- Trang Chủ
- Quản trị kinh doanh
- Luận văn: Biện pháp hoàn thiện hoạt động nhập khẩu vật tư, máy móc, thiết bị giao thông vận tải ở Công ty xuất nhập khẩu và hợp tác đầu tư giao thông vận tải Hà Nội
Xem mẫu
- Luận văn
Biện pháp hoàn thiện hoạt động
nhập khẩu vật tư, máy móc, thiết bị
giao thông vận tải ở Công ty xuất
nhập khẩu và hợp tác đầu tư giao
thông vận tải Hà Nội
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Lêi nãi ®Çu
§æi míi kinh tÕ ë ViÖt Nam ®· trë thµnh mét hiÖn thùc sèng ®éng, t¹o
ra mét bíc ngoÆt quan träng ®êi sèng kinh tÕ x· héi níc ta, ®îc b¹n bÌ
quèc tÕ quan t©m s©u s¾c vµ ®¸nh gi¸ cao. §êng lèi chÝnh s¸ch Êy ®îc
khëi nguån tõ §¹i héi §¶ng toµn quèc ViÖt Nam lÇn thø VI. §¹i héi VI
§¶ng céng s¶n ViÖt Nam ®· ph©n tÝch ®óng ®¾n nguyªn nh©n cña t×nh h×nh
khñng ho¶ng kinh tÕ x· héi, ®Ò ra ®Þnh híng lín ®Ó tho¸t khái t×nh tr¹ng
®ã, ®ång thêi còng ®Ò ra ®êng lèi ®æi míi toµn diÖn cho nÒn kinh tÕ Nhµ
níc.Th¬ng m¹i níc ta, tõ ®ã còng liªn tôc vËn ®éng cho phï h¬p víi
thêi kú ®æi míi, trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn mét bé phËn v« cïng quan träng ®ã lµ
th¬ng m¹i quèc tÕ mµ cô thÓ lµ lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu.
NhËp khÈu tõ l©u ®· ®îc thõa nhËn lµ mét mÆt ho¹t ®éng c¬ b¶n cña
kinh tÕ ®èi ngo¹i lµ mét ph¬ng tiÖn quan träng ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ.
NhËp khÈu cho phÐp khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng thÕ m¹nh cña c¸c níc trªn
thÕ giíi, bæ sung c¸c s¶n phÈm trong níc cha s¶n xuÊt ®îc hoÆc s¶n
xuÊt kh«ng ®ñ nhu cÇu tiªu dïng trong níc.
Nh chóng ta ®· biÕt, ViÖt Nam còng nh mét sè níc nghÌo chËm
ph¸t triÓn kh¸c ®ang t¨ng cêng nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ tiªn tiÕn. Ta
còng biÕt r»ng m¸y mãc, thiÕt bÞ, vËt t gi÷ mét vÞ trÝ kh«ng nhá trong c«ng
cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Trong thêi ®¹i ngµy nay
nh÷ng ph¸t minh s¸ng chÕ trong viÖc thiÕt kÕ chÕ t¹o m¸y mãc, thiÕt bÞ cña
thÕ giíi thay ®æi tõng ngµy tõng giê, nÕu kh«ng n¾m b¾t ®îc c¸c th«ng tin
®Çy ®ñ, chÝnh x¸c kÞp thêi th× viÖc chóng ta nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ
c«ng nghÖ sÏ cã thÓ dÉn ®Õn tæn thÊt kh«ng nhá cho ®Êt níc. V× vËy, viÖc
nhËp khÈu m¸y mãc, vËt t thiÕt bÞ nh thÕ nµo ®Ó phï hîp víi ®iÒu kiÖn
nÒn kinh tÕ cña ViÖt Nam vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao lµ vÊn ®Ò mµ c¸c nhµ doanh
nghiÖp nhËp khÈu vµ c¸c nghµnh c¸c cÊp cã liªn quan ®ang rÊt quan t©m
xem xÐt. §Æc biÖt viÖc nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ trong lÜnh vùc giao
th«ng vËn t¶i lu«n cã mét lÜnh vùc giao th«ng vËn t¶i cã mét ý nghÜa quan
träng trong viÖc cñng cè, duy tr× vµ n©ng cao chÊt lîng c¬ së h¹ tÇng hiÖn
cã, ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¸c ngµnh kh¸c vµ toµn
bé nÒn kinh tÕ. §ã lµ mét môc tiªu lín cña Nhµ níc nãi chung còng nh
cña ngµnh Giao th«ng vËn t¶i nãi riªng.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Qua nhËn thøc vÒ mÆt lý luËn còng víi thêi gian thùc tËp nghiªn cøu ë
C«ng ty XuÊt NhËp KhÈu vµ Hîp t¸c §Çu t Giao th«ng VËn t¶i Hµ Néi
(TRACIMEXCO Hµ Néi), ®îc sù híng dÉn gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy
gi¸o vµ c¸c c¸n bé ë c¬ quan thùc tËp t«i xin chän ®Ò tµi: "BiÖn ph¸p hoµn
thiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu vËt t, m¸y mãc, thiÕt bÞ giao th«ng vËn t¶i ë
C«ng ty xuÊt nhËp khÈu vµ hîp t¸c ®Çu t giao th«ng vËn t¶i Hµ Néi -
TRACIMEXCO Hµ Néi".
§Ò tµi ®îc kÕt cÊu gåm ba phÇn:
Ch¬ng 1: Vai trß, néi dung vµ nh©n tè ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng nhËp
khÈu hµng ho¸ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
Ch¬ng 2: Ph©n tÝch thùc tr¹ng ho¹t ®éng nhËp khÈu vËt t , m¸y mãc,
thiÕt bÞ giao th«ng vËn t¶i ë C«ng ty TRACIMEXCO Hµ Néi.
Ch¬ng 3: Ph¬ng híng vµ biÖn ph¸phoµn thiÖn ho¹t ®éng nhËp
khÈu vËt t, m¸y mãc, thiÕt bÞ giao th«ng vËn t¶i ë C«ng ty TRACIMEXCO
Hµ Néi.
KÕt luËn.
Víi thêi gian thùc tËp, nghiªn cøu ng½n, tr×nh ®é cã h¹n, ph¹m vi nghiªn
cøu réng, ®Ò tµi nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt nhÊt ®iônh, kÝnh
mong ®îc sù gióp ®ì gãp ý, bæ sung cña c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c c¸n bé nh©n
viªn cña C«ng ty TRACIMEXCO Hµ Néi, cïng tÊt c¶ c¸c b¹n quan t©m
®Õn ®Ò tµi nµy.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Ch¬ng 1
Vai trß, néi dung vµ nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng ®Õn
ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ trong nÒn kinh tÕ
thÞ trêng
I. Ho¹t ®éng nhËp khÈu ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ
cña ®Êt níc.
1. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña th¬ng m¹i Quèc tÕ.
Mçi mét quèc gia kh«ng thÓ s¶n xuÊt ra tÊt c¶ nh÷ng thø mµ quèc gia
®ã cÇn. Nhng nhu cÇu tiªu dïng l¹i rÊt ®a d¹ng vµ phong phó, nÕu mét
quèc gia kh«ng më cöa, giao lu bu«n b¸n víi c¸c níc kh¸c trªn thÕ giíi
th× nã kh«ng thÓ nµo ®¸p øng ®îc nhu cÇu tiªu dïng cña nh©n d©n vµ còng
kh«ng thÓ ph¸t triÓn ®îc nÒn kinh tÕ còng nh mäi mÆt chÝnh trÞ, v¨n ho¸,
x· héi…NhËn biÕt ®îc ®iÒu nµy, «ng cha ta tõ ngµn xa ®· biÕt më cöa,
bu«n b¸n hµng ho¸ víi c¸c níc ë c¸c khu vùc kh¸c nhau trªn thÕ giíi.
TruyÒn thèng tèt ®Ñp ®ã ngµy nay ®· ®îc §¶ng vµ Nhµ níc ta kÕ thõa vµ
ph¸t huy, ph¸t triÓn cho phï hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ míi cña ®Êt níc.
