Xem mẫu
- HOẠCH ĐỊNH VÀ PHÁT TRIỂN CHÍNH SÁCH CÔNG
Câu 1: Anh (chị) hãy cho biết chính sách công là gì? Trình bày tác d ụng của loại công cụ này đối với
đời sống xã hội. Liên hệ một số chính sách trong đời sống của nớc ta?
Câu 2: Trình bày các b ớc tổ chức thực thi chính sách, trong các b ớc đó, bớc nào là quan trọng nhất, tại
sao và cho ví dụ minh hoạ
Câu3: Anh,chị cho biết nh thế nào là một chính sách tốt. Để có đợc một chính sách tốt cần phải dựa vào
những căn cứ nào?
Câu4: Khi phân tích tính hệ thống của chính sách cần tập trung vào những nội dung nào? Liên hệ thực
tế nớc ta.
Câu5: Anh, chị hãy cho biết hoạt động phân tích chính sách phải thực hiện những nhiệm vụ cụ thể nào?
Câu6: Trình bày nguyên tắc phân tích chính sách. Hãy cho biết nguyên tắc nào là cơ bản nhất, liên hệ
thực tế.
Câu7: Hãy cho biết có những yếu tố nào ảnh hởng đến hoạch định chính sách công? Liên hệ thực tế với
nớc ta.
Câu8: Khi tìm kiếm vấn đề chính sách, ngời ta thờng dựa vào những đặc trung chủ yếu nào?
Câu9: Anh, chị hãy trình bày các nguyên tắc phân tích chính sách và cho biết nguyên tắc nào là cơ bản
nhất. Cho ví dụ minh hoạ.
Câu10 : Hãy cho biết nội dung phân tích diễn biến chính sách công.
câu11: Anh, chị hãy cho biết có những yếu tố nào ảnh hởng đến hoạch định chính sách? Liên hệ với
thực tế nớc ta.
Câu12 : Trình bày các nguyên tắc phân tích chính sách. Hãy cho biết nguyên tắc nào cơ b ản nhất.
câu13: Anh chị hãy cho biết phân tích chính sách là gì? Vì sao phải PTCS?
câu14: Khi thực thi chính sách sẽ có những yếu tố ảnh hởng nào? Trong đó yếu tố nào là quyết định?
liên hệ thực tế nớc ta.
Câu15 : Anh,chị hãy trình bày nội dung phân tích diễn biến chính sách.
Câu16 : Thông tin có vai trò gì trong phân tích chính sách? Nhà phân tích chính sách cần quản lý và xử
lý thông tin nh thế nào?
Câu17 : Anh chị trình bày các lý do lựa chọn phơng pháp phân tích chính sách.
Câu18 : Trong thực tế anh chị đã sử dụng phơng pháp nào để phân tích, đánh giá chính sách? Hãy cho
biết kết quả sử dụng phơng pháp đó (hay là liên hệ thực tế).
Câu19 : Anh,chị hãy trình bày các phơng pháp tổ chức thực thi chính sách. Liên hệ thực tế nớc ta hiện
nay.
câu20: Anh, chị hãy cho biết vai trò của tiêu chí trong phân tích. Cho ví dụ minh hoạ?
Câu21 : Để duy trì chính sách cần có những điều kiện chủ yếu nào phân tích các điều kiện đó. Liên hệ
với thực tế nớc ta.
Câu22 : Hãy cho biết khi thành lập tiêu chí phân tích cần đảm b ảo những yêu cầu nào?
Câu23 : Anh,chị trình bày vị trí, ý nghĩa của thực thi chính sách.
Câu24 : Khi phân tích chính sách, nhà phân tích thờng sử dụng các tiêu chí nào? Liên hệ thực tế Việt
Nam?
Câu25 : Anh chị hãy cho biết sự cần thiết phải tổ chức công tác phân tích chính sách.
Câu26 : Trình bày nội dung tổ chức hệ thống phan tích chính sách. Liên hệ thực tế ở nứoc ta.
1
- Câu27 : Anh,(chị) hãy trình bày các bước tổ chức thực thi chính sách. Trong các bước đó, bước nào là
quan trọng nhất. Vì sao?
Câu28 : Người làm phân tích chính sách công cần phải có những tiêu chuẩn nào về phẩm chất, năng lực.
Câu29 : Anh chị hãy cho biết những nội dung của một chính sách. cho ví dụ minh hoạ?
Câu30 : Trang thiết bị kỹ thuật cho phân tích chính sách có vai trò gì? Cần tổ chức quản lý sử dụng trang
thiết bị kỹ thuật cho phân tích chính sách nh thế nào đ ể có hiệu quả.
Câu31 : Anh chị hãy trình bày các mô hình ho ạch định chính sách và cho biết ưu, nhợc điểm của mỗi
loại mô hình.
Câu32 : Các phơng pháp phân tích chính sách đ ợc lựa chọn và sử dụng trên cơ sở khoa học nào? Hãy
phân tích những cơ sở khoa học đó.
Câu33 : Anh, chị cho biết khi hoạch định chính sách cần phải tuân theo quy trình nào?
Câu34 : Vì sao cân phải xây dựng thể chế cho phân tích chính sách . Khi xây d ựng hệ thống thể chế này
cần phải đảm bảo những yêu cầu nào?
Câu35 : Anh, chị hãy trình bày các mô hình tổ chức thực thi chính sách. ở nớc ta hiện nay nên tổ chức
thực hiện chính sách theo mô hình nào?
Câu 36: vì sao cần phải xây dựng thể chế phân tích chính sách? Khi xây dựng hệ thống thể chế này cần
phỉa đảm bảo những yêu cầu nào?
Câu 37 : Anh (chị) hãy trình bày chức năng tác dụng của các phương pháp phân tích chính sách cho ví
dụ minh hoạ.
Câu 38: theo anh (chị) giữa các phương pháp đó có mối quan hệ gì với nhau trong quá trình sử dụng?
Câu39 : Anh,(chị) hãy trình bày các b ớc tổ chức thực thi chính sách. Trong các b ớc đó, bớc nào là quan
trọng nhất. Vì sao?
Câu40 : Để phân tích tính khả thi thì về mặt chính trị nhà phân tích cần sử dụng các tiêu chí nào? Cho ví
dụ minh hoạ
Cõu1 : Anh, chị hóy cho biết chớnh sỏch cụng là gỡ? Trỡnh bày tỏc dụng của loại cụng cụ này đối
với đời sống xó hội. Liờn hệ 1 số chớnh sỏch trong đời sống của nước ta.
Quan niệm về chính sách công có nhiều cách tiếp cận:
- Cách tiếp cận thứ nhất:
+ Chính sách công là quyết định lựa chọn của NN.
+ Chính sách công là cách xứng xử của NN đối với cách quá trình kinh tế – xã hội.
+ Chính sách công là những gì NN nên làm hay không nên làm.
- Cách tiếp cận thứ hai: Chính sách công là tháI độ, quan điêm, lập trườnưc của NN đối với các quá
trình kinh tế xã hội được thể hiện bằng một hệ thống các biện pháp nhằm thực hiện một mục tiêu cụ thể
trong quá trình tiến tới mục tiêu chung.
=>Chớnh sỏch cụng là những quy định về ứng xử của Nhà nước với những hiện tượng nảy sinh
trong đời sống cộng đồng, được thể hiện dưới những hỡnh thức khỏc nhau 1 cỏch ổn định nhằm
đạt được mục tiêu định hướng.
-Chính sách công có đặc điểm:
+Do Nhà nước ban hành.
#Chớnh sỏch công phải tác động đến đời sống của cộng đồng, có mục tiêu và ổ n định.
#Chính sách công phải đựng cả mục tiêu và biện pháp chính trị và đặc biệt là phải phù hợp với
đường lối của Nhà nước.
2
- -Chính sách công có cấu trúc gồm 2 bộ phận: đó là mục tiêu của chính sách là những giá trị trong
tươmg lai mà Nhà nước theo đuổi phù hợp với thái độ ứng xử của Nhà nước, đây là bộ phận cơ
bản của chính sách.
+Biện pháp chính sách: là những cách thức, việc làm mà cơ quan quản lý cỏc cấp dựng, dựng để
thực hiện mục tiêu của chớnh sỏch.
*Trỡnh bà y tỏc dụng của loại cụng cụ này đối với đời sống xó hội.
-Dây là 1 công cụ mà các Nhà nước dùng để quản lý kinh tế xó hội bởi cỏc chớnh sỏch này tạo sự
điều khiển đồng bộ, theo định hướng nhất định để Nhà nước quản lý đất nước.
-Chớnh sách có thể chuyển tả i được ý chớ của Nhà nước đối với các đối tượng quản lý, nghĩa là
những mục tiờu của chớnh sỏch mà Nhà nước đang theo đuổi, sẽ đến được với đối tượng trong xó
hội và với mọi người biết được nguyện vọng, mong muốn của Nhà nước có phù hợp với mỡnh hay
khụng.
-Chính sách phản ánh mối quan hệ Nhà nước với người dân, đó là việc xem xét những giá trị Nhà
nước theo đuổi có phù hợp với nguyện vọng, mong muốn của dân chúng hay không, có phản ánh
mối quan hệ chặt chẽ hay không giữa Nhà nước và nhõn dõn; nếu cuộc sống tốt thỡ sẽ phự hợp và
được người dân ủng hộ.
-Chính sách có thể đánh giá được kết quả quản lý, điều hành của Nhà nước, đó là Nhà nước quản
lý tốt, điều hành trụi chẩy sẽ thể hiện qua cỏc chớnh sỏch hiệu quả và khả thi.
-Đặc biệt trong hoạt động quản lý hành chính Nhà nước thỡ chớnh sỏch cú via trũ hết sức quan
trọng đó là:
+Khuyến khích các hoạt động kinh tế xó hội để mọi thành viên trong xó hội cú thể đóng góp sức
mỡnh, kỡm hóm hay hạn chế cỏc mặt tiờu cực của xó hội.
+Đảm bảo cho sự cân đối, ổn định về mọi mặt của xó hội.
+Phát huy được mặt tích cực và hạn chế mặt tiêu cực của kinh tế thị trường.
+Tạo lập sự cân đối, phân phối nguồn lực cho quá trỡnh phỏt triển của đất nước. Ví dụ như chính
sách phân bố nguồn nhân lực.
+Tạo lập mụi trường thích hợp cho các yếu tố của nền kinh tế xó hội vận động như chúng ta thực
hiện chính sách mở cửa tăng cường giao lưu và hợp tác kinh tế với thế giới.
+Dẫn dắt, hỗ trợ các bộ phận của nền kinh tế theo định h ướng, phối hợp các hoạt động của các
ngành cỏc cấp.
*Liên hệ 1 số chính sách trong đời sống thực tế của nước ta:
-Chính sách đối ngoại rộng mở: tạo điều kiện cho đất nước ta giao lưu mở rộng quan hệ kinh tế
chính trị với các nước trên thế giới tạo cho đất nước ta phát huy sức mạnh của đất nước và tiếp
nhận được các công nghệ tiến bộ của các nước tiên tiến.
