Xem mẫu
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
HÀ NGUYÊN KHOA
QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH, PHÁT TRIỂN
CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT Ở THÁI LAN
LUẬN ÁN TIẾN SĨ LỊCH SỬ
NGHỆ AN - 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
HÀ NGUYÊN KHOA
QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH, PHÁT TRIỂN
CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT Ở THÁI LAN
Chuyên ngành: Lịch sử thế giới
Mã số: 62.22.03.11
LUẬN ÁN TIẾN SĨ LỊCH SỬ
Người hướng dẫn khoa học:
PGS. TS. NGUYỄN CÔNG KHANH
PGS. TS. HOÀNG KHẮC NAM
NGHỆ AN - 2016
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 1
1. Lí do chọn đề tài............................................................................................. 1
2. Mục tiêu và nhiệm vụ của luận án ................................................................. 2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.................................................................. 3
4. Nguồn tài liệu, phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu .................... 4
5. Đóng góp của luận án..................................................................................... 5
6. Bố cục của luận án ......................................................................................... 5
NỘI DUNG............................................................................................................ 6
Chương 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU .................................. 6
1.1. Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài ............................................................ 6
1.1.1. Tình hình nghiên cứu ở Thái Lan ........................................................ 6
1.1.2. Tình hình nghiên cứu ở các nước khác .............................................. 10
1.2. Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam ............................................................ 11
1.2.1. Các công trình về lịch sử Thái Lan và Việt Nam liên quan đến
vấn cộng đồng người Việt ở Thái Lan ............................................. 11
1.2.2. Các công nghiên cứu về cộng đồng người Việt ở Thái Lan .............. 12
1.3. Những vấn đề tồn tại và những vấn đề luận án tập trung giải quyết ........ 17
1.3.1. Những vấn đề tồn tại .......................................................................... 17
1.3.2. Những vấn đề luận án tập trung giải quyết ........................................ 17
Chương 2. QUÁ TRÌNH DI CƯ VÀ HÌNH THÀNH CỘNG ĐỒNG ........... 19
2.1. Một số vấn đề về cộng đồng và lý thuyết di cư ........................................ 19
2.1.1. Khái niệm cộng đồng ......................................................................... 19
2.1.2. Một số vấn đề về lí thuyết di cư......................................................... 21
2.2. Khái quát về đất nước Thái Lan và các khu vực có người Việt sinh sống ..... 22
2.2.1. Khái quát về đất nước Thái Lan ........................................................ 22
2.2.2. Khái quát về các khu vực có người Việt sinh sống ........................... 23
2.3. Những đợt di cư của người Việt sang Thái Lan từ thế kỷ XVII đến
đầu thế kỷ XX .................................................................................................. 26
2.3.1. Tình hình Thái Lan và Việt Nam từ thế kỷ XVII - đầu thế kỷ XX ..... 26
2.3.2. Những đợt di cư của người Việt vào Thái Lan từ thế kỷ XVII
đến đầu thế kỷ XX............................................................................ 28
2.3.2.1. Những đợt di cư trong thế kỷ XVII ............................................ 28
2.3.2.2. Những đợt di cư trong thế kỷ XVIII ........................................... 29
2.3.2.3. Những đợt di cư trong thế kỷ XIX ............................................. 31
2.3.2.4. Những đợt di cư từ đầu thế kỷ XX đến cuối Chiến tranh
thế giới thứ nhất ........................................................................ 32
2.3.2.5. Nguyên nhân các đợt di cư ......................................................... 33
2.4. Những hoạt động của cộng đồng người Việt ở Thái Lan ......................... 35
2.4.1. Các hoạt động kinh tế ........................................................................ 35
2.4.2. Hoạt động văn hóa - xã hội ................................................................ 37
2.4.3. Hoạt động chính trị dưới ảnh hưởng của Phan Bội Châu và