Th¬ng m¹i quèc tÕ lµ mèi quan hÖ trao ®æi hµng ho¸, dÞch vô gi÷a
mét quèc gia víi c¸c quèc gia kh¸c, lµ mét bé phËn cña quan hÖ kinh tÕ
quèc tÕ cña mét níc víi c¸c níc kh¸c trªn thÕ giíi. Sù trao ®æi ®ã lµ mét
h×nh thøc cña mçi quan hÖ x· héi ph¶n ¸nh sù phô thuéc lÉn nhau vÒ kinh tÕ
cña nh÷ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt hµng ho¸ riªng biÖt.
Nãi ®Õn th¬ng m¹i quèc tÕ cã nghÜa lµ nãi ®Õn lÜnh vùc ph©n phèi lu
th«ng hµng ho¸ vµ dÞch vô víi níc ngoµi. LÜnh vùc nµy thuéc hai kh©u
cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng, ch¾p nèi s¶n xuÊt vµ tiªu dïng cña níc
ta víi s¶n xuÊt vµ tiªu dïng níc ngoµi, nÕu lµm tèt sÏ ¶nh hëng rÊt lín
®Õn s¶n xuÊt vµ ®êi sèng. Nõu xem xÐt qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt theo nghÜa
liªn tôc kh«ng ngõng vµ theo ý nghÜa kinh tÕ më cöa th× hai kh©u ph©n phèi
vµ lu th«ng hµng ho¸, dÞch vô lµ nh÷ng kh©u kh«ng thÓ thiÕu ®îc cu¶
qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt.
Th¬ng m¹i xuÊt hiÖn ®îc sù ®a d¹ng vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn cña s¶n
xuÊt gi÷a c¸c níc, c¸c khu vùc. V× ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt rÊt kh¸c nhau gi÷a
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
c¸c níc cho nªn mçi níc dùa vµo ®iÒu kiÖn thuËn lîi cña níc m×nh
chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt nh÷ng mÆt hµng cô thÓ phï hîp víi ®iÒu kiÖn tµi
nguyªn thiªn nhiªn vµ nh©n lùc cña m×nh, xuÊt khÈu s¶n phÈm hµng ho¸ ®ã
vµ nhËp khÈu tõ nh÷ng níc kh¸c c¸c hµng ho¸ mµ hä chuyªn s¶n xuÊt
(chuyªn m«n ho¸).
§iÒu kiÖn ®Ó cã th¬ng m¹i quèc tÕ lµ trao ®æi vµ chuyªn m«n ho¸ s¶n
xuÊt trªn c¬ së lîi thÕ so s¸nh. Trong thêi gian hiÖn nay th¬ng m¹i Quèc
tÕ l¹i cµng trë nªn quan träng bëi v× nã lu«n t¸c ®éng ®Õn ph©n c«ng lao
®éng Quèc tÕ vµ chuyªn m«n ho¸ s©u ®Ó cã thÓ ®¹t ®îc hiÖu qu¶ kinh tÕ
cao trong nhiÒu ngµnh c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i. Chuyªn m«n ho¸ quy m« lín
lµm cho chi phÝ s¶n xuÊt gi¶m vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ theo quy m« sÏ ®îc thùc
hiÖn. MÆt kh¸c sù kh¸c nhau vÒ së thÝch vµ nhu cÇu cña ngêi d©n ë c¸c
quèc gia kh¸c nhau còng lµ mét nguyªn nh©n ®Ó cã bu«n b¸n quèc tÕ, ngay
c¶ trong trêng hîp hiÖu qu¶ tuyÖt ®èi ë hai n¬i s¶n xuÊt gièng hÖt nhau
còng cã thÓ diÔn ra sù trao ®æi bu«n b¸n do së thÝch kh¸c nhau.
Th¬ng m¹i Quèc tÕ lµm t¨ng kh¶ n¨ng th¬ng m¹i cña mçi quèc gia.
Mçi níc chØ cã thÓ s¶n xuÊt ra mét vµi thø dïng c¸i ®ã ®Ó ®æi lÊy nh÷ng
cai kh¸c. Mçi níc cã c¸c nguån lùc vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn nh ®Êt ®ai,
kho¸ng s¶n, rõng c©y, s«ng biÓn… kh¸c nhau, cã nguån lùc vª lao ®éng
kh¸c nhau, cã nguån vèn kh¸c nhau nh: C¸c níc cã lùc lîng s¶n xuÊt
ph¸t triÓn, cã kü thuËt c«ng nghÖ tiªn tiÕn s¶n xuÊt ra nhiÒu mÆt hµng kh¸c
nhau vµ cã chÊt lîng tèt h¬n. Sù kh¸c biÖt vÒ lîi thÕ vµ nguån lùc ®· lµm
cho chi phÝ ®Ó s¶n xuÊt ra mçi s¶n phÈm cã sù kh¸c nhau gi÷a níc nµy víi
níc kh¸c. Do ®ã trao ®æi hµng ho¸ trong th¬ng m¹i Quèc tÕ lµm cho mçi
níc cã nhiÒu lo¹i hµng ho¸ h¬n, cã thÓ sèng kh¸ gi¶ h¬n, thÞnh vîng h¬n.
Th¬ng m¹i Quèc tÕ gãp phÇn më réng thÞ trêng cña mçi quèc gia.
Mçi níc cã thÓ s¶n xuÊt nhiÒu s¶n phÈm h¬n, cã thÓ sö dông c«ng nghÖ
tiªn tiÕn cã n¨ng suÊt lao ®éng cao, cã thÓ ph¸t huy tÝnh kinh tÕ vÒ quy m«
®Ó gi¶m gi¸ thµnh cña mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm, ®Ó h¹ gi¸ b¸n trªn thÞ trêng
trong níc vµ quèc tÕ, tøc lµ thóc ®Èy kh¶ n¨ng ph¸t triÓn s¶n xuÊt trong
níc.
Th«ng qua Th¬ng m¹i Quèc tÕ mét n¬c¬ së cã thÓ mua hµng ho¸ tõ
níc kh¸c víi møc gi¸ thÊp h¬n so víi chi phÝ s¶n xuÊt lo¹i hµng ho¸ ®ã ë
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
trong níc víi chÊt lîng s¶n phÈm tèt h¬n. Nhng sù c¹nh tranh cña s¶n
phÈm, chÊt lîng cao vµ gi¸ rÎ nhiÒu khi lµ mét th¸ch thøc®èi víi s¶n xuÊt
trong níc vµ cã thÓ g©y ra nh÷ng khã khan cho mét tÇng líp d©n c ®Æc
biÖt lµ ngµnh hµng nhËp ngo¹i cã gi¸ rÎ vµ chÊt lîng cao h¬n. ngoµi ra,
th«ng qua quan hÖ Th¬ng m¹i Quèc tÕ còng du nhËp vµo trong níc
nh÷ng nÒn v¨n ho¸ phong tôc tËp qu¸n, truyÒn thèng cña c¸c quèc gia kh¸c
nhau. ChÝnh v× vËy chÝnh phñ c¸c níc ®Òu cã chÝnh s¸ch ®èi víi quan hÖ
kinh tÕ Quèc tÕ nãi chung vµ Th¬ng m¹i Quèc tÕ nãi riªng.
Th¬ng m¹i Quèc tÕ trong kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn tÊt yÕu
dÉn ®Õn c¹nh tranh, theo dâi kiÓm so¸t lÉn nhau rÊt chÆt chÏ gi÷a c¸c chñ
thÓ kinh doanh Th¬ng m¹i Quèc tÕ. ChÝnh sù c¹nh tranh nµy lµm cho chÊt
lîng nÒn kinh tÕ trong níc ®îc n©ng cao, viÖc ¸p dông khoa häc kü
thuËt míi ®îc thêng xuyªn vµ cã ý thøc, ®ång thêi ®ßi hái ®éi ngò c¸n bé
ph¶i ®îc ®µo t¹o nghiªm tóc. Th¬ng m¹i Quèc tÕ ®a ®Õn viÖc xo¸ bá
nhanh chãng c¸c chñ thÓ kinh doanh hµng ho¸ l¹c hËu. Nã gãp phÇn lµm
thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu cña Nhµ níc vµ mçi ®Þa ph¬ng th«ng
qua ®ßi hái hîp lý cña c¸c chñ thÓ tham gia kinh doanh th¬ng m¹i Quèc tÕ
trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn. Ngoµi ra Th¬ng m¹i Quèc tÕ dÉn ®Õn sù liªn kÕt
chÆt chÏ gi÷a c¸c nhµ s¶n xuÊt víi c¸c nhµ khoa häc mét c¸ch thiÕt thùc vµ
cã hiÖu qu¶ tõ phÝa c¸c nhµ s¶n xuÊt, nã khai th«ng nguån chÊt x¸m trong
vµ ngoµi níc.
