Xem mẫu

  1. KỊCH BẢN BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU TRONG THẾ KỶ 21 Ở VIỆT NAM --------------------------------------------------- TS. Hoàng Đức Cường hdcuong@vkttv.edu.vn
  2. NỘI DUNG TRÌNH BÀY: 1. Biến đổi khí hậu toàn cầu và các kịch bản phát triển KTXH trong thế kỷ 21 2. Phương pháp xây dựng các kịch bản biến đổi khí hậu cho một khu vực nhỏ 3. Một số kết quả ban đầu cho khu vực ven biển Trung Bộ 4. Thảo luận
  3. 1. Biến đổi khí hậu toàn cầu và các kịch bản phát triển KTXH trong thế kỷ 21 (Nguồn: TAR/IPCC-2001 AR4/IPCC-2007) 1860- 2000 1000- 2000
  4. 1. Biến đổi khí hậu toàn cầu và các kịch bản phát triển KTXH trong thế kỷ 21 (Nguồn: TAR/IPCC-2001 AR4/IPCC-2007) Dân số tăng đều, phát Tăng trưởng kinh tế rất triển kinh tế chủ yếu nhanh, dân số đạt đỉnh theo khu vực, tăng cao vào giữa thế kỷ trưởng kinh tế và thay sau đó giảm, xuất hiện đổi kỹ thuật chậm hơn các kịch bản khác (cao) nhanh nhiều công nghệ hiệu quả (A1FI, A1B, A1T) Chú trọng các giải pháp khu Dân số phát triển vực về kinh tế, như A1, thay đổi xã hội và môi nhanh hơn về cấu trúc, hướng tới trường bền nền kinh tế dịch vững. Dân số vụ và thông tin, tăng đều nhưng giảm cường độ vật chậm hơn A2, liệu, đưa ra nhiều công nghệ sạch, phát triển kinh tế hiệu quả. Có nhiều vừa phải, tốc độ giải pháp kinh tế, chậm hơn nhưng xã hội môi trường thay đổi kỹ thuật bền vững nhưng nhiều hơn A1 và không có những B1 (vừa) sáng kiến mới về khí hậu (thấp) 40 KỊCH BẢN
  5. 1. Biến đổi khí hậu toàn cầu và các kịch bản phát triển KTXH trong thế kỷ 21 CÁC KỊCH BẢN PHÁT THẢI KHÍ NHÀ KÍNH Trong khí quyển CO2, CH4, N2O, SO2 là nh ững khí chính gây ra hiệu ứng khí nhà kính. Nồng độ phát thải các khí này là cơ sở cho vi ệc xây dựng các kịch bản biến đổi khí hậu. Dưới dây là các kịch bản phát th ải khí nhà kính khác nhau ứng với các kịch bản phát triển KTXH khác nhau trong thế kỷ 21: (Nguồn: TAR/IPCC-2001) (Nguồn: AR4/IPCC - 2007) A1FI, A2 (CAO) B2, A1B (VỪA) A1T, B1 (THẤP)
  6. 1. Biến đổi khí hậu toàn cầu và các kịch bản phát triển KTXH trong thế kỷ 21 CÁC KỊCH BẢN BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU TOÀN CẦU Trên cơ sở các kịch bản phát thải khí nhà kính, người ta đã xây dựng nên các kịch bản biến đổi khí hậu đối với nhiệt độ, lượng mưa và mực nước biển. Trong đó, các kịch bản chính được quan tâm nhiều nhất là kịch bản về nhiệt độ, kịch bản v ề lượng mưa và kịch bản về nước biển dâng. Dưới đây là các kịch bản biến đổi nhiệt độ, lượng mưa và nước biển dầng quy mô toàn cầu (Nguồn: AR4/IPCC - 2007) A1FI, A2 (CAO) B2, A1B (VỪA) A1T, B1 (THẤP)