-Chính sách giao lưu là quốc sách hàng đầu trong giai đoạn mới, đây là chính sách quan trọng để
tạo ra nguồn nhân lực có chất lượng cao và nâng cao tri thức của đất nước.
Câu 2 : Trình bày các bước tổ chức thực thi chính sách, trong các bước đó, bước nào là quan
trọng nhất, tại sao và cho ví dụ minh hoạ
Trong việc thực thi chính sách thì bao gồm các b ước cơ bản sau đây:
Bước 1 : Xây d ựng kế hoạch triển khai thực hiện chính sách, đây là bước cần thiết và quan trọng vì tổ
chức thực thi chính sách là quá trình phức tạp, lại diễn ra trong thời gian d ài do đó phải có kế hoạch.
Kế hoạch này phải được xây dựng trước khi đưa chính sách vào cuộc sống, các cơ quan triển khai từ
TW đ ến địa phương đều phải lập kế hoạch bao gồm các bước sau:
+Kế hoạch về tổ chức, điều hành như hệ thống các cơ quan tham gia, đội ngũ nhân sự, cơ chế thực thi
+Kế hoạch cung cấp ngu òn vật lực như tài chính, trang thiết bị
3
- +Kế hoạch thời gian triển khai thực hiện
+Kế hoạch kiểm tra, đôn đốc thực thi chính sách
+Dự kiến về quy chế, nội dung về tổ chức và điều hành thực thi chính sách
Bước 2: Phổ biến, tuyên truyền chính sách. Đây là công đoạn tiếp theo sau khi chính sách đ ã đ ược
thông qua. Nó cũng cần thiết vì giúp cho nhân dân, các cấp chính quyền hiểu được về chính sách và
giúp cho chính sách được triển k hai thuận lợi và có hiệu quả
Đẻ làm được việc tuyên truyền này thì chúng ta cần đ ược đầu tư về trình độ chuyên môn, phẩm chất
chính trị, trang thiết bị kỹ thuật.... vì đ ây là đ òi hỏ i của thực tế khách quan.
Việc tuyên truyền này cần phải thực hiện thường xuyên liên tục, ngay cả khi chính sách đang đ ược thực
thi, và với mọi đối tượng và trong khi tuyên truyền phải sử dụng nhiều hình thức như tiếp xúc trực tiếp,
gián tiếp trao đổi...
Bước 3 : Phân công phối hợp thực hiện chính sách. Một chính sách thường đ ược thực thi trên một địa
bàn rộng lớn và nhiều tổ chức tham gia do đó phải có sự phối hợp, phân công hợp lý để ho àn thành tốt
nhiệm vụ. Mặt khác các hoạt động thực thi mục tiêu là hết sức đa dạng, phức tạp chúng đan xen, thúc
đẩy lẫn nhau, kìm hãm bởi vậy nên cần phối hợp giữa các cấp, ngành để triển khai chính sách
Nếu hoạt động này diễn ra theo tiến trình thực hiện chính sách một cách chủ động khoa học sáng tạo thì
sẽ có hiệu quả cao, và duy trì ổn định.
Bước 4 : Duy trình chính sách, đây là bước làm cho chính sách tồn tại được và phát huy tác dụng trong
môi trường thực tế
Để duy trì được chính sách đòi hỏi phải có sự đồng tâm, hiệp lực của nhiều yếu tố như Nhà nước và
người tổ chức thực thi chính sách phải tạo điều kiện và môi trường để chính sách được thực thi tốt.
Đối với người chấp hành chính sách phải có trách nhiệm tham gia tích cực vào thực thi chính sách. Nếu
các ho ạt động này được tiến hành đồng bộ thì việc duy trì chính sách là việc làm không khó
Bước 5 : Điều chỉnh chính sách, việc làm này là cần thiết, diễn ra thường xuyên trong quá trình tổ chức
thực thi chính sách. Nó đ ược thực hiện bởi các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền (thông thường cơ quan
nào lập chính sách thì có quyền điều chỉnh)
Việc điều chỉnh này phải đáp ứng được việc giữ vững mục tiêu ban đ ầu của chính sách, chỉ điều chinh
các biện pháp, cơ chế thực hiện mục tiêu. Hoạt động này phải hết sức cẩn thận và chính xác, không làm
biến dạng chính sách ban đầu
Bước 6: Theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện chính sách. Bất cứ triển khai nào thì cũng phải kiểm
tra, đôn đốc để dảm bảo các chính sách này được thực hiện đúng và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn
lực
Các cơ quan Nhà nước thực hiện việc kiêm tra này và nếu tiến hành thường xuyên thì giúp nhà quản lý
nắm vưngx được tình hình thực thi chính sách từ đó có những kết luận chínhấac về chính sách
Công tác kiểm tra này cũng giúp cho các đối tượng thực thi nhận ra những hạn chế của mình đ ể điêù
chỉnh bổ xung, hoàn thiện nhằm nâng cao hiệu quả của chính sách.
Bước 7: Đánh giá tổng kết rút kinh nghiệm, khâu này được tiến hành liên tục trong thời gian duy trì
chính sách. Trong quá trình này ta có thể đánh giá từng phần hay to àn bộ chính sách
ở việc đánh giá này phải tiến hành đối với cả các c ơ quan Nhà nước và đối tượng thực hiện chính sách
Trong các nước trên thì bước tổ chức thực thi là quan trọng nhất vì đây là bước đầu tiên làm cơ sở cho
các bước tiếp theo, ở bước này đã dự kiến cả việc triển khai thực hiện kế hoạch phân công thực hiện,
kiểm tra... Hơn nữa tổ chức thực thi là quá trình phức tạp do đó lập kế hoạch là việc làm cần thiết.
Câu 3: Anh (chị) cho biết như thế nào là chính sách tốt? Đề có được chính sách tốt cần phảI dựa
vào những căn cứ nào?
Trả lời:
4
- 1.Tiêu chu ẩn của một chính sách tốt
1.1.Chính sách tốt phải hướng tới mục tiêu pháp triển chung.
Mục tiêu chính sách phản ánh mong muốn của NN về những giá trị kinh tế, xã hội cần đạt đ ước
trong tương lai phủ hợp với yêu cầu phát triển chung toàn xã hội. Một tốt phảI đề cập tới mục tiêu cụ
thể, đích thực vừa phù hợp với định hướng phát triển vừa phù hợp với nhu cầu của đời sống xã hội.
1.2.Chính sách tốt phải tạo ra động lực mạnh.
Sau khi ban hành, nếu một chính sách cập đ ược những vấn đề bức xúc mà xã hội đang quan tâm qiảI
quyết, tác động trực tiếp đến nguyên nhân của vấn đề bức xúc mà xã hội đang quan tâm giảg quyết, tác
động trực tiếp đến nguyên nhân của vấn đề, có mục tiêu cụ thể, rõ ràng với những biện pháp khoa học
chứa dựng cơ chế tác động thích hợp sẽ có ảnh hưởng tích cực đến hoạt động kinh tế - xã hội.
1.3.Chính sách tốt phải phủ hợp với tình hình thực tế.
Một chính sách đ ược ban hành phảI xuất phát từ những vấn đề nảy sinh trong thực tế và lại trở về
giảI quyết chính những vấn đề đó, bởi vậy chính sách mới ban hành nhất thiết phảI phù hợp với những
điều kiện cụ thể. Nghĩa là cả mục tiêu và biện pháp của chính sách phảI phù hợp với điều kiện hiện có
của đất nước, vùa đáp ứng được yêu cầu bức xúc của đời sống xã hội, vừa không làm phát sinh hay hạn
chế được những vấn đề mâu thuẫn với mục tiêu quản lý.
1.4.Chính sách tốt phải có tính khả thi cao.
Tính khả thi của chính sách phụ thuộc vào sự ủng hộ của dân chúng, trình độ điều hành quản lý của
NN và các điều kiện thuận lợi của môI trường.
1.5.Chính sách tốt phải đảm bảo tính hơp lý.
Tính hợp lý của chính sách đ ược hiểu là sự cân đối, hài hoà giữa mục tiêu chính sách với nguyện
vọng của đối tượng thụ hưởng trong hiện tại và tương lai. Tính hợp lý còn có nghĩa là đ ể chính sách
phát huy được tác dụng đúng với tính năng riêng của nó không làm biến dạng chính sách.
1.6.Chính sách tốt phảI mang lại hiệu quả cho đời sống xã hội.
Hiệu quả của chính sách là cơ sở đề duy trình sự tồn tại và phát triển của các quá trình kinh tế - xã
hội theo định hương.
Để đánh giá chính sách thông thường người ta chia chính sách thành các chương trình, dự án khác
nhau để trên cơ sở đó đánh giá đ ược chi phí của đầu vào, kết quả của đầu ra.
Những yêu cầu trên đây được coi là những tiêu chuẩn để đánh giá về một chính sách xem có tốt hay
không căn cứ vào đó, các nhà qu ản lý sẽ tìm kiếm đ ược mục tiêu và giảI pháp tốt trong quá trình hoạch
định chính sách, đồng thời cũng đánh giá đ ược mức độ hoàn thiện của một chính sách sau khi đ ược ban
hành.
2.Căn cứ để hoach định một chính sách.
2.1.Căn cứ vào định hướng chính trị của đang cầm quyền.
Trong hàng loạt công cụ thường d ùng, thì chính sách tỏ ra là công cụ đắc lực nhất của NN. Chính
sách do NN ban hành, phải mang tính chính trị. Mục tiêu chính sách cũng là mục tiêu quản lý NN trong
từng thời kỳ. Như vậy, có nghĩa là mục tiêu chính sách phảI xuất phát từ đường lối phát triển của chế độ
xã hội do đảng khởi xướng.
2.2.Căn cứ vào quan điểm phát triển của chủ thể.
Tính toàn diện, hợp quy luật từ ý thức giai cấp đến hành vi ứng xử của chủ thể đối với diễn biến
trong thực tế hiện tại và trong tương lai chính là quan điểm phát triển của chủ thể. Quan điểm phát triển
có thể thay đổi giữa các thời kỳ tuỳ theo nhận thức của người lãnh đạo, trong khi đường lối phát triển
thì ổn định, ít thay đổi. Như vậy, việc hoạch định chính sách phát triển của NN trong từng thời kỳ ngoài
việc căn cứ vào đường lối chính trị còn phải dựa vào quan điểm phát triển của Đảng trong thời kỳ đó.
2.3.Căn cứ vào nguyên tắc hoạch định chính sách.
5
- Nguyên tắc hoạch định chính sách là những quy định bắt buộc mà có nhà ho ạch định phảI tuân theo
trong quá trình làm chính sách theo đó có những nguyên tắc cơ bản như
.+Nguyên tắc vì lợi ích công cộ ng là nguyên tắc hàng đầu vì vai trò của chính sách.
+Nguyên tắc hệ thống vì có như vậy mục tiêu và biện pháp mới phù hợp.
+Nguyên tắc thực hiện đó là tính khả thi.
+Nguyên tắc quyết định đa số là để đảm bảo mang lại lợi ích cho cộng đồng
2.4.Căn cứ vào năng lực thực tế của đối tượng thực thi chính sách.
