Xem mẫu
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
HÀNH VI TIÊU DÙNG CỦA NGƯỜI VIỆT NAM
I. HÀNH VI TIÊU DÙNG
1. Khái niệm hành vi tiêu dùng
Hành vi tiêu dùng được hiểu là những phản ứng mà các cá nhân biểu lộ trong quá
trình ra quyết định mua hàng hóa, dịch vụ.
Biết được hành vi của người tiêu dùng sẽ giúp cho doanh nghiệp đưa ra những sản
phẩm, những chiến lược tiếp thị và kinh doanh sản phẩm phù hợp. Ngày nay, các
doanh nghiệp nghiên cứu hành vi vủa người tiêu dùng với mục đích nhận biết nhu
cầu, sở thích, thói quen của họ. Cụ thể là xem người tiêu dùng muốn mua gì, tại sao
họ lại mua sản phẩm, dịch vụ đó, tại sao họ lại mua nhãn hiệu đó, họ mua như thế
nào, mua ở đâu, khi nào và mức độ mua ra sao để xây dựng các chiến lược marketing
thúc đẩy người tiêu dùng mua sắm sản phẩm, dịch vụ của mình.
Ví dụ: Khi nghiên cứu hành vi tiêu dùng sản phẩm dầu gội đầu cần phải biết được
những vấn đề chủ yếu sau:
- Tại sao người tiêu dùng lại mua dầu gội đầu?
- Họ mua nhãn hiệu nào?
- Tại sao họ lại chọn nhãn hiệu đó?
- Họ thường mua ở đâu?
- Họ thường mua khi nào?
- Họ mua như thế nào?
- Mức độ mua?
Nhu cầu và hành vi của người tiêu dùng rất khác nhau giữa các xã hội, giữa các khu
vực địa lý, giữa các nền văn hóa, tuổi tác, giới tính…
Ví dụ: Khách hàng ở các thành phố lớn có thói quen mua hàng ở các siêu thị hoặc cửa
hàng bán lẻ, trong khi đó người dân ở vùng nông thôn lại thích mua hàng ở các khu
chợ truyền thống.
1
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
Các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh cần phải nghiên cứu về hành vi người tiêu
dùng để lựa chọn phân khúc thị trường phù hợp trước khi quyết định kinh doanh một
sản phẩm nào đó. Khi muốn mở rộng quy mô hoạt động từ khu vực này sang khu vực
khác, từ quốc gia này sang quốc gia khác thì sự thành công hay thất bại của họ phụ
thuộc vào mức độ chấp nhận của người bản địa. Để vượt qua rào cản này đòi hỏi
nhà sản xuất và người kinh doanh phải nắm vững những hành vi, thói quen của
người tiêu dùng bản địa và các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng của họ. Do
đó, những nhà làm marketing phải hiểu được hành vi con người ở các lứa tuổi, địa vị
xã hội…và nền văn hóa khác nhau để có thể cung cấp những sản phẩm, dịch vụ đến
đúng đối tượng trong một không gian và thời gian thích hợp.
2. Các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng
Hành vi của người mua chịu ảnh hưởng của bốn yếu tố chủ yếu: văn hóa, xã hội, cá
nhân, và tâm lý. Tất cả những yếu tố này đều cho ta những căn cứ để biết cách tiếp
cận và phục vụ người mua một cách hiệu quả hơn. Vì thế, nghiên cứu hành vi tiêu
dùng cùng với những yếu tố ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng giúp cho những nhà
làm marketing nhận biết và dự đoán xu hướng tiêu dùng của từng đối tượng khách
hàng cụ thể. Từ đó đưa ra những kế hoạch marketing kịp thời và hiệu quả.
Mức độ cân nhắc khi mua sắm và số người tham gia mua sắm tăng theo mức độ
phức tạp của tình huống mua sắm. Người làm Marketing phải có những kế hoạch
khác nhau cho bốn kiểu hành vi mua sắm của người tiêu dùng. Hành vi mua sắm
phức tạp, hành vi mua sắm đảm bảo ưng ý, hành vi mua sắm thông thường và hành
vi mua sắm tìm kiếm sự đa dạng. Bốn kiểu hành vi này đều dựa trên cơ sở mức độ
tham gia cao hay thấp của người tiêu dùng vào chuyện mua sắm và có nhiều hay ít
những điểm khác biệt lớn giữa các nhãn hiệu.
Những người làm Marketing phải nghiên cứu những mong muốn, nhận thức, sở thích
và các hành vi lựa chọn và mua sắm của những khách hàng mục tiêu. Việc nghiên
cứu như vậy sẽ cho ta những gợi ý để phát triển sản phẩm mới, tính năng của sản
phẩm, xác định giá cả, các kênh, nội dung thông tin và những yếu tố khác trong công
tác marketing của doanh nghiệp.
2
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
Nhóm các yếu tố chủ yếu ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng
Các yếu tố văn hóa
Nền văn hóa
Nền văn hóa là yếu tố quyết định cơ bản nhất những mong muốn và hành vi của một
người. Một đứa trẻ khi lớn lên sẽ tích luỹ được một số những giá trị, nhận thức, sở
thích và hành vi thông qua gia đình của nó và những định chế then chốt khác.
Nhánh văn hóa
Mỗi nền văn hóa đều có những nhánh văn hóa nhỏ hơn tạo nên những đặc điểm đặc
thù hơn và mức độ hòa nhập với xã hội cho những thành viên của nó. Các nhánh văn
hóa tạo nên những khúc thị trường quan trọng, và những người làm Marketing
thường thiết kế các sản phẩm và chương trình Marketing theo các nhu cầu của
chúng. Hành vi mua sắm của một cá nhân sẽ chịu ảnh hưởng của những đặc điểm
nhánh văn hóa của cá nhân đó.
Tầng lớp xã hội
Hầu như tất cả các xã hội loài người đều thể hiện rõ sự phân tầng xã hội. Sự phân
tầng này đôi khi mang hình thức, một hệ thống đẳng cấp theo đó những thành viên
thuộc các đẳng cấp khác nhau được nuôi nấng và dạy dỗ để đảm nhiệm những vai
trò nhất định. Các tầng lớp xã hội là những bộ phận tương đối đồng nhất và bền
vững trong xã hội, được xếp theo thứ bậc và gồm những thành viên có chung những
giá trị, mối quan tâm và hành vi.
