- Trang Chủ
- Y học thường thức
- Hiệu quả dự án Làm sạch bầu không khí khỏi ô nhiễm khói thuốc: tạo môi trường lành mạnh và an toàn cho trẻ em
Xem mẫu
- | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |
Hieäu quaû döï aùn "Laøm saïch baàu khoâng khí
khoûi oâ nhieãm khoùi thuoác: taïo moâi tröôøng
laønh maïnh vaø an toaøn cho treû em"
PGS. TS. Nguyeãn Khaéc Haûi; ThS. Ñaëng Anh Ngoïc;
ThS. Nguyeãn Tuaán Laâm vaø BS Nguyeãn Vaên Thích
Nghieân cöùu can thieäp laøm giaûm huùt thuoác thuï ñoäng ñöôïc tieán haønh taïi thò xaõ Caåm Phaû, Quaûng Ninh
töø 10-2003 ñeán 2-2005. Ñieàu tra ñaùnh giaù tröôùc sau baèng boä caâu hoûi treân 3000 hoä ôû hai phöôøng
trong thò xaõ, vaø xeùt nghieäm Cotinin trong nöôùc tieåu ñöôïc tieán haønh treân 200 treû em töø 5-15 tuoåi. Keát
quaû: sau can thieäp tyû leä huùt thuoác trong nhaø giaûm töø 96,6% coøn 87,4% (p
- | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |
Veà khía caïnh kinh teá thì theo öôùc tính, moãi naêm coù nhöõng ñaëc ñieåm coù tính ñaïi dieän nhaát cho toaøn
thuoác laù gaây thieät haïi 200 tyû ñoâ la Myõ cho neàn kinh thò xaõ. Toång soá hoä ñieàu tra taïi hai phöôøng laø 3000
teá theá giôùi. hoä daân chieám khoaûng hôn 1/3 toång soá hoä trong hai
Khoâng chæ gaây haïi cho ngöôøi huùt thuoác, maø khoùi phöôøng.
thuoác laù coøn gaây tình traïng oâ nhieãm moâi tröôøng 2.2. Phöông phaùp nghieân cöùu: nghieân cöùu moâ taû
khoâng khí taïi nhaø vaø nôi coâng coäng, gaây ra caùc beänh caét ngang tröôùc vaø sau can thieäp, söû duïng baûng hoûi
nguy hieåm cho nhöõng ngöôøi khoâng huùt thuoác nhöng taïi hoä gia ñình, vaø ño Cotinin trong maãu nöôùc tieåu
hít phaûi khoùi thuoác laù. Öôùc tính coù khoaûng 17 % cuûa moät soá em trong caùc gia ñình coù ngöôøi huùt thuoác
nhöõng ngöôøi bò ung thö phoåi laø huùt thuoác thuï ñoäng vaø khoâng coù ngöôøi huùt thuoác.
taïi gia ñình trong giai ñoaïn thô aáu vaø vò thaønh nieân1. Noäi dung phoûng vaán baèng boä caâu hoûi goàm: Caùc
Treû em hít phaûi khoùi thuoác deã maéc caùc beänh nhö ñaëc tröng nhaân khaåu hoïc cuûa töøng ngöôøi trong caùc
vieâm ñöôøng hoâ haáp caáp vieâm tai giöõa, cheát ñoät töû, hoä gia ñình ñieàu tra; tình traïng huùt thuoác cuûa caùc
vaø côn hen seõ bò naêng hôn. thaønh vieân trong caùc hoä gia ñình; vaø kieán thöùc, thaùi
Vieät Nam laø nöôùc coù tyû leä huùt thuoác vaø huùt thuoác ñoä, thöïc haønh cuûa nhöõng ngöôøi tröôûng thaønh (treân
thuï ñoäng cao. Theo ñieàu tra y teá quoác gia 2002, coù 18 tuoåi) vôùi vaán ñeà huùt thuoác.
khoaûng 56,1% nam giôùi, vaø 1,8% nöõ giôùi treân 15 Laáy maãu vaø phaân tích nöôùc tieåu ñeå ño löôïng
tuoåi huùt thuoác3. Nghieân cöùu ôû 2 phöôøng noäi thaønh Haø Cotinin: Choïn ngaãu nhieân 100 treû em döôùi 15 tuoåi
Noäi cuûa nhoùm taùc giaû Ñaøo Ngoïc Phong, vaø coäng söïï4 soáng trong caùc gia ñình coù ngöôøi huùt thuoác, 100 treû
öôùc tính 56% baø meï vaø treû em phaûi tieáp xuùc thöôøng soáng trong caùc gia ñình khoâng coù ngöôøi huùt thuoác.
