñư c xây d ng trư c và ch y u h c lý thuy t, th i gian th c
hành không nhi u và h u h t di n ra t i cơ s ñào t o ngh .
Phương pháp và hình th c ñào t o ngh hi n nay chưa
ñư c quan tâm ñúng m c, v n còn m t s b t c p, thành ph chưa
t p trung nghiên c u, ki m ñ nh v phương pháp ñào t o; chưa
xây d ng cơ ch , chính sách khuy n khích liên k t gi a cơ s d y
ngh và doanh nghi p, doanh nghi p tham gia d y ngh ...
2.1.1.5. Đánh giá k t qu ñào t o ngh
- S lư ng ñào t o ñáp ng so v i m c tiêu ñào t o
- M c ñ phù h p c a ngh ñào t o v i vi c làm
- M c ñ ñáp ng yêu c u công vi c c a lao ñ ng thanh niên
qua ñào t o
2.1.1.6. Đánh giá chung v ñào t o ngh cho thanh niên
* Nh ng k t qu ñ t ñư c
* Nh ng t n t i, h n ch
- Nhu c u LĐ qua ñào t o ngh c a doanh nghi p và ngư i
lao ñ ng ngày m t tăng lên, nhưng năng l c ñào t o còn h n ch .
- T l lao ñ ng qua ñào t o ngh trong l c lư ng lao ñ ng
c a thành ph tăng lên, ñ t t l cao so v i c nư c, nhưng v n
m c th p so v i yêu c u phát tri n.
- Đào t o ngh chưa th c s g n li n v i nhu c u c a xã h i.
- Công tác tuyên truy n nâng cao nh n th c cho thanh niên
h c sinh v ngh và h c ngh chưa ñư c quan tâm.
* Nguyên nhân c a t n t i, h n ch
- 12
2.1.2. Tình hình t o vi c làm cho thanh niên
2.1.2.1. Qui mô t o vi c làm qua các năm
Trong nh ng năm qua, thành ph Đà N ng ñã có nhi u n
l c tr ng vi c t o vi c làm cho các ñ i tư ng LĐ, trong ñó l c
lư ng TN chi m t l không nh . Đ c bi t, t khi tri n khai th c
hi n Đ án “Có vi c làm”, hàng năm s vi c làm m i ñư c t o ra
ñư c duy trì t 30.000 ñ n 33.000 ch làm. Trong năm 2010 s
lư ng LĐ ñư c gi i quy t vi c làm là 32.200 lao ñ ng, ñ t 100,63%
so v i k ho ch năm, trong ñó l c lư ng TN chi m kho ng 70%.
2.1.2.2. Tình hình tăng trư ng kinh t t o m vi c làm
* Tình hình t o vi c làm theo ngành kinh t
Xét theo cơ c u ngành kinh t , tình hình t o vi c làm cho
thanh niên có chuy n bi n tích c c theo hư ng tăng d n lao ñ ng
trong các ngành công nghi p, xây d ng, thương m i và d ch v .
Theo báo cáo k t qu ñi u tra lao ñ ng vi c làm năm 2010
c a thành ph Đà N ng, lao ñ ng có vi c làm t p trung các
nhóm ngh như: nhân viên d ch v cá nhân, b o v , bán hàng có
k thu t, chi m 21,85% và th th công có k thu t, th l p ráp
máy chi m 28,03%. Lao ñ ng gi n ñơn cũng chi m t tr ng l n
trong lao ñ ng có vi c làm (chi m 21,43%). Đây cũng là m t khó
khăn trong vi c nâng cao năng su t lao ñ ng, nâng cao s c c nh
tranh trên ñ a bàn.
- 13
* Tình hình t o vi c làm t các thành ph n kinh t
B ng 2.9: S vi c làm phân theo thành ph n kinh t
Đơn v tính: ngư i
Chia ra
T ng Xu t
Năm Nhà Dân CT d
c ng FDI kh u
nư c doanh án
LĐ
2005 30.543 2.036 10.901 6.214 11.258 134
2006 32.101 4.225 14.350 6.499 6.774 253
2007 33.185 4.263 14.910 8.194 6.873 20
2008 33.000 4.142 13.300 10.978 5.361 219
2009 30.000 1.196 13.302 6.654 8.704 144
2010 32.200 1.500 15.200 8.000 7.200 300
Ngu n: Báo cáo t ng k t S LĐ-TB-XH Đà N ng , 2005 - 2010
M c dù s lao ñ ng TN tìm ñư c vi c làm có tăng lên,
nhưng s c ép v vi c làm c a thành ph cũng ngày càng l n.
