Xem mẫu

  1. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) M« t¶ 4WD lµ g×? 4WD lµ ch÷ viÕt t¾t cña 4-Wheel Drive (4 b¸nh xe dÉn ®éng) vµ dÉn ®éng c¶ 4 b¸nh xe b»ng hép sè phô, v.v… Cã hai lo¹i 4WD, 4WD th­êng xuyªn vµ 4WD gi¸n ®o¹n. C¸c xe 4WD còng cã thÓ ph©n lo¹i thµnh c¸c lo¹i FF (§éng c¬ ë phÝa tr­íc, b¸nh xe dÉn ®éng ë phÝa tr­íc) vµ FR (®éng c¬ ë phÝa tr­íc, b¸nh xe dÉn ®éng ë phÝa sau). Ngoµi ra, c¸c xe 4WD cßn cã thÓ ph©n lo¹i thµnh c¸c lo¹i xe ®Ó ch¹y trªn ®Þa h×nh phøc t¹p vµ c¸c lo¹i xe ®Ó ch¹y trªn ®­êng. 1. Ho¹t ®éng cña bé vi sai Xe sö dông bé vi sai ®Ó triÖt tiªu sù chªnh lÖch vÒ tèc ®é quay cña c¸c b¸nh xe khi quay vßng. Víi lo¹i 4WD th­êng xuyªn, cã thªm mét bé vi sai trung t©m n÷a ngoµi bé vi sai tr­íc vµ bé vi sai sau ®Ó triÖt tiªu sù chªnh lÖch tèc ®é quay cña c¸c b¸nh xe tr­íc vµ sau Cã 3 bé vi sai kh¸c nhau lµm cho xe ch¹y ®­îc ªm do ®¶m b¶o viÖc truyÒn c«ng suÊt ®Òu nhau ®Õn c¶ bèn b¸nh xe, kÓ c¶ khi quay vßng- ®©y lµ ­u ®iÓm chñ yÕu cña lo¹i 4WD th­êng xuyªn. §èi víi c¸c xe 4WD gi¸n ®o¹n kh«ng cã bé vi sai ®Ó triÖt tiªu sù chªnh lÖch tèc ®é quay gi÷a c¸c b¸nh tr­íc vµ sau, khi xe quay vßng gÊp theo chÕ ®é 4WD, x¶y ra hiÖn t­îng phanh khã kh¨n khi quay vßng vµ kh«ng thÓ quay vßng ®­îc ªm. V× lÏ ®ã, víi lo¹i 4WD gi¸n ®o¹n nµy, cÇn ph¶i chuyÓn gi÷a chÕ ®é 2WD vµ 4WD ®Ó phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn ch¹y xe. 2. C¸c lèp xe vµ viÖc l¾p xÝch bao lèp. TÊt c¶ bèn lèp l¾p ë xe 4WD ph¶i cïng cì vµ cïng lo¹i. NÕu c¸c lèp tr­íc vµ sau cã ®­êng kÝnh kh¸c nhau, bé vi sai trung t©m sÏ lu«n lu«n ph¶i ho¹t ®éng, kÓ c¶ khi ch¹y th¼ng, trªn ®­êng b»ng ph¼ng. Vµ nÕu ®­êng kÝnh cña c¸c lèp bªn ph¶i vµ bªn tr¸i kh¸c nhau, bé vi sai tr­íc hoÆc sau sÏ lu«n lu«n ph¶i lµm viÖc, tuú theo c¸c lèp cã cì kh¸c ë phÝa tr­íc hoÆc phÝa sau). Lo¹i 4WD liªn tôc cã kh¶ n¨ng ch¹y rÊt tèt trªn ®­êng cã tuyÕt, nh­ng trong mét sè tr­êng hîp, cÇn ph¶i l¾p xÝch bao lèp. Nh÷ng lóc ®ã, cÇn ph¶i c©n nh¾c c¸c ®iÓm sau §èi víi xe 4WD kiÓu FF, cÇn ph¶i l¾p xÝch vµo c¸c b¸nh · tr­íc. §èi víi xe 4WD kiÓu FR, cÇn ph¶i l¾p c¸c xÝch vµo c¸c · b¸nh sau. NÕu l¾p nhÇm, c¸c xÝch bao lèp sÏ ®Ëp vµo th©n xe vµ g©y ra h­ háng th©n xe, v× vËy lu«n lu«n ph¶i thËn träng. (1/1) -1-
  2. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) Ph©n lo¹i 4WD Cã thÓ ph©n lo¹i 4WD thµnh c¸c lo¹i sau ®©y theo c¸c kh¸c biÖt vÒ lo¹i dÉn ®éng vµ ®iÒu khiÓn. 1. 4WD gi¸n ®o¹n Víi lo¹i 4WD nµy, ng­êi l¸i ph¶i chuyÓn ® æi gi÷a chÕ ®é 2WD vµ 4WD b»ng hép sè phô theo ®iÒu kiÖn cña ®­êng s¸. B×nh th­êng, xe ch¹y theo chÕ ®é 2WD, cßn khi ®­êng xÊu vµ cã tuyÕt, v.v... th× sö dông 4WD. Tuy nhiªn, v× hÖ thèng 4 WD gi¸n ®o¹n cã c¸c hÖ thèng truyÒn lùc phÝa tr­íc vµ phÝa sau nèi trùc tiÕp víi nhau, nªn x¶y ra hiÖn t­îng phanh khi quay vßng, vµ xe kh«ng thÓ quay vßng ®­îc ªm. V× vËy, cÇn ph¶i chuyÓn tõ chÕ ®é 4WD vÒ 2WD khi xe ch¹y trªn ®­êng b×nh th­êng. -2-
  3. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) 2. 4WD th­êng xuyªn Cã thÓ sö dông xe t¹i mäi thêi ®iÓm trong mäi ®iÒu kiÖn ch¹y xe vµ ®­êng x¸, tõ ®­êng x¸ b×nh th­êng ®Õn ®­êng x¸ gå ghÒ vµ ®­êng x¸ cã hÖ sè ma s¸t thÊp, ®ã lµ lo¹i 4WD th­êng xuyªn. Ngoµi ra, c¸c xe 4WD th­êng ®­îc trang bÞ bé vi sai trung t©m. 3. 4WD th­êng xuyªn cã khíp mÒm V HÖ thèng 4WD th­êng xuyªn cã khíp mÒm V lµm cho xe cã thÓ ho¹t ®éng thÝch hîp víi chÕ ®é 2WD trong thêi gian ch¹y b×nh th­êng khi hÇu nh­ kh«ng cã sù chªnh lÖch vÒ tèc ®é quay gi÷a c¸c b¸nh xe tr­íc vµ sau. Khi cã sù chªnh lÖch vÒ tèc ®é quay gi÷a c¸c b¸nh xe tr­íc vµ sau nh­ khi xe quay vßng hoÆc ch¹y trªn ®­êng cã tuyÕt, hÖ thèng nµy truyÒn lùc dÉn ®éng ®Õn c¸c b¸nh sau. Nhê vËy, nã ®¶m b¶o tÝnh ®iÒu khiÓn æn ®Þnh trong khi ch¹y ë c¸c ®iÒu kiÖn ®­êng x¸ vµ ch¹y xe kh¸c nhau. (1/1) -3-