Những yếu tố xã hội
Nhóm tham khảo
Nhóm tham khảo của một người bao gồm những nhóm có ảnh hưởng trực tiếp (mặt
đối mặt) hay gián tiếp đến thái độ hay hành vi của người đó. Những nhóm có ảnh
hưởng trực tiếp đến một người gọi là những nhóm thành viên. Đó là những nhóm mà
người đó tham gia và có tác động qua lại. Có những nhóm là nhóm sơ cấp, như gia
đình, bạn bè, hàng xóm láng giềng, và đồng nghiệp, mà người đó có quan hệ giao
tiếp thường xuyên. Các nhóm sơ cấp thường là có tính chất chính thức hơn và ít đòi
hỏi phải có quan hệ giao tiếp thường xuyên hơn.
3
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
Gia đình
Các thành viên trong gia đình là nhóm tham khảo quan trọng có ảnh hưởng lớn nhất.
Ta có thể phân biệt hai gia đình trong đời sống người mua. Gia đình định hướng gồm
bố mẹ của người đó. Do từ bố mẹ mà một người có được một định hướng đối với
tôn giáo, chính trị, kinh tế và một ý thức về tham vọng cá nhân, lòng tự trọng và tình
yêu. Ngay cả khi người mua không còn quan hệ nhiều với bố mẹ, thì ảnh hưởng của
bố mẹ đối với hành vi của người mua vẫn có thể rất lớn.
Một ảnh hưởng trực tiếp hơn đến hành vi mua sắm hàng ngày là gia đình riêng của
người đó. Gia đình là một tổ chức mua hàng tiêu dùng quan trọng nhất trong xã hội và
nó đã được nghiên cứu rất nhiều năm. Những người làm Marketing quan tâm đến vai
trò và ảnh hưởng tương đối của chồng, vợ và con cái đến việc mua sắm rất nhiều
loại sản phẩm và dịch vụ khác nhau. Vấn đề này sẽ thay đổi rất nhiều đối với các
nước và các tầng lớp xã hội khác nhau.
Vai trò và địa vị
Mỗi vai trò đều gắn với một địa vị. Người ta lựa chọn những sản phẩm thể hiện
được vai trò và địa vị của mình trong xã hội. Những người làm Marketing đều biết rõ
khả năng thể hiện địa vị xã hội của sản phẩm và nhãn hiệu. Tuy nhiên, biểu tượng
của địa vị thay đổi theo các tầng lớp xã hội và theo cả vùng địa lý nữa.
Những yếu tố cá nhân
Tuổi tác và giai đoạn của chu kỳ sống
Người ta mua những hàng hóa và dịch vụ khác nhau trong suốt đời mình. Thị hiếu
của người ta về các loại hàng hóa, dịch vụ cũng tuỳ theo tuổi tác. Việc tiêu dùng cũng
được định hình theo giai đoạn của chu kỳ sống của gia đình.
Nghề nghiệp
Nghề nghiệp của một người cũng ảnh hưởng đến cách thức tiêu dùng của họ.
Những người có nghề nghiệp khác nhau sẽ có nhu cầu tiêu dùng khác nhau ngay từ
những hàng hóa chính yếu như quần áo, giày dép, thức ăn…đến những loại hàng hóa
khác như: Mĩ phẩm, máy tính, điện thoại…
4
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
Hoàn cảnh kinh tế
Việc lựa chọn sản phẩm chịu tác động rất lớn từ hoàn cảnh kinh tế của người đó.
Hoàn cảnh kinh tế của người ta gồm thu nhập có thể chi tiêu được của họ (mức thu
nhập, mức ổn định và cách sắp xếp thời gian), tiền tiết kiệm và tài sản (bao gồm cả
tỷ lệ phần trăm tài sản lưu động), nợ, khả năng vay mượn, thái độ đối với việc chi
tiêu và tiết kiệm.
Phong cách sống
Phong cách sống là cách thức sống, cách sinh hoạt, cách làm việc. cách xử sự của
một người được thể hiện ra trong hành động, sự quan tâm, quan niệm và ý kiến của
người đó đối với môi trường xung quanh. Lối sống miêu tả sinh động toàn diện một
con người trong quan hệ với môi trường của mình.
Phong cách sống của một người ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng của người đó.
Phong cách sống của khách hàng đôi khi được nhà tiếp thị sử dụng như một chiêu
thức phân khúc thị trường.
Nhân cách và ý niệm về bản thân
Mỗi người đều có một nhân cách khác biệt có ảnh hưởng đến hành vi của người đó.
Ở đây nhân cách có nghĩa là những đặc điểm tâm lý khác biệt của một người dẫn
đến những phản ứng tương đối nhất quán và lâu bền với môi trường của mình. Nhân
cách thường được mô tả bằng những nét như tự tin có uy lực, tính độc lập, lòng tôn
trọng, tính chan hòa, tính kín đáo và tính dễ thích nghi. Nhân cách có thể là một biến
hữu ích trong việc phân tích hành vi của người tiêu dùng, vì rằng có thể phân loại các
kiểu nhân cách và có mối tương quan chặt chẽ giữa các kiểu nhân cách nhất định với
các lựa chọn sản phẩm và nhãn hiệu.
Những yếu tố tâm lý
Nhu cầu và Động cơ
Nhu cầu là một thuộc tính tâm lý, là những điều mà con người đòi hỏi để tồn tại và
phát triển.
Tại bất kỳ một thời điểm nhất định nào con người cũng có nhiều nhu cầu. Một số
nhu cầu có nguồn gốc sinh học. Một số nhu cầu khác có nguồn gốc tâm lý.
5
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
Tại những thời điểm khác nhau, người ta lại bị thôi thúc bởi những nhu cầu khác
nhau. Con người sẽ cố gắng thỏa mãn trước hết là những nhu cầu quan trọng nhất.
Khi người ta đã thoả mãn được một nhu cầu quan trọng nào đó thì nó sẽ không còn là
động cơ hiện thời nữa, và người ta lại cố gắng thỏa mãn nhu cầu quan trọng nhất
tiếp theo.
Nhận thức
Một người có động cơ luôn sẵn sàng hành động. Vấn đề người có động cơ đó sẽ
hành động như thế nào trong thực tế còn chịu ảnh hưởng từ sự nhận thức của người
đó về tình huống lúc đó.
