Xem mẫu
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 1 * 2014
Nghiên cứu Y học
KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ SA NIÊM MẠC NIỆU ĐẠO Ở TRẺ GÁI
BẰNG PHƯƠNG PHÁP KELLY-BURNHAM TẠI BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 2
Phạm Ngọc Thạch*, Lê Tấn Sơn*
TÓM TẮT
Mục tiêu: chúng tôi giới thiệu phương pháp phẫu thuật Kelly Burnham trong điều trị sa niêm mạc niệu đạo
ở trẻ gái.
Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: hồi cứu trong 7 năm từ 1/2006 đến 12/2012 tất cả các trường hợp
sa niêm mạc niệu đạo được điều trị tại khoa Niệu bệnh viện Nhi đồng 2.
Kết quả: có 49 trường hợp sa niêm mạc niệu đạo khám và điều trị từ tháng 1/2006 đến 12/2012 trong đó có
3 trường hợp điều trị nội và 46 trường hợp được phẫu thuật cắt niêm mạc sa ngay từ đầu với phương pháp Kelly
Burnham. Trong 3 trường hợp điều trị nội khoa 2 trường hợp thất bại phải phẫu thuật sau đó. Thời gian phẫu
thuật ngắn trung bình 25 phút, mất máu không đáng kể. Kết quả phẫu thuật tốt, không có trường hợp nào hẹp
niệu đạo với thời gian theo dõi ít nhất một năm. Thời gian nằm viện trung bình 2 ngày.
Kết luận: điều trị sa niêm mạc niệu đạo bằng phương pháp phẫu thuật Kelly Burnham cho kết quả tốt.
Từ khóa: sa niêm mạc niệu đạo
ABSTRACT
RESULTS OF SURGICAL RESECTION BY KELLY BURNHAM TECHNIQUE FOR URETHRAL
PROLAPSE IN CHILDREN
Pham Ngoc Thach, Le Tan Son
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 - No 1 - 2014: 346 - 348
Objective: Urethral prolapse(UP) is a complete eversion of the distal urethral mucosa through the external
meatus. The most common presenting symptom is vaginal bleeding. UP must be distinguished by examination
from trauma, sexual abuse, prolapsed ureterocele or tumors. The optimal method of management remains
controversial. The aim of the study was to promote the benefits of surgical resection for UP by Kelly Burnham
technique.
Methods: A retrospevtive review of children who received treatment for UP in Children hospital number 2
between Jan/2006 and Dec /2012 was carried out.
Results: 3 patients with non complicated UP was treated conservatively. Unsuccessful result for 2 of them
was needed surgery. 46 patients with complicated UP underwent resection of the prolapsed urethral mucosa. All
patient underwent surgery successfully. There was no case of recurrence after a mean 12 months of follow-up.
Conclusions: Surgical resection is safe and effective for patients with significant symptoms.
Keywords: urethral prolapse
ĐẶT VẤN ĐỀ
Sa niêm mạc niệu đạo là tình trạng niêm mạc
niệu đạo trồi ra ngoài quanh miệng niệu đạo,
biểu hiện dưới dạng một khối giả u có lỗ trung
* Khoa Niệu Bệnh viện Nhi đồng 2.
Tác giả liên lạc: ThS. BS. Phạm Ngọc Thạch
346
tâm là niệu đạo. Bệnh thường biểu hiện triệu
chứng chảy máu âm hộ dễ gây nhầm lẫn tình
trạng chấn thương và bị lạm dụng tình dục. Khối
u vùng âm hộ cũng dễ nhầm lẫn với túi sa niệu
quản, màng trinh kín, kén cạnh niệu đạo, polyp
ĐT: 0902187095
Email: dr.thachpham@yahoo.fr
Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2014
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 1 * 2014
niệu đạo… Bệnh hiếm gặp, dễ nhầm lẫn, nếu
không được chẩn đoán và điều trị đúng lúc sẽ
dẫn đến biến chứng tắc nghẽn, nhiễm trùng, bí
tiểu, hẹp niệu đạo về sau. Cho đến nay về khía
cạnh điều trị vẫn còn nhiều sự tranh cãi giữa
điều trị nội khoa hay ngoại khoa trong trường
hợp sa niêm mạc không có biến chứng, tuy
nhiên có sự thống nhất điều trị ngoại trong
trường hợp sa niêm mạc có biến chứng.