xuyeân vôùi khoùi thuoác. Haøm löôïng Nicotin trong Duøng phöông phaùp Saéc kyù khí söû duïng detector
khoâng khí trong nhaø ño ñöôïc ôû möùc 0,687mg/m3. NPD [5,6,7] ñeå ño haøm löôïng cotinin trong nöôùc tieåu.
Do tính caáp thieát cuûa vieäc phoøng choáng taùc haïi Xöû lyù soá lieäu: Soá lieäu ñöôïc phaân phaân tích, xöû
cuûa thuoác laù, Cuïc Baûo veä Moâi tröôøng Myõ phoái hôïp lyù treân chöông trình Epi Info vaø SPSS.
vôùi Toå chöùc Y teá Theá giôùi ñaõ taøi trôï caùc döï aùn thí
Chieán löôïc truyeàn thoâng: döï aùn naøy ñaõ söû duïng
ñieåm veà phoøng choáng khoùi thuoác trong moâi tröôøng
chieán löôïc truyeàn thoâng thay ñoåi haønh vi COMBI
vaø baûo veä söùc khoeû treû em ôû 4 quoác gia vôùi caùc döï
(Communication for Behavioral Impact) ñaõ ñöôïc aùp
aùn mang teân: "Laøm trong saïch baàu khoâng khí khoûi
duïng trong döï aùn COMBI taïi Haûi Phoøng, vôùi moät soá
oâ nhieãm khoùi thuoác taïo moâi tröôøng laønh maïnh vaø an
chi tieát cuï theå hôn nhö sau:
toaøn cho treû em". Caùc nöôùc ñöôïc choïn laø nhöõng
nöôùc coù tyû leä huùt thuoác cao vaø coù söï coäng taùc toát - Ñoái töôïng chính ñeå taùc ñoäng: ñoù laø nam giôùi
trong coâng taùc baûo veä moâi tröôøng vaø kieåm soaùt tröôûng thaønh huùt thuoác
thuoác laù, trong ñoù coù Vieät Nam. Vieän Y hoïc Lao - Khung caûnh taùc ñoäng: Chuû yeáu laø taïi hoä gia ñình
ñoäng vaø Veä sinh Moâi tröôøng laø ñoái taùc chính thöïc - Caùc keânh truyeàn thoâng chính söû duïng: taäp
hieän döï aùn. Muïc tieâu chính cuûa döï aùn: Giaûm 70% soá trung vaøo ba keânh truyeàn thoâng chính ñoù laø: (a)
ngöôøi huùt thuoác trong nhaø. Thoâng qua caùc caùn boä truyeàn thoâng cô sôû tieáp caän
hoä gia ñình phaùt tôø rôi vaø ñeà nghò kyù cam keát khoâng
2. Phöông phaùp nghieân cöùu huùt thuoác trong nhaø mình; (b) Thoâng qua caùc em hoïc
2.1. Ñoái töôïng nghieân cöùu sinh tieåu hoïc ñeå mang tôø rôi, thoâng ñieäp veà nhaø cho
Ñaây laø moät döï aùn can thieäp tieán haønh treân phaïm boá meï, vaø ngöôøi thaân trong nhaø, vaø yeâu caàu boá hoaëc
vi moät thò xaõ, ñoàng thôøi coù moät soá hoaït ñoäng truyeàn anh kyù cam keát khoâng huùt thuoác trong nhaø; vaø (c)
thoâng bao quaùt treân ñòa baøn caû tænh. Tuy nhieân vieäc Thoâng qua caùc phöông tieän truyeàn thoâng ñaïi chuùng,
tieán haønh ñieàu tra ñaùnh giaù döï aùn baèng caùch laáy maãu taäp trung chính vaøo heä thoáng loa phaùt thanh phöôøng
ngaãu nhieân treân toaøn thò xaõ laø khoâng khaû thi veà maët xaõ, vaø qua ñaøi truyeàn hình tænh.