Trình đ ộ của dân trí trong xã hội cao thuận lợi hơn trong việc hoạch định chính sách so với trình
độ dân trí thấp.
2.5.Căn cứ vào tình trạng pháp luật.
Tình trạng pháp luật đ ược hiểu là thực trạng về số và chất lượng của hệ thống pháp luật hiện có so
với yêu cầu phát triển của xã hội và ý thức chấp hành luật của mọi công dân. Nếu tình hình pháp lu ật,
pháp chế của xã hội là tốt thì mục tiêu của chính sách có thể được đề cao hơn so với hệ thống biện pháp.
Như vậy dựa vào căn cứ này để lựa chọn mục tiêu và biện pháp chính sách cho thích hợp, hiệu quả.
2.6.Căn cứ vào môI trường tồn tạicủa chính sách công.
Những căn cứ trên là cơ sở khoa học để NN nghiên cứu ban hành chính sách phù hợp trong từng giai
đo ạn phát triển.
Câu 4: Khi fân tích tính hệ thống của chính sách cần trung vào những nội dụng nào? liên hệ thực
tế nước ta.
Trả lời:
- Tính hệ thống của chính sách đ ược hiểu là sự thống nhất của các loại chính sách trong hệ thống chính
sách, sự thống nhất giữa mục tiêu chính sách với mục tiêu chung, thống nhất giữa Mtiêu và biện fáp
chính sách, giữa chính sách với các công cụ QL khác.
- Cần tập trung vào nội dụng sau:
1.Phân tích tính hệ thống của mtiêu chính sách công.
- Phân tích tính thống nhất trong quan hệ giữa các bộ fận của mtiêu chính sách.
- Phân tích tính thống nhất của mtiêu chính sách về tính chất ( mtiêu trực tiếp; gián tiếp; trước mắt, lâu
dài; mtiêu chính sách với mtiêu các chương dự án…)
- Phân tích tính thống nhất trong quan hệ giữa mtiêu chính sách với mtiêu đ ịnh hướng.
- Phân tích tính thống nhất về mtiêu của chính sách trong hệ thống chính sách.
- Kết luận về tính thống nhất của mtiêu chính sách.
2.Phân tích tính hệ thống của biên fáp chính sách.
- phân tích tính thống nhất về tính chất của các bpháp chính sách;
- phân tích về tính phù hợp của các bpháp với cơ chế vận hành;
- Phân tích tính hiện thực của chính sách.
- Kết quả fân tích tính hệ thống của bpháp chính sách đi đ ến kết luận về tính khoa học, hợp lý của cơ
cấu chính sách.
3. Phân tích tính hệ thống.
NN được sử dụng công cụ QL vĩ mô để tổ chức, điều hành các đ ối tượng trong nên KT-XH. Do tính
năng, tác dụng khác nhau, nên với công cụ được sử d ung mmột mục đích nhất định. Có công cụ dược
6
- dùng đẻ qui định về hành vi hoạt động của đối tượng, có công cụ dùng khuyến khích đối tượng vận
động . mặc dù được sử dụng với những mđích khác nhau, nhưng các công cụ đều tác động đến đối
tượng theo một định hướng. Yêu cầu này tạo ra sự thống nhất trong việc ban hành và sử dung công cụ
QL của NN.
*Liên hệ thực tế Việt Nam
Phân tích hệ thống của mục tiêu: các chính sách của Việt Nam đ ã phần nào đáp ứng đ ược yêu cầu này,
điều này thể hiện trong chính sách ngu ồn nhân lực của đất nước, trong chính sách này đã đáp ứng đ ược
các mục tiêu như phối hợp lại lực lượng lao động trong cả nước, phát triển nguồn nhân lực chất lư ợng
cao... điều này đ ã trở thành hệ thống các mục tiêu cho một chính sách.
-Phân tích tính hệ thống của biện pháp chính sách: như trong chính sách phát triển nguồn nhân lực thì
các biện pháp thực hiện mục tiêu chính sách là đ ồng bộ, có hệ thống đó là việc tiến hành di dân có kế
ho ạch lên vùng thiếu lao động, có kế hoạch đào tạo nhân lực có chất lượng, xây dựng các dự án để tạo
việc làm cho lao động.
-Tính hệ thống của chính sách với công cụ quản lý vĩ mô. Để thực hiện được chính sách này trong giai
đo ạn hiện nay của Việt Nam, Nhà nước đã áp dụng song song khá nhiều biện pháp để đạt mục tiêu của
chính sách đ ề ra.
Câu5 : Anh, chị hãy cho biết hoạt động phân tích chính sách phải thực hiện những nhiệm vụ cụ
thể nào?
Trong ho ạt động phân tích chính sách phải thực hiện các nhiệm vụ cụ thể như sau:
Xây dựng kế hoạch phân tích. Đây là bước khởi đầu cho cả quá trình phân tích giúp chúng ta chủ động
tiếp cận với mục tiêu b ằng các phương pháp thích hợp. Bên cạnh đó nó còn giúp cho việc huy động
được các điều kiện vật chất, trang thiết bị kỹ thuật để phục vụ tốt cho công tác hoạch định.
Kế hoạch cũng giúp cho chúng ta chủ động về thời gian cho từng khâu của chính sách.
Thông thường việc xây dựng kế hoạch phân tích ba gồm các nội dung sau đây: đó là xây dựng kế hoạch
phân tích từng hoạt động chính sách từ hoạch định đến đánh giá. Kế hoạch tiến độ phân tích chính sách
kế hoạch nguồn nhân lực cho phân tích chính sách, kế hoạch phối hợp phân tích giữa các cơ quan chức
năng, giữa các bước tiến hành phân tích.
Và mỗi một kế hoạch trên phải đảm bảo cả phương pháp d ự phòng để chủ động ứng phó với các tình
hu ống xảy ra.
Tổ chức công tác phân tích chính sách. Đây là bước triển khai ban đầu theo kế hoạch phân tích để sắp
xếp các yếu tố tham gia quá trình phân tích, vừa đảm bảo khối lượng công việc và đảm bảo đ ược hiệu
qu ả của công tác này.
Nhiệm vụ của tổ chức phân tích là phân công, phân cấp và phối hợp giữa các bộ phận tham gia công
việc phân tích cụ thể bao gồm các b ước sau:
Thu thập tài liệu căn cứ vào yêu cầu phân tích chính sách của chủ thể mà tiến hành thu thập cho hợp lý,
đúng đủ kịp thời đảm bảo cho công tác phân tích tránh lãng phí.
Xử lý tài liệu thu thập đ ược: là ho ạt động tiếp theo của bước thu thập tài liệu nhằm xác định tính hợp lý,
hợp pháp của tài liệu và hiện chỉnh lại tài liệu theo nhu cầu
Tổng hợp tài liệu: là hoạt động phối hợp các dữ liệu đã thông qua xử lý bằng các phương pháp cần thiết
để tạo nên thông tin hữu ích cho phép nhận biết được các thông tin hữu ích.
Phân tích tài liệu: là bước phân tích các tài liệu vừa tổng hợp đ ược để qua đó thấy được bản chất của sự
vật và rút ra được các kết luận cần thiết cho việc phân tích chính sách.
Qu ản lý đánh giá kết quả phân tích chính sách: đây là ho ạt động đánh giá về chính sách trên cả phương
diện lý luận và thực tiễn, đồng thời nó đặt nền móng cho việc duy trì chính sách
7
- Kiểm tra đôn đốc quá trình phân tích: đ ây là một b ước cần thiết và quan trọng để đảm bảo cho việc lập
kế hoạch và tổ chức triển khai có hiệu quả và đúng quy định. Trong thực tế thì việc triển khai chính
sách luôn có sự thay đổi và vấp phải những khó khăn do đó cần phải thường xuyên kiểm tra, đôn đốc để
phát hiện kịp thời những lệch lạc để điều chỉnh kịp thời và khuyến khích vượt qua các khó khăn.
=>Những nhiệm vụ trên đây được tiến hành theo một trình tự nhất định để đảm bảo cho việc phân tích
chính sách diễn ra có hiệu quả, các b ước này đều có vai trò quan trọng như nhau để góp phần hoàn
thành quá trình ho ạch định chính sách công.
Câu6 : Trình bày nguyên tắc phân tích chính sách. Hãy cho biết nguyên tắc nào là cơ bản nhất,
liên hệ thực tế.
Phân tích chính sách là một hoạt động tổng hợp bao gồm cả việc tìm kiếm, chia tách, tổng hợp, lý giải
kết quả của một chính sách. Để nội dung phân tích chính sách diễn ra theo định hướng với đầy đủ tính
lý luận, thực tiễn và phát triển, chúng ta cần tuân theo các nguyên tắc sau đây:
a.Nguyên nhân mục tiêu:
-trong đời sống kinh tế – xã hội, mục tiêu luôn là đích theo đuổi của mọi tổ chức và là vấn đề cốt lõi của
mọi quá trình hoạt động và của cả các chính sách vì mục tiêu là điều cốt lõi đ ể tạo nên một chính sách
tốt, và đ ẻ đảm bảo nguyên tắc này thì mục tiêu phân tích chính sách phải xuất phát từ mục tiêu của quản
lý, trên cơ sở mục tiêu chung thì tiến hành xây d ựng các mục tiêu phân tích chính sách.
-Việc tổ chức công tác phân tích phải đúng mục tiêu nghĩa là công tác phân tích phải hướng tới mục tiêu
thể hiện ở việc dự liệu các điều kiện vật chất, nhân sự, môi trường cho việc phân tích chính sách. Điều
này cũng có nghĩa là từ mục tiêu phân tích thì chúng ta huy đ ộng và tổ chức sử dụng các nguồn lực một
cách có kế hoạch.
-Tài liệu phân tích phải phù hợp với mục tiêu đ ể định hướng thông tin theo yêu cầu phân tích và để đảm
bảo được hiệu quả của hoạt động này, mỗi một mục tiêu thì cần thu thập những tài liệu khác nhau
-Bên cạnh đó, phương pháp phân tích cũng cần thống nhất với mục tiêu thì mới làm cho kết quả phân
tích ở mỗi giai đoạn được đúng đắn, chính sách và như vậy sẽ làm cho toàn bộ quá trình phân tích có độ
tin cậy cao.
-Khi tìm ra kết quả phân tích thì nó phải được sử dụng để phát triển mục tiêu.
b.Nguyên tắc hợp lý. Đây là nguyên tắc quan trọng vì thiếu nó thì việc phân tích chính sách khó có thể
hiệu quả. Và nguyên tắc này yêu cầu:
-Xác định mục tiêu phân tích hợp lý với điều kiện cụ thể diễn ra quá trình thực hiện chính sách cần xác
định như vậy vì mục tiêu dự kiến thường có khoảng cách với hiện thực.
-Lựa chọn phương pháp phân tích hợp lý để tạo quan hệ tốt với mục tiêu và kết quả vì phương pháp
phân tích sẽ đưa ra kết quả hợp lý.
-Cung cấp nguồn lực phân tích hợp lý tạo thuận lợi cho việc phân tích chính sách.