  4. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) ¦u ®iÓm cña xe 4WD Mét chiÕc xe ph¶i cã kh¶ n¨ng ch¹y ®­îc trªn nhiÒu lo¹i ®­êng x¸, kh«ng chØ lµ c¸c ®­êng cã tuyÕt, mµ cßn lµ c¸c ®­êng cã ®Æc tÝnh bÒ mÆt thay ®æi do ®iÒu kiÖn thêi tiÕt. C¸ch tèt nhÊt ®Ó ch¹y trªn c¸c ®­êng gå ghÒ lµ xe cã c¶ bèn b¸nh xe ®Òu ®­îc truyÒn lùc. VÒ mÆt nµy, c¸c xe 4WD cã mét sè ­u ®iÓm v­ît tréi h¬n c¸c xe 2WD lo¹i FF, FR hoÆc MR (§éng c¬ ®Æt ë gi÷a xe, b¸nh sau dÉn ®éng). 1. TÝnh æn ®Þnh khi quay vßng V× c¶ bèn b¸nh xe ®Òu truyÒn lùc nh­ nhau, thay v× chØ cã hai b¸nh truyÒn lùc, t¶i träng trªn mçi lèp sÏ gi¶m ®i, cã thÓ sö dông lùc quay vßng cña c¸c lèp cã hiÖu qu¶, t¹o ra sù quay vßng rÊt æn ®Þnh. 2. TÝnh æn ®Þnh khi ch¹y trªn ®­êng th¼ng Víi xe 4WD, v× lùc b¸m d­ cña m çi lèp xe t¨ng lªn, c¸c thay ®æi bªn ngoµi kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn xe. Nhê vËy ®¹t ®­îc tÝnh æn ®Þnh khi ch¹y trªn ®­êng th¼ng. 3. TÝnh n¨ng khëi hµnh vµ t¨ng tèc §é b¸m cña lèp c¸c xe 4WD gÇn gÊp ®«i ®é b¸m cña c¸c xe 2WD, nªn thËm chÝ khi xe ®­îc trang bÞ ®éng c¬ c«ng suÊt cao, c¸c lèp còng kh«ng quay tr­ît khi khëi hµnh hoÆc t¨ng tèc. §iÒu nµy lµm t¨ng tÝnh n¨ng khëi hµnh vµ t¨ng tèc cña xe. 4. TÝnh n¨ng leo dèc V× cã lùc b¸m gÇn gÊp hai lÇn lùc b¸m cña xe 2WD, xe 4WD cã thÓ leo c¸c dèc mµ xe 2WD kh«ng thÓ leo ®­îc. 5. Ch¹y trªn c¸c ®­êng gå ghÒ/vµ cã tuyÕt ë Xe 4WD, v× c¶ 4 b¸nh xe ®Òu truyÒn lùc, nªn lùc truyÒn vµo ®­êng cã thÓ gÊp ®«i lùc truyÒn vµo ®­êng cña xe 2WD trªn ®­êng cã tuyÕt, vµ tÝnh n¨ng ch¹y th«ng trªn c¸c ®­êng cã hÖ sè ma s¸t (m) thÊp rÊt tèt. Khi ch¹y trªn c¸c ®­êng c¸t, bïn hoÆc cùc kú gå ghÒ cÇn cã c«ng suÊt lín h¬n. V× c¶ 4 b¸nh xe cña xe 4WD ®Òu truyÒn lùc, c¸c b¸nh xe tr­íc vµ sau sÏ hç trî lÉn nhau, nªn cã thÓ ®¹t ®­îc tÝnh n¨ng ch¹y th«ng cao. (1/1) -4-
  5. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) Nh­îc ®iÓm cña xe 4WD 1. HiÖn t­îng phanh gãc hÑp Khi nèi trùc tiÕp trôc c¸c ®¨ng gi÷a cÇu tr­íc vµ cÇu sau, kh«ng thÓ triÖt tiªu ®­îc sù chªnh lÖch vÒ tèc ®é quay gi÷a c¸c b¸n trôc tr­íc vµ b¸n trôc sau. §iÒu nµy lµm cho hÖ thèng truyÒn lùc ph¶i chÞu lùc qu¸ møc. Trªn c¸c ®­êng cã hÖ sè ma s¸t thÊp, nÕu cã lèp xe nµo bÞ tr­ît, cã thÓ triÖt tiªu ®­îc sù chªnh lÖch vÒ tèc ®é quay gi÷a c¸c b¸n trôc tr­íc vµ sau, nh­ng trªn ®­êng cã hÖ sè ma s¸t (m) cao, ch¼ng h¹n nh­ ®­êng l¸t ®¸ kh«, th× sù tr­ît khã x¶y ra, t¹o ra ®iÒu kiÖn rÊt gièng nh­ viÖc phanh xe. §iÒu nµy ®­îc gäi lµ “hiÖn t­îng phanh gãc hÑp” 2. Träng l­îng t¨ng lªn Do sè bé phËn t¨ng lªn, nªn träng l­îng (cña xe) t¨ng lªn. 3. Gi¸ thµnh t¨ng Do cÊu t¹o cña xe phøc t¹p h¬n vµ sè bé phËn t¨ng lªn dÉn ®Õn gi¸ thµnh cña xe t¨ng lªn. 4. CÊu t¹o phøc t¹p CÇn ph¶i cã mét hép sè phô, trôc c¸c ®¨ng, bé vi sai v.v... ®Ó ph©n phèi c«ng suÊt ®Õn c¸c b¸nh tr­íc vµ sau, lµm cho cÊu t¹o phóc t¹p. 5. C¸c nguån rung ®éng vµ tiÕng ån t¨ng lªn ViÖc t¨ng c¸c bé phËn quay (hép sè phô, trôc c¸c ®¨ng v.v...) lµm t¨ng sè nguån ph¸t sinh rung ®éng vµ tiÕng ån. (1/1) Kh¸i qu¸t vÒ bé vi sai trung t©m vµ hép sè phô Ph©n lo¹i hép sè phô §èi víi c¸c xe 4WD, ®­êng truyÒn c«ng suÊt tõ ®éng c¬ ®Õn c¸c b¸nh xe kh¸c kh¸c nhau gi÷a xe 4WD lo¹i FF vµ xe 4WD lo¹i FR. ë bªn tr¸i lµ c¸c h×nh minh ho¹ ®¬n gi¶n cña c¸c ®­êng truyÒn c«ng suÊt ®èi víi c¸ lo¹i xe kh¸c nhau. 1. Xe 4WD th­êng xuyªn lo¹i FF Trong lo¹i nµy, c«ng suÊt ®­îc truyÒn tõ hép sè ngang ®Õn bé vi sai trung t©m, bé vi sai tr­íc vµ bé vi sai sau. Bé vi sai trung t©m vµ bé vi sai tr­íc n»m trong hép sè phô. 2. Xe 4WD th­êng xuyªn lo¹i FR Trong lo¹i nµy, c«ng suÊt truyÒn tõ hép sè däc ®Õn bé vi sai trung t©m, ®Õn bé vi sai tr­íc vµ bé vi sai sau. 3. Xe 4WD gi¸n ®o¹n lo¹i FR Trong lo¹i nµy, khi kh«ng gµi hép sè phô, c«ng suÊt ®­îc truyÒn tõ hép sè däc ®Õn bé vi sai sau. Khi gµi hép sè phô, c«ng suÊt truyÒn ®Õn c¶ hai bé vi sai tr­íc vµ sau. (1/1) -5-
