Xem mẫu
- !!
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu " " Ph n 1 – L i nói u................................................................................................................3 Ph n 2 – c sách hi u qu .....................................................................................................4 I. c sách và nh ng tác d ng............................................................................................4 1. c sách giúp t ng c ng kh n ng giao ti p ...........................................................5 2. c sách giúp rèn luy n n ng l c t ng t ng, liên t ng, sáng t o .....................5 3. c sách giúp rèn luy n n ng l c ngôn ng ..............................................................6 4. c sách giúp s ng t t trong xã h i và làm ng i ....................................................7 II. Các y u t nh h ng nt c c ...........................................................................8 1. Y u t ch quan ...........................................................................................................8 2. Y u t khách quan .......................................................................................................8 III. Gi i thi u m t vài ph ng pháp c sách ..................................................................9 1. M t s ph ng pháp c thông th ng: ...................................................................9 2. Ph ng pháp Skimming reading..............................................................................11 3. Ph ng pháp c ng c............................................................................................12 4. Ph ng pháp c Multilines .....................................................................................14 5. Ph ng pháp PhotoRead ..........................................................................................14 6. Ph ng pháp c SQ3R ............................................................................................21 IV. Nh ng i u nên bi t khi c sách ..............................................................................23 1. Vài l i khuyên khi c sách ......................................................................................23 2. M i quy t c vàng c sách hi u qu .................................................................24 3. Vài “ti u x o” c sách..............................................................................................26 Ph n 3 – Nh ng câu chuy n v vi c c sách......................................................................27 I. Bác H c sách th nào? ..............................................................................................27 II. T n m n v chuy n c sách .......................................................................................29 III. “L p trình” vi c c sách ...........................................................................................33 IV. c sách là m t rèn luy n trí nh và t duy.............................................................34 V. Bàn v ni m vui và n i bu n c a vi c c sách ..........................................................43 V. Nh ng con s xung quanh vi c c sách.....................................................................46 Ph n 4 – Tài li u tham kh o .................................................................................................48 # $ %& ' () * + , # %- . /0 % 1 2