Đặng Thúc Hứa ................................................................................ 41
Tiểu kết chương 2 ............................................................................................ 46
Chương 3. SỰ BIẾN ĐỘNG TRONG QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN
CỦA CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT Ở THÁI LAN TỪ ĐẦU THẾ KỶ XX
ĐẾN ĐẦU THẾ KỶ XXI ................................................................................... 48
3.1. Sự phát triển của cộng đồng người Việt từ sau Chiến tranh thế giới
thứ nhất đến năm 1945 ..................................................................................... 48
3.1.1. Bối cảnh lịch sử...................................................................................... 48
3.1.2. Sự gia tăng số lượng người Việt sang Thái Lan sau các đợt di
cư từ sau Chiến tranh thế giới thứ nhất đến 1945 ............................ 49
3.1.3. Những chuyển biến về kinh tế và văn hóa vật chất của cộng
đồng người Việt ở Thái Lan ............................................................. 50
3.1.3.1. Hoạt động kinh tế ...................................................................... 50
3.1.3.2. Văn hóa vật chất ........................................................................ 52
3.1.4. Hoạt động văn hóa xã hội của cộng đồng người Việt ở Thái Lan
từ sau Chiến tranh thế giới thứ nhất đến 1945 ................................. 53
3.1.5. Hoạt động chính trị của cộng đồng người Việt ở Thái Lan từ
sau chiến tranh thế giới thứ nhất đến 1945 ...................................... 56
3.1.5.1. Hoạt động yêu nước của người Việt từ sau chiến tranh thế
giới thứ nhất đến năm 1925 ...................................................... 56
3.1.5.2. Hoạt động dưới ảnh hưởng của Nguyễn Ái Quốc và Đảng
Cộng sản Đông Dương.............................................................. 57
3.2. Sự phát triển của cộng đồng người Việt từ năm 1946 đến thập niên
đầu thế kỷ XXI ................................................................................................. 67
3.2.1. Bối cảnh lịch sử ................................................................................. 67
3.2.2. Sự biến động về dân cư sau các đợt chuyển cư, hồi cư ..................... 68
3.2.3. Hoạt động kinh tế và văn hóa vật chất của cộng đồng người
Việt ở Thái Lan từ năm 1946 đến thập niên đầu thế kỷ XXI........... 71
3.2.3.1. Hoạt động kinh tế ...................................................................... 71
3.2.3.2. Hoạt động văn hóa vật chất ...................................................... 76
3.2.4. Hoạt động văn hóa - xã hội của cộng đồng người Việt ở Thái
Lan từ năm 1946 đến thập niên đầu thế kỷ XXI .............................. 81
3.2.4.1. Văn hóa tinh thần ...................................................................... 81
3.2.4.2. Việc bảo tồn tiếng Việt và văn hóa truyền thống ...................... 89
3.2.5. Hoạt động chính trị của cộng đồng người Việt ở Thái Lan từ
giữa thế kỷ XX đến đầu thế kỷ XXI ................................................ 93
3.2.5.1. Cộng đồng người Việt ở Thái Lan trong cuộc kháng chiến
chống Pháp ................................................................................ 93
3.2.5.2. Cộng đồng người Việt ở Thái Lan trong cuộc kháng chiến
chống Mỹ ................................................................................... 96
3.2.5.3. Hoạt động yêu nước của cộng đồng người Việt ở Thái Lan
từ sau 1976 đến đầu thế kỷ XXI............................................... 100
Tiểu kết chương 3 .......................................................................................... 103
Chương 4. MỘT SỐ NHẬN XÉT VỀ CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT
Ở THÁI LAN .................................................................................................... 105
4.1. Một số đặc điểm trong quá trình hình thành và phát triển của cộng
đồng người Việt ở Thái Lan ........................................................................... 105
4.2. Đóng góp của cộng đồng người Việt ở Thái Lan đối với Việt Nam
từ đầu thế kỷ XX đến thập niên đầu thế kỷ XXI ........................................... 109
4.2.1. Đóng góp trên lĩnh vực chính trị ...................................................... 109
4.2.2. Đóng góp của cộng đồng người Việt trên lĩnh vực kinh tế ............. 110
