Xem mẫu
- KHOA HOÏC QUAÛN LYÙ 37 SỐ 04 NĂM 2019 Góp phần đổi mới nội dung và nâng cao hiệu quả công tác dân vận ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Gia Lai trong tình hình hiện nay ThS. KSOR HỘI Trường Chính trị tỉnh Gia Lai Phát huy sức mạnh của nhân dân, xây dựng và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc luôn là vấn đề mang tính quyết định đến sự thành bại của cách mạng Việt Nam ở từng thời điểm lịch sử. Đồng thời cũng là một trong những nội dung cốt lõi, xuyên suốt trong quan điểm, tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận. T heo Hồ Chí Minh, cách mạng muốn thành Tỉnh Gia Lai, với đặc thù là tỉnh miền núi, công phải có lực lượng và lực lượng đó gồm hơn 34 dân tộc anh em cùng sinh sống; phải đủ mạnh để chiến thắng kẻ thù, trình độ dân trí còn thấp; đời sống của nhân xây dựng thành công xã hội mới. Muốn có lực dân còn gặp nhiều khó khăn, mức thu nhập lượng phải thực hành đoàn kết vì “đoàn kết là bình quân trên đầu người còn thấp so với mặt lực lượng”, muốn thực hành đoàn kết thì phải bằng chung của cả nước; địa hình bị chia cắt làm tốt công tác dân vận. nhiều bởi sông, núi, giao thông đi lại gặp nhiều Dân vận, theo Bác, là vận động quần khó khăn nhất là vào mùa mưa... Đây là địa bàn chúng nhân dân làm cách mạng, “đem tài dân, có vị trí địa chiến lược quan trọng về mặt quốc sức dân, của dân để làm lợi cho dân”. Trong tác phòng và an ninh đối với Tây Nguyên và cả phẩm Dân vận viết ngày 15-10-1949, Bác nêu nước nói chung. Từ lâu, các thế lực ngoại bang rõ: “Dân vận là vận động tất cả lực lượng của muốn xâm chiếm Việt Nam đều coi việc chiếm mỗi một người dân không để sót một người nào, địa bàn Tây Nguyên (trong đó có tỉnh Gia Lai) góp thành lực lượng toàn dân để thực hành làm mục tiêu quan trọng hàng đầu. Để bảo vệ những công việc nên làm, những công việc quê hương, nhân dân các dân tộc anh em trên Chính phủ và Đoàn thể đã giao cho”[1]. Trong địa bàn đã đoàn kết một lòng theo Đảng, theo tình hình hiện nay, để đẩy mạnh củng cố và xây Bác Hồ kiên quyết làm cách mạng đánh đuổi dựng khối đại đoàn kết dân tộc, nhất là ở vùng giặc ngoại xâm, làm nên những chiến công hiển sâu vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số hách đi vào lịch sử dân tộc như: Làng kháng thì đẩy mạnh vận dụng học tập và làm theo tư chiến Stơr (trong kháng chiến chống Pháp) tưởng Hồ Chí Minh về dân vận và công tác dân và Chiến dịch Plei Me năm 1965 (trong kháng vận mang tính tiên quyết, bởi vì “Dân vận kém chiến chống Mỹ)... Trong những năm đổi mới thì việc gì cũng kém. Dân vận khéo thì việc gì gần đây, tình hình an ninh chính trị trên địa bàn cũng thành công”[2]. tương đối ổn định, tuy vậy cũng chứa đựng