2.1.2.3. Tình hình t o vi c làm thông qua các chương trình
xúc ti n vi c làm
- T năm 2006- 2010, ngu n v n vay gi i quy t vi c làm h
tr cho 4.029 d án v i s ti n vay 96,828 t ñ ng, trong ñó có 1.250
d án c a lao ñ ng TN. Thông qua d án ñã h tr t o vi c làm cho
trên 6000 lao ñ ng, chi m 4% t ng s vi c làm ñư c t o ra.
- T o vi c làm thông qua các ho t ñ ng d ch v vi c làm cho
TN. Hi n nay trên ñ a bàn có 5 trung tâm, 2 doanh nghi p và 01
trư ng d y ngh tham gia ho t ñ ng d ch v , gi i thi u vi c làm.
Hàng năm cung ng, gi i thi u vi c làm cho trên 15.000 lư t lao
ñ ng; s lao ñ ng k t n i vi c làm t i ch lao ñ ng là 12.602 lao
ñ ng, chi m 28% s lao ñ ng ñ n giao d ch.
- 14
- Ho t ñ ng Ch vi c làm ñ nh kỳ hàng năm, t năm 2006-
2010 ñã t ch c 90 phiên giao d ch vi c làm. T i các phiên giao d ch
vi c làm thư ng xuyên và di ñ ng ñã thu hút 1.194 s lư t ñơn v và
15.700 lư t ngư i LĐ, h c sinh sinh viên ñ n tham gia giao d ch, s
ngư i ñư c gi i thi u, ch p n i vi c làm t i ch kho n 6.500 ngư i.
- Ho t ñ ng xu t kh u lao ñ ng thành ph Đà N ng m c
dù có quan tâm ñ u tư nhưng v n còn nhi u h n ch .
2.1.2.4. Tình hình t o vi c làm g n v i công tác d y ngh
và gi i thi u vi c làm cho thanh niên.
S lư ng TN ñư c ñào t o ngh hàng năm tăng lên, chi m t
85-90% t ng s ngư i tham gia h c ngh và 80% s TN h c ngh ra
trư ng có vi c làm. D y ngh t ng bư c ñáp ng nhu c u th trư ng
và phù h p v i yêu c u phát tri n kinh t - xã h i c a Đà N ng, tuy
nhiên v n còn nhi u b t c p, h n ch như ñã phân tích m c 2.1.
2.1.2.5. Tình hình ho t ñ ng ñ nh hư ng ngh nghi p và
khuy n khích thanh niên l p nghi p
Trong nh ng năm qua, Đoàn thanh niên thành ph ñã ph i
k t h p v i các trư ng ñ i h c, cao ñ ng, d y ngh ; trên các phương
ti n thông tin ñ i chúng ñã ñ y m nh các ho t ñ ng tư v n, ñ nh
hư ng vi c làm cho thanh niên, h c sinh. Ph i h p v i các h i ñoàn
th có nhi u chương trình giúp thanh niên l p nghi p như tín d ng
ưu ñãi cho thanh niên vay v n l p nghi p, chương trình tư v n, h
tr thanh niên kh i s doanh nghi p, thành l p các Câu l c b Thanh
niên giúp nhau làm kinh t ...hư ng d n TN t n d ng các ngu n l c
s n có t i ñ a phương ñ s n xu t kinh doanh, làm giàu chính ñáng.
2.1.2.6. Đánh giá chung v tình hình t o vi c làm cho
thanh niên thành ph Đà N ng qua các năm
* Nh ng k t qu ñ t ñư c
- 15
* Nh ng t n t i, h n ch
- Quy mô t o vi c làm chưa ñáp ng ñư c nhu c u vi c làm
c a thanh niên, công tác t o vi c làm chưa tương x ng v i ti m năng
c a thành ph .
- T l th t nghi p và thi u vi c làm trong TN v n còn cao.
- Vi c vi c s d ng v n c a chương trình 120 nhi u ñ a
phương chưa th c s hi u qu và chưa ñư c chú tr ng ñúng m c.
