Xem mẫu
- LAÁY SOÛI BAØNG QUANG QUA ÑÖÔØNG NIEÄU ÑAÏO
TAÏI BEÄNH VIEÄN ÑAÏI HOÏC Y DÖÔÏC
Vuõ Hoàng Thònh*, Nguyeãn Minh Quang**, Nguyeãn Hoaøng Ñöùc*,
Traàn Leâ Linh Phöông**, Nguyeãn Taân Cöông**
TOÙM TAÉT
Töø thaùng 10-2002 ñeán thaùng 10-2004, taïi beänh vieän Ñaïi Hoïc Y Döôïc thaønh phoá HCM, chuùng toâi thöïc
hieän 47 TH boùp soûi baøng quang qua ngaõ nieäu ñaïo döôùi söï höôùng daã cuûa camera.
Muïc ñích: Ñaùnh gía hieäu quaû cuûa phöông phaùp.
Keát quûa: Trong 47 TH soûi baøng quang coù: 19 TH keøm theo böôùu laønh tuyeán tieàn lieät; 1 TH heïp coå
baøng quang. Tyû leä 42,76%; 5 TH keøm theo soûi thaän hoaëc soûi nieäu quaûn, tyû leä 10,53%. Soá löôïng soûi töø 1
vieân ñeán 12 vieân. Ñöôøng kính soûi töø 1 cm ñeán 4 cm. Duïng cuï boùp soûi coù oáng soi thaáy roõ raøng baøng quang
khi ñaày nöôùc ñeå traùnh toån thöông baøng quang khi boùp soûi. Khoâng coù bieán chöùng trong luùc thöïc hieän thuû
thuaät. Thôøi gian naèm vieän trung bình 2 ngaøy.
Keát luaän: Soûi baøng quang thöôøng phoái hôïp vôùi nhöõng beänh ñöôøng tieåu döôùi nhö böôùu laønh tuyeán
tieàn lieät, heïp coå baøng quang, heïp nieäu ñaïo... Chuùng toâi giôùi thieäu phöông phaùp boùp soûi baøng quang coù
höôùng daãn cuûa camera khoâng coù bieán chöùng, ñoàng thôøi giaûi quyeát luoân beänh keøm theo.
SUMMARY
FORCEFUL CRUSHING OF THE BLADDER STONES WITH ENDOSCOPIC
VISUALIZATION AT UNIVERSITY MEDICAL CENTER IN HCM CITY.
Vu Hong Thinh, Nguyen Minh Quang, Nguyen Hoang Duc, Tran Le Linh Phuong, Nguyen Tan Cuong
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 108 – 110
From October 2002 to October 2004, we had 47 cases of bladder stones which were forced crushing
with endoscopic visualization at University Medical Center in HCM city.
Objective: To assess the efficacy of this method in the treatment of bladder stones.
Results: Of 47 cases, there were 19 cases with benign prostatic hyperplasia, 1 case with bladder neck
stricture (42,76%). The quantity of stones is from 1 to 12. The diameter is from 1 to 4 cm. Simple
mechanical crushing devices should be used to prevent bladder injury when the jaws are closed. It was
ensured full bladder with endoscopic visualization before forceful crushing of the stones. There was no
complication for this devices.The average duration in hospital was 2 days.
Conclusions: Bladder stones are associated with the diseases of the lower urinary tract such as
benign prostatic hyperplasia, bladder neck stricture, uretheral stricture... We introduced a devices for
forceful crushing of the stones with endoscopic visualization without complication.
ÑAËT VAÁN ÑEÀ keøm theo nhöõng beänh lyù cuûa ñöôøng tieåu döôùi nhö
böôùu laønh tuyeán tieàn lieät, xô chai coå baøng quang, heïp
Soûi baøng quang laø moät beänh ít gaëp hôn soûi thaän nieäu ñaïo...
vaø soûi nieäu quaûn. Thoâng thöôøng soûi baøng quang ñi
* Beänh vieän ÑHYD TP HCM.
** Phaân moân Nieäu, boä moân Ngoaïi - ÑHYD TP HCM.
108
- Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005
Chaån ñoaùn soûi baøng quang deã daøng döïa vaøo trieäu khoâng coù tröôøng hôïp naøo bò bí tieåu.
chöùng laâm saøng, sieâu aâm, X quang. Ñieàu trò soûi baøng Caùc beänh nhaân ñöôïc xaùc ñònh chaån ñoaùn qua sieâu
quang taïi nöôùc ta cuõng raát ñôn giaûn, ña phaàn laø moå aâm, X quang.
hôû hoaëc laáy soûi baøng quang qua da treân xöông mu.