Tãm l¹i, Th¬ng m¹i Quèc tÕ lµ tÊt yÕu kh¸ch quan t¹o ra hiÖu qu¶
kinh tÕ cao nhÊt trong nÒn s¶n xuÊt cña mçi quèc gia còng nh trªn toµn thÕ
giíi.
2. Vai trß cña nhËp khÈu hµng ho¸ nãi chung vµ nhËp khÈu m¸y
mãc, thiÕt bÞ nãi riªng trong nÒn kinh tÕ níc ta hiÖn nay.
XuÊt nhËp khÈu nãi chung vµ nhËp khÈu nãi riªng lµ ho¹t ®éng kinh
doanh bu«n b¸n ë ph¹m vi quèc tÕ. Nã kh«ng ph¶i lµ nh÷ng hµnh vi mua
b¸n riªng lÎ mµ lµ c¶ mét hÖ thèng c¸c quan hÖ mua b¸n trong mét nÒn
th¬ng m¹i cã tæ chøc c¶ bªn trong vµ bªn ngoµi nh»m môc ®Ých ®Èy m¹nh
s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn, chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ trong níc, æn ®Þnh
vµ tõng bíc n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n. Do ®ã xuÊt nhËp khÈu nãi
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
chung vµ nhËp khÈu nãi riªng lµ ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i dÔ ®em l¹i
nh÷ng hiÖu qu¶ ®ét biÕn rÊt cao, hoÆc cã thÓ g©y thiÖt h¹i v× nã ph¶i ®¬ng
®Çu víi mét hÖ thèng kinh tÕ kh¸c tõ bªn ngoµi mµ c¸c chñ thÓ tham gia
nhËp khÈu kh«ng dÔ dµng khèng chÕ ®îc.
NhËp khÈu lµ mét ho¹t ®éng quan träng cña ngo¹i th¬ng. NhËp khÈu
t¸c ®éng mét c¸ch trùc tiÕp vµ quyÕt ®Þnh ®Õn s¶n xuÊt vµ ®êi sèng trong
níc. NhËp khÈu ®Ó bæ sung c¸c hµng ho¸ mµ trong níc kh«ng s¶n xuÊt
®îc, hoÆc s¶n xuÊt kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu. NhËp khÈu cßn ®Ó thay
thÕ, nghÜa lµ ®Ó nhËp vÒ hµng ho¸ mµ nÕu s¶n xuÊt trong níc sÏ kh«ng cã
lîi b»ng nhËp khÈu.
Hai mÆt nhËp khÈu bæ sung vµ nhËp khÈu thay thÕ nÕu ®îc thùc hiÖn
tèt sÏ t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ trong níc, trong ®ã
c©n ®èi trùc tiÕp ba yÕu tè s¶n xuÊt: C«ng cô lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng
vµ lao ®éng ®ãng vai trß quan träng nhÊt.
* Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ hiÖn nay cña níc ta vai trß quan träng
cña nhËp khÈu ®îc thÓ hiÖn ë c¸c khÝa c¹nh sau:
- NhËp khÈu t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh x©y dùng c¬ së
vËt chÊt kü thuËt, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng tõng bíc c«ng
nghiÖp ho¸ ®Êt níc.
- NhËp khÈu bæ sung kÞp thêi nh÷ng mÆt mÊt c©n ®èi cña nÒn kinh tÕ
®¶m b¶o ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ c©n ®èi vµ æn ®Þnh.
- NhËp khÈu gãp phÇn c¶i thiÖn vµ n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n.
NhËp khÈu võa tho¶ m·n nhu cÇu trùc tiÕp cña nh©n d©n vÒ hµng tiªu dïng,
võa ®¶m b¶o ®Çu vµo cho s¶n xuÊt, t¹o viÖc lµm æn ®Þnh cho ngêi lao
®éng.
- NhËp khÈu cã vai trß tÝch cùc thóc ®Èy s¶n xuÊt, thÓ hiÖn ë chç nhËp
khÈu t¹o ®Çu vµo cho hµng xuÊt khÈu, t¹o m«i trêng thuËn lîi cho viÖc
xuÊt khÈu hµng ViÖt Nam ra níc ngoµi.
NhËp khÈu t¨ng kh¶ n¨ng tiªu dïng, ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng, chñng
lo¹i, qui c¸ch, cho phÐp tho¶ m·n tèt h¬n nhu cÇu trong níc. NhËp khÈu
t¨ng cêng sù chuyÓn giao c«ng nghÖ, t¹o ra sù ph¸t triÓn vît bËc cña s¶n
xuÊt x· héi, tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ vµ thêi gian. §ång thêi nhËp khÈu còng
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
t¹o ra sù c¹nh tranh gi÷a hµng néi vµ hµng ngo¹i tøc lµ t¹o ra ®éng lùc buéc
c¸c nhµ s¶n xuÊt trong níc ph¶i kh«ng ngõng v¬n lªn, thóc ®Èy s¶n xuÊt
trong níc.
* Ngµy nay, nhËp khÈu cã nh÷ng chøc n¨ng sau:
- T¹o vèn vµ kü thuËt tõ bªn ngoµi cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt trong
níc.
- Thay ®æi c¬ cÊu vËt chÊt cña s¶n phÈm cã lîi cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
- T¨ng hiÖu qu¶ cña nÒn kinh tÕ th«ng qua lîi thÕ so s¸nh vµ tiÕp thu
¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt trªn thÕ giíi.
* TÝnh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng nhËp khÈu ®îc thÓ hiÖn ë chç:
- Tèc ®é t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ, n©ng cao thu nhËp b×nh qu©n.
- Sö dông tèt mäi kh¶ n¨ng, tiÒm n¨ng s¶n xuÊt.
- æn ®Þnh gi¸ c¶ chèng l¹m ph¸t.
Nhµ níc ta khuyÕn khÝch nhËp khÈu c¸c mÆt hµng trong níc kh«ng
s¶n xuÊt ®îc. Trong t×nh h×nh ®ã, c¸c doanh nghiÖp tronn níc muèn tån
t¹i vµ ph¸t triÓn ®îc ph¶i quan t©m h¬n tíi chÊt lîng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n
phÈm. Hµng ho¸ nhËp khÈu kh«ng nh÷ng më réng kh¶ n¨ng s¶n xuÊt tiªu
dïng trong níc mµ cßn gãp phÇn kh«ng nhá vµo viÖc n©ng cao ®êi sèng
tinh thÇn, n©ng cao tÇm hiÓu biÕt cña nh©n d©n vÒ sù ph¸t triÓn kh«ng
ngõng cña thÕ giíi.
ViÖt Nam lµ mét níc nghÌo vµ thiÕu ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu m¸y mãc,
thiÕt bÞ nh»m môc ®Ých c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸. Theo sè liÖu cña
Bé Th¬ng m¹i, xuÊt khÈu cña ViÖt Nam hiÖn nay cã thÓ bï ®¾p ®îc 70 -
80% chØ tiªu nhËp khÈu. Trong tæng kim ng¹ch nhl hiÖn nay th× cã ®Õn 80 -
90% lµ nhËp khÈu t kiÖu s¶n xuÊt, nhËp khÈu hµng ho¸ tiªu dïng chØ
chiÕm mét tØ lÖ kh«ng ®¸ng kÓ.