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu Ph n 1 L i nói u Di n àn th o lu n k n ng m m (www.kynangmem.com) xin chào các b n! Trong su t th i gian k t khi thành l p, di n àn KNM ã nh n cs tham gia c ng nh ng h nhi t tình c a r t nhi u c dân m ng. Các thành viên c a di n àn KNM ã óng góp r t nhi u nh ng bài vi t, chia s r t nhi u nh ng tr i nghi m cu c s ng nh m chia xây d ng m t kho k n ng giúp ích cho vi c phát tri n c a gi i tr Vi t nói riêng và c a ng i Vi t nói chung. ó là nh ng k n ng c, k n ng vi t, k n ng thuy t trình, k n ng t ch c… và r t nhi u các k n ng c n thi t. ây là m t trong s ít ebook nói v k n ng c sách hi u qu - m t trong nh ng k n ng quan tr ng trong vi c ti p nh n v n ki n th c vô t n c a nhân lo i. Ebook này không có ý inh s tr thành m t tài li u chu!n dành cho m i ng i nh ng nó là s t p h p c a r t nhi u các bài vi t, các tài li u v k n ng c. Ebook này s giúp các b n d dàng h"n trong vi c tra c u, tìm hi u và h c h#i k n ng c. N i dung ebook trình bày xoay quay nh ng ph "ng pháp c, nh ng i u c n bi t khi c m t cu n sách và c nh ng câu chuy n v cái s c c a con ng i. Xin nh$c l i, b n ch t c a nh ng dòng vi t d i ây u là s t p h p t các bài vi t c ánh giá cao trên nhi u wedsite và di n àn nên có th có d% b n. Khi biên so n, chúng tôi ã r t c g$ng trình bày n i dung m t cách m ch l c, có t ch c ti n cho vi c tham kh o c a các b n. Ebook này c ng chính là ebook àu tiên, là công s c c a KNM. Chúng tôi mu n nó tr nên th c s h u ích v i các b n. Vì th hãy g&i nh ng góp ý v cho chúng tôi theo %a ch' email: bqtkynangmem@gmail.com ho(c b n có th óng góp ý ki n tr c ti p trên di n àn th o lu n k n ng m m www.kynangmem.com. Xin chân thành c m "n! 3
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu Ph n 2 c sách hi u qu I. c sách và nh ng tác d ng c sách là công vi c c ng là nhu c u không th thi u c a ng i i h c. Vi c c sách có th c th c hi n bàn h c, góc th vi n hay m t n"i nào ó n u b n có th i gian r nh và có h ng thú c. Không ph i n bây gi chúng ta m i b$t u c sách, vi c c sách ph i di n ra t khi chúng ta bi t n sách v và tr ng h c. Th nh ng quá trình c sách có di n ra th ng xuyên hay không tùy thu c hoàn c nh riêng c a m)i ng i, và k t qu c sách c ng không gi ng nhau. Ng i c hi n nay có xu h ng ch' thu h*p ph m vi c g$n li n v i chuyên môn c a mình, i u ó giúp cho nh ng hi u bi t chuyên môn sâu s$c h"n. Th nh ng, s r t t t n u vi c c sách c m r ng h"n n các ph m vi liên i, ho(c nh ng ph m vi t ng ch ng không có gì liên quan n chuyên môn nh ng th c ra nó có nhi u tác ng n công vi c và cu c s ng sau này. Có ng i còn phân chia r ch ròi ra 2 lo i sách c: m t lo i ch' c bi t, nh i khái và không c n ghi chép; m t lo i khác có liên quan m t thi t n chuyên môn hay vì m t nhu c u nào ó, ng i c c n vi t l i nh ng ý chính, ghi l i tóm t$t n i dung, d+n ch ng ho(c v thành nh ng s" , cho d n$m. Nh v y, vô hình trung, lo i sách u ng i ta có th c m i lúc m i n"i: trên xe buýt, phòng ch , trên tàu h#a, tàu i n ng m, th m chí nhà v sinh...; lo i sách th hai ph i c c bên bàn sách, gi y bút, trong không gian yên t-nh ít ng i t. t p. Trong th c t , tác d.ng c a vi c c sách không ch d ng l i ch ti p thu ki n th!c mà c sách còn là m t bi n pháp hoàn thi n m i m(t c a con ng i. V i ý ngh-a này, các lo i sách v n hóa h c, v n ch "ng, l%ch s&, tri t h c không ch' là nh ng lo i sách thu n chuyên môn mà ã tr thành sách chung cho 4