Nhận thức được định nghĩa là "một quá trình thông qua đó cá thể tuyển chọn, tổ chức
và giải thích thông tin tạo ra một bức tranh có ý nghĩa về thế giới xung quanh". Nhận
thức không chỉ phụ thuộc vào những tác nhân vật lý, mà còn phụ thuộc vào cả mối
quan hệ của các tác nhân đó với môi trường xung quanh và những điều kiện bên trong
cá thể đó.
Tri thức
Khi người ta hành động họ cũng đồng thời lĩnh hội được tri thức, tri thức mô tả
những thay đổi trong hành vi của cá thể bắt nguồn từ kinh nghiệm. Hầu hết hành vi
của con người đều được lĩnh hội. Các nhà lý luận về tri thức cho rằng tri thức của
một người được tạo ra thông qua sự tác động qua lại của những thôi thúc, tác nhân
kích thích, những tấm gương, những phản ứng đáp lại và sự củng cố.
Niềm tin và thái độ
Thông qua hoạt động và tri thức, người ta có được niềm tin và thái độ. Những yếu tố
này lại có ảnh hưởng đến hành vi mua sắm của con người.
Thái độ làm cho người ta xử sự khá nhất quán đối với những sự vật tương tự. Người
ta không phải giải thích và phản ứng với mỗi sự vật theo một cách mới. Thái độ cho
phép tiết kiệm sức lực và trí óc. Vì thế mà rất khó thay đổi được thái độ. Thái độ của
một người được hình thành theo một khuôn mẫu nhất quán, nên muốn thay đổi luôn
cả những thái độ khác nữa.
6
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
II. HÀNH VI TIÊU DÙNG CỦA NGƯỜI VIỆT NAM
Trong những năm gần đây do sự phát triển kinh tế mạnh
mẽ, mức sống được cải thiện đã làm thay đổi xu hướng
tiêu dùng ở Việt Nam trên mọi lĩnh vực.
Một thay đổi dễ dàng nhận thấy là thói quen mua sắm
hiện đại (mua sắm tại siêu thị, trung tâm thương mại,
cửa hàng chuyên dụng…) đang dần thay thế cho thói
quen mua sắm tại các khu chợ truyền thống. Một nghiên Ngày càng nhiều người tiêu
cứu gần đây cho thấy thói quen mua sắm hiện đại của dùng đến với hệ thống bán lẻ
hiện đại
người Việt Nam tăng từ 9% (2005) lên 14% vào năm
2007 và dự kiến sẽ tăng lên 24% vào năm 2010.
Các hành vi tiêu dùng thay đổi như từ mua sắm
hàng ngày ở các chợ truyền thống, kể cả “chợ
cóc” chuyển sang mua sắm khối lượng lớn cho cả
tuần tại các siêu thị, trung tâm mua sắm và qua
mạng Internet; đồng thời gia tăng giá trị mua sắm,
sử dụng ngày càng nhiều các dịch vụ chăm sóc
sức khỏe, kể cả chăm sóc sắc đẹp cho cả phụ nữ
và nam giới; dịch vụ du lịch, bảo
hiểm, giáo dục…
Siêu thị vẫn là một trong những lựa
chọn hàng đầu của người tiêu dùng
Tầng lớp “người tiêu dùng trẻ”
Việt Nam
cũng như người tiêu dùng có thu
nhập cao tăng lên, thúc đẩy hoạt động bán lẻ cao cấp. Người tiêu
dùng Việt Nam ngày càng có nhiều sự lựa chọn nên họ chú trọng hơn
vào chất lượng hàng hóa, dịch vụ.
Theo kết quả nghiên cứu của Công ty nghiên cứu thị trường TNS
Việt Nam thì có 6 xu hướng tiêu dùng chủ yếu đã và sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến
người tiêu dùng Việt Nam trong thời gian tới.
7
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
Vật chất, lạm phát và sự tự tin của người tiêu dùng
Mặc cho tất cả các sự biến động trong nền kinh tế toàn cầu và với ảnh hưởng của
lạm phát năm 2008, hộ gia đình trung lưu Việt Nam đã trở nên giàu có hơn. Số liệu
của TNS Vietcycle cho thấy sự tăng trưởng vật chất từ năm 1999 và năm 2008, dưới
15% hộ gia đình thành thị có thu nhập từ 3 triệu đồng trở xuống, trong khi có trên
45% hộ gia đình có thu nhập từ 4,5 đến 20 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, vẫn tồn tại
khoảng cách quá lớn giữa những hộ gia đình có thu nhập cao và những hộ có thu
nhập thấp hơn. Năm 1999, có khoảng 63% hộ gia đình thành thị có thu nhập hàng
tháng từ 3 triệu đồng trở xuống, trong khi chỉ 16% kiếm được trên 6,5 triệu
đồng/tháng. Trái lại, ngày nay chỉ 15% hộ gia đình thành thị có thu nhập dưới 3 triệu
đồng/tháng, trong khi 1/3 hộ gia đình thành thị hiện nay thu nhập trên 6,5 triệu
đồng/tháng.
Rõ ràng, các chuyên viên tiếp thị và các nhà sản xuất cần cung cấp cho người tiêu
dùng nhiều sản phẩm với giá cả đa dạng hơn và để bảo đảm rằng họ có thể thu hút
được khoảng cách đang mở rộng trong các tầng lớp tiêu dùng Việt Nam. Trong vòng
2 năm qua, lạm phát đã tăng khoảng trên 36%. Dù không phải tất cả các gia đình chịu
ảnh hưởng giống nhau, nhưng lạm phát chắc chắn đã tác động mạnh vào sức mua
của người Việt, ảnh hưởng nghiêm trọng nhất của lạm phát được cảm nhận qua số
hộ nghèo hơn của Việt Nam, đặc biệt ở nông thôn. Chi tiêu vào các mặt hàng tiêu
dùng nhanh (FMCG) của các tầng lớp thu nhập thấp hơn đã giảm 16% năm 2007, chỉ
tăng nhẹ 4% từ năm 2007 đến 2008. Với các hộ gia đình sung túc hơn, tăng trưởng
trong chi tiêu đã tiếp tục với tỷ lệ chưa từng có là 50% trong cả hai năm 2007 và
2008.
Lâu nay người Việt Nam vẫn có tâm lý “sính ngoại”
nên ưa chọn những sản phẩm ngoại vì mẫu mã bắt
mắt và tin vào chất lượng. Tuy nhiên, trong thời điểm
kinh tế suy thoái, vật giá leo thang, khách hàng ngày
8
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
càng quan tâm nhiều đến giá cả nên sự ưu ái dành cho hàng nội khi giá các mặt hàng
ngoại tăng không kiểm soát được.