  7. 2. Phương pháp xây dựng các kịch bản biến đổi khí hậu cho một khu vực nhỏ - Mô hình toàn cầu - Statistical Dowscaling - MAGICC/SCENGEN - Tổ hợp - Đồ họa - Mô hình động lực -Các phương pháp nội, ngoại suy 2 4 °N Tr u n g qu è c 2 2 °N 2 0 °N L µ 1 8 °N o Q § . H o µ n g Sa 1 6 °N Th ¸ i La n 1 4 °N 1 2 °N C¨ m pu c h ia 1 0 °N 8 °N g Sa Tr­ ên 6 °N Q § . 1 00°E 1 0 2 °E 1 0 4 °E 1 0 6 °E 108°E 1 1 0 °E 1 1 2 °E 1 1 4 °E
  8. 2. Phương pháp xây dựng các kịch bản biến đổi khí hậu cho một khu vực nhỏ Từ sản phẩm của mô hình toàn cầu, ta xây dựng các kịch bản BĐKH cho khu vực nhỏ dựa trên các phương pháp chính sau: 1. Mô hình động lực: - RegCM – Regional Climate Model của NCAR/Hoa Kỳ, ICTP/Ý - PRECIS - Providing REgional Climates for Impacts Studies của Trung tâm Hadley, Anh 2. Statistical Downscaling: - SDSM: Statistical DownScaling Model của Cơ quan Môi trường Anh và Xứ Uên 3. “Non-climatic” - MAGICC/SCENGEN: Model for Assessment of Greenhouse-Gas Induced Climate Change/A Regional Climate SCENario GENerator của NCAR/Hoa Kỳ và CRU/Anh phối hợp phát triển
  9. 2. Phương pháp xây dựng các kịch bản biến đổi khí hậu cho một khu vực nhỏ Statistical Downscaling: Perfect Prognosis (PP), Model Output Statistics (MOS) Model Output Perfect Prognosis (PP) Statistics (MOS) Xác định Số liệu Reanalyse theo lưới Số liệu mô hàm (1961-1990) phỏng của mô chuyển hình (ECHAM, (Transfer HadCM,…) Số liệu quan trắc địa phương function) 1961-1990 (1961-1990) Kịch bản biến đổi khí Chän hµm chuyÓn hậu theo lưới toàn cầu (TF) Kịch bản biến đổi trong thế kỷ 21 (có thể khí hậu cho khu vực sử dụng trực tiếp hoặc nhỏ thông quan phần mềm MAGICC/SCENGEN)
  10. 2. Phương pháp xây dựng các kịch bản biến đổi khí hậu cho một khu vực nhỏ MAGICC lµ sù tæ hîp c¸c m« hình vÒ chu trình khÝ trong khÝ quyÓn, khÝ hËu vµ băng tuyÕt. MAGICC cho phÐp ­íc l­îng nhiÖt ® é trung bình toµn cầu vµ c¸c hÖ qu¶ vÒ mùc n­íc biÓn d© thªm theo những ph­ ng ¬ ¸n ph¸t th¶i kh¸c nhau cña khí nhµ ng kính vµ sol khÝ. SCENGEN - m« hình t¹o kÞch b¶n biến đổi khÝ hËu khu vực trªn c¬ së kÕt hîp kÕt qu¶ MAGICC vµ mét lo¹t thùc nghiÖm c¸c m« hình hoµn l­u chung, m« hình kÐp khÝ quyÓn - ® d­¬¹i ng, liªn kÕt chóng víi sè liÖu quan tr¾c khÝ hËu c¸c vïng. Thêi kú chuÈn: 1961-1990. KÕt qu¶ cña SCENGEN ® thÓ hiÖn ­îc theo l­íi. Phiªn b¶n míi nhÊt - Version 5.3 cã ® ph© gi¶i lªn ® é n Õn 2,5x2,5 ® kinh é vÜ.
