Xem mẫu
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
ĐÀM THỊ NGỌC NGÀ
CẶP THOẠI HỎI - TRẢ LỜI,
CẦU KHIẾN - HỒI ĐÁP
TRONG KỊCH LƯU QUANG VŨ
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂN
NGHỆ AN - 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
ĐÀM THỊ NGỌC NGÀ
CẶP THOẠI HỎI - TRẢ LỜI,
CẦU KHIẾN - HỒI ĐÁP
TRONG KỊCH LƯU QUANG VŨ
Chuyên ngành: Lý luận ngôn ngữ
Mã số: 62.22.01.01
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂN
Người hướng dẫn khoa học:
GS.TS. ĐỖ THỊ KIM LIÊN
NGHỆ AN - 2016
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu nêu
trong luận án là trung thực. Những kết luận khoa học của luận án chưa từng được ai
công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Tác giả luận án
Đàm Thị Ngọc Ngà
ii
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện đề tài “Cặp thoại hỏi - trả lời, cầu khiến - hồi đáp
trong kịch Lưu Quang Vũ”, tôi đã nhận được sự quan tâm, tạo điều kiện của Ban
Giám hiệu, lãnh đạo và chuyên viên các phòng, ban chức năng của Trường Đại học
Vinh và Trường Cao đẳng Sư phạm Nghệ An. Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành về
sự giúp đỡ quý báu đó.
Đặc biệt, tôi xin bày tỏ sự tri ân sâu sắc tới GS.TS. Đỗ Thị Kim Liên, người
trực tiếp hướng dẫn khoa học, đã tận tình chỉ bảo và tạo cho chúng tôi niềm hứng thú
trong công việc rất nhiều khó khăn, thách thức này. Tôi cũng gửi lời cảm ơn chân
thành đến Ban chủ nhiệm và các giảng viên bộ môn Ngôn ngữ của Khoa Sư phạm
Ngữ Văn, Trường Đại học Vinh, những người đã dành cho tôi nhiều chỉ dẫn khoa học
quý báu.
Tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè và đồng nghiệp đã luôn động
viên, khích lệ, tạo điều kiện và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận án.
Tác giả luận án
Đàm Thị Ngọc Ngà
iii
MỤC LỤC
Trang
LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii
BẢNG KÝ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................. vi
DANH MỤC BẢNG ............................................................................................... vii
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................1
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ......................................................................2
4. Phương pháp, thủ pháp nghiên cứu ....................................................................3
5. Đóng góp của luận án .........................................................................................4
6. Cấu trúc của luận án ............................................................................................4
Chương 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ
LÍ THUYẾT LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI ..............................................................5
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu về kịch Lưu Quang Vũ ................................5
1.1.1. Nghiên cứu chung về phong cách nghệ thuật kịch Lưu Quang Vũ .........5
1.1.2. Nghiên cứu về một tác phẩm kịch cụ thể của Lưu Quang Vũ .................8
1.2. Cơ sở lí thuyết ..................................................................................................9
1.2.1. Lí thuyết hội thoại ....................................................................................9
1.2.2. Lí thuyết hành động ngôn ngữ ...............................................................24
1.2.3. Khái niệm cấu trúc và nghĩa ..................................................................29
1.3. Ngôn ngữ kịch và hành động ngôn ngữ trong kịch Lưu Quang Vũ ..............33
1.3.1. Ngôn ngữ kịch ........................................................................................33
1.3.2. Hành động kịch ......................................................................................34
1.4. Vài nét tổng quan về cuộc đời và sự nghiệp kịch của Lưu Quang Vũ ..........39
1.4.1. Giới thiệu về tác giả Lưu Quang Vũ ......................................................39
1.4.2. Khái quát về kịch Lưu Quang Vũ ..........................................................41
1.5. Tiểu kết chương 1 ..........................................................................................42
Chương 2. ĐẶC ĐIỂM CẶP THOẠI HỎI - TRẢ LỜI QUA LỜI THOẠI
NHÂN VẬT TRONG KỊCH LƯU QUANG VŨ ..................................................44
2.1. Khái niệm câu hỏi, phát ngôn hỏi và hành động hỏi .....................................44
2.1.1. Khái niệm câu hỏi, phát ngôn hỏi ..........................................................44
2.1.2. Khái niệm hành động hỏi .......................................................................45
2.2. Cấu trúc cặp thoại hỏi - trả lời trong kịch Lưu Quang Vũ .............................46
2.2.1. Cấu trúc tham thoại trao chứa hành động hỏi và cấu trúc của
biểu thức ngữ vi chứa hành động hỏi ....................................................46