Như vậy, các chuyên viên marketing và các nhà sản xuất cần cung cấp cho người tiêu
dùng một giá trị cho việc xác nhận tiền bạc, chẳng hạn nhiều hàng hóa hơn với cùng
một mức giá để giúp khách hàng giảm bớt nỗi lo trong thời điểm khó khăn hiện nay.
Tín dụng và đầu cơ
Khi WTO mở cửa cho các công ty tài chính quốc tế vào Việt Nam cuối năm 2006,
không ngành nào cảm nhận ảnh hưởng của WTO bằng ngành tài chính - ngân hàng.
Chỉ trong một thời gian ngắn, hơn 50 công ty tài chính đã tham gia thị trường Việt
Nam, đặt máy ATM và cung cấp các khoản vay. Điều này đã tạo ra sự tăng trưởng
đáng chú ý. Năm 2006, khoảng 29% người tiêu dùng thành thị có tài khoản ngân hàng,
trong khi năm 2008 là 38%. Trong cùng kỳ, chỉ 2% số người có tài khoản ngân hàng
sở hữu thẻ tín dụng, trong khi hiện tại con số này gần là 9%. Cùng lúc, việc sử dụng
thẻ ATM đã tăng chóng mặt với từ 20% chủ tài khoản lên 87% năm 2008. Như người
ta thường nói, tiêu tiền trong túi mình luôn dễ hơn và người Việt rất háo hức sử dụng
thẻ ATM. Được hậu thuẫn với sự bùng nổ đầu cơ bất động sản chưa từng có, cổ
phiếu IPO và các công ty cho vay tài chính mong muốn tạo ra điều này. Tuy nhiên,
phần lớn việc đầu cơ này là nguyên nhân trực tiếp của lạm phát mà Chính phủ nên
can thiệp bằng cách đưa ra lãi suất tối thiểu.
Nghiên cứu của TNS cho thấy giữa năm 2008, 14% hộ gia đình giàu có đã vay tiền
trong 12 tháng qua, với mức vay trung bình khoảng 12.000 USD. Đây là một tỷ lệ cao
đáng báo động, khi trung bình những hộ này chỉ kiếm
được từ 12.000 đến 15.000 USD/năm. Vì vậy câu hỏi
được đưa ra là: ai sẽ có khả năng thanh toán các khoản
vay này? Vì hầu hết các vụ đầu tư được xúc tiến hiện
có giá trị thấp hơn nhiều so với cách đây 12 tháng. Bởi
lẽ hầu hết các khoản vay này sẽ được các công ty tài
chính thu hồi trong vòng 1 đến 6 tháng tới, và chúng ta
chờ xem ai sẽ gánh chịu hậu quả, các công ty tài chính
9
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
hay chính người tiêu dùng và việc này có ảnh hưởng ra sao đến tiêu dùng Việt Nam.
Với cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu hiện tại, người ta sẽ tìm kiếm những con
đường đầu tư an toàn và bảo vệ tiền của họ. Vì vậy người tiêu dùng trung lưu Việt
Nam trở nên thận trọng hơn và do dự đối với những phương pháp làm giàu nhanh
chóng. Điều này sẽ dẫn đến một kiểu mới trong cách người tiêu dùng chi tiêu và tiết
kiệm.
Thương hiệu và hành vi xã hội
Khi vật chất tiếp tục tăng trưởng người tiêu dùng
tiếp tục nâng cao mức sống của họ. Việt Nam cuối
cùng cũng đạt đến giai đoạn thương hiệu quảng
cáo kinh điển, được biết đến như “Thương hiệu là
Tính cách”. Giai đoạn xây dựng thương hiệu này
được chia thành giai đoạn cạnh tranh gay gắt, phân
khúc tâm lý và quảng cáo lối sống tâm lý. Điều này
đang tạo ra một sự chuyển hướng đáng lưu ý từ
những ý tưởng và giá trị khiêm tốn, hướng về cộng đồng sang sự công nhận cá nhân
hơn mang tính gia đình và những người ngang hàng. Không chỉ là những nhãn hiệu
quốc tế đã ăn sâu vào tâm trí người tiêu dùng, mà có cả những nhãn hiệu Việt Nam,
những nhãn hiệu chiếm 4 trong 10 nhãn hiệu phát triển nhanh nhất Việt Nam năm
2008.
Như vậy, các chuyên gia marketing và các nhà sản xuất cần hiểu hơn những nhu cầu
tình cảm của người tiêu dùng và những phân khúc mới đang phát triển ở Việt Nam
để hoàn thành tốt hơn nhu cầu được công nhận xã hội và đa dạng sản phẩm. Mặc dù
chỉ trong giai đoạn sơ khai, mong muốn và nhu cầu được nổi bật từ đám đông đang
bắt đầu hình thành trong văn hóa tiêu dùng Việt Nam. Không ở trong phạm vi của
người nghèo, các sản phẩm cá nhân, dù là điện thoại di động mạ vàng, các sản phẩm
cao cấp như sản phẩm đặc biệt chăm sóc tóc hoặc chăm sóc da hoặc những chiếc xe
hơi nhập khẩu, tầng lớp giàu có hơn đang chi tiền vào những mặt hàng quý hiếm
như một cách làm nổi bật mình trong đám đông.
10
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
Điển hình là thị trường xe hơi nhập khẩu giá cao. Hummer, Cooper Mini, Bentley và
nhiều thương hiệu khác đã trở nên phổ biến ở Hà Nội và TP.HCM. Với những chiếc
xe đã được cộng trên 110% thuế nhập khẩu, một người có thể biết mức chi phí
những người Việt giàu có sẵn lòng chi trả để được nổi bật. Mặc dù đây chỉ là một
phần nhỏ (dưới 1%), khuynh hướng này sẽ tiếp tục và sẽ diễn ra trên nhiều phương
diện. Cả những trẻ em Việt Nam cũng đang bắt đầu chạy theo văn hóa Hàn Quốc và
Nhật Bản như một cách định hình phong cách riêng, rõ ràng nổi bật từ những tiêu
chuẩn thông thường. Rõ ràng, các thương hiệu và thiết kế được cá nhân hóa sẽ cho
phép các thương hiệu và sản phẩm đặc biệt thâm nhập vào thị trường bằng cách tiếp
cận trực tiếp với nhu cầu tiêu dùng về sự khác biệt và độc nhất.