  6. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) Ph©n lo¹i b¸nh r¨ng cña bé vi sai trung t©m Bé vi sai trung t©m cã vai trß triÖt tiªu ®é chªnh lÖch tèc ®é quay ph¸t sinh gi÷a c¸c b¸nh tr­íc vµ sau khi xe quay vßng. Ng­êi ta dïng c¸c lo¹i b¸nh r¨ng sau ®©y ®Ó triÖt tiªu chªnh lÖch vÒ tèc ®é quay. 1. Lo¹i b¸nh r¨ng c«n Bé vi sai trung t©m kiÓu b¸nh r¨ng c«n ph©n phèi m«men quay ®Õn c¸c b¸nh xe tr­íc vµ sau víi tû lÖ 1:1. 2. Lo¹i b¸nh r¨ng hµnh tinh Bé vi sai trung t©m kiÓu b¸nh r¨ng c«n ph©n phèi m«men quay ®Õn c¸c b¸nh tr­íc vµ sau víi tû lÖ 1:1, nh­ng kiÓu b¸nh r¨ng hµnh tinh cã thÓ thay ®æi tû lÖ ph©n phèi ®ã. (1/1) Ph©n lo¹i c¬ cÊu ®iÒu khiÓn kho¸ bé vi sai trung t©m Khi cÇn ®­a xe ra khái vòng tuyÕt s©u hoÆc ra khái hè bïn, cÇn ph¶i h¹n chÕ t¸c dông cña bé vi sai trung t©m. Cã c¸c lo¹i c¬ cÊu ®iÒu khiÓn kho¸ vi sai trung t©m sau ®©y. 1. Lo¹i kho¸ c¬ khÝ Thùc hiÖn viÖc chuyÓn tõ tr¹ng th¸i “FREE-Tù do” sang tr¹ng th¸i “LOCK-kho¸” b»ng tay. 2. Lo¹i c¶m nhËn m«men quay Nã sinh ra mét m«men h¹n chÕ vi sai tû lÖ víi m«men dÉn ®éng, vµ lµm thay ®æi tøc thêi sù ph©n phèi m«men ®Õn b¸nh tr­íc vµ sau ®Ó h¹n chÕ sù tr­ît cña c¸c b¸nh tr­íc vµ sau. 3. Lo¹i khíp nèi thuû lùc Sù h¹n chÕ ho¹t ®éng cña bé vi sai phô thuéc vµo ®é chªnh lÖch tèc ®é quay gi÷a c¸c b¸nh tr­íc vµ sau. 4. Lo¹i ly hîp nhiÒu ®Üa thuû lùc Han chÕ ho¹t ®éng cña bé vi sai b»ng ¸p suÊt thuû lùc t¸c ®éng vµo ly hîp nhiÒu ®Üa. (1/1) -6-
  7. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) Hép sè phô HF2A lo¹i cã c¬ cÊu kho¸ b»ng c¬ khÝ Bé vi sai trung t©m vµ hép sè phô 1. Hép sè phô Hép sè phô nµy thuéc lo¹i cã hai tèc ®é (ThÊp-Cao). Bé vi sai trung t©m ®­îc bè trÝ ë b¸nh r¨ng thø cÊp tèc ®é thÊp cña trôc. C«ng suÊt ®­îc truyÒn tõ hép sè däc ®Õn bé vi sai trung t©m qua trôc s¬ cÊp cña hép sè phô, b¸nh r¨ng lång kh«ng tèc ®é cao hoÆc thÊp vµ b¸nh r¨ng thø cÊp tèc ®é cao hoÆc thÊp. 2. Sù truyÒn c«ng suÊt ChÕ ®é tèc ®é cao- Bé vi sai trung t©m kh«ng kho¸ ChÕ ®é tèc ®é cao- Bé vi sai trung t©m bÞ kho¸ -7-
  8. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) ChÕ ®é tèc ®é thÊp (1/3) 3. Bé vi sai trung t©m B¸nh r¨ng bé vi sai rung t©m thuéc lo¹i b¸nh r¨ng c«n vµ c¬ cÊu ®iÒu khiÓn kho¸ bé vi sai trung t©m thuéc lo¹i kho¸ b»ng c¬ khÝ. Bé truyÒn cña bé vi sai trung t©m gåm cã hai b¸nh r¨ng vi sai. Trong khi xe ch¹y tiÕn th¼ng, khi kh«ng cã chªnh lÖch tèc ®é gi÷a c¸c b¸nh xe tr­íc vµ sau, c¸c b¸nh r¨ng vi sai cña bé vi sai trung t©m kh«ng quay. Khi cã kh¸c biÖt vÒ tèc ®é gi÷a c¸c b¸nh tr­íc vµ sau x¶y ra do xe quay vßng v.v... c¸c b¸nh r¨ng vi sai cña bé vi sai trung t©m sÏ quay, triÖt tiªu sù kh¸c biÖt vÒ tèc ®é nµy. (2/3) -8-
  9. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) 4. HÖ thèng cµng g¹t chuyÓn sè Ng­êi ta sö dông mét hÖ thèng cµng g¹t trong ®ã cã mét trôc cµng g¹t ®Ó chuyÓn gi÷a vÞ trÝ “L4” vµ vÞ trÝ “H4” vµ ®Ó kho¸ bé vi sai trung t©m. ViÖc chuyÓn gi÷a c¸c tèc ®é thÊp vµ tèc ®é cao ®­îc thùc hiÖn b»ng cÇn chuyÓn cña hép sè phô, trong khi viÖc kho¸ bé vi sai trung t©m ®­îc thùc hiÖn b»ng bé dÉn ®éng trôc hép sè phô ®iÒu khiÓn b»ng m«t¬ ®iÖn. (1) C¬ cÊu dÉn ®éng trôc hép sè phô §iÒu khiÓn m«t¬ vµ thay ®æi chÕ ®é ch¹y xe (“Tù do” hoÆc “BÞ kho¸”) theo c¸c tÝn hiÖu tõ r¬le ®iÒu khiÓn 4WD. C«ng t¾c giíi h¹n sù ®iÒu khiÓn m«t¬ Khi tÊm tiÕp xóc tr­ît theo t¸c ®éng cña c¸c lß xo tiÕp xóc trong khi quay vßng, b¸nh r¨ng bÞ dÉn sÏ quay lµm thay ®æi sù kÕt nèi ®iÖn gi÷a nã vµ c¸c lß xo tiÕp xóc khiÕn cho m«t¬ dõng ë vÞ trÝ tèi ­u t¹i mäi thêi ®iÓm. C¸c lß xo xo¾n NÕu lùc c¶n t¸c ®éng cña trôc cµng g¹t dÉn ®éng phÝa tr­íc lín, lùc quay cña m«t¬ “®­îc tr÷ l¹i mét phÇn trong c¸c lß xo nµy. Sau ®ã, khi lùc c¶n t¸c ®éng nµy gi¶m, lùc lß xo sÏ lµm trôc cµng g¹t dÉn ®éng tr­íc tr­ît ®i. (3/3) -9-