-Nhưng nhìn chung đ ể đạt đ ược nguyên tắc hợp lý thì phải đạt được các yêu cầu trên.
c.Nguyên tắc thích ứng trong phân tích chính sách là cần thiết khách quan và được thể hiện các mặt sau:
-Lựa chọn mục tiêu phân tích nhất thiết phải theo yêu cầu quản lý.
-Xác định nội dung phân tích phải thích ứng với mục tiêu cụ thể trong từng giai đoạn.
-Thời điểm phân tích phải thích ứng với từng loại chính sách.
Kết quả phân tích phải được sử dụng thích hợp theo yêu cầu quản lý.
d.Nguyên tắc phối hợp
Nguyên tắc này yêu cầu khi tiến hành phân tích phải biết kết hợp các kết quả phân tích để có đ ược
những thông tin tổng hợp cho quá trình phân tích tiếp theo nếu không sẽ gây ra mâu thuẫn giữa các quá
8
- trình d ẫn đến kết quả phân tích chung, không đảm bảo độ tin cậy và làm lãng phí ngu ồn nhân lực của
Nhà nước
Ngoài việc phối hợp về kỹ thuật phân tích còn phải phối hợp trong công tác chỉ đạo điều hành của cơ
quan Nhà nước để mang lại hiệu quả lớn nhất trong phân tích chính sách.
e.Nguyên tắc hiệu quả.
Nguyên tắc này đề cập đến việc đạt đ ược mục tiêu chính sách nhưng chi phí đ ầu vào phải thấp, theo yêu
cầu của nguyên tắc này hoạt động phân tích chính sách cần phải đề cao việc tìm kiếm các phương pháp
tối ưu để tiếp cận đ ược kết quả nhanh nhất với chi phí hợp lý nhất.
f.Nguyên tắc chính trị trong phân tích chính sách:
Phải đặt ra nguyên tắc này vì mục tiêu chính trị luôn bao trùm mục tiêu chính sách, tổ chức thựcthi
chính sách phân tích chính sách. Thể hiện trong thực tế là các tổ chức cánhân khi tham gia phân tích
chính sách phải tôn trọng mục tiêu và định hướng của Nhà nước
Liên hệ thựctế: trong thực tế việc phân tích chính sách thu hút đầu tư của khu vực Đông Nam b ộ Việt
Nam. ở nguyên tắc này thì đặt ra mục tiêu là thu hút lượng đầu tư nước ngoài ngày càng lớn vào các
khu công nghiệp tại đây với các điều kiện ưu đ ãi về đầu tư, chính sách, điều kiện về pháp luật.... Cùng
với các điều kiện ưu đ ãi thì các khu công nghiệp này luôn thay đổi để đáp ứng yêu cầu của sự phát triển
kinh tế và đầu tư. Và các khu công nghiệp này tạo ra hiệu quả cao trong quá trình phát triển kinh tế của
đất nươc và đ ặc biệt việc phát triển các khu công nghiệp này đ ều nằm trong chiến lược phát triển của
đất nước.
Nguyên tắc cơ bản nhất là nguyên tắc mục tiêu vì nó là cốt lõi của cả chính sách nhưng đẻ chính sách
đem lại hiệu quả cao cần phải kết hợp đầy đủ cả 6 nguyên tắc trên mới đ ưa đ ến hiệu quả cao.
Câu7 : Hãy cho biết có những yếu tố nào ảnh hưởng đến hoạch định chính sách công? Liên hệ
thực tế với nước ta.
Khi tiến hành hoạch định chính sách, ngoài việc dựa vào những căn cứ khoa học thì các nhà ho ạch định
còn phải chú ý đến sự ảnh hưởng của các yếu tố sau:
a.Yếu tố quyền lực của chủ thể hoạch định chính sách. Quyền lực ở đây được hiểu là khả năng chi phối
của một chủ thể đến một khách thể trong mối quan hệ nào đó, nhằm đạt được một mục tiêu nhất định
mà sức mạnh quyền lực còn tùy thuộc vào ngu ồn gốc phát sinh và bản chất của chủ thể sử dụng quyền
lực trong từng thời kỳ.
Điều này có thể thấy rõ đó là chủ thể hoạch định chính sách và Nhà nước thì có hiệu lực thực thi cao
hơn các chủ thể khác. Vì Nhà nước ta trong thời kỳ hiện nay là Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa,
mọi quyền lực đều thuộc về cá nhân và phù hợp với ý chí và nguyện vọng của người dân là người thực
thi chính sách chủ yếu.
b.Yếu tố năng lực của chủ thể hoạch định chính sách. Để quản lý tốt xã hội thì Nhà nước phải sử dụng
đồng thời các biện pháp trong đó có cả chính sách để quản lý và hiệu quả của các chính sách này sẽ
phản ánh năng lực của chủ thể hoạch định qua các tiêu chí sau:
-Năng lực phân tích và d ự báo phát triển kinh tế – xã hội.
-Năng lực phát triển các vấn đề chính sách.
-Năng lực lựa chọn các vấn đề phải giải quyết.
-Năng lực đề ra mục tiêu, các biện pháp giải quyết mục tiêu đó, thuyết phục cho tính khả thi của chính
sách.
Yếu tố năng lực càng cao thì chính sách được hoạch định càng khoa học và khả thi.
c.Yếu tố tiềm lực của Nhà nước. Tiềm lực ở đây được hiểu là nguồn lực thực có và tiềm tàng mà chủ
thể có thể sử dụng trong quá trình quản lý của mình.
9
- -Tiềm lực của Nhà nước thường biểu hiện d ưới dạng: sức mạnh về kinh tế, chính trị, thiết chế tổ chức
bộ máy cơ quan Nhà nước, đội ngũ cán bộ, tài nguyên thiên nhiên, tài sản Nhà nước.
Đối với Nhà nước ta tiềm lực kinh tế hiện chưa mạnh nên có nhiều chính sách chưa đ ạt hiệu quả cao do
thiếu điều kiện. Như vậy có thể thấy tiềm lực này là khá quan trọng.
d.yếu tố tiềm lực của đối tượng thực thi chính sách. Sự tham gia của các đối tượng thực thi chính sách
quyết định sự thành bài của chính sách, nếu có sự tích cực của các đối tượng thì chính sách sẽ thành
công. Nhưng mức độ tham gia của họ lại phụ thuộc vào tiềm lực của họ trong hiện tại và tương lai. Và
điều này đã được thực tế chứng minh đối tượng thực thi có ảnh hưởng lớn đến hoạch định chính sách.
*Liên hệ thực tế ở Việt Nam: Trong chính sách phát triển giáo dục ở Việt Nam thì vẫn còn một số điểm
chưa phù hợp do thiếu các điều kiện về kinh tế, mặc dù vậy chính sách này đã mang lại cho Việt Nam
một nền giáo dục vững mạnh và phát triển do năng lực hoạch định của Nhà nước khá tốt có thể nắm
vững các điều kiện thực thi, dự báo các vấn đề giáo dục.
Câu8 : Khi tìm kiếm vấn đề chính sách, ng ười ta thường dựa vào những đặc trung chủ yếu nào?
*Vấn đề chính sách là những nhu cầu tương lai của đời sống xã hội, cấu đạt được bằng chính sách. Và
khi tìm kiếm về chính sách người ta thường dựa vào những đặc trưng sau đây:
+tìm hiểu vấn đề chính sách qua đặc trưng của nó.
Để xác định đúng vấn đề chính sách các nhà phân tích chính sách cần phải phân tích, tìm kiếm trong số
những vấn đề phát hiện được thông qua những đặc trưng cơ b ản sau đây.
+Vấn đề chính sách có mối quan hệ biện chứng với môi trường tồn tại, vì các yếu tố môi trường vận
động sinh ra các vấn đề trong đó có vấn đề chính sách. M à như ngày nay xã hội càng phát triển càng
sinh ra nhiều vấn đề cần giải quyết bằng chính sách. Do đó vấn đề chính sách phụ thuộc vào môi trường
tồn tại.
+Vấn đề chính sách mang cả tính hiện thực và tương lai. Khi môi trường vận độngt tạo ra vấn đề chính
sách nhưng nó lại là vấn đề ở thời điểm hiện tại, nhưng theo quy lu ật vận động thì các sự vận động tồn
tại trong môi trường sẽ nảy sinh những vấn đề trong tương lai.
+Vấn đề chính sách không linh động bằng vấn đề chung có nghĩa là khi sinh các vấn đề đ ã chịu sự tác
động của môi trường một cách thường xuyên nên chúng sẽ biến đổi như các yếu tố vật chất khác. Và để
tồn tại trong quá trình vận động, tự mỗi yếu tố phải chuyển hoá cho thích ứng với môi trường kéo theo
sự chuyển hoá của vấn đề, nhưng cũng có vấn đề chuyển hoá chậm cần có sự tác động của Nhà nước.
Như vậy so với các vấn đề chung, vấn đề chính sách kém linh hoạt hơn nhiều.
Câu9 : Anh, chị hãy trình bày các nguyên tắc phân tích chính sách và cho biết nguyên tắc nào là
cơ bản nhất. Cho ví dụ minh hoạ.
Phân tích chính sách là một hoạt động tổng hợp bao gòm cả việc tìm kiếm, chia tách, tổng hợp, lý giải
kết quả của một chính sách. Để nội dung phân tích chính sách diễn ra theo định hướng với đầy đủ tính
lý luận, thực tiễn và phát triển, chúng ta cần tuân theo các nguyên tắc sau đây:
a.Nguyên nhân mục tiêu: trong đ ời sống kinh tế – xã hội, mục tiêu luôn là đích theo đuổi của mọi tổ
chức và là vấn đề cốt lõi của mọi quá trình ho ạt động và của cả các chính sách vì mục tiêu là điều cốt lõi
để tạo nên một chính sách tốt và đẻ đam bảo nguyên tắc này thì mục tiêu phân tích chính sách phải xuất
phát từ mục tiêu của quản lý, trên cơ sở mục tiêu chúng thì tiến hành xây dựng các mục tiêu phân tích
chính sách .
Việc tổ chức công tác phân tích phải đúng mục tiêu nghĩa là công tác phân tích phải hướng tới mục tiêu
thể hiện ở việc dự liệu các điều kiện vật chất, nhân sự, môi trường cho việc phân tích chính sách.
Việc tổ chức công tác phân tích phải đúng mục tiêu nghĩa là công tác phân tích p hải hướng tới mục tiêu
thể hiện ở việc dự liệu các điều kiện vật chất, nhân sự, môi trường cho việc phân tích chính sách. Điều
10
- này cũng có nghĩa là từ mục tiêu phân tích thì chúng ta huy đ ộng và tổ chức sử dụng các nguồn lực một
cách có kế hoạch.
Tài liệu phân tích phải phù hợp với mục tiêu đ ể định hướng thông tin theo yêu cầu phân tích và đ ể ddảm
bảo được hiệu quả của hoạt động này, mỗi một mục tiêu thì cần thu thập những tài liệu khác nhau.