Một điểm khác đáng lưu ý là hành vi của người tiêu dùng Việt Nam đã có những
chuyển biến tích cực sau “WTO”. Nếu như trước đây hầu hết các vụ khiếu nại,
khiếu kiện của người tiêu dùng Việt Nam liên quan đến lĩnh vực hàng hóa không
đảm bảo chất lượng đều dừng lại ở mức độ tiếp thu ghi nhận, thương lượng và hoà
giải. Doanh nghiệp chỉ muốn dừng lại ở đó, và người tiêu dùng thì cũng chỉ muốn
cho qua, đỡ phải mất nhiều thời giờ. Tâm lý của người tiêu dùng từ trước giờ
thường là không muốn làm lớn chuyện. Họ có thể cho đó là chuyện nhỏ, cốt để nhận
được lời đính chính, xin lỗi từ phía doanh nghiệp là cũng đủ rồi.
Nhưng người tiêu dùng thời “hậu WTO” cũng cần phải biết tự bảo vệ mình trước
“cơn sốt” hàng hoá, trong đó có không ít hàng kém chất lượng, hàng giả, hàng nhái...
Tâm lý “không muốn làm lớn chuyện”, “chịu thiệt chút chẳng sao” của người tiêu
dùng Việt Nam đang cần được xem lại. Nói cách khác, đây là điểm yếu lớn nhất của
người tiêu dùng Việt Nam và cần được loại bỏ càng sớm càng tốt.
Tiếp nhận công nghệ
Trong vòng 2 năm ngắn ngủi, sự xâm nhập điện thoại
di động ở đô thị đã tăng từ 53% năm 2006 lên 84%
năm 2008. Thậm chí ở nông thôn Việt Nam, hầu như
cứ ba hộ gia đình lại có ít nhất một người sử dụng
điện thoại. Điều này khiến cho Việt Nam trở thành
11
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
một trong những quốc gia có thị trường điện thoại di động phát triển nhanh nhất trên
thế giới và mở ra những cơ hội mới cho các chuyên viên marketing với các chiến dịch
gửi thư trực tiếp và các cơ hội tài trợ. Người sử dụng điện thoại di động cũng đang
mong muốn về máy điện thoại nhiều hơn so với trước đây. Dù chỉ là nhắn tin đơn
giản, chụp ảnh với điện thoại hoặc lướt web, nhu cầu đối với những thiết kế sáng
tạo và đa chức năng sẽ tiếp tục chi phối thị trường năng động này. Các chuyên viên
marketing cần phải am hiểu marketing kỹ thuật số để đưa ra chiến lược thâm nhập
đối với cơ hội quảng cáo mới và đang phát triển này.
Mặc dù vẫn đứng sau các nước phát triển như Mĩ
và Singapore, sự thâm nhập Internet hiện đã chiếm
1/3 hộ gia đình thành thị Việt Nam. Với tỷ lệ máy
tính vượt trên 50% hiện nay, Internet và các ứng
dụng của nó đang trở thành xu thế chủ đạo và với
cơ cấu dân số trẻ, Việt Nam sẽ tiếp tục phát
triển. Dù hiện nay việc đọc tin tức, nghe nhạc, chat, tìm kiếm thông tin và email vẫn
là những hoạt động chính (trên 60%), game trực tuyến và mua sắm trực tuyến đang
tăng trưởng ổn định. Mua sắm trực tuyến đã bắt đầu khởi sắc. Theo ước tính chỉ có
khoảng 6-8 triệu USD được chi vào quảng cáo Internet năm 2007, vì thế với trên 50%
hộ gia đình lướt web hàng tuần và 1/3 ở nhà riêng, các chuyên viên marketing cần tận
dụng hơn nữa loại hình quảng cáo mới và năng động này trong những năm tới.
Việt Nam đang tiếp nhận các mạng xã hội như Yahoo!360 và Facebook và blog như
những cộng đồng và diễn đàn mới. Viết blog đối với người tiêu dùng trẻ đang trở
thành một phương tiện hữu ích để thể hiện cá tính, chia sẻ suy nghĩ, kết nối với
người khác ở mức độ sâu hơn và vẫn cho phép một mức độ nhã nhặn vẫn còn là một
phần của văn hóa Việt Nam tổng thể. Mặc dù không có nhiều dữ liệu có sẵn, vài
công ty ở Việt Nam đã lập ra những blog như là những diễn đàn để người tiêu dùng
phản hồi và chia sẻ ý kiến giống như một dạng hài lòng của khách hàng và tỷ lệ trả
lời nhanh hơn. Vấn đề là hầu hết các blogger chỉ đại diện cho một nhóm rất trẻ mà
không đại diện cho một cơ sở tiêu dùng của một công ty.
12
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
Đam mê hàng tiêu dùng nhanh (FMCG)
Xu hướng lớn nhất trong thị trường FMCG là phản ứng gay gắt với các sản phẩm
không rõ xuất xứ và nguy cơ liên quan đến sức khỏe. Không có gì đáng ngạc nhiên
khi hầu hết các sản phẩm FMCG rẻ ở nông thôn
Việt Nam đều xuất xứ từ Trung Quốc, khoảng
vài trăm nhãn hiệu và có nhiều thành phần từ
Trung Quốc hơn. Vì vậy, an toàn thực phẩm, như
ngày hết hạn, thành phần, và nguồn gốc các thành
phần và sản phẩm, cũng như tổ chức chứng nhận
y tế sẽ trở thành mối quan tâm hàng đầu vào năm 2009. Các chuyên gia marketing và
các nhà sản xuất cần tập trung hơn vào an toàn thực phẩm, xuất xứ và cơ quan kiểm
duyệt để đạt được thị phần khổng lồ ở thị trường nông thôn vốn bị chiếm lĩnh bởi
các mặt hàng rẻ từ Trung Quốc, miễn là giá vẫn phải phù hợp với những người tiêu
dùng nghèo hơn.
Một sự thay đổi từ từ đang diễn ra trong phân bổ chi tiêu của người tiêu dùng Việt
Nam đối với các sản phẩm thuộc nhóm hưởng thụ và sắc đẹp, sức khỏe và tiện lợi.
