Xem mẫu
Ơ
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI
----------------------
BÙI THỊ THƯ
NGHIÊN CỨU PHÂN TÍCH XÁC ĐỊNH HÀM LƯỢNG VÀ
BIỆN PHÁP XỬ LÍ XIANUA TRONG NƯỚC THẢI BẰNG
PHƯƠNG PHÁP HÓA HỌC VÀ SINH HỌC
LUẬN ÁN TIẾN SĨ HÓA HỌC
HÀ NỘI - 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI
----------------------
BÙI THỊ THƯ
NGHIÊN CỨU PHÂN TÍCH XÁC ĐỊNH HÀM LƯỢNG VÀ
BIỆN PHÁP XỬ LÍ XIANUA TRONG NƯỚC THẢI BẰNG
PHƯƠNG PHÁP HÓA HỌC VÀ SINH HỌC
Chuyên ngành: Hóa phân tích
Mã số: 62.44.01.18
LUẬN ÁN TIẾN SĨ HÓA HỌC
Người hướng dẫn khoa học:
PGS. TS. Đào Văn Bảy
PGS. TS. Đặng Xuân Thư
Lời cảm ơn
HÀ NỘI - 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự
hướng dẫn của PGS. TS Đào Văn Bảy và PGS.TS Đặng Xuân Thư. Các kết
quả được viết chung với các đồng nghiệp khác đã được sự đồng ý khi đưa vào
luận án. Các số liệu, kết quả của luận án là trung thực và chưa từng được công
bố trong bất kỳ công trình nào khác.
LỜI CẢM ƠN
Luận án này được hoàn thành tại phòng thí nghiệm Hóa Phân tích và
phòng thí nghiệm Hóa Môi trường - Khoa Hóa học - Trường Đại học Sư
phạm Hà Nội. Với lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc, em xin chân thành cám
ơn PGS.TS Đào Văn Bảy và PGS.TS Đặng Xuân Thư đã trực tiếp tận tình
hướng dẫn và giúp đỡ em trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.
Em xin chân thành cám ơn các thầy cô trong bộ môn Hóa Phân tích, bộ
môn Hóa Môi trường cùng các thầy cô trong Khoa Hóa học - Trường Đại học
Sư phạm Hà Nội đã giúp đỡ, tạo điều kiện tạo thuận lợi cho em trong quá
trình học tập và nghiên cứu.
Em xin chân thành cám ơn Ban Giám hiệu, các phòng ban chức năng,
ban chủ nhiệm Khoa Hóa học - Trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã giúp đỡ
và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho em trong suốt quá trình làm luận án.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu và Ban lãnh đạo khoa Môi
trường, bạn bè, đồng nghiệp - Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà
Nội, đã tạo mọi điều kiện thuận lợi, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập
và hoàn thành luận án.
Cuối cùng xin gửi lời cảm ơn gia đình và người thân, các anh, chị, bạn
bè, đồng nghiệp đã động viên, giúp đỡ về vật chất và tinh thần để tôi có thể
hoàn thành tốt luận án này.
