Xem mẫu
- K thu t tr ng và bón phân cho cây ca cao
I- c Tính:
Cây cacao (Theobroma cacao L.) Thu c h Sterculiaceae và còn ư c chia ra
làm nhi u lo i khác, quan tr ng nh t là các lo i Criollo, Forastero và
Trinitario.
Criollo: Ðư c coi là h t cacao quý b i hương v c bi t, H t caocao Criolo
thư ng ư c dùng pha tr n vào các lo i cacao khác khi ch bi n, ho c
dùng làm nguyên li u s n xu t ra nh ng lo i sôcôla t ti n. Cây cacao này
quê hương vùng Trung M , cây thư ng cho s n lư ng kém ngoài ra cây
cacao Criollo thư ng hay b cáo lo i b nh t t t n công. Lo i cacao này ngày
nay trên toàn th gi i ư c c y tr ng r t ít.
Forastero: Cây cacao này trưóc ây s ng vùng Nam M vùng h lưu sông
Amazon. Trái cây có d ng tròn như qu dưa, v c ng. h t có màu nâu ,s n
lư ng cây cho tương i cao nên ư c c y tr ng ttương i r ng rãi. Ngày
nay 80% cacao trên th gi i ư c tr ng là cacao forastero.
Trinitario: Cây cacao Trinitario là gi ng tương i m i ư c c y ghép b i
Criollo và Forastero, nó có mùi thơm c bi t c a Criollo và s n lư ng cũng
- như s m nh m c a Forastero, tuy v y ây là gi ng m i nên ngày nay s n
lư ng trên th trư ng th gi i còn ít.
II- i u ki n sinh trư ng c a ca cao:
1) t ai: Cây ca cao thích h p v i nhi u lo i t khác nhau: t , t
xám, t phù sa c , song thích h p nh t v i t có thành ph n cơ gi i
trung bình n nh , pH t 5,5- 5,8, t ng canh tác dày 1-1,5 m, d thoát
nư c, có kh năng gi nư c cao, giàu ch t h u cơ. Tuy nhiên b ng bi n
pháp canh tác (bón vôi, bón phân h u cơ…) có th giúp cây ca cao t
năng su t cao trên vùng t kém m u m .
2) Khí h u: Cây ca cao thích h p v i khí h u nhi t i nóng m mưa
nhi u. Thích h p v i nhi t trung bình 25oC, m 85%, lư ng mưa
bình quân trên 1500 mm/năm. Ca cao là cây ưa ánh sáng tán x (50-
60% cư ng ánh sáng t nhiên) nên thích h p tr ng dư i tán cây ăn
trái ho c cây che bóng.
3) B o v : Lá ca cao non có b n r ng và cu n dài d b lay gãy ho c tr y
nát khi g p gió m nh gây h u qu cây b còi c c ch m l n. Chính vì các lý
do trên mà vi c tr ng cây ch n gió chung quanh vư n Ca cao r t c n thi t,
nh t là th i kỳ ki n thi t cơ b n, d a là cây ch n gió lý tư ng có th bao
quanh vư n Ca cao.
- III- K thu t tr ng cây Ca cao:
1) Giai o n chu n b : tr ng cây che bóng cho cây Ca cao là y u t then ch t
quy t nh s thành công trong giai o n ki n thi t cơ b n, khi mb o ư c
bóng che thì chưa nên tr ng Ca cao. ây là i u ki n thu n l i cho vi c Ca
cao tr ng xen trong vư n. D a là cây che bóng vĩnh vi n là cây tr ng chung
v i Ca cao và t n t i su t chu kỳ sinh trư ng c a ca cao.
2) Chu n b gi ng: ca cao là cây dài ngày nên vi c ch n gi ng là r t quan
tr ng, không úng s thi t h i lâu dài ho c ph i m t t 3-5 năm và t n nhi u
công c a th i kỳ ki n thi t cơ b n n u quy t nh thay i gi ng khác t t
hơn.
3) Chu n b t: M t và kho ng cách tr ng: ca cao tr ng kho ng cách 3x3
m cho th y là h p lý. N u tr ng m t d y hơn năng su t t i a t nhanh
- hơn nhưng v n u tư ban u v gi ng và công lao ng cao. M t có th
t 400 - 700 cây /ha.