  10. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) HÖ thèng kho¸ bé vi sai trung t©m 1. Kh¸i qu¸t chung HÖ thèng kho¸ bé vi sai trung t©m kho¸ bé vi sai trung t©m b»ng c¬ häc, buéc c«ng suÊt ph¶i truyÒn ®Òu ®Õn c¸c bé vi sai tr­íc vµ sau. NÕu mét trong c¸c b¸nh xe bÞ kÑt, ba b¸nh xe kia vÉn quay. Do ®ã viÖc kho¸ bé vi sai trung t©m sÏ khiÕn c«ng suÊt ®­îc ph©n phèi ®Òu cho c¶ 4 b¸nh xe vµ lµm cho b¸nh xe bÞ kÑt cã thÓ tho¸t ra. 2. C¸c bé phËn HÖ thèng nµy gåm cã c¸c bé phËn sau ®©y. (1) §Ìn b¸o kho¸ bé vi sai trung t©m cho ng­êi l¸i biÕt tr¹ng th¸i (tù do hay bÞ kho¸) cña bé vi sai trung t©m. (2) C«ng t¾c kho¸ bé vi sai trung t©m chuyÓn chÕ ®é gi÷a “kho¸ “vµ “tù do” cña bé vi sai trung t©m. (3) C«ng t¾c b¸o kho¸ bé vi sai trung t©m Ph¸t hiÖn bé vi sai trung t©m bÞ kho¸. (4) C«ng t¾c vÞ trÝ “L4” Ph¸t hiÖn vÞ trÝ (“H” hoÆc “L”) cña cÇn chuyÓn sè hép sè phô (5) R¬le ®iÒu khiÓn kho¸ bé vi sai trung t©m Kho¸ hoÆc më bé vi sai trung t©m theo c¸c tÝn hiÖu tõ c¸c c¶m biÕn. (6) Bé dÉn ®éng chuyÓn sè hép sè phô (1/2) 1. C¸c ®Æc ®iÓm cña c¬ cÊu chuyÓn vÞ trÝ S¬ ®å bªn tr¸i cho thÊy c¸c ®iÒu kiÖn sö dông tõng vÞ trÝ cña cÇn chuyÓn sè hép sè phô vµ c«ng t¾c kho¸ bé vi sai trung gian. Gîi ý: Khi cÇn chuyÓn sè hép sè phô ë vÞ trÝ “L”, · c«ng t¾c vÞ trÝ L4 ®ãng m¹ch, r¬le ®iÒu khiÓn kho¸ bé vi sai trung t©m sÏ ho¹t ®éng bÊt kÓ c«ng t¾c kho¸ bé vi sai trung t©m ®ãng hay ng¾t, vµ m«t¬ sÏ quay, lµm cho bé vi sai trung t©m bÞ kho¸ l¹i. (2/2) -10-
  11. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) Hép sè phô VF 4BM cã kiÓu kho¸ c¶m nhËn theo Bé vi sai trung t©m vµ hép sè phô m«men 1. Hép sè phô Hép sè phô nµy thuéc lo¹i hai tèc ®é (Cao-ThÊp). Hép sè phô nµy gän nhÑ. §Æc ®iÓm cña nã lµ ghÐp chung bé vi sai trung t©m kiÓu c¶m nhËn m«men quay víi kho¸ b»ng c¬ khÝ. Trong hép sè phô nµy, ng­êi ta sö dông hÖ thèng b¸nh r¨ng hµnh tinh ®Ó gi¶m tèc vµ mét chuçi gi¶m thanh ®Ó gi¶m tiÕng ån cho dÉn ®éng phÝa tr­íc. Ph­¬ng ph¸p chuyÓn c¸c chÕ ®é cña hép sè phô nµy liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña c«ng t¾c ®iÒu khiÓn 4WD ®Ó ®iÒu khiÓn hai m«t¬ cña c«ng t¾c. Do ®ã, cÇn chuyÓn sè cña hép sè phô ®· bá ®i vµ lµm cho thao t¸c ®­îc dÔ dµng. (1) Bé dÉn ®éng chuyÓn sè hép sè phô Bé dÉn ®éng chuyÓn sè hép sè phô cã c«ng t¾c giíi h¹n m« t¬ gi÷a “H”- “L”, c«ng t¾c giíi h¹n m«t¬ gµi kho¸ bé vi sai trung t©m vµ c«ng t¾c ph¸t hiÖn kho¸ bé vi sai trung t©m, kh«ng thÓ th¸o ®­îc. (1/3) 2. Sù truyÒn c«ng suÊt (1) VÞ trÝ "H" C¸c then hoa ë phÝa sau cña trôc s¬ cÊp hép sè phô ¨n khíp víi r¨ng trong cña èng ly hîp tèc ®é cao vµ thÊp Còng nh­ vËy, èng ly hîp tèc ®é cao vµ thÊp ¨n khíp víi vá hép vi sai. Do ®ã, chuyÓn ®éng quay cña trôc s¬ cÊp ®­îc truyÒn vµo èng ly hîp tèc ®é cao vµ thÊp vµ vá hép vi sai. (2) VÞ trÝ "L" R¨ng ngoµi cña èng ly hîp tèc ®é cao vµ thÊp ¨n khíp víi èng then hµnh tinh cßn b¸nh r¨ng bao th× cè ®Þnh. Do ®ã, chuyÓn ®éng quay cña trôc s¬ cÊp ®­îc truyÒn vµo bé gi¶m tèc tõ b¸nh r¨ng mÆt trêi, b¸nh r¨ng hµnh tinh, trôc b¸nh r¨ng hµnh tinh, cÇn dÉn cña bé truyÒn hµnh tinh, èng then hµnh tinh, èng ly hîp tèc ®é cao vµ thÊp, moay ¬ ®ång tèc cao vµ thÊp vµ vá hép vi sai. (2/3) -11-