Phương pháp Kelly Burnham cắt bỏ khối
niêm mạc sa, khâu niêm mạc niệu đạo vào
niêm mạc tiền đình quanh lỗ niệu đạo là
phương pháp điều trị hiệu quả và triệt để. Để
làm rõ vấn đề chẩn đoán và điều trị sa niêm
mạc niệu đạo ở bé gái tại Việt Nam chúng tôi
tiến hành nghiên cứu này.
Mục tiêu nghiên cứu
Chúng tôi giới thiệu phương pháp Kelly
Burnham cắt khối niêm mạc sa trong bệnh lí sa
niêm mạc niệu đạo ở trẻ gái
ĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNGPHÁP NGHIÊNCỨU
Hồi cứu trong 7 năm từ 1/2006 đến 12/2012
tất cả các trường hợp sa niêm mạc niệu đạo được
điều trị tại khoa Niệu bệnh viện Nhi đồng 2.
Trường hợp sa niêm mạc niệu đạo không có
biến chứng sẽ được điều trị nội khoa bao gồm vệ
sinh tại chỗ bằng cách ngâm vùng tầng sinh môn
trong nước, kháng sinh, kháng viêm và kem
oestrogen bôi tại chỗ.
Đối với trường hợp thất bại điều trị nội khoa
hay sa niêm mạc có biến chứng thì bệnh nhân sẽ
được điều trị phẫu thuật theo phương pháp
Kelly Burnham. Kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc sa,
khâu niêm mạc niệu đạo bình thường vào niêm
mạc tiền đình.
KẾT QUẢ
Có 49 trường hợp sa niêm mạc niệu đạo
khám và điều trị từ tháng 1/2006 đến 12/2012
trong đó có 3 trường hợp điều trị nội và 46
trường hợp được phẫu thuật cắt niêm mạc sa
ngay từ đầu với phương pháp Kelly Burnham.
Trong 3 trường hợp điều trị nội khoa 2 trường
Nghiên cứu Y học
hợp thất bại phải phẫu thuật sau đó.Thời gian
phẫu thuật ngắn trung bình 25 phút, mất máu
không đáng kể. Kết quả phẫu thuật tốt, không có
trường hợp nào hẹp niệu đạo với thời gian theo
dõi ít nhất một năm. Thời gian nằm viện trung
bình 2 ngày.
BÀN LUẬN
Sa niêm mạc niệu đạo ở bé gái là bệnh lý ít
gặp. Từ khi Solingen mô tả trường hợp đầu tiên
vào năm 1732 đến nay chỉ có 415 trường hợp
được báo cáo trên y văn(4). Trong nghiên cứu của
chúng tôi có 49 trường hợp trong khoảng thời
gian 7 năm, qua đó cho chúng ta thấy tỉ lệ bệnh lí
này ở Việt Nam khá cao.
Theo y văn tuổi thường gặp từ 3 đến 9 tuổi(4).
Nghiên cứu của chúng tôi tuổi nhỏ nhất là 2 tuổi
và lớn nhất là 13 tuổi. Theo một nghiên cứu, tuổi
nhỏ nhất phát hiện sa niêm mạc niệu đạo là 5
ngày tuổi(3).
Bệnh nguyên của sa niêm mạc niệu đạo đến
nay vẫn chưa rõ ràng, có nhiều giả thuyết được
đưa ra nhưng nguyên nhân chính xác gây bệnh
vẫn chưa xác định(4). Các giả thuyết đều xoay
quanh 2 vấn đề: sự khiếm khuyết về mặt giải
phẫu và các yếu tố thúc đẩy gia tăng áp lực
thành bụng như ho, táo bón(1). Chấn thương
vùng niệu dục cũng là một yếu tố thúc đẩy được
ghi nhận(2). Trong nghiên cứu của chúng tôi có 3
trường hợp chấn thương vùng niệu dục trước
đó, 12 trường hợp ho kéo dài, 8 trường hợp táo
bón kéo dài. Đây thực sự là những yếu tố góp
phần thúc đẩy sự xuất hiện của sa niêm mạc
niệu đạo ở trẻ gái.
Lý do nhập viện đa số là chảy máu vùng âm
hộ có 40 trường hợp chiếm tỉ lệ 81,6%. Tỉ lệ này
cũng tương đồng với các nghiên cứu khác trên
thế giới. Các triệu chứng khác là u vùng âm hộ,
tiểu đau, bí tiểu.
