1. Trang Chủ
  2. Quản trị mạng
  3. HƯỚNG DẪN GIẢNG DẠY CHƯƠNG TRÌNH KỸ THUẬT VIÊN Ngành MẠNG & PHẦN CỨNG - Học phần IV CHỨNG CHỈ QUẢN TRỊ MẠNG LINUX

HƯỚNG DẪN GIẢNG DẠY CHƯƠNG TRÌNH KỸ THUẬT VIÊN Ngành MẠNG & PHẦN CỨNG - Học phần IV CHỨNG CHỈ QUẢN TRỊ MẠNG LINUX

Sau khi hoàn thành khóa học, học viên sẽ có khả năng: Sử dụng được hệ điều hành Linux như các thao tác tên tập tin thư mục, quản lý người dùng, cấp quyền hạn, soạn thảo bằng các công cụ. Cấu hình các dịch vụ như: samba để chia sẻ tài nguyên giữa Linux và windows, quota để giới hạn việc sử dụng đĩa cứng Cấu hình các dịch vụ Internet như bind dns server, vsftpd ftp server, apache web server, sendmail mail server, squid proxy server... TRUNG TÂM TIN HỌC - ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN TP.HCM 227 Nguyễn

Thể loại Tài liệu miễn phí Quản trị mạng

Số trang 189

Ngày tạo 8/30/2018 2:01:54 AM +00:00

Loại tệp DOC

Kích thước 2.31 M

Tên tệp

Tải HƯỚNG DẪN GIẢNG DẠY CHƯƠNG TRÌNH KỸ THUẬT VIÊN Ngà... (.docx) Tải HƯỚNG DẪN GIẢNG DẠY CHƯƠNG TRÌNH KỸ THUẬT VIÊN Ngà... (.pdf)

Xem mẫu

  1. TRUNG TÂM TIN HỌC - ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN TP.HCM 227 Nguyễn Văn Cừ - Quận 5 – TP. Hồ Chí Minh Tel: 8351056 – Fax 8324466 – Email: ttth@hcmuns.edu.vn HƯỚNG DẪN GIẢNG DẠY CHƯƠNG TRÌNH KỸ THUẬT VIÊN Ngành MẠNG & PHẦN CỨNG Học phần IV CHỨNG CHỈ QUẢN TRỊ MẠNG LINUX Mã tài liệu: DT_NCM_MG_HDGD_QTMLX Phiên bản 1.1 – Tháng 8/2004
  2. Hướng dẫn giảng dạy MỤC LỤC Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 2 / 189
  3. Hướng dẫn giảng dạy   ỤC LỤC                                                                                                                                     M    .............................................................................................................................. 2   ỤC TIÊU                                                                                                                                    M    ............................................................................................................................. 8   ĐỐI TƯỢNG HỌC VIÊN                                                                                                                   ........................................................................................................ 8      PHÂN BỐ BÀI GIẢNG                                                                                                                 ......................................................................................................... 8    BÀI 1   ỚI THIỆU VỀ LINUX                                                                                                                GI    ........................................................................................................... 10   óm tắt                                                                                                                                       T    ............................................................................................................................... 10   I.   Giới thiệu về Linux                                                                                                                  .......................................................................................................... 11   II.   Lịch sử phát triển của Linux                                                                                                  .......................................................................................... 11     III.   Điểm khác biệt của Linux                                                                                                      .............................................................................................. 12     IV.   Những phiên bản của Linux                                                                                                 ......................................................................................... 12     V.   Những tính năng cơ bản của Linux                                                                                       ............................................................................... 13     VI.   Các ưu điểm của Linux                                                                                                         ................................................................................................. 15   VII.   Các khuyết điểm của Linux                                                                                                 ......................................................................................... 15     VIII.   Kiến trúc của Linux                                                                                                             ..................................................................................................... 15   IX.   Linux khác với UNIX như thế nào?                                                                                      .............................................................................. 15     X.   So sánh Linux với Windows NT                                                                                            .................................................................................... 16      BÀI 2   ÀI ĐẶT HỆ ĐIỀU HÀNH REDHAT LINUX                                                                                C    ........................................................................... 18     óm tắt                                                                                                                                       T    ............................................................................................................................... 18   I.   Tổng quan                                                                                                                                ........................................................................................................................ 19   II.   Những chuẩn bị trước khi cài đặt RedHat Linux                                                                  .......................................................... 19     III.   Quá trình cài đặt                                                                                                                    ........................................................................................................... 21   IV.   Login                                                                                                                                      ............................................................................................................................. 32   V.   Cú pháp lệnh                                                                                                                          .................................................................................................................. 32   VI.   Những lệnh thông thường                                                                                                    ............................................................................................ 32     VII.   Khởi động và đóng tắt hệ thống                                                                                         ................................................................................. 34      BÀI 3   Ệ THỐNG TẬP TIN                                                                                                                   H    .............................................................................................................. 38   óm tắt                                                                                                                                       T    ............................................................................................................................... 38   I.   Khái niệm về thiết b                                                                                                              ị  ........................................................................................................ 