Xem mẫu

TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC ÑAØ LAÏT ☞7☝ GIAÙO TRÌNH TOÙM TAÉT BAØI GIAÛNG VAÊN HOÏC XOÂ VIEÁT NGUYEÃN VAÊN KHA Toùm taét baøi giaûng vaên hoïc Xoâ Vieát - 1 - MUÏC LUÏC LÔØI NOÙI ÑAÀU............................................................................................- 3 -Baøi 1: VAÊN HOÏC NGA NHÖÕNG NAÊM 90 (THEÁ KYÛ XIX ÑEÁN 1917)....- 4 -I. Boái caûnh lòch söû xaõ hoäi........................................................................- 4 - II. Tình hình vaên hoïc..............................................................................- 6 -1. Khuynh höôùng vaên hoïc laõng maïn caùch maïng................................- 6 -2. Khuynh höôùng vaên hoïc hieän thöïc pheâ phaùn...................................- 8 -3. Traøo löu vaên hoïc hieän ñaïi trong vaên hoïc Nga nhöõng naêm giao thôøi... -11 - Baøi 2: VAÊN HOÏC NGA NHÖÕNG NAÊM 20..............................................- 14 -I. Boái caûnh lòch söû.................................................................................- 14 -II. Tình hình vaên hoïc............................................................................- 14 - 1. Söï phaân hoaù ñoäi nguõ nhaø vaên.......................................................- 14 -2. Theå loaïi thích hôïp vôùi hoaøn caûnh caùch maïng luùc naøy laø thô vaø kòch.. -14 - 3. Söï ñoåi môùi vaên hoïc trong nhöõng naêm 20 .....................................- 15 -Baøi 3: QUAN NIEÄM VEÀ CON NGÖÔØI TRONG VAÊN HOÏC CUÛA M. GORKI ..................................................................................................................- 20 - I. Thuaät ngöõ: quan nieäm veà con ngöôøi trong vaên hoïc...........................- 20 -II. Quan nieäm cuûa M. Gorki veà con ngöôøi trong vaên hoïc daân gian vaø vaên hoïc vieát tröôùc Caùch maïng thaùng Möôøi.................................................- 21 - 1. Quan nieäm cuûa M. Gorki veà con ngöôøi trong vaên hoïc daân gian - 21 -2. Quan nieäm cuûa M. Gorki veà con ngöôøi trong vaên hoïc coå ñieån phöông Taây vaø vaên hoïc Nga theá kæ XIX.......................................................- 22 - III. Quan nieäm cuûa M. Gorki veà con ngöôøi trong neàn vaên hoïc môùi – vaên hoïc hieän thöïc xaõ hoäi chuû nghóa.............................................................- 23 - 1. Cô sôû xaõ hoäi cuûa quan nieäm môùi veà con ngöôøi...........................- 23 -2. Yeâu caàu cuûa vieäc khaùm phaù, theå hieän con ngöôøi trong neàn vaên hoïc môùi sau Caùch maïng thaùng Möôøi......................................................- 24 - Baøi 4: VLAÑIMIA MAI A KOVSKI (1893 – 1930)...............................- 28 -I. Tính chaát söû thi trong thô Maia.........................................................- 28 -II. Tính chaát traøo phuùng trong thô Maia...............................................- 30 -III. Moät boä phaän trong thô ca cuûa V. Maiacovski gaây aán töôïng maïnh meõ cho ñoäc giaû ñoù laø chuøm thô Maiacovski vieát veà nöôùc ngoaøi................- 30 -IV. Ngheä thuaät thô Mai a.....................................................................- 31 - 1. Nhòp ñieäu trong thô......................................................................- 31 -2. Söï keát hôïp giöõa chaát tröõ tình vaø töï söï...........................................- 31 -3. Tính chaát “khaåu ngöõ” trong ngöõ ñieäu vaø ngoân ngöõ thô...............- 31 - Nguyeãn Vaên Kha Khoa Ngöõ Vaên Toùm taét baøi giaûng vaên hoïc Xoâ Vieát - 2 - 4. Keát luaän........................................................................................