- Trang Chủ
- Y khoa - Dược
- Hạt mè với những hoạt chất chức năng lignans trong phòng chống bệnh tật - PGS.TS. Dương Thanh Liêm Bộ môn Dinh dưỡng
Xem mẫu
- Hạt
Hạt mè với những
nhữ
hoạt chấ chứ
hoạt chất chức năng lignans
trong phòng chống bệnh tật
phòng chố bệ tậ
PGS.TS. Dương Thanh Liêm
Bộ môn Dinh dưỡng
dưỡng
Trường Đạ học
Trường Đại học Nông Lâm
- Tên khoa học, phân loại thực vật
học loại thự vậ
Giới (regnum): Plantae
Ngành (divisio): Magnoliophyta
Lớp (class): Magnoliopsida
Bộ (familia): Pedaliaceae
Chi (genus) Sesamum
Loài (species): S. indicum
- Bản chấ hóa học của các dược chấ
Bản chất hóa học của các dược chất trong hạt mè
hạt
Hạt mè
Lignan Compounds
Những hợp chất Lignan
- Nhữ
Những hợp chất lignan quan trọng trong hạt mè
hợ chấ
Cấu trúc của sesamin và các dẫn xuất có hoạt tính sinh học
hoạt tính học
O
O
O
OH Ant-oxidant
O O
Decomposition O
O
O Sesamol
Sesamolin
O
O
O
O
O O
O
OH Ant-oxidant
O
Rearrangement O
O
O
Sesamin O Sesaminol
O
- Sắc ký đồ của Sesamol và sesamolin
- Sesamin, một trong những lignans
được tìm thấy nhiều nhất trong hạt
và dầu mè, kiểm soát huyết áp cao.
• Những nhà nghiên cứu Đài loan đã
thông báo trong trong tạp chí Journal
of Hypertension tháng 12 năm 2004.
– sesamin có thể kiểm soát cải thiện huyết áp bởi nó
kích thích tế bào sản xuất oxide nitric, từ đây có khả
năng ức chế sự sản xuất ET-1 (ET-1 production)
làm giảm huyết áp đối với bệnh cao huyết áp.
– Sesamin còn làm giảm thấp mức lipid máu, còn có
tác dụng như là chất chống oxy hóa, và có chức
năng điều hòa kháng thể.
- Ảnh hưởng của sesamin lên quá trình
hư của trình
-oxy hóa và sự tổng hợp chất béo ở gan
hóa tổ hợ chấ béo
Các loại enzyme trong gan Mức độ hoạt động (tăng, giảm)
Kích thích một số enzyme làm tăng quá trình -oxy hóa chất béo
Kích thích mộ số làm trình hóa chấ béo
Palmitoyl-CoA Tăng
Mitochondrial and peroxisomal
Carnitine palmitoyltransferase Tăng
Acyl-CoA oxidase Tăng
3-hydroxyacyl-CoA dehydrogenase Tăng
3-ketoacyl-CoA thiolase Tăng
2,4 dienoyl-CoA reductase Tăng
3, 2-enoyl-CoA isomerase Tăng
Làm giảm hoạt độ của mộ số
Làm giảm hoạt động của một số enzyme tổng hợp chất béo (Lipogenic activity)
tổ hợ chấ béo
Fatty acid synthase Giảm
ATP-citrate lyase Giảm
L-Pyruvate kinase Giảm
Glucose-6-phosphate dehydrogenase Giảm
- Khả năng chống oxy hóa ức chế quá trình
hình thành gốc tự do peroxit chất béo
của một số dẫn xuất sesamin
Vitamin E
% Lipid bị oxy hóa (
- Phản ứng hydroxid sesamolin để biến thành
sesaminol có khả năng chống oxy hóa cao
chố hóa
Sesaminol có năng lực chống oxy hóa tốt hơn
sesamolin, do đó sesaminol có tác dụng anti-cancer
- Khả năng chống oxy hóa của hạt
chố hóa của hạt
mè (Sesame Antioxidants)
• Hạt mè là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa dồi giàu:
Trong hạt mè rất dồi giàu lignan như là sesamin,
sesaminol, sesamolinol, sesamolin, pinoresinol, vitamin
E. Đây là những nguồn chống oxy hóa rất mạnh, và
cũng là chất chống ung thư tự nhiên có tiềm lực nhất.
Ngoài ra còn có lecithin, acid béo myristic, và linoleate.