  11. 2. Phương pháp xây dựng các kịch bản biến đổi khí hậu cho một khu vực nhỏ Sản phẩm của SCENGEN: - Mức độ tăng của nhiệt độ (từng 5 - 10 năm một, tối đa đ ến năm 2100 so với năm 1990 hoặc 2000) - Thay đổi của lượng mưa (%) - Độ phân giải theo ô lưới của mô hình GCM hoặc AOGCM - Thời gian: 12 tháng, năm và 4 mùa 3 tháng (XII,I,II – III,IV,V – VI,VII,VIII và IX,X,XI) - Có thể sử dụng các phần mềm đồ họa xử lý kết quả như Surfer, GraDS,... - ...
  12. 3. Một số kết quả ban đầu cho khu vực ven biển Trung Các kịch bản biến đổi khí hậu cho Việt Nam đã được xây dựng Bộ C¸c kÞch b¶n khÝ hËu cho VÖt Nam vµ c¸c khu vùc cña ViÖt Nam ® · ® x© dùng trªn c¬së ph© tÝch c¸c nguån th«ng tin chñ yÕu sau: ­îc y n - C¸c ph­¬ ¸n BĐKH trªn ph¹m vi toµn cÇu vµ trªn khu vùc Đ«ng Nam ¸. ng - KÕt qu¶ tÝnh to¸n vµ kÕt luËn vÒ tÝnh chÊt, møc ® biÕn ® xu thÕ é æi, biÕn ® cña c¸c ® æi Æc tr­ng yÕu tè khÝ hËu trong thêi gian kho¶ng 30 – 40 năm gÇn ® y.© - C¸c nhËn ® Þnh vÒ nguyªn nh© t¹o thµnh BĐKH ë tõng khu vùc, bao n gåm xu thÕ nãng lªn toµn cÇu, biÕn ® trong c¬cÊu khÝ hËu, ¶nh h­ëng æi cña nh© tè ® ph­¬ vµ ho¹t ® n Þa ng éng cña hiÖn t­îng ENSO. Tæng hîp th«ng tin tõ c¸c kÞch b¶n khÝ hËu cho ViÖt Nam vµo c¸c năm 2010, 2050 vµ 2070 vµ tõ Th«ng b¸o quèc gia ® tiªn vÒ BĐKH Çu (2003), cã thÓ rót ra mét sè ® iÓm chÝnh sau: - NhiÖt ® sÏ tăng kho¶ng 0.3 - 0.50C vµo năm 2010; 1.0 – 2.00C vµo năm é 2050 vµ 1.5 – 2.50C vµo năm 2070. Những khu vùc cã møc ® tăng nhiÖt é ® cao nhÊt lµ T© B¾c vµ ViÖt B¾c. é y - L­îng m­a mïa m­a biÕn ® éng vµo kho¶ng 0 – 10% vµo c¸c năm nãi trªn. N¬ cã møc ® biÕn ® i é éng lín nhÊt vÒ l­îng m­a lµ Trung Bé (B¾c Trung Bé, Trung Trung Bé vµ phÇn b¾c cña Nam Trung Bé). - N­íc biÓn d© kho¶ng 5 cm/thËp kû vµ sÏ d© 33 – 45 cm vµo c¸c ng ng
  13. 3. Một số kết quả ban đầu cho khu vực ven biển Trung Bộ Thông báo quốc gia lần thứ nhất về BĐKH (2003)
  14. 3. Một số kết quả ban đầu cho khu vực ven biển Trung Bộ DIỄN BIẾN VỀ NHIỆT ĐỘ (1930-2007) ĐỒNG HỚI QUY NHƠN NHA TRANG I VII Năm
  15. 3. Một số kết quả ban đầu cho khu vực ven biển Trung Bộ DIỄN BIẾN VỀ LƯỢNG MƯA ĐỒNG HỚI QUY NHƠN NHA TRANG XII,I,II VI,VII,VIII Năm