Bên cạnh đó, phương pháp phân tích cũng cần thống nhất với mục tiêu thì mới làm cho kết quả phân
tích ở mỗi giai đoạn được đúng đắn, chính sách và như vậy sẽ làm cho toàn bộ quá trình phân tích có độ
tin cậy cao.
Khi tìm ra kết quả phân tích thì nó phải được sử dụng để phát triển mục tiêu.
b.Nguyên tắc hợp lý. Đây là nguyên tắc quan trọng vì thiếu nó thì việc phân tích chính sách khó có thể
hiệu quả và nguyên tắc này yêu cầu xác định mục tiêu phân tích hợp lý với điều kiện cụ thể diễn ra quá
trình thực hiện chính sách cần xác định như vậy vì mục tiêu d ự kiến thường có khoảng cách với hiện
thực.
Lựa chọn phương pháp phân tích hợp lý để tạo quan hệ tốt với mục tiêu và kết quả vì phương pháp phân
tích sẽ đ ưa ra kết quả hợp lý.
Cung cấp nguồn lực phân tích hợp lý tạo thuận lợi cho việc phân tích chính sách.
Nhưng nhìn chung đ ể đạt đ ược nguyên tắc hợp lý thì phải đạt được các yêu cầu trên.
c.Nguyên tắc thích ứng trong phân tích chính sách là cần thiết khách quan và được thể hiện các mặt sau:
Lựa chọn mục tiêu phân tích nhất thiết phải theo yêu cầu quản lý.
Xác đ ịnh nội dung phân tích phải thích ứng với mục tiêu cụ thể trong từng giai đoạn.
Thời điểm phân tích phải thích ứng với từng loại chính sách.
Kết quả phân tích phải được sử dụng thích hợp theo yêu cầu quản lý.
d.Nguyên tắc phối hợp:
Nguyên tắc này yêu cầu khi tiến hành phân tích phải biết kết hợp các kết quả phân tích để có đ ược
những thông tin tổng hợp cho quá trình phân tích tiếp theo nếu không sẽ gây ra mâu thuẫn giữa các quá
trình d ẫn đến kết quả phân tích chung, không đảm bảo độ tin cậy và làm lãng phí ngu ồn nhân lực của
Nhà nước
Ngoài việc phối hợp về kỹ thuật phân tích còn phải phối hợp trong công tác chỉ đạo điều hành của cơ
quan Nhà nước để mang lại hiệu quả lớn nhất trong phân tích chính sách.
e.Nguyên tắc hiệu quả
Nguyên tắc này đề cập đến việc đạt đ ược mục tiêu chính sách nhưng chi phí đ ầu vào phải thấp, theo yêu
cầu của nguyên tắc này hoạt động phân tích chính sách cần phải đề cao việc tìm kiếm các phương pháp
tối ưu để tiếp cận đ ược kết quả nhanh nhất với chi phí hợp lý nhất.
f.Nguyên tắc chính trị trong phân tích chính sách:
Phải đặt ra nguyên tắc này vì mục tiêu chính trị luôn bao trùm mục tiêu chính sách, tổ chức thực thi
chính sách phân tích chính sách. Thể hiện trong thực tế là các tổ chức cá nhân khi tham gia phân tích
chính sách phải tôn trọng mục tiêu và định hướng của Nhà nước.
*Ví d ụ minh hoạ: trong thực tế việc phân tích chính sách thu hút đầu tư của khu vực Đông Nam b ộ Việt
Nam. ở nguyên tắc này thì đ ặt ra mục tiêu là thu hút lượng đầu tư nước ngoài ngày càng lớn vào các
khu công nghiệp tại đây với các điều kiện ưu đ ãi về đầu tư, chính sách, điều kiện về pháp luật.... Cùng
với các điều kiện ưu đ ãi thì các khu công nghiệp này luôn thay đổi để đáp ứng yêu cầu của sự phát triển
kinh tế và đầu tư. Và các khu công nghiệp này tạo ra hiệu quả cao trong quá trình phát triển kinh tế của
đất nươc và đ ặc biệt việc phát triển các khu công nghiệp này đ ều nằm trong chiến lược phát triển của
đất nước.
Nguyên tắc cơ bản nhất là nguyên tắc mục tiêu vì nó là cốt lõi của cả chính sách nhưng đẻ chính sách
đem lại hiệu quả cao cần phải kết hợp đầy đủ cả 6 nguyên tắc trên mới đ ưa đ ến hiệu quả cao.
11
- Câu10: Hãy cho biết nội dung phân tích diễn biến chính sách công.
Nội dung phân tích diễn biến chính sách đó chính là quá trình ho ạch định chính sách được xác định
thành phạm vi các bước cần tiến hành đ ể cho ra đời một chính sách kể từ khi lựa chọn được vấn đề
chính sách. Mục đích của nó là phải đi đến được kết luận khoa học về tính khả thi của phương án chính
sách được lựa chọn ban hành để đạt được mục tiêu đ ề ra. Như vậy phân tích nội dung diễn biến chính
sách cần tập trung vào nội dung sau đây:
+Phân tích mục tiêu chính sách đ ể khẳng định đ ược tính hữu dụng hay không đối với yêu cầu của vấn
đề chính sách và phải p hù hợp với định hướng phát triển chung của đất nước. Vì mục tiêu được coi là
cốt lõi của chính sách, nó hướng mọi nội dung của chính sách vào việc thực hiện ý chí của chủ thể
ho ạch định
-Và trong thực tế phân tích mục tiêu là cần thiết. Vì nó khó diễn đ ạt và rất dễ có thể sai lệch cả chính
sách.
+Phân tích hệ thống các biện pháp chính sách: để kết luận về tính đồng bộ hay không đồng bộ giữa mục
tiêu của chính sách và các biện pháp chính sách, giữa biện pháp chính sách với các điều kiện thực tế
khác, hay giữa các biện pháp với nhau.
-Trong quá trình phân tích các biện pháp chính sách, nhà hoạch định cần chỉ ra được các chính sách cơ
bản nào phù hợp cho quá trình thực thi chính sách đó. Hay cần phối hợp các biện pháp để đạt đ ược mục
tiêu chính sách đã đ ề ra.
-Thông thường thì các biện pháp chính sách gồm cơ chế tác động của Nhà nước đến các đối tượng thực
thi, các biện pháp mang tính giáo dục thuyết phục, và các biện pháp tổ chức thực thi chính sách.
+Phân tích tổ chức thực thi xây dựng các phương án chính sách. Đây là nội dung phức tạp vì nó không
có mẫu hình nguyên lý nhất định để nhà hoạch định quan sát mà họ phải dựa vào quy trình tổ chức xây
dựng phương án chính sách để phân tích đánh giá.
+Phân tích dự báo hiệu lực hiểu quả của chính sách: nội dung phân tích này mang tính tổng hợp cao nếu
các nhà phân tích cần lưu ý đ ể mang đến kết quả phân tích thực sự chính xác. Trên cơ sở kết quả các nội
dung phân tích có liên quan người ta tổng hợp các yếu tố đầu vào so với kết quả ở đầu ra để đánh giá
toàn bộ về hiệu lực của một phương án chính sách.
+Trong mỗi một nội dung phân tích diễn biến chính sách thì có một phương pháp thích hợp để áp dụng
như mô hình hoặc hệ thống và chi phí lợi ích để phân tích hệ thống các biện pháp chính sách. Và chúng
ta có thể kết hợp 2 phương pháp này đ ể đánh giá tính khả thi của phương án chính sách.
câu11: Anh, chị hãy cho biết có những yếu tố nào ảnh hưởng đến hoạch định chính sách? Liên hệ
với thực tế nước ta.
Khi tiến hành hoạch định chính sách, ngoài việc dựa vào những căn cứ khoa học thì các nhà hoạch định
còn phải chú ý đến sự ảnh hưởng của các yếu tố sau
a.Yếu tố quyền lực của chủ thể hoạch định chính sách. Quyền lực ở đây được hiểu là khả năng chi phối
của một chủ thể đến một khách thể trong mối quan hệ nào đó, nhằm đ ạt đ ược một mục tiêu nhất định
mà sức mạnh quyền lực còn tùy thuộc vào ngu ồn gốc phát sinh và ản chất của chủ thể sử dụng quyền
lực trong từng thời kỳ
Điều này có thể thấy rõ đó là chủ thể hoạch định chính sách và Nhà nước thì có hiệu lực thực thi cao
hơn các chủ thể khác. Vì Nhà nước ta trong thời kỳ hiện nay là Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa,
mọi quyền lực đều thuộc về cá nhân và phù hợp với ý chí và nguyện vọng của người dân là người thực
thi chính sách chủ yếu.
b.Yếu tố năng lực của chủ thể hoạch đ ịnh chính sách. Để quản lý tốt xã hội thì Nhà nước phải sử dụng
đồng thời các biện pháp tron g đó có cả chính sách để quản lý và hiệu quả của các chính sách này sẽ
phản ánh năng lực của chủ thể hoạch định qua các tiêu chí sau:
-Năng lực phân tích và d ự báo phát triển kinh tế – xã hội
12
- -Năng lực phát triển các vấn đề chính sách
-Năng lực lựa chọn các vấn đề phải giải quyết
-Năng lực đề ra mục tiêu, các biện pháp giải quyết mục tiêu đó, thuyết phục cho tính khả thi của chính
sách
Yếu tố năng lực càng cao thì chính sách được hoạch định càng khoa học và khả thi
c.Yếu tố tiềm lực của Nhà nước. Tiềm lực ở đây được hiểu là nguồn lực thực có và tiềmtàng mà chủ thể
có thể sử dụng trong quá trình qu ản lý của mình.
-Tiềm lực của Nhà nước thường biểu hiện d ưới dạng: sức mạnh về kinh tế, chính trị, thiết chế tổ chức
bộ máy cơ quan Nhà nước, đội ngũ cán bộ, tài nguyên thiên nhiên, tài sản Nhà nước
Đối với Nhà nước ta tiềm lực kinh tế hiện chưa mạnh nên có nhiều chính sách chưa đ ạt hiệu quả cao do
thiếu điều kiện. Như vậy có thể thấy tiềm lực này là khá quan trọng.
d.yếu tố tiềm lực của đối tượng thực thi chính sách. Sự tham gia của các đối tượng thực thi chính sách
quyết định sự thành bài của chính sách, nếu có sự tích cực của các đối tượng thì chính sách sẽ thành
công. Nhưng mức độ tham gia của họ lại phụ thuộc vào tiềm lực của họ trong hiện tại và tương lai. Và
điều này đã được thực tế chứng minh đối tượng thực thi có ảnh hưởng lớn đến hoạch định chính sách.
*Liên hệ thực tế ở Việt Nam: Trong chính sách phát triển giáo dục ở Việt Nam thì vẫn còn một số điểm
chưa phù hợp do thiếu các điều kiện về kinh tế, mặc dù vậy chính sách này đã mang lại cho Việt Nam
một nền giáo dục vững mạnh và phát triển do năng lực hoạch định của Nhà nước khá tốt có thể nắm
vững các điều kiện thực thi, dự báo các vấn đề giáo dục.
Câu12: Trình bày các nguyên tắc phân tích chính sách. Hãy cho biết nguyên tắc nào cơ bản nhất.