Về mặt chẩn đoán, trong 49 trường hợp có 16
trường hợp nơi khác chuyển đến với tỉ lệ 100%
chẩn đoán sai đúng. Tỉ lệ chẩn đoán sai tại
phòng khám bệnh viện Nhi đồng 2 không do
bác sĩ niệu nhi trực tiếp khám chiếm tỉ lệ cũng
Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2014
347
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 1 * 2014
Nghiên cứu Y học
rất cao, 28/49 trường hợp chiếm 57%. Tỉ lệ chẩn
đoán sai khá cao cho thấy kiến thức về sa niêm
mạc niệu đạo chưa được phổ biến rộng rãi.
Chúng ta biết rằng sa niêm mạc niệu đạo là bệnh
lí được chẩn đoán hoàn toàn dựa vào thăm
khám lâm sàng, chỉ cần xác định khối niêm mạc
trồi ra ngoài có lỗ trung tâm là niệu đạo, việc đặt
thông niệu đạo rất cần thiết cho chẩn đoán.
Việc điều trị nội khoa có tỉ lệ thất bại cao 2
trên 3 trường hợp chiếm 66,6%, các nghiên cứu
khác cũng cho kết quả tương tự(1). Việc điều trị
ngoại khoa đơn giản, nhanh, ít biến chứng, kết
quả phẫu thuật tốt, tỉ lệ tái phát thấp.
pháp phẫu thuật Kelly Burnham cho kết quả tốt.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.
2.
3.
4.
Anveden-Hertzberg L, Gouderer MW (2005) ”Urethral
prolapse: an often misdiagnosed caused of urogenital bleeding
in girls” Pediatr Emerg Care, 11(4).pp.212-214.
Choe JM, et al. (2010), “ Urethral prolapse”,
www.eMedicine.com.
Patrick C, Brent W (2012), “Office pediatric urology”. Clinical
Pediatric Urology, pp.218-221.
Terry W, William A (2008) “Abnormalities of the female
genital tract, masses of the introitus”. Pediatric Surgery, chapter
119.pp.1830.
31/10/2013
Ngày phản biện nhận xét bài báo:
03/12/2013
Ngày bài báo được đăng:
KẾT LUẬN
Ngày nhận bài báo:
20/02/2014
Điều trị sa niêm mạc niệu đạo bằng phương
348
Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2014
nguon tai.lieu . vn
Nghiên cứu Y học
KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ SA NIÊM MẠC NIỆU ĐẠO Ở TRẺ GÁI
BẰNG PHƯƠNG PHÁP KELLY-BURNHAM TẠI BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 2
Phạm Ngọc Thạch*, Lê Tấn Sơn*
TÓM TẮT
Mục tiêu: chúng tôi giới thiệu phương pháp phẫu thuật Kelly Burnham trong điều trị sa niêm mạc niệu đạo
ở trẻ gái.
Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: hồi cứu trong 7 năm từ 1/2006 đến 12/2012 tất cả các trường hợp
sa niêm mạc niệu đạo được điều trị tại khoa Niệu bệnh viện Nhi đồng 2.
Kết quả: có 49 trường hợp sa niêm mạc niệu đạo khám và điều trị từ tháng 1/2006 đến 12/2012 trong đó có
3 trường hợp điều trị nội và 46 trường hợp được phẫu thuật cắt niêm mạc sa ngay từ đầu với phương pháp Kelly
Burnham. Trong 3 trường hợp điều trị nội khoa 2 trường hợp thất bại phải phẫu thuật sau đó. Thời gian phẫu
thuật ngắn trung bình 25 phút, mất máu không đáng kể. Kết quả phẫu thuật tốt, không có trường hợp nào hẹp
niệu đạo với thời gian theo dõi ít nhất một năm. Thời gian nằm viện trung bình 2 ngày.
Kết luận: điều trị sa niêm mạc niệu đạo bằng phương pháp phẫu thuật Kelly Burnham cho kết quả tốt.
Từ khóa: sa niêm mạc niệu đạo
ABSTRACT
RESULTS OF SURGICAL RESECTION BY KELLY BURNHAM TECHNIQUE FOR URETHRAL
PROLAPSE IN CHILDREN
Pham Ngoc Thach, Le Tan Son
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 - No 1 - 2014: 346 - 348
Objective: Urethral prolapse(UP) is a complete eversion of the distal urethral mucosa through the external
meatus. The most common presenting symptom is vaginal bleeding. UP must be distinguished by examination
from trauma, sexual abuse, prolapsed ureterocele or tumors. The optimal method of management remains
controversial. The aim of the study was to promote the benefits of surgical resection for UP by Kelly Burnham
technique.