- Công tác tư v n, ñ nh hư ng ngh cho h c sinh sinh viên
chưa ñư c ph i h p và tri n khai ñ ng b , thư ng xuyên nên nh n
th c v vi c làm c a thanh niên chưa toàn di n.
- Công tác xu t kh u lao ñ ng còn h n ch , chưa tương x ng
v i ti m năng lao ñ ng c a thành ph .
* Nguyên nhân c a nh ng t n t i và h n ch
2.1.3. M i quan h gi a ñào t o ngh và t o vi c làm cho
TN: Trong nh ng năm qua, ñào t o ngh c a thành ph ñã ñ t ñư c
m t s k t qu ñáng khích l , góp m t ph n vào m c tiêu t o vi c
làm cho thanh niên. H u h t TN trên ñ a bàn thành ph tham gia h c
ngh ñư c quan tâm gi i quy t vi c làm, theo báo cáo hàng năm c a
S LĐ-TBB&XH thành ph , qua 5 năm, h th ng ñào t o ngh c a
thành ph Đà N ng ñã cung c p cho th trư ng hơn 156.000 lao ñ ng
qua ñào t o, trong ñó hơn 140.000 lao ñ ng thanh niên và sau khi k t
thúc khoá h c kho ng 80% ngư i h c ngh có vi c làm.
2.2. CÁC NHÂN T TÁC Đ NG Đ N ĐÀO T O
NGH VÀ T O VI C LÀM CHO THANH NIÊN THÀNH
PH ĐÀ N NG
2.2.1. Đ c ñi m t nhiên c a thành ph
2.2.2. Đ c ñi m kinh t , xã h i c a thành ph
- 16
Theo s li u th ng kê, dân s thành ph Đà N ng là
911.890 ngư i, trong ñó 87,02% dân s sinh s ng thành th . LLLĐ
c a thành ph ña s tr , phân b ch y u khu v c ñô th trên 85%,
khu v c nông thôn chiêm dư i 15%. LLLĐ c a thành ph tăng bình
quân 3,51%/năm. LLLĐ này ñư c b sung t dân s bư c vào ñ
tu i LĐ c a thành ph và tăng t ngu n dân s cơ h c hàng năm.
Trong nh ng năm qua, t c ñ tăng trư ng kinh t thành
ph khá cao, năm 2010, m c tăng trư ng mà Đà N ng là 12,6%; cơ
c u kinh t “D ch v - Công nghi p - Nông nghi p”, trong ñó, d ch v
chi m 50,5%, công nghi p chi m 46,5% và nông nghi p ch chi m
3,0%. Đà N ng có m t th trư ng r ng l n và ñ y ti m năng c a các
nhà s n xu t và cung c p d ch v .
2.2.3. Chuy n d ch cơ c u kinh t c a thành ph
Theo Ngh quy t XX c a Đ ng b thành ph Đà N ng ñã
xác ñ nh m c tiêu, ch tiêu phát tri n ñ n 2015 là: GDP tăng bình
quân 13,5 – 14,5%/năm. Trong ñó, d ch v tăng 16 - 17%/năm, công
nghi p-xây d ng tăng 8,5 - 9,5%/năm, nông nghi p tăng 1,5 -
2,5%/năm. Cơ c u GDP năm 2015: D ch v : 54,2% - Công nghi p,
Xây d ng: 43,8% - Nông nghi p: 2,0%. Giá tr s n xu t các ngành
d ch v tăng bình quân 17 - 18%/năm. Giá tr s n xu t ngành công
nghi p - xây d ng tăng bình quân 12 - 13%/năm.
2.2.4. Năng l c ñào t o ngh c a thành ph
- Đ i ngũ giáo viên ñào t o ngh : Đ n nay ñ i ngũ giáo viên
và cán b qu n lý d y ngh có 2.032 ngư i, tăng 748 ngư i so v i
năm 2005. Ch t lư ng giáo viên ñư c nâng lên, công tác ñào t o, b i
dư ng giáo viên và cán b qu n lý ñư c tăng cư ng. Tuy nhiên, m t
b ph n giáo viên chưa tích c c nâng cao trình ñ k năng ngh
- 17
cũng như phương pháp sư ph m ñáp ng yêu c u ñào t o ngh trong
giai ño n hi n nay.
