Xem mẫu
- CẬP NHẬT KHUYEÁN CAÙO CUÛA
HOÄI TIM MAÏCH QUOÁC GIA VIEÄT NAM
CH
VEÀ CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ
TAÊNG HUYEÁT AÙP ÔÛ TREÛ EM
NĂM 2008
Tröôûng tieåu ban: GS TS HOAØNG TROÏNG KIM
ng NG NG
Caùc thaønh vieân: GS TS ÑAËNG VAÏN PHÖÔÙC
nh NG
PGS TS PHAÏM NGUYEÃN VINH
TS BS VUÕ MINH PHUÙC
ThS BS ÑOÃ NGUYEÂN TÍN
- KHUYEÁN CAÙO CUÛA
HOÄI TIM MAÏCH QUOÁC GIA VIEÄT NAM
CH
VEÀ CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ
TAÊNG HUYEÁT AÙP ÔÛ TREÛ EM
NĂM 2006
Tröôûng tieåu ban: GS TS HOAØNG TROÏNG KIM
ng NG NG
Caùc thaønh vieân: GS TS ÑAËNG VAÏN PHÖÔÙC
nh NG
PGS TS PHAÏM NGUYEÃN VINH
TS BS VUÕ MINH PHUÙC
ThS BS ÑOÃ NGUYEÂN TÍN
- THA ÔÛ TREÛ EM
Taàn suaát THA ôû treû em: 0.8% - 5%
THA treû em ñang gia taêng do: loái soáng thuï ñoäng
ng ng
ít vaän ñoäng
ng
tyû leä beùo phì taêng
THA treû em coù ñaëc ñieåm ≠ THA ngöôøi lôùn veà:
chaån ñoaùn
ñieàu trò
- NEÂN ÑO HA ÔÛ TREÛ EM
* Treû > 3 tuoåi: neân ño HA, ít nhaát 1 laàn trong khi khaùm
* Treû < 3 tuoåi caàn ño HA khi:
- Tieàn söû sinh non, raát nheï caân, luùc sô sinh coù hoài söùc tích cöïc
- Tim baåm sinh ñaõ/ chöa moå
- Nhieãm truøng tieåu taùi phaùt, tieåu maùu, tieåu ñaïm taùi phaùt
ng
- Beänh thaän, dò daïng ñöôøng nieäu
nh ng ng
- Tieàn söû gia ñình bò beänh thaän baåm sinh
nh
- Gheùp taïng ñaëc
ng
- Beänh aùc tính, ñöôïc gheùp tuûy
nh
- Duøng thuoác coù nguy cô THA
ng
- Beänh heä thoáng coù lieân quan ñeán THA
nh ng
- Taêng aùp löïc noäi soï
- ÑO HA ÔÛ TREÛ EM
Huyeát aùp keá phaûi hôïp / tuoåi & kích thöôc cô theå
TIEÂU CHUAÅN cuûa HA KEÁ theo TUOÅI
Tuoåi Ñoä roäng cuûa baêng
ng Ñoä daøi baêng
Sô sinh 4 cm 5 - 10 cm
Nhuõ nhi 6 12
1 - 5 tuoåi 8 15
6 - 9 tuoåi 10 20
> 10 tuoåi 13 23
Treû lôùn beùo phì 15 30
Ño ôû ñuøi treû lôùn 18 36
- ÑO HA ÔÛ TREÛ EM
Nghæ tröôùc ño HA ít nhaát 5 phuùt
Khoâng aên, uoáng caùc chaát kích thích
ng
Khuûyu tay ñeå ngang tim
yu
OÁng nghe caùch neáp khuûyu 2 cm
ng ch yu
K1: HA taâm thu
K5: HA taâm tröông
K4 laø HA taâm tröông khi K5 coøn nghe ñöôïc ôû möùc 0 mmHg
Neân ghi caû 3 trò soá HA: K1 / K4 / K5
Neân ño HA nhieàu laàn tröôùc khi xaùc ñònh THA
- ÑO HA ÔÛ TREÛ EM
HA cao / HA keá ñieän töû : kieåm tra baèng HA keá Hg
ng
Neân ño HA / 24 g khi chaån ñoaùn THA ôû treû em
- Chuù yù: hieän töôïng THA thoaùng qua, THA do
ng ng
stress, THA
aùo choaøng traéng, tình traïng cöôøng giao caûm ...
ng ng, ng ng
- Xaùc ñònh thôøi ñieåm thay ñoåi HA trong ngaøy
- Trò soá HA chuaån cuûa treû trai Trò soá HA chuaån cuûa treû gaùi
- CHAÅN ÑOAÙN THA ÔÛ TREÛ EM
Beänh nhaân nghi ngôø THA
nh
Ño HA 3 laàn khaùc nhau
Coù THA
HA bình thöôøng
ng
Ño HA / 24 giôø
Theo doõi söùc khoûe
ñònh kyø coù ño HA
THA
THA do aùo
choaøng traéng
ng ng
HA coù giaûm HA khoâng giaûm
Can thieäp ñieàu trò
Can thieäp ñieàu
trò Ño HA hoaëc Ñieàu chænh caùc lieäu
töï ño HA phaùp ñieàu trò theo
keát quaû HA
Ño HA 24 giôø
haøng naêm
ng
- CHAÅN ÑOAÙN THA ÔÛ TREÛ EM
HA b.th HA t.thu & t.trg < 90th precentile / giôùi&tuoåi
i&tuo
Tieàn THA HA > Perc. 90th , < perc. 95th / 3 laàn ño
THA HA t.thu / t.trg ≥ 95th perc. / 3 laàn ño
Giai ñoaïn 1 HA > Perc.95th , ≤ perc. 99th + 5mmHg: ño laïi
HA 2 laàn ñeå xaùc ñònh
Giai ñoaïn 2 HA > perc. 99th + 5mmHg: can thieäp ngay
- THA NGUYEÂN PHAÙT ÔÛ TREÛ EM
TIEÂU CHUAÅN CHAÅN ÑOAÙN
TIEÂU CHUAÅN CHÍNH
• HA t.thu va ø/ hoaëc HA t.trg trg b. sau 3 laàn ño ≥ perc. 95th vaø
ño 3 laàn / 2 - 3 thaùng cuõng cao nhö vaäy
ng
• HA ño / 24 g > perc. 95th vaø khoâng giaûm vaøo ban ñeâm
• Khoâng xaùc ñònh ñöôïc nguyeân nhaân thöù phaùt cuûa THA
TIEÂU CHUAÅN HOÃ TRÔÏ
• Coù toån thöông cô quan ñích ( ñaùy maét, lôùn thaát traùi … )
• Tieàn söû gia ñình THA
• Ñaùp öùng baát thöôøng vôùi caùc stress taâm lyù
ng ng
• THA khoâng lieân quan ñeán hoaït tính renin trong maùu.
- CAÙC YEÁU TOÁ NGUY CÔ THA NGUYEÂN PHAÙT TREÛ EM
Tieàn söû gia ñình: Cha meï coù THA, ÑTÑ, thieáu maùu cô tim.
Beùo phì
Roái loaïn dung naïp ñöôøng
ng
Taêng hoaït tính giao caûm
Taêng hoaït tính renin / maùu
Cheá ñoä aên
Roái loaïn giaác nguû
- CAÙCH KHAÙM & CHAÅN ÑOAÙN THA TREÛ EM
CH
Khai thaùc tieàn söû gia ñình: Cha meï coù Beùo phì, cöôøng giaùp, ñaùi ñöôøng,
ng ng
nhoài maùu cô tim, ñoät quî, Taêng lipid maùu, suy thaän, gheùp thaän.
Coù duøng thuoác: khaùng vieâm: steroid, nonsteroid, Choáng ngheït muõi,
ng ng ng
Chaát kích thích: caffein, Thuoác choáng traàm caûm, Thuoác öùc cheá mieãn
ng
dòch: cyclosporine, amphetamine
Coù giaûm caân hay taêng caân / thôøi gian ngaén ?
Luùc sô sinh coù bò ngaït, coù ñaët catheter TM roán, loaïn saûn pheá quaûn phoåi
Treû coù maéc beänh heä thoáng: Lupus, Vieâm ña ñoäng maïch, Nhieãm truøng
nh ng ng ch ng
tieåu, Beänh ña u sôïi thaàn kinh
nh
- TÌM DAÁU HIEÄU LS GÔÏI YÙ NGUYEÂN NHAÂN THA
Daáu hieäu Nguyeân nhaân coù theå
Sinh hieäu Nhòp tim nhanh Cöøông gíap, u tuûy thöôïng thaän, u
ông ng
nguyeân baøo thaàn kinh, THA
nguyeân phaùt
Chaân coù maïch chaäm vaø HA
ch Heïp eo ñoäng maïch chuû
ng ch
thaáp hôn tay
Maét Thay ñoåi voõng maïc Thöôøng do THA thöù phaùt
ng
TMH Phì ñaïi amydales Roái loaïn thôû khi nguû, ngaùy
Chieàu cao Chaäm phaùt trieån Suy thaän maõn
caân naëng
ng Beùo phì (BMI cao) THA nguyeân phaùt
Maäp phaàn thaân ngöôøi HC Cushing, HC khaùng Insulin
ng
- TÌM DAÁU HIEÄU LS GÔÏI YÙ NGUYEÂN NHAÂN THA
Daáu hieäu Nguyeân nhaân coù theå
Ñaàu vaø coå Maët troøn nhö maët traêng Hoäi chöùng Cushing
ng
Maët Elfin Hoäi chöùng Williams
ng
Coå ngaén Hoäi chöùng Turner
ng
Tuyeán giaùp to Cöôøng giaùp
ng
Da Xanh xao, ñoû, ñoå moà hoäi U tuûy thöôïng thaän
ng
Muïn tröùng caù, raäm loäng
ng ng Hoäi chöùng Cushing, leä thuoäc
ng
steroid
Ñoám cafeù U nguyeân baøo thaàn kinh
Sang thöông daïng ñóa
ng Lupus
Nhieãm naám Tieåu ñöôøng type II
ng
- NHÖÕNG DAÁU HIEÄU LAÂM SAØNG GÔÏI YÙ NGUYEÂN NHAÂN THA
NG
Daáu hieäu Nguyeân nhaân coù theå
Loàng ngöïc
ng Öøc nuùm vuù caùch xa
ch Hoäi chöùng Turner
ng
Aâm thoåi ôû tim Heïp eo ÑMC
Tieáng coï maøng tim
ng ng Vieâm maøng ngoaøi tim, beänh taïo
ng nh
keo, beänh thaän giai ñoaïn cuoái
nh
taêng ure maùu.
OÅ ñaäp baát thöôøng
ng Lôùn thaát traùi, THA keùo daøi
Buïng
ng Khoái u Buôùu Wilms, u tuûy thöôïng thaän, u
ng
nguyeân baøo thaàn kinh.
Aâm thoåi ôû vuøng thöôïng vò Heïp ÑM thaän
ng ng
hoaëc buïng
ng
Sôø ñöôïc thaän Thaän ña nang, öù nöôùc, u thaän
CQ sinh duïc Ambiguous/virilization Taêng sinh thöôïng thaän baåm sinh.
ng
- LAØM XEÙT NGHIEÄM GIUÙP XAÙC ÑÒNH NGUYEÂN NHAÂN
Nguyeân nhaân gôïi yù Xeùt nghieäm
1. Thaän
• Beänh chuû moâ thaän
nh • TPTNT, chöùc naêng thaän, xaï hình thaän, sinh thieát
thaän, Hct, ion ñoà.
• Beänh maïch maùu thaän
nh ch • Noàng ñoä renin trong maùu + xaï hình thaän tröôùc vaø 1
ng
giôø sau uoáng captopril, sieâu aâm Doppler ñoäng maïch
ng ng ch
thaän, CT maïch maùu thaän, chuïp ñoäng maïch thaän.
ch ng ch
2. Heïp eo ÑMC
• Sieâu aâm tim, Chuïp ñoäng maïch chuû
ng ch
- LAØM XEÙT NGHIEÄM GIUÙP XAÙC ÑÒNH NGUYEÂN NHAÂN
Nguyeân nhaân gôïi yù Xeùt nghieäm
3. Noäi tieát
• Phì ñaïi ñaàu chi • X quang soï, CT scanner, MRI soï naõo
• Cöôøng giaùp
ng • Sieâu aâm giaùp; T3, T4, TSH; Ñoàng vò phoùng xaï giaùp
ng ng
• Cöôøng phoù giaùp
ng • Calcium/ maùu vaø nöôùc tieåu
• Voû thöôïng thaän
ng
- Hoäi chöùng Cushing
ng • Test dexamethasone, cortisol / nöôùc tieåu 24 g,
ACTH / plasma, CT scanner thöôïng thaän
ng
- Cöôøng aldosterone
ng • Ion ñoà nöôùc tieåu; Renin, hoaït ñoä renin / plasma
nguyeân phaùt Aldosterone/ maùu, nöôùc tieåu sau TTM NaCl 0,9%
CT tìm u tuyeán thöôïng thaän
ng
• U tuyû thöôïng thaän
ng • Metanephrine, cathecholamine, vanilylmandelic
acid, creatinin/ nöôùc tieåu 24 giôø; Cathecholamine
maùu; MRI, CT tìm u tuyeán thöôïng thaän hoaëc buïng
ng ng
- TÌM NHÖÕNG NGUYEÂN NHAÂN THEO LÖÙA TUOÅI
Sô sinh 1. Heïp, huyeát khoái ÑM thaän
2. Dò taät thaän baåm sinh
3. Heïp eo ÑMC
4. Loaïn saûn pheá quaûn - phoåi
Nhuõ nhi 1. Heïp eo ÑMC
2. Beänh maïch maùu thaän
nh ch
3. Beänh chuû moâ thaän
nh
1- 6 tuoåi 1. Beänh chuû moâ thaän vaø vieâm thaän
nh
2. Heïp eo ÑMC
3. Böôùu Wilms
4. Beänh noäi tieát
nh
6 - 10 tuoåi 1. Beänh chuû moâ thaän vaø vieâm thaän
nh
2. Heïp ÑM thaän
3. THA nguyeân phaùt
4. Heïp eo ÑMC
5. Nguyeân nhaân noäi tieát
6. U, böôùu thaän
Thanh thieáu nieân 1. THA nguyeân phaùt
2. Beänh chuû moâ thaän
nh
3. Nguyeân nhaân noäi tieát
nguon tai.lieu . vn