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu m i ng i, cho xã h i. Nh ng cái l i c a chuy n c sách ã quá rõ ràng, thi t ngh- không c n nh$c l i. Bên c nh vi c c sách ti p thu tri th c, vi c c sách ôi khi còn rèn luy n cho b n nh ng k- n ng, tình c m và thói quen h u ích mà ôi khi b n không nh n ra. 1. c sách giúp t ng c ng kh n ng giao ti p B n có bao gi th y ng i ngùng khi ng tr c ám ông? B n có bao gi run l!y b!y không bi t di n t ý mình nh th nào tr c m i ng i? B n có bao gi nói vòng vo m t v n và c g$ng gi i thích mà ng i khác v+n không sao hi u n i? c sách th c ch t là m t quá trình giao ti p, khi ó tác gi quy n sách và b n là nh ng nhân v t tham gia giao ti p. Ch' có i u quá trình giao ti p này di n ra 1 chi u, nh ng v n tác gi nói n i sâu vào trí não và hình thành t duy b n th nh ng nh ng suy ngh- c a b n tác gi không h bi t cn u b n không vi t th hay g i i n tho i ph n h,i. Quá trình giao ti p này giúp các b n hi u v n , bi t cách trình bày v n theo chi u h ng tri n khai hay khái quát h p lý, cách lý lu n hay dùng d+n ch ng ch ng minh cho m t lu n i m nào ó. c sách m t th i gian lâu, b n s bi t trình bày v n m t cách khúc chi t, m ch l c, suông s , có u có a g n gàng d hi u. Không ch' v y, nh lo i hình giao ti p (c bi t này, b n s tinh t h"n khi c m nh n, phán oán nh ng c m xúc, thái c a ng i khác. Hình thành nh ng ph n x và s nh y c m, linh ho t c n thi t x& lý v n . Ch/ng h n, b n bi t nói b ng ng i u th nào, khi nào nói khi nào ng ng, khi nào (t câu h#i kh"i g i, khi nào pha trò t o c m h ng m i ng i tham gia giao ti p... 2. c sách giúp rèn luy n n ng l c t ng t ng, liên t ng, sáng t o Sách c vi t b ng h th ng ngôn ng , c. th là các ch vi t cn ik t liên t.c v i nhau t o thành câu, dòng, o n, bài... T ng c dùng luôn có ngh-a, và nét ngh-a ó l i c quy chi u vào các s v t t "ng ng trong cu c 5
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu s ng. Thí d. nói n 't-nh v t' chúng ta ngh- n m t lo t các , dùng hay cây trái c (t trong tr ng thái yên t-nh, nói n 'qu o' chúng ta ngh- nt p h p nh ng i m t o nên m t con ng khép kín dành cho s chuy n ng c a m t th c th nào ó, ho(c nói n 'hoa mai' chúng ta ngh- n lo i hoa nhi u cánh, n vào mùa xuân, *p và m i ng i thích th ng th c... Nh v y, quá trình c sách th c ch t c ng là m t quá trình quan sát các s v t và hi n t ng trong cu c s ng th c mà ch vi t c quy ct ng tr ng thông qua quá trình t ng t ng, liên t ng. R,i c ng có khi s liên t ng n y sinh khi b n so sánh nh ng v n ã c c trong sách này và sách khác, trong quan i m c a ng i này ng i khác, cái gi ng và khác nhau, t i sao l i có gi ng và khác nh v y... Trí t ng t ng phong phú, suy ngh- c(n k , k t h p v i nh ng ng l c khám phá tìm tòi s giúp b n hình thành n ng l c sáng t o, ngh- ra cái m i, tìm ra cái m i và t ó làm ra cái m i. Không có c sách, ng i ta khó có th th c hi n c i u ó. 3. c sách giúp rèn luy n n ng l c ngôn ng B n th ng vi t sai chính t và r t ng i vi t vì s m i ng i ch c. B n hay vi t nh ng câu không úng ng pháp ti ng Vi t, ho(c nh ng câu c.t, câu què không các thành ph n chính. C ng có th b n s& d.ng nh ng t ng không h pv i it ng b n mu n c p. Ho(c b n có v n t v ng quá ít, không huy ng ra trình bày sáng t# m t v n . Th m chí b n không hi u r t nhi u t ng trong ti ng Vi t có ngh-a là gì vì b n ch a h nghe qua... Vi c c sách là bi n pháp h u hi u nh t giúp b n kh$c ph.c nh ng sai sót ó trong vi c s& d.ng ngôn ng . B n c m t cu n sách v n ch "ng th y tác gi dùng nh ng t ng r t hay miêu t b u tr i trong nh ng tr ng thái khác nhau. B n s th y nh ng câu v n b$t u b ng ch ng hay v% ng , b$t u b ng ng t ho(c tính t mà v+n úng c u trúc ng pháp ti ng Vi t. B n bi t cách dùng nh ng t ng chuy n ti p 'nh v y', ' "ng nhiên' m t cách khéo léo uy n 6