Tuy nhiªn, ®Ó ph¸t huy ®îc hÕt vai trß cña ho¹t ®éng nhËp khÈu th×
®iÒu ®ã cßn phô thuéc rÊt nhiÒu vµo ®êng lèi, quan ®iÓm cña §¶ng. ë
níc ta trong c¬ chÕ quan liªu, bao cÊp tù cung, tù cÊp, quan hÖ chØ bã hÑp
trong ph¹m vi mét vµi níc x· héi chñ nghÜa ho¹t ®éng nhËp khÈu chØ dùa
trªn c¸c kho¶n viÖn trî vµ mua b¸n theo nghÞ ®Þnh th lµ chÝnh, sù qu¶n lý
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
qu¸ cøng nh¾ccña Nhµ níc ®· lµm mÊt ®i tÝnh linh ho¹t uyÓn chuyÓn vµ
tÝnh hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng nhËp khÈu, kh«ng ph¸t huy ®îc vai trß cña
ho¹t ®éng nhËp khÈu trong nÒn kinh tÕ. Bªn c¹nh ®ã, chñ thÓ cña ho¹t ®éng
nhËp khÈu lµ nh÷ng doanh nghiÖp Nhµ níc, ®éc quyÒn, thô ®éng, c¬ cÊu
cång kÒnh, tr×nh ®é c¸n bé h¹n chÕ, do vËy viÖc nhËp khÈu ®· mang l¹i hiÖu
qu¶ kh«ng cao, ®Æc biÖt lµ nhËp khÈu c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ. TÊt nhiªn
nh÷ng c¸i cò kh«ng phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn cña thêi ®¹i sÏ bÞ diÖt
vong vµ thay vµo ®ã nh÷ng c¸i míi tiÕn bé h¬n, ®ã lµ nÒn kinh tÕ thÞ trêng
víi c¬ chÕ më. §Êy chÝnh lµ mét bíc ngoÆt lín cho nÒn kinh tÕ nãi chung
vµ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu nãi riªng. Tuy chØ míi mét thêi gian ng¾n
nhng ho¹t ®éng nhËp khÈu ®· ph¸t huy ®îc vai trß quan träng cña nã,
nhËp khÈu ®· t¹o ra thÞ trêng trong níc s«i ®éng, trµn ngËp hµng ho¸ víi
®ñ c¸c qui c¸ch, chÊt lîng, chñng lo¹i, mÉu m· ®a d¹ng vµ phong phó, ®¸p
øng ®îc phÇn nµo nhu cÇu tiªu dïng trong níc. Bªn c¹nh ®ã nhËp khÈu
còng t¹o ra sù c¹nh tranh m¹nh mÏ, sù ph¸ s¶n vµ sù cè g¾ng v¬n lªn cña
c¸c doanh nghiÖp ®ñ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, gióp nÒn kinh tÕ níc ta lóc
®Çu cßn bì ngì ®· dÇn t¹o thÕ chñ ®éng bíc vµo thÞ trêng thÕ giíi. Thùc
tÕ thêi gian qua ®· chøng minh sù u viÖt cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng còng
nh kh¼ng ®Þnh l¹i vai trß cña nhËp khÈu trong c¬ chÕ míi.
XuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng trong
Th¬ng m¹i Quèc tÕ, ®ã lµ sù ph¸t triÓn tÊt yÕu cña s¶n xuÊt vµ lu th«ng
hµng ho¸ ®Ó t¹o ra hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt, cïng víi xuÊt khÈu, nhËp khÈu
cã mét vai trß kh«ng nhá trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt níc.
Th¬ng m¹i Quèc tÕ chØ ra vµ x¸c ®Þnh râ cho mét níc biÕt ®©u lµ lîi thÕ
cña m×nh, chØ ra híng ®i ®óng ®¾n nªn ®Çu t vµo ®©u vµ lÜnh vùc nµo lµ
cã lîi nhÊt. NhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i sÏ lµ nh©n tè gióp chóng
ta gi¶i quyÕt nh÷ng víng m¾c mµ c¸c níc nghÌo thêng gÆp ph¶i.
Ph¬ng ch©m ®ã lµ vay mîn c«ng nghÖ níc ngoµi trong thêi kú ®Çu c«ng
nghiÖp ho¸. Tõng bíc mét chóng ta sÏ häc tËp vµ t×m c¸ch c¶i tiÕn nh÷ng
m¸y mãc thiÕt bÞ kü thuËt ®· cã vµo s¶n xuÊt víi hiªô qu¶ cao h¬n.
Thùc hiÖn nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ sÏ t¹o c¬ së ®Ó tËn
dông nguån lao ®éng d thõa trong níc, n©ng cao tr×nh ®é kü n¨ng cña
ngêi lao ®éng. MÆt kh¸c hµng ho¸ s¶n xuÊt ra tõ m¸y mãc thiÕt bÞ nhËp
khÈu cã chÊt lîng tèt h¬n, mÉu m· ®Ñp h¬n. §ã lµ mét kÝch thÝch lín ®èi
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
víi sù c¹nh tranh lµnh m¹nh gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong níc, ®ßi hái hä
ph¶i ph¸t triÓn c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u, ph©n c«ng lao ®éng cã hiÖu
qu¶, t¹o ra ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ trong níc. Nh vËy
nhËp khÈu lµ cÇu nèi tiªu dïng vµ s¶n xuÊt cña ta víi thÕ giíi. Bªn c¹nh ®ã
viÖc nhËp khÈum¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ cÇn thiÕt cho nÒn kinh tÕ cã thÓ
®em ®Õn cho chóng ta c¬ héi ph¸t triÓn nh÷ng ngµnh tiÒm n¨ng, lµ ®éng lùc
ban ®Çu ®Ó n©ng cao xuÊt khÈu hµng ho¸ víi chÊt lîng cao, mÉu m· phong
phó, dÇn dÇn héi nhËp vµo thÞ trêng quèc tÕ.
3. C¸c chÝnh s¸ch nhËp khÈu ë níc ta hiÖn nay.
NhËn thøc ®îc vai trß quan träng cña nhËp khÈu, §¶ng vµ Nhµ níc
ta rÊt quan t©m ®Õn ®æi míi c¸c chÝnh s¸ch nhËp khÈu sao cho phï hîp víi
t×nh h×nh hiÖn t¹i. víi môc tiªu ®ã, quan ®iÓm cña §¶ng vµ Nhµ níc ta ®èi
víi ho¹t ®éng nhËp khÈu nãi riªng vµ c¸c ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng, kinh tÕ
®èi ngo¹i nãi chung lµ:
- Qu¸n triÖt bµi häc kÕt hîp søc m¹nh cña d©n téc vµ søc m¹nh thêi ®¹i
trong ho¹t ®éng.
- Më réng sù tham gia cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ ho¹t ®éng díi sù
qu¶n lý thèng nhÊt cña Nhµ níc.
- Coi träng hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi trong ho¹t ®éng nhËp khÈu tøc lµ
kh«ng chØ ch¹y theo môc ®Ých lîi nhuËn mµ bÊt chÊp, bá qua nh÷ng lîi Ých
x· héi mµ ngîc l¹i ph¶i kÕt hîp mét c¸ch hµi hoµ c¸c lîi Ých. VÝ dô nh
thu lîi nhuËn nhng còng ph¶i t¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm, n©ng cao uy tÝn vµ
®Þa vÞ cña ®Êt níc trªn th¬ng trêng quèc tÕ.
Nh÷ng quan ®iÓm nµy ®îc cô thÓ ho¸ trong c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n
cña chÝnh s¸ch nhËp khÈu sau:
a. Sö dông vèn nhËp khÈu tiÕt kiÖm, ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao:
Thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy cã nghÜa lµ ®ßi hái c¸c c¬ quan qu¶n lý
còng nh mçi doanh nghiÖp ph¶i:
- X¸c ®Þnh mÆt hµng nhËp khÈu phï hîp víi kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh
tÕ x· héi, khoa häc kü thuËt cña ®Êt níc.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
- Sö dông vèn tiÕt kiÖm, dµnh ngo¹i tÖ nhËp vËt t, thiÕt bÞ s¶n xuÊt vµ
®êi sèng, khuyÕn khÝch s¶n xuÊt trong níc thay thÕ hµng xuÊt khÈu.
- Nghiªn cøu thÞ trêng ®Ó nhËp ®îc hµng ho¸ thÝch hîp víi gi¸ c¶ cã
lîi, nhanh chãng ph¸t huy t¸c dông, ®Èy m¹nh s¶n xuÊt vµ n©ng cao ®êi
sèng nh©n d©n.
b. NhËp khÈu thiÕt bÞ kü thuËt tiªn tiÕn hiÖn ®¹i:
c. B¶o vÖ vµ thóc ®Èy s¶n xuÊt trong níc ph¸t triÓn, t¨ng nhanh xuÊt
khÈu.