nguon tai.lieu . vn
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
HÀ NGUYÊN KHOA
QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH, PHÁT TRIỂN
CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT Ở THÁI LAN
LUẬN ÁN TIẾN SĨ LỊCH SỬ
NGHỆ AN - 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
HÀ NGUYÊN KHOA
QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH, PHÁT TRIỂN
CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT Ở THÁI LAN
Chuyên ngành: Lịch sử thế giới
Mã số: 62.22.03.11
LUẬN ÁN TIẾN SĨ LỊCH SỬ
Người hướng dẫn khoa học:
PGS. TS. NGUYỄN CÔNG KHANH
PGS. TS. HOÀNG KHẮC NAM
NGHỆ AN - 2016
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 1
1. Lí do chọn đề tài............................................................................................. 1
2. Mục tiêu và nhiệm vụ của luận án ................................................................. 2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.................................................................. 3
4. Nguồn tài liệu, phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu .................... 4
5. Đóng góp của luận án..................................................................................... 5
6. Bố cục của luận án ......................................................................................... 5
NỘI DUNG............................................................................................................ 6
Chương 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU .................................. 6
1.1. Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài ............................................................ 6
1.1.1. Tình hình nghiên cứu ở Thái Lan ........................................................ 6
1.1.2. Tình hình nghiên cứu ở các nước khác .............................................. 10
1.2. Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam ............................................................ 11
1.2.1. Các công trình về lịch sử Thái Lan và Việt Nam liên quan đến
vấn cộng đồng người Việt ở Thái Lan ............................................. 11
1.2.2. Các công nghiên cứu về cộng đồng người Việt ở Thái Lan .............. 12
1.3. Những vấn đề tồn tại và những vấn đề luận án tập trung giải quyết ........ 17
1.3.1. Những vấn đề tồn tại .......................................................................... 17
1.3.2. Những vấn đề luận án tập trung giải quyết ........................................ 17
Chương 2. QUÁ TRÌNH DI CƯ VÀ HÌNH THÀNH CỘNG ĐỒNG ........... 19
2.1. Một số vấn đề về cộng đồng và lý thuyết di cư ........................................ 19
2.1.1. Khái niệm cộng đồng ......................................................................... 19
2.1.2. Một số vấn đề về lí thuyết di cư......................................................... 21
2.2. Khái quát về đất nước Thái Lan và các khu vực có người Việt sinh sống ..... 22
2.2.1. Khái quát về đất nước Thái Lan ........................................................ 22
2.2.2. Khái quát về các khu vực có người Việt sinh sống ........................... 23
2.3. Những đợt di cư của người Việt sang Thái Lan từ thế kỷ XVII đến
đầu thế kỷ XX .................................................................................................. 26
2.3.1. Tình hình Thái Lan và Việt Nam từ thế kỷ XVII - đầu thế kỷ XX ..... 26
2.3.2. Những đợt di cư của người Việt vào Thái Lan từ thế kỷ XVII
đến đầu thế kỷ XX............................................................................ 28
2.3.2.1. Những đợt di cư trong thế kỷ XVII ............................................ 28
2.3.2.2. Những đợt di cư trong thế kỷ XVIII ........................................... 29
2.3.2.3. Những đợt di cư trong thế kỷ XIX ............................................. 31
2.3.2.4. Những đợt di cư từ đầu thế kỷ XX đến cuối Chiến tranh
thế giới thứ nhất ........................................................................ 32
2.3.2.5. Nguyên nhân các đợt di cư ......................................................... 33
2.4. Những hoạt động của cộng đồng người Việt ở Thái Lan ......................... 35
2.4.1. Các hoạt động kinh tế ........................................................................ 35
2.4.2. Hoạt động văn hóa - xã hội ................................................................ 37
