Xem mẫu
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
--- ---
ĐÀO XUÂN THANH
PHÁT TRIỂN MỘT SỐ NĂNG LỰC TÌM TÒI TRÍ TUỆ
CHO HỌC SINH QUA DẠY HỌC HÌNH HỌC KHÔNG
GIAN Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
Chuyên ngành: Lý luận và phương pháp dạy học bộ môn Toán
Mã số: 60 14 01 11
LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
GS.TS. ĐÀO TAM
Huế, Năm 2015
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu
của tôi, các số liệu và kết quả nghiên cứu ghi trong luận
văn là trung thực, được các đồng tác giả cho phép sử
dụng và chưa từng được công bố trong bất kỳ một công
trình nào khác.
Tác giả luận văn
Đào Xuân Thanh
ii
Lời Cảm Ơn
Đầu tiên, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu
sắc nhất đến GS.TS. Đào Tam, người đã nhiệt tình hướng dẫn tận
tình chu đáo và giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi cũng xin chân thành cám ơn Phòng đào tạo sau đại học,
các thầy cô giáo đã tận tình giảng dạy và truyền thụ cho tôi rất
nhiều kiến thức, kinh nghiệm quý báu trong hai năm học vừa
qua.
Tôi cũng xin chân thành cám ơn Ban giám hiệu trường
Trung học phổ thông Lê Quý Đôn – Lâm Hà – Lâm Đồng đã tạo
điều kiện cho tôi đi học.
Sau cùng tôi xin chân thành cám ơn gia đình và bạn bè của
tôi luôn ủng hộ, quan tâm, động viên và giúp đỡ tôi mọi mặt để
tôi hoàn thành luận văn này.
Luận văn không tránh khỏi những thiếu sót, kính mong
nhận được sự hướng dẫn và góp ý.
Chân thành cám ơn !
Huế, tháng 5 năm 2015.
iii
MỤC LỤC
Trang
TRANG PHỤ BÌA ..................................................................................................... i
LỜI CAM ĐOAN ..................................................................................................... ii
LỜI CẢM ƠN ......................................................................................................... iii
MỤC LỤC ..................................................................................................................1
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN .................................3
DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ ..........................................................................4
DANH MỤC CÁC HÌNH .........................................................................................5
Chương 1. MỞ ĐẦU .................................................................................................6
1.1. Lí do chọn đề tài ...............................................................................................6
1.2. Mục đích nghiên cứu ........................................................................................8
1.3. Câu hỏi nghiên cứu ...........................................................................................8
1.4. Ý nghĩa của nghiên cứu ....................................................................................8
1.5. Một số thuật ngữ dùng trong luận văn .............................................................9
1.6. Bố cục của luận văn ..........................................................................................9
Chương 2. TỔNG QUAN CÁC KIẾN THỨC LIÊN QUAN ..............................10
2.1. Khái niệm tìm tòi trí tuệ .................................................................................10
2.2. Cấu trúc của sự tìm tòi trí tuệ .........................................................................10
2.3. Một số loại hình tri thức định hướng và điều chỉnh hoạt động tìm tòi trí tuệ .....13
2.3.1. Tri thức phương pháp ..............................................................................13
2.3.2. Tri thức triết học duy vật biện chứng ......................................................15
2.3.3. Tri thức tâm lí học liên tưởng ..................................................................26
2.4. Một số quan niệm về năng lực .......................................................................28
2.5. Một số thành tố cơ bản của năng lực tìm tòi trí tuệ ........................................32
2.5.1. Năng lực xác định mâu thuẫn ..................................................................32
2.5.2. Năng lực dự đoán và suy luận có lí để tìm tòi tri thức mới .....................32
2.5.3. Năng lực huy động kiến thức để giải quyết vấn đề .................................37
Chương 3. THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU .................................................................47
3.1. Ngữ cảnh và mục tiêu .....................................................................................47
3.1.1. Ngữ cảnh ..................................................................................................47
1
3.1.2. Mục tiêu ...................................................................................................47
3.2. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................47
3.3. Công cụ nghiên cứu ........................................................................................49
3.4. Thu thập và phân tích dữ liệu .........................................................................54
3.4.1. Thu thập dữ liệu .......................................................................................54
3.4.2. Phân tích dữ liệu ......................................................................................55
Chương 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ..................................................................57
4.1. Kết quả trả lời bảng hỏi của giáo viên ............................................................57
4.2. Kết quả bài làm của học sinh qua các buổi thực nghiệm ...............................58
4.2.1. Buổi thực nghiệm thứ nhất ......................................................................58
4.2.1.1 Nhiệm vụ 1 .........................................................................................58
4.2.1.2. Nhiệm vụ 2.1 .....................................................................................63
4.2.1.3. Nhiệm vụ 2.2 .....................................................................................64
4.2.2. Buổi thực nghiệm thứ hai ........................................................................65
4.2.2.1. Nhiệm vụ 3 ........................................................................................65
4.2.2.2. Nhiệm vụ 4.1 .....................................................................................66
4.2.2.3. Nhiệm vụ 4.2 .....................................................................................67
4.2.3. Buổi thực nghiệm thứ ba .........................................................................71
4.2.3.1. Nhiệm vụ 5 ........................................................................................71
4.2.3.2. Nhiệm vụ 6 ........................................................................................73
Chương 5. KẾT LUẬN ...........................................................................................76
5.1. Trả lời câu hỏi nghiên cứu ..............................................................................76
5.2. Hạn chế của nghiên cứu .................................................................................80
5.3. Thảo luận ........................................................................................................81
5.4. Kết luận ..........................................................................................................82
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................83
PHỤ LỤC
2
nguon tai.lieu . vn
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
--- ---
ĐÀO XUÂN THANH
PHÁT TRIỂN MỘT SỐ NĂNG LỰC TÌM TÒI TRÍ TUỆ
CHO HỌC SINH QUA DẠY HỌC HÌNH HỌC KHÔNG
GIAN Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
Chuyên ngành: Lý luận và phương pháp dạy học bộ môn Toán
Mã số: 60 14 01 11
LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
GS.TS. ĐÀO TAM
Huế, Năm 2015
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu
của tôi, các số liệu và kết quả nghiên cứu ghi trong luận
văn là trung thực, được các đồng tác giả cho phép sử
dụng và chưa từng được công bố trong bất kỳ một công
trình nào khác.