- 38 KHOA HOÏC QUAÛN LYÙ những yếu tố bất trắc, khó lường, nhất là ở cơ công tác dân vận trong tình hình mới tiếp tục TẠP CHÍ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ MÔI TRƯỜNG sở, vùng sâu vùng xa của tỉnh, minh chứng cụ nêu rõ: Cách mạng là sự nghiệp của nhân dân, thể là sự kiện bạo loạn chính trị xảy ra vào các do nhân dân, vì nhân dân, nhân dân là chủ, năm 2001, 2004 trên địa bàn đến nay vẫn còn nhân dân làm chủ. diễn biến phức tạp. Do đó, để giữ vững an ninh Lược lại lịch sử về sự ra đời của Đảng bộ chính trị góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tỉnh Gia Lai (tiền thân là Đảng bộ Tây Sơn) tế xã hội của địa phương thì việc giữ vững vai chúng ta thấy, sự ra đời của Đảng Bộ đã thể trò lãnh đạo của Đảng, trong đó, chú trọng tăng hiện một cách “sinh động về tính đúng đắn cường đoàn kết thống nhất trong Đảng, đẩy của đường lối, chủ trương giải phóng dân tộc, mạnh củng cố và xây dựng khối đại đoàn kết cứu nước của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, toàn dân là một trong những yêu cầu, nhiệm kết hợp với lòng yêu nước nồng nàn của nhân vụ quan trọng hàng đầu. dân, tính hăng hái, năng động của thanh niên Hiện nay, sở dĩ phải chú trọng đến công và tinh thần cách mạng triệt để của công nhân, tác dân vận ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số nông dân và các tầng lớp nhân dân ở Gia Lai. trên địa bàn tỉnh là do nhiều yêu cầu chủ quan Mối quan hệ đặc biệt ấy đã được âm thầm tích và khách quan khác nhau, trong đó là do các tụ từ những hạt giống cách mạng đầu tiên là yếu tố cơ bản sau: những chiến sĩ yêu nước, chiến sĩ cách mạng, Một là, do yêu cầu của việc phát huy sức những đảng viên cộng sản đến sinh sống, hoạt mạnh của dân tộc, củng cố và xây dựng khối động gắn bó với nhân dân địa phương, dần đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện thắng lợi dần không ngừng phát triển trong cuộc đấu nhiệm vụ chính trị ở địa phương. Thực chất, tranh chống ách nô dịch của đế quốc, thực mục tiêu của dân vận là để có được lực lượng dân, phong kiến...”[4]. Như vậy, có thể khẳng to lớn, mạnh mẽ của nhân dân, bởi vì không có định, ngay từ đầu, nhân dân các dân tộc anh dân thì Đảng không có lực lượng và cách mạng em trên địa bàn tỉnh Gia Lai vốn dĩ đã có truyền không thể thành công. Bác dạy: “Lực lượng của thống đoàn kết, một lòng theo Đảng và bác Hồ. dân rất to. Việc dân vận rất quan trọng”. Sức Truyền thống ấy đã được nhân lên gấp bội kể mạnh của Đảng là ở sự gắn bó mật thiết với từ khi Đảng bộ tỉnh Gia Lai ra đời. Truyền thống nhân dân. Tổng kết quá trình cách mạng Việt ấy cần tiếp tục được nghiên cứu, bổ sung và Nam, Cương lĩnh chính trị xây dựng đất nước phát triển đặc biệt là trong công tác xây dựng trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sự đoàn kết thống nhất trước hết là trong Đảng, sung, phát triển năm 2011) của Đảng đã rút ra giữ vững bản lĩnh chính trị của Đảng, xây dựng 5 bài học, trong đó có bài học: “Sự nghiệp cách Đảng vững mạnh toàn diện làm cơ sở đẩy mạnh mạng là của nhân dân, do nhân dân và vì nhân củng cố và xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân dân. Chính nhân dân là người làm nên thắng tộc, đặc biệt, chú trọng ở vùng dân tộc thiểu số lợi lịch sử. Toàn bộ hoạt động của Đảng phải góp phần thực hiện thắng lợi những nhiệm vụ xuất phát từ lợi ích và nguyện vọng chính đáng chính trị mới của địa phương. của nhân dân. Sức mạnh của Đảng là ở sự