Xem mẫu
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI
ĐẶNG THỊ MAI
PH¦¥NG PH¸P TH¶O LUËN NHãM TRONG D¹Y HäC M¤N
T¦ T¦ëNG Hå CHÝ MINH THEO §ÞNH H¦íNG PH¸T TRIÓN N¡NG LùC
ë C¸C TR¦êNG §¹I HäC, CAO §¼NG HIÖN NAY
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
HÀ NỘI - 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI
ĐẶNG THỊ MAI
PH¦¥NG PH¸P TH¶O LUËN NHãM TRONG D¹Y HäC M¤N
T¦ T¦ëNG Hå CHÝ MINH THEO §ÞNH H¦íNG PH¸T TRIÓN N¡NG LùC
ë C¸C TR¦êNG §¹I HäC, CAO §¼NG HIÖN NAY
Chuyên ngành: Lí luận và Phương pháp dạy học Bộ môn Giáo dục Chính trị
Mã số: 62.14.01.11
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS NGUYỄN NHƯ HẢI
HÀ NỘI - 2017
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của
riêng tôi. Các dữ liệu, kết quả nghiên cứu trong luận án là
trung thực và chưa từng công bố trong bất kỳ công trình
nghiên cứu nào khác.
Tác giả luận án
Đặng Thị Mai
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1
Chương 1: TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU VỀ PHƯƠNG
PHÁP THẢO LUẬN NHÓM TRONG DẠY HỌC MÔN TƯ TƯỞNG HỒ
CHÍ MINH THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở ĐẠI
HỌC, CAO ĐẲNG ........................................................................................................ 6
1.1. Các công trình nghiên cứu về phương pháp thảo luận nhóm trong dạy
học theo định hướng phát triển năng lực ............................................................. 6
1.1.1. Về phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học .................................... 6
1.1.2. Về phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học theo định hướng
phát triển năng lực ........................................................................................ 16
1.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu về phương pháp thảo luận
nhóm trong dạy học môn Tư tưởng Hồ Chí Minh theo định hướng phát
triển năng lực ....................................................................................................... 24
1.3. Khái quát các kết quả nghiên cứu được luận án kế thừa và những vấn
đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu ........................................................................ 27
Kết luận chương 1 ............................................................................................... 30
Chương 2: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ PHƯƠNG PHÁP THẢO LUẬN NHÓM
TRONG DẠY HỌC MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH THEO ĐỊNH HƯỚNG
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG..................... 31
2.1. Cơ sở lý luận về phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học môn Tư
tưởng Hồ Chí Minh theo định hướng phát triển năng lực ở các trường đại
học, cao đẳng........................................................................................................ 31
2.1.1. Phương pháp thảo luận nhóm.............................................................. 31
2.1.2. Đặc điểm của phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học môn Tư
tưởng Hồ Chí Minh theo định hướng phát triển năng lực ở các trường đại
học, cao đẳng ................................................................................................ 41
2.2. Cơ sở thực tiễn của việc sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong
dạy học môn Tư tưởng Hồ Chí Minh theo định hướng phát triển năng lực
ở các trường đại học, cao đẳng ........................................................................... 60
2.2.1. Thực trạng sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học
môn Tư tưởng Hồ Chí Minh theo định hướng phát triển năng lực ở các
trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương ................................. 60
2.2.2. Đánh giá thực trạng và những vấn đề đặt ra đối với việc sử dụng
phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học môn Tư tưởng Hồ Chí Minh
theo định hướng phát triển năng lực ở các trường đại học, cao đẳng trên
địa bàn tỉnh Hải Dương ................................................................................ 72
Kết luận chương 2 ............................................................................................... 78
Chương 3: NGUYÊN TẮC VÀ BIỆN PHÁP SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP
THẢO LUẬN NHÓM TRONG DẠY HỌC MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ
MINH THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở ĐẠI HỌC,
CAO ĐẲNG ......................................................................................................... 80
3.1. Nguyên tắc sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học môn
Tư tưởng Hồ Chí Minh theo định hướng phát triển năng lực........................... 80
3.1.1. Đảm bảo mục tiêu của môn học ........................................................... 80
3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn ........................................................................ 82
3.1.3. Đảm bảo sự thống nhất giữa vai trò chủ đạo của người dạy và vai
trò tự giác, tích cực của người học ................................................................ 84
3.2. Biện pháp sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học môn
Tư tưởng Hồ Chí Minh theo định hướng phát triển năng lực........................... 86
3.2.1. Xây dựng chủ đề, tình huống thảo luận................................................ 86
3.2.2. Phối hợp hiệu quả phương pháp thảo luận nhóm với các phương
pháp dạy học tích cực ................................................................................... 92
3.2.3. Biện pháp kiểm tra, đánh giá trong sử dụng phương pháp thảo
luận nhóm ................................................................................................... 110
Kết luận chương 3 ............................................................................................. 120
Chương 4: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM BIỆN PHÁP SỬ DỤNG PHƯƠNG
PHÁP THẢO LUẬN NHÓM TRONG DẠY HỌC MÔN TƯ TƯỞNG HỒ
CHÍ MINH THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở CÁC
TRƯỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG.............................................................................. 121
4.1. Kế hoạch thực nghiệm ................................................................................ 121
nguon tai.lieu . vn
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI
ĐẶNG THỊ MAI
PH¦¥NG PH¸P TH¶O LUËN NHãM TRONG D¹Y HäC M¤N
T¦ T¦ëNG Hå CHÝ MINH THEO §ÞNH H¦íNG PH¸T TRIÓN N¡NG LùC
ë C¸C TR¦êNG §¹I HäC, CAO §¼NG HIÖN NAY
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
HÀ NỘI - 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI
ĐẶNG THỊ MAI
PH¦¥NG PH¸P TH¶O LUËN NHãM TRONG D¹Y HäC M¤N
T¦ T¦ëNG Hå CHÝ MINH THEO §ÞNH H¦íNG PH¸T TRIÓN N¡NG LùC
ë C¸C TR¦êNG §¹I HäC, CAO §¼NG HIÖN NAY
Chuyên ngành: Lí luận và Phương pháp dạy học Bộ môn Giáo dục Chính trị
Mã số: 62.14.01.11
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS NGUYỄN NHƯ HẢI
HÀ NỘI - 2017
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của
riêng tôi. Các dữ liệu, kết quả nghiên cứu trong luận án là
trung thực và chưa từng công bố trong bất kỳ công trình
nghiên cứu nào khác.
