Xem mẫu
- Giới thiệu về công nghệ
thông tin và truyền thông
Bài 6. Internet là gì?
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6 1
- Đặt vấn đề
Internet là mạng thông tin toàn cầu.
Cán bộ thư viện phải hiểu được cơ
chế hoạt động của Internet và sử
dụng Internet để truy cập, tổ chức,
xuất bản và cung cấp thông tin
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6
2
- Phạm vi
• Internet là gì?
• Những công cụ Internet nào sẵn có?
• World Wide Web là gì?
• Thư điện tử (e-mail), FTP, Chat là gì?
• Các nguồn tin trực tuyến là gì?
• Tại sao Internet lại quan trọng đối với
các thư viện?
• Những vấn đề nào nảy sinh trong
việc sử dụng Internet?
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6
3
- Mục tiêu
Kết thúc bài học, học viên sẽ có khả năng:
• Định nghĩa Internet và các khái niệm và
thuật ngữ liên quan khác.
• Mô tả các công cụ và dịch vụ Internet.
• Xác định các nguồn tin trên Internet cho
thư viện.
• Sử dụng nguồn tin trực tuyến trên Internet.
• Nhận thức được tầm quan trọng của
Internet đối với thư viện.
• Thảo luận một số vấn đề và mối quan tâm
liên quan đến việc sử dụng Internet trong
các thư viện.
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6
4
- Internet là gì?
• Internet là một mạng toàn cầu bao gồm
các máy tính liên kết với nhau theo một bộ
quy tắc, thường được gọi là Transmission
Control Protocol/Internet Protocol (TCP/IP).
• Internet không phải là một địa điểm, một
công ty hay dịch vụ cụ thể, mặc dù các
địa điểm, công ty và dịch vụ có thể được
truy cập thông qua Internet. Internet không
thuộc sở hữu của riêng một ai. Nó còn
được gọi là Web.
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6
5
- Internet
Internet
không chỉ
đơn thuần
là một
mạng cụ
thể gồm
các máy
tính được
kết nối với
nhau. Mà nó còn là một mạng kết
nối mọi người và các nguồn
tin UNESCO EIPICT Module 1.6Bài 6
- Kết nối Internet như thế nào?
Để truy cập vào Internet, bạn cần:
• 01 máy tính cá nhân có card mạng
• 01 modem
• 01 đường điện thoại, hoặc DSL, hoặc
cáp
• 01 nhà cung cấp dịch vụ Internet
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6
7
- Các thành phần của Web
• Máy chủ Web (Web servers)
• Trình duyệt Web (Web Browsers)
• Máy tìm kiếm (Search Engines)
• Giao thức truyền siêu văn bản (Hypertext
Transfer Protocol)
• Ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản
(Hypertext Markup Language)
• Địa chỉ URL (Định vị tài nguyên thống nhất
-URL) và trang Web
• Các nguồn tin
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6
8
- Trình duyệt Web và Máy chủ
4. Máy chủ gửi tệp tin
5. Người dùng được yêu cầu tới trình
nhận tệp tin duyệt đề biên dịch.
Trình duyệt
1. Người dùng gửi
yêu cầu 3. Máy chủ
chấp nhận
2. Trình duyệt Web dịch yêu cầu và xử lý yêu
của người dùng và gửi chúng tới cầu từ trình
máy chủ thích hợp. duyệt.
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6
9
- HTTP và HTML
• Máy chủ và trình duyệt Web sử dụng Giao
thức truyền siêu văn bản (HTTP), một giao
thức chuẩn Internet, để thực hiện việc
truyền văn bản và các tệp tin khác giữa
các máy tính khác nhau.
• HTTP “xác định cách thức các thông điệp
(messages) được định dạng và truyền tải,
và những hành động mà máy chủ và trình
duyệt Web cần phải tiến hành để thực
hiện các lệnh khác nhau”.
• HTML xác định cách thức các trang Web
được định dạng và hiển thị bằng trình
duyệt Web. UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6
10
- World Wide Web
• World Wide Web (WWW) là tên
chung chỉ tất cả các tệp tin máy tính
trên thế giới mà có thể được truy cập
thông qua các máy chủ Internet.
• Các tệp tin có thể truy cập được
thông qua việc sử dụng Giao thức
truyền siêu văn bản (HTTP), Ngôn
ngữ đánh dấu siêu văn bản (HTML),
trình duyệt, và địa chỉ URL.