4) Th i v tr ng ca cao: tùy theo i u ki n th i ti t khí h u mà ch n cho phù
h p, t t nh t nên tr ng vào u mùa mưa. Trên tt tm t tr ng 3x3m,
trên t kém m u m kho ng cánh tr ng 3x2,5m. Trư c khi tr ng chu n b
h có kích thư c 50x50x50cm, khi ào h , l p t m t và t sâu riêng. T t
nh t nên chu n b h tr ng trư c 2 tu n. t tr ng ca cao c n ch n lo i t có
t ng canh tác d y, có m c nư c ng m sâu và có th thoát nư c t t, tránh
nư c ng khi mưa. Làm tk , mb o t tơi x p. Sau khi ào h theo
mt c n thi t c n bón lót vôi b t, phân lân (super lân, lân nung ch y), phân
h u cơ sinh h c Better HG01, k t h p x lý m i b ng thu c Confidor hay
Admire v i n ng 0,1-0,2% phun u dư i h và thành h vài ngày trư c
khi tr ng. Khi tr ng ca cao c n moi t gi a h , t b u và dùng dao s c
r ch b u, tránh làm v b u. Ca cao là cây không ch u ư c nư c ng nên
khi tr ng ph i t m t b u ngang v i m t t. Sau tr ng 1 tháng c n phun
thu c tr m i l n 2 b ng thu c Confidor hay Admire. Nên phun thu c xung
quanh h và toàn b cây.
- IV- Tr ng, bón phân và chăm sóc
1) Cách tr ng: sau khi h và cây con ã chu n b xong, dùng dao bén c t b
ph n áy b u và ph n r cái b cong. t nguyên b u ã c t áy vào h . L p
t l i xung quanh b u, nén ch t l i và t t kéo nh a ra kh i b u t. Không
nên l p t tr ng cây con quá sâu, cây con s khó phát tri n, nên l p b ng m t
b u là t t, nên tr ng cây vào lúc sáng s m ho c chi u mát.
2) Bón phân cho cây ca cao:
Cây ca cao c n ư c cung c p y các nguyên t a, trung và vi lư ng.
- Thi u ho c th a m t trong nh ng y u t này u nh hư ng t i s sinh
trư ng và phát tri n không bình thư ng c a cây.
a/ Bón phân cho ca cao trong vư n ươm:
- Bón lót 50 kg phân h u cơ sinh h c Better HG01 cho m i 1000 m2 li p ương
ho c 2 m3 t làm b u trư c khi gieo h t.
- Bón thúc b ng cách hòa tan 20-30 gam phân Better NPK 16-12-8-
11+TE trong 10 lít nư c, tư i nh kỳ 2-3 tu n/l n. Phun phân bón lá u
Trâu 001 ( Công ty HI u Giang phân ph i) nh kỳ 7-10 ngày/l n.
b/ Bón phân cho ca cao ki n thi t cơ b n:
- Bón lót cho m i h 5 kg phân h u cơ sinh h c Better HG01 + 0,5 kg vôi b t
và 0,5 kg phân lân (super lân, lân nung ch y) /cây
- Bón thúc: Ca cao ki n thi t cơ b n c n nhi u m, lân, m t ít kali và trung
vi lư ng cây phát tri n b r , thân lá. Phân bón cho cây ca cao trong giai
o n ki n thi t cơ b n là các lo i phân Better NPK 16-12-8-11+TE ho c
Better NPK 16-16-16-9+TE . Lư ng bón tuỳ theo tu i cây như sau: Năm th
nh t: 0,2-0,3kg/cây. Năm th hai: 0,5-0,6kg/cây Năm th ba: 0,6-0,8kg/cây.
Lư ng phân này chia làm 4 t vào u, gi a, cu i mùa mưa và 1 l n trong
mùa khô.
c/ Bón phân cho cây ca cao kinh doanh:
- Phân h u cơ: Bón cho m i cây 5-7 kg phân h u cơ sinh h c Better HG01 +
0,5 kg phân lân (super lân, lân nung ch y) /cây lư ng phân trên chia làm hai
l n bón u và cu i mùa mưa.