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu chuy n di n tv n . B n c ng s b$t g(p nh ng hình th c vi t úng c a nh ng t ng mà b n phân vân l 0ng l không bi t vi t th nào... Và chính quá trình c sách lâu dài, s t p trung và tinh ý s giúp b n hình thành nh ng k- n ng ngôn ng ó. 4. c sách giúp s ng t t trong xã h i và làm ng i c sách và s ng t t là hai vi c xem ra ch/ng n nh p gì v i nhau nh ng th c ch t có s tác ng qua l i r t l n. Ai c ng bi t, ng i bi t suy ngh- ph i trái, bi t lý l là nh ng ng i không s ng tùy ti n. M i l i nói, suy ngh- và vi c làm c a h luôn h ng t i cái hay, cái *p; h ng t i l i ích b n thân trong m i quan h v i l i ích chung c a nh ng ng i xung quanh. Cách s ng ó là món trang s c quý giá nh t mà m)i ng i t trang b% cho mình thông qua h c v n, c. th là t vi c c sách. c sách th d.c th thao giúp chúng ta bi t rèn luy n s c kh#e d o dai b n b- h"n. c sách tri t h c, chúng ta nh n ra nh ng quy lu t và nh ng di n bi n ý th c h trong cu c s ng, t ó hình thành cách nhìn và cách ngh- c a b n thân. c sách v t lý chúng ta hi u bi t v quy lu t v n ng c a th gi i t nhiên h"n, t ó ng d.ng vào cu c s ng. c sách v n h c hình thành c m xúc, thái h p lý tr c m i c nh ng , cu c i; xây d ng i s ng hài hòa, nhân v n, có chi u sâu... Tóm l i, sách em n cho con ng i m t cu c s ng t t *p, hòa h p gi a b n thân v i c ng ,ng, môi tr ng xung quanh, xã h i và c nhân lo i. D- nhiên, nh ng i u c trình bày phía trên không ph i là t t c nh ng l i ích mang l i c a vi c c sách. Chúng ta còn có th th y, ng i c nhi u sách có ki n th c sâu r ng, h i t. nhi u n ng l c, l i nói có c" s và có uy tín nên c m i ng i l$ng nghe, xem tr ng... Nh ng ai c ng bi t, c sách tr c tiên là giúp mình càng t t h"n. 7
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu II. Các y u t nh h ng nt c c 1. Y u t ch quan i u quan tr ng nh t c hi u qu có l là thái . C n ph i gi m t thái l c quan và t tin là mình có th làm c và làm d dàng. Scott Bonstein dùng câu: "It's easy, and I like it" t nói v i mình tr c khi c. B n có th nói: "chuy n nh# nh con th# b# vào gi#" T th ng,i và môi tr ng c: c n t o cho mình m t môi tr ng th t tho i mái, g n gàng. Ng,i ngay ng$n trên gh , hai chân (t th/ng th$n trên sàn, th/ng l ng. Ánh sáng c n ph i . N u mùa ông ng,i c sách trong ch n thì thôi r,i, sáng ra nhi u khi th y quy n sách l i th i qu n queo n m góc nào ó. Sách c n c (t th/ng trên bàn 2. Y u t khách quan T c c c ng ph. thu c vào ngôn ng và th lo i sách Th c ra c nhanh c ng ã c nghiên c u nhi u nh ng không ph i c ph "ng pháp c a n c ngoài là có th áp d.ng c Vi t Nam, tôi xin ch' ra vài ví d.: - V i ti ng Anh, cách t duy và cách vi t c a sách n c ngoài là ki u tr c ti p (direct), t c là i vào v n m t cách tu n t . N u ai h c vi t lu n ti ng Anh chu!n m c c ng th y cách vi t c a h là t các ý l n chia thành các ý nh# h"n liên ti p, vì v y, nhi u khi c m t o n b n ch' c n c câu m là ã g n nh n$m c n i dung, ph n bên trong ch' là i sâu v chi ti t. - V i ti ng Vi t và v n hóa Á ông, ki u t duy l i ki u vòng vèo, do v y khi c ta c ng ch a th hi u ý tác gi nói gì, nhi u khi câu quan tr ng l i n m ch) r t khó tìm. - V i ti ng Nh t/ Trung: h là ch t ng hình, do v y vi c s& d.ng k thu t nâng t c c c ng r t thu n l i. Do m$t ta nh n d ng hình nh nhanh và 8
