Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục: Phát triển năng lực tự học trong dạy học Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin ở các trường Đại học, Cao đẳng khu vực Tây Bắc

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI
------------------------------------------

HOÀNG PHÚC

PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỰ HỌC CHO SINH VIÊN
TRONG DẠY HỌC “NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA
CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN” Ở CÁC TRƢỜNG ĐẠI HỌC,
CAO ĐẲNG KHU VỰC TÂY BẮC
Chuyên ngành: LL&PPDH bộ môn Giáo dục chính trị
Mã số: 62.14.01.11

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Lê Văn Đoán

HÀ NỘI - 2017

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết
quả được nêu trong luận án là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất cứ
công trình nào khác.
Tác giả

Hoàng Phúc

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Quy định viết tắt

Những chữ viết tắt

CCTT

Cơ chế thị trường

CĐ

Cao đẳng

CNH, HĐH

Công nghiệp hóa, hiện đại hóa

CNXH

Chủ nghĩa xã hội

CNTT

Công nghệ thông tin

CTQG

Chính trị quốc gia

ĐC

Đối chứng

ĐH

Đại học

GD

Giáo dục

GD&ĐT

Giáo dục và Đào tạo

GV

Giảng viên

GS

Giáo sư

KTDH

Kỹ thuật dạy học

KTTT

Kinh tế thị trường

LLCT

Lý luận chính trị

NLCB

Nguyên lý cơ bản

Nxb

Nhà xuất bản

PP

Phương pháp

PPDH

Phương pháp dạy học

PPTLN

Phương pháp thảo luận nhóm

SV

Sinh viên

TLN

Thảo luận nhóm

TN

Thực nghiệm

TS

Tiến sĩ

XH

Xã hội

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài .......................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu .................................................................................... 2
3. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................... 2
4. Khách thể, đối tượng và phạm vi nghiên cứu .............................................. 3
5. Giả thuyết khoa học ..................................................................................... 3
6. Phương pháp nghiên cứu của đề tài ............................................................. 4
7. Những đóng góp mới của luận án ............................................................. 4
8. Những luận điểm cần bảo vệ ........................................................................ 4
9. Cấu trúc của luận án ..................................................................................... 5
Chƣơng 1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN NĂNG
LỰC TỰ HỌC CHO SINH VIÊN TRONG DẠY HỌC NHỮNG NGUYÊN
LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN Ở CÁC TRƢỜNG ĐẠI
HỌC, CAO ĐẲNG ........................................................................................... 6
1.1. Nghiên cứu vấn đề phát triển năng lực tự học cho người học ................ 6
6
11
1.2. Nghiên cứu về phát triển năng lực tự học trong dạy học Những nguyên
lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin và những vấn đề đặt ra .....................16
1.2.1. Phát triển năng lực tự học trong dạy học Những nguyên lý cơ bản của
chủ nghĩa Mác – Lênin ................................................................................ 16
1.2.2. Khái quát các kết quả nghiên cứu được luận án kế thừa và những vấn
đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu .................................................................. 20
Kết luận chương 1 .......................................................................................... 21
Chƣơng 2. CƠ SỞ

VIỆC PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỰ

HỌC CHO SINH VIÊN TRONG DẠY HỌC NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ
BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN Ở CÁC TRƢỜNG ĐẠI HỌC,
CAO ĐẲNG KHU VỰC TÂY BẮC ......................................................................22
2.1. Cơ sở lý luận việc phát triển năng lực tự học cho sinh viên trong dạy học môn
Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin ở trường đại học, cao đẳng .. 22

2.1.1. Phát triển năng lực tự học trong dạy học ............................................ 22
2.1.2. Đặc điểm của việc phát triển năng lực tự học cho sinh viên trong dạy học
môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin ở các trường đại học
và cao đẳng ...................................................................................................... 31
2.2. Cơ sở thực tiễn của việc phát triển năng lực tự học cho sinh viên trong
dạy học Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin ở các trường
Đại học, Cao đẳng khu vực Tây Bắc .............................................................. 43
........................................... 43
2.2.2. Thực trạng phát triển năng lực tự học trong dạy học môn Những NLCB của
chủ nghĩa Mác - Lênin ở các trường Đại học, Cao đẳng khu vực Tây Bắc ......... 43
2.2.3. Đánh giá thực trạng và những vấn đề đặt ra với việc phát triển năng lực
tự học cho sinh viên trong giảng dạy môn Những NLCB của chủ nghĩa Mác –
Lênin ở các trường đại học, cao đẳng khu vực Tây Bắc ..................................... 67
Kết luận chương 2 .......................................................................................... 69
Chƣơng 3. NGUYÊN TẮC, BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỰ
HỌC CHO SINH VIÊN TRONG DẠY HỌC “NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ
BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN” Ở CÁC TRƢỜNG ĐẠI HỌC,
CAO ĐẲNG KHU VỰC TÂY BẮC .............................................................. 71
3.1. Các nguyên tắc phát triển năng lực tự học cho sinh viên trong dạy học
Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin ................................... 71
3.1.1. Đảm bảo mục tiêu môn học .................................................................. 71
3.1.2. Đảm bảo tính tự giác, chủ động, sáng tạo của sinh viên ..................... 77
3.1.3. Đảm bảo tính thực tiễn ......................................................................... 79
nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin .................................................. 84
3.2.1. Xây dựng động cơ học tập đúng đắn cho sinh viên ............................. 84
3.2.2. Sử dụng các phương pháp dạy học tạo hứng thú học tập cho sinh viên ... 87
3.2.3. Sử dụng một số kỹ thuật cơ bản trong dạy học phát huy tính tích cực,
chủ động học tập của sinh viên ....................................................................... 107
3.2.4. Phát triển các kỹ năng học tập của sinh viên .......................................... 113