Sự tiện lợi đang được tái định nghĩa, nó không chỉ còn là “liền - ngay lập tức hoặc
sẵn sàng” mà còn là “dễ sử dụng”, “khiến cuộc sống của tôi thoải mái hơn và vui vẻ
hơn và tiết kiệm thời gian dưới áp lực thời gian”. Xu hướng mới này được thể hiện
trong thị trường thực phẩm nơi mà sự tiêu thụ thực phẩm tươi sống đang dần
chuyển sang đồ hộp với bao bì tiện lợi hơn và sự phát triển vũ bão của ngành công
nghiệp thực phẩm. Những sản phẩm liên quan đến sức khỏe như trà và sữa chế biến
sẵn đang dẫn đầu danh sách các mặt hàng FMCG phát triển nhanh nhất năm 2008.
Trên 80% người tiêu dùng nói rằng “tôi sẵn sàng trả nhiều tiền hơn cho các sản
phẩm tốt cho sức khỏe”, điều mà ngày càng trở nên có ý nghĩa hơn sau những vụ bê
bối của các sản phẩm Trung Quốc gần đây.
Để đáp ứng với người tiêu dùng trẻ nhưng đòi hỏi cao hơn và tinh tế hơn, thị trường
cũng đang thay đổi trong những xu hướng sắc đẹp và hưởng thụ. Các sản phẩm
13
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
chăm sóc da và trang điểm vẫn đang phát triển và đã trở thành một phần quan trọng
trong phân bổ chi tiêu của người tiêu dùng mặc cho lạm phát tăng lên. Gần 9/10
người tiêu dùng trả lời rằng họ “sẵn lòng mua các sản phẩm chất lượng cao dù rằng
chúng đắt hơn!”. Người tiêu dùng đang đứng trước nhiều lựa chọn nên nhu cầu của
họ cũng sẽ tiếp tục mở rộng.
Ngược lại, vẫn tồn tại khao khát mạnh mẽ đối với công nghệ hiện đại để bảo đảm
đạt được kết quả, tạo ra những sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên, mang đến cảm
giác an toàn, trong khi vẫn cung cấp sản phẩm có chất lượng bằng công nghệ hiện
đại. Các sản phẩm đa chức năng cũng được đón nhận vì chúng đánh vào nhu cầu tiện
lợi và nghe có vẻ có ích. Các sản phẩm từ các thương hiệu cao cấp đang được đánh
giá cao vì chúng bảo đảm tính hiệu quả của sản phẩm, trong khi tăng gấp đôi niềm
tự hào/hình ảnh xã hội đối với người tiêu dùng của mình.
Quảng cáo và điểm mua hàng
Radio đang nhanh chóng trở thành phương thức
quảng cáo thay thế mới, đặc biệt ở đô thị Việt
Nam. Với trên 80% sở hữu điện thoại di động,
trong đó gần 60% người dùng để nghe nhạc,
radio là phương pháp mới để kết nối với người
tiêu dùng. Hàng năm có thêm 180.000 chiếc xe
hơi xuất hiện trên đường phố Việt Nam và sự
tắc nghẽn giao thông, radio lại một lần nữa đạt
được lượng thính giả tiềm năng. Đặc biệt, giới
trẻ có được một hình thức giải trí mới và vì vậy, các nhà quảng cáo có phương thức
kết nối mới với một phần khách hàng. Không có gì ngạc nhiên trong năm 2008, radio
là kênh truyền thông phát triển nhanh nhất Việt Nam, tăng 54% từ năm 2007, so với
tăng trưởng chi tiêu trung bình 18% trong ngành quảng cáo.
Như vậy, các chuyên viên marketing và các nhà sản xuất cần hiểu hơn về đối tượng
tiêu dùng xét về mặt thính giả, để đạt được nhóm đối tượng tiêu dùng đô thị mới và
cũng đang gia tăng, thông qua việc sử dụng kênh quảng cáo mới, rẻ nhưng rất hiệu
14
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
quả này. Sự phát triển của thương mại hiện đại từ quan điểm hành vi tiêu dùng đang
tăng. Trong năm 2008, một nửa người tiêu dùng thành thị đã từng ít nhất một lần mua
sắm theo hình thức thương mại hiện đại, với các siêu thị đang chiếm giữ tới 30% thị
phần.
So sánh Việt Nam với Trung Quốc, có thể thấy
rằng đến năm 2020, sẽ có trên 50% việc mua sắm
ở Việt Nam sẽ diễn ra theo hình thức thương mại
hiện đại, đặc biệt nếu bộ luật mới dự thảo về
bán lẻ và phân phối có thể được thực hiện theo
khuôn khổ WTO. Rõ ràng, các chuyên viên
marketing và các nhà sản xuất phải tận dụng
Lượng khách hàng đến mua sắm tại
thương mại hiện đại trên phương diện lựa chọn các siêu thị ngày càng tăng
mặt hàng, sắp xếp nhãn hiệu và quan trọng nhất là các cơ hội khuyến mãi và các tài
liệu tại điểm bán để thông tin cho lưu lượng khách hàng đang tăng lên trong thương
mại hiện đại.
Theo dự đoán Tivi vẫn và sẽ là kênh quảng cáo hàng đầu ở Việt Nam trong những
năm tới. Tuy nhiên, khi số kênh truyền hình tăng lên, giờ xem và quảng cáo lộn xộn
với nhau, các nhà quảng cáo và nhà sản xuất cần phải sắp xếp thời gian quảng cáo
của mình sao cho hợp lý, quan sát hiệu quả của các mẫu quảng cáo và quan trọng
nhất, sử dụng quảng cáo truyền cảm với nội dung rõ ràng và thông tin những đặc
tính, chức năng cơ bản của sản phẩm: “Nó là gì và nó làm gì?” vẫn còn rất quan
trọng đối với thông tin sản phẩm.
Thực tế cho thấy các xu hướng tiêu dùng nêu trên đã đang và sẽ tiếp tục tác động
đến một số lượng đáng kể người têu dùng Việt Nam. Do đó, bằng việc sử dụng một
trong các xu hướng lớn ở trên, cùng với sự thấu hiểu và các cơ hội có được, các
chuyên gia marketing và các nhà sản xuất sẽ đạt được vị trí cạnh tranh hơn, đặc biệt
khi suy thoái kinh tế chưa có dấu hiệu ngừng lại.