  12. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) 3. Bé vi sai trung t©m (1) CÊu t¹o Bé vi sai trung t©m kiÓu c¶m biÕn m«men quay cã kho¸ c¬ häc gåm cã vá hép vi sai, khíp nèi, vßng r¨ng, 8 b¸nh r¨ng nhá dÉn ®éng, b¸nh r¨ng mÆt trêi vµ gi¸ ®ì. (2) Nguyªn lý ho¹t ®éng 1. Xe ch¹y b×nh th­êng (tèc ®é b¸nh tr­íc = tèc ®é b¸nh sau) Lùc dÉn ®éng ®­a vµo bé vi sai ®­îc ph©n phèi cho b¸nh tr­íc: 40, b¸nh sau: 60. Khi cã chªnh lÖch tèc ®é quay gi÷a b¸nh xe tr­íc vµ b¸nh sau, sù ph©n phèi m«men quay cña lùc dÉn ®éng (m«men quay) do vá hép vi sai ®­a vµo sÏ thay ®æi tøc thêi nhê ho¹t ®éng cña ®Üa ly hîp vµ b¸nh r¨ng nhá dÉn ®éng tr­íc khi truyÒn m«men quay. 2. Khi b¸nh xe tr­íc quay tr­ît (tèc ®é cña b¸nh tr­íc> tèc ®é cña b¸nh sau) Bé vi sai trung t©m sÏ ph©n phèi cho c¸c b¸nh sau nhiÒu m«men quay h¬n. 3. Khi b¸nh xe sau quay tr­ît (tèc ®é b¸nh xe tr­íc = tèc ®é b¸nh xe quay) Bé vi sai trung t©m sÏ ph©n phèi cho c¸c b¸nh sau nhiÒu m«men quay h¬n. -12-
  13. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) (3) C¬ cÊu kho¸ bé vi sai trung t©m Khi ®ãng (ON) c«ng t¾c kho¸ bé vi sai trung t©m, m«t¬ gµi kho¸ bé vi sai trung t©, trong c¬ cÊu dÉn ®éng hép sè phô sÏ ho¹t ®éng. Nã ®Èy cµng g¹t kho¸ bé vi sai trung t©m tr­ît ®i vµ kho¸ bé vi sai trung t©m. (3/3) Hép sè phô E150F2 cã kiÓu kho¸ khíp thuû lùc Bé vi sai trung t©m vµ hép sè phô 1. Hép sè phô S¬ ®å bè trÝ cña bé vi sai trung t©m, bé vi sai tr­íc, b¸nh r¨ng dÉn ®éng cña hép sè phô vµ b¸nh r¨ng bÞ dÉn cña hép sè phô gÇn gièng nh­ lo¹i cã kho¸ c¬ khÝ cña bé vi sai trung t©m, nh­ng hép sè phô nµy cã l¾p khíp nèi thuû lùc ®Ó h¹n chÕ t¸c dông vi sai cña bé vi sai trung t©m. Côm vi sai trung t©m chñ yÕu gåm cã vá hép bªn ph¶i, vá hép trung gian vµ hép bªn tr¸i cña vi sai trung t©m c¸c b¸nh r¨ng vi sai ®éng cña vi sai trung t©m vµ b¸nh r¨ng b¸n trôc ph¶i cña vi sai trung t©m. (1/4) -13-
  14. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) 2. TruyÒn c«ng suÊt (1) Khi xe ®ang ch¹y th¼ng vÒ phÝa tr­íc ViÖc truyÒn c«ng suÊt cña ®éng c¬ tõ b¸nh r¨ng dÉn ®éng cña bé vi sai trung t©m ®Õn c¸c b¸nh r¨ng bªn tr¸i vµ bªn ph¶i cña bé vi sai trung t©m còng gièng nh­ ë bé vi sai trung t©m lo¹i kho¸ c¬ khÝ. C«ng suÊt tõ b¸nh r¨ng b¸n trôc ph¶i cña bé vi sai trung t©m ®­îc truyÒn qua èng chän chÕ ®é cña hép sè ngang ®Õn b¸nh r¨ng dÉn ®éng cña hép sè phô, b¸nh r¨ng bÞ ®éng cña hép sè phô vµ trôc c¸c ®¨ng phÝa sau. Nã còng ®­îc truyÒn ®Õn ®Üa ngoµi cña khíp nèi thuû lùc. V× trôc trung gian sè 2 ®­îc lång vµo b¸nh r¨ng bªn tr¸i cña bé vi sai trung t©m, c«ng suÊt cßn ®­îc truyÒn ®Õn ®Üa trong cña khíp nèi thuû lùc. (2) Khi xe quay vßng V× Khíp nèi thuû lùc cã t¸c dông lµm gi¶m sù chªnh lÖch vÒ sè vßng quay gi÷a c¸c b¸nh r¨ng bªn tr¸i vµ bªn ph¶i cña bé vi sai trung t©m, nªn nã h¹n chÕ t¸c dông vi sai cña bé vi sai trung t©m. Chøc n¨ng h¹n chÕ vi sai kh«ng tíi møc c¶n trë sù quay vßng tr¬n tru. (2/4) 3. Bé vi sai trung t©m (Khíp nèi thuû lùc) (1) CÊu t¹o B¸nh r¨ng bé vi sai trung t©m thuéc lo¹i b¸nh r¨ng c«n vµ c¬ cÊu ®iÒu khiÓn kho¸ bé vi sai tung t©m thuéc lo¹i khíp nèi thuû lùc. Khíp nèi thuû lùc ®­îc l¾p liÒn víi gi¸ b¸nh r¨ng cña hép sè phô. C¸c ®Üa trong cña khíp nèi thuû lùc ®­îc nèi víi b¸nh r¨ng b¸n trôc tr¸i cña bé vi sai trung t©m vµ vá bé vi sai phÝa tr­íc, cßn c¸c ®Üa ngoµi cña khíp nèi thuû lùc ®­îc nèi vµo hép l¾p b¸nh r¨ng bao vµ b¸nh r¨ng b¸n trôc ph¶i cña bé vi sai trung t©m. V× Khíp nèi thuû lùc ®­îc l¾p vµo hép l¾p vßng r¨ng cña hép sè phô, cÊu t¹o nµy ®· chuyÓn tõ lo¹i hép vi sai trung t©m 3 trôc dùa trªn hép sè ngang cã kho¸ c¬ khÝ sang lo¹i 4 trôc. Khíp nèi thuû lùc thuéc lo¹i ly hîp thuû lùc truyÒn m«men quay b»ng lùc c¶n nhít cña dÇu. Nã sö dông lùc c¶n nhít nµy ®Ó ®iÒu khiÓn ho¹t ®éng cña bé vi sai trung t©m, t¹o ra mét t¸c dông trong bé vi sai trung t©m gièng nh­ t¸c dông do bé LSD (vi sai h¹n chÕ tr­ît) t¹o ra. (3/4) -14-