gắn Hai là, yêu cầu của việc giữ gìn và phát bó mật thiết với nhân dân”[3]. Quan điểm của huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc trước Nghị quyết số 25-NQ/TW ngày 03-6-2013 của những tác động của mặt trái của kinh tế thị Ban Chấp hành Trung ương khóa XI tại Hội nghị trường; của toàn cầu hóa và hội nhập; của cách Ban Chấp hành Trung ương 7 khóa XI về Tăng mạng công nghiệp 4.0..., đòi hỏi mỗi cán bộ, cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với đảng viên và nhân dân phải nỗ lực lao động và
- KHOA HOÏC QUAÛN LYÙ 39 không ngừng học tập, nhằm thoát khỏi cái đói với cán bộ tại chỗ... Kinh nghiệm cho thấy, ở cơ SỐ 04 NĂM 2019 nghèo và vươn lên làm giàu chính đáng, tiếp sở nào mà nội bộ Đảng mất đoàn kết, cán bộ cận và thích ứng với cái mới và những giá trị đảng viên thiếu gương mẫu, tham ô, cửa quyền, mới của đời sống xã hội. Quá trình đó cũng nảy mất dân chủ thì lòng tin của quần chúng đối sinh nhiều mâu thuẫn, nhiều vấn đề mới phức với Đảng cũng sẽ bị suy giảm, vai trò lãnh đạo tạp, như làm gia tăng khoảng cách giữa người và uy tín của tổ chức cơ sở Đảng bị hạ thấp. giàu và người nghèo, giữa thành thị và nông Có nơi tổ chức cơ sở đảng bị vô hiệu hóa, sức thôn; đồng thời, có thể làm xói mòn những giá mạnh của Đảng, của chính quyền ở đó cũng bị trị đạo đức và phong tục tập quán tốt đẹp của phân tán. Tóm lại, nội bộ Đảng mất đoàn kết sẽ dân tộc, do đó, tăng cường xây dựng và củng gây ra tác hại to lớn, khó lường, tạo kẻ hở cho cố khối đại đoàn kết dân tộc trở nên cấp bách các thế lực thù địch lợi dụng chống phá Đảng, hơn bao giờ hết. chống phá chế độ. Ba là, yêu cầu của việc luôn đề cao tinh Nắm vững và hiểu rõ quy luật phát triển thần cảnh giác cách mạng; giữ vững an ninh của xã hội, chúng ta không bao giờ bỡ ngỡ và chính trị, trật tự an toàn xã hội; bảo vệ Đảng, hốt hoảng trước những âm mưu của kẻ thù. Với bảo vệ chế độ, đấu tranh làm thất bại mọi âm lực lượng nhân dân yêu nước thiết tha, với lực mưu chống phá của các thế lực thù địch, nhất lượng vũ trang dũng cảm, nhất định chúng ta sẽ là ở địa phương cơ sở, vùng sâu vùng xa, vùng đập nát mọi mưu toan của kẻ thù. Nhưng muốn đồng bào dân tộc thiểu số. thế phải luôn luôn tỉnh táo và cảnh giác, nhận Hiện nay, ở tỉnh Gia Lai, các thế lực thù rõ tính chất gay gắt và phức tạp của cuộc đấu địch thường triệt để lợi dụng những khó khăn tranh trong giai đoạn hiện nay, nhìn rõ âm mưu về đời sống kinh tế, hạn chế về trình độ nhận của kẻ thù. Kẻ địch đang mai phục, đón chờ thức, về sự hiểu biết và khả năng nắm bắt chủ sự sơ hở của chúng ta. Chúng ta không cường trương, chính sách của Đảng và Nhà nước ở một điệu, không quá đa nghi, không đánh giá quá bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số để gia tăng cao kẻ địch, nhưng thực tế dạy chúng ta rằng, các hoạt động chống phá, triển khai chiến lược trong đấu tranh, tuyệt nhiên không một phút “diễn biến hòa bình” với các chiêu bài dân tộc, nào được lơi lỏng cảnh giác[5, tr 535]. tôn giáo, đất đai...,hòng làm giảm sút niềm tin, Với đặc thù là một tỉnh miền núi, vùng