39   II.   Partition                                                                                                                                   ........................................................................................................................... 39   III.   Những khái niệm cơ bản về filesystem                                                                                ........................................................................ 40     IV.   Tập hợp thông tin về filesystem                                                                                           ................................................................................... 42     V.   Mount filesystem                                                                                                                    ............................................................................................................ 43   VI.   Tiện ích fsck                                                                                                                          .................................................................................................................. 44   VII.   Di chuyển filesystem                                                                                                           ................................................................................................... 44   VIII.   Cấu trúc cây thư mục                                                                                                          .................................................................................................. 45   IX.   Các thao tác trên tập tin và thư mục                                                                                    ............................................................................ 46      Bài 4   ỮNG LỆNH VÀ TIỆN ÍCH                                                                                                      NH    ................................................................................................. 51   óm tắt                                                                                                                                       T    ............................................................................................................................... 51 Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 3 / 189
  4. Hướng dẫn giảng dạy   I.   Những tập tin chuẩn trong Linux                                                                                           ................................................................................... 52     II.   Chuyển hướng                                                                                                                        ................................................................................................................ 52   III.   Lọc                                                                                                                                          ................................................................................................................................. 53   IV.   Đường ống                                                                                                                             ..................................................................................................................... 53   V.   Một vài lệnh khác                                                                                                                   ........................................................................................................... 53   VI.   Tiện ích vi                                                                                                                              ...................................................................................................................... 54   VII.   Email trong Linux                                                                                                                 ......................................................................................................... 56   VIII.   Dịch vụ in ấn                                                                                                                        ................................................................................................................ 56    Bài 5   ẢN LÝ NGƯỜI DÙNG ­ NHÓM VÀ BẢO MẬT                                                                       QU    .................................................................. 61     óm tắt                                                                                                                                       T    ............................................................................................................................... 61   I.   Người dùng                                                                                                                              ...................................................................................................................... 62   II.   Nhóm                                                                                                                                       ............................................................................................................................... 62   III.   Các cách quản lý người dùng và nhóm                                                                               ....................................................................... 62     IV.   Tạo người dùng với công cụ User Manager                                                                        ................................................................ 63     V.   Tập lệnh quản lý người dùng và nhóm                                                                                 ......................................................................... 64     VI.   Những tập tin lưu thông tin người dùng và nhóm                                                               ....................................................... 65     VII.   Quyền hạn                                                                                                                            .................................................................................................................... 66   VIII.   Các lệnh liên quan đến quyền hạn                                                                                    ............................................................................ 68     IX.   Lệnh umask                                                                                                                           ................................................................................................................... 70    BÀI 6   ẢN LÝ TÀI NGUYÊN ĐĨA CỨNG                                                                                           QU    ...................................................................................... 72     óm tắt                                                                                                                                       T    ............................................................................................................................... 72   I.   Quota là gì?                                                                                                                              ...................................................................................................................... 73   II.   Cách hoạt động của quota                                                                                                     ............................................................................................. 73     III.   Một số khái niệm                                                                                                                   ........................................................................................................... 