nguon tai.lieu . vn
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
ĐÀM THỊ NGỌC NGÀ
CẶP THOẠI HỎI - TRẢ LỜI,
CẦU KHIẾN - HỒI ĐÁP
TRONG KỊCH LƯU QUANG VŨ
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂN
NGHỆ AN - 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
ĐÀM THỊ NGỌC NGÀ
CẶP THOẠI HỎI - TRẢ LỜI,
CẦU KHIẾN - HỒI ĐÁP
TRONG KỊCH LƯU QUANG VŨ
Chuyên ngành: Lý luận ngôn ngữ
Mã số: 62.22.01.01
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂN
Người hướng dẫn khoa học:
GS.TS. ĐỖ THỊ KIM LIÊN
NGHỆ AN - 2016
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu nêu
trong luận án là trung thực. Những kết luận khoa học của luận án chưa từng được ai
công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Tác giả luận án
Đàm Thị Ngọc Ngà
ii
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện đề tài “Cặp thoại hỏi - trả lời, cầu khiến - hồi đáp
trong kịch Lưu Quang Vũ”, tôi đã nhận được sự quan tâm, tạo điều kiện của Ban
Giám hiệu, lãnh đạo và chuyên viên các phòng, ban chức năng của Trường Đại học
Vinh và Trường Cao đẳng Sư phạm Nghệ An. Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành về
sự giúp đỡ quý báu đó.
Đặc biệt, tôi xin bày tỏ sự tri ân sâu sắc tới GS.TS. Đỗ Thị Kim Liên, người
trực tiếp hướng dẫn khoa học, đã tận tình chỉ bảo và tạo cho chúng tôi niềm hứng thú
trong công việc rất nhiều khó khăn, thách thức này. Tôi cũng gửi lời cảm ơn chân
thành đến Ban chủ nhiệm và các giảng viên bộ môn Ngôn ngữ của Khoa Sư phạm
Ngữ Văn, Trường Đại học Vinh, những người đã dành cho tôi nhiều chỉ dẫn khoa học
quý báu.
Tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè và đồng nghiệp đã luôn động
viên, khích lệ, tạo điều kiện và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận án.
Tác giả luận án
Đàm Thị Ngọc Ngà
iii
MỤC LỤC
Trang
LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii
BẢNG KÝ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................. vi
DANH MỤC BẢNG ............................................................................................... vii
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................1
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ......................................................................2
4. Phương pháp, thủ pháp nghiên cứu ....................................................................3
5. Đóng góp của luận án .........................................................................................4
6. Cấu trúc của luận án ............................................................................................4
Chương 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ
LÍ THUYẾT LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI ..............................................................5
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu về kịch Lưu Quang Vũ ................................5
1.1.1. Nghiên cứu chung về phong cách nghệ thuật kịch Lưu Quang Vũ .........5
1.1.2. Nghiên cứu về một tác phẩm kịch cụ thể của Lưu Quang Vũ .................8
1.2. Cơ sở lí thuyết ..................................................................................................9
1.2.1. Lí thuyết hội thoại ....................................................................................9
1.2.2. Lí thuyết hành động ngôn ngữ ...............................................................24
1.2.3. Khái niệm cấu trúc và nghĩa ..................................................................29
1.3. Ngôn ngữ kịch và hành động ngôn ngữ trong kịch Lưu Quang Vũ ..............33
1.3.1. Ngôn ngữ kịch ........................................................................................33
1.3.2. Hành động kịch ......................................................................................34
1.4. Vài nét tổng quan về cuộc đời và sự nghiệp kịch của Lưu Quang Vũ ..........39
1.4.1. Giới thiệu về tác giả Lưu Quang Vũ ......................................................39
1.4.2. Khái quát về kịch Lưu Quang Vũ ..........................................................41
1.5. Tiểu kết chương 1 ..........................................................................................42
Chương 2. ĐẶC ĐIỂM CẶP THOẠI HỎI - TRẢ LỜI QUA LỜI THOẠI
NHÂN VẬT TRONG KỊCH LƯU QUANG VŨ ..................................................44
2.1. Khái niệm câu hỏi, phát ngôn hỏi và hành động hỏi .....................................44
2.1.1. Khái niệm câu hỏi, phát ngôn hỏi ..........................................................44
2.1.2. Khái niệm hành động hỏi .......................................................................45
2.2. Cấu trúc cặp thoại hỏi - trả lời trong kịch Lưu Quang Vũ .............................46
2.2.1. Cấu trúc tham thoại trao chứa hành động hỏi và cấu trúc của
biểu thức ngữ vi chứa hành động hỏi ....................................................46