  16. 3. Một số kết quả ban đầu cho khu vực ven biển Trung Bộ Các phương pháp ứng dụng cho vùng ven biển Trung Bộ: Tổ hợp, Statistical Dowscaling, ứng dụng phần mềm MAGICC/SCENGEN
  17. 3. Một số kết quả ban đầu cho khu vực ven biển Trung Bộ Mức tăng nhiệt độ trung bình (0C) qua các thập kỷ so với giai đoạn 1961-1990 của khu vực ven biển Trung Bộ ứng với các kịch bản phát thải cao (A1FI), vừa (B2) và thấp (B1) Bắc Trung Bộ
  18. 3. Một số kết quả ban đầu cho khu vực ven biển Trung Bộ Mức tăng nhiệt độ trung bình (0C) qua các thập kỷ so với giai đoạn 1961-1990 của khu vực ven biển Trung Bộ ứng với các kịch bản phát thải cao (A1FI), vừa (B2) và thấp (B1) Nam Trung Bộ
  19. 3. Một số kết quả ban đầu cho khu vực ven biển Trung Bộ Mức tăng nhiệt độ trung bình (0C) và mức thay đổi lượng mưa (%) qua các thập kỷ so với giai đoạn 1961-1990 của khu vực Bắc Trung Bộ (Đồng Hới) ứng với các kịch bản phát thải cao (A1FI), vừa (B2) và thấp (B1) Nhiệt độ Lượng mưa Kịch Kịch 2020 2050 2070 2100 2020 2050 2070 2100 bản bản Cao 0.54 1.60 2.75 4.12 Cao -1.5 -4.8 -8.0 -11.8 XII-II V ừa 0.54 1.49 2.12 2.75 XII-II Vừa -1.4 -4.3 -6.2 -7.9 Thấp 0.65 1.49 1.81 2.12 Thấp -1.9 -4.2 -5.1 -5.8 Cao 0.35 1.38 2.32 3.64 Cao 1.8 5.6 9.4 13.8 VI-VIII V ừa 0.35 1.19 1.76 2.23 VI-VIII Vừa 1.7 5.0 7.2 9.3 Thấp 0.53 1.19 1.48 1.76 Thấp 2.2 4.9 6.0 6.8 Cao 0.52 1.68 2.73 3.88 Cao 1.3 4.2 7.1 10.3 Năm V ừa 0.42 1.47 2.10 2.62 Năm Vừa 1.2 3.7 5.5 7.0 Thấp 0.63 1.36 1.68 2.10 Thấp 1.7 3.6 4.5 5.2
  20. 3. Một số kết quả ban đầu cho khu vực ven biển Trung Bộ Mức tăng nhiệt độ trung bình (0C) và mức thay đổi lượng mưa (%) qua các thập kỷ so với giai đoạn 1961-1990 của khu vực Nam Trung Bộ (Quy Nhơn, Nha Trang) ứng với các kịch bản phát thải cao (A1FI), vừa (B2) và thấp (B1) Nhiệt độ Lượng mưa Kịch Kịch 2020 2050 2070 2100 2020 2050 2070 2100 bản bản Cao 0.32 1.06 2.05 2.95 Cao -2.6 -8.6 -14.4 -21.1 XII-II Vừa 0.32 1.06 1.56 1.97 XII-II Vừa -2.5 -7.6 -11.1 -14.2 Thấp 0.49 1.06 1.31 1.56 Thấp -3.4 -7.4 -8.8 -10.5 Cao 0.25 0.81 1.38 1.99 Cao 1.1 3.5 5.9 8.7 VI-VIII Vừa 0.25 0.71 1.02 1.32 VI-VIII Vừa 1.1 3.1 4.5 5.9 Thấp 0.30 0.71 0.86 1.07 Thấp 1.4 3.1 3.8 4.3 Cao 0.35 1.13 1.92 2.77 Cao 0.8 2.7 4.6 6.7 Năm Vừa 0.35 0.99 1.49 1.84 Năm Vừa 0.8 2.4 3.5 4.5 Thấp 0.49 0.99 1.20 1.49 Thấp 1.1 2.3 2.9 3.5
nguon tai.lieu . vn