73   IV.   Thiết lập quota                                                                                                                       ............................................................................................................... 73   V.   Lệnh quota                                                                                                                              ...................................................................................................................... 75    BÀI 7   ÀI ĐẶT PHẦN MỀM                                                                                                                 C    ............................................................................................................ 76   óm tắt                                                                                                                                       T    ............................................................................................................................... 76   I.   Chương trình rpm                                                                                                                    ............................................................................................................ 77   II.   Lệnh rpm                                                                                                                                 ......................................................................................................................... 77   III.   Cài đặt từ mã nguồn mở                                                                                                        ................................................................................................ 80      BÀI 8   ẢN LÝ KẾT NỐI MẠNG                                                                                                         QU    .................................................................................................... 82   óm tắt                                                                                                                                       T    ............................................................................................................................... 82   I.   TCP/IP (Transport Control Protocol/Internet Protocol)                                                        ................................................ 83     II.   Thiết bị mạng                                                                                                                          .................................................................................................................. 83   III.   Công cụ cấu hình                                                                                                                  ......................................................................................................... 83   IV.   Một vài lệnh khác liên quan đến cấu hình mạng                                                                ........................................................ 87     V.   Telnet                                                                                                                                      .............................................................................................................................. 87 Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 4 / 189
  5. Hướng dẫn giảng dạy   VI.   Secure Remote Access – SSH (Secure Shell)                                                                     ............................................................. 87     VII.   Dynamic host configuration protocol – DHCP                                                                   ........................................................... 88      BÀI 9   ẾN TRÌNH                                                                                                                                TI    ........................................................................................................................... 91   óm tắt                                                                                                                                       T    ............................................................................................................................... 91   Định nghĩa                                                                                                                             I.       ....................................................................................................................... 92   II.   Phân loạ                                                                                                                               i  ......................................................................................................................... 92   III.   Lệnh pstree và ps                                                                                                                  .......................................................................................................... 92   IV.   Tiến trình tiền cảnh                                                                                                               ....................................................................................................... 92   V.   Tiến trình hậu cảnh                                                                                                                ....................................................................................................... 93   VI.   Tạm dừng và đánh thức tiến trình                                                                                        ............................................................................... 93     VII.   Hủy tiến trình                                                                                                                        ................................................................................................................ 93   VIII.   Lập lịch với lệnh at và batch                                                                                              ...................................................................................... 94     IX.   Lập lịch với tiện ích crontab                                                                                                 ......................................................................................... 95     ÀI 10 ­ SAMBA                                                                                                                         B    ................................................................................................................. 97   óm tắt                                                                                                                                       T    ............................................................................................................................... 97   I.   Tổng quan về SAMBA                                                                                                             ..................................................................................................... 98   II.   Cài đặt SAMBA                                                                                                                       ............................................................................................................... 98   III.   Cấu hình SAMBA                                                                                                                   ........................................................................................................... 98   IV.   Những biến được sử dụng trong tập tin smb.conf                                                            .................................................... 101     V.   Cấu hình Samba Server ­ Thành viên của Domain Windows 2K                                     .............................. 