Xem mẫu
- LNN đối với các ập đoàn kinh tế nhà nước (Phần 1)
I. Giới thiệu chung
Tập đoàn kinh tế là một hình thức nhóm công ty ,có quan hệ gắn bó với
nhau về lợi ích kinh tế công nghiệp ,thị trường các dịch vụ kinh doanh
khác. Ở Việt Nam, hiện vẫn chưa có định nghĩa chính xác về tập đoàn
kinh tế, mà thực chất xung quanh vấn đề này còn rất nhiều tranh cãi.
“Tập đoàn kinh tế là một thực thể pháp lí, mà trong khi được sở hữu
chung bởi một số người tự nhiên hoặc những thực thể pháp lí khác có thể
tồn tại hoàn toàn độc lập khỏi chúng, sự tồn tại độc lập này cho tập đoàn
những quyền riêng mà những thực thể pháp lí khác không có. Qui mô và
phạm vi về khả năng và tình trạng của tập đoàn có thể được chỉ rõ bởi
luật pháp nơi sát nhập”.Các tập đoàn kinh tế có một số đặc điểm sau:1.
Tập đoàn kinh tế tổ chức dựa trên sự liên kết của các doanh nghiệp có thể
là những doanh nghiệp trong c ùng một ngành ,giữa các ngành trong cùng
một dây chuyền công nghệ hoặc sự liên kết hỗn hợp giữa các ngành .2.
Tập đoàn kinh tế là những đơn vị kinh doanh có quy mô lớn về vốn ,lao
động ,thị trường 3. Tập đoàn có tính nhiều chủ sở hữu để phân biệt tập
đoàn kinh tế với các xí nghiệp liên hợp 4. Tính ràng buộc nhất định bởi
một cơ chế quản lý nội bộ trong đó quyền tự chủ bản thân mỗi doanh
nghiệp trong tập đoàn phải ít hơn khi còn đứng ngoài tập đoàn 5. Tập
đoàn kinh tế đa dạng về cơ cấu tổ chức , về tư cách pháp nhân Trong nền
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay các tập
đoàn kinh tế nhà nước có vai trò đặc biệt quan trọng : Tập đoàn kinh tế
nhà nước là công cụ hữu hiệu điều tiết vĩ mô nền kinh tế .Trong nền kinh
tế nhiều thành phàn ,các tập đoàn kinh tế nhà nước nắm giữ các lĩnh vực
- ngành nghề quan trọng ,giữ vai trò trụ cột của nền kinh tế quốc dân ,thúc
đẩy sự phát triển của nền kinh tế theo đúng định hướng của Đảng và nhà
nước Tập đoàn kinh tế nhà nước có chức năng thực hiện các nhiệm vụ
chính trị -xã hội mà nhà nước giao phó .Do có nhiều lĩnh vực , ngành
nghề không hấp dẫn đối với các nhà đầu tư vì ít lợi nhuận lâu thu hồi vốn
hoặc việc kinh doanh phụ thuộc rất lớn vào điều kiện thiên nhiên và cơ sở
hạ tầng nên nhà nước thành lập và giao phó cho các tập đoàn kinh tế nhà
nước nhiệm vụ tiến hành các hoạt động công ích , nhằm thực hiện mục
tiêu chính trị -xã hội của nhà nước Tập đoàn kinh tế nhà nước có mục
tiêu kinh doanh tìm kiếm lợi nhuận .Với mục tiêu đó các tập đoàn kinh tế
nhà nước phải khai thác nguồn vốn nhà nước nhằm tạo ra lợi nhuận bổ
sung cho ngân sách nhà nước ,đồng thời tạo ra việc làm và thu nhập hợp
pháp nhằm nâng cao đời sống về mọi mặt của người lao động Ở Việt
Nam có 12 tập đoàn kinh tế nhà nước lớn :Tập đoàn Bưu chính viễn
thông Việt Nam(VNPT),Tập đoàn Công nghiệp Tàu thủy Việt
Nam(VINASHIN) ,Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petro Vietnam),Tập
đoàn Điện lực Việt Nam(EVN) ,Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng
sản (Vinaconim) ,Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex),Tập đoàn Tài
chính Bảo hiểm Bảo Việt,Tập đoàn Cao su Việt Nam(VRG),Tập đoàn
Hóa chất Việt Nam (Vinachem),Tập đoàn Viễn thông quân
đội(VIETTEL) ,Tập đoàn Phát triển nhà và Đô thị(HUD) ,tập đoàn Công
nghiệp Xây dựng Việt Nam .Hầu hết các ngành đang hoạt động trong
những ngành kinh tế mũi nhọn, những lĩnh vực then chốt của nền
kinh tế, là một trong những công cụ điều hành kinh tế vĩ mô của
Chính phủ. Các tập đoàn kinh tế nhà nước ở Việt Nam hoạt động trong
những ngành kinh tế chiến lược mà tư nhân và các thành phần kinh tế
khác khó thể thực hiện được do hạn chế về năng lực tài chính hoặc kinh
- nghiệm quản lý. Vì vậy các tập đoàn kinh tế đã có vai trò tích cực đối với
việc phát triển kinh tế đất nước. Cụ thể, các tập đoàn kinh tế đã góp phần
quan trọng vào tăng trưởng và phát triển của nền kinh tế đất nước, tạo
nguồn ngoại tệ và nguồn thu lớn cho ngân sách nhà nước, hạn chế nhập
siêu, đẩy nhanh tốc độ công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Đồng
thời, thực hiện vai trò chi phối, đảm bảo việc sản xuất, cung ứng các sản
phẩm hàng hóa, dịch vụ thiết yếu cho nền kinh tế; là lực lượng vật chất
quan trọng để Nhà nước định hướng và điều tiết nền kinh tế bảo đảm cân
đối cung - cầu và giữ ổn định giá các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ thiết
yếu cho nền kinh tế (xăng dầu, điện, đạm, khí hóa lỏng, than .v.v.) để
bình ổn thị trường, kiềm chế lạm phát, chống giảm phát. Đặc biệt, tập
đoàn kinh tế nhà nước đóng vai trò là đầu tàu đi trước, mở đầu, tạo môi
trường thuận lợi cho các doanh nghiệp thuộc tất cả các thành phần kinh tế
phát triển..Tuy nhiên, theo nhận định của các chuyên gia, các tập đoàn
kinh tế của nước ta vẫn còn bộc lộ những yếu kém do cả yếu tố chủ quan
lẫn khách quan. Cụ thể, các tập đoàn kinh tế nhà nước ở Việt Nam được
thành lập, liên kết bằng quyết định hành chính, một số tập đoàn là biến
thể của mô hình tổng công ty cũ, chưa thực hiện được mục tiêu đề ra là
trở thành tập đoàn kinh tế mạnh. Bên cạnh đó, quy mô và nguồn vốn quá
nhỏ so với các tập đoàn kinh tế trong khu vực và trên thế giới; tổ chức và
hoạt động chưa có đổi mới nhiều so với tổng công ty nhà nước trước đây,
chưa tạo được sự đột phá mạnh mẽ cho mô hình tập đoàn kinh tế. Đồng
thời, hệ thống các văn bản pháp luật liên quan đến hoạt động của các tập
đoàn kinh tế chưa được hoàn thiện, chưa tách bạch rõ chức năng quản lý
hành chính nhà nước với chức năng của chủ sở hữu nhà nước đối với các
tập đoàn kinh tế…
nguon tai.lieu . vn