Hà Nội, tháng 6 năm 2016
Tác giả
BÙI THỊ THƯ
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN .......................................................................................5
1.1. XIANUA VÀ CÁC HỢP CHẤT CỦA XIANUA ...............................................5
1.1.1. Các hợp chất xianua đơn giản .......................................................................5
1.1.2. Nguồn gốc gây ô nhiễm xianua.....................................................................6
1.1.3. Độc tính của xianua .......................................................................................9
1.2. TÍNH CHẤT CỦA CÁC HỢP CHẤT XIANUA .............................................13
1.2.1. Một số tính chất vật lí của các hợp chất xianua ..........................................13
1.2.2. Tính chất hóa học của các hợp chất xianua.................................................14
1.3. PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH XIANUA.........................................................16
1.3.1. Giới thiệu chung về phương pháp phân tích xianua ...................................16
1.3.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến phương pháp phân tích xianua .........................17
1.3.3. Một số phương pháp xác định xianua .........................................................18
1.3.4. Nghiên cứu xác định hàm lượng xianua trong các loại mẫu khác nhau .....21
1.3.5. Xác định xianua bằng phương pháp gián tiếp .............................................22
1.3.6. Một số phương pháp phân tích định tính xianua.........................................23
1.3.7. Tiêu chuẩn của xianua trong môi trường ....................................................24
1.4. CÁC PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ XIANUA ........................................................25
1.4.1. Phương pháp oxy hoá ..................................................................................25
1.4.2. Phương pháp điện phân ...............................................................................32
1.4.3. Phương pháp tạo phức kết tủa .....................................................................33
1.4.4. Phương pháp sinh học .................................................................................34
1.4.5. Mô hình xử lý nước thải chứa xianua .........................................................37
CHƯƠNG 2. THỰC NGHIỆM ................................................................................40
2.1. DỤNG CỤ, THIẾT BỊ VÀ HÓA CHẤT ...........................................................40
2.1.1. Dụng cụ, thiết bị ..........................................................................................40
2.1.2. Hóa chất ......................................................................................................40
2.2. XÂY DỰNG PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH CN- VỚI THUỐC THỬ PYRIDIN
– PYRAZOLON (T1) ...............................................................................................43
2.2.1. Khảo sát phổ hấp thụ của hệ màu khi sử dụng thuốc thử pyridin –
pyrazolon (T1) .......................................................................................................43
2.2.2. Khảo sát ảnh hưởng của pH đến phản ứng tạo hợp chất màu xanh ............43
2.2.3. Ảnh hưởng của tỉ lệ mol ncloramin T /nCN- .....................................................43
2.2.4. Khảo sát ảnh hưởng của tỉ lệ thể tích thuốc thử VT1/VCN ..........................44
2.2.5. Khảo sát ảnh hưởng của thời gian đến độ bền của hợp chất màu xanh ......44
2.2.6. Đo phổ hấp thụ của hợp chất màu xanh ......................................................45
2.2.7. Khảo sát ảnh hưởng của các ion cản trở .....................................................45
2.2.8. Xây dựng đường chuẩn xác định CN- bằng thuốc thử pyridin - pyrazolon 45
2.2.9. Xác nhận giá trị sử dụng của phương pháp .................................................46
2.3. XÂY DỰNG PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH CN- VỚI THUỐC THỬ PYRIDIN
– BARBITURIC (T2) ...............................................................................................50
nguon tai.lieu . vn
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI
----------------------
BÙI THỊ THƯ
NGHIÊN CỨU PHÂN TÍCH XÁC ĐỊNH HÀM LƯỢNG VÀ
BIỆN PHÁP XỬ LÍ XIANUA TRONG NƯỚC THẢI BẰNG
PHƯƠNG PHÁP HÓA HỌC VÀ SINH HỌC
LUẬN ÁN TIẾN SĨ HÓA HỌC
HÀ NỘI - 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI
----------------------
BÙI THỊ THƯ
NGHIÊN CỨU PHÂN TÍCH XÁC ĐỊNH HÀM LƯỢNG VÀ
BIỆN PHÁP XỬ LÍ XIANUA TRONG NƯỚC THẢI BẰNG
PHƯƠNG PHÁP HÓA HỌC VÀ SINH HỌC
Chuyên ngành: Hóa phân tích
Mã số: 62.44.01.18
LUẬN ÁN TIẾN SĨ HÓA HỌC
Người hướng dẫn khoa học:
PGS. TS. Đào Văn Bảy
PGS. TS. Đặng Xuân Thư
Lời cảm ơn
HÀ NỘI - 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự
hướng dẫn của PGS. TS Đào Văn Bảy và PGS.TS Đặng Xuân Thư. Các kết
quả được viết chung với các đồng nghiệp khác đã được sự đồng ý khi đưa vào
luận án. Các số liệu, kết quả của luận án là trung thực và chưa từng được công
bố trong bất kỳ công trình nào khác.
LỜI CẢM ƠN
Luận án này được hoàn thành tại phòng thí nghiệm Hóa Phân tích và
phòng thí nghiệm Hóa Môi trường - Khoa Hóa học - Trường Đại học Sư
phạm Hà Nội. Với lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc, em xin chân thành cám
ơn PGS.TS Đào Văn Bảy và PGS.TS Đặng Xuân Thư đã trực tiếp tận tình
hướng dẫn và giúp đỡ em trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.