103     VI.   Mã hóa mật khẩu                                                                                                                 ......................................................................................................... 103   VII.   Kiểm tra cấu hình                                                                                                               ....................................................................................................... 104   VIII.   Khởi động SAMBA SERVER                                                                                             ..................................................................................... 104     IX.   Truy cập chia sẻ                                                                                                                  .......................................................................................................... 104   X.   SWAT                                                                                                                                    ............................................................................................................................ 105    BÀI 11   DOMAIN NAME SYSTEM                                                                                                            .................................................................................................... 107   óm tắt                                                                                                                                     T    ............................................................................................................................. 107   I.   DNS là gì?                                                                                                                              ...................................................................................................................... 108   II.   Cơ sở dữ liệu của DNS                                                                                                         ................................................................................................. 108   III.   Những khái niệm về DNS                                                                                                    ............................................................................................ 111     IV.   Những loại DNS                                                                                                                   ........................................................................................................... 111   V.   Phân giải tên máy tính thành địa chỉ IP                                                                              ...................................................................... 112     VI.   Phân giải địa chỉ IP thành tên máy tính                                                                             ..................................................................... 113     VII.   Cú pháp các record                                                                                                            .................................................................................................... 114   VIII.   Cấu hình DNS server thông qua các tập tin cấu hình                                                    ............................................ 114     IX.   Cấu hình DNS client                                                                                                            .................................................................................................... 117   X.   Kiểm tra cấu hình                                                                                                                 ......................................................................................................... 118    BÀI 12   VSFTPD ­ FTP SERVER                                                                                                              ...................................................................................................... 119   óm tắt                                                                                                                                     T    ............................................................................................................................. 119 Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 5 / 189
  6. Hướng dẫn giảng dạy   I.   Tổng quan                                                                                                                              ...................................................................................................................... 120   II.   FTP Server                                                                                                                            .................................................................................................................... 121   III.   Những tập tin được cài đặt liên quan đến vsftpd                                                              ...................................................... 121     IV.   Khởi động và dừng vsftpd                                                                                                  .......................................................................................... 121     V.   Những tùy chọn cấu hình vsftpd                                                                                         ................................................................................. 121     VI.   Những tài nguyên khác hỗ trợ vsftpd                                                                                ........................................................................ 126      BÀI 13   APACHE ­ WEB SERVER                                                                                                           .................................................................................................. 127   óm tắt                                                                                                                                     T    ............................................................................................................................. 127   I.   Giới thiệu apache web server                                                                                               ....................................................................................... 128     II.   Những tập tin được cài đặt liên quan đến apache                                                              ...................................................... 128     III.   Tập tin /etc/httpd/conf/httpd.conf                                                                                       ............................................................................... 128     IV.   Khởi động và dừng apache                                                                                                ........................................................................................ 129     V.   Những tùy chọn cấu hình apache cơ bản                                                                           ................................................................... 129     VI.   Alias                                                                                                                                     ............................................................................................................................. 131   VII.   UserDir                                                                                                                                ........................................................................................................................ 131   VIII.   Chứng thực                                                                                                                        ............................................................................................................... 