chi phí, nhaân löïc. Vì vaäy chuùng toâi quyeát ñònh chæ Nghieân cöùu ñaùnh giaù tröôùc vaø sau can thieäp
tieán haønh ñieàu tra ôû hai phöôøng ñaïi dieän trong thò xaõ ñöôïc thöïc hieän nhaèm ñaùnh giaù hieäu quaû can thieäp
Câaåm Phaû, Quaûng Ninh. Sau khi tham khaûo yù kieán cuûa döï aùn. Baøi baùo naøy trình baøy keát quaû nghieân cöùu
vôùi ñoái taùc ñòa phöông chuùng toâi ñaõ choïn ñöôïc 2 ñaùnh giaù tröôùc vaø sau can thieäp veà hieäu quaû can
phöôøng laø Quang Hanh vaø Caåm Trung laø hai phöôøng thieäp cuûa döï aùn.
42 Taïp chí Y teá Coâng coäng, 9.2006, Soá 6 (6)
- | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |
3. Keát quaû nhöõng ngöôøi hieän ñang huùt thuoác.
3.1. Thoâng tin cô baûn veà quaàn theå can thieäp cuûa - Vai troø cuûa caùc phöông tieän thoâng tin truyeàn
döï aùn thoâng
Thò xaõ Caåm Phaû, nôi can thieäp cuûa döï aùn, coù 16 Soá ngöôøi bieát ñöôïc taùc haïi thuoác laù qua truyeàn
phöôøng xaõ vôùi 152 037 daân. Phaàn lôùn caùc hoä gia hình laø 82,0%, qua saùch baùo 30,0%, qua nhaân vieân
ñình coù 3 ñeán 4 thaønh vieân. y teá 15,6%, qua baïn beø ngöôøi thaân 10,9%, qua hình
Veà ngheà nghieäp chính ôû Caåm phaû thì 3 nhoùm thöùc tuyeân truyeàn baèng tôø rôi, aùp phích 8,5%. Soá
daân cö coù tyû leä cao nhaát ñoù laø caùn boä coâng nhaân vieân ngöôøi nhaän ñöôïc nhieàu thoâng tin veà taùc haïi thuoác
chöùc (29,1%), hoïc sinh sinh vieân (22,3%), vaø ngöôøi laù nhieàu nhaát vaøo buoåi toái, chieám 73,0%, buoåi tröa
giaø hay veà höu (16,8%). Veà giôùi thì nam chieám 16,4%, buoåi saùng 15,1% vaø buoåi chieàu laø 14,4%.
khoaûng 51,2% nöõ chieám 48,8%. - Keát quaû xeùt nghieäm cotinin nieäu
- Tình hình söû duïng thuoác laù Haøm löôïng cotinin nieäu trung bình laø 3,1 micro-
Veà tyû leä huùt thuoác, trong nhöõng ngöôøi treân 15 gram/lít. Coù söï khaùc nhau veà haøm löôïng cotinin nieäu
tuoåi tyû leä ôû nam giôùi laø 41,3%, nöõ giôùi laø 0,9%. Coù trung bình giöõa 2 nhoùm treû soáng trong gia ñình coù
4,1% nam giôùi, vaø 0,4% nöõ giôùi ñaõ boû thuoác. ngöôøi vaø khoâng coù ngöôøi huùt thuoác taïi nhaø, tuy
nhieân söï khaùc bieät chöa coù yù nghóa thoáng keâ.
Soá hoä coù ngöôøi huùt thuoác chieám tyû leä 48,1%
toång soá hoä ñieàu tra. Trong ñoù 82,5% laø coù 1 ngöôøi 3.2. Keát quaû sau khi can thieäp
huùt, 15,2% laø coù hai ngöôøi huùt, coøn laïi laø caùc hoä coù Ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû can thieäp cuûa döï aùn chuùng
töø 3 ngöôøi huùt trôû leân. toâi seõ xem xeùt laàn löôït töø tyû leä ñöôïc tieáp caän vôùi caùc
Ña soá coù thôøi gian huùt töø 1 - 5 naêm (32,1%) hoaëc hoïat ñoäng truyeàn thoâng cuûa döï aùn, ñeán möùc ñoä thay
6 - 10 naêm (33,6%), coøn laïi laø nhöõng ngöôøi coù thôøi ñoåi veà kieán thöùc, thaùi ñoä, vaø thöïc haønh cuûa coäng
gian huùt töø 11 naêm trôû leân. Coù 11,1% huùt treân 20 ñoàng ñieàu tra, vaø sau cuøng laø nhöõng thay ñoåi veà
naêm. Soá ñieáu thuoác huùt trung bình trong moät ngaøy cotinine nieäu tröôùc vaø sau can thieäp.