Phân tích chính sách là một hoạt động tổng hợp bao gòm cả việc tìm kiếm, chia tách, tổng hợp, lý giải
kết q uả của một chính sách. Để nội dung phân tích chính sách diễn ra theo định hướng với đầy đủ tính
lý luận, thực tiễn và phát triển, chúng ta cần tuân theo các nguyên tắc sau đây:
a.Nguyên nhân mục tiêu: trong đ ời sống kinh tế xã hội, mục tiêu luôn là đích theo đuổi của mọi tổ chức
và là vấn đề cốt lõi của mọi quá trình hoạt động và của cả các chính sách vì mục tiêu là điều cốt lõi để
tạo nên một chính sách tốt và đ ẻ đam bảo nguyên tắc này thì mục tiêu phân tích chính sách phải xuất
phát từ mục tiêu của qu ản lý, trên cơ sở mục tiêu chúng thì tiến hành xây dựng các mục tiêu phân tích
chính sách .
Việc tổ chức công tác phân tích phải đúng mục tiêu nghĩa là công tác phân tích phải hướng tới mục tiêu
thể hiện ở việc dự liệu các điều kiện vật chất, nhân sự, môi trường cho việc phân tích chính sách
Việc tổ chức công tác phân tích phải đúng mục tiêu nghĩa là công tác phân tích phải hướng tới mục tiêu
thể hiện ở việc dự liệu các điều kiện vật chất, nhân sự, môi trường cho việc phân tích chính sách. Điều
này cũng có nghĩa là từ mục tiêu phân tích thì chúng ta huy đ ộng và tổ chức sử dụng các nguồn lực một
cách có kế hoạch
Tài liệu phân tích phải phù hợp với mục tiêu để định hướng thông tin theo yêu cầu phân tích và để đảm
bảo được hiệu quả của hoạt động này, mỗi một mục tiêu thì cần thu thập những tài liệu khác nhau
Bên cạnh đó, phương pháp phân tích cũng cần thống nhất với mục tiêu thì mới làm cho kết quả phân
tích ở mỗi giai đoạn được đúng đắn, chính sách và như vậy sẽ làm cho toàn bộ quá trình phân tích có độ
tin cậy cao
Khi tìm ra kết quả phân tích thì nó phải được sử dụng để phát triển mục tiêu
b.Nguyên tắc hợp lý. Đây là nguyên tắc quan trọng vì thiếu nó thì việc phân tích chính sách khó có thể
hiệu quả và nguyên tắc này yêu cầu xác định mục tiêu phân tích hợp lý với điều kiện cụ thể diễn ra quá
trình thực hiện chính sách cần xác định như vậy vì mục tiêu d ự kiến thường có khoảng cách với hiện
thực.
13
- Lựa chọn phương pháp phân tích hợp lý để tạo quan hệ tốt với mục tiêu và kết quả vì phương pháp phân
tích sẽ đ ưa ra kết quả hợp lý.
Cung cấp nguồn lực phân tích hợp lý tạo thuận lợi cho việc phân tích chính sách
Nhưng nhìn chung đ ể đạt đ ược nguyên tắc hợp lý thì phải đạt được các yêu cầu trên
c.Nguyên tắc thích ứng trong phân tích chính sách là cần thiết khách quan và được thể hiện các mặt sau:
Lựa chọn mục tiêu phân tích nhất thiết phải theo yêu cầu quản lý
Xác đ ịnh nội dung phân tích phải thích ứng với mục tiêu cụ thể trong từng giai đoạn
Thời điểm phân tích phải thích ứng với từng loại chính sách
Kết quả p hân tích phải được sử dụng thích hợp theo yêu cầu quản lý
d.Nguyên tắc phối hợp
Nguyên tắc này yêu cầu khi tiến hành phân tích phải biết kết hợp các kết quả phân tích để có đ ược
những thông tin tổng hợp cho quá trình phân tích tiếp theo nếu không sẽ gây ra mâu thuẫn giữa các quá
trình d ẫn đến kết quả phân tích chung, không đảm bảo độ tin cậy và làm lãng phí ngu ồn nhân lực của
Nhà nước
Ngoài việc phối hợp về kỹ thuật phân tích còn phải phối hợp trong công tác chỉ đạo điều hành của cơ
quan Nhà nước để mang lại hiệu quả lớn nhất trong phân tích chính sách
e.Nguyên tắc hiệu quả
Nguyên tắc này đề cập đến việc đạt đ ược mục tiêu chính sách nhưng chi phí đ ầu vào phải thấp, theo yêu
cầu của nguyên tắc này hoạt động phân tích chính sách cần phải đề cao việc tìm kiếm các phương pháp
tối ưu để tiếp cận đ ược kết quả nhanh nhất với chi phí hợp lý nhất
f.Nguyên tắc chính trị trong phân tích chính sách
Phải đặt ra nguyên tắc này vì mục tiêu chính trị luôn bao trùm mục tiêu chính sách, tổ chức thực thi
chính sách phân tích chính sách. Thể hiện trong thực tế là các tổ chức cá nhân khi tham gia phân tích
chính sách phải tôn trọng mục tiêu và định hướng của Nhà nước.
câu13: Anh chị hãy cho biết phân tích chính sách là gì? Vì sao phải PTCS?
+Phân tích chính sách là quá trình phân giải các tài liệu, các bước hình thành nên chính sách đ ể qua đó
chủ thế phân tích chính sách có thể nắm bắt đầy đủ các thông tin cần thiết cho việc đ ưa ra một chính
sách khả thi Phân tích chính sách là một b ước hết sức quan trọng, nó quyết định tính hợp lý của chính
sách do vậy nó không thể thiếu được trong quá trình hoạch định chính sách công.
+Phải phân tích chính sách vì những lý do sau đây:
+Các lý do khái quát: chính sách là một trong những sản phẩm của quá trình quản lý, nên khi quyết định
chính sách chủ thể quản lý cũng phải phân tích đầy đủ những dữ liệu liên quan đến chính sách.
Trước đây các nhà qu ản lý không hề quan tâm tới vấn đề phải phân tích chính sách vì thế các chính sách
đưa ra không thực thi có hiệu quả do vậy họ phải nhìn nhận lại vấn đề phân tích chính sách.
Hơn nữa do mục tiêu của chính sách tác động đến những đối tượng và ảnh hưởng lâu dài đ ến hoạt động
của tổ chức nên chủ thể phải xem xét cân nhắc thật kỹ mọi mặt trước khi quá trình vì sau khi ban hành
chính sách phải đảm bảo nó phát huy đ ược tác dụng của mình.
+Lý do cụ thể:
Phân tích chính sách để thấy được những mục tiêu chính sách mà chủ thể dự kiến theo đuổi có thiết
thực không, có khả thi hay phù hợp với điều kiện thực tế không... kết quả phân tích này được coi là căn
cứ quan trọng để chủ thể ra quyết sách.
Phân tích đ ể thấy được tính hệ thống của chính sách, nó thể hiện qua các mặt chính sách mới ban hành
có đúng là một chính sách không hay chỉ là những biện pháp thực thi chính sách.
14
- #Chính sách mới ban hành có phù hợp với hệ thống đã có hay không, hay là bất hợp lý.
#Chính sách mới ban hành có trợ giúp gì cho hệ thống hay thúc đẩy hệ thống vạn động tốt hơn.
-Phân tích để thấy sự phù hợp giữa chính sách và môi trường để trong từng điều kiện không gian và thời
gian chủ thể có những ứng phó thích hợp với môi trường. -Phân tích chính sách đ ể thấy được lòng tin
của người thực hiện với chủ thể ban hành vì đ ây là 2 đối tượng đều có lợi ích liên quan đến chính sách.
Kết quả chủ thể là nguyện vọng của đối tượng thực thi được đáp ứng.
Những lý do phân tích chính sách về các hình thức và nội dung trên đây đ ã phản ánh đầy đủ tính tất yếu
khách quan của phân tích chính sách và coi đó là một hoạt động không thể thiếu trong chu trình chính
sách.
=>Khái niệm phân tích chính sách: “Phân tích chính sách là việc phân giải toàn bộ các hoạt động liên
quan đến chu trình chính sách nhằm chỉ ra những mối quan hệ mang tính quy luật giữa các yếu tố cấu
thành hoạt động chính sách”.
câu14: Khi thực thi chính sách sẽ có những yếu tố ảnh hưởng nào? Trong đó yếu tố nào là quyết
định? liên hệ thực tế nước ta.
Trong quá trình thực thi chính sách sẽ có liên quan đến nhiều tổ chức, cá nhân vì thế kết quả tổ chức
thựcthi chính sách cũng sẽ chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố trong đó có yếu tố chủ quan và khách quan.
Cụ thể:
+Yếu tố khách quan: là các yếu tố xuất hiện và tác động đến tổ chức thực thi chính sách từ bên ngoài,
độc lập với ý muốn của chủ thể quản lý, các yếu tố này vận động theo quy luật khách quan nên ít tạo sự
biến đổi do đó cũng khó gây sự chú ý của các nhà quản lý nhưng lại tác động lớn đến quá trình thực thi
chính sách, đó là các yếu tố.
tính chất của vấn đề chính sách là yếu tố gắn liền với mỗi chính sách nó có tác động trực tiếp đến hoạch
định và thực thi chính sách có nghĩa là nếu vấn đề chính sách đ ơn giản liên quan đ ến ít đối tượng thì
thực thi sẽ dễ d àng và đơn giản hơn. Như vậy, tính chất của vấn đề có ảnh hưởng khách quan đến việc
tổ chức thực thi chính sách nhanh hay chậm, thuận lợi hay khó khăn.
Môi trường thực thi chính sách là yếu tố liên quan đến các hoạt động kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội,
an ninh quốc phòng...điều này nói lên rằng một môi trường ổn định ít biến đổi về chính trị sẽ đ ưa tới sự
ổn định về hệ thống chính sách và thực thi thuận lợi. Nếu các bộ phận của môi trường ổn định thì nó sẽ
tạo cho các hoạt động thực thi dễ d àng.
Mối quan hệ giữa các đối tượng thực thi chính sách là sự thể hiện thống nhất hay không về lợi ích của
các đối tượng trong quá trình thực hiện mục tiêu chính sách. Nếu mối quan hệ này có mâu thuẫn thì sẽ
ảnh hưởng đến công tác tổ chức.
Tiềm lực của các nhóm đối tượng chính sách đ ược hiểu là thực lực và tiềm năng của các nhóm trong
mối quan hệ so sánh với các nhóm đối tượng khác. Tiềm lực này thể hiện trên các phương diện chính
trị, kinh tế, xã hội....
Đặc tính của đối tượng chính sách là những tính chất đặc trưng mà các đối tượng có được từ bản tính cố
hưũ hoặc do môi trường sống tạo nên, các đặc tính như tính tự giác, kỷ luật, sáng tạo....gắn liền với mỗi
đối tượng thực thi chính sách do đó cần biết cách khơi d ậy hay kiềm chế nó để có kết quả tốt nhất cho
quá trình thực thi chính sách.