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu t t h"n ch vi t, khi c ch t ng hình c ng kích thích óc t ng t ng, t duy nhanh h"n. - Ph. thu c nhi u vào cách vi t sách: + Truy n: c r t nhanh vì chúng ta quy chi u, t ng t ng d dàng và nhanh chóng s ng trong ng c nh c a câu chuy n. + Sách t h c: c c ng r t nhanh, các sách teach yourself c a n c ngoài mà d%ch ra ti ng Vi t thì ta c m t bu i c ng c vài cu n. + Sách giáo khoa, tri t h c, lý lu n: không th c nhanh, vì m)i câu ch th ng c nghi n ng+m k , có khi ta c m t câu mà ph i r t lâu m i hi u h t ngh-a c. III. Gi i thi u m t vài ph ng pháp c sách 1. M t s ph ng pháp c thông th ng: Th c ra, vi c luy n cho mình 1 ph "ng pháp c có th còn ph. thu c nhi u y u t , có nh ng ng i r t d dàng c nhanh, có ng i mu n c nhanh thì qu là m t khó kh n c c l n. Vi c c sách nhanh có nhi u ph "ng pháp nh ng có l cách c này thu c lo i dân dã, d ti p thu. u tiên là cách c sách v n h c, truy n c, ti u thuy t... dùng gi i trí: - c nh ng th ch' gi i trí thì ko c n quá c g$ng c hi u, chúng ta có th c qua, l t th t nhanh, s có nh ng n t ng l u vào u chúng ta. Khi có o n này hay, ho(c o n nào ko hi u, ko liên k t c v i nhau chúng ta có th c l i o n ó ho(c c l i c truy n. Chúng ta có th c t ng o n 1 lúc, và có th b# qua nh ng ch) ko quan tr ng, di n t dài dòng, ki u nh nh ng ch) t hình dáng con ng i, hay là m(c gì, thích n gì... cái ó ko quan tr ng t i n i dung cho l$m. 9
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu Th c ra nói cái này h"i th a, b i n u ã là c gi i trí thì th ng ko quan tâm n k t qu , mà dù có quan tâm thì ch' là nh c bao nhiêu, ho(c c ng là r)i th i gian, ko c n thi t ph i c nhanh. - Cách c tài li u tham kh o, sách khoa h c: u tiên cl t qua 1 l n, có th ý nh ng ch) c n l u ý. L n c này ko yêu c u ph i hi u, nh ng yêu c u là ko c b# qua 1 dòng nào c , nh ng v+n ph i c th t nhanh, l t qua m$t thui, l u l i c gì ko quan tr ng c l i l n 2, c ch m, soát các ý, liên k t l i các ý, t gi i quy t nh ng gì mình th y còn khúc m$c, giai o n này nên g ch l i nh ng ý chính, c n l u ý. c l n 3: l i c th t nhanh, xem l i xem mình ã thu nh p c gì, có gì còn th$c m$c thì nên (t m t d u ch m h#i to ùng ó và ... i h#i. Có m t i u các b n nên l u ý khi c sách, ó là nên quan tâm t i m.c l.c và l i nói u. Có m t thói quen c a tôi là dù c quy n sách nào, th m chí là t i n tôi c ng c l i nói u tr c, ch' là ph n gi i thi u sách, nh ng nó có ý ngh-a r t l n: m t s sách thì l i nói u là gi i thi u tóm t$t n i dung và gi i thi u các t vi t t$t, m t s sách thì ch' là gi i thi u ngu,n g c c a cu n sách. Nh ng dù th nào i ch ng n a thì l i nói u th ng gây thi n c m cho ng i c v cu n sách, do ó n u có th c h t l i nói u thì th ng r t có c m tình v i quy n sách, i u ó giúp chúng ta có tâm lý c h"n. - Cách c th t nhanh khi ... ki m tra bài: gi m.c l.c, tìm tên bài c n tìm, gi vào bài ó, gi ra các ch "ng, c m)i o n trong bài vài ba ch là có th tìm ra o n mình c n tìm. M t ph "ng pháp khác c ng có nhi u i m chung v i ph "ng pháp trên. Th ng thì trong m)i quy n sách 20% s trang sách s ch a 80% n i dung c quy n sách. Khoa h c ã ch ng minh là m t ng i bình th ng hi u su t c cao nh t t c là x p x' 80% n i dung. Chúng ta u là nh ng ng i bình th ng. c ít nh t 2 l n/quy n sách (trung bình 300 trang). 10
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu L n m t không ph i là c mà là l.c l i quy n sách tìm ki m 20% s trang sách ch a 80% n i dung (t c là vào kho ng 50 - 60 trang). M t kho ng 2 ti ng cho l n th nh t. L n hai, ta mang nh ng trang ó ra c và hi u rõ ràng thêm. Rõ ràng, nh ng cách c trên ây ang c r t nhi u ng i áp d.ng. Tuy nhiên, hi u qu c a nó mang l i thì c n ph i xem xét. V y, các ph "ng pháp c khác có hi u qu h"n không? Chúng ta hãy cùng tìm hi u ph n sau… 2. Ph ng pháp Skimming reading c là m t k n ng quan tr ng trong. c hi u qu giúp h c viên thu th p c nhi u thông tin c n thi t và có t duy t ng quan v m t v n . Trong t t c các bài ki m tra u có m t ph n ki m tra các k n ng c. Skimming (k n ng cl t, c nhanh) là m t trong nh ng k n ng quan tr ng