laø 11,4 ñieáu. - Hieäu quaû cuûa caùc keânh truyeàn thoâng
Veà chi tieâu cho huùt thuoác: soá tieàn maø nhöõng Nhìn chung sau can thieäp tyû leä noùi raèng coù nhaän
ngöôøi huùt thuoác chi cho huùt thuoác laø con soá khoâng bieát caùc hoaït ñoäng truyeàn thoâng veà phoøng choáng taùc
nhoû. Trung bình moät ngöôøi huùt moät thaùng chi maát haïi thuoác laù treân caùc keânh truyeàn thoâng khaùc nhau
khoaûng 82.200 ñoàng moät thaùng cho huùt thuoác. ñeàu taêng leân moät caùch coù yù nghóa so vôùi tröôùc khi
- Thoùi quen huùt thuoác taïi nôi laøm vieäc vaø taïi nhaø can thieäp. Taêng nhieàu nhaát laø qua keânh aùp phích, tôø
rôi (töø 10,2% leân 74,6%); qua hoaït ñoäng tröôøng hoïc
Qua ñieàu tra soá ngöôøi coù thoùi quen huùt thuoác
töø (7.1% leân 27.0%); qua hoaït ñoäng ñoaøn theå
thöôøng xuyeân trong phoøng laøm vieäc chieám tyû leä
(18.8% leân 63.2%); qua ñaøi (16.6% leân 52.4%); vaø
19,2%, ngöôøi coù thoùi quen ñoâi khi huùt trong phoøng
qua baùo chí (25.2% leân 67.7%). Caùc möùc taêng ñeàu
taïi nôi laøm vieäc chieám 46,0%.
khaùc bieät ôû möùc coù yù nghóa thoáng keâ, vôùi p
- | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |
Baûng 1. Thaùi ñoä cuûa coäng ñoàng ñoái vôùi vieäc huùt 50.4%, vôùi p
- | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |
Öôùc tính chi phí mua thuoác tieát kieäm ñöôïc raát quan troïng ñeå chính quyeàn ban haønh vaø thöïc thi
Tröôùc can thieäp, soá ñieáu thuoác huùt trung bình maïnh meõ caùc quy ñònh caám huùt thuoác nôi coâng coäng.
trong 1 ngaøy/ngöôøi laø 11.4 ñieáu, vaø sau can thieäp laø Vaø ñaây cuõng laø ñieàu kieän quan troïng ñaûm baûo cho
8.8 ñieáu. Soá tieàn huùt thuoác trung bình moät ngöôøi vieäc thaønh coâng trong thöïc thi caùc quy ñònh naøy.
tröôùc can thieäp laø 2741,7 ñoàng/ngaøy (khoaûng 82.200 Tuy thôøi gian trieån khai caùc hoaït ñoäng cuûa döï aùn
ñoàng thaùng) sau can thieäp laø 1947,7 ñoàng/ngaøy raát ngaén, nhöng möùc ñoä thay ñoåi haønh vi huùt thuoác ôû
(khoaûng 58.400 ñoàng thaùng). nhaø nhö ñaõ trình baøy trong phaàn keát quaû coù theå coi
Do tyû leä huùt thuoác giaûm möùc ñoä huùt thuoác giaûm laø khaû quan. Vieäc giaûm moät caùch ñaùng keå tyû leä huùt
neân chuùng toâi öôùc tính soá tieàn tieát kieäm ñöôïc töø vieäc thuoác trong nhaø ôû möùc thöôøng xuyeân (giaûm töø 47,7%
giaûm chi tieâu mua thuoác laù ôû 2 phöôøng trong 1 naêm xuoáng coøn 11,4%) vaø vieäc taêng ñaùng keå tyû leä nhöõng
laø 1,96 tyû ñoàng, vaø treân phaïm vi toaøn thò xaõ laø ngöôøi ñi ra ngoaøi phoøng khi huùt thuoác cho thaáy can
khoaûng 12,5 tyû ñoàng. thieäp cuûa döï aùn thöïc söï ñaõ coù taùc ñoäng tôùi yù thöùc baûo
veä söùc khoûe ngöôøi xung quanh cuûa nhöõng ngöôøi huùt
4. Baøn luaän thuoác. Tuy nhieân vieäc chæ coù moät tyû leä phaàn traêm
khoâng lôùn (khoaûng 10%) ñaõ hoaøn toaøn khoâng coøn huùt
Nhìn chung thì ôû ñòa baøn hai phöôøng ñieàu tra tyû
thuoác trong nhaø cho thaáy vieäc töø boû haún moät thoùi