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6
11
- Hệ thống tên miền (DNS)
• Hệ thống tên miền chuyển đổi tên
của các máy chủ (Web server) và
các tên miền thành địa chỉ IP trên
Internet hoặc trên các mạng nội bộ
sử dụng giao thức TCP/IP.
Ví dụ về DNS: mail.cslib.upd.edu.ph
địa chỉ IP: 165.220.19.30
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6
12
- Liên kết siêu văn bản giữa
các nguồn tin trên Web
• Siêu liên kết là những mã HTML đặc biệt
được đưa vào các trang Web để kết nối tới
các nguồn tin trên Web, hướng dẫn trình
duyệt tìm đến một nguồn tin, chạy một ứng
dụng hay chuyển sang một site khác.
• Siêu liên kết bao gồm các thành phần sau:
Thẻ HTML – Hướng dẫn trình duyệt và máy chủ
Web lấy tệp tin hay chạy chương trình nào, bao
gồm địa chỉ URL’s và / hoặc chỉ tới các chương
trình hay tệp tin để chạy.
Điểm đánh dấu (Anchor) – đoạn văn bản hoặc hình
ảnh dùng để đặt một siêu liên kết, là một đối tượng
có thể nhấp chuột để kích hoạt siêu liên kết
Địa chỉ URL – Địa chỉ của nguồn tin Web
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6
13
- Định vị tài nguyên thống nhất
Định vị tài nguyên thống nhất (URL) được
sử dụng để định vị nguồn tin trên Internet.
Nó bao gồm:
• http:// -- chỉ giao thức truyền siêu văn bản,
có thể được tiếp theo bằng www
• Tên miền
• Và địa chỉ của tệp tin hoặc nguồn tin trong
máy tính.
• Ví dụ –http://rizal.lib.admu.edu.ph/catalog
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6
14
- Các cách thức để định vị
thông tin
• Duyệt Net • Mailing lists
• Máy tìm tin (Listservs)
• Mục lục thư viện
• Các công cụ
• CSDL trực tuyến
siêu tìm kiếm
(meta-search) • Tạp chí điện tử
• Mục lục chủ • Các tổ chức
đề • Các dịch vụ khác
• Thư viện ảo
• Newsgroups
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6
15
- Các dạng tài liệu mang tin
• Văn bản
• Âm thanh
• Hình ảnh
• Video
• Hình động
• Tài liệu toàn văn
• Dữ liệu thống kê
• Tóm tắt/Chỉ mục
• Phần mềm
• Mục lục thư viện
• Tin tức v.v…
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6
16
- Các website có tài liệu
thông tin miễn phí
• Các tài liệu tham • Tài liệu chuyên
khảo chung ngành
Bách khoa toàn thư Toán
Từ điển và từ điển từ Ngôn ngữ và ngữ pháp
chuẩn Văn học
Niêm giám KH&CN
Tài liệu khác Lịch sử
• Sách Khoa học thư viện
• Tạp chí
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6
17
- Bạn có thể làm gì trên
Internet?
• Gửi tin nhắn qua thư
điện tử
• Nói chuyện/Chat
• Truy cập thông tin
qua World Wide Web
• Truyền tệp (FTP)
• Các việc khác
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6
18
- Vấn đề
• Tính chính xác của tài liệu
• Thông tin tác giả của tài liệu
• Tính cập nhật của thông tin
• Hạn chế của công nghệ
• Uy tín của site nơi đăng tài
liệu (tên miền)
• Quyền tác giả và sở hữu trí
tuệ
• Bất cứ người nào biết cách
xuất bản trên Net.
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6
19
- Tại sao Internet lại quan
trọng đối với các thư viện?
• Nhiều nguồn tin có thể truy cập thông qua
Internet:
Mục lục thư viện trực tuyến
Tài liệu dưới nhiều định dạng khác nhau
Cơ sở dữ liệu
Các dịch vụ giáo dục và thông tin
• Có thể gửi tài liệu qua Internet. Ví dụ: thư
điện tử, FTP, chia sẻ tệp tin (file-sharing)
• Cán bộ thư viện có thể liên lạc với mọi
người thông qua thư điện tử, chat,
newsgroups v.v…
UNESCO EIPICT Module 1. Bài 6
20
nguon tai.lieu . vn