§©y chÝnh lµ nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña chÝnh s¸ch nhËp khÈu mµ
§¶ng vµ Nhµ níc ta ®Ò ra. §©y còng ®îc hiÓu nh lµ c¸ch xö sù hay ®óng
h¬n lµ nh÷ng quy t¾c thùc hiÖn trong ho¹t ®éng nhËp khÈu sao cho phï hîp
víi lîi Ých cña x· héi còng nh cña c¸c doanh nghiÖp.
* ChÝnh s¸ch nhËp khÈu cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tíi:
C¨n cø vµo môc tiªu cña chiÕn lîc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x·
héi cña níc ta ®Õn n¨m 2000 vµ nh÷ng nguyªn t¸c c¬ b¶n cña chÝnh s¸ch
nhËp khÈu. ChÝnh s¸ch nhËp khÈu cña níc ta trong nh÷ng n¨m tíi lµ:
- NhËp khÈu chñ yÕu lµ vËt t phôc vô cho s¶n xuÊt (x¨ng dÇu, ph©n
bãn, s¾t thÐp, b«ng, dông cô phô tïng), hµng tiªu dïng thiÕt yÕu mµ trong
níc cha s¶n xuÊt ®îc hoÆc s¶n xuÊt cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu. H¹n
chÕ nhËp khÈu hµng tiªu dïng xa xØ.
- NhËp khÈu thiÕt bÞ toµn bé, d©y chuyÒn s¶n xuÊt m¸y mãc tiªn tiÕn,
hiÖn ®¹i, ®æi míi c«ng nghÖ. ¦u tiªn nhËp khÈu kü thuËt, c«ng nghÖ ®Ó chÕ
biÕn hµng xuÊt khÈu.
4. Tæng qu¸t vÒ t×nh h×nh nhËp khÈu cña níc ta trong nh÷ng
n¨m qua.
Më réng th¬ng m¹i quèc tÕ vµ c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i
kh¸c lµ vËn dông mét trong nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm quÝ b¸u rót ra tõ
thùc tiÔn níc ta trong nh÷ng n¨m qua. T¹i ®¹i héi VI Ban chÊp hµnh Trung
¬ng§¶ng ®· nhÊn m¹nh "NhiÖm vô æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ trong
chÆng ®êng ®Çu tiªn còng nh sù ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt vµ c«ng
nghiÖp ho¸ XHCN cña níc ta tiÕn hµnh nhanh hay chËm, ®Òu ®ã phô
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
thuéc mét phÇn quan träng vµo viÖc më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ
®èi ngo¹i".
NÒn s¶n xuÊt x· héi níc ta híng ra ngoµi vµ ®îc c¸c níc bÇu b¹n
quèc tÕ híng vµo níc ta võa lµm kinh tÕ, võa hç trî gióp ®ì th× ta sÏ cã
®iÒu kiÖn c©n ®èi ®îc xuÊt nhËp khÈu, tiÕn lªn cã "xuÊt siªu" vµ nh vËy lµ
cã ®îc tÝch luü cho s¶n xuÊt më réng. Kinh tÕ quèc d©n v÷ng m¹nh th× uy
tÝn chÝnh trÞ cao vµ cã ®iÒu kiÖn gãp phÇn thóc ®Èy sù tiÕn bé cña nh©n loaÞ.
Trong ®iÒu kiÖn cña thÕ giíi hiÖn ®¹i khi qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ ®êi sèng
kinh tÕ thÕ giíi trë nªn s©u réng h¬n bao giê hÕt vµ khi cuéc c¸ch m¹ng
khoa häc kü thuËt ®· ph¸t triÓn ®Õn mét tr×nh ®é cao, trë thµnh mét yÕu tè
kh«ng thÓ thiÕu ®îc cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, cho phÐp cã thÓ
ph©n chia c¸c giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thµnh nh÷ng kh©u kh¸c
nhau vµ ph©n bè ë nh÷ng vÞ trÝ c¸ch nhau hîp lý th× kh«ng mét níc nµocã
thÓ ®ãng cöa nÒn kinh tÕ, tù m×nh thùc hiÖn mét chÝnh s¸ch biÖt lËp t¸ch
khái mèi quan hÖ còng co lîi víi thÕ giíi bªn ngoµi. NhËn thøc ®îc ®iÒu
®ã, §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· cã nh÷ng híng ®i míi trong ®êng lèi chÝnh
s¸ch cña m×nh. Trong nghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VII, VIII,
§¶ng ®· nhÊn m¹nh tÇm quan träng cña kinh tÕ ®èi ngo¹i ®èi víi nhiÖm vô
æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc còng nh ph¸t triÓn khoa häc kü
thuËt vµ c«ng nghiÖp.
Cho ®Õn nay, tuy cha l©u vµ còng cha ph¶i lµ nhiÒu song chóng ta
còng thÊy ®îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng mõng tõ chÝnh s¸ch më réng th¬ng
m¹i, giao lu kinh tÕ víi bªn ngoµi. Níc ta ®ang tõng bíc chuyÓn m×nh
víi nhÞp ®é s¶n xuÊt míi b»ng nh÷ng c«ng nghÖ, khoa häc tiªn tiÕn, kim
ng¹ch xuÊt nhËp khÈu hµng n¨m ngµy mét t¨ng.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
B¶ng 1: Kim ng¹ch XNK ViÖt Nam tõ n¨m 1991
N¨m
1994 1995 1996 1997 1998 1999
ChØ tiªu
XuÊt khÈu 2.087 2.581 2.989 3.600 5.300 7.800
NhËp khÈu 2.338 2.541 2.879 4.500 7.500 8.150
C¸n c©n XNK -251 40 -890 -900 -2.200 -950
Tæng kim ng¹ch 4.425 5.122 5.868 8.100 18.800 15.350
Chó thÝch: Qua b¶ng trªn ta thÊy kim ng¹ch XNK nãi chung vµ nhËp
khÈu nãi riªng t¨ng nhanh b×nh qu©n trªn 20% m«ic n¨m thêi kú tõ 1994
tíi nay. Còng trong thêi kú nµy tû träng nhËp khÈu hµng tiªu dïng t¨ng
chiÕm trung b×nh 16%, nhËp m¸y mãc thiÕt bÞ gi¶m, nhng tØ träng nguyªn
vËt liÖu vÉn cßn qu¸ lín, trung b×nh lµ 60% ®Æc biÖt lµ x¨ng dÇu, vµ vËt liÖu
x©y dùng thÞ trêng nhËp khÈu chñ yÕu cña ViÖt Nam vÉn lµ c¸c níc ch©u
¸ - Th¸i B×nh D¬ng. Cho ®Õn nay tuy vÉn lµ níc "nhËp siªu" nhng
chªnh lÖch xuÊt nhËp khÈu ngµy cµng ®îc thu hÑp.