và r t h u ích trong nhi u tr ng h p. u tiên, b"ng cách cl t nhanh qua o n v n, ng i c s# có c cái nhìn t ng quát v n i dung, v n phong và c$u trúc c a bài v n ó. Skimming cho phép h c viên n$m c ý chính trong bài m t cách nhanh chóng vì skimming có ngh-a là nhìn l t nhanh qua bài c bi t xem bài ó vi t v cái gì. B n hãy nói cho h c viên bi t cách c nhanh, cl t và m t s m*o nh# c nhanh mà v+n b$t c úng ý chính. Th! hai, cl t n mb t c quan i m c a tác gi v v$n , ch i m c c p trong bài c: K n ng skimming r t h u ích khi b n mu n t duy sâu h"n trong nh ng bài c b ng cách tìm ra quan i m c a tác gi m t cách nhanh chóng. i u này r t quan tr ng vì c không ch' l y thông tin mà còn bi t xem quan i m c a tác gi v v n mà h nêu ra: ,ng tình, ph n i hay trung l p. 11
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu Khi c nhanh tìm ra quan i m c a tác gi , ta không c n ph i ct tc t ng t , t ng ch mà ch' c m t vài t quan tr ng thôi. Nh ng t ó có th là danh t , ng t ho(c tính t , th m chí c các t n i. Ta không c n i vào c chi ti t t t c các t trong câu, mà ch' c n c qua nh ng t c g ch chân c ng có th hi u c tác gi này không thích nó. Cu i cùng, cl t n m c lô-gíc trình bày c a bài. ôi khi chúng ta c n bi t ngay c u trúc c a m t bài v n ho(c m t cu n sách mà không c n ph i c c m t o n v n hay m t bài dài lê thê. K n ng skimming s r t h u ích trong tr ng h p này. Ta c n n$m b$t c nh ng t nào, d u hi u nào nên chú ý t i tìm ra lô-gíc trình bày c a bài. ó là các marking words (t d u hi u) nh : because (vì), firstly ( u tiên), secondly (th hai), finally (cu i cùng), but (nh ng), then (sau ó), includes (bao g,m) và nh ng t ch' th i gian khác, v.v. Nh ng t này s giúp cho ng i c nhanh chóng nh n ra o n v n c trình bày theo cách nào: listing (li t kê), comparison-contrast (so sánh- i l p), time-order (theo th t th i gian), và cause-effect (nguyên nhân-k t qu ). B n th y y, k n ng skimming r t quan tr ng vì v y hãy c g$ng thành th o n u b n c m th y nó phù h p v i mình. 3. Ph ng pháp c ng c PP c ng c s giúp b n ti t ki m m t kho ng th i gian kha khá v i ph "ng pháp c ki u c , c t ng dòng m t, tuy nhiên khi b n m i t p thì s g(p khá nhi u khó kh n do: + Chúng ta t bé c d y là c ct u n cu i, li n m ch, c sai hay không hi u thì thì quay l i. Vô tình ta ã t o ra m t l i mòn trong não v cách c, g(p b t c tài li u nào c ng có thói quen nh v y. 12
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu + Ph "ng pháp c này i ng c l i v i truy n th ng ó nên yêu c u kh n ng ghi nh ng$n h n l n (theo t ng c.m t m t) và t ng h p, hi u thông tin cao. Bình th ng khi c ta th ng theo h ng sau: >>>>>>>>>>>>>> ( c) > ( c) …. V i cách c truy n th ng nh trên, ta m t i h/n m t kho ng th i gian dùng cho vi c a m$t v . Nh ng khi ã luy n c nó thì kh n ng c hi u c ab ns c c i thi n rõ r t. N i dung c b n c a ph ng pháp c ng c: Tr c khi c: - Chu!n b% tinh th n: Nh$m m$t, th sâu hít dài, relax vài giây. - Xác %nh m.c ích: Gi qua vài trang sách, xem cu n sách ó nói cái gì, mình c n i u gì t cu n sách ó. Ta có th c ph n m.c l.c, tóm t$t các ch "ng… n$m b$t c u trúc c a nó . Quan tr ng nh t là xác %nh xem "tác gi mu n nói gì v i mình?” Và “Mình c n nh ng gì?" Cách c ng c - Dòng 1: c ti n >>>>>>>>>>>>> Theo l t nhiên thì ph n # s là ph n ta nh nh t, vì v a c xong… còn ph n da cam là ph n ã b% "nh t" i khi ta c sang ph n #. - Dòng 2: c lùi