Methods: A retrospevtive review of children who received treatment for UP in Children hospital number 2
between Jan/2006 and Dec /2012 was carried out.
Results: 3 patients with non complicated UP was treated conservatively. Unsuccessful result for 2 of them
was needed surgery. 46 patients with complicated UP underwent resection of the prolapsed urethral mucosa. All
patient underwent surgery successfully. There was no case of recurrence after a mean 12 months of follow-up.
Conclusions: Surgical resection is safe and effective for patients with significant symptoms.
Keywords: urethral prolapse
ĐẶT VẤN ĐỀ
Sa niêm mạc niệu đạo là tình trạng niêm mạc
niệu đạo trồi ra ngoài quanh miệng niệu đạo,
biểu hiện dưới dạng một khối giả u có lỗ trung
* Khoa Niệu Bệnh viện Nhi đồng 2.
Tác giả liên lạc: ThS. BS. Phạm Ngọc Thạch
346
tâm là niệu đạo. Bệnh thường biểu hiện triệu
chứng chảy máu âm hộ dễ gây nhầm lẫn tình
trạng chấn thương và bị lạm dụng tình dục. Khối
u vùng âm hộ cũng dễ nhầm lẫn với túi sa niệu
quản, màng trinh kín, kén cạnh niệu đạo, polyp
ĐT: 0902187095
Email: dr.thachpham@yahoo.fr
Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2014
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 1 * 2014
niệu đạo… Bệnh hiếm gặp, dễ nhầm lẫn, nếu
không được chẩn đoán và điều trị đúng lúc sẽ
dẫn đến biến chứng tắc nghẽn, nhiễm trùng, bí
tiểu, hẹp niệu đạo về sau. Cho đến nay về khía
cạnh điều trị vẫn còn nhiều sự tranh cãi giữa
điều trị nội khoa hay ngoại khoa trong trường
hợp sa niêm mạc không có biến chứng, tuy
nhiên có sự thống nhất điều trị ngoại trong
trường hợp sa niêm mạc có biến chứng.
Phương pháp Kelly Burnham cắt bỏ khối
niêm mạc sa, khâu niêm mạc niệu đạo vào
niêm mạc tiền đình quanh lỗ niệu đạo là
phương pháp điều trị hiệu quả và triệt để. Để
làm rõ vấn đề chẩn đoán và điều trị sa niêm
mạc niệu đạo ở bé gái tại Việt Nam chúng tôi
tiến hành nghiên cứu này.
Mục tiêu nghiên cứu
Chúng tôi giới thiệu phương pháp Kelly
Burnham cắt khối niêm mạc sa trong bệnh lí sa
niêm mạc niệu đạo ở trẻ gái
ĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNGPHÁP NGHIÊNCỨU
Hồi cứu trong 7 năm từ 1/2006 đến 12/2012
tất cả các trường hợp sa niêm mạc niệu đạo được
điều trị tại khoa Niệu bệnh viện Nhi đồng 2.
Trường hợp sa niêm mạc niệu đạo không có
biến chứng sẽ được điều trị nội khoa bao gồm vệ
sinh tại chỗ bằng cách ngâm vùng tầng sinh môn
trong nước, kháng sinh, kháng viêm và kem
oestrogen bôi tại chỗ.
Đối với trường hợp thất bại điều trị nội khoa
hay sa niêm mạc có biến chứng thì bệnh nhân sẽ
được điều trị phẫu thuật theo phương pháp
Kelly Burnham. Kỹ thuật cắt bỏ niêm mạc sa,
khâu niêm mạc niệu đạo bình thường vào niêm
mạc tiền đình.
KẾT QUẢ
Có 49 trường hợp sa niêm mạc niệu đạo
khám và điều trị từ tháng 1/2006 đến 12/2012
trong đó có 3 trường hợp điều trị nội và 46
trường hợp được phẫu thuật cắt niêm mạc sa
ngay từ đầu với phương pháp Kelly Burnham.
Trong 3 trường hợp điều trị nội khoa 2 trường
Nghiên cứu Y học
hợp thất bại phải phẫu thuật sau đó.Thời gian
phẫu thuật ngắn trung bình 25 phút, mất máu
không đáng kể. Kết quả phẫu thuật tốt, không có
trường hợp nào hẹp niệu đạo với thời gian theo
dõi ít nhất một năm. Thời gian nằm viện trung
bình 2 ngày.