Kích thöôùc soûi töø 1cm ñeán 4cm
Ñoâl luùc soûi baøng quang cuõng ñöôïc laáy qua ñöôøng nieäu
ñaïo baèng boùp soûi muø hay taùn soûi baèng thuûy löïc vaøo Soá löôïng soûi töø 1 vieân cho ñeán 12 vieân.
nhöõng thaäp nieân 1980s (maùy Urate) cuûa Lieân Xoâ cuõ. Trong ñoù coù 1 vieân soûi bao chung quanh dò vaät
Töø thaùng 10-2002 ñeán thaùng 10-2004, taïi beänh khoâng xaùc ñònh ñöôïc vaø 1 vieân bao chung quanh dò
vieän Ñaïi Hoïc Y Döôïc Tp HCM, chuùng toâi coù 47 tröôøng vaät laø giaáy baïc 50 Ria.
hôïp soûi baøng quang ñöôïc laáy qua ñöôøng nieäu ñaïo Phöông phaùp
baèng phöông phaùp boùp soûi vôùi söï höôùng daån cuûa
Taát caû beänh nhaân ñeàu ñöôïc gaây teâ tuûy soáng. Naèm
camera. Chuùng toâi ñuùc keát kinh nghieäm qua 47 TH
tö theá saõn phuï khoa.
ñeå ñaùnh gía phöông phaùp vaø coù moät soá nhaän xeùt
nhaèm goùp phaàn naâng cao chaát löôïng ñieàu trò cho Nong nieäu ñaïo baèng thoâng Beùniqueù ñeán soá 30F.
beänh nhaân. Ñaët maùy boùp soûi baøng quang 26F vôùi oáng soi 700.
ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN Cho nöôùc muoái sinh lyù vaøo baøng quang vaø quan
CÖÙU saùt toaøn boä thaønh baøng quang.
Tieán haønh boùp vuïn soûi baøng quang thaønh nhöõng
Nghieân cöùu tieàn cöùu caét ngang töø thaùng 10-2002
maõnh nhoû.
ñeán thaùng 10-2004 taïi Beänh vieän Ñaïi Hoïc Y Döôïc Tp
HCM. Sau ñoù xuùc röûa baøng quang cho ñeán heát soûi vuïn.
Tieâu chuaån choïn beänh: Taát caû caùc beänh nhaân Soi baøng quang kieåm tra laàn cuoái vaø ñaët thoâng
ñöôïc chaån ñoaùn laø soûi baøng quang. Foley 20F 2 chaïc daån löu baøng quang.
Khoâng choïn nhöõng soûi baøng quang coù kích thöôùc Thoâng Foley ñöôïc ruùt sau 24 giôø hoaëc 48 giôø.
quaù lôùn ñöôøng kính treân 5 cm. Thôøi gian thao taùc trung bình 30 phuùt.
KEÁT QUÛA NGHIEÂN CÖÙU Trong 19 TH coù keøm theo böôùu laønh tuyeán tieàn
lieät vaø 1 TH heïp coå baøng quang, chuùng toâi boùp soûi
Moät soá ñaëc ñieåm laâm saøng chính: tröôùc roài sau ñoù caét ñoát noäi soi hay xeõ roäng coå baøng
Phaùi tính quang sau.
Nam: 43 (91,48%) Keát quaû
Nöõ: 4 (8, 52%) Khoâng coù bieán chöùng trong 47TH soûi baøng quang
Tuoåi cuûa chuùng toâi.
20t - 50t 51t - 60t 61t - 70t 71t - 80t Thôøi gian naèm vieän trung bình laø 2 ngaøy.
12 9 9 17
BAØN LUAÄN
Caùc beänh keøm theo
Soûi baøng quang ñöôïc phaùt hieän caùch nay
Böôùu laønh tuyeán tieàn lieät: 19 TH 4800BC. Vaøo thôøi Hypocrate ñaõ caûnh baùo caét môû
Heïp coå baøng quang: 1TH, tyû leä 42,76% baøng quang laáy soûi gaây ra cheát ngöôøi. Moå laáy soûi
Soûi thaän hoaëc soûi nieäu quaûn: 5TH, tyû leä 10,53% qua ñöôøng taàng sinh moân ñöôïc thöïc hieän taïi Arabs
vaøo 200BC. Tieáp theo sau ñoù, vaøo theá kyû ñaàu tieân
Laâm saøng
Celsus vaøSusruta ñaõ coù baøi vieát veà laáy soûi baøng
Taát caû caùc beänh nhaân nhaäp vieän vì ñi tieåu khoù quang qua ñöôøng moå taàng sinh moân. 1500s Pierre
109
- France laáy soûi baøng quang treân xöông mu. 1800s truøng, toån thöông nieäu ñaïo do ñaët maùy soi, vaø thôøi
baét ñaàu ñaõ traùnh moå hôû vaø laáy soûi baøng quang qua gian naèm beänh vieän ngaén nhaát trung bình 2 ngaøy.