+Yếu tố chủ quan: là các yếu tố thuộc về cơ quan công quyền, do cán bộ công chức chủ động chi phối
đến quá trình thực thi chính sách nên nó có ảnh hưởng lớn đến việc thực thi.
Thực thi đúng đầy đủ các bước trong quy trình tổ chức thực thi chính sách, các b ước này được coi là
nguyên lý khoa học đ ược đúc kết từ thực tiễn cuộc sống, việc tuân thủ quy trình là một nguyên tắc qu ản
lý.
-Năng lực thực thi chính sách của cán bộ công chức trong bộ máy quản lý Nhà nước là yếu tố chủ quan
có vai trò quyết định đến kết qủa tổ chức thực thi chính sách công. Năng lực thực thi của cán bộ, công
chức là các tiêu chí về đạo đức, công cụ, nă ng lực nếu thiếu các điều kiện này thì việc thực thi sẽ không
15
- hiệu quả. Còn nếu các cán bộ, công chức có năng lực mà kết hợp với các yếu tố khác thuận lợi sẽ mang
lại một kết quả thực sự.
*Điều kiện vật chất cần cho quá trình thực thi chính sách là yếu tố ngày càng có vị trí quan trọng để
cùng yếu tố nhân sự và các yếu tố khác thực thi thắng lợi chính sách công. Các điều kiện vật chất này là
các trang thiết bị Nhà nước đầu tư cho quá trình qu ản lý và khi thực thi chính sách thì họ dùng để tuyên
truyền, phổ b iến các chính sách.
*Sự đồng tình ủ ng hộ của dân chúng là nhân tố có vai trò đặc biệt quan trọng quyết định sự thành bại
của 1 chính sách. Các chính sách là những vấn đề lớn lao, do đó cần có sự đóng góp sức người, sức của
trong suốt quá trình thực thi
*Vậy trong 2 yếu tố ảnh hưởng đến quá trình thực thi chính sách thì yêú tố chủ quan là quan trọng hơn
cả vì nó quyết định sự thành bại của chính sách, vì trong yếu tố này nó có các nhân tố quan trọng như
nhân sự, và sự ủng hộ của người dân là 2 nhân tố cần cho việc thực thi chính sách công
Liên hệ ở Việt Nam. Như chính sách phát triển 5 triệu ha rừng của Việt Nam, chính sách này được thực
thi rất tốt do nó đ ược hoạch định khoa học, khả thi và được mọi người dân nhiệt tình ủng hộ.
Câu15: Anh,chị hãy trình bày nội dung phân tích diễn biến chính sách.
Nội dung phân tích diễn biến chính sách đó chính là quá trình ho ạch định chính sách được xác định
thành phạm vi các bước cần tiến hành đ ể cho ra đời một chính sách kể từ khi lựa chọn được vấn đề
chính sách. Mục đích của nó là phải đi đến được kết luận khoa học về tính khả thi của phương án chính
sách được lựa chọn ban hành để đạt được mục tiêu đ ề ra. Như vậy phân tích nội dung diễn biến chính
sách cần tập trung vào nội dung sau đây:
+Phân tích mục tiêu chính sách đ ể khẳng định đ ược tính hữu cụng hay không đối với yêu cầu của vấn
đề chính sách và phải phù hợp với định hướng phát triển chung của đất nước. Vì mục tiêu được coi là
cốt lõi của chính sách, nó hướng mọi nội dung của chính sách vào việc thực hiện ý chí của chủ thể
ho ạch định
Và trong thực tế phân tích mục tiêu là cần thiết. Vì nó khó diễn đạt và rất dễ có thể sai lệch cư chính
sách.
+Phân tích hệ thống các biện pháp chính sách: để kết luận về tính đồng bộ hay không đồng bộ giữa mục
tiêu của chính sách và các biện pháp chính sách, giữa biện pháp chính sách với các điều kiện thực tế
khác, hay giữa các biện pháp với nhau.
Trong quá trình phân tích các biện pháp chính sách, nhà ho ạch định cần chỉ ra được các chính sách cơ
bản nào phù hợp cho quá trình thực thi chính sách đó. Hay cần phối hợp các biện pháp để đạt đ ược mục
tiêu chính sách đã đ ề ra
Thông thường thì các biện pháp chính sách gồm cơ chế tác động củ Nhà nước đến các đối tượng thực
thi, các b iện pháp mang tính giáo dục thuyết phục, và các biện pháp tổ chức thực thi chính sách.
+Phân tích tổ chức thực thi xây dựng các phương án chính sách. Đây là nội dung phức tạp vì nó không
có mẫu hình nguyên lý nhất định để nhà hoạch định quan sát mà họ phải dựa vào quy trình tổ chức xây
dựng phương án chính sách để phân tích đánh giá.
+Phân tích dự báo hiệu lực hiểu quả của chính sách: nội dung phân tích này mang tính tổng hợp cao nếu
các nhà phân tích cần lưu ý đ ể mang đến kết quả phân tích thực sự chính xác. Trên cơ sở kết quả các nội
dung phân tích có liên quan người ta tổng hợp các yếu tố đầu vào so với kết quả ở đầu ra để đánh giá
toàn bộ về hiệu lực của một phương án chính sách.
+Trong mỗi một nội dung phân tích diễn biến chính sách thì có một p hương pháp thích hợp để áp dụng
như mô hình hoặc hệ thống và chi phí lợi ích để phân tích hệ thống các biện pháp chính sách. Và chúng
ta có thể kết hợp 2 phương pháp này đ ể đánh giá tính khả thi của phương án chính sách.
16
- Câu16: Thông tin có vai trò gì trong phân tích chính sách? Nhà phân tích chính sách cần quản lý
và xử lý thông tin như thế nào?
Vai trò của thông tin trong phân tích chính sách: Trong quản lý, thông tin đ ược coi là chất liệu của dầu
vào là yếu tố quyết định đến chất lượng sản phẩm của quản lý, vì vậy, khi phân tích chính sách cũng
cần có thông tin và coi nó là nguyên liệu của quá trình phân tích, và hơn nữa đây là dẫn hiệu đến kết quả
của quá trình phân tích. Trong phân tích chính sách nếu không có thông tin, hoặc thông tin sai lệch,
thiếu chính xác thì sẽ gây hậu quả nghiêm trọng cho việc hoạch định chính sách vì thông tin sai lệch sẽ
làm cho các biện pháp chính sách đặt ra phát triển đảm bảo thực hiện mụctiêu của chính sách.
Vai trò của thông tin có thể thấy rõ trong câu nói của Lênin “Không có thông tin thì không có thắng lợi
trong bất kỳ lĩnh vựcnào cả khoa học kỹ thuật và sản xuất”
Các thông tin cần tiết cho phân tích chính sách công có thể thu đ ược từ các cơ quan ho ạch định, tổ chức
triển khai và thực thi chính sách của Nhà nước ở trung ương, địa phương, các phương tiện thông tin đại
chúng… bằng rất nhiều các phương pháp từ thu thập, phỏng vấn, tâm lý, tổng hợp…
Trong phân tích chính sách người ta sử dụng rất nhiều các loại thông tin như thông tin hiện đại, quá
khứ, dự đoán tương lai, các thông tin tham khảo, thông tin chính thức, hay tuỳ từng chính sách thì có
các thông tin chuyên môn như kinh tế giáo dục văn hoá… và ở khâu phân tích này thông tin phản hồi là
hết sức quan trọng
Thông tin trong phân tích chính sách phai đảm bảo là các thông tin chi tiết, đồng bộ, liên tục và phải
chính xác đ ể đảm bảo được hiệu quả cho phân tích chính sách
Nhà phân tích chính sách cần quản lý và sử dụng thông tin trong phân tích chính sách như sau:
Yêu cầu về tổ chức thông tin: để qu ản lý và khai thác sử dụng có hiệu quả thông tin các cơ quan Nhà
nước cần tiến hành tổ chức thông tin theo những yêu cầu sau:
Thông tin ban đ ầu phải phù hợp
Thông tin phải đảm bảo số lượng, chát lượng
Thông tin phải đ ược tăng cường thống nhất
Thông tin phải đ ược sử dụng tiện lợi
Thông tin phải đ ược sử dụng tiết kiệm
Yêu cầu về quản lý sử dụng thông tin: đây là khâu có vị trí hàng đ ầu trong công tác quản lý nói chung,
ho ạch định, phân tích chính sách công nói riêng. Qu ản ly thông tin tốt, sử dụng thông tin có hiệu quả có
tác động rất lớn đến quá trình thực hiện mục tiêu phân tích chính sách và để quản lý thông tin Nhà nước
cần.
Quy định về hệ thống thông tin
Quy định về thu thập thông tin
Quy định về lưu chuyển thông tin
Quy định về lưu giữ thông tin
Khi sử dụng thông tin các nhà phân tích chính sách cần sử dụng theo quy trình này: lập kế hoạch sử
dụng thông tin, thu thập thông tin, phân loại thông tin, xử lý thông tin, chắt lọc thông tin, tổng hợ p
thông tin và sử dụng có hiệu quả thông tin.
Khi nhà phân tích chính sách và các cơ quan phân tích chính sách có yêu cầu về các thông tin thì Nhà
nước thống nhất ban hành cơ chế sử dụng thông tin như cung cấp miễn phí thông tin, trao đổi thông tin,
dịch vụ thông tin. Ban hành các quy định về hình thức cung cấp thông tin như phát hành văn b ản, phát
thanh, truyền hình.
Câu17: Anh chị trình bày các lý do lựa chọn phương pháp phân tích chính sách. khi lựa chọn
phương pháp phân tích người ta thường caưn cứ vào các lý do sau đ ây:
17
- Căn cứ vào mục đích của từng loại ho ạt động phân tích thìnhà phân tích có thể lựa chọn phương pháp
phân tích người ta thường căn cứ vào các lý do sau đây:
Căn cứ vào mục đích của từng loại hoạt động phân tích thì nhà phân tích có thể lựa chọn đ ược các
phương pháp phân tích khác nhau.
Phân tích hàn lâm hay còn gọi là phân tích nghiên cứu là phương pháp phân tích nhằm đúc kết một vấn
đề thành nguyên lý trong một thời gian nhất định trên phạm vi rộng.
Hoạt động phân tích này thường được sử dụng trong các học viên, viện nghiên cứu khoa học sử d ụng
dưới các hình thức đề tài, các dự án… Mục đích của phương pháp này là kiến tạo các lý thuyết lớn về
lĩnh vực cuộc sống công.