Hort.Purdue.edu/newcrop
• Lignan là hỗn hợp các chất chống oxy hóa tan trong chất
béo gồm có: sesaminol, sesamolinol và sesamolin.
Những chất này ngăn chặn sự hình thành các gốc tự do
và trung hòa các gốc tự đã có do trong cơ thể. Đặc biệt
là hạt mè đen có chứa các chất chống oxy hóa cao hơn
hạt mè nâu và trắng. ift.confex.com
- Hạt
Hạt mè trắng, mè nâu và mè đen
trắng,
Hạt mè
- Lignan trong hạt mè cũng có trong một số loại
hạt cũng mộ số loại
dầu ăn khác, được coi là chất chống oxy hóa
khác ược chấ chố hóa
• Lignan trong hạt mè có hoạt động chống oxy hóa
mạnh và kéo dài hơn lignan trong những dầu ăn
khác, kết quả nghiên cứu từ Ấn độ.
• “Lignan dầu mè có độ ổn định chống oxy hóa hơn những
loại dầu ăn thực vật khác. Vì vậy dầu mè có tiềm năng
chống oxy hóa cao, sẽ là loại dầu ăn được sử dụng
trong công nghệ thực phẩm ngày càng nhiều trên thế
giới trong tương lai. edible oil;
• Sự phối trộn dầu mè với những dầu ăn khác được ưa
thích sẽ làm tăng khả năng chống oxy hóa của dầu lên
nhiều lần. Đó là nguồn dầu ăn có tiềm năng lớn trong
tương lai. Antioxidant.
• Dầu thực vật phối hợp với dầu mè sẽ thay thế cho dầu
thực vật được bảo quản bằng chất chống oxy hóa nhân
tạo.
“wrote the authors in the journal Food Chemistry”.
- Nhữ
Những Lignan trong hạt mè như là máy tăng lực
hạt máy lự
chố
chống oxy hóa cho Vitamin E tự nhiên
hóa tự
• Sự phát hiện lignan đã được cấp bản quyền®, mở ra hướng sử
dụng lignan của hạt mè để làm tăng đáng kể khả năng chống oxy
hóa của -tocopherol. Lignan trong dầu mè được coi như “máy tăng
thế chống oxy hóa” cho các chất chống oxy hóa tự nhiên, cho 2 loại
vitamin chống oxy hóa trong cơ thể: Vitamin E và vitamin C.
• Những nghiên cứu trên người cho thấy khi kết hợp -tocopherol với
lignan trong hạt mè làm tăng năng lực chống oxy hóa lên 25%
nhiều hơn hỗn hợp các tocopherol (-tocopherol/tocotrienols). Dựa
trên gốc tự do hình thành khi tổ chức mô bị viêm nhiễm, người ta
thấy rằng tocotrienol là chất chống oxy hóa có tìm năng nhất. Để có
hỗn hợp chống oxy hóa mạnh, có giá thành thấp, người ta phối hợp
-tocopherol với dầu mè cũng cho hiệu quả chống oxy hóa rất cao.
• Sự phối hợp Gamma E Tocopherol với lignan của hạt mè có hiệu
lực chống oxy hóa kéo dài hơn, mạnh hơn, nhưng giá thành thấp
hơn nhiều so với tocotrienol.
- SỰ TƯƠNG TÁC CỦA CÁC CHẤT
CHỐNG OXY HÓA NAD(P)H NAD(P)-
Vitamin E, C và Se với sự chống
E, + H+
oxyhóa sinh học trong cơ thể
The Thiol
-Lipoic Acid,
GSSG
Cycle Se
DHLA, (glutathionine
GSH
peroxidase)
The
Ascorbate
Ascorbyl Vitamin C
Vitamin E Radical Cycle
ROOH
Radical
ROH
The Vitamin E
ROO Cycle
RO
Tocopherols
Peroxyl
Radicals Tocotrienols
Lipid
Peroxidation
Adapted from Packer, L. In, Vitamin C in
Health and Disease. Eds. L.Packer & J. Fuchs. 1997. Pp 95-107. MF9665:114967
- Nhữ
Những công trình nghiên cứu về khả
trình cứ
năng chống oxy hóa của hạt mè được công bố:
chố hóa của hạt ược bố
• Sesamolin ức chế sự peroxid lipid (quá trình hình thành gốc tự do). Nutrition.org
• Hạt mè có ảnh hưởng khác nhau trên khả năng chống oxy hóa. PubMed PubMed
• Hoạt lực chống oxy hóa của sesaminol đã loại bỏ chất béo trong điều kiện stress.