Bên cạnh nghiên cứu những xu hướng tiêu dùng thì việc xem xét cách phân phối thu
nhập hay phương pháp chi tiêu của khách hàng cũng là một trong những yếu tố quan
trọng hàng đầu trong quá trình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Điều này giúp
15
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
các doanh nghiệp hiểu biết hơn về quyết định chi tiêu của người tiêu dùng và số tiền
mà họ chi cho từng loại sản phẩm khác nhau. Nhờ đó, các doanh nghiệp sẽ có những
định hướng đúng đắn trong quá trình sản xuất, kinh doanh của họ.
Theo dữ liệu mới đây nhất của Ngân hàng Thế giới và nghiên cứu đồ sộ của
Chương trình so sánh Quốc tế thì chi tiêu cá nhân của người dân các nước trên thế
giới được phân cấp như sau:
Đồ Tiền
uống nhà,
Thực
có cồn, điện, Đồ Văn
phẩm Nhà
thuốc Quần nước đạc, Sức hoá Chi
và đồ Giao Viễn Giáo hàng,
Chỉ tiêu lá, các áo, giày và chi thiết kho và tiêu
uống thông thông dục khách
chất dép phí bị gia ẻ giải khác
không sạn
kích năng dụng trí
cồn
thích lượng
khác khác
A rập Xê út 18 - 6 14 8 9 9 2 3 18 4 9
Ai Cập 43 3 8 13 4 5 4 3 3 8 3 3
Ấn Độ 34 2 5 12 3 7 15 2 2 6 2 10
Argentina 22 4 4 14 5 11 9 4 6 6 7 8
Australia 9 3 3 19 6 12 10 2 10 9 7 10
Brazil 15 2 4 16 6 12 12 4 4 8 4 13
Canada 8 3 4 19 5 12 12 2 9 8 6 12
Croatia 18 4 6 17 8 8 10 4 8 7 8 2
Etiopia 55 1 6 17 7 2 2 - 1 3 2 4
Mĩ 6 2 4 16 4 18 11 2 9 8 6 14
Nam Phi 18 5 5 11 7 11 15 2 4 10 2 10
Nga 25 6 9 9 4 7 11 4 6 6 3 10
Nhật Bản 12 3 3 20 5 11 9 3 8 6 6 14
Phần Lan 9 4 4 19 4 12 10 2 10 8 5 13
Pháp 11 2 4 20 5 12 11 2 9 7 5 12
Thổ Nhĩ Kỳ 23 4 6 24 6 4 12 4 2 6 4 5
Trung Quốc 24 2 6 15 4 6 4 4 5 10 5 15
Việt Nam 31 2 3 15 5 8 10 1 5 9 7 4
Trung bình 24 3 5 16 5 9 10 3 6 8 5 9
Bảng số liệu trên cho thấy, so với các nước điển hình trên thế giới thì phần lớn chi
tiêu của người Việt Nam tập trung vào thực phẩm (31% so với mức trung bình là
16
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
24%). Mức chi tiêu cho giáo dục và nhà hàng, khách sạn cũng cao hơn so với trung
bình từ 1-2%. Ngược lại, đối với một số lĩnh vực quan trọng khác như: chăm sóc sức
khỏe, văn hóa giải trí…vẫn chưa thực sự được người tiêu dùng Việt Nam quan tâm
đúng mức.
Biểu đồ chi tiêu của người tiêu dùng Việt Nam
Qua biểu đồ ta nhận thấy tình hình chi tiêu của người dân Việt Nam không đồng đều
giữa các khu vực hàng hóa. Trong khi chi tiêu dành cho thực phẩm và thức uống
chiếm trên 30% trong tổng thu nhập, chi tiêu cho tiền nhà và các chi phí năng lượng
chiếm 15% thì phần dành cho các chi tiêu không kém phần quan trọng khác như sức
khỏe, giáo dục, văn hóa – giải trí chỉ chiếm lần lượt 8%, 9% và 5% trong tổng thu
nhập. Điều này cho thấy thói quen tiêu dùng của người Việt Nam chưa thực sự phù
hợp và được quan tâm đúng mức.
17
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
Qua tổng kết xu hướng tiêu dùng trong 10 năm qua (1996-2006) tại Việt Nam. Cùng
với những nhận định về thuận lợi từ con đường gia nhập WTO của Việt Nam. Giám
đốc điều hành Công ty nghiên cứu thị trường TNS Vietnam - Ralf Matthaes đã đưa ra
những dự báo về xu hướng tiêu dùng mới trong những năm tới tại Việt Nam và
nguyên nhân của những xu hướng này.
Về phát triển dân số
Hiện dân số Việt Nam đang đứng thứ 13 trên thế giới với khoảng 85 triệu người.
Trong đó, 75% dân số Việt Nam sống ở nông thôn. Dự đoán năm 2020, dân số Việt
Nam sẽ vượt qua Nhật Bản (nước đang có số dân giảm) và đứng thứ tư châu Á chỉ
sau Trung Quốc, Ấn Độ và Indonesia. Tỷ lệ phát triển dân số sẽ mang lại một vài xu
hướng tiêu dùng mới và những thay đổi trong vòng 10 năm tới. Trong đó, việc tăng
mạnh lực lượng lao động (những người đưa ra quyết định tiêu thụ) và kiểu hộ gia
đình nhỏ sẽ kích thích việc tiêu dùng. Nền kinh tế tiêu thụ sẽ trở thành một yếu tố
lớn trong tổng quan kinh tế. Dự báo sự phát triển dân số và sự di dân vào đô thị sẽ
đưa nền kinh tế tiêu dùng tại Việt Nam đạt đến những tầm cao mới.
Về tầng lớp thu nhập cao
Trong vòng 10 năm tới, một tầng lớp mới có thu nhập cao (hiện chỉ khoảng gần 1%
dân số) sẽ xuất hiện ở Việt Nam. Vào năm 2016, tầng lớp này sẽ chiếm ít nhất 10%
trong tổng số dân. Tầng lớp mới được gọi là "Vinavalet" sẽ là lực lượng thúc đẩy sự
tăng trưởng các mặt hàng xa xỉ phẩm, từ xe hơi BMW đến các ngôi nhà được thiết
kế độc đáo và những chiếc đồng hồ sang trọng. Dự báo một tầng lớp tiêu thụ
"Vinavalet" mới sẽ đẩy mạnh việc tiêu dùng, đặc biệt là các mặt hàng xa xỉ phẩm.