- Cơ s v t ch t và trang thi t b d y ngh :Các cơ s d y ngh
cũng t p trung ñ u tư trang thi t b d y ngh ñ i v i các ngh m i và
d n thay th các trang thi t b l c h u t ngu n ngân sách c a thành
ph và Trung ương h tr 41.2 t ñ ng. Tuy nhiên, vi c ñ u tư cơ s
v t ch t m i ch chú tr ng v xây d ng cơ b n, các thi t b d y h c
ph n l n các cơ s d y ngh chưa ñư c quan tâm, v n còn thi u, vi c
ñ u tư cơ s v t ch t, trang thi t b d y ngh hi n nay còn dàn tr i...
2.2.5. Quy mô, ch t lư ng LĐ TN c a thành ph Đà N ng
- Quy mô l c lư ng lao ñ ng thanh niên: Nhìn chung, LLLĐ
TN c a thành ph phân b khu v c ñô th , chi m trên 83% (năm
2010). Toàn thành ph có 273.567 TN (chi m 30% dân s ), LLLĐ
TN là 299.281 ngư i, t l LĐ TN nông nghi p nông thôn ch chi m
t 17 ñ n 22%, và có xu hư ng gi m qua các năm; trong khi ñó thì t
l LĐ TN t i khu v c thành th thì tăng lên rõ r t.
- Ch t lư ng lao ñ ng thanh niên:Nh s phát tri n không
ng ng c a h th ng giáo d c và s quan tâm c a lãnh ñ o thành ph
nên trình ñ lao ñ ng ph thông c a LLLĐ TN Đà N ng không
ng ng ñư c nâng lên. Trình ñ h c v n c a LLLĐ TN Đà N ng là
khá cao so v i c nư c. Đây cũng chính là ñi u ki n thu n l i ñ
nâng cao ch t lư ng ngu n lao ñ ng tr không nh ng là y u t ñ u
vào quan tr ng cho ñào t o ngh .
2.2.6. Nh n th c c a thanh niên, xã h i v h c ngh và
vi c làm
Th c t công tác ñào t o ngh hi n nay chưa ñư c xã h i
nh n th c ñ y ñ và ñúng ñ n v ñào t o ngh , và vai trò c a ñ i ngũ
LĐ qua ñào t o ngh trong quá trình phát tri n. Vi c làm chuy n
- 18
bi n nh n th c c a t ng TN, gia ñình và toàn xã h i s có ý nghĩa
quan tr ng trong d y ngh và h c ngh . Bên c nh ñó, m t b ph n
TN chưa có nh n th c ñúng v ngh nghi p, luôn mu n làm vi c t i
các ñô th l n, r t ít ngư i mu n làm vi c khu v c nông thôn,
không có ý th c, k năng trong vi c t t o vi c làm cho b n thân.
2.2.7. Cơ ch , chính sách c a thành ph
- Chính sách khuy n khích các thành ph n kinh t phát tri n
- Chính sách thu hút v n ñ u tư tr c ti p ñ t o vi c làm
- Chính sách ñ y m nh ho t ñ ng tư v n gi i thi u vi c làm
Chương 3
CÁC GI I PHÁP ĐÀO T O NGH VÀ T O VI C LÀM CHO
THANH NIÊN THÀNH PH ĐÀ N NG Đ N NĂM 2020
3.1. QUAN ĐI M, M C TIÊU VÀ PHƯƠNG HƯ NG
ĐÀO T O NGH VÀ T O VI C LÀM CHO THANH NIÊN
THÀNH PH ĐÀ N NG
3.1.1. D báo nhu c u s d ng lao ñ ng qua ñào t o ngh
thành ph Đà N ng
3.1.1.1. D báo l c lư ng lao ñ ng
3.1.1.2. D báo nhu c u lao ñ ng
3.1.1.3. D báo c u lao ñ ng qua ñào t o ngh
D báo ñ n năm 2020, t l lao ñ ng qua ñào t o trong
t ng s lao ñ ng ñang làm vi c ñ t kho ng 80%, lao ñ ng qua ñào
t o ngh ñ t kho ng 65% (k ho ch 2010 t l tương ng là 50%
và 37%).
3.1.2. Quan ñi m
3.1.3. M c tiêu
3.1.3.1. M c tiêu t ng quát
nguon tai.lieu . vn