có uy tín và vai trò lãnh đạo của Đảng trong quần đông đồng bào dân tộc thiểu số trong tình chúng nhân dân mà sự kiện 2001, 2004 là một hình hiện nay, trên địa bàn tỉnh Gia Lai, nhằm minh chứng cụ thể. góp phần thiết thực vào việc đổi mới nội dung Mặt khác, từ thực tiễn công tác xây dựng và nâng cao hiệu quả công tác dân vận, theo Đảng ở địa phương thời gian qua cũng cho thấy chúng tôi cần chú trọng đến các công đoạn và bên cạnh những những thành tựu đạt được, giải pháp cơ bản sau: còn nổi lên một số hạn chế, thiếu sót, trong Về công đoạn, cần xác định rõ ở vùng đồng đó tình trạng mất đoàn kết nội bộ ở một số bào dân tộc thiểu số hiện nay, đồng bào đang nơi vẫn còn diễn ra, mà nguyên nhân chính là làm và thiếu những gì? Cần những gì? Và, các do chủ nghĩa cá nhân, địa vị nhỏ nhen, ích kỷ; thế lực thù địch đang lợi dụng những vấn đề biểu hiện dưới các hình thức như đố kỵ nhau gì để gia tăng hoạt động chống phá an ninh giữa cấp trưởng và cấp phó, giữa cán bộ mới chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương và cán bộ cũ, giữa cán bộ trẻ và cán bộ có tuổi, cơ sở. Thực tiễn cho thấy, trong quá trình phát giữa cán bộ được luân chuyển từ nơi khác đến triển kinh tế - xã hội ở địa phương, cái cần
- 40 KHOA HOÏC QUAÛN LYÙ nhất đó là những cơ chế chính sách đặc thù tạo nguồn cán bộ, đảng viên kế cận, nhất là cán TẠP CHÍ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ MÔI TRƯỜNG đối với vùng dân tộc thiểu số và miền núi; cái bộ trẻ, người địa phương tại chỗ có chí tiến thủ... thiếu nhất là vốn và trình độ khoa học - công Thứ hai, phát huy sức mạnh của quần nghệ. Về vốn, hiện nay Đảng và Nhà nước ta chúng nhân dân, nhất là những người cao tuổi, đã có nhiều chương trình hỗ trợ nhân dân xóa già làng, trưởng bản, người có uy tín. Đây cũng đói, giảm nghèo, nhưng cần phải đổi mới cách là một trong những đặc điểm cần đặc biệt chú làm, phương pháp làm. Không phải cứ nhất trọng nhằm góp phần nâng cao hiệu quả công thiết phải giao “con cá” mãi được mà cái quan tác dân vận ở vùng đồng bào dân tộc thiểu trọng là cái “cần câu” để nhân dân tự câu cá. số, bởi vì, truyền thống lâu đời của người Tây Nghĩa là, phải tạo công ăn, việc làm, thay đổi Nguyên nói chung và đồng bào các dân tộc nhận thức và cách làm cho nhân dân. Về khoa thiểu số trên địa bàn tỉnh Gia Lai nói riêng vẫn học - công nghệ, đây là một phạm trù rộng, đề cao vị trí, vai trò của người già làng, trưởng thực chất chính là trình độ dân trí, công cụ, kỹ bản và người có uy tín. Bên cạnh đó, cần tiếp tục thuật, phương pháp, cách làm ăn kinh tế... Các nâng cao nhận thức về vai trò, tầm quan trọng thế lực thù địch thường lợi dụng những sơ hở của công tác dân vận trong tình hình mới. Trong trong chính sách, cũng như những hạn chế về tác phẩm Dân vận, câu đầu tiên bàn về Dân vận, nhận thức và những khó khăn về đời sống kinh Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Vấn đề Dân vận nói đã tế của một bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số nhiều, bàn đã kỹ nhưng vì nhiều địa phương, để gia tăng hoạt động chống