leä soá hoä huùt thuoác cuõng nhö tyû leä huùt thuoác ôû ngöôøi
quen thöïc söï laø khoâng deã daøng. Phaûi chaêng laø do caáu
tröôûng thaønh nam giôùi (41,3%), nöõ giôùi (0,9%) ñeàu
truùc nhaø cöûa, hay do taùc ñoäng cuûa döï aùn chöa ñuû
thaáp hôn so vôùi tyû leä öôùc tính cuûa ñieàu tra y teá quoác
maïnh, hay coøn coù theå do nhöõng lyù do khaùc thì chuùng
gia 2002 (nam laø 56,1% coøn nöõ laø 1,8%3). Tuy vaäy
toâi vaãn chöa coù ñöôïc caâu traû lôøi ñaùng tin caäy.
ñaây laø moät can thieäp nhaèm muïc ñích chính laø ñaùnh
giaù söï thay ñoåi tröôùc vaø sau can thieäp, chöù khoâng Nhöõng thay ñoåi veà tình hình huùt thuoác taïi nôi laøm
nhaèm so saùnh tyû leä huùt thuoác vôùi caùc ñieàu tra khaùc. vieäc cuõng khaù gioáng nhö taïi nhaø ñoù laø: tyû leä töø boû haún
Hôn nöõa, tyû leä huùt thuoác ôû nam giôùi trong hai phöôøng vieäc huùt thuoác nôi laøm vieäc coù thay ñoåi khoâng ñaùng
ñieàu tra cuõng raát cao so vôùi ôû nhieàu nöôùc khaùc. keå, maø chæ coù söï giaûm ñaùng keå tyû leä nhöõng ngöôøi
Khi xem xeùt hoaøn caûnh vaø thôøi ñieåm thöôøng hay thöôøng xuyeân huùt thuoác trong phoøng laøm vieäc, vaø
huùt thuoác, chuùng toâi nhaän thaáy ña soá ngöôøi huùt thuoác taêng ñaùng keå tyû leä ngöôøi ñi ra ngoaøi phoøng huùt thuoác
trong khi noùi chuyeän vôùi baïn beø (67,3%), huùt thuoác ñeå traùnh khoùi thuoác cho ngöôøi khaùc.
sau khi aên côm (46,3%). Coù theå thaáy raèng thoùi quen Döï aùn khoâng ñeà ra muïc tieâu giaûm tyû leä nhöõng
huùt thuoác khi gaëp gôõ chuyeän troø vôùi baïn beø, vaø huùt ngöôøi huùt thuoác trong coäng ñoàng. Tuy nhieân trong
sau böõa aên seõ taïo ra nhieàu nguy cô aûnh höôûng huùt quaù trình thöïc hieän döï aùn, caùc bieän phaùp tuyeân
thuoác thuï ñoäng ñoàng thôøi tôùi nhieàu ngöôøi khoâng huùt truyeàn ñaõ coù nhöõng aûnh höôûng nhaát ñònh tôùi tyû leä
thuoác xung quanh. ngöôøi huùt thuoác. Möùc giaûm tyû leä huùt thuoác trong
Coù söï caûi thieän coù yù nghóa veà hieåu bieát thaùi ñoä nam giôùi tröôûng thaønh töø 41,3% xuoáng coøn 35%
ñoái vôùi huùt thuoác vaø huùt thuoác thuï ñoäng. Ñieàu naøy (p
- | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |
phaåm, giaùo duïc hay y teá cho gia ñình thì seõ coù khaû Moâ hình can thieäp cuûa döï aùn "Laøm saïch baàu
naêng mang laïi nhöõng lôïi ích raát thieát thöïc trong vieäc khoâng khí khoûi oâ nhieãm khoùi thuoác" neân ñöôïc nhaân
caûi thieän ñôøi soáng cuûa caùc hoä gia ñình, ñaëc bieät laø roäng ra nhieàu tænh vaø thaønh phoá khaùc treân caû nöôùc
cho caùc hoä gia ñình ngheøo. nhaèm baûo veä söùc khoeû nhaân daân, laøm giaûm thieåu caùc
Caùc hoaït ñoäng phaùt thanh vaø truyeàn hình coøn taùc haïi cuûa thuoác laù ñoái vôùi söùc khoeû coäng ñoàng vaø
ñöôïc tieán haønh treân phaïm vi toaøn tænh. Vì vaäy, chaéc giaûm gaùnh naëng kinh teá cho caùc hoä gia ñình coù ngöôøi
chaén soá tieàn tieáât kieäm ñöôïc töø vieäc khoâng mua thuoác huùt thuoác, cuõng nhö cho neàn kinh teá quoác gia.