2.4.3. Hoạt động chính trị dưới ảnh hưởng của Phan Bội Châu và
Đặng Thúc Hứa ................................................................................ 41
Tiểu kết chương 2 ............................................................................................ 46
Chương 3. SỰ BIẾN ĐỘNG TRONG QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN
CỦA CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT Ở THÁI LAN TỪ ĐẦU THẾ KỶ XX
ĐẾN ĐẦU THẾ KỶ XXI ................................................................................... 48
3.1. Sự phát triển của cộng đồng người Việt từ sau Chiến tranh thế giới
thứ nhất đến năm 1945 ..................................................................................... 48
3.1.1. Bối cảnh lịch sử...................................................................................... 48
3.1.2. Sự gia tăng số lượng người Việt sang Thái Lan sau các đợt di
cư từ sau Chiến tranh thế giới thứ nhất đến 1945 ............................ 49
3.1.3. Những chuyển biến về kinh tế và văn hóa vật chất của cộng
đồng người Việt ở Thái Lan ............................................................. 50
3.1.3.1. Hoạt động kinh tế ...................................................................... 50
3.1.3.2. Văn hóa vật chất ........................................................................ 52
3.1.4. Hoạt động văn hóa xã hội của cộng đồng người Việt ở Thái Lan
từ sau Chiến tranh thế giới thứ nhất đến 1945 ................................. 53
3.1.5. Hoạt động chính trị của cộng đồng người Việt ở Thái Lan từ
sau chiến tranh thế giới thứ nhất đến 1945 ...................................... 56
3.1.5.1. Hoạt động yêu nước của người Việt từ sau chiến tranh thế
giới thứ nhất đến năm 1925 ...................................................... 56
3.1.5.2. Hoạt động dưới ảnh hưởng của Nguyễn Ái Quốc và Đảng
Cộng sản Đông Dương.............................................................. 57
3.2. Sự phát triển của cộng đồng người Việt từ năm 1946 đến thập niên
đầu thế kỷ XXI ................................................................................................. 67
3.2.1. Bối cảnh lịch sử ................................................................................. 67
3.2.2. Sự biến động về dân cư sau các đợt chuyển cư, hồi cư ..................... 68
3.2.3. Hoạt động kinh tế và văn hóa vật chất của cộng đồng người
Việt ở Thái Lan từ năm 1946 đến thập niên đầu thế kỷ XXI........... 71
3.2.3.1. Hoạt động kinh tế ...................................................................... 71
3.2.3.2. Hoạt động văn hóa vật chất ...................................................... 76
3.2.4. Hoạt động văn hóa - xã hội của cộng đồng người Việt ở Thái
Lan từ năm 1946 đến thập niên đầu thế kỷ XXI .............................. 81
3.2.4.1. Văn hóa tinh thần ...................................................................... 81
3.2.4.2. Việc bảo tồn tiếng Việt và văn hóa truyền thống ...................... 89
3.2.5. Hoạt động chính trị của cộng đồng người Việt ở Thái Lan từ
giữa thế kỷ XX đến đầu thế kỷ XXI ................................................ 93
3.2.5.1. Cộng đồng người Việt ở Thái Lan trong cuộc kháng chiến
chống Pháp ................................................................................ 93
3.2.5.2. Cộng đồng người Việt ở Thái Lan trong cuộc kháng chiến
chống Mỹ ................................................................................... 96
3.2.5.3. Hoạt động yêu nước của cộng đồng người Việt ở Thái Lan
từ sau 1976 đến đầu thế kỷ XXI............................................... 100
Tiểu kết chương 3 .......................................................................................... 103
Chương 4. MỘT SỐ NHẬN XÉT VỀ CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT
Ở THÁI LAN .................................................................................................... 105
4.1. Một số đặc điểm trong quá trình hình thành và phát triển của cộng
đồng người Việt ở Thái Lan ........................................................................... 105
4.2. Đóng góp của cộng đồng người Việt ở Thái Lan đối với Việt Nam
từ đầu thế kỷ XX đến thập niên đầu thế kỷ XXI ........................................... 109
4.2.1. Đóng góp trên lĩnh vực chính trị ...................................................... 109
4.2.2. Đóng góp của cộng đồng người Việt trên lĩnh vực kinh tế ............. 110