Nutrition.org PubMed
• Sesamin làm giảm prostaglandin gây viêm. PubMed PubMed
• Sesame nân cao hoạt lực chống oxy hóa của Vitamin E. Lignans của hạt mè làm
tiết kiệm Vitamin E, phòng ngừa sự tổn thương Vitamin E. PubMed
• DHA (từ dầu cá) làm giảm mức Vitamin E, dầu mè ngược lại làm tăng. PubMed
• DHA (từ dầu cá) dễ tạo ra thể peroxid lipid (g61c tự do), làm tổn thương tế bào
hồng cầu. Ngược lại dầu mè làm giảm sự tổn thương chất béo và tế bào hồng
cầu, tăng mức Vitamin E. PubMed
• Sesamin làm giảm phá hủy Vitamin E. PubMed
• Dầu mè bảo vệ gamma-tocopherol (đặc biệt nó rất có ích cho Vitamin E). Những
lignan trong hạt mè làm giảm thấp múc cholesterol, lignan trong hạt lanh lại không.
PubMed
• Dầu mè là “cái mồi” làm tăng mức gamma tocopherol. Gamma tocophorol cũng là
mọt dạng một của Vitamin E có hoạt tính chống oxy hóa cao. PubMed
• Sesaminol có tác động chống oxy hóa mạnh hơn alpha-Tocopherol (Vitamin E).
PubMed PubMed PubMed PubMed PubMed PubMed PubMed PubMed
- Nhữ
Những công trình nghiên cứu khác về tác dụng
trình cứ khác về tác dụng
của
của lignan trong hạt mè đến trao đổi chất béo
hạt đến đổ chấ béo
• Lignans của hạt mè cải thiện quá trình tao đổi chất
béo trong gan.
PubMed PubMed
• Sesamin có thể kiểm soát bệnh cao huyết áp, và
phòng cục máu đông gây đột quỵ.
PubMed PubMed
• Lignan như là chất pinoresinol có thể đóng vai tò
quan trọng trong khẩu phần ăn cải thiện sức khỏe
của người dân Địa trng hải (ở đây người ta dùng
dầu live, nhưng còn nguồn tốt hơn là dầu mè).
ClinChem.org PubMed
- Dầu mè chống rám nắng trên da và ung thư da
rám nắ
• Là nguồn chống oxy hóa rất mạnh để bảo vệ tế
bào da, những nhà khoa học Nhật Bản đã
chứng minh rằng dầu mè có khả năng bảo vệ
chống lại các gốc tự do hình thành do bức xạ
mặt trời tác động lên tế bào da (ứng dụng vào
dầu và kem xoa).
• Nhóm các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng: Khẩu
phần ăn giàu sesamin giúp ích cho cơ thể tránh
được thương tổn trên da, như ung thư da, hoặc
do tia cực tím UV gây hư hại da. HPSchmid.com
• Hạt mè có tác dụng phòng ung thư da: Dầu
Hạt tác dụng phòng
mè ức chế sự sinh trưởng của tế bào ung thư
hắc tố ác tính, nó tạo ra cái chết apotosis đối với
tế bào ung thư da.
ScienceDirect.com
- Dầu mè chữa vết sạm da, vết bỏng
chữ vế sạm da, bỏng
Dầu mè được dùng làm thuốc mỡ để giảm đi vết sạm da,
để chữa mau lành vết thương trên da. Thuốc mỡ bôi
trên da có tên thương mại là MEBO có chứa dầu mè và
dược thảo. MEBO là loại thuốc mỡ bảo vệ da theo kinh
nghiệm cổ truyền. PubMed
Dầu mè cũng giúp chữa lành vết thương mạn tính, ung thư
da. IJPS.org
Dầu mè còn được sử dụng để chữa vết bỏng trên da.
Ayurveda.com.au
- Các hợp chất lignan và sự chuyển hóa
bởi vi sinh vật đường ruột để tạo thành Enterolactone
tạo thành
Secoiso-
Secoiso- O
OH
Chất trung gian
lariciresinol OH
Enterodiol
HO
Hệ vi sinh vật
O đường ruột
OH
O
O
Matairesinol HO
O
Enterolactone
O
Hệ vi sinh vật HO
O đường ruột O
OH
O
O
O
HO HO
OH
Hydroxymatairesinol O
Anti-
Anti-oxidant
OH
Anti-
Anti-Cancer
nguon tai.lieu . vn