Xem mẫu
- Updatesofts.com Ebooks Team
return 0;
}
ð ng lo l ng n u như vi c khai báo có v hơi l lùng v i b n. B n s th y ph n chi ti t
còn l i trong ph n ti p theo
Kh i t o các bi n
Khi khai báo m t bi n, giá tr c a nó m c nhiên là không xác ñ nh. Nhưng có th b n s
mu n nó mang m t giá tr xác ñ nh khi ñư c khai báo. ð làm ñi u ñó, b n ch c n vi t
d u b ng và giá tr b n mu n bi n ñó s mang:
type identifier = initial_value ;
Ví d , n u chúng ta mu n khai báo m t bi n int là a ch a giá tr 0 ngay t khi kh i t o,
chúng ta s vi t :
int a = 0;
B xung vào cách kh i t o ki u C này, C++ còn có thêm m t cách m i ñ kh i t o bi n
b ng cách b c m t c p ngo c ñơn sau giá tr kh i t o. Ví d :
int a (0);
C hai cách ñ u h p l trong C++.
Ph m vi ho t ñ ng c a các bi n
T t c các bi n mà chúng ta s s d ng ñ u ph i ñư c khai báo trư c. M t ñi m khác bi t
gi a Cvà C++ là trong C++ chúng ta có th khai báo bi n b t kì nơi nào trong chương
trình, th m chí là ngay gi a các l nh th c hi n ch không ch là ñ u kh i l nh như
trong C.
M c dù v y chúng ta v n nên theo cách c a ngôn ng C khi khai báo các bi n b i vì nó
s r t h u d ng khi c n s a ch a m t chương trình có t t c các ph n khai báo ñư c g p
l i v i nhau. B i v y, cách thông d ng nh t ñ khai báo bi n là ñ t nó trong ph n b t ñ u
c a m i hàm (bi n c c b ) hay tr c ti p trong thân chương trình, ngoài t t c các hàm
(bi n toàn c c).
Global variables (bi n toàn c c) có th ñư c s d ng b t kì ñâu trong chương trình,
ngay sau khi nó ñư c khai báo.
T m ho t ñ ng c a local variables (bi n c c b ) b gi i h n trong ph n mã mà nó ñư c
khai báo. N u chúng ñư c khai báo ñ u m t hàm (như hàm main), t m ho t ñ ng s là
toàn b hàm main. ði u ñó có nghĩa là trong ví d trên, các bi n ñư c khai báo trong
Trang 8
- Updatesofts.com Ebooks Team
hàm main() ch có th ñư c dùng trong hàm ñó, không ñư c dùng b t kì ñâu khác.
Thêm vào các bi n toàn c c và c c b , còn có các bi n ngoài (external). Các bi n này
không nh ng ñư c dùng trong m t file mã ngu n mà còn trong t t c các file ñư c liên
k t trong chương trình.
Trong C++ t m ho t ñ ng c a m t bi n chính là kh i l nh mà nó ñư c khai báo (m t
kh i l nh là m t t p h p các l nh ñư c g p l i trong m t b ng các ngo c nh n { } ). N u
nó ñư c khai báo trong m t hàm t m ho t ñ ng s là hàm ñó, còn n u ñư c khai báo
trong vòng l p thì t m ho t ñ ng s ch là vòng l p ñó....
Các h ng s
M t h ng s là b t kì m t bi u th c nào mang m t giá tr c ñ nh, như:
Các s nguyên
1776
707
-273
chúng là các h ng mang giá tr s . Chú ý r ng khi bi u di n m t h ng ki u s chúng ta
không c n vi t d u ngo c kép hay b t kì d u hi u nào khác.
h cơ s 10 ( cái mà t t c chúng ta ñ u ñã bi t) C++ còn cho phép
Thêm vào nh ng s
s d ng các h ng s cơ s 8 và 16. ð bi u di n m t s h cơ s 8 chúng ta ñ t trư c nó
kí t 0, ñ bi u di n s h cơ s 16 chúng ta ñ t trư c nó hai kí t 0x. Ví d :
// Cơ s 10
75
// cơ s 8
0113
// cơ s 16
0x4b
Các s th p phân (d ng d u ph y ñ ng)
Chúng bi u di n các s v i ph n th p phân và/ho c s mũ. Chúng có th bao g m ph n
th p phân, kí t e (bi u di n 10 mũ...).