- Vôi b t: bón 300-400 kg/ha/năm, r i tung u kh p m t t, ti p xúc v i t
càng nhi u càng t t, không cn lp t.
- Phân hóa h c: Lư ng phân bón cho cây ca cao trong th i kỳ kinh doanh như
sau: phân Better NPK 12-12-17-9+TE v i lư ng bón t 1,5 – 2kg/cây/năm +
lư ng phân trên chia ra bón làm 3 l n vào u, gi a và cu i mùa mưa. Do c
- i m b r cây ca cao ăn nông (80% r t p trung t ng 0-30 cm) nên c n bón
phân trong l p t m t. Bón phân b ng cách theo ư ng chi u c a vành tán
r i vùi l p gi m b t th t thoát do bay hơi, r a trôi.
3) Chăm sóc:
a/ Tư i nư c: ngu n nư c tư i t sông h hay nư c gi ng, tư i theo hàng
hay tư i t ng cây nhưng không nên tư i lúc tr i n ng to. Khi cây còn non,
tránh dùng vòi nư c phun th ng vào cây vì có th gây ngã. Trư ng h p
cây ang tr bông hay có trái non cũng c n tránh vòi nư c phun vào
hoa, trái s nh hư ng n th ph n và gây r ng trái non. Nên k t h p bón
phân trư c khi tư i nư c thì hi u qu s cao hơn
b/ T a cành - t o tán: i u ch nh cây phát tri n cân i, cành vươn um i
hư ng, tán lá thông thoáng gi m thi u sâu b nh, chi u cao cây h p lý d
- chăm sóc và thu ho ch. Vi c t o hình, t o tán còn tuỳ thu c vào cây tr ng
t h t, hay cây ghép.
+ Cây tr ng t h t: ch c n gi 1 thân chính, i u ch nh t ng cành u
tiên có cao 1,5 - 2 m t m t t. Khi cây phân cành và i u ch nh các
y u t gi i h n (tư i nư c, bón phân, che bóng…). B ng cách n y có th
ưa v trí phân cành lên thêm kho ng 50 cm khi cây phân cành tr l i. Khi
cây ã giao tán, nên t a thông thoáng vùng thân chính và chung quanh
i m phân cành kích thích phát tri n trái và h n ch sâu b nh.
+ Cây ghép: do m m ghép l y t cành ngang nên cây không phát tri n
t ng cành mà phát tri n theo d ng b i có nhi u thân (có t 3-7). Các
nhánh ph ph n g c, cành b che khu t hay m c hư ng xu ng c n ư c
tab t o s thông thoáng cho cây, h n ch sâu b nh, kích thích ra hoa
và ti n cho vi c chăm sóc thu ho ch. T a b hoàn toàn các cành th c p
trong kho ng 1 m cách m t t khi cây vào giai o n kinh doanh.
V- Phòng tr sâu b nh:
A) Côn trùng gây h i chính:
1/ B xít mu i (Helopeltis spp ): tri u ch ng và tác h i: chích hút nh a
trái, ch i non, cành non. Các v t chích b thâm, sau ó b th i. Ch i non,
cành non b h i sau s héo khô; Bi n pháp phòng tr : V sinh vư n s ch
s , t a b t cành nhánh không c n thi t. Có th phun các lo i thu c như
Bassa 50 EC, Supracide 40 ND.
2/ Sâu h ng (Glenia celia): tri u ch ng và tác h i : sâu thư ng c ph n
thân ng n và các cành r i ùn phân và m t cưa ra ngoài mi ng l c và
rơi xu ng t. Nh ng cành ca cao b c s héo r i ch t khô; Bi n pháp
phòng tr : thư ng xuyên thăm vư n phát hi n s m sau ó c t các cành
b h i và t di t sâu n m trong. Các lo i thu c ư c s d ng như
Basudin 50 EC.
