VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
TRẦN QUỐC TOÀN
CHẾ TẠO VÀ NGHIÊN CỨU ĐỘNG HỌC
QUÁ TRÌNH NHẢ CHẤT DINH DƢỠNG CỦA MỘT SỐ
LOẠI PHÂN BÓN NHẢ CHẬM
Chuyên ngành: Hóa lý thuyết và Hóa lý
Mã số: 62.44.01.19
LUẬN ÁN TIẾN SĨ HOÁ HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. PGS.TS Trần Đại Lâm
2. GS.TS Nguyễn Văn Khôi
Hà Nội - 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi dưới sự hướng dẫn của
PGS.TS Trần Đại Lâm và GS.TS Nguyễn Văn Khôi. Các số liệu, kết quả nêu trong
luận án là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kì công trình khoa học
nào khác. Một số kết quả trong luận án là kết quả chung của nhóm nghiên cứu đã được
các đồng tác giả cho phép sử dụng.
Tác giả luận án
Trần Quốc Toàn
ii
LỜI CẢM ƠN
Luận án này được hoàn thành tại Viện Hoá học - Viện Hàn lâm Khoa học và
Công nghệ Việt Nam. Trong quá trình nghiên cứu tôi đã nhận được nhiều sự giúp đỡ
quí báu của các thầy cô, các nhà khoa học, các đồng nghiệp, bạn bè và gia đình.
Với lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc nhất, tôi xin gửi lời cảm ơn tới PGS.TS
Trần Đại Lâm và GS.TS Nguyễn Văn Khôi – những người thầy đã tận tâm hướng dẫn
khoa học, truyền cho tôi tri thức cũng như chỉ bảo, giúp đỡ, động viên, khích lệ và tạo
mọi điều kiện tốt nhất để tôi hoàn thành bản luận án này.
Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám đốc Học viện Khoa học & Công nghệ và
Ban lãnh đạo Viện Hóa học cùng các cán bộ của Học viện, Viện đã giúp đỡ và tạo mọi
điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.
Tôi xin chân thành cảm ơn tập thể cán bộ phòng Vật liệu Polyme - Viện Hóa
học đã giúp đỡ tôi trong quá trình thực nghiệm cũng như đóng góp nhiều ý kiến quí
báu về chuyên môn trong việc thực hiện và hoàn thiện luận án.
Tôi xin trân trọng cảm ơn Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thái Nguyên,các
trạm khuyến nông TP Sông Công và huyện Đồng Hỷ, Thái Nguyên đã tạo điều kiện để
tôi thử nghiệm, đánh giá sản phẩm.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu Trường Đại học Sư Phạm – Đại học
Thái Nguyên, Ban chủ nhiệm khoa Hóa học và các đồng nghiệp trong Khoa Hóa học
đã tạo mọi điều kiện tốt nhất cho tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu
Cuối cùng tôi xin bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc nhất đến gia đình, người thân và
bạn bè đã luôn tin tưởng, động viên, chia sẻ và tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho tôi
trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.
Xin trân trọng cảm ơn!
Tác giả
Trần Quốc Toàn
iii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết đầy đủ
STT
Chữ viết tắt
1
ASC
Axit ascorbic - C6H8O5
2
APS
Amoni pesunfat - (NH4)2S2O8
3
AAm
Acrylamit - C3H5NO (CH2=CH–CONH2)
4
CRF
Phân bón nhả có kiểm soát (Controlled Release Fertilizer)
5
CDU
Ure formaldehit/Ure-crotonaldehit
6
DAP
Điamonihiđrophotphat - (NH4)2HPO4
7
DCD
Dixyandiamide
8
IR
Phổ hồng ngoại
9
IBDU
10
IFA
Hiệp hội phân bón quốc tế
11
MAP
MgNH4PO4.6H2O
12
MBA
N,N'- metylenbisacrylamit - C7H10N2O2
13
MC
Trộn cơ hóa học
14
NUE
Hiệu quả sử dụng N
15
NPK
Phân chứa N, P, K
16
SEM
Hiển vi điện tử quét (Scanning Electronic Microscopy)
17
SRF
Phân bón nhả chậm (Slow Release Fertilizer)
18
PVA
Poly vinylancol
19
PCF
Phân bọc polyme
20
PSCF
Phân bọc bằng polyme và lưu huỳnh
21
PU
Polyurethan
22
UF
Ure formaldehit
23
SA
Amonisunfat (NH4)2SO4
24
SCU
Phân bọc lưu huỳnh
25
MMT
Montmorillonit
26
TGA
Phân tích nhiệt trọng lượng (Thermal GravimetricAnalysis)
27
FAO
Tổ chức lương thực và nông nghiệp liên hợp quốc
28
FAV
Hiệp hội phân bón Việt Nam
Ure-isobutyraldehit
iv
MỤC LỤC
Trang
Trang bìa phụ
Lời cam đoan.................................................................................................................... ii
Lời cảm ơn ...................................................................................................................... iii
Mục lục.............................................................................................................................. v
Danh mục bảng biểu ........................................................................................................vi
Danh mục các hình ........................................................................................................ vii
MỞ ĐẦU ..........................................................................................................................1
CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN ..........................................................................................3
1.1. Vai trò của phân bón đối với sản xuất lương thực, tác động của việc sử dụng phân
bón tới môi trường, sinh thái và sức khoẻ. .......................................................................3
1.1.1. Vai trò của phân bón đối với sản xuất lương thực. ................................................3
1.1.2. Tác động của việc sử dụng phân bón tới môi trường, sinh thái và sức khoẻ ........4
1.2. Giới thiệu chung về phân bón nhả chậm ...................................................................6
1.2.1. Khái niệm, phân loại và những ưu điểm của phân bón nhả chậm .........................6
1.2.2. Công nghệ phân bón nhả chậm ............................................................................10
1.2.3. Động học và cơ chế quá trình nhả chậm phân bón ..............................................25
1.3. Giới thiệu một số nguyên vật liệu dùng chế tạo phân bón nhả chậm .....................32
1.3.1. Tinh bột và tinh bột biến tính ...............................................................................32
1.3.2. Polyurethan ...........................................................................................................34
1.3.3. Polyvinyl ancol .....................................................................................................35
1.3.4. Polyvinyl axetat ....................................................................................................35
1.3.5. Bentonit .................................................................................................................36
1.4. Ứng dụng của phân bón nhả chậm ..........................................................................37
1.4.1. Sử dụng phân bón nhả chậm trong nông nghiệp ..................................................37
1.4.2. Sử dụng phân bón nhả chậm trong lĩnh vực phi nông nghiệp ............................. 42
1.4.3. Tình hình nghiên cứu phân bón nhả chậm ở Việt Nam .......................................44
CHƢƠNG 2. THỰC NGHIỆM ...................................................................................47
2.1. Nguyên liệu, hoá chất .............................................................................................. 47
2.2. Dụng cụ, thiết bị nghiên cứu ...................................................................................47
2.3. Một số phương pháp phân tích phân bón ................................................................ 48
v
nguon tai.lieu . vn