1
MỤC LỤC
GIỚI THIỆU .......................................................................................................................... 7
1.
Đặt vấn đề nghiên cứu .............................................................................................. 7
2.
Tình hình nghiên cứu liên quan đến nội dung luận án........................................ 12
3.
Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................................... 15
4.
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ......................................................................... 16
5.
Kết cấu của luận án ................................................................................................ 18
6.
Một số phát hiện và đóng góp lý luận của nghiên cứu ........................................ 18
CHƯƠNG 1 ......................................................................................................................... 20
TÁC ĐỘNG CỦA VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI VÀ CÁC NHÂN TỐ
HẤP THỤ LÊN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ: KHUNG LÝ THUYẾT VÀ BẰNG
CHỨNG THỰC NGHIỆM .................................................................................................. 20
1.1. Khái niệm về tăng trưởng kinh tế ........................................................................ 20
1.2. Khái niệm Đầu tư trực tiếp nước ngoài ............................................................... 21
1.3. Các lý thuyết về vai trò của vốn đầu tư lên tăng trưởng kinh tế ....................... 23
1.3.1.
Mô hình Lý thuyết tăng trưởng cổ điển ..................................................... 23
1.3.2.
Mô hình Harrod – Domar ........................................................................... 26
1.3.3.
Mô hình Solow – Swan (tân cổ điển – tăng trưởng ngoại sinh) ............... 29
1.3.4.
Mô hình tăng trưởng nội sinh ..................................................................... 33
1.3.5.
Một số nhánh lý thuyết nhỏ khác ............................................................... 35
1.4. Các nghiên cứu thực nghiệm về tác động của đầu tư trực tiếp nước ngoài đến
tăng trưởng kinh tế ........................................................................................................ 38
1.4.1. Các nghiên cứu thực nghiệm có kết quả kết luận đầu tư trực tiếp nước
ngoài có tác động cùng chiều đến tăng trưởng kinh tế ........................................... 38
1.4.2. Các nghiên cứu thực nghiệm có kết quả kết luận đầu tư trực tiếp nước
ngoài không tác động đến tăng trưởng kinh tế ....................................................... 43
1.4.3. Các nghiên cứu thực nghiệm có kết quả kết luận đầu tư trực tiếp nước
ngoài có tác động ngược chiều đến tăng trưởng kinh tế ........................................ 44
1.4.4. Các nghiên cứu thực nghiệm về quan hệ hỗn hợp giữa đầu tư trực tiếp
nước ngoài và tăng trưởng kinh tế ........................................................................... 44
1.5. Các nghiên cứu thực nghiệm về các nhân tố hấp thụ tác động đến mối quan hệ
giữa FDI và tăng trưởng kinh tế................................................................................... 45
1.5.1.
Môi trường thể chế kinh tế.......................................................................... 47
2
1.5.2.
Về giáo dục ................................................................................................... 50
1.5.3.
Chất lượng cơ sở hạ tầng ............................................................................ 52
1.5.4.
Quá trình đô thị hóa .................................................................................... 52
1.5.5.
Môi trường kinh tế vĩ mô ............................................................................ 53
CHƯƠNG 2 ......................................................................................................................... 56
THỰC TRẠNG VỀ ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI VÀ TĂNG TRƯỞNG KINH
TẾ TẠI VIỆT NAM ............................................................................................................ 56
2.1. Thực trạng về đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam................................... 56
2.1.1.
Tình hình đăng ký và thực hiện đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam ... 56
2.1.2.
Hình thức đầu tư ............................................................................................ 60
2.1.1.
Lĩnh vực đầu tư .............................................................................................. 61
2.2. Tăng trưởng kinh tế Việt Nam giai đoạn 1990-2014 .......................................... 63
2.2.1.
2.2.2.
2.2.3.
Biến động về tăng trưởng GDP .................................................................. 63
Biến động về GDP bình quân ......................................................................... 64
Tỷ lệ đóng góp của các nhóm ngành kinh tế trong GDP.......................... 65
2.3. Tác động của đầu tư trực tiếp nước ngoài đối với nền kinh tế Việt Nam......... 66
2.3.1.