Phân tích nhân qu ả là ho ạt động phân tích nhằm dự đoán những ảnh hưởng thực tế của việc thực thi các
chính sách công, phương pháp này thường áp dụng cho các nhà phân tích chính sách và các ngành khoa
học có liên quan. Khi áp dụng phương pháp này thì các nhà phân tích phải áp dụng nhiều phương pháp
như xã hội học, tâm lý học, chuyên gia, so sánh…
Phân tích báo chí là ho ạt động phân tích nhằm tập trung sự chủ động của công luận đối với các vấn đề
xã hội quan trọng. Phương pháp thường hay được sử dụng đối với loại phân tích này chủ yếu là phương
pháp mô tả và phân tích phổ thông
Phân tích chính sách chuyên nghiệp là hoạt động phân tích nhằm tìm ra những cách thức giải quyết vấn
đề chính sách trong một khoảng thời gian nhất định trên một phạm vi không gian cụ thể
Loại phân tích này trong một chừng mực nào đó có sự phức tạp hơn các phương pháp phân tích khác
Căn cứ vào quá trình chính sách việc lựa chọn phương pháp phân tích cũng cần phải phù hợp với các
nội dung phân tích trong từng giai đoạn của quá trình chính sách
Phân tích được tiến hành trước khi thực thi áp dụng còn gọi là phân tích tiền chính sách để dự đoán kết
qu ả đ ầu ra của các chính sách thay thế, trên cơ sở đó để lựa chọn chính sách tốt nhất vì vậy các phương
pháp phân tích lợi ích, dự báo, thực nghiệm có thể áp dụng cho giai đoạn này.
Phân tích được tiến hành sau khi thực hiện là để mô tả và đánh giá kết quả thực hiện của các chính sách,
xem chính sách có được thực hiện đúng như thiết kế hay không, nếu có sự khác biệt thì tìm nguyên
nhân đ ể giải quyết.
Phân tích được tiến hành trong khi thực hiện là để mô tả và đánh giá chính sách sau khi nó vừa mới
được đưa vào thực hiện trong 1 khoảng thời gian ngắn, mục đích là để nâng cao tính khả thi trong giai
đo ạn tiếp theo.
Tóm lại, các loại hoạt động phân tích khác nhau thì có những mục đích khác nhau và các phương pháp
lựa chọn cho từng loại hoạt động phân tích cũng khác nhau.
Câu18: Trong thực tế anh chị đã sử dụng phương pháp nào để phân tích, đánh giá chính sách?
Hãy cho biết kết quả sử dụng phương pháp đó (hay là liên hệ thực tế).
Trong thực tế người ta thường sử dụng các phương pháp phân tích như sau:
Phương pháp phân tích hệ thống là một phương pháp mà sử dụng tập hợp các phân tử có liên quan tác
động qua lại vớ nhau moọt cách có quy luật, tạo thành một thể thống nhất để có thể thực hiện một số
chức năng, nhiệm vụ nhất định.
-ở phương pháp phân tích hệ thống này thì đầu vào bao gồm nhiều yếu tố như vật chất, thông tin lao
động, tài chính… các yếu tố này được xử lý và tạo ra đầu ra là kết quả của chính sách.
Khi sử dụng phương pháp phân tích hệ thống cần chú ý tới việc các phần tử trong hệ thống liên kết và
tương tác với nhau theo hệ nhân quả, khi thêm ho ặc bớt một phần tử hay một số phần tử thì đ ều tạo ra
sự thay đổi của hệ thống. Trong hệ thống các phần tử có thể khác nhau khi hợp thành một thể thống
nhất thì nó cũng có những tính năng vượt trội.
18
- Phương pháp phân tích quyết định và phương pháp sử dụng cũng quyết định mẫu có nghĩa là mô hình
hoá quá trình ra quyết định thành một sơ đồ tổng hợp của các khả năng đưa ra kết quả dự đoán.
-ở loại phương pháp này luôn có hai chiều lựa chọn đó là lựa chọn không mạo hiểm luôn đ ưa ra kết quả
trung tính và lựa chọn mạo hiểm luôn đưa ra kết quả tốt hoặc xấu. Do đó người phân tích chính sách
phải biết dự đoán kết quả đầu ra để lựa chọn quản lý hợp lý.
-Phương pháp phân tích chi phí lợi ích. Đây à một phương pháp mà được nhiều quốc gia trên thế giới sử
dụng để phân tích chính sách và nó trở thành một trong những yếu tố nền tảng cho việc lựa chọn và
thực hiện các chính sách của chính phủ.
Khi hoạch định 1 chính sách thì cần phải đề cập nhiều tới mục tiêu kinh tế đó là mang lại lợi ích cho xã
hội.
Trong khi áp dụng phương pháp này cần phải tuân thủ nguyên tắc chiết khấu có nghĩa là mọi chi phí
tính toán trong tương lai cần được điều chỉnh theo giá hiện tại trước khi so sánh. Những biện pháp này
lại có các mặt hạn chế là không đáp ứng đ ược các mục tiêu chính trị, nên tuy nó quan trọng nhưng chưa
đầy đủ, nếu chúng ta áp dụng phương pháp này một cách máy móc thuần tuý sẽ mang lại những nan
giải về chính trị
-Phương pháp phân tích theo mô hình là phương p háp phân tích d ựa trên nguyên tắc xây dựng các mô
hình chính sách công. Có rất nhiều mô hình phân tích chính sách công trong đ ó thực tế người ta hay sử
dụng các phương pháp:
đồ thị là phương pháp trình bày các thông tin dưới các dạng, biểu đồ và đồ thị khác nhau, đây là phương
pháp phân tích số liệu cơ b ản và ngày nay cùng với sự giúp đỡ của máy tính thì phương pháp này được
làm rất nhanh
Trong quá trình phân tích, các loại đồ thị và biểu đồ luôn đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao
chất lượng p hân tích.
Phân tích bằng phương pháp này thường trải qua các bước sau:
Xây dựng giả thiết
Lựa chọn hệ đo lường
Trình bày đ ồ thị
Kết thúc đồ thị
Bảng biểu: đây là một kỹ thuật phân tích số cơ b ản và quan trọng vì cùng một lúc có thể thiết lập nhiều
kiểu bảng biểu khác nhau cho cùng một thông tin thử nghiệm để đạt đ ược kết quả tốt nhất.
Các bước xây dựng bảng biểu cũng giống như cấu trúc xây dựng biểu đồ
Trong thực tế thì việc sử dụng các phương pháp phân tích này mang lại hiệu quả nhà cao, và tu ỳ vào
từng loại Chính phủ khác nhau mà sử dụng các loại phương pháp khác nhau căn cứ vào mục tiêu của
chính sách, nhưng cũng có các chính sách mà đòi hỏi chúng ta phải sử dụng đồng bộ các phương pháp
để phân tích thì mới tạo ra kết quả phân tích, ví dụ như chính sách “kiên cố hoá kênh mương”. Trong
ngành nông nghiệp của nước ta có thể áp dụng cả 4 phương pháp phân tích đ ể đưa ra một chính sách tốt
nhất.
Câu19: Anh,chị hãy trình bày các phương pháp tổ chức thực thi chính sách. Liên hệ thực tế nước
ta hiện nay.
Trong thực tế người ta thường sử dụng các phương pháp phân tích như sau:
Phương pháp phân tích hệ thống là một phương pháp mà sử dụng tập hợp các phân tử có liên quan tác
động qua lại vớ nhau moọt cách có quy luật, tạo thành một thể thống nahát để có thể thực hiện một số
chức năng, nhiệm vụ nhất định.
ở phương pháp phân tích hệ thống này thì đ ầu vào bao gồm nhiều yếu tố như vật chất, thông tin lao
động, tài chính… các yếu tố này được xử lý và tạo ra đầu ra là kết quả của chính sách.
19
- Khi sử dụng phương pháp phân tích hệ thống cần chú ý tới việc các phần tử trong hệ thống liên kết và
tương tác với nhau theo hệ nhân q uả, khi thêm ho ặc bớt một phần tử hay một số phần tử thì đ ều tạo ra
sự thay đổi của hệ thống. Trong hệ thống các phần tử có thể khác nhau khi hợp thành một thể thống
nhất thì nó cũng có những tính năng vượt trội.
Phương pháp phân tích quyết định và phương pháp sử dụng cũng quyết định mẫu có nghĩa là mô hình
hoá quá trình ra quyết định thành một sơ đồ tổng hợp caủ các khả năng đưa ra kết quả dự đoán.
ở loại phương pháp này luôn có hai chiều lựa chọn đó là lựa chọn không mạo hiểm luôn đ ưa ra kết quả
trung tính và lựa chọn mạo hiểm luôn đưa ra kết quả tốt hoặc xấu. Do đó người phân tích chính sách
phải biết dự đoán kết quả đ ầu ra để lựa chọn quản lý hợp lý.
Phương pháp phân tích chi phí lợi ích. Đây à một phương pháp mà được nhiều quốc gia trên thế giới sử
dụng để phân tích chính sách và nó trở thành một trong những yếu tố nền tảng cho việc lựa chọn và
thực hiện các chính sách của chính phủ.
Khi hoạch định 1 chính sách thì cần phải đề cập nhiều tới mục tiêu kinh tế đó là mang lại lợi ích cho xã
hội
Trong khi áp dụng phương pháp này cần phải tuân thủ nguyên tắc chiết khấu có nghĩa là mọi chi phí
tính toán trong tương lai cần đ ược điều chỉnh theo giá hiện tại trướckhi so sánh. Những biện pháp này
lại có các mặt hạn chế là không đáp ứng đ ược các mục tiêu chính trị, nên tuy nó quan trọng nhưng chưa
đầy đủ, nếu chúng ta áp dụng phương pháp này một cách máy móc thuần tuý sẽ mang lại những nan
giải về chính trị
Phương pháp phân tích theo mô hình là phương pháp phân tích dựa trên nguyên tắc xây dựng các mô
hình chính sách công. Có rất nhiều mô hình phân tích chính sách công trong đ ó thực tế người ta hay sử
dụng các phương pháp:
đồ thị là phương pháp trình bày các thông tin dưới các dạng, biểu đồ và đồ thị khác nhau, đây là phương
pháp phân tích số liệu cơ b ản và ngày nay cùng với sự giúp đỡ của máy tính thì phương pháp này được
làm rất nhanh.
Trong quá trình phân tích, các loại đồ thị và biểu đồ luôn đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao
chất lượng phân tích.
Phân tích bằng phương pháp này thường trải qua các bước sau:
Xây dựng giả thiết
Lựa chọn hệ đo lường
Trình bày đ ồ thị
Kết thúc đồ thị
Bảng biểu: đây là một kỹ thuật phântích số cơ bản và quan trọng vì cùng một lúc có thể thiết lập nhiều
kiểu bảng biểu khác nhau cho cùng một thông tin thử nghiệm để đạt đ ược kết quả tốt nhất.
Các bước xây dựng bảng biểu cũng giống như cấu trúc xây dựng biểu đồ
Trong thực tế thì việc sử dụng các phương pháp phân tích này mang lại hiệu quả nhà cao, và tu ỳ vào
từng loại Chính phủ khác nhau mà sử dụng các loại phương pháp khác nhau căn cứ vào mục tiêu của
chính sách, nhưng cũng có các chính sách mà đòi hỏi chúng ta phải sử dụng đồng bộ các phương pháp
để phân tích thì mới tạo ra kết quả phân tích, ví dụ như chính sách “kiên cố hoá kênh mương”. Trong
ngành nông nghiệp của nước ta có thể áp dụng cả 4 phương pháp phân tích đ ể đưa ra một chính sách tốt
nhất.
20
nguon tai.lieu . vn