131   IX.   Virtual Host                                                                                                                          .................................................................................................................. 133    BÀI 14   SENDMAIL ­ MAIL SERVER                                                                                                       ............................................................................................... 136     óm tắt                                                                                                                                     T    ............................................................................................................................. 136   I.   Tổng quan                                                                                                                              ...................................................................................................................... 137   II.   Giao thức SMTP (SIMPLE MAIL TRANSFER PROTOCOL)                                                ........................................ 137     III.   Giao thức POP và IMAP                                                                                                       ............................................................................................... 138     IV.   Mối liên hệ giữa DNS và Mail                                                                                              ...................................................................................... 140     V.   Những thư mục và file đã cài đặt liên quan đến sendmail                                                ........................................ 140     VI.   Khởi động sendmail                                                                                                            ................................................................................................... 140   VII.   Cấu hình mail server cục bộ với sendmail                                                                       ............................................................... 141     VIII.    Cài đặt POP/IMAP Server                                                                                                 ......................................................................................... 142      BÀI 15   SQUID ­ PROXY SERVER                                                                                                           .................................................................................................. 143   óm tắt                                                                                                                                     T    ............................................................................................................................. 143   I.   Tầm quan trọng của Firewall                                                                                                ........................................................................................ 144     II.   Chính sách firewall                                                                                                               ....................................................................................................... 144   III.   Các loại firewall                                                                                                                   ........................................................................................................... 144   IV.   Squid là gì?                                                                                                                          .................................................................................................................. 147   V.   Tầm quan trọng của cache                                                                                                  .......................................................................................... 147     VI.   Cài đặt squid                                                                                                                        ................................................................................................................ 147   VII.   Các thư mục được cài đặt liên quan đến squid                                                               ....................................................... 147     VIII.   Tập tin cấu hình squid.conf                                                                                              ...................................................................................... 148     IX.   Những tùy chọn cơ bản                                                                                                      .............................................................................................. 148     X.   Khởi động squid                                                                                                                   ........................................................................................................... 150 Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 6 / 189
  7. Hướng dẫn giảng dạy    BÀI 16   ẬP TRÌNH CƠ BẢN                                                                                                                L    ........................................................................................................... 152   óm tắt                                                                                                                                     T    ............................................................................................................................. 152   I.   Các khái niệm cơ bản                                                                                                            .................................................................................................... 153   II.   Lập trình với cấu trúc rẻ nhánh                                                                                           ................................................................................... 154     III.    Chương trình con                                                                                                                ........................................................................................................ 155   IV.   Vòng lặp và cấu trúc mảng                                                                                                 ......................................................................................... 156     V.   Giới thiệu trình biên dịch gcc và lập trình C trên Linux                                                    ............................................ 157      BÀI 17   ỮNG CÔNG CỤ LẬP TRÌNH VÀ SHELL SCRIPT                                                               NH    .......................................................... 161     óm tắt                                                                                                                                     T    ............................................................................................................................. 161   I.   Tổng quan                                                                                                                              ...................................................................................................................... 162   II.   Giới thiệu về shell                                                                                                                 ........................................................................................................ 162   III.   Thay đổi shell mặc định                                                                                                      ............................................................................................. 