- 32 -Baøi 5: BORIS PASTERNAK (1890 – 1960)............................................- 33 - I. Tieåu söû vaø söï nghieäp cuûa B. Pasternak.............................................- 33 -II. Quan nieäm ngheä thuaät cuûa B. Pasternak.........................................- 35 - 1. Thô ca baét nguoàn töø cuoäc soáng, ngheä thuaät gaén boù vôùi söï thuï caûm cuoäc soáng .........................................................................................- 35 -2. Ngheä thuaät laø cô quan tröïc giaùc, nhaø thô laø nhaân chöùng, ngöôøi song haønh cuøng lòch söû .............................................................................- 38 -3. Söï gaëp gôõ giöõa caùi nhaát thôøi vaø caùi vónh cöûu, söï thaâm nhaäp cuûa thöïc taïi lòch söû vaøo vuõ truï thieân nhieân qua caùi nhìn cuûa B. Pasternak.....- 41 -4. Quan nieäm ñaïo ñöùc thaåm mó cuûa B.Pasternak.............................- 43 - Baøi 6: MIKHAIN APHANAXIEÂVITS BUNGACOÁP VAØ TAÙC PHAÅM NGHEÄ NHAÂN VAØ MARGARÍTA.......................................................................- 45 -I. Tieåu söû vaø söï nghieäp cuûa Mikhain Aphanaxieâvits Bungacoáp ..........- 45 - II. Taùc phaåm Ngheä nhaân vaø Margaríta.................................................- 47 -1. Söï keát hôïp yeáu toá huyeàn aûo vaø hieän thöïc trong taùc phaåm............- 48 -2. Vaán ñeà söù meänh cuûa ngöôøi ngheä só trong xaõ hoäi hieän taïi.............- 48 -3. Vaán ñeà thieän - aùc..........................................................................- 50 -4. Ngheä nhaân vaø Margarita- cuoán saùch chaâm bieám cuoäc soáng ôû Maùtxcôva nhöõng naêm 20-30............................................................- 53 - NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ TROÏNG TAÂM CUÛA HOÏC PHAÀN VAÊN HOÏC NGA THÔØI KYØ XOÂ VIEÁT...........................................................................................- 56 - Nguyeãn Vaên Kha Khoa Ngöõ Vaên Toùm taét baøi giaûng vaên hoïc Xoâ Vieát - 3 - LÔØI NOÙI ÑAÀU Daãu coøn nhöõng quan ñieåm khaùc nhau trong vieäc ñaùnh giaù neàn vaên hoïc Xoâ Vieát, nhöng moät ñieàu coù theå khaúng ñònh: Lieân Xoâ laø moät cöôøng quoác vaên chöông. Baét ñaàu töø M.Gorki, moät phöông phaùp saùng taùc môùi ñöôïc hình thaønh- chuû nghóa hieän thöïc xaõ hoäi chuû nghóa. Qua caùc giai ñoaïn phaùt trieån, vôùi söï ñoùng goùp cuûa caùc nhaø vaên lôùn nhö V. Maiacovski, M.Solokhov, M.Bungacov, B.Pasternak, v.v… vaên hoïc Xoâ Vieát ngaøy caøng phong phuù, ña daïng, thöïc söï trôû thaønh moät trong nhöõng ñænh cao cuûa vaên hoïc nhaân loaïi theá ky ûXX. Ñeå ñaùp öùng yeâu caàu hoïc taäp cuûa sinh vieân heä chính quy vaø taïi chöùc veà hoïc phaàn Vaên hoïc XoâVieát, chuùng toâi bieân soaïn Toùm taét baøi giaûng vaên hoïc Xoâ Vieát . Vôùi thôøi löôïng cho pheùp, giaùo trình chæ taäp trung giôùi thieäu caùc nhaø vaên tieâu bieåu vôùi nhuõng ñoùng goùp chính cuûa hoï cho vaên hoïc vaø cho ñôøi soáng xaõ hoäi sau Caùch maïng thaùng Möôøi. Nhö teân goïi cuûa noù, ñaây chæ laø Toùm taét baøi giaûng, laø caùi khung, caùi söôøn ñeå hình thaønh neân baøi giaûng khi giaùo vieân giaûng baøi. Ñoái vôùi sinh vieân, Toùm taét baøi giaûng laø höôùng ñi ñeå sinh vieân tieáp nhaän baøi giaûng treân lôùp vaø tieáp tuïc hoïc taäp, nghieân cöùu theo ñeà cöông. Vì vaäy, ñeå ñaùp öùng yeâu caàu cuûa hoïc phaàn naøy, ngoaøi taøi lieäu Toùm taét baøi giaûng, ngöôøi hoïc caàn phaûi ñoïc giaùo trình, ñoïc caùc taùc phaåm vaên hoïc, ñoïc caùc coâng trình nghieân cöùu veà caùc taùc giaû vaø taùc phaåm theo höôùