Xem mẫu

KHOA HOÏC QUAÛN LYÙ 43




SỐ 05 NĂM 2018
Khai thác giá trị di sản văn hóa cồng chiêng để

phát triển du lịch ở Gia Lai
ThS. HOÀNG THANH HƯƠNG
Trung tâm Thông tin công tác Tuyên giáo Gia Lai

Đặt vấn đề
Gia Lai là một địa phương
có vị thế quan trọng trong
chiến lược phát triển của khu
vực Tây Nguyên và đang sở
hữu nguồn tài nguyên du
lịch phong phú, đa dạng với
nhiều danh lam thắng cảnh
đẹp hùng vĩ, nhiều di tích văn
hóa-lịch sử tiêu biểu, nhiều
giá trị văn hóa phi vật thể độc
đáo trong đời sống đương đại.
Những giá trị văn hóa truyền
thống của 2 dân tộc thiểu số chỗ ở Gia Lai đó là nghệ thuật thần và vật chất của đồng bào
Bahnar, Jrai ở Gia Lai như: kiến trình diễn cồng chiêng. Cồng DTTS tại chỗ Bahnar, Jrai ở Gia
trúc, trang phục, lễ hội, ẩm chiêng, nghệ nhân, trang Lai, cồng chiêng có tiềm năng
thực, múa, âm nhạc, điêu khắc, phục, các sắc thái biểu cảm, trở thành một sản phẩm du
văn học dân gian... rất độc các bài chiêng buồn bã tiễn lịch đặc trưng nếu chủ thể
đáo và là nguồn tài nguyên đưa trong lễ bỏ mả hay vui vẻ, trình diễn nó cùng cấp ủy,
quý giá để có thể khai thác hân hoan, sôi động trong các chính quyền địa phương biết
phát triển du lịch địa phương. lễ mừng lúa mới, cúng giọt cách khai thác trong đời sống
Hai dân tộc thiểu số Bahnar, nước, cúng nhà rông, mừng hôm nay của cộng đồng các
Jrai hiện đang sở hữu một hệ chiến thắng... cùng nhiều dân tộc Tây Nguyên nói chung
thống các lễ hội gồm: bỏ mả, yếu tố khác của lễ hội đã làm và Gia Lai nói riêng.
lễ mừng chiến thắng, lễ khánh nên một Không gian văn
1. Di sản văn hóa cồng
thành nhà rông, lễ cầu an, lễ hóa cồng chiêng Tây Nguyên
chiêng Gia Lai - Tiềm năng
mừng lúa mới, lễ mừng sức đặc sắc được  UNESCO  công
để phát triển du lịch
khỏe, lễ cúng giọt nước... Các nhận là  kiệt tác truyền khẩu
lễ hội này có sức thu hút đặc và phi vật thể nhân loại cách Gia Lai là một tỉnh miền
biệt với khách du lịch và một đây 13 năm (ngày  15 tháng núi biên giới, nằm trong vùng
yếu tố không thể thiếu trong 11  năm  2005). Với giá trị to tam giác phát triển của khu
các lễ hội của người DTTS tại lớn của nó trong đời sống tinh vực Đông Dương là Việt Nam-
44 KHOA HOÏC QUAÛN LYÙ
Lào-Campuchia, có vị trí rất tin thành phố gọi điện thông Trong một báo về tình
TẠP CHÍ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ MÔI TRƯỜNG




quan trọng trong chiến lược báo, lãnh đạo phường Hoa Lư hình kinh tế - xã hội, chính
phát triển kinh tế-xã hội nói thông báo là đội cồng chiêng sách dân tộc, văn hóa truyền
chung và phát triển du lịch nói của làng có mặt đầy đủ phục thống hai xã biên giới Ia Chía
riêng của vùng Tây Nguyên. vụ các sự kiện chính trị, văn và Ia O của huyện Ia Grai,
Gia Lai có diện tích tự nhiên hóa, văn nghệ một cách nhiệt chúng tôi tổng hợp được vào
trên 15.536 km2; dân số toàn tình, chuyên nghiệp. Hay xa năm 2016, xã Ia O có 517 bộ
tỉnh trên 1,4 triệu người với hơn là tại ngôi làng kháng cồng chiêng, được coi như
34 dân tộc anh em sinh sống, chiến Stơr, thuộc xã Tơ Tung, một hiện tượng điển hình về
trong đó dân tộc thiểu số huyện Kbang, cách thành phố bảo tồn cồng chiêng; trong
chiếm 44,5%, chủ yếu là dân Pleiku hơn 80km, cách đường đó có 202 bộ chiêng quý. Rất
tộc Jrai và Bahnar có quá trình quốc lộ 19 khoảng 10km, cách nhiều làng có số lượng cồng
lịch sử-văn hóa lâu đời. thị trấn Kbang 16km. Làng chiêng lên tới 70 - 80 bộ như:
Stơr được công nhận là Di tích làng Dăng có 86 bộ; làng Cúc
Ở Gia Lai, tại 17 huyện, thị
lịch sử-văn hóa quốc gia năm có 80 bộ; làng Mít Jép có 78
xã, thành phố nhiều buôn làng
1993. Tại khu di tích hiện có bộ; làng Bi có 71 bộ; các làng
DTTS đồng bào Bahnar, Jrai
nhà lưu niệm Anh hùng Núp, Lân, O mỗi làng có 52 bộ cồng
hiện vẫn còn giữ được không
chiêng. Làng có ít cồng chiêng
gian làng truyền thống với nhà rông của đồng bào dân
nhất của xã này là làng Mít
kiến trúc nhà sàn, nhà rông, tộc Bahnar, có các đội cồng
Kom cũng có số lượng cồng
nhà mồ, còn giữ được các lễ chiêng và nghệ hát dân ca giỏi,
chiêng lên tới 27 bộ. Riêng
hội dân gian cùng những nét làm tượng gỗ, đan lát đẹp...
xã Ia Chiă chỉ còn 09 bộ cồng
sinh hoạt cộng đồng, còn giữ Làng được đầu tư tôn tạo và
chiêng [1]. Đây mới chỉ là
được những bộ cồng chiêng nằm cách không xa các điểm
những số liệu về hai xã biên
quý cùng các đội nghệ nhân di tích, điểm du lịch khác như:
giới của một huyện trên địa
cồng chiêng trẻ/già... Điều này thác Hang Dơi, hồ thủy điện
bàn của tỉnh. Cách đây khá
là những điều kiện bước đầu Ka Nak, di tích Vườn mít-Cánh
lâu, vào năm 2003, Sở Văn hóa
để cấp ủy, chính quyền địa đồng Cô Hầu... nên làng Stơr
- Thông tin (nay là Sở Văn hóa,
phương, các nhà đầu tư có thể có khả năng thu hút du khách Thể thao và Du lịch) tiến hành
chú ý đến việc chọn địa điểm, đến tham quan du lịch và giao điều tra di sản văn hóa phi
chọn loại hình di sản, chọn lưu cồng chiêng. Và còn nhiều vật thể trong khu vực người
sản phẩm du lịch đặc trưng những đội cồng chiêng với các Jrai, thống kê được 421 nghệ
để đầu tư khai thác du lịch lâu các nghệ nhân giỏi, tâm huyết nhân thuộc lĩnh vực âm nhạc
dài cho địa phương. Có thể kể đang tích cực truyền nghề lại dân gian. Năm 2005, điều tra
tên một số làng như: làng Ốp, cho thế hệ trẻ trong làng mình trong khu vực người Bahnar,
thành phố Pleiku có không và các làng lân cận như thế thống kê được 1.748 nghệ
gian đẹp, ngay tại trung tâm ở Gia Lai hôm nay như ở các nhân âm nhạc dân gian, chủ
thành phố. Làng có nghề làm làng “Làng Phung (Plei Phun), yếu là sử dụng cồng chiêng.
rượu cần ngon, có nhà rông làng Kép (huyện Chư Păh), Theo thống kê năm 2008, toàn
đẹp, đặc biệt có hai đội cồng Làng Blôm ( huyện Ia Pa), làng tỉnh có 5.655 bộ cồng chiêng,
chiêng trẻ/già một do bí thư Chiêng (huyện Kbang), làng phần lớn là những bộ cồng
đoàn thanh niên của làng phụ Đê Ktu (huyện Mang Yang), chiêng có giá trị cao, trong
trách, một do già làng Ksor Núi làng Ốp (TP. Pleiku), làng Tờ đó, huyện Ia Grai có số lượng
làm đội trưởng. Chỉ cần có sự Nùng (huyện Kông Chro), làng cồng chiêng lớn nhất (1.116
kiện gì, Phòng Văn hóa- Thông Hway (huyện Đak Pơ)”... [3]. bộ/92 làng). Toàn tỉnh lúc đó
KHOA HOÏC QUAÛN LYÙ 45
có khoảng 900 nghệ nhân của con người. Cồng chiêng vui lúc buồn, cứ nghe nhà nào,




SỐ 05 NĂM 2018
đánh chiêng giỏi và hơn 60 có mặt sớm trong hầu hết các làng nào có tiếng cồng chiêng
nghệ nhân biết chỉnh chiêng tộc người đã cư trú lâu đời ở là đồng bào trong làng, bà con
[1]. Những con số đã cho thấy Tây Nguyên. Cồng chiêng là làng gần, làng xa sẽ tìm đến
tiềm năng lớn từ di sản văn một phần máu thịt của văn hoặc để chia sẻ hoặc để chung
hóa cồng chiêng của hai DTTS hóa Tây Nguyên. Ở Gia Lai, hai vui. Cồng chiêng là tài sản của
tại chỗ Bahnar, Jrai trong khai DTTS tại chỗ Bahnar, Jrai đang những gia đình khá giả trong
thác phát triển loại hình du sở hữu di sản văn hóa phi vật các buôn làng từ xưa đến nay.
lịch văn hóa ở địa phương. Mới thể độc đáo này, họ là chủ Một bộ cồng chiêng hiện tại rẻ
đây nhất, tháng 11/2018 tại nhân của không gian văn hóa giá cũng 40 -50 triệu đồng, đắt
Kbang - một huyện phía đông cồng chiêng Tây Nguyên và cũng đến 70 - 80 triệu đồng/
của tỉnh, nơi có người Bahnar với họ cồng chiêng là thứ âm bộ. Đây là tài sản vô cùng quí
Bơnâm sinh sống lâu đời, nơi nhạc không thể thiếu trong báu của cộng đồng các dân
đang còn bảo tồn được nhiều các nghi lễ vòng đời. Từ khi tộc Tây Nguyên và có tác động
giá trị văn hóa truyền thống sinh ra đến khi chết đi, tiếng rất lớn đến quá trình phát triển
của đồng bào DTTS tại chỗ cồng chiêng thấm đẫm trong kinh tế, xã hội nói chung cũng
như nghề dệt, tạc tượng, kiến tâm thức của mỗi người. Vui như du lịch nói riêng tại Tây
trúc, lễ hội, cồng chiêng... thì có điệu chiêng hân hoan Nguyên trong đó có Gia Lai.
Chúng tôi có cuộc trao đổi với chào đón ngày ra đời, ngày
2. Thực trạng
Phó phòng Văn hóa-Thông tin làm lễ thổi tai khi 3 tháng tuổi,
huyện, anh A Ngưi, anh cho ngày đầy 1 tuổi, ngày thành Gia Lai còn là một tỉnh
biết huyện hiện còn 631 bộ niên 13-14 tuổi, ngày cưới, còn nghèo, kinh tế chậm phát
cồng chiêng, 103 đội cồng ngày mừng sức khỏe, ngày kết triển, đồng bào dân tộc thiểu
chiêng với gần 2.000 nghệ nghĩa anh em, ngày có khách số chiếm hơn 44% dân số, đời
nhân trẻ/già. Nhiều xã, thị trấn đến chơi thăm và buồn thì có sống đồng bào trong vùng
của huyện như: xã Đông, Kông tiếng chiêng khi ngày qua đời DTTS còn gặp khó khăn. Hoạt
Lơng Khơng, Tơ Tung, Lơ Ku, về với làng ma (atâu), trong lễ động văn hoá - thông tin còn
thị trấn Kbang trong các làng bỏ mả. Âm thanh cồng chiêng hạn chế. Công tác bảo tồn và
có từ 1-3 đội cồng chiêng. trong các nghi lễ cúng tế theo phát huy các di sản văn hoá
Người già truyền nghề cho tín ngưỡng đa thần của người dân tộc đôi lúc chưa được
lớp trẻ, các đội chiêng đánh Jrai mang ý nghĩa kết nối với quan tâm đúng mức, những
rất hay, tham gia các cuộc sinh các đấng thần linh (Yang). năm gần đây “nạn chảy máu
hoạt văn hóa văn nghệ cộng Theo Tiến sĩ Nguyễn Thị Kim cồng chiêng” diễn ra mạnh
đồng rất đông đủ, khi tham Vân - Giám đốc Bảo tàng tỉnh trong các buôn làng.
gia những cuộc thi các đội Gia Lai nó có vai trò giống như Gần đây, đạo Tin Lành
cồng chiêng của huyện Kbang khói nhang của người Việt, phát triển khá nhanh, tập
thường đạt giải cao trong tỉnh, tiếng chiêng vang lên, ngân xa trung ở nhiều huyện, thị xã,
khu vực. là phương tiện để kết nối giữa của tỉnh gây khó khăn trong
Trong truyền thống của con người với thần linh, mong việc quản lý và bảo vệ nền
cư dân bản địa Tây Nguyên, cầu các Yang chứng giám và văn hóa truyền thống. Những
cồng chiêng không tồn tại che chở, hỗ trợ, giúp đỡ mọi tôn giáo du nhập này đã tác
là một loại nhạc cụ hay một người trong làng, plei, bon, động mạnh đến đời sống văn
phương tiện giải trí đơn thuần buôn mạnh khỏe, no đủ. Cồng hóa xã hội của người Bahnar,
mà có vị trí vô cùng quan chiêng còn kết nối mọi người Jrai. Các giáo sỹ đã chủ động
trọng trong đời sống tinh thần trong cộng đồng với nhau khi “phá thần” trong tín ngưỡng
46 KHOA HOÏC QUAÛN LYÙ
cổ truyền và tạo ra những vị lượng nghệ nhân cồng chiêng bản sắc văn hoá dân tộc ở các
TẠP CHÍ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ MÔI TRƯỜNG




thần mới. Họ đã xóa bỏ cơ sở trẻ trong tương lai là điều khó buôn làng Jrai, Bahnar đang bị
niềm tin trong tín ngưỡng cổ tránh khỏi. mai một nhanh chóng trong
truyền của đồng bào. Những Sau hơn 30 năm đổi mới, nhịp sống hiện đại, trong đó
người theo đạo buộc phải từ bên cạnh những thành tựu từ có di sản văn hóa cồng chiêng.
bỏ các vị thần theo tín ngưỡng cuộc sống hiện đại đã/đang 3. Một số giải pháp khai
”vạn vật hữu linh” mà xưa nay đem lại thì những hạn chế thác giá trị cồng chiêng
họ vẫn tin theo, thờ cúng, cầu mà nó tác động tới văn hóa để phát triển du lịch ở địa
xin được phù hộ. Thay vào đó cổ truyền Tây Nguyên cũng phương
là những vị thánh thần của không nhỏ trong đó có việc 3.1. Những hoạt động
tôn giáo mới. Vì vậy, đồng bào duy trì và tổ chức các hoạt xây dựng, bồi dưỡng, phát
đã bỏ đi nhiều phong tục tập động lễ hội dân gian. Kinh triển lực lượng nghệ nhân
quán của mình như: không tổ tế xã hội có nhiều thay đổi.
chức các lễ hội truyền thống, 3.1.1. Đối với cấp Trung
Đồng bào không chỉ làm lúa
không tổ chức hoặc tham gia ương
rẫy mà còn làm cà phê, tiêu,
các sinh hoạt văn hóa truyền mía, mì, chè, điều. Nông lịch Tổ chức các hội thảo, hội
thống, không đánh chiêng, thay đổi, thời gian nông nhàn nghị khoa học cấp khu vực
uống rượu, tạc tượng gỗ... không còn. Các lễ hội diễn ra về không gian văn hóa cồng
Các lễ hội truyền thống dần việc tổ chức càng ngày càng chiêng Tây Nguyên, vai trò
được thay thế bằng các nghi đơn giản, đã bớt nhiều bước của nghệ nhân để khẳng định
lễ tôn giáo. Thay vì cúng tế là từ khâu chuẩn bị, trang trí, những giá trị độc đáo của âm
cầu nguyện...Như vậy tôn giáo tiến hành nghi lễ, thời gian tổ nhạc cồng chiêng trong kho
đã và đang từng bước làm chức, ẩm thực... Đặc biệt, nghệ tàng văn hóa dân gian và sự
thay đổi toàn bộ niềm tin tín thuật trang trí trong các không đóng góp to lớn của các nghệ
ngưỡng, phong tục tập quán gian lễ hội nơi các kiến trúc nhân trong việc làm nên một
của cư dân các dân tộc tại chỗ. nhà rông, nhà mồ bị giản lược, Không gian văn hóa cồng
Không còn những sinh hoạt hoa văn bị cắt bỏ nhiều, cồng chiêng ở Tây Nguyên. Thực
văn hóa truyền thống thì các chiêng, nghệ nhân và các bài hiện Nghị quyết Trung ương
loại hình văn hóa văn nghệ cồng chiêng cũng ít được phát V, khóa III về “Xây dựng nền văn
dân gian khó có môi trường triển. Nhiều làng, vùng cồng hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà
phát triển. Trong đó có trình chiêng bị các nhà buôn gạ ép bản sắc dân tộc”, Nghị quyết số
diễn cồng chiêng. Muốn đánh bán với giá rẻ, trao đổi hàng 33 của BCH Trung ương Đảng
được cồng chiêng thì phải học, hóa với giá chênh lệch thấp, khóa XI ”về xây dựng và phát
ngoài năng khiếu bẩm sinh thì bị đánh cắp. Giới trẻ trong các triển văn hóa, con người Việt
phải có sự học hỏi kiên trì. Do buôn làng thích nghi nhanh Nam đáp ứng yêu cầu phát triển
vậy, khi không có môi trường chóng với những chương trình bền vững đất nước”.
để trình diễn cồng chiêng, thế giải trí mới trên các phương Đưa nội dung âm nhạc
hệ trẻ không có cơ hội để tiếp tiện thông tin hiện đại, dần cồng chiêng vào trong chương
cận, thưởng thức cái đẹp, lắng không còn yêu thích âm nhạc trình giáo dục của khoa âm
nghe thanh âm hay/đẹp thì dân tộc mình, lười học đánh nhạc tại các trường trung cấp,
khó nảy sinh lòng yêu thích. cồng chiêng, tham gia các lễ cao đẳng, đại học để học sinh,
Do vậy, lực lượng kế cận khó hội hay hoạt động chung của sinh viên hiểu những nét đại
được hình thành và phát triển. cộng đồng tại làng, bon, plei. cương về âm nhạc dân gian
Sự giảm sút hoặc mất hẳn lực Do vậy, nhiều giá trị văn hóa, Tây Nguyên.
KHOA HOÏC QUAÛN LYÙ 47
Để tôn vinh những người Văn Đồng: “Nói đến văn hóa là già mới tăng thêm niềm hứng




SỐ 05 NĂM 2018
đánh cồng chiêng giỏi, chỉnh phải nói đến dân tộc và nói đến khởi, người trẻ nảy sinh sự yêu
chiêng giỏi nên xét danh hiệu dân tộc phải nói đến văn hóa. thích, ham học hỏi, nâng cao
”Nghệ nhân ưu tú” cho những Cho nên văn hóa còn thì dân tộc tay nghề.
người có tay nghề, trình độ còn, văn hóa suy thì dân tộc suy, Cần bảo tồn cồng chiêng
cao, được cộng đồng công văn hóa mất thì dân tộc diệt” và diễn tấu cồng chiêng ngay
nhận, bầu chọn. Có chế độ, [6]. Do vậy cần phải nâng cao trong đời sống cộng đồng.
chính sách thỏa đáng động ý thức cho đồng bào về văn Khôi phục và phát huy các lễ
viên, khuyến khích họ cống hóa dân tộc, văn hóa của chính hội truyền thống để qua môi
hiến và truyền nghề cho thế tộc người mình. Họ phải biết trường lễ hội các nghệ nhân
hệ trẻ trong cộng đồng. yêu quý, trân trọng, giữ gìn nó có thể thể hiện tài năng của
Định kỳ tổ chức thi trình bởi đây là niềm tự hào của dân mình, có nhiều cống hiến,
diễn cồng chiêng cấp khu vực, tộc, của mỗi cá nhân. Từ ý thức đóng góp cho cộng đồng.
quốc tế, tạo điều kiện cho các ấy mỗi người sẽ tự tìm ra cách
Muốn không gian văn
nghệ nhân học hỏi, nâng cao bảo vệ nền văn hóa của mình.
hóa cồng chiêng Tây Nguyên
tay nghề, giao lưu truyền đạt Với vai trò “Đào tạo nhân tồn tại lâu bền, nghệ nhân
kinh nghiệm và kích thích lòng lực, bồi dưỡng nhân tài văn có đất sống thì cấp ủy, chính
yêu nghề cùng nhau giữ gìn hóa nghệ thuật” của Trường quyền nên tạo ra nhu cầu cần
âm nhạc dân gian Tây Nguyên. trung cấp Văn hóa Nghệ thuật đến âm nhạc cồng chiêng
3.1.2. Đối với cấp tỉnh và đào tạo lực lượng giáo viên trong đời sống xã hội để khai
Đẩy mạnh công tác tuyên âm nhạc THCS của Trường Cao thác nó phát triển ngành du
truyền để đồng bào hiểu được đẳng Sư phạm Gia Lai, hai lịch. Đó là gắn hoạt động trình
không gian văn hóa công trường trên vừa là nơi truyền diễn cồng chiêng cùng những
chiêng Tây Nguyên là một di nghề vừa là nơi giới thiệu các sản phẩm phụ trợ khác (ẩm
sản văn hóa quý giá có giá giá trị của nghệ thuật âm nhạc thực, trang phục, hàng lưu
trị to lớn trong đời sống vật dân gian. Bồi dưỡng năng lực niệm, hàng nông thổ sản...)
chất, tinh thần của đồng bào cho giáo viên âm nhạc, tăng với các hoạt động du lịch. Coi
các dân tộc tại địa phương cường sự giao lưu, tiếp xúc văn hóa cồng chiêng như một
cần chung tay giữ gìn và phát giữa học viên thanh nhạc với sản phẩm hàng hóa có thể
huy. Hiện nay nhiều đồng bào nghệ nhân. Bổ sung trong khai thác phục vụ du khách
vẫn chưa nhận thức được đầy chương trình giảng dạy ngoại theo nhu cầu. Có như vậy lực
đủ đằng sau những điệu cồng khóa những tiết học về diễn lượng nghệ nhân mới có điều
chiêng, những chiếc cồng tấu cồng chiêng, nhạc cụ dân kiện duy trì, phát triển, mới
chiêng, những buổi tham gia tộc. có thể đem hết tài năng góp
trình diễn trong các hoạt động Để phát hiện, bồi dưỡng phần tô đậm thêm vẻ đẹp và
thi diễn hay sinh hoạt cộng lực lượng nghệ nhân kế cận, giá trị cho kho tàng văn hóa
đồng kia lại là những di sản rất cần tạo điều kiện thuận lợi dân gian các dân tộc thiểu số
quý giá bởi đó là bản sắc riêng, cho thế hệ trẻ có cơ hội tiếp ở Tây Nguyên nói riêng và Việt
độc đáo của dân tộc mình. cận với nghệ thuật diễn tấu Nam nói chung.
Trong sự hội nhập toàn cầu cồng chiêng và các nghệ nhân Cần nghiên cứu xây dựng
nếu không giữ được văn hóa có kinh nghiệm. Đó là các sinh chương trình văn nghệ cồng
của dân tộc mình thì mình thì hoạt trong lễ hội, tổ chức cuộc chiêng tại các buôn làng để
sẽ mau bị nhấn chìm, hòa tan. thi, mở lớp dạy đánh cồng hấp dẫn du khách. Hoạt động
Nói như cố thủ tướng Phạm chiêng... Có như thế, người cùng tham gia giao lưu văn
48 KHOA HOÏC QUAÛN LYÙ
nghệ, cồng chiêng sẽ tạo sự đầu tư vào tỉnh, được thể hiện Kon Pơdram, xã Hà Đông.
TẠP CHÍ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ MÔI TRƯỜNG




kết nối giữa du khách với dân bằng Quyết định số 05/2012/ “Làng nghề truyền thống” tại
làng. Để làm được điều này, QĐ-UBND ngày 19/3/2012 về xã Glar, huyện Đắk Đoa” [5]. Từ
đòi hỏi các cấp, ngành liên việc ban hành Quy định về những chính sách này, “Không
quan có những biện pháp ưu đãi và hỗ trợ đầu tư, quy gian văn hóa cồng chiêng Tây
bảo vệ và duy trì mô hình làng trình và thủ tục thực hiện ưu Nguyên” đang thực sự là một
truyền thống, hỗ trợ kinh phí đãi và hỗ trợ đầu tư áp dụng thế mạnh để thu hút sự quan
để xây dựng và bảo vệ một số trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Kế tâm của du khách trong và
thiết chế, hoạt động văn hóa hoạch số 1767/KH-UBND ngày ngoài nước đến với Gia Lai.
của hai dân tộc tại chỗ trên cơ 10/6/2013 của Uỷ ban nhân 4. Kết luận
sở tôn trọng ý kiến, nguyện dân tỉnh Gia Lai về triển khai
vọng của đồng bào tại địa Gia Lai là tỉnh miền núi,
Nghị quyết số 13-NQ/TU của
phương. có nhiều tiềm năng về văn
Ban Thường vụ Tỉnh uỷ được
hóa truyền thống của hai tộc
Thực tế từ nhận thức về ban hành đã cụ thể hóa nhiệm
người Bahnar, Jrai, đặc biệt
vai trò, vị trí của du lịch đối vụ theo từng giai đoạn cụ thể,
là di sản văn hóa phi vật thể
với sự nghiệp phát triển kinh chú trọng phát triển du lịch
cồng chiêng. Với một vài vấn
tế - xã hội của tỉnh, Ban thường dựa vào thế mạnh tiềm năng
đề nhỏ vừa trao đổi, hy vọng
vụ Tỉnh ủy Gia Lai đã ban hành về sinh thái, văn hóa, lịch sử.
sẽ góp thêm ý kiến về việc khai
Nghị quyết số 13-NQ/TU ngày “Từ nay đến năm 2020 tỉnh
thác loại hình du lịch văn hóa
26/8/2008 về phát triển du lịch đang ưu tiên đầu tư các dự
để phát triển ngành du lịch tại
đến năm 2015 và định hướng án phát triển khu, điểm du
tỉnh nhằm nâng cao đời sống
đến năm 2020. Nghị quyết lịch trong đó có cụm du lịch
cho người dân địa phương,
đã xác định rõ mục tiêu phát cộng đồng (Homestay) gắn
đồng thời góp phần quảng
triển ngành du lịch nhanh với bảo tồn không gian văn
bá hiệu quả các giá trị di sản
và bền vững để đến năm hóa cồng chiêng tại làng Đê
văn hóa truyền thống đến du
2015 trở thành ngành kinh Ktu, Đê Kốp, Đê Đoa, Đê Hren
khách trong nước, quốc tế khi
tế có đóng góp quan trọng (huyện Mang Yang)” [4]. ”Giai
đến Gia Lai./.
trong GDP của lĩnh vực dịch đoạn 2017-2020 chú trọng
vụ; phấn đấu sau năm 2020 công tác quy hoạch chi tiết,
ngành du lịch là một trong thu hút kêu gọi đầu tư của các Tài liệu tham khảo
những ngành kinh tế quan thành phần kinh tế vào các dự 1. Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Gia
Lai (2018), Báo cáo bảo tồn và phát huy
trọng của tỉnh; góp phần đẩy án, chương trình du lịch, tập giá trị văn hóa các dân tộc thiểu số giai
trung vào dự án: Làng Văn hóa đoạn 2005 đến 2015.
mạnh sự nghiệp công nghiệp 2. Sở Văn hóa, Thể thao và Du
hóa, hiện đại hóa và hội nhập du lịch. Xây dựng mô hình du Lịch Gia Lai (2016), Quy hoạch phát
triển du lịch tỉnh Gia Lai đến 2020, tầm
quốc tế. Thời gian qua, tỉnh Gia lịch cộng đồng (homestay), nhìn đến năm 2030.
Lai đã có những chính sách ưu khai thác du lịch văn hóa trên 3. Trung tâm Văn hóa Điện Ảnh
Du Lịch Gia Lai - Sở VHTTDL (2012), Ấn
đãi thu hút đầu tư vào tỉnh, cơ sở phát huy giá trị của di tượng Gia Lai, 2012.
4. Nguyễn Đức Hoàng (2015),
trong đó có lĩnh vực du lịch. sản văn hóa phi vật thể “Không Báo cáo đề tài khoa học cấp tỉnh “Xây
dựng sản phẩm du lịch đặc trưng của
Trong nỗ lực để ngày càng cải gian văn hóa Cồng chiêng Tây tỉnh Gia Lai”.
thiện môi trường đầu tư, ngoài Nguyên” của Gia Lai, bao gồm 5. Sở Văn hóa, Thể thao và Du
Lịch Gia Lai (2018), Kế hoạch phát
các chính sách ưu đãi đầu tư một số điểm làng sau: Làng triển du lịch tỉnh Gia Lai giai đoạn
2017-2020.
của Nhà nước áp dụng trên Ốp, phường Hoa Lư, thành 6. Hoàng Vinh chủ biên (1996),
toàn quốc, tỉnh Gia Lai đã ban phố Pleiku; Làng Kép, xã Ia Mơ Một số vấn đề lý luận văn hóa thời kỳ
đổi mới, Nhà xuất bản Chính trị Quốc
hành nhiều chính sách ưu đãi Nông, huyện Chư Păh; Làng gia Hà Nội, tr. 19.
để mời gọi các doanh nghiệp Kon Mahar xã Hà Đông. Làng
nguon tai.lieu . vn