- 3/ B cánh c ng h i lá (Apogonia spp, Adoretus spp): côn trùng ăn lá ca
cao thu c nhi u loài khác nhau như b nâu, b xám, b hung kim; Tri u
ch ng và tác h i: ch y u phá h i vào ban êm, ban ngày trú ng nơi t i
hay dư i t. B ăn lá non t o nh ng l khuy t trên lá làm gi m s phát
tri n c a cây; Bi n pháp phòng tr : v sinh vư n s ch s , có th phun các
lo i thu c như Basudin 50 ND
4/ R y m m (Aphid): tri u ch ng và tác h i: R y m m s ng t p trung và
chích hút nh a cây trên các ch i non, lá non, trái non làm cây ch m phát
tri n, trái khô héo. Thư ng có các loài ki n s ng k t h p v i loài r y n y;
Bi n pháp phòng tr : v sinh vư n s ch s , có th phun các lo i thu c như
Bassa 50 EC theo khuy n cáo ca nhà sn x u t.
5/ R p sáp (Planococcus citri): tri u ch ng và tác h i: R p sáp s ng bám
vào cu ng lá, trái, thân, trái non hay c r hút nh a làm cây, trái ch m
phát tri n, còi c c. R p ti t ra ch t hơi dính như m t ong nên thư ng có
nhi u lo i ki n s ng k t h p v i r p; Bi n pháp phòng tr : C n chú ý theo
dõi phát hi n nh ng r p sáp m i hình thành tránh hi n tư ng lây lan.
Có th di t r p sáp b ng cách phun các lo i thu c tr sâu như Bi 58 40 EC.
6/ Chu t ăn trái: chu t thích ăn cùi ng t bao quanh h t ca cao. Thư ng
chúng c n phá qu ca cao b ng cách khoét l moi h t. Khi chu t gây h i
n ng bu c ph i t ch c di t tr b ng cách dùng b c cho k t qu t t.
B) B nh h i ca cao:
1/ B nh th i trái (Phytopthora palmyvora: ) Tri u ch ng: b nh xu t hi n
trên m i l a tu i c a trái. B nh phát tri n nhi u vào mùa mưa. Trái b
b nh có màu nâu en làm gi m năng su t 20-35%, ôi khi 90%; Phòng
tr : chúng ta c n hái b các trái th i càng s m càng t t tránh lây lan
c bi t trong mùa mưa. Không nên trái chín lâu trên cây. Vư n cây
nên ư c thông thoáng, khô ráo, không còn c d i. Có th s d ng các
- thu c tr n m có g c ng, phun nh kỳ 10 - 12 ngày/l n h n ch m m
b nh.
2/ B nh n m h ng (Corticium salmoncolor): b nh thư ng ch xu t hi n vào
mùa mưa, nh ng vư n ca cao quá m và r p. N m phá ho i nh ng
cành lá ã hoá nâu. V t b nh lúc u có v t m c tr ng nhưng d n d n
chuy n sang màu tr ng h ng, cành khô nâu, l p v thân cành b tách ra
t ng m ng. phòng tr c n t a cây thông thoáng gi m m , c t b các
cành b b nh và phun thu c tr n m.
3/ B nh h i r (Rigidoporus lignosus, Ganoderma pseudoferum, Phellinus
noxius, Rosellina bunodes): r ca cao có th b tr ng, hoá nâu, hoá en
ho c n t c r gây ra b i nhi u lo i n m khác nhau. V sinh ng ru ng,
x lý h trư c khi tr ng, tránh tr ng nơi t khó thoát nư c, tránh t n
thương r . Phòng tr b ng b ng các lo i thu c tr n m phun tr c ti p
quanh g c.
- VI- Thu hoach:
Ch t lư ng h t ca cao ch y u ph thu c vào 3 y u t : gi ng, k thu t chăm
sóc và cách thu hái b o qu n. Nên ch thu ho ch nh ng qu ã chín, không
thu qu xanh. Sau khi thu ho ch c n ch bi n ngay không ư c quá 4 ngày
(dùng dao, kéo c t cành c t cu ng qu khi thu ho ch). Dùng 1 o n g
p v qu l y h t em i cho lên men.
nguon tai.lieu . vn