162     IV.   Shell scripts                                                                                                                         ................................................................................................................. 163   V.   Những biến shell trong Linux                                                                                              ...................................................................................... 163     VI.   Vị trí những biến                                                                                                                  .......................................................................................................... 165   VII.   Biểu thức điều kiện                                                                                                            ................................................................................................... 165   VIII.   Lệnh test ­ kiểm tra biểu thức                                                                                           ................................................................................. 166     IX.   Lệnh expr                                                                                                                             ..................................................................................................................... 169   X.   Cấu trúc điều khiển lặp                                                                                                        ................................................................................................ 169     XI.   Thực thi shell script                                                                                                            .................................................................................................... 170   ĐỀ THI CUỐI MÔN                                                                                                                       .......................................................................................................... 172   I.   Cấu trúc đề thi                                                                                                                       ............................................................................................................... 172   Đề thi mẫu                                                                                                                          II.       ..................................................................................................................... 174   ĐỀ THI CUỐI HỌC PHẦN                                                                                                             ................................................................................................ 177     Đề thi lý thuyết                                                                                                                    I.       .............................................................................................................. 177   Đề thi thực hành                                                                                                                II.       ........................................................................................................... 184   ĐỀ THI KIỂM TRA CHUYÊN MÔN GIÁO VIÊN                                                                            ................................................................ 186   Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 7 / 189
  8. Hướng dẫn giảng dạy MỤC TIÊU Sau khi hoàn thành khóa học, học viên sẽ có khả năng: Sử dụng được hệ điều hành Linux như các thao tác tên tập tin thư mục, quản lý người  dùng, cấp quyền hạn, soạn thảo bằng các công cụ. Cấu hình các dịch vụ như: samba để chia sẻ tài nguyên giữa Linux và windows, quota để  giới hạn việc sử dụng đĩa cứng Cấu hình các dịch vụ Internet như bind dns server, vsftpd ftp server, apache web server,  sendmail mail server, squid proxy server ĐỐI TƯỢNG HỌC VIÊN Học viên phải có kiến thức về mạng máy tính PHÂN BỐ BÀI GIẢNG Thời lượng: 96LT + 120TH Bài học Số tiết LT Số tiết TH STT Giới thiệu về Linux 1 3 Cài đặt hệ điều hành RedHat Linux 2 5 10 Quản lý hệ thống tập tin 3 5 10 Những lệnh và tiện ích 4 3 10 Quản lý user, group và bảo mật 5 3 5 Quản lý tài nguyên đĩa cứng 6 2 3 Cài đặt phần mềm 7 3 5 Quản lý kết nối mạng 8 5 8 Tiến trình 9 3 3 10 Samba 3 6 11 DOMAIN NAME SYSTEM(DNS) 10 10 12 vsftpd – ftp server 5 5 13 apache – web server 5 10 14 sendmail – mail server 6 5 15 squid – proxy server 5 5 Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 8 / 189
  9. Hướng dẫn giảng dạy Lập trình cơ bản 16 20 10 Những công cụ lập trình và shell script 17 10 10 Ôn tập 18 5 Tổng số tiết 96 120 Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 9 / 189
  10. Hướng dẫn giảng dạy BÀI 1 GIỚI THIỆU VỀ LINUX Tóm tắt Lý thuyết: 3 tiết - thực hành: 0 tiết Bài tập bắt Bài tập làm Mục tiêu Các mục chính buộc thêm Kết thúc bài học này, Giới thiệu về Linux I. học viên hiểu được hệ Lịch sử phát triển của Linux II. điều hành Linux là gì. Điểm khác biệt của Linux III. Tại sao nó là một hệ điều hành cao cấp có Những phiên bản của Linux IV. sẵn. Biết được kiến Những tính năng cơ bản của V. trúc và những tính Linux năng cơ bản của hệ Các ưu điểm của Linux VI. điều hành Linux. Và có sự nhận xét hay so Các khuyết điểm của Linux VII. sánh giữa Linux và Kiến trúc của Linux VIII. Windows Linux khác với Unix như thế IX. nào? So sánh Linux với Windows NT X. Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 10 / 189
  11. Hướng dẫn giảng dạy Giới thiệu về Linux I. Linux là một hệ điều hành dựa trên nền tảng của hệ điều hành UNIX. Linux có t ất c ả các - đặc tính của Unix. Linus Towalds là người đã viết nên hệ điều hành này cho những máy PC. - Linux là một hệ điều hành đa nhiệm, đa người dùng và được phân phối một cách miễn phí. - Nó chạy trên hầu hết các nền tảng phần cứng. Khi nói đến Linux chúng ta bàn đến 2 vấn đề: kernel và những ứng dụng - Kernel (hạt nhân) chính là trái tim của hệ điều hành Linux. Nhiệm vụ của kernel là cung cấp - môi trường cơ bản cho các ứng dụng có thể chạy và những giao tiếp cơ bản giữa ng ười dùng và phần cứng. Để hỗ trợ cho những ứng dụng đòi hỏi bộ nhớ RAM lớn, Linux hỗ trợ không gian tráo đỗi. Không gian tráo đỗi cho phép các trang nhớ được ghi vào một vùng đĩa giành sẵn và được sử dụng như một vùng mở rộng của bộ nhớ vật lý. Với cách này, Linux vận hành như thể nó có RAM vật lý nhiều hơn thực tế. Bù lại tốc độ truy cập của đĩa cứng sẽ chậm hơn làm giảm tốc độ vận hành của máy. Linux hỗ trợ nhiều kiểu hệ thống t ập tin để Linux tương tác với những hệ điều hành khác Một trong những ứng dụng phổ biến của Linux là họ ứng dụng GNU. GNU do hiệp hội phần - mềm miễn phí phát triển. Mục đích là cung cấp phần mềm miễn phí cho l ập trình viên hay những người phát triển. Hầu hết các phần mềm GNU đều khả dụng và mang tính thương mại cao và có rất nhiều cải tiến. Linux có rất nhiều trịnh tiện ích GNU như: ngôn ng ữ l ập trình, công cụ biên dịch, trình tiện ích in ấn, xử lý văn bản … Trong những năm gần đây, Linux trở thành một hệ điều hành server phổ biến. Linux đ ược - sử dụng rộng rãi cho những mục đích sau: • File and print server • Email server • Fax server • Internet gateway • Firewall • Database server • Application server • … Lịch sử phát triển của Linux II. UNIX được thiết kế đầu tiên vào năm 1965. Nó là hệ điều hành được sử dụng rộng rãi nhất - trên thế giới và từ lâu đã là chuẩn mực cho các server làm việc với hiệu suất cao. Vì nó là một sản phẩm thương mại nên mà các máy tính cài đặt nó phải mua bản quyền với chí phí rất cao thay đổi trong khoảng từ vài trăm đến vài nghìn đôla. Với nỗ lực muốn có một phần mềm UNIX miễn phí dành cho những người thực hành nó, - nhiều hệ điều hành UNIX vùng công cộng đã được phát triển qua nhiều năm nay. Một trong những hệ điều hành đó là Minix, do Andy Tanenbaum viết. Mặc dù không đ ầy đ ủ - tính năng nhưng Minix đã cung cấp một hệ điều hành nhỏ chạy trên máy PC. Đ ể mở r ộng Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 11 / 189