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu Ta có th ti t ki m c m t kho ng th i gian nh# a m$t, chuy n ph n n ng l ng ó vào não phân tích cái b% " c ng c" kia . ây là m t ph "ng pháp khó. N u nó làm b n thích thú, t i sao chúng ta không th& luy n t p? “Có công mài s$t, có ngày nên kim”… 4. Ph ng pháp c Multilines Th ng thì khi chúng ta nhìn m t hình v trên gi y, chúng ta s nhìn các nét c a hình ch không nhìn ph n gi y tr$ng xung quanh. Vì vây, m$t c a b n ch' t p trung vào ph n nh#. Và khi c sách b n c ng s theo l i ó, ch' nhìn vào các ch , kh n ng bao quát tài li u r t h n ch … m r ng kh n ng bao quát c a m$t, kh n ng t ng h p, hi u c a não thì c 2 dòng là m t ph "ng pháp t p luy n khá thú v%. N i dung c a nó "n gi n ch' là: B n c g$ng nhìn vào kho ng tr$ng gi a 2 dòng, và tìm cách hi u c 2 dòng (trên và d i)... ây là m t ph "ng pháp òi h#i s t ng quát r t cao ,ng th i mu n thành công b n ph i hi u c v n phong và i ý c a tác gi mu n nói t i. Có th k t h p ph "ng pháp này v i ph "ng pháp c ng c. T c c c a b n s t ng lên r t r t nhi u l n y! 5. Ph ng pháp PhotoRead a. M t s hi u bi t c n b n Nh các b n ã bi t - não trái c a chúng ta m nhi m ph n ngôn ng , ch vi t.. khi c sách theo các ph "ng pháp truy n th ng yêu c u s t p trung cao khá l n n$m b$t c h t thông tin - và khi b n càng c g$ng t ng t c c lên, thì não càng m t m#i ,ng th i kh n ng hi u s gi m xu ng theo th i gian. Ph "ng pháp PhotoRead s khi n cho c 2 ph n não b c a b n ho t ng, l u chuy n thông tin m t cách nhu n nhuy n. S chia s công vi c gi a 2 ph n não trong ph "ng pháp PhotoRead s giúp b n không ph i c t ng ch m t 14
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu n a, mà toàn b thông tin trang sách s c "photo" vào bán c u não ph i, ph n m nhi m t duy v hình nh. b. M t s l u ý Và vi c b n có thành công v i ph "ng pháp này hay không, chính là b n có h c c cách "inview" – liên k t nh ng trang thông tin c photo. Yêu c u c a ph "ng pháp: B n ch' c n là ng i bình th ng, không c n quá cao siêu nh ng b n c ng khó có th thành công c n u b n: + Không kiên trì luy n t p - th& nghi m. + Không tin vào "n ng khi u ti m tàng" c a b n, c ng nh b n thân ph "ng pháp này. + Quá nôn nóng th c hi n, b# qua các b c c n b n. + Luy n t p trong tr ng thái c ng th/ng, stress. c. T ng quan v các b c Prepare – Preview – Photoread – Inview – RapidRead i. Prepare: a c" th v tr ng thái t t nh t c. - a c" th vào tr ng thái ngh' ng"i th giãn, quên i m i phi n mu i lo âu trong cu c s ng, c ng nh s lo l$ng v vi c photoread này có em l i hi u qu th c s hay ko. * th giãn, b n có th làm theo các cách sau: a/Tangerine Technique: Tr c khi c, t ng t ng tay trái b n có m t qu quýt, b n có th c m giác c nó, s th y nó, ng&i th y mùi c a nó... hãy t ng t ng b n tung nó lên, và dùng tay ph i b$t l y, l i tung lên ti p... tung h ng 2-3 l n thì nh* nhàng (t qu quýt t ng t ng ó lên u và… B$t u c… b/T ng t ng: b n ang ng,i âu ó và nhìn chính b n ang c sách ho(c ang có 1 chú v*t u trên u b n trong lúc b n c sách. c/Tr c khi c, nên nhe r ng c i m t cái ( hi u c c" s c a các cách làm t m g i là "quái d%" bên trên các b n có th tham kh o trong các tài li u chuyên v PhotoReading) 15
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu R,i, gi thì (t câu h#i: +B n c tài li u này nh m m.c tiêu gì? + Tài li u này có quan tr ng v i b n nh th nào? + B n mu n hi u và nh bao nhiêu % nh ng tri th c mà tài li u mang l i? + B n mu n dành bao nhi u th i gian c và hi u nó c ng nh th#a mãn m.c tiêu b n ra? Ta có th phân b th i gian cho công tác chu!n b% nh sau: 30 giây: L t nhanh bìa sách, m.c l.c, l i gi i thi u... --> rút ra c m.c tiêu c sách c a b n 2 – 3 phút sách tr c m(t, nh$m m$t xác %nh m.c tiêu b ng cách tr l i các câu h#i. 1-2 phút th giãn, th sâu hít dài, làm vài ng tác cho tâm trí tho i mái và b$t