3.14159 // 3.14159
6.02e23 // 6.02 x 1023
1.6e-19 // 1.6 x 10-19
3.0 // 3.0
Kí t và xâu kí t
Trong C++ còn t n t i các h ng không ph i ki u s như:
'z'
'p'
"Hello world"
"How do you do?"
Trang 9
- Updatesofts.com Ebooks Team
Hai bi u th c ñ u tiên bi u di n các kí t ñơn, các kí t ñư c ñ t trong d u nháy ñơn ('),
hai bi u th c ti p theo bi u th c các xâu kí t ñư c ñ t trong d u nháy kép (").
Khi vi t các kí t ñơn hay các xâu kí t c n ph i ñ chúng trong các d u nháy ñ phân
bi t v i các tên bi n hay các t khoá. Chú ý:
x
'x'
x tr ñ n bi n x trong khi 'x' là kí t h ng 'x'.
Các kí t ñơn và các xâu kí t có m t tính ch t riêng bi t là các mã ñi u khi n. Chúng là
nh ng kí t ñ c bi t mà không th ñư c vi t b t kì ñâu khác trong chương trình như là
mã xu ng dòng (\n) hay tab (\t). T t c ñ u b t ñ u b ng d u x ngư c (\). Sau ñây là
danh sách các mã ñi u khi n ñó:
xu ng dòng
\n
lùi v ñ u dòng
\r
kí t tab
\t
căn th ng theo chi u d c
\v
backspace
\b
sang trang
\f
Kêu bíp
\a
d u nháy ñơn
\'
d u nháy kép
\"
d uh i
kí t x ngư c
Ví d :
'\n'
'\t'
"Left \t Right"
"one\ntwo\nthree"
Thêm vào ñó, ñ bi u di n m t mã ASCII b n c n s d ng kí t x ngư c (\) ti p theo
ñó là mã ASCII vi t trong h cơ s 8 hay cơ s 16. Trong trư ng h p ñ u mã ASCII ñư c
vi t ngay sau d u s ngư c, trong trư ng h p th hai, ñ s d ng s trong h cơ s 16
b n c n vi t kí t x trư c s ñó (ví d \x20 hay \x4A).
Các h ng chu i kí t có th ñư c vi t trên nhi u dòng n u m i dòng ñư c k t thúc b ng
m t d u s ngư c (\):
Trang 10
- Updatesofts.com Ebooks Team
"string expressed in two lines"
B n có th n i m t vài h ng xâu kí t ngăn cách b ng m t hay vài d u tr ng, kí t tab,
xu ng dòng hay b t kì kí t tr ng nào khác.
"we form" "a unique" "string" "of characters"
ð nh nghĩa các h ng (#define)
B n có th ñ nh nghĩa các h ng v i tên mà b n mu n ñ có th s d ng thư ng xuyên mà
không m t tài nguyên cho các bi n b ng cách s d ng ch th #define. ðây là d ng c a
nó:
#define identifier value
Ví d :
#define PI 3.14159265
#define NEWLINE '\n'
#define WIDTH 100
chúng ñ nh nghĩa ba h ng s m i. Sau khi khai báo b n có th s d ng chúng như b t kì
các h ng s nào khác, ví d
circle = 2 * PI * r;
cout
- Updatesofts.com Ebooks Team
Trong trư ng h p ki u không ñư c ch rõ (như trong ví d cu i) trình d ch s coi nó là
ki u int
Trang 12
- Updatesofts.com Ebooks Team
Các toán t
Qua bài trư c chúng ta ñã bi t ñ n s t n t i c a các bi n và các h ng. Trong C++, ñ
thao tác v i chúng ta s d ng các toán t , ñó là các t khoá và các d u không có trong
b ng ch cái nhưng l i có trên h u h t các bàn phím trên th gi i. Hi u bi t v chúng là
r t quan tr ng vì ñây là m t trong nh ng thành ph n cơ b n c a ngôn ng C++.