5. C¸c h×nh thøc nhËp khÈu ë níc ta hiÖn nay:
Ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu chØ ®îc tiÕn hµnh ë c¸c doanh
nghiÖp xuÊt khÈu trùc tiÕp nhng trong thùc tÕ, do t¸c ®éng cña ®iÒu kiÖn
kinh doanh vµ sù n¨ng ®éng s¸ng t¹o cña ngêi kinh doanh mµ ®· t¹o ra
nhiÒu h×nh thøc nhËp khÈu ®a d¹ng kh¸c nhau. Cã thÓ kÓ ra ë ®©y mét vµi
h×nh thøc nhËp khÈu th«ng dông ®ang ®îc ¸p dông t¹i c¸c doanh nghiÖp
níc ta hiÖn nay.
a. NhËp khÈu t doanh:
Ho¹t ®éng nhËp khÈu t doanh lµ ho¹t ®éng nhËp khÈu ®éc lËp cña
mét doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp, doanh nghiÖp ph¶i nghiªn cøu
thÞ trêng trong vµ ngoµi níc, tÝnh to¸n chi phÝ ®¶m b¶o kinh doanh nhËp
khÈu cã l·i, ®óng ph¬ng híng, chÝnh s¸ch, luËt ph¸p quèc gia còng nh
quèc tÕ.
b. NhËp khÈu ®æi hµng:
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
- NhËp khÈu ®æi hµng: NhËp khÈu ®æi hµng cïng víi trao ®æi bï trõ lµ
hai lo¹i nghiÖp vô chñi yÕu cña bu«n b¸n ®èi lu. nã lµ mét h×nh thøc nhËp
khÈu g¾n liÒn víi xuÊt khÈu, thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mµ lµ hµng ho¸, ë
®©y, môc ®Ých cña nhËp hµng kh«ng ph¶i chØ ®Ó thu l·i tõ ho¹t ®éng nhËp
mµ cßn nh»m ®Ó xuÊt ®îc hµng, thu l·i tõ ho¹t ®éng xuÊt.
c. NhËp uû th¸c:
- NhËp khÈu uû th¸c lµ ho¹t ®éng nhËp khÈu h×nh thµnh gi÷a mét
doanh nghiÖp trong níc cã vèn ngo¹i tÖ riªng vµ cã nhu cÇu nhËp khÈu
mét sè lo¹i hµng ho¸ nhng kh«ng cã quyÒn tham gia quan hÖ xuÊt nhËp
khÈu trùc tiÕp ®· uû th¸c cho doanh nghiÖp cã chøc n¨ng trùc tiÕp giao dÞch
ngo¹i th¬ng tiÕn hµnh nhËp hµng theo yªu cÇu cña m×nh. Bªn nhËn uû th¸c
ph¶i tiÕn hµnh ®µm ph¸n víi níc ngoµi ®Ó lµm thñ tôc nhËp khÈu hµng ho¸
theo yªu cÇu cña been uû th¸c vµ ®îc hëng mét phÇn thï lao gäi lµ phÝ uû
th¸c.
d. NhËp khÈu liªn doanh:
- NhËp khÈu liªn doanh: lµ ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸ trªn c¬ së
liªn kÕt kinh tÕ mét c¸ch tù nguyÖn gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong ®ã cã Ýt
nhÊtmét doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp, nh»m phèi hîp kü n¨ng ®Ó
cïng giao dÞch vµ ®Ò ra c¸c chñ tr¬ng biÖn ph¸p cã liªn quan ®Õn ho¹t
®éng nhËp khÈu, thóc ®Èy ho¹t ®éng nµy ph¸t triÓn theo híng cã lîi nhÊt
cho c¶ hai bªn cïng chia l·i hay cïng chÞu lç.
e. NhËp khÈu t¸i xuÊt:
- NhËp khÈu t¸i xuÊt: lµ ho¹t ®éng nhËp hµng nhng kh«ng ph¶i ®Ó
tiªu thô trong níc mµ ®Ó xuÊt khÈu sang mét níc thø ba nµo ®ã nh»m
tho¶ m·n nhu cÇu vµ thu lîi nhuËn. Nh÷ng hµng nhËp khÈu nµy kh«ng ®îc
qua chÕ biÕn ë níc t¸i xuÊt. VËy kinh doanh theo ph¬ng thøc t¹m nhËp
t¸i xuÊt lµ mua hµng cña mét níc (níc xuÊt khÈu ) ®Ó b¸n cho mét níc
kh¸c (níc nhËp khÈu ) nh»m môc ®Ých kiÕm lêi, cã lµm thñ tôc nhËp khÈu
hµng ho¸ vµo ViÖt Nam trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh råi t¸i xuÊt mµ kh«ng
qua gia c«ng chÕ biÕn.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Trªn ®©y lµ c¸c h×nh thøc nhËp khÈu phæ biÕn ë níc ta, c¨n cø vµo
t×nh h×nh cña mçi doanh nghiÖp mµ c¸c doanh nghiÖp lùa chän h×nh thøc
phï hîp.
II. néi dung cña ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸
trong doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu
NhËp khÈu lµ viÖc mua hµng ho¸ cña níc ngoµi nh»m ph¸t triÓn s¶n
xuÊt kinh doanh vµ ®êi sèng. Song viÖc mua hµng ë ®©y cã nh÷ng nÐt riªng
phøc t¹p h¬n mua b¸n trong níc: nh giao dÞch víi nh÷ng ngêi cã quèc
tÞch kh¸c nhau, thÞ trêng réng lín khã kiÓm so¸t, mua b¸n qua trung gian
chiÕm tû träng lín, ®ång tiÒn thanh to¸n lµ ngo¹i tÖ m¹nh, hµng ho¸ ph¶i
vËn chuyÓn qua biªn giíi, cöa khÈu c¸c quèc gia kh¸c nhau, ph¶i tu©n thñ
c¸c tËp qu¸n, th«ng lÖ quèc tÕ còng nh cña ®Þa ph¬ng. Ho¹t ®éng nhËp
khÈu ®îc tæ chøc thùc hiÖn víi nhiÒu nghiÖp vô nhiÒu kh©u tõ ®iÒu tra
nghiªn cøu thÞ trêng níc ngoµi, lùa chän hµng ho¸ nhËp khÈu, ®èi t¸c,
tiÕn hµnh giao dÞch ®µm ph¸n, ký kÐt hîp ®ång vµ tæ chøc thùc hiÖn hîp
®ång. Mçi kh©u, mçi nghiÖp vô ph¶i ®îc nghiªn cøu thùc hiÖn ®Çy ®ñ, kü
lìng vµ ®Æt trong mèi quan hÖ lÉn nhau, tranh thñ n¾m b¾t ®îc nh÷ng lîi
thÕ ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt.
Nh vËy cho dï nhËp khÈu h×nh thøc nµo ®i n÷a th× c¸c bíc tiÕn hµnh nhËp
khÈu ë c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu ®Òu bao gåm c¸c tr×nh tù sau:
1. Nghiªn cøu thÞ trêng nhËp khÈu, lùa chän b¹n hµng giao dÞch.
Nghiªn cøu thÞ trêng bao gåm nh÷ng bíc sau:
a. Nghiªn cøu mÆt hµng nhËp khÈu:
Môc ®Ých cña nghiªn cøu mÆt hµng nhËp khÈu ®Ó tiÕn hµnh nhËp ®óng
chñng lo¹i mµ thÞ trêng trong níc cÇn, kinh doanh cã hiÖu qu¶, ®¹t ®îc
môc tiªu lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. ViÖc nhËn biÕt c¸c mÆt hµng nhËp
khÈu tríc hÕt c¨n cø vµo nhu cÇu s¶n xuÊt vµ tiªu dïng trong níc vÒ sè
lîng, chÊt lîng, tÝnh thêi vô, thÞ hiÕu còng nh tËp qu¸n tiªu dïng cña
tõng vïng, tõng lÜnh vùc s¶n xuÊt. Tõ ®ã tiÕn hµnh xem xÐt c¸c khÝa c¹nh
cña hµng ho¸ cÇn nhËp khÈu nh: c«ng cô, ®Æc tÝnh quy c¸ch, phÈm chÊt
mÉu m·, gi¸ c¶, ®iÒu kiÖn mua b¸n, kh¶ n¨ng s¶n xuÊt, c¸c dÞch vô kÌm
theo v.v…
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ó lùa chän ®îc mÆt hµng kinh doanh, mét nh©n tè n÷a ph¶i ®îc
tÝnh ®Õn, ®ã lµ tû suÊt ngo¹i tÖ cña c¸c mÆt hµng. trong nhËp khÈu, tû suÊt
ngo¹i tÖ lµ tæng sè tiÒn b¶n tÖ cã thÓ thu ®îc khi chØ ra mét ®¬n vÞ ngo¹i tÖ
®Ó nhËp khÈu. NÕu tû suÊt ngo¹i tÖ mÆt hµng ®ã (VND/USD) lín h¬n tû gi¸
hèi ®o¸i trªn thÞ trêng th× viÖc chän mÆt hµng nhËp khÈu lµ hiÖu qu¶.