phá làm rối loạn nhiều cán bộ hiểu chưa thấu, làm chưa đúng, tình hình chính trị trên địa bàn, mà trọng tâm là cho nên cần phải nhắc lại”[3, tr340]. Trong khi làm các vấn đề về dân tộc, tôn giáo, đất đai... dân vận, cả trong cách tổ chức, lẫn cách làm dân Về giải pháp, cần tập trung thực hiện các vận còn nhiều biểu hiện quan liêu, xa rời dân vấn đề sau đây: chúng, nhiều cán bộ áp đặt ý muốn chủ quan của mình đối với dân chúng. Hồ Chí Minh gọi Thứ nhất, đẩy mạnh công tác phát triển đó là những người làm việc theo lối “khoét chân tổ chức cơ sở Đảng và đảng viên làm cơ sở để cho vừa giầy”, theo Bác, dân vận là huy động lực xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, lượng của tất cả mọi người “không để sót một đồng thời góp phần đắc lực vào việc lãnh đạo, người nào”. Có như vậy mới có thể xây dựng chỉ đạo xây dựng và củng cố khối đại đoàn được khối đại đoàn kết toàn dân tộc và cũng kết dân tộc. Đây là giải pháp mang tính quyết vì thế cách mạng mới thành công. định nhất. Để thực hiện được điều này, cần chủ trọng nắm vững tình hình địa phương. Bác dạy: Thứ ba, đẩy mạnh công tác nắm bắt cơ “Những người phụ trách dân vận cần phải óc sở. Một yêu cầu mang tính nguyên tắc đối với nghĩ, mắt trông, tai nghe, chân đi, miệng nói, người phụ trách công tác dân vận là phải sâu sát tay làm. Chứ không phải chỉ nói suông, chỉ ngồi thực tế, gắn bó chặt chẽ với nhân dân. Công tác viết mệnh lệnh. Họ phải thật thà nhúng tay vào nghiên cứu thực tế ở địa phương, cơ sở của các việc”[3, tr 341-342]. Chăm lo đến đời sống mọi mặt cơ quan, ban, ngành của tỉnh những năm qua của nhân dân; căn cứ vào chủ trương, chính đã bước đầu đem lại những kết quả rất đáng sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước, chỉ tiêu kế khích lệ, việc nắm vững tình hình thực tế ở cơ hoạch của cấp trên để xây dựng chương trình sở sẽ góp phần phát hiện, kịp thời ngăn chặn phát triển kinh tế - xã hội phù hợp với đặc điểm và làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn chống và điều kiện cụ thể ở địa bàn mình lãnh đạo, phá của các thế lực thù địch ở cơ sở. quản lý; làm tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng và Mặt khác, cần chú trọng hoạt động nghiên
- KHOA HOÏC QUAÛN LYÙ 41 cứu nắm vững đặc điểm tâm lý, phong tục tập chức công tác nắm địa bàn, gắn với thực tiễn SỐ 04 NĂM 2019 quán, văn hóa ở địa phương.Trong công tác công việc được giao. Dồn lực cho cơ sở, tập dân vận, Hồ Chí Minh đặc biệt chú ý đến đặc trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc ở điểm của vùng dân tộc thiểu số nói chung, Tây vùng dân tộc thiểu số, vùng đồng bào có đạo, Nguyên nói riêng, Người đòi hỏi mỗi cán bộ làm trong đó Tây Nguyên (tỉnh Gia Lai nói riêng) là công tác dân vận nói và làm phải xuất phát từ một trọng điểm. đặc điểm dân tộc. Thực tiễn cho thấy, đường Thứ tư, đổi mới nội dung và phương pháp lối xây dựng khối đại đoàn kết các dân tộc của vận động, tuyên truyền; bồi dưỡng, nâng cao Đảng và Nhà nước ta - về quan điểm, là nhất trình độ nghiệp vụ cho đội ngũ những người quán, song để hiện thực