Em xin chân thành cám ơn các thầy cô trong bộ môn Hóa Phân tích, bộ
môn Hóa Môi trường cùng các thầy cô trong Khoa Hóa học - Trường Đại học
Sư phạm Hà Nội đã giúp đỡ, tạo điều kiện tạo thuận lợi cho em trong quá
trình học tập và nghiên cứu.
Em xin chân thành cám ơn Ban Giám hiệu, các phòng ban chức năng,
ban chủ nhiệm Khoa Hóa học - Trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã giúp đỡ
và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho em trong suốt quá trình làm luận án.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu và Ban lãnh đạo khoa Môi
trường, bạn bè, đồng nghiệp - Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà
Nội, đã tạo mọi điều kiện thuận lợi, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập
và hoàn thành luận án.
Cuối cùng xin gửi lời cảm ơn gia đình và người thân, các anh, chị, bạn
bè, đồng nghiệp đã động viên, giúp đỡ về vật chất và tinh thần để tôi có thể
hoàn thành tốt luận án này.
Hà Nội, tháng 6 năm 2016
Tác giả
BÙI THỊ THƯ
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN .......................................................................................5
1.1. XIANUA VÀ CÁC HỢP CHẤT CỦA XIANUA ...............................................5
1.1.1. Các hợp chất xianua đơn giản .......................................................................5
1.1.2. Nguồn gốc gây ô nhiễm xianua.....................................................................6
1.1.3. Độc tính của xianua .......................................................................................9
1.2. TÍNH CHẤT CỦA CÁC HỢP CHẤT XIANUA .............................................13
1.2.1. Một số tính chất vật lí của các hợp chất xianua ..........................................13
1.2.2. Tính chất hóa học của các hợp chất xianua.................................................14
1.3. PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH XIANUA.........................................................16
1.3.1. Giới thiệu chung về phương pháp phân tích xianua ...................................16
1.3.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến phương pháp phân tích xianua .........................17
1.3.3. Một số phương pháp xác định xianua .........................................................18
1.3.4. Nghiên cứu xác định hàm lượng xianua trong các loại mẫu khác nhau .....21
1.3.5. Xác định xianua bằng phương pháp gián tiếp .............................................22
1.3.6. Một số phương pháp phân tích định tính xianua.........................................23
1.3.7. Tiêu chuẩn của xianua trong môi trường ....................................................24
1.4. CÁC PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ XIANUA ........................................................25
1.4.1. Phương pháp oxy hoá ..................................................................................25
1.4.2. Phương pháp điện phân ...............................................................................32
1.4.3. Phương pháp tạo phức kết tủa .....................................................................33
1.4.4. Phương pháp sinh học .................................................................................34
1.4.5. Mô hình xử lý nước thải chứa xianua .........................................................37
CHƯƠNG 2. THỰC NGHIỆM ................................................................................40
2.1. DỤNG CỤ, THIẾT BỊ VÀ HÓA CHẤT ...........................................................40
2.1.1. Dụng cụ, thiết bị ..........................................................................................40
2.1.2. Hóa chất ......................................................................................................40
2.2. XÂY DỰNG PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH CN- VỚI THUỐC THỬ PYRIDIN
– PYRAZOLON (T1) ...............................................................................................43
2.2.1. Khảo sát phổ hấp thụ của hệ màu khi sử dụng thuốc thử pyridin –
pyrazolon (T1) .......................................................................................................43
2.2.2. Khảo sát ảnh hưởng của pH đến phản ứng tạo hợp chất màu xanh ............43
2.2.3. Ảnh hưởng của tỉ lệ mol ncloramin T /nCN- .....................................................43
2.2.4. Khảo sát ảnh hưởng của tỉ lệ thể tích thuốc thử VT1/VCN ..........................44
2.2.5. Khảo sát ảnh hưởng của thời gian đến độ bền của hợp chất màu xanh ......44
2.2.6. Đo phổ hấp thụ của hợp chất màu xanh ......................................................45
2.2.7. Khảo sát ảnh hưởng của các ion cản trở .....................................................45
2.2.8. Xây dựng đường chuẩn xác định CN- bằng thuốc thử pyridin - pyrazolon 45
2.2.9. Xác nhận giá trị sử dụng của phương pháp .................................................46
2.3. XÂY DỰNG PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH CN- VỚI THUỐC THỬ PYRIDIN
– BARBITURIC (T2) ...............................................................................................50