  12. Hướng dẫn giảng dạy thêm Minix, một nhóm người dùng bắt đầu phát triển nó mức cao hơn, đ ầy đ ủ tính năng hơn, tận dụng được kiểu dáng 80386 CPU. Một trong những người tiên phong phát triển hệ điều hành có tên Linux này chính là Linux Torvalds của trường đại học Helsinki. Người đã viết phiên bản Linux đầu tiên vào năm 1991. Phiên bản đầu tiên gần như hoàn chỉnh đã gia nhập vào cộng đồng lập trình tháng 3/1992. Chẳng bao lâu hệ điều hành này đã thu hút nhiều chuyên gia l ập trình v ới ni ềm say mê - muốn tạo một hệ điều hành giống UNIX nhưng hoàn toàn miễn phí. Xuất phát từ đi ều này Linux đã phát triển lớn mạnh với tốc độ đáng kể. Phiên bản mới cùng với những tiện ích của Linux xuất hiện với tốc độ đáng kinh ngạc. Nếu như không nói là hoàn hảo thì hiện nay h ệ thống Linux có tất cả những công cụ mà chúng ta tìm thấy trong sản phẩm UNIX thương mại. Để tránh phiền phức cho Linux, những người viết chương trình không sử dụng bất kỳ mã - nào từ các hệ UNIX khác. Chẳng có một chi phí về bản quyền khi bạn sử dụng h ệ đi ều hành Linux. Một vài công ty đảm nhận nhiệm vụ tập hợp và thử nghiệm các phiên bản của Linux sau đó gói gọn lại trong vài đĩa CD-ROM với giá rẻ nhất. III. Điểm khác biệt của Linux Rẻ hơn rất nhiều so với những hệ điều hành khác. Nhưng điểm khác biệt không phải về giá c ả mà về những đặc tính sau: Linux là một hệ điều hành đa nhiệm 32 bit đủ mạnh và khả năng để được sử dụng tổ chức - phục vụ cho những trường đại học hay tổ chức lớn Nó chạy trên mọi cấu hình từ thấp đến cao. cấu hình tối thiểu là một máy 80386SX, 2MB - RAM, ổ đĩa mềm, ổ đĩa cứng 40MB, card màn hình và monitor hay máy có c ấu hình cao hơn. Phiên bản Linux có sẵn cho nhiều kiến trúc máy tính như Intel, Sparc và Alpha. - Cuối cùng khi nói đến hệ điều hành, Linux là một sự chọn lựa. Bởi vì hầu hết những tiện ích - hay ứng dụng mạng được tích hợp vào hệ điều hành và hoàn toàn miễn phí. Như ti ện ích firewall, web server, mail server, proxy server… IV. Những phiên bản của Linux Phân phối hay còn gọi là phiên bản (release) của Linux có hai ý nghĩ: Nghĩ thứ nhất do nhà phân phối đặt cho Linux. Ví dụ như Slackware, RedHat đ ều là những - phiên bản của Linux. Điểm khác biệt giữa các phiên bản rất khó nhận th ấy nh ưng không phải là không có. Nghĩa thứ hai là ấn bản (version) của Linux mà bạn đang sử dụng. Ví dụ RedHat 7.1, - RedHat 7.2 là hai ấn bản của một phiên bản RedHat. Để tránh nhầm l ẫn khi nói đ ến một phiên bản của Linux chúng ta nên đề cập đến 2 khía cạnh là nhà phát hành và ấn bản c ủa nó. Những phiên bản thường gặp: Caldera Open Linux: hỗ trợ nhiều phiên bản lôi cuốn khách hàng. Phiên bản có những ti ện - ích: • Môi trường K Desktop Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 12 / 189
  13. Hướng dẫn giảng dạy • License không thương mại cho Star Office • Hỗ trợ mạng • Có thể dowload hay tìm thông tin trên website www.calderasystems.com Slackware: miễn phí và linh hoạt. Trước khi Red Hat Linux ra đ ời, Slackware là một phiên - bản nổi trội và vẫn là một phiên bản phổ biến. Bạn có thể tìm thông tin về phiên bản này trên web site www.slackware.com . Phiên bản này đưa ra những tiện ích: • X windows • Những công cụ phát triển như: trình biên dịch C, hỗ trợ Java, apache web server. S.u.S.E.Linux: là một phiên bản phổ biến ở Châu Âu và nó đưa ra cả 2 phiên bản tiếng Anh - và Đức. Nó là một phân phối lí tưởng cho những người dùng muốn nhi ều linh ho ạt, tính năng, và cấu hình. SuSE đưa ra: • KDE • Công cụ quản trị hệ thống YaST mà nó rất hữu ích trong việc cấu hình mọi thứ từ cấu hình kết nối Internet đến scanner và card mạng • Một bản copy của Star Office. Debian/GNU: là một phân phối không lợi nhuận phổ biến nhất. Nó được tổ chức bởi nhóm - Software in the Public Interest. Debian tập hợp hơn 2500 chương trình Linux thành một phiên bản đầy đủ. Red Hat Linux: là một phiên bản thích hợp cho nhiều ng ười dùng. Nó đ ược phát tri ển và - phân phối bởi Red Hat. Nó giới thiệu Red Hat Package Manager (RPM) nhằm hỗ tr ợ cho việc cài đặt, xóa, hay theo dõi những package phần mềm trong hệ thống. RedHat là một phân phối phổ biến nhất ở Mỹ. Nó có những phiên bản miễn phí trên Internet và cả những phiên bản, ứng dụng thương mại khác. Nhiều thông tin về Red Hat thông qua web site www.redhat.com . Red Hat đã đưa ra những điểm nổi bật sau: • Cài đặt: rất linh hoạt và dễ sử dụng. Có 2 dạng cài đặt đồ họa và văn bản • Red Hat lưu những lệnh của user root trong thư mục /sbin • Hỗ trợ nhiều công cụ quản trị đồ họa • Những phần mềm trong Red Hat được đóng gói dưới dạng .rpm. Sử dụg lệnh rpm để quản lý những package này. Trong khi những phân phối khác được đóng gói dưới dạng .deb hay .tgz Những tính năng cơ bản của Linux V. Linux hỗ trợ các tính năng cơ bản thường thấy trong các hệ điều hành Unix và nhiều tính năng khác mà không hệ điều hành nào có được. Linux cung cấp môi trường phát triển một cách đ ầy đủ bao gồm các thư viện chuẩn, các công cụ lập trình, trình biên dịch, debug …như bạn mong Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 13 / 189
  14. Hướng dẫn giảng dạy đợi ở các hệ điều hành Unix khác. Hệ thống Linux trội hơn các hệ thống khác trên nhiều mặt, mà người dùng quan tâm như sự phát triển, tốc độ, dễ sử dụng và đặc biệt là sự phát triển và hỗ trợ mạng. Một số đặc điểm của Linux chúng ta cần quan tâm : Đa tiến trình: Là đặc tính cho phép người dùng thực hiện nhiều tiến trình đồng thời. Ví dụ - bạn vừa in, vừa soạn văn bản, vừa nghe nhạc… cùng một lúc. Máy tính sử dụng chỉ một CPU nhưng xử lý đồng thời nhiều tiến trình cùng lúc. Thực chất là tại một thời đi ểm CPU chỉ xử lý được một mệnh lệnh, việc thực hiện cùng lúc nhiều công việc là giả tạo bằng cách làm việc xen kẻ và chuyển đổi trong thời gian nhanh. Do đó người dùng cứ ngỡ là thực hiện đồng thời Tốc độ cao: Hệ điều hành Linux được biết đến như một hệ điều hành có tốc độ xử lý cao, - bởi vì nó thao tác rất hiệu quả đến tài nguyên như : bộ nhớ, đĩa… Bộ nhớ ảo: Khi hệ thống sử dụng quá nhiều chương trình lớn dẫn đến không đủ bộ nhớ - chính (RAM) để hoạt động. Trong trường hợp đó, Linux dùng bộ nhớ từ đĩa là partition swap. Hệ thống sẽ đưa các chương trình hoặc dữ liệu nào chưa có yêu cầu truy xuất xuống vùng swap này, khi có nhu cầu thì hệ thống chuỵển lên lại bộ nhớ chính. Sử dụng chung thư viện: Hệ thống Linux có rất nhiều thư viện dùng chung cho nhiều ứng - dụng. Điều này sẽ giúp hệ thống tiết kiệm được tài nguyên cũng như thời gian xử lý. Sử dụng các chương trình xử lý văn bản: Chương trình xử lý văn bản là một trong nhưng - chương trình rất cần thiêt đối với người sử dụng. Linux cung cấp nhiều chương trình cho phép người dùng thao tác với văn bản như vi, emacs, nroff Sử dụng giao diện cửa sổ: Giao diện cửa sổ dùng Hệ thống X Window, có giao diện như - hệ điều hành Window. Với hệ thống này người dùng rất thuận tiện khi làm việc trên hệ thống. X window System hay còn gọi tắt là X được phát triển tại viện Massachusetts Institute of Technology. Nó được phát triển để tạo ra môi trường làm việc không phụ thuộc phần cứng. X chạy dưới dạng client –server. Hệ thống X window hoạt động qua hai bộ phận. Phần server còn gọi là X server. Phần client được gọi là X window manager hay desktop environment. X server sử dụng trong hầu hết các bản phân phối của Linux là Xfree86. Client sử dụng thường là KDE (K Desktop Environment0 và GNOME (GNU Network Object Model Environment) Dich vụ Samba sử dụng tài nguỵên đĩa, máy in với Window: Tên Samba xuất phát từ - giao thức Server Message Block (SMB) mà Window sử dụng để chia sẻ tập tin và máy in. Samba là chương trình sử dụng giao thức SMB chạy trên Linux. Sử dụng Samba bạn có thể chia sẻ tập tin và máy in với các máy Window Network Information Service (NIS): Dịch vụ NIS cho phép chia sẻ các tập tin password và - group trên mạng. NIS là một hệ thống cơ sở dữ liệu dạng client-server, chứa các thông tin của người dùng và dùng để chứng thực người dùng. NIS xuất phát từ hãng Sun Microsystems với tên là Yellow Pages. Lập lịch hoạt động cho các chương trình, ứng dụng: Chương trình lập lịch trong Linux - xác định các ứng dụng, script thực thi theo một sự sắp xếp của người dùng. Chương trình này được gọi là cron. Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 14 / 189