Mua ở đâu và khi nào
Hiện nay, Việt Nam chỉ có 10 nhà bán lẻ hiện đại. Trong vòng 5 năm tới, con số này
ít nhất sẽ tăng gấp đôi. Bởi các nhà đầu tư quốc tế và nội địa đã bắt đầu nhìn thấy
tiềm năng của thương mại hiện đại ở Việt Nam (qua Thái Lan có thể thấy tương lai
ngành bán lẻ của Việt Nam). Bên cạnh đó, ảnh hưởng của thương mại hiện đại
cũng thể hiện qua việc người Việt Nam mua sắm như thế nào. Trước hết, tần số
18
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
mua sắm sẽ giảm bớt vì ngày càng ít người tiêu dùng mua sắm hàng ngày ở các chợ
và bắt đầu mua khối lượng lớn theo tuần. Thẻ tín dụng sẽ cho phép việc mua sắm
tăng lên, bởi vì người tiêu dùng sẽ có thể dùng loại thẻ nhựa này thay vì phải đem
theo nhiều tiền mặt. Dự báo, các đại lý thương mại hiện đại sẽ cách mạng hóa thói
quen tiêu dùng bằng việc giảm tần số mua sắm và tăng giá trị mua sắm.
Nhu cầu về ăn uống
Trong vòng 10 năm tới, người tiêu dùng Việt Nam sẽ còn quan tâm nhiều hơn nữa
đến sức khoẻ, đến các thành phần và các nhãn hiệu với những "hàm lượng chất béo
thấp" hoặc "hàm lượng cholesterol thấp". Dự báo, thức ăn dinh dưỡng và sự đam mê
luyện tập thể dục sẽ trở thành xu hướng trong vòng 10 năm tới tại Việt Nam.
Cạnh tranh giữa các công ty sản xuất hàng tiêu dùng (FMCG)
Việc cạnh tranh giữa các FMCG sẽ trở thành xu hướng chính… Dự báo, việc gia
tăng cạnh tranh sẽ tạo quy trình tái cấu trúc và cuộc cạnh tranh về giá giữa nhà sản
xuất và bán lẻ, sẽ đem lại thuận lợi cho người tiêu dùng Việt Nam.
Biến đổi từ cơ sở hạ tầng
Việt Nam đang trên đường trở thành con hổ châu Á với nhiều thay đổi từ sự phát
triển cơ sở hạ tầng. Dự báo, phát triển cơ sở hạ tầng sẽ mang lại sự bùng nổ trong
mua sắm các vật dụng có giá cao như xe hơi, hàng điện tử và các phương tiện
truyền thông.
Việt Nam - điểm đến du lịch
Ngành công nghiệp du lịch Việt Nam dù non trẻ nhưng đã đạt được sự phát triển trên
15%/năm trong những năm qua. Năm 2005, gần 4 triệu du khách đã đến Việt Nam.
Ngành du lịch VN làm giàu cho đất nước, tạo nhiều việc làm cho người tiêu dùng
tương lai của Việt Nam. Dự báo, du lịch sẽ đem nguồn lợi kinh tế lớn cho Việt Nam
cũng như sẽ ảnh hưởng mạnh đến xu hướng tiêu dùng và xã hội.
Nhu cầu thiết yếu cho cuộc sống
19
- Hành vi tiêu dùng của người Việt Nam
Người tiêu dùng Việt Nam hiện mua sắm cho nhu cầu cần thiết của cuộc sống trên
nền tảng hàng tuần. Xu hướng này sẽ mang đến cho các công ty FMGC nhiều lợi
nhuận hơn và việc mở rộng những dòng sản phẩm là các mặt hàng tiêu chuẩn sẽ trở
nên cạnh tranh hơn vì vậy cũng sẽ có nhiều hàng hóa hơn. Riêng về giá cả chắc chắn
sự cạnh tranh sẽ diễn ra mạnh mẽ hơn. Dự báo, việc mở rộng các dòng sản phẩm và
các sản phẩm đặc biệt sẽ thúc đẩy việc tiêu dùng.
Về sắc đẹp
Các sản phẩm chăm sóc sắc đẹp và chăm sóc cá nhân trước đây là lĩnh vực phụ nữ
quan tâm. Xu hướng này vẫn tiếp tục. Nhưng nam giới sẽ tham gia vào cuộc cách
mạng chăm sóc sắc đẹp. Cùng với sự tăng trưởng thị trường sản phẩm chăm sóc cá
nhân ở Việt Nam, những cửa hàng chuyên về lĩnh vực này sẽ nhanh chóng xuất hiện.
Bools & Watson sẽ là những tên thông thường ở Việt Nam vào năm 2016. Các công ty
bán hàng tận nhà, như Mary Kaye, cũng sẽ xuất hiện, gắn kết hơn người tiêu thụ với
dịch vụ chăm sóc sắc đẹp trong và ngoài nhà. Dự báo, những sản phẩm chăm sóc cá
nhân dành cho hai giới sẽ tiếp tục bùng nổ ở Việt Nam.
Và phân khúc tiêu dùng
Hiện tại phân khúc tiêu thụ ở Việt Nam vẫn chưa rõ nét (trừ số ít người tiêu dùng
giàu có). Sự phân biệt giới tính và tuổi tác cũng chưa tạo nhiều sự phân khúc khác.
Năm 2016, Việt Nam sẽ là một nước tràn ngập sự phân khúc tiêu dùng. Mặc dù của
cải, giới tính và tuổi tác vẫn giữ vai trò quan trọng trong phân khúc tiêu thụ. Nhưng
người tiêu dùng sẽ tiến đến sự phân khúc phức tạp hơn và tạo một thị trường đa
dạng hơn nhiều. Điều này sẽ tác động đến sự phát triển quảng cáo, những giải pháp
thị trường. Và trên hết là sự phát triển mạnh của sản phẩm và sự thúc đẩy tiêu thụ.
Dự báo, sự phân khúc tiêu dùng đưa chi phí quảng cáo tại Việt Nam đến những tầm
cao mới.
III. KẾT LUẬN
Hành vi của người tiêu dùng nói chung và hành vi tiêu dùng của người Việt Nam nói
riêng rất phong phú, đa dạng và thường xuyên thay đổi. Nó phụ thuộc vào nhiều yếu
tố kinh tế, văn hóa, xã hội như: tuổi, giới tính, địa vị xã hội,…Hành vi của tiêu dùng
20
nguon tai.lieu . vn