Tác giả luận văn
Đào Xuân Thanh
ii
Lời Cảm Ơn
Đầu tiên, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu
sắc nhất đến GS.TS. Đào Tam, người đã nhiệt tình hướng dẫn tận
tình chu đáo và giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi cũng xin chân thành cám ơn Phòng đào tạo sau đại học,
các thầy cô giáo đã tận tình giảng dạy và truyền thụ cho tôi rất
nhiều kiến thức, kinh nghiệm quý báu trong hai năm học vừa
qua.
Tôi cũng xin chân thành cám ơn Ban giám hiệu trường
Trung học phổ thông Lê Quý Đôn – Lâm Hà – Lâm Đồng đã tạo
điều kiện cho tôi đi học.
Sau cùng tôi xin chân thành cám ơn gia đình và bạn bè của
tôi luôn ủng hộ, quan tâm, động viên và giúp đỡ tôi mọi mặt để
tôi hoàn thành luận văn này.
Luận văn không tránh khỏi những thiếu sót, kính mong
nhận được sự hướng dẫn và góp ý.
Chân thành cám ơn !
Huế, tháng 5 năm 2015.
iii
MỤC LỤC
Trang
TRANG PHỤ BÌA ..................................................................................................... i
LỜI CAM ĐOAN ..................................................................................................... ii
LỜI CẢM ƠN ......................................................................................................... iii
MỤC LỤC ..................................................................................................................1
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN .................................3
DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ ..........................................................................4
DANH MỤC CÁC HÌNH .........................................................................................5
Chương 1. MỞ ĐẦU .................................................................................................6
1.1. Lí do chọn đề tài ...............................................................................................6
1.2. Mục đích nghiên cứu ........................................................................................8
1.3. Câu hỏi nghiên cứu ...........................................................................................8
1.4. Ý nghĩa của nghiên cứu ....................................................................................8
1.5. Một số thuật ngữ dùng trong luận văn .............................................................9
1.6. Bố cục của luận văn ..........................................................................................9
Chương 2. TỔNG QUAN CÁC KIẾN THỨC LIÊN QUAN ..............................10
2.1. Khái niệm tìm tòi trí tuệ .................................................................................10
2.2. Cấu trúc của sự tìm tòi trí tuệ .........................................................................10
2.3. Một số loại hình tri thức định hướng và điều chỉnh hoạt động tìm tòi trí tuệ .....13
2.3.1. Tri thức phương pháp ..............................................................................13
2.3.2. Tri thức triết học duy vật biện chứng ......................................................15
2.3.3. Tri thức tâm lí học liên tưởng ..................................................................26
2.4. Một số quan niệm về năng lực .......................................................................28
2.5. Một số thành tố cơ bản của năng lực tìm tòi trí tuệ ........................................32
2.5.1. Năng lực xác định mâu thuẫn ..................................................................32
2.5.2. Năng lực dự đoán và suy luận có lí để tìm tòi tri thức mới .....................32
2.5.3. Năng lực huy động kiến thức để giải quyết vấn đề .................................37
Chương 3. THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU .................................................................47
3.1. Ngữ cảnh và mục tiêu .....................................................................................47
3.1.1. Ngữ cảnh ..................................................................................................47
1
3.1.2. Mục tiêu ...................................................................................................47
3.2. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................47
3.3. Công cụ nghiên cứu ........................................................................................49
3.4. Thu thập và phân tích dữ liệu .........................................................................54
3.4.1. Thu thập dữ liệu .......................................................................................54
3.4.2. Phân tích dữ liệu ......................................................................................55
Chương 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ..................................................................57
4.1. Kết quả trả lời bảng hỏi của giáo viên ............................................................57
4.2. Kết quả bài làm của học sinh qua các buổi thực nghiệm ...............................58
4.2.1. Buổi thực nghiệm thứ nhất ......................................................................58
4.2.1.1 Nhiệm vụ 1 .........................................................................................58
4.2.1.2. Nhiệm vụ 2.1 .....................................................................................63
4.2.1.3. Nhiệm vụ 2.2 .....................................................................................64
4.2.2. Buổi thực nghiệm thứ hai ........................................................................65
4.2.2.1. Nhiệm vụ 3 ........................................................................................65
4.2.2.2. Nhiệm vụ 4.1 .....................................................................................66
4.2.2.3. Nhiệm vụ 4.2 .....................................................................................67
4.2.3. Buổi thực nghiệm thứ ba .........................................................................71
4.2.3.1. Nhiệm vụ 5 ........................................................................................71
4.2.3.2. Nhiệm vụ 6 ........................................................................................73
Chương 5. KẾT LUẬN ...........................................................................................76
5.1. Trả lời câu hỏi nghiên cứu ..............................................................................76
5.2. Hạn chế của nghiên cứu .................................................................................80
5.3. Thảo luận ........................................................................................................81
5.4. Kết luận ..........................................................................................................82
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................83
PHỤ LỤC
2