hóa nó trong đời sống làm công tác dân vận. Về nội dung và phương cộng đồng đòi hỏi phải có những chính sách pháp tuyên truyền, vận động cần hướng vào và giải pháp mang tính lịch sử, cụ thể và phù những vấn đề thiết thực hiện nay ở địa phương hợp. Nhận thức đúng những đặc điểm về tâm lý, cơ sở gắn với phong trào xây dựng nông thôn phong tục tập quán và văn hóa cụ thể của cộng mới, với những công việc thể như: giúp nhau đồng các dân tộc trên địa bàn Tây Nguyên nói phát triển kinh tế, vươn lên thoát đói nghèo; giữ chung và Gia Lai nói riêng là một trong những gìn bản sắc văn hóa, phong tục truyền thống yếu tố góp phần không nhỏ vào thắng lợi của tốt đẹp, bài trừ các tệ nạn tảo hôn, mê tín, dị đường lối và chính sách đó. đoan; giữ gìn vệ sinh môi trường, đảm bảo an Có thể nói, sự đan xen về cơ cấu dân tộc ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội; đề cao và tôn giáo trên địa bàn vừa có thuận lợi không tinh thần cảnh giác, kịp thời phát hiện và làm nhỏ trong việc xây dựng khối đoàn kết giữa các thất bại mọi âm mưu và hành động chống phá dân tộc. Đó là điều kiện thuận lợi để học hỏi lẫn của các thế lực thù địch. Về trình độ nghiệp vụ nhau cùng phát triển, hạn chế và đi đến triệt của đội ngũ những người làm công tác dân tiêu tính tự ti dân tộc cũng như chủ nghĩa dân vận, ngoài kỹ năng tuyên truyền, đối với vùng tộc hẹp hòi, nhưng đồng thời, đây cũng chính đồng bào dân tộc thiểu số, cần chú trọng các là điều kiện để nảy sinh những xung đột, mà kỹ năng nghề nghiệp cụ thể gắn liền với công nhất là những xung đột về văn hóa trong cuộc việc cụ thể ở địa phương, nếu chỉ giỏi tuyên sống thường nhật. Bên cạnh đó, tính đa tôn truyền mà không biết làm thì không đảm bảo giáo hiện nay của Tây Nguyên cũng có thể là tính thuyết phục, bởi bất luận hoàn cảnh nào điều kiện góp phần làm tăng thêm mầm mống cũng cần phát huy tính tiền phong, gương mẫu và tính chất của những xung đột. Không phải của cán bộ, đảng viên, đảng viên phải “đi trước” vô cớ mà thời gian qua, kẻ thù trong và ngoài để làng nước “theo sau”./. nước lại tìm cách gắn kết vấn đề dân tộc với vấn đề tôn giáo ở Tây Nguyên để gây rối, hòng TÀI LIỆU THAM KHẢO phá hoại khối đoàn kết toàn dân mà Đảng và 1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu Bác Hồ mấy chục năm xây dựng và củng cố[4]. toàn quốc lần thứ XI, Nxb.CTQG, H, 2011. Khâu yếu nhất trong công tác nghiên cứu về 2. Lịch sử Đảng bộ tỉnh Gia Lai (1945-2005), Nxb. CTQG, H, 2009. đặc điểm tâm lý, phong tục tập quán văn hóa, 3. Hồ Chí Minh: Tuyển tập (Tập 2), Nxb.CTQG, H, 2002. cũng như tôn giáo ở địa phương là những rào 4. Tạp chí Sinh hoạt lý luận, Học viện Chính trị - Hành chính khu vực III, số 5(96).2009. cản, hạn chế về tiếng dân tộc thiểu số. Do đó, 5. GS.TS.Nguyễn Phú Trọng: Xây dựng chỉnh đốn Đảng, thời gian tới, cần đẩy mạnh hơn nữa việc đổi một số vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb.CTQG, H, 2012. mới nội dung việc dạy và học tiếng dân tộc thiểu số đối với các đối tượng cán bộ, công
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học