BÀN LUẬN
Sa niêm mạc niệu đạo ở bé gái là bệnh lý ít
gặp. Từ khi Solingen mô tả trường hợp đầu tiên
vào năm 1732 đến nay chỉ có 415 trường hợp
được báo cáo trên y văn(4). Trong nghiên cứu của
chúng tôi có 49 trường hợp trong khoảng thời
gian 7 năm, qua đó cho chúng ta thấy tỉ lệ bệnh lí
này ở Việt Nam khá cao.
Theo y văn tuổi thường gặp từ 3 đến 9 tuổi(4).
Nghiên cứu của chúng tôi tuổi nhỏ nhất là 2 tuổi
và lớn nhất là 13 tuổi. Theo một nghiên cứu, tuổi
nhỏ nhất phát hiện sa niêm mạc niệu đạo là 5
ngày tuổi(3).
Bệnh nguyên của sa niêm mạc niệu đạo đến
nay vẫn chưa rõ ràng, có nhiều giả thuyết được
đưa ra nhưng nguyên nhân chính xác gây bệnh
vẫn chưa xác định(4). Các giả thuyết đều xoay
quanh 2 vấn đề: sự khiếm khuyết về mặt giải
phẫu và các yếu tố thúc đẩy gia tăng áp lực
thành bụng như ho, táo bón(1). Chấn thương
vùng niệu dục cũng là một yếu tố thúc đẩy được
ghi nhận(2). Trong nghiên cứu của chúng tôi có 3
trường hợp chấn thương vùng niệu dục trước
đó, 12 trường hợp ho kéo dài, 8 trường hợp táo
bón kéo dài. Đây thực sự là những yếu tố góp
phần thúc đẩy sự xuất hiện của sa niêm mạc
niệu đạo ở trẻ gái.
Lý do nhập viện đa số là chảy máu vùng âm
hộ có 40 trường hợp chiếm tỉ lệ 81,6%. Tỉ lệ này
cũng tương đồng với các nghiên cứu khác trên
thế giới. Các triệu chứng khác là u vùng âm hộ,
tiểu đau, bí tiểu.
Về mặt chẩn đoán, trong 49 trường hợp có 16
trường hợp nơi khác chuyển đến với tỉ lệ 100%
chẩn đoán sai đúng. Tỉ lệ chẩn đoán sai tại
phòng khám bệnh viện Nhi đồng 2 không do
bác sĩ niệu nhi trực tiếp khám chiếm tỉ lệ cũng
Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2014
347
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 1 * 2014
Nghiên cứu Y học
rất cao, 28/49 trường hợp chiếm 57%. Tỉ lệ chẩn
đoán sai khá cao cho thấy kiến thức về sa niêm
mạc niệu đạo chưa được phổ biến rộng rãi.
Chúng ta biết rằng sa niêm mạc niệu đạo là bệnh
lí được chẩn đoán hoàn toàn dựa vào thăm
khám lâm sàng, chỉ cần xác định khối niêm mạc
trồi ra ngoài có lỗ trung tâm là niệu đạo, việc đặt
thông niệu đạo rất cần thiết cho chẩn đoán.
Việc điều trị nội khoa có tỉ lệ thất bại cao 2
trên 3 trường hợp chiếm 66,6%, các nghiên cứu
khác cũng cho kết quả tương tự(1). Việc điều trị
ngoại khoa đơn giản, nhanh, ít biến chứng, kết
quả phẫu thuật tốt, tỉ lệ tái phát thấp.
pháp phẫu thuật Kelly Burnham cho kết quả tốt.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.
2.
3.
4.
Anveden-Hertzberg L, Gouderer MW (2005) ”Urethral
prolapse: an often misdiagnosed caused of urogenital bleeding
in girls” Pediatr Emerg Care, 11(4).pp.212-214.
Choe JM, et al. (2010), “ Urethral prolapse”,
www.eMedicine.com.
Patrick C, Brent W (2012), “Office pediatric urology”. Clinical
Pediatric Urology, pp.218-221.
Terry W, William A (2008) “Abnormalities of the female
genital tract, masses of the introitus”. Pediatric Surgery, chapter
119.pp.1830.
31/10/2013
Ngày phản biện nhận xét bài báo:
03/12/2013
Ngày bài báo được đăng:
KẾT LUẬN
Ngày nhận bài báo:
20/02/2014
Điều trị sa niêm mạc niệu đạo bằng phương
348
Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2014