Tác động tích cực ......................................................................................... 66
2.3.2.
Tác động tiêu cực ......................................................................................... 72
CHƯƠNG 3 ......................................................................................................................... 74
MÔ HÌNH VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............................................................. 74
3.1. Hồi quy với dữ liệu bảng ....................................................................................... 74
3.1.1.
Dữ liệu ........................................................................................................... 74
3.1.2.
Phương pháp Generalized Method of Moment ........................................ 77
3.2. Mô hình ................................................................................................................... 80
3.2.1.
Giới thiệu mô hình ....................................................................................... 80
3.2.2.
Mô tả biến ..................................................................................................... 81
3.2.3.
Nguồn dữ liệu các biến ................................................................................ 87
3.2.4.
Thống kê mô tả ............................................................................................. 88
3.2.5.
Kỳ vọng về dấu của các biến trong mô hình.............................................. 91
CHƯƠNG 4 ......................................................................................................................... 93
TÁC ĐỘNG CỦA ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI VÀ CÁC NHÂN TỐ HẤP
THỤ LÊN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ.............................................................................. 93
4.1. Tác động của đầu tư trực tiếp nước ngoài và các yếu tố vĩ mô lên tăng trưởng
kinh tế - mô hình tổng thể ............................................................................................. 93
3
4.2. Các yếu tố hấp thụ đầu tư trực tiếp nước ngoài - mô hình phân tích thành
phần ............................................................................................................................... 96
4.2.1.
Tác động của nhân tố thể chế kinh tế (ECOFREE).................................. 96
4.2.2.
Tác động của nhân tố con người (HDI) ..................................................... 99
4.2.3.
Tác động của nhân tố minh bạch chính phủ (TRANS) .......................... 101
4.2.4.
Tác động của nhân tố cơ sở hạ tầng (INFRAS) ...................................... 103
CHƯƠNG 5 ....................................................................................................................... 106
KẾT LUẬN........................................................................................................................ 106
5.1 Kết luận và hàm ý chính sách ............................................................................. 106
5.2 Hạn chế và định hướng cho các nghiên cứu sau: .............................................. 109
4
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
CHỮ
NỘI DUNG
VIẾT TẮT
OECD
Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế
FDI
Đầu tư trực tiếp nước ngoài
UNCTAD
Uỷ ban Liên Hiệp Quốc về Thương mại và Phát triển
IMF
Quỹ tiền tệ Quốc tế
WB
Ngân hàng Thế Giới
GMM
General Method of Moments
OLS
Ordinary Least Squares- Phương pháp ước lượng Bình phương bé
nhất
5
DANH MỤC CÁC BẢNG
STT
NỘI DUNG
TRANG
1.
Bảng 2.1: Dòng vốn FDI vào Việt Nam 1988-2014
53
2.
Bảng 2.2: Các hình thức FDI giai đoạn 1990 - 2014
57
3.
Bảng 3.1: Bảng tóm tắt nguồn dữ liệu các biến
84
4.
Bảng 3.2: Bảng thống kê mô tả các biến
85
5.
Bảng 3.3: Ma trận hệ số tương quan giữa các biến
86
6.
Bảng 3.4: Bảng tóm tắt kỳ vọng về dấu của các biến trong mô
87
hình
7.
Bảng 4.1: Kết quả hồi quy tác động của FDI lên tăng trưởng
92
kinh tế
8.
Bảng 4.2: Kết quả hồi quy tác động của nhân tố thể chế kinh tế
93
(ECOFREE)
9.
Bảng 4.3: Kết quả hồi quy tác động nhân tố con người (HDI)
94
10. Bảng 4.4: Kết quả hồi quy tác động nhân tố minh bạch chính
96
phủ (TRANS)
11. Bảng 4.5: Kết quả hồi quy tác động của nhân tố cơ sở hạ tầng
(INFRAS)
97
nguon tai.lieu . vn