laù treân phaïm vi toaøn tænh seõ laø raát lôùn.
Taùc giaû:
1. PGS. TS. Nguyeãn Khaéc Haûi, Vieän tröôûng Vieän Y hoïc Lao 4. Ñaøo Ngoïc Phong, Traàn Thu Thuyû, Ngoâ Vaên Toaøn vaø Coäng
ñoäng vaø Veä sinh Moâi Tröôøng (Vieän YHLÑ & VSMT) söï. 1999. Thöïc traïng tieáp xuùc bò ñoäng vôùi khoùi thuoác laù vaø
moät soá aûnh höôûng cuûa noù ñeán tình traïng söùc khoeû cuûa nhaân
2. ThS. Ñaëng Anh Ngoïc, ThS. Nguyeãn Vaên Sôn, vaø BS Loâ
daân taïi 2 phöôøng noäi thaønh Haø Noäi, Moät soá keát quaû ñieàu tra
Vaên Tuøng - caùn boä Vieän YHLÑ & VSMT
veà tình hình huùt thuoác laù ôû Vieät Nam vaø caùc beänh coù lieân
3. ThS. Nguyeãn Tuaán Laâm - caùn boä chöông trình, vaên phoøng quan, nhaø xuaát baûn y hoïc, trang 34-42.
TCYTTG taïi Haø Noäi
5. Haø Huy Kyø, Vuõ Khaùnh Vaân. 2001. "Nghieân cöùu öùng duïng
4. BS Nguyeãn Vaên Thích - Giaùm ñoác Trung taâm Y teá Döï phöông phaùp ñònh löôïng cotinin trong nöôùc tieåu, xaùc ñònh
phoøng Quaûng Ninh haøm löôïng cotinin ôû nhöõng ngöôøi tieáp xuùc ngheà nghieäp trong
Taøi lieäu tham khaûo saûn xuaát thuoác laù vaø nhöõng ngöôøi khoâng tieáp xuùc, Ñeà taøi caáp
Boä naêm 2001.
1.US Surgeon general. 1986. The health consequences of
involuntary smoking. CDC. 6. Randall R. Watts, John J. Langone, George J. Knight, and
Joellen Lewtas 1990. Cotinine Analytical Workshop Report:
2. Leâ Ngoïc Troïng, Traàn Thu Thuyû, Ñaøo Ngoïc Phong 1999. Consideration of analytical methods for determining coti-
Ñaùnh giaù thöïc traïng tình hình huùt thuoác laù taïi Vieät Nam naêm nine in Human body fluids as a measure of passive exposure
1997, Moät soá keát quaû ñieàu tra tình hình huùt thuoác laù ôû Vieät to tobacco smoke., Environmental Health Perspectives, Vol
Nam vaø Caùc beänh coù lieân quan, Nhaø xuaát baûn Y hoïc, trang 84, pp. 178-182.
1-24.
7. Vincent Haufroid- Dominique Lision. 1998. Urinary coti-
3. Boä Y teá. 2004. Baùo caùo sô boä keát quaû ñieàu tra y teá quoác nine as a tobacco-smoke exposure index: a minireview, Int
gia 2002. Arch Occup Environ Health 71; 162-168.
46 Taïp chí Y teá Coâng coäng, 9.2006, Soá 6 (6)
nguon tai.lieu . vn