  15. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) (2) Ho¹t ®éng Bé vi sai trung t©m cã khíp nèi thuû lùc sÏ ho¹t ®éng khi xuÊt hiÖn sù chªnh lÖch vÒ tèc ®é quay gi÷a c¸c ®Üa trong (phÝa tr­íc) vµ c¸c ®Üa ngoµi (phÝa sau) cña khíp nèi thuû lùc, truyÒn lùc vµ h¹n chÕ t¸c dông vi sai cña bé vi sai trung t©m. M«men quay ®­îc søc c¶n nhít cña dÇu silic«n truyÒn ®i. Khi c¸c ®Üa quay ë tèc ®é nh­ nhau Kh«ng t¹o ra søc c¶n nhít. Khi c¸c ®Üa quay ë tèc ®é kh¸c nhau Khi c¸c ®Üa b¾t ®Çu quay ë tèc ®é kh¸c nhau, c¸c h¹t dÇu silic«n bÞ ®Èy ra xa nhau t¹o ra mét søc c¶n. Søc c¶n nµy lµm gi¶m sù chªnh lÖch vÒ tèc ®é gi÷a hai ®Üa. C¸c ®Æc ®iÓm cña m«men quay ®­îc truyÒn Trong khi ho¹t ®éng b×nh th­êng · Søc c¶n nhít do chªnh lÖch vÒ tèc ®é quay cña c¸c ®Üa trong vµ ngoµi t¨ng lªn hoÆc gi¶m theo tû lÖ víi møc chªnh lÖch vÒ tèc ®é. Trong khi c¸c ®Üa tiÕp xóc víi nhau · NÕu khíp nèi thuû lùc tiÕp tôc ho¹t ®éng víi c¸c ®Üa trong vµ ngoµi ë tèc ®é chªnh lÖch nhiÒu, nhiÖt ®é vµ ¸p suÊt trong khíp nèi thuû lùc sÏ t¨ng lªn. §Üa trong cã thÓ dÞch chuyÓn däc trôc, vµ bÞ ®Èy vÒ phÝa cã ¸p suÊt thÊp h¬n. Do ®ã, ®Üa trong tiÕp xóc víi ®Üa ngoµi trùc tiÕp ®Ó t¹o nªn søc c¶n lín h¬n. Tr¹ng th¸i nµy ®­îc gäi lµ sù tiÕp xóc cña c¸c ®Üa. V× kh«ng cã chªnh lÖch tèc ®é gi÷a c¸c ®Üa trong vµ ngoµi trong khi tiÕp xóc, nhiÖt ®é vµ ¸p suÊt bªn trong Khíp nèi thuû sÏ lùc gi¶m xuèng. C¸c bät khÝ bÞ nÐn l¹i në ra vµ t¸ch ®Üa trong ra khái ®Üa ngoµi. (4/4) Hép sè phô A540H cã kiÓu ly hîp nhiÒu ®Üa thuû lùc Bé vi sai trung t©m vµ hép sè phô 1. Hép sè phô VÞ trÝ cña bé vi sai trung t©m kh¸c víi lo¹i khíp nèi thuû lùc vµ lo¹i kho¸ c¬ khÝ. Bé vi sai trung t©m t¸ch ra khái bé vi sai tr­íc. Bé vi sai tr­íc ®­îc ®Æt trong hép l¾p b¸nh r¨ng bao. Nã cã thÓ quay tù do trong hép nµy. Ngoµi ra ng­êi ta sö dông ly hîp thuû lùc nhiÒu ®Üa ®Ó h¹n chÕ t¸c dông vi sai cña bé vi sai trung t©m, ly hîp ®­îc ®Æt trong hép nµy. Kh«ng cã nót chuyÓn m¹ch ë c¸c kiÓu xe míi, vµ viÖc giíi h¹n vi sai lu«n lu«n ®­îc ®iÒu khiÓn tù ®éng. V× ECU ®éng c¬ vµ ECT ®iÒu chØnh ¸p suÊt thuû lùc. (1/4) -15-
  16. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) 2. Sù truyÒn c«ng suÊt (1) Trong khi xe ®ang ch¹y th¼ng vÒ phÝa tr­íc. C«ng suÊt ®­îc chia lµm hai phÇn ë bé vi sai trung t©m. Mét phÇn c«ng suÊt truyÒn ®Õn bé vi sai phÝa sau qua b¸nh r¨ng bªn ph¶i cña bé vi sai trung t©m. PhÇn kia ®­îc truyÒn ®Õn c¸c trôc dÉn ®éng phÝa tr­íc qua bé vi sai phÝa tr­íc. (2) Trong lóc xe quay vßng Khi ph¸t sinh sù chªnh lÖch vÒ tèc ®é quay cña c¸c b¸nh xe tr­íc vµ sau, Bé vi sai trung t©m sÏ hoat ®éng, t¹o nªn sù chªnh lÖch vÒ tèc ®é quay gi÷a gi¸ l¾p b¸nh r¨ng bao vµ hép vi sai tr­íc. Khi ®iÒu nµy x¶y ra, ¸p suÊt thuû lùc t¸c ®éng vµo ly hîp nhiÒu ®Üa, do ®ã, lµm gi¶m ®é chªnh nµy. Lùc ma s¸t ®­îc t¹o ra ®Ó gi¶m sù chªnh lÖch tèc ®é quay nµy sÏ kh¸c nhau tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn ch¹y cña xe, vµ lùc dÉn ®éng tèi ­u lu«n lu«n ®­îc ph©n phèi ®Õn bé vi sai tr­íc vµ bé vi sai sau. (2/4) 3. Bé vi sai trung t©m (1) CÊu t¹o B¸nh r¨ng cña bé vi sai trung t©m thuéc lo¹i b¸nh r¨ng c«n, vµ c¬ cÊu kho¸ bé vi sai trung t©m thuéc lo¹i ly hîp thuû lùc nhiÒu ®Üa. Bé vi sai trung t©m lo¹i nµy dïng ly hîp thuû lùc nhiÒu ®Üa lµm c¬ cÊu kho¸ vi sai. Ly hîp thuû lùc nhiÒu ®Üa gåm cã c¸c ®Üa ly hîp bªn trong, c¸c ®Üa ma s¸t bªn ngoµi vµ c¸c pitt«ng ®Èy. Ly hîp ®­îc ®Æt bªn trong bé vi sai tr­íc. (2) Nguyªn lý ho¹t ®éng Khi ¸p suÊt thuû lùc t¸c ®éng vµo c¸c pitt«ng, c¸c ®Üa ma s¸t ly hîp vµ c¸c ®Üa thÐp ®­îc ®Èy khÝt vµo víi nhau, h¹n chÕ ®é chªnh vÒ tèc ®é quay gi÷a hép l¾p vßng r¨ng vÒ phÝa ®Üa ma s¸t vµ hép vi sai tr­íc vÒ phÝa ®Üa ly hîp. NÕu c¸c b¸nh xe tr­íc bÞ kÑt trong hè bïn vµ quay tr­ît, ly hîp sÏ h¹n chÕ t¸c dông vi sai cña bé vi sai trung t©m, nªn c«ng suÊt ®­îc truyÒn ®Õn c¸c b¸nh sau, lµm cho xe dÔ ®µng ra khái hè bïn. Trong khi xe ch¹y b×nh th­êng trong ph¹m vi “D”, v× lùc h¹n chÕ vi sai yÕu, xe ch¹y ªm dÞu khi quay vßng ë tèc ®é thÊp, hoÆc khi ®ç xe, v.v... vµ hiÖn t­îng phanh gãc hÑp kh«ng xuÊt hiÖn. Trong c¸c ph¹m vi “L” vµ “R”, v× lùc h¹n chÕ vi sai cao h¬n, nªn c«ng suÊt mµ c¸c lèp nhËn ®­îc cã t¸c dông lµm cho xe kh¾c phôc ®­îc tr¹ng th¸i bÞ c¶n. (3/4) -16-
  17. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) (3) C¸c ®Æc ®iÓm Cã thÓ thùc hiÖn ®­îc sù ®iÒu chØnh hoµn h¶o cña lùc h¹n chÕ t¸c ®éng vi sai cho phï hîp víi vÞ trÝ cña cÇn chuyÓn sè tù ®éng, gãc më cña b­ím ga vµ tèc ®é cña xe. Nh÷ng kiÓu xe míi h¬n, cã m¸y vi tÝnh ®iÒu khiÓn lùc h¹n chÕ bé vi sai theo tèc ®é cña xe vµ theo sù chªnh lÖch tèc ®é quay cña b¸nh tr­íc vµ sau, ®Ó ®¶m b¶o xe ch¹y tr¬n tru trong bÊt cø ®iÒu kiÖn nµo, dï lµ ch¹y trªn ®­êng cã bïn, khi xe quay vßng hoÆc khi ch¹y tiÕn th¼ng. Gîi ý: C¸c kiÓu xe cò cã c«ng t¾c ®iÒu khiÓn bé vi sai trung t©m. Khi xe ch¹y ë chÕ ®é “off” (ng¾t), c¸c ®iÒu kiÖn còng sÏ gièng nh­ xe kiÓu kho¸ c¬ khÝ khi ch¹y víi c«ng t¾c kho¸ vi sai ë vÞ trÝ OFF (ng¾t). (4/4) C¸c hÖ thèng kh¸c C¸c hÖ thèng kh¸c cña 4WD 1. C¬ cÊu gµi moay ¬ Th­êng ®­îc sö dông ë c¸c b¸nh tr­íc cña c¸c xe 4WD th­êng xuyªn lo¹i FR. HÖ thèng nµy sö dông c¸c c¬ cÊu ly hîp ®Ó nèi vµ t¸ch b¸nh xe vµ trôc cÇu xe. Trong chÕ ®é 2WD, c¸c b¸nh tr­íc truyÒn chuyÓn ®éng quay ®Õn b¸n trôc tr­íc, bé vi sai tr­íc vµ trôc c¸c ®¨ng. ChÕ ®é nµy g©y ra rung ®éng vµ tiÕng ån trong xe vµ h¹ thÊp hiÖu suÊt cña nhiªn liÖu. V× vËy, ë nh÷ng lo¹i ®­êng kh«ng r¶i nhùa, ®­êng xÊu vµ ®­êng cã tuyÕt, c¬ cÊu gµi moay¬ cña b¸nh xe bÞ kho¸ ®Ó xe ch¹y theo chÕ ®é 4WD, nh­ng ë nh÷ng lo¹i ®­êng b×nh th­êng vµ ®­êng cao tèc, c¬ cÊu gµi moay ¬ ®­îc gi¶i phãng ®Ó xe chuyÓn sang chÕ ®é 2WD. ViÖc chuyÓn moay¬ gi÷a chÕ ®é “kho¸” vµ “tù do” cã thÓ thùc hiÖn b»ng lo¹i ®iÒu khiÓn b»ng tay, thùc hiÖn bªn ngoµi xe, vµ lo¹i tù ®éng, cã thÓ tù ®éng chuyÓn chÕ ®é. Cßn cã lo¹i kÐp kÕt hîp chuyÓn b»ng tay vµ chuyÓn tù ®éng. Gîi ý: Khi hép sè phô ®ang ë chÕ ®é 4W D, kh«ng ®­îc ®Ó may¬ “tù do” chó ý: §èi víi lo¹i tù ®éng chØ cã thÓ chuyÓn chÕ ®é khi xe ®ang ch¹y th¼ng. Xem kü tµi liÖu h­íng dÉn sö dông tr­íc khi chuyÓn. (1/2) -17-
  18. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) 2. ADD (Tù ®éng ng¾t vi sai) §©y lµ bé vi sai tr­íc trong ®ã cã c¬ cÊu nèi/c¾t trôc cÇu xe ®Ó kh«ng truyÒn lùc khi xe 4WD gi¸n ®o¹n ch¹y theo chÕ ®é 2WD, tuú theo hép sè phô chuyÓn sang chÕ ®é 2WD hoÆc 4WD. ADD nèi/c¾t trôc cÇu xe bªn ph¶i hoÆc bªn tr¸i b»ng mét c¬ cÊu dÉn ®éng ®­îc nèi víi c¬ cÊu chuyÓn cña hép sè phô, v× vËy kh«ng cÇn ph¶i chuyÓn b»ng c¬ cÊu gµi moay ¬. H¬n n÷a, ®Ó cã thÓ chuyÓn tõ 2WD sang 4WD ngay c¶ khi xe ®ang ch¹y, hép sè phô cã mét c¬ cÊu ®ång tèc ®Ó b¾t ®Çu lµm quay hÖ thèng dÉn ®éng ®ang dõng l¹i ë chÕ ®é 2WD. Ngoµi ra, cßn cã bé chän 2-4 (c«ng t¾c bÊm nót), hoÆc c«ng t¾c ®iÒu khiÓn 4WD ë trong xe. Tham kh¶o: HÖ thèng A-TRAC (HÖ thèng ®iÒu khiÓn lùc kÐo chñ · ®éng) (2/2) HÖ thèng A-TRAC (HÖ thèng ®iÒu khiÓn lùc kÐo chñ ®éng) Trong khi ch¹y trªn ®Þa h×nh gå ghÒ, chøc n¨ng nµy ®iÒu chØnh c«ng suÊt cña ®éng c¬ vµ ¸p suÊt cña dÇu phanh t¸c ®éng vµo b¸nh xe quay tr­ît vµ ph©n phèi lùc dÉn ®éng cã thÓ bÞ tæn thÊt do tr­ît ®Õn c¸c b¸nh xe cßn l¹i ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu øng LSD. Do ®ã lµm t¨ng kh¶ n¨ng ch¹y cña xe trªn ®­êng gå ghÒ vµ kh¶ n¨ng tù tho¸t ra khái ch­íng ng¹i vËt. (1/1) -18-