nieäu ñaïo. Sir Philip Crampton laàn ñaàu tieân giôùi Trong 20TH vöøa coù böôùu laønh tuyeán tieàn lieät vaø heïp
thieäu phöông phaùp laáy soûi baøng quang qua ngaõ coå baøng quang, qua noäi soi chuùng toâi xöû lyù luoân
nieäu ñaïo cuõng boùp soûi roài xuùc röûa baøng quang taïi nguyeân nhaân. Moät soá taùc giaû duøng ñeán phöông phaùp
Dublin (1834) nhöng khoâng ñöôïc chuù yù. Henry J laáy soûi qua da treân xöông mu neáu soûi quaù lôùn sau khi
Bigelow (1876) phoå bieán phöông phaùp naøy taïi caét ñoát noäi soi tuyeán tieàn lieät(1). Chuùng toâi chöa aùp
Harvard vaø toàn taïi ñeán 1960s, 1970s. Bieán chöùng duïng phöông phaùp naøy.
raát nhieàu vì chöa coù khaùng sinh, duïng cuï coøn thoâ
KEÁT LUAÄN
sô neân deå thuûng baøng quang, nhieãm truøng huyeát,
xuaát huyeát. Soûi baøng quang duø ít gaëp hôn soûi thaän vaø soûi nieäu
quaûn nhöng thöông ñi keøm theo beänh lyù ñöôøng tieåu
1950s phaùt minh maùy taùn soûi baèng thuûy löïc ôû
döôùi nhö heïp coå baøng quang, böôùu laønh tuyeán tieàn
Lieân Xoâ cuõ duøng ñeå taùn soûi baøng quang maø taïi nöôùc ta
lieät, heïp nieäu ñaïo... maø sau khi giaûi quyeát soûi baøng
coù söû duïng naêm 1980 taïi Haûi Phoøng ñaàu tieân.(2).
quang chuùng ta phaûi xöû lyù nguyeân nhaân gaây ra soûi.
Ngoaøi ra boùp soûi baøng quang muø cuõng ñöôïc aùp duïng
Chuùng toâi giôùi thieäu moät phöông phaùp ñôn giaûn, ít
taïi nöôùc ta nhöng ñeå laïi nhieàu bieán chöùng toån thöông
xaâm laán vaø coù keát quaû toát vaø bieán chöùng haàu nhö
nieâm maïc baøng quang, thuûng baøng quang, xuaát huyeát
khoâng coù. Qua ñoù keát hôïp giaûi quyeát luoân nguyeân
vaø deã nhieãm truøng nieäu.
nhaân gaây ra soûi baøng quang coù keát quaû toái öu cho
Qua 4 thaäp nieân söï phaùt trieån khoa hoïc kyõ thuaät ngöôøi beänh.
tieán boä nhanh choùng, nhieàu phaùt minh veà duïng cuï
cho pheùp taùn soûi baøng quang qua ngaõ nieäu ñaïo baèng TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1 Aron M., Agarwal MS, Goel A.. Comparision of
sieâu aâm, hôi, thuûy löïc, thuûy löïc keát quaû toát 92%-
percutaneous with transurethral cystolithitripsy in
100%(2,4) patients with large prostates and large vesical
calculs undergoing simultaneous transurethral
Ñoái vôùi treû em coù theå taùn soûi baøng quang qua da prostatectomy. BJU International (Feb,2003),
treân xöông mu thay vì phaûi moå hôû(3). 91,3.
2 Stoller ML.. Urinary stones disease in Smith’s
Soûi baøng quang raát deã chaån ñoaùn khi döïa treân Genreal Urology 16th ed.The Mc Graw Hill
laâm saøng, beänh nhaân thöôøng tieåu khoù, ngaäp ngöøng, companies, 2004, 284
3 Salah MA., Holman E., Toth C.. Percutaneous
ngöng tieåu giöõa doøng. Hieän nay khi keát hôïp vôùi sieâu
û
suprapubic cystolithotripsy for pediatric bladder
aâm chaån ñoaùn ngay khi cho beänh nhaân thay ñoåi tö stones in a developing country. Eur Urol 2001 Apr,
theá. Trong 47 TH cuûa chuùng toâi khoâng coù khoù khaên 39, 4: 466-470
4 Stoller ML, Gentle DL. Trasurethral
khi chaån ñoaùn laø soûi baøng quang. cystolithopaxy in Glenn’s Uro Sur 5th ed
Chuùng toâi trong 2 naêm vöøa qua sau khi coù duïng Philadephia 1988, 979-983
5 Basler J. Bladder stones. emedicine.com Nov 10,
cuï boùp soûi baøng quang qua ngaõ nieäu ñaïo vôùi oáng soi 2004.
700 ñaõ thöïc hieän an toaøn cho beänh nhaân, khoâng coù
moät bieán chöùng naøo xaõy ra nhö xuaát huyeát, nhieãm
110
nguon tai.lieu . vn