  15. Hướng dẫn giảng dạy Các tiện ích sao lưu dữ liệu: Linux cung cấp các tiện ích như tar, cpio và dd để sao lưu và - backup dữ liệu. RedHat Linux còn cung cấp tiện ích Backup and Restore System Unix (BRU) cho phép tự động backup dữ liệu theo lịch. Hỗ trợ nhiều ngôn ngữ lập trình: Linux cung cấp một môi trường lập trình Unix đầy đủ - bao gồm các thư viện chuẩn, các công cụ lập trình, trình biên dịch, chương trình debug chương trình mà bạn có thể tìm thấy trong các hệ điều hành Unix khác. Ngôn ng ữ chú yếu sử dụng trong các hệ điều hành Unix là C và C++. Linux dùng trình biên dịch cho C và C++ là gcc, chương trình biên dịch này rất mạnh, hỗ trợ nhiều tính năng. Ngoài C, Linux cũng cung cấp các trình biên dịch, thông dịch cho các ngôn ngữ khác như Pascal, FORTRAN, Java… VI. Các ưu điểm của Linux Trong số các hệ điều hành miễn phí hiện nay, Linux là hệ điều hành được sử dụng rộng rãi nhất. Các ưu điểm nổi bật của Linux: Khả năng tương thích với các hệ mở: Chuyển từ một nền này sang một nền khác mà vẫn - họat động tốt Ứng dụng: Hiện nay có rất nhiều ứng dụng hay tiện ích phục vụ cho nhiều lĩnh vực như lập - báo biểu, CSDL, xử lí văn bản Lợi ích cho giới chuyên nghiệp điện toán: Giới điện toán có hàng loạt công c ụ phát tri ển - chương trình, bao gồm các bộ biên dịch cho nhiều ngôn ngữ lập trình hàng đ ầu hi ện nay, chẳng hạn như C, C++… VII. Các khuyết điểm của Linux Thiếu trợ giúp kỹ thuật - Các vấn đề về phân cúng - VIII. Kiến trúc của Linux Kiến trúc của Linux được hiểu theo sơ đồ sau: Trung tâm xử lý của Linux là kernel. Nó là tầng trong cùng của hệ điều hành và hoạt động như là một tầng phần mềm trung gian giữa những ứng dụng của người dùng và phần cứng. Nhi ều người nghĩ rằng toàn bộ phân phối là Linux, nhưng đúng ra chỉ có kernel được gọi là Linux. (Xem thêm giáo trình trang 12,13,14) IX. Linux khác với UNIX như thế nào? Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 15 / 189
  16. Hướng dẫn giảng dạy Những tính năng của Linux dành cho máy tính cá nhân tương tự như UNIX. Tuy nhiên, có những điểm khác nhau giữa Linux và UNIX. Điểm khác biệt lớn nhất đ ối với người dùng là v ề giá c ả. Ngoài ra còn có những điểm khác biệt khác như sau: Đối với UNIX, toàn bộ hệ thống được phát triển với một chính sách nghiêm ng ặt về chất - lượng. Những tài liệu, báo cáo lỗi và cách giải quyết đều được công bố. Những ng ười phát triển không cho phép thêm tính năng hay thay đổi bất kỳ tính năng nào của mã nguồn. Đ ối với Linux, nếu có bất kỳ yêu cầu thêm tính năng vào hệ điều hành thì người phát triển tự do làm điều đó. Mã nguồn đã có sẵn từ lâu, những người phát triển có thể thay đổi tùy thích. Mục tiêu phát triển Linux là dành cho những người dùng trên máy PC. Do đó, mỗi ng ười - dùng đều có thể trở thành người lập trình tham gia vào phát triển Linux như: phát triển kernel, viết những ứng dụng hay tiện ích mới, viết tài liệu … Đối với Linux không có một tổ chức nào chịu trách nhiệm về những phiên bản hay sự phát - triển của hệ thống. So sánh Linux với Windows NT X. Điểm giống nhau giữa Linux và NT là cả hai đều hỗ trợ multiuser và multitasking. Sau đây sẽ đưa ra những điểm khác biệt giữa Linux và NT: Kernel và môi trường X.1. Linux NT Khi kernel thay đổi thì user mới cần khởi User cần phải khởi động lại máy khi: cài driver, động lại máy. Khi cài đặt hay cập nhật thay đổi IP, thay đổi tên máy… phần mềm thì không cần khởi động lại máy User có thể can thiệp trực tiếp đến thiết bị Khái niệm thiết bị không tồn tại trong NT. User không thể truy cập trực tiếp đến thiết bị ngoài sự hỗ trợ của một vài phần mềm đặc biệt. Khả năng tương thích X.2. Linux NT Có nhiều chương trình chạy dưới Linux Không có chương trình Linux chạy dưới NT Hỗ trợ X.3. Linux NT Những lỗi an toàn được đưa ra công khai và nhắc sửa Mã nguồn hoàn toàn được mở Mọi thứ đều dấu Gía thành X.4. Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 16 / 189
  17. Hướng dẫn giảng dạy Linux NT Những ứng dụng phát triển trên Linux rẻ Những ứng dụng trên Windows rất đắt tiền và thường phải sử dụng đến nó. Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 17 / 189
  18. Hướng dẫn giảng dạy BÀI 2 CÀI ĐẶT HỆ ĐIỀU HÀNH REDHAT LINUX Tóm tắt Lý thuyết: 5 tiết - Thực hành: 5 tiết. Bài tập bắt Bài tập làm Mục tiêu Các mục chính buộc thêm Kết thúc bài học này, Tổng quan I. học viên có thể cài đặt Những chuẩn bị trước khi cài đặt II. được hệ điều hành RedHat Linux RedHat Linux ngoài Quá trình cài đặt III. những trở ngại, học viên biết về cách login, IV. Login logout hệ điều hành, Cú pháp lệnh V. biết được các lệnh bắt Những lệnh thông thường VI. đầu làm quen với Linux và biết được các level Khởi động và đóng tắt hệ thống VII. của hệ điều hành Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 18 / 189
  19. Hướng dẫn giảng dạy Tổng quan I. Nhiều người nghĩ rằng, cài đặt Linux thật là khó khăn. Nhưng khi người dùng đã làm quen - với hệ điều hành, họ cảm thấy dễ chịu với Linux hơn bất kỳ một hệ điều hành nào khác Trong chương này học viên sẽ biết những bước cần thiết để cài đặt Linux - Tương thích phần cứng - • Linux làm việc tương thích trên nhiều loại phần cứng Intel khác nhau. • Tuy nhiên, việc kiểm tra tính tương thích của phần cứng trước khi cài đặt luôn luôn là một ý kiến tốt. • Danh sách kiểm tra, khi điền đầy đủ sẽ giúp người dùng tìm hiểu xuyên suốt tài liệu Linux và kiểm tra những phần cứng được hỗ trợ. • Nó cũng giúp người dùng chuẩn bị những package sẽ cài đặt, và chọn lựa cấu hình mà cần phải làm Những chuẩn bị trước khi cài đặt RedHat Linux II. Yêu cầu tổng quát II.1. CPU loại nào? Pentium MMX trở lên - Dung lượng RAM? 32MB - Đĩa cứng? >2GB - Người dùng có sử dụng X Windows hay không? - Mouse II.2. Mouse gắn ở cổng nào? - Mouse đang sử dụng là loại nào? - Mouse có bao nhiêu button? - Đĩa cứng II.3. Có bao nhiêu partition trên ổ đĩa cứng - Tên, loại, kích thước - Đĩa này có thể chia lại partition hay không? (tất cả dữ liệu đang tồn tại sẽ bị mất) - Những partition này có thể format lại để trở thành partition của Linux - Khoảng trống đĩa dành cho Linux là bao nhiêu? - Kế hoạch boot từ đĩa cứng hay đĩa mềm - LILO boot loader hay GRUB sẽ định vị trên partition nào? - Người dùng muốn giữ lại sector/master boot record trước đây hay không? - Video display - Networking II.4. Video Display - Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 19 / 189
  20. Hướng dẫn giảng dạy • Loại monitor • Độ phân giải, số màu có thể Networking - • Loại modem (internal hay external) • Tốc độ modem • Máy kết nối internet hay là thành viên của intranet • Tên máy tính • Tên miền của máy tính • Địa chỉ IP, IP của DNS Server Printer II.5. Có máy in nào gắn đến cổng parallel máy tính - Loại máy in - Chia partition đĩa cứng II.6. Để cài đặt Linux, bạn phải có kiến thức về chia partition đĩa cứng và quyết đ ịnh trước cách - sử dụng đĩa cứng như thế nào. Người dùng nên biết cách tổ chức đĩa cứng của từng hệ điều hành - Partition là một phần của đĩa mà bao gồm toàn bộ đĩa hay một phần ổ đĩa - Nếu Microsoft Windows đang chạy trong hệ thống thì những partition được đánh số như C, - D … Những partition không phải là hệ thống tập tin của Microsoft thì không được đánh số Đĩa cứng đầu tiên trong Linux gọi là /dev/hda, đĩa cứng thứ hai gọi là /dev/hdb và v.v… - Partition đầu tiên của đĩa cứng /dev/hda gọi là /dev/hda1, partition thứ hai là /dev/hda2 và - v.v… Linux yêu cầu hai partition. Partition đầu tiên gọi là partition swap, thứ hai gọi là Linux native. - Partition swap dành cho bộ nhớ ảo. Partition thứ hai dùng để lưu những file Linux. Kích thước partition này gần 1GB Có 3 trường hợp có thể xảy ra trong quá trình cài Linux - • Trường hợp đầu tiên là có 2 hệ điều hành trên một máy • Thứ hai là chỉ có hệ điều hành Linux • Thứ ba là có hai hệ điều hành trên hai ổ đĩa cứng khác nhau. Một vài ưu tiên như sau: - • /home: ở đây người dùng sẽ lưu một khối lượng dữ liệu lớn, vì thế nên dành cho nó một partition riêng • /opt: như là một nơi lưu những phần mềm cài đặt thêm vào, vì thế partition riêng là điều gợi ý • /tmp: là thư mục tạm cho những người dùng khác, vì thế nó có thể định vị trên partition riêng • /usr: sử dụng partitin riêng cho cái này là đúng Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 20 / 189
nguon tai.lieu . vn
Tin học văn phòng Đồ họa - Thiết kế - Flash Quản trị Web Cơ sở dữ liệu Quản trị mạng Kỹ thuật lập trình Hệ điều hành Phần cứng An ninh - Bảo mật Chứng chỉ quốc tế Thủ thuật máy tính Điện - Điện tử Kinh tế học Hoá học Xã hội học Môi trường