  19. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) C¸c chó ý khi kÐo xe C¸c chó ý khi kÐo xe 1. H·y sö dông mét trong c¸c ph­¬ng ph¸p ®­îc giíi thiÖu ë môc A, B hoÆc C ®Ó kÐo xe. 2. NÕu cã v­íng m¾c víi khung xe vµ hÖ thèng truyÒn lùc, h·y dïng ph­¬ng ph¸p A (xe t¶i sµn ph¼ng) hoÆc ph­¬ng ph¸p B (xe t¶i kiÓu n©ng b¸nh xe) 3. C¸c ph­¬ng ph¸p nªn dïng: A hoÆc B Ph­¬ng ph¸p khÈn cÊp: C Chó ý: Tu©n thñ c¸c phßng ngõa sau ®©y khi kÐo · mét xe cã hép sè däc tù ®éng b»ng ph­¬ng ph¸p khÈn cÊp C: Tèc ®é kÐo tèi ®a 30 km/h (18 dÆm/giê) · Qu·ng ®­êng kÐo tèi ®a 80 km/h (50 dÆm) · ë mét sè kiÓu xe, cã thÓ sö dông ph­¬ng · ph¸p kÐo D hoÆc E. Tuy nhiªn, trong nhiÒu kiÓu xe, c¸c ph­¬ng ph¸p kÐo D hoÆc E sÏ lµm háng bé gi¶m xãc, tÊm ch¾n bïn phÝa d­íi ®éng c¬, b¹c ®ßn treo d­íi cña hÖ thèng treo, giµn nãng ®iÒu hoµ nhiÖt ®é, v.v... trong khi kÐo, v× vËy kh«ng sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p nµy. Ph­¬ng ph¸p kÐo ë h×nh F rÊt nguy hiÓm, · kh«ng bao giê ®­îc sö dông. NÕu kÐo mét xe nh­ vËy, sÏ cã nguy c¬ lµm cho hÖ thèng truyÒn lùc nãng lªn vµ bÞ háng, hoÆc c¸c b¸nh tr­íc tr­ît ra khái xe kÐo. Kh«ng bao giê ®­îc kÐo xe 4WD b»ng mét ph­¬ng ph¸p kh«ng cho c¸c b¸nh xe n©ng lªn ®­îc quay. (1/1) -19-
  20. Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th­êng 4WD (4 b¸nh xe dÉn ®éng) C¸c chó ý khi söa ch÷a Tr­íc khi b¾t ®Çu thö Xe 4WD th­êng xuyªn ®­îc trang bÞ hÖ thèng vi sai trung t©m. Khi tiÕn hµnh bÊt kú lo¹i söa ch÷a hoÆc thö nghiÖm nµo ë xe 4WD mµ cÇn ph¶i cho c¸c b¸nh xe tr­íc vµ sau quay (thö phanh, thö ®ång hå ®o tèc ®é, c©n b»ng b¸nh xe trªn xe v.v...), hoÆc khi kÐo xe, ph¶i tu©n thñ c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa nªu ra ë bªn tr¸i. NÕu c«ng viÖc chuÈn bÞ hoÆc quy tr×nh thö kh«ng phï hîp, viÖc thö nghiÖm kh«ng thÓ thµnh c«ng ®­îc vµ cßn cã thÓ nguy hiÓm. Do ®ã, tr­íc khi b¾t ®Çu bÊt kú c«ng viÖc b¶o d­ìng söa ch÷a hoÆc thö nghiÖm nµo nh­ vËy, cÇn ph¶i xem l¹i c¸c môc (A ®Õn H) nªu ra ë bªn tr¸i. H×nh minh ho¹ sÏ gi¶i thÝch c¸c ®iÓm quan träng trong mçi thö nghiÖm. §Ó biÕt cô thÓ vÒ tõng qui tr×nh thö nghiÖm, h·y xem s¸ch h­íng dÉn söa ch÷a liªn quan. §èi víi c¸c thö nghiÖm ngoµi nh÷ng thö nghiÖm tr×nh bµy d­íi ®©y, cÇn ph¶i hiÓu râ ho¹t ®éng cña thiÕt bÞ thö ®­îc sö dông vµ hÖ thèng h¹n chÕ vi sai v.v... cña bé vi sai trung t©m cña xe ®ang ®­îc thö nghiÖm. (1/1) Thö lùc phanh 1. Tèc ®é cña xe: d­íi 0.5 km/h (0.3 dÆm/giê) Khi ®ang tiÕn hµnh ®o b»ng dông cô thö phanh lo¹i tèc ®é thÊp, cÇn ph¶i tu©n theo c¸c h­íng dÉn sau ®©y. (1) §Æt c¸c b¸nh xe ®­îc thö (tr­íc vµ sau) lªn bµn thö. (2) §Æt bé vi sai trung t©m ë vÞ trÝ tù do. §èi víi lo¹i cã kho¸ c¬ khÝ: · Gµi cÇn chuyÓn cña hép sè phô vµo vÞ trÝ “H” (chØ ë kiÓu HF2A) · Xoay c«ng t¾c kho¸ bé vi sai trung t©m vµo vÞ trÝ OFF vµ xem ®Ìn b¸o bé vi sai trung t©m cã t¾t ®i kh«ng. · §èi víi lo¹i ly hîp nhiÒu ®Üa thuû lùc: · Xoay c«ng t¾c ®iÒu khiÓn bé vi sai trung t©m vµo vÞ trÝ OFF vµ xem ®Ìn b¸o bé vi sai trung t©m cã t¾t ®i kh«ng. (3) §Èy tay gµi sè cña hép sè ngang vµo vÞ trÝ sè trung gian hoÆc vÞ trÝ “N” (4) Cho ®éng c¬ ch¹y kh«ng t¶i, vËn hµnh bé trî lùc phanh vµ tiÕn hµnh thö. Gîi ý: Mét ph­¬ng ph¸p thö kh¸c víi ph­¬ng ph¸p m« t¶ trªn ®©y ®­îc sö dông cho c¸c xe cã tay gµi sè ë hép sè däc. H·y tham kh¶o s¸ch h­íng dÉn söa ch÷a ®Ó biÕt thªm chi tiÕt. (1/1) -20-
nguon tai.lieu . vn