u sang b c 2… ii. Preview: Khám phá, tìm hi u c$u trúc tài li u M.c ích là hi u c u trúc, các t v ng s& d.ng trong tài li u c n c và quy t %nh xem b n s i sâu tìm hi u ph n nào c a tài li u. a/ Kh o sát tài li u - Chú ý n m.c l.c, t a , l i gi i thi u, n m s n xu t, nhà xu t b n, tên tác gi ... - Các ch) in nghiêng, in m,chú thích, , th% minh h a, nh ng câu h#i, ph n tóm t$t c a tài li u .. C g$ng hi u c ý , c a tác gi c ng nh m ch vi t c a tài li u. * L u ý không nên dành quá nhi u th i gian cho ph n này: + Bài báo ng$n: t i a 30 giây. + Bài báo dài: t i a 3 phút. + 1 quy n sách: t i a 5 phút. 16
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu b/ Ghi chú t v ng Công vi c này giúp não b n ghi nh l i các t v ng quan tr ng, và khi b n photoread nó s t tìm ki m, k t n i các t v ng này thành m t m ch chính giúp b n có nh ng n t ng m nh m v tài li u. + Các t v ng quan tr ng th ng c in nghiêng, in m, và t n s xu t hi n r t nhi u. B n có th l t th& 20 trang sách, nh ng t nào gây n t ng v i b n nhi u nh t thì ó là t ta c n. + ghi chú, các b n có th dùng ph "ng pháp B n , t duy c a Tony Buzan. Khuy n ngh%: ghi chú càng ng$n g n càng t t. - Nên ghi chú trong u 5-10 t i v i 1 bài báo. - Vi t ra gi y 20-25 t v i 1 cu n sách. (th i gian dành cho vi c nay` kho ng 2-5 phút) c/ Quy t %nh xem ph n nào khi n b n quan tâm nh t trong tài li u? ph n nào b n s i sâu? ph n nào b n th y ko c n thi t? M t s l i th ng m c ph i khi PREVIEW. - o n v n hay quá, khi n b n c nó quá k-. i u này s làm m t i tính ch t c a PREVIEW. - Th i gian PREVIEW > 8 phút ^^ iii. Photoread: Photo nh ng trang thông tin vào não - Tr c khi PHOTO READ 1 n 2 3t 456t th 789n, 2 thông tin 2 b c tr c th m :;o 9o 1 n. ?9y ng,i m t @Ach
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu @I2khi @Kn c c luôn @ 2trang GAch @Lng m t D6c y ch ) n u 1 n c trang GAch theo 5;ng J c. ?9y t p 1;i t p >;y :;21 n G 2th y r ng tôi >Ii 6ng: T ng t ng gi a trang &'ch ()*m t ng th+ng2F 2t 2trên xu ng, 1 n G 2 a m$t >5*2>5;ng >5En theo ng th/ng >;y (nh tôi 92>Ii 2trên r,i y, 5En C;2>5En, không c C;2 c ^^), l t ch m t 2trên xu ng, D;m sao 2@ m nh n c 4 7Ic gi y. ME2m$t 1 n 5B;n 5En @ a 1 n G 2 c m 2 r ng h"n, c53nh :E2 th 2 1 n >5En th y c nhi u ch 2h"n. Tuy nhiên @5'2>5En nh th 2>;y thôi Ii trong u, 1 n 59y c >5*2>5;ng nh tôi 92>Ii, ng c 2g$ng c D;m 7E2:E2@;ng c 2 c 1 n @;ng không c c nhi u, ,ng th i trong D6c c 1 n @I2th 2 m to ( t c D;245At âm ;y G 2D;m cho thanh QR n @ a 1 n không t 2 ng 45At âm ti ng >Ii trong u, hay >Ii @Ach F5Ac D;2ta ang c ch 2>9o b 2không cho >I2t 2 ng Anh v n… M t l n n a, nh 2 r ng 45 i h t s c ;y). H n 59y Ap J.ng ph "ng 45Ap >;y cho t t @ 2 nh ng b c c, bao g,m PREVIEW, PHOTO READ, INVIEW, RAPID READ… -2T2b c th 2 3 >;y, bây gi 2@56ng ta G 2 i sâu h"n :;o chi ti t @ a quy n GAch. Tuy nhiên, i :;o chi ti t
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu n u không c n ;y D;2>5En c t t @ 2m(t ch 2 (nh 2 D;2 không c 1#2 GIt b t FE2 th 2 7E), ,ng th i ghi ra gi y t t @ 2 nh ng thông tin c n thi t ( @53nh OAc D;2 Mind Map I). Trong khi c, 59y không ng ng (t câu 5#i :;2
- Di n àn th o lu n k n ng m m K n ng c hi u qu V y D;2 @56ng ta 92 xong ph n INVIEW, @5'2 @Kn m t b c cu i @Lng n a thôi, I2D;2RAPID READ (hay 7 i D;2REVIEW cho ng$n 7 n @ ng c). v. RapidRead: Scan m t l tt u n cu i tài li u - ây D;2b c cu i @Lng, C.c 3ch @ a b c >;y D;2ghim ch(t C i th 21 n 92 c :;o 9o. Tr c tiên 59y c D i quy n GAch m t l n n a t 2 u n cu i. Trong D6c c 1 n @I2th 2thay it c 2 c; v i nh ng ch)2 c r,i
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học