Toán t gán (=).
Toán t gán dùng ñ gán m t giá tr nào ñó cho m t bi n
a = 5;
gán giá tr nguyên 5 cho bi n a. V trái b t bu c ph i là m t bi n còn v ph i
có th là b t kì h ng, bi n hay k t qu c a m t bi u th c.
C n ph i nh n m nh r ng toán t gán luôn ñư c th c hi n t trái sang ph i
và không bao gi ñ o ngư c
a = b;
gán giá tr c a bi n a b ng giá tr ñang ch a trong bi n b. Chú ý r ng
chúng ta ch gán giá tr c a b cho a và s thay ñ i c a b sau ñó s
không nh hư ng ñ n giá tr c a a.
M t thu c tính c a toán t gán trong C++ góp ph n giúp nó vư t lên các
ngôn ng l p trình khác là vi c cho phép v ph i có th ch a các phép gán
khác. Ví d :
a = 2 + (b = 5);
tương ñương v i
b = 5;
a = 2 + b;
Vì v y bi u th c sau cũng h p l trong C++
a = b = c = 5;
gán giá tr 5 cho c ba bi n a, b và c
Các toán t s h c ( +, -, *, /, % )
Năm toán t s h c ñư c h tr b i ngôn ng là:
+ c ng
- tr
* nhân
/ chia
Trang 13
- Updatesofts.com Ebooks Team
% l y ph n dư (trong phép chia)
Th t th c hi n các toán t này cũng gi ng như chúng ñư c th c hi n trong toán
h c. ði u duy nh t có v hơi l ñ i v i b n là phép l y ph n dư, ký hi u b ng d u
ph n trăm (%). ðây chính là phép toán l y ph n dư trong phép chia hai s nguyên
v i nhau. Ví d , n u a = 11 % 3;, bi n a s mang giá tr 2 vì 11 = 3*3 +2.
Các toán t gán ph c h p (+=, -=, *=, /=, %=, >>=,
- Updatesofts.com Ebooks Team
Sau ñây là các toán t quan h b n có th s d ng trong C++
== B ng
!= Khác
> L n hơn
Nh hơn
<
> = L n hơn ho c b ng
< = Nh hơn ho c b ng
Ví d :
(7 == 5) s tr giá tr false
(6 >= 6) s tr giá tr true
t t nhiên thay vì s d ng các s , chúng ta có th s d ng b t c bi u
th c nào. Cho a=2, b=3 và c=6
(a*b >= c) s tr giá tr true.
(b+4 < a*c) s tr giá tr false
C n chú ý r ng = (m t d u b ng) lf hoàn toàn khác v i == (hai d u b ng).
D u ñ u tiên là m t toán t gán ( gán giá tr c a bi u th c bên ph i cho bi n
bên trái) và d u còn l i (==) là m t toán t quan h nh m so sánh xem hai
bi u th c có b ng nhau hay không.
Trong nhi u trình d ch có trư c chu n ANSI-C++ cũng như trong ngôn ng C,
các toán t quan h không tr v giá tr logic true ho c false mà tr v giá tr
int v i 0 tương ng v i false còn giá tr khác 0 (thư ng là 1) thì tương ng v i
true.
Các toán t logic ( !, &&, || ).
Toán t ! tương ñương v i toán t logic NOT, nó ch có m t ñ i s phía bên
ph i và vi c duy nh t mà nó làm là ñ i ngư c giá tr c a ñ i s t true sang
false ho c ngư c l i. Ví d :
!(5 == 5) tr v false vì bi u th c bên ph i (5 == 5) có giá tr true.
!(6
nguon tai.lieu . vn