Tác giả luận án
Đặng Thị Mai
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1
Chương 1: TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU VỀ PHƯƠNG
PHÁP THẢO LUẬN NHÓM TRONG DẠY HỌC MÔN TƯ TƯỞNG HỒ
CHÍ MINH THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở ĐẠI
HỌC, CAO ĐẲNG ........................................................................................................ 6
1.1. Các công trình nghiên cứu về phương pháp thảo luận nhóm trong dạy
học theo định hướng phát triển năng lực ............................................................. 6
1.1.1. Về phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học .................................... 6
1.1.2. Về phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học theo định hướng
phát triển năng lực ........................................................................................ 16
1.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu về phương pháp thảo luận
nhóm trong dạy học môn Tư tưởng Hồ Chí Minh theo định hướng phát
triển năng lực ....................................................................................................... 24
1.3. Khái quát các kết quả nghiên cứu được luận án kế thừa và những vấn
đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu ........................................................................ 27
Kết luận chương 1 ............................................................................................... 30
Chương 2: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ PHƯƠNG PHÁP THẢO LUẬN NHÓM
TRONG DẠY HỌC MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH THEO ĐỊNH HƯỚNG
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG..................... 31
2.1. Cơ sở lý luận về phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học môn Tư
tưởng Hồ Chí Minh theo định hướng phát triển năng lực ở các trường đại
học, cao đẳng........................................................................................................ 31
2.1.1. Phương pháp thảo luận nhóm.............................................................. 31
2.1.2. Đặc điểm của phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học môn Tư
tưởng Hồ Chí Minh theo định hướng phát triển năng lực ở các trường đại
học, cao đẳng ................................................................................................ 41
2.2. Cơ sở thực tiễn của việc sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong
dạy học môn Tư tưởng Hồ Chí Minh theo định hướng phát triển năng lực
ở các trường đại học, cao đẳng ........................................................................... 60
2.2.1. Thực trạng sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học
môn Tư tưởng Hồ Chí Minh theo định hướng phát triển năng lực ở các
trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Hải Dương ................................. 60
2.2.2. Đánh giá thực trạng và những vấn đề đặt ra đối với việc sử dụng
phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học môn Tư tưởng Hồ Chí Minh
theo định hướng phát triển năng lực ở các trường đại học, cao đẳng trên
địa bàn tỉnh Hải Dương ................................................................................ 72
Kết luận chương 2 ............................................................................................... 78
Chương 3: NGUYÊN TẮC VÀ BIỆN PHÁP SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP
THẢO LUẬN NHÓM TRONG DẠY HỌC MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ
MINH THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở ĐẠI HỌC,
CAO ĐẲNG ......................................................................................................... 80
3.1. Nguyên tắc sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học môn
Tư tưởng Hồ Chí Minh theo định hướng phát triển năng lực........................... 80
3.1.1. Đảm bảo mục tiêu của môn học ........................................................... 80
3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn ........................................................................ 82
3.1.3. Đảm bảo sự thống nhất giữa vai trò chủ đạo của người dạy và vai
trò tự giác, tích cực của người học ................................................................ 84
3.2. Biện pháp sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học môn
Tư tưởng Hồ Chí Minh theo định hướng phát triển năng lực........................... 86
3.2.1. Xây dựng chủ đề, tình huống thảo luận................................................ 86
3.2.2. Phối hợp hiệu quả phương pháp thảo luận nhóm với các phương
pháp dạy học tích cực ................................................................................... 92
3.2.3. Biện pháp kiểm tra, đánh giá trong sử dụng phương pháp thảo
luận nhóm ................................................................................................... 110
Kết luận chương 3 ............................................................................................. 120
Chương 4: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM BIỆN PHÁP SỬ DỤNG PHƯƠNG
PHÁP THẢO LUẬN NHÓM TRONG DẠY HỌC MÔN TƯ TƯỞNG HỒ
CHÍ MINH THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở CÁC
TRƯỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG.............................................................................. 121
4.1. Kế hoạch thực nghiệm ................................................................................ 121