Ngoµi ra, viÖc lùa chän hµng ho¸ nhËp khÈu cßn ph¶i dùa vµo kinh ngiÖm
cña ngêi nghiªn cøu thÞ trêng ®Ó dù ®o¸n xu híng biÕn ®éng cña gi¸ c¶
thÞ trêng trong níc còng nh ngoµi níc, kh¶ n¨ng th¬ng lîng ®Ó ®¹t
tíi ®iÒu kiÖn mua b¸n u thÕ h¬n.
b. Nghiªn cøu dung lîng thÞ trêng vµ c¸c nh©n tè ¶nh hëng:
Dung lîng thÞ trêng lµ khèi lîng hµng ho¸ ®îc giao dÞch trªn mét
ph¹m vi thÞ trêng nhÊt ®Þnh, trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh (thêng lµ mét
n¨m). Nghiªn cøu dung lîng thÞ trêng ph¶i x¸c ®Þnh nhu cÇu thËt cña
kh¸ch hµng vµ kh¶ n¨ng cung cÊp cña nhµ s¶n xuÊt.
Nghiªn cøu thÞ trêng nh»m hiÓu râ h¬n vÒ quy luËt vËn ®éng cña thÞ
trêng, ®îc thÓ hiÖn qua sù biÕn ®éng cña nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt
hµng ho¸. Tõ ®ã, ngêi nhËp khÈu cã thÓ gi¶i quyÕt hµng lo¹t vÊn ®Ò cã liªn
quan ®Õn thÞ trêng. §èi víi ngêi nhËp khÈu t×m hiÓu dung lîng thÞ
trêng lµ rÊt quan träng.
Dung lîng thÞ trêng kh«ng cè ®Þnh, nã thay ®æi tuú theo t×nh h×nh
do t¸c ®éng tæng hîp cña nhiÒu nh©n tè trong thêi gian nhÊt ®Þnh. C¸c nh©n
tè ¶nh hëng ®Õn dung lîng thÞ trêng cã thÓ chia lµm 3 nhãm, c¨n cø vµo
thêi gian ¶nh hëng cña chóng víi thÞ trêng.
* C¸c nh©n tè lµm cho dung lîng thÞ trêng biÕn ®éng cã tÝnh chu kú:
§ã lµ sù vËn ®éng cña t×nh h×nh kinh tÕ c¸c níc trªn thÕ giíi ®Æc biÖt
lµ c¸c t b¶n chñ nghÜa vµ tÝnh chÊt thêi vô trong s¶n xuÊt, lu th«ng vµ
ph©n phèi hµng ho¸. Sù vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ t b¶n chñ nghÜa lµ nh©n
tè quan träng ¶nh hëng tãi tÊt c¶ c¸c thÞ trêng, ®Æc biÖt lµ thÞ trêng t
liÖu s¶n xuÊt. Sù ¶nh hëng nµy cã thÓ ph¹m vi thÕ giíi hoÆc khu vùc. Khi
nÒn kinh tÕ t b¶n chñ nghÜa r¬i vµo khñng ho¶ng th× dung lîng thÞ trêng
bÞ co hÑp cßn ngîc l¹i th× dung lîng thÞ trêng më réng.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Nh ®· nãi ë trªn mét nh©n tè n÷a lµm dung lîng thÞ trêng thay ®æi
cã tÝnh chÊt vhu kú lµ tÝnh thêi vô cña s¶n xuÊt. Nh©n tè nµy ¶nh hëng tíi
dung lîng thÞ trêng hµng ho¸ trong kh©u s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸
ë ph¹m vi, møc ®é kh¸c nhau.
* C¸c nh©n tè ¶nh hëng l©u dµi ®Õn dung lîng thÞ trêng: C¸c nh©n
tè thuéc nhãm nµy t¬ng ®èi nhiÒu díi ®©y lµ mét sè nh©n tè c¬ b¶n:
- TiÕn bé khoa häc kü thuËt: Víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt,
s¶n xuÊt vµ nhu cÇu vÒ hµng ho¸ còng ®îc më réng, cã nghÜa lµ dung
lîng thÞ trêng còng thay ®æi. §Æc biÖt ®èi víi m¸y mãc thiÕt bÞ, nhu cÇu
nhËp khÈu ë c¸c níc kÐm ph¸t triÓn kh«ng ngõng t¨ng lªn, lµm ¶nh hëng
tíi dung lîng thÞ trêng.
- C¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ níc vµ tËp ®oµn lòng ®o¹n (TËp ®oµn s¶n
xuÊt lín) .
- ThÞ hiÕu tËp qu¸n cña ngêi tiªu dïng, kh¶ n¨ng s¶n xuÊt hµng thay
thÕ.
* C¸c nh©n tè ¶nh hëng t¹m thêi ®Õn dung lîng thÞ trêng: bao gåm
c¸c hiÖn tîng ®Çu c¬ g©y ra nh÷ng ®ét biÕn vÒ cung vµ cÇu, c¸c yÕu tè tù
nhiªn nh thiªn tai, ®éng ®Êt, b·o lò, h¹n h¸n… C¸c yÕu tè vÒ chÝnh trÞ x·
héi nh ®×nh c«ng v.v…
Trªn ®©y lµ nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng ®Õn sù biÕn ®éng cña dung
lîng thÞ trêng. Khi nghiªn cøu ph¶i thÊy râ nh©n tè nµo cã ý nghÜa quyÕt
®Þnh ®Õn xu híng vËn ®éng cña thÞ trêng trong giai ®o¹n hiÖn nay vµ
t¬ng lai. §iÒu ®ã cã ý nghÜa quan träng trong kinh doanh xuÊt nhËp khÈu
hµng ho¸, gióp cho nhµ kinh doanh xuÊt nhËpddeef ra c¸c quyÕt ®Þnh kÞp
thêi, nhanh chãng ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt.
c. Lùa chän ®èi tîng giao dÞch
trong Th¬ng m¹i Quèc tÕ, b¹n hµng hay kh¸ch hµng lµ nh÷ng ngêi
hoÆc nh÷ng tæ chøc cã quan hÖ giao dÞch víi ta nh»m thùc hiÖn c¸c quan hÖ
hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸, dÞch vô, c¸c ho¹t ®éng hîp t¸c kinh tÕ hay
khoa häc kü thuËt liªn quan ®Õn viÖc cung cÊp hµng ho¸, dÞch vô, c¸c ho¹t
®éng hîp t¸c kinh tÕ hay khoa häc kü thuËt liªn quan ®Õn viÖc cung cÊp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
hµng ho¸. Lùa chän ®èi tîng giao dÞch bao gåm vÉn ®Ò lùa chän níc ®Ó
giao dÞch vµ lùa chän th¬ng giao dÞch.
- Khi chän níc ®Ó nhËp khÈu hµng ho¸ nh»m ®¸p øng nhu cÇu trong
níc chóng ta cÇn ph¶i nghiªn cøu t×nh h×nh s¶n xuÊt cña níc ®ã, kh¶
n¨ng vµ chÊt lîng hµng xuÊt khÈu, chÝnh s¸ch vµ tËp qu¸n th¬ng m¹i cña
níc ®ã.
- Chän th¬ng nh©n ®Ó giao, trong ®iÒu kiÖn cho phÐp, hiÖu qu¶ nhÊt
lµ nªn chän nh÷ng ngêi xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp. Néi dung cÇn thiÕt ®Ó
nghiªn cøu lùa chän th¬ng nh©n bao gåm: quan ®iÓm kinh doanh cña
th¬ng nh©n ®ã, lÜnh vùc kinh doanh cña hä, kh¶ n¨ng vèn vµ c¬ së vËt
chÊt, uy tÝn vµ mèi quan hÖ trong kinh doanh cña hä.
d. Nghiªn cøu gi¸ c¶ hµng ho¸ nhËp khÈu:
Gi¸ c¶ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ hµng ho¸, ®ång thêi biÓu hiÖn
mét c¸ch tæng hîp c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ, c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ trong nÒn
kinh tÕ quèc d©n. Gi¸ c¶ lu«n lu«n g¾n liÒn víi thÞ trêng vµ lµ mét yÕu tè
cÊu thµnh thÞ trêng.
Trong bu«n b¸n quèc tÕ, gi¸ c¶ l¹i cµng phøc t¹p cµng phøc t¹p do viÖc
mua b¸n diÔn ra gi÷a c¸c khu vùc kh¸c nhau, trong mét thêi gian dµi vµ c¸c
chÝnh s¸ch thuÕ kh¸c nhau. Nghiªn cøu gi¸ c¶ thÞ trêng lµ mét bé phËn cña
nghiªn cøu thÞ trêng vµ bao gåm c«ng viÖc nh: nghiªn cøu møc gi¸ tõng
mÆt hµng t¹i tõng ®iÓm trªn thÞ trêng, xu híng biÕn ®éng vµ c¸c nh©n tè
¶nh hëng tíi nã, c¸c lo¹i gi¸.
Gi¸ quèc tÕ cã tÝnh chÊt ®¹i diÖn ®èi víi lo¹i hµng ho¸ nhÊt ®Þnh trªn
thÞ trêng thÕ giíi vµ lµ gi¸ cña nh÷ng giao dÞch th¬ng m¹i th«ng thêng,
kh«ng kÌm theo mét ®iÒu kiÖn ®Æc biÖt nµo vµ thanh to¸n b»ng ngo¹i tÖ tù
do chuyÓn ®æi.
Xu híng biÕn ®éng gi¸ c¶ c¸c lo¹i hµng ho¸ trªn thÞ trêng thÕ giíi
rÊt phøc t¹p nhng nãi chung cã tÝnh t¹m thêi. Gi¸ c¶ trªn thÞ trêng thÕ
giíi lu«n biÕn ®éng do c¸c nguyªn nh©n sau:
+ Nh©n tè chu kú: lµ sù vËn ®éng cã quy luËt cña nÒn kinh tÕ, lµ nh©n
tè c¬ b¶n ¶nh hëng ®Õn sù biÕn ®éng gi¸ c¶ cña tÊt c¶ c¸c lo¹i hµng ho¸.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
+ Nh©n tè lòng ®o¹n: Lµm xuÊt hiÖn nhiÒu møc gi¸ cña cïng mét lo¹i
hµng trªn c¸c thÞ trêng kh¸c nhau thËm chÝ trªn cïng mét thÞ trêng.
+ Nh©n tè c¹nh tranh: Lµm cho gi¸ c¶ biÕn ®éng theo xu híng kh¸c
nhau tuú thuéc ®èi tîng tham gia c¹nh tranh lµ ngêi mua hay ngêi b¸n.
+ Nh©n tè cung cÇu: ¶nh hëng trùc tiÕp tíi gi¸ c¶ hµng ho¸.
+ Nh©n tè thêi vô: Gi¸ c¶ biÕn ®éng theo tõng mïa vô.
Ngoµi ra cßn c¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ hµng
ho¸ nh l¹m ph¸t, c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ níc, t×nh h×nh chÝnh trÞ x· héi.
Qua trªn khi ®Þnh gi¸ nhËp khÈu cho mét lo¹i hµng ho¸, chóng ta cÇn
ph¶i tham kh¶o gi¸ xuÊt khÈu mÆt hµng ®ã ®i c¸c thÞ trêng kh¸c, cíc phÝ
vËn t¶i… vµ víi møc gi¸ ®ã céng víi c¸c chi phÝ cã liªn quan liÖu cã phï
hîp víi thÞ trêng trong níc hay kh«ng.
Tãm l¹i qua nghiªn cøu nh÷ng nh©n tè trªn ®©y cho phÐp chóng ta biÕt
râ vÒ thÞ trêng vµ quy luËt vËn ®éng cña nã. §iÒu cÇn lu ý trong qu¸
tr×nh nghiªn cøu thÞ trêng vµ ph©n tÝch th«ng tin thÞ trêng chóng ta nªn
lùa chän cho m×nh thÞ trêng träng ®iÓm vµ lùa chän kinh doanh mÆt hµng
cã hiÖu qu¶ nhÊt. §ång thêi chóng ta s¾p xÕp thø tù u tiªn cho tõng thÞ
trêng ®èi víi tõng mÆt hµng cô thÓ ®Ó sau nµy chóng ta cã lùa chän ®èi t¸c
giao dÞch phï hîp víi m×nh vµ lùa chän mÆt hµng kinh doanh ®¶m b¶o thùc
hiÖn ®îc môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn.
2. §µm ph¸n, ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång nhËp khÈu hµng ho¸
a. §Æt hµng vµ hái hµng trong th¬ng m¹i quèc tÕ:
- §Æt hµng lµ lêi ®Ò nghÞ cña nhµ nhËp khÈu göi cho nhµ xuÊt khÈu
biÓu thÞ muèn mua hµng ho¸ hoÆc dÞch vô nhÊt ®Þnh theo nh÷ng ®iÒu kiÖn
nhÊt ®Þnh vÒ gi¸ c¶, thêi gian giao hµng, ph¬ng thøc thanh to¸n.
- Chµo hµng lµ lêi ®Ò nghÞ cña nhµ xuÊt khÈu göi cho nhµ nhËp khÈu
thÓ hiÖn ý ®Þnh muèn b¸n theo nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh vÒ gi¸ c¶, thêi
gian giao hµng vµ ph¬ng thøc thanh to¸n. §©y lµ c¸c lêi ®Ò nghÞ ký kÕt
hîp ®ång, hai bªn cha cã g× rµng buéc víi nhau.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
b. §µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång
Sau khi nhËn ®îc thñ tôc chµo hµng hay ®Æt hµng vµ cã sù tr¶ lêi tõ
phÝa bªn kia, hai bªn tæ chøc ®µm ph¸n, th¬ng lîng ®Ó ®i ®Õn mét tho¶
thuËn chung vÒ ®iÒu mua b¸n vµ tiÕn hµnh ký kÕt hîp ®ång.
b1. §µm ph¸n: lµ viÖc bµn b¹c trao ®æi víi nhau c¸c ®iÒu kiÖn mua
b¸n gi÷a c¸c nhµ kinh doanh ®Ó ®i ®Õn thèng nhÊt ký hîp ®ång. Trong
Th¬ng m¹i Quèc tÕ thêng cã 3 h×nh thøc ®µm ph¸n sau:
- §µm ph¸n qua th tÝn
- §µm ph¸n qua ®iÖn tho¹i.
- §µm ph¸n b»ng c¸ch gÆp gì trùc tiÕp.
Mçi h×nh thøc ®µm ph¸n ®Òu cã u nhîc ®iÓm nhÊt ®Þnh, tuú tõng
trêng hîp cô thÓ mµ lùa chän h×nh thøc ®µm ph¸n cho phï hîp. Ch¼ng h¹n
trong trêng hîp nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ ®ßi hái ph¶i cã kinh nghiÖm
vÒ kü thuËt vµ nªn ¸p dông h×nh thøc ®µm ph¸n trùc tiÕp lµ tèt nhÊt.
b2. C¸c bíc ®µm ph¸n trong nhËp khÈu bao gåm:
- Hái gi¸
- Chµo hµng (ph¸t gi¸)
- Hoµn gi¸ (mÆc c¶)
- ChÊp nhËn
- X¸c nhËn
b3. Hîp ®ång kinh tÕ vÒ nhËp khÈu hµng ho¸ (hau hîp ®ång nhËp
khÈu)
Hîp ®ång kü thuËt ngo¹i th¬ng lµ sù tho¶ thuËn cña ®¬ng sù cã
quèc tÞch kh¸c nhau trong ®ã mét bªn gäi lµ bªn b¸n (hay bªn xuÊt khÈu )
cã nghÜa vô ph¶i chuyÓn vµo quyÒn së h÷u cña bªn kia gäi lµ bªn mua (hay
bªn nhËp khÈu) mét tµi s¶n nhÊt ®Þnh gäi lµ hµng ho¸. Bªn mua cã tr¸ch
nhiÖm tr¶ tiÒn vµ nhËn hµng.
H×nh thøc hîp ®ång b»ng v¨n b¶n lµ mét h×nh thøc b¾t buéc ®èi víi
c¸c ®¬n vÞ xuÊt nhËp khÈu ë níc ta. C¸c ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång do bªn
mua vµ bªn b¸n tho¶ thuËn chi tiÕt, mÆc dï tríc ®ã ®¬n ®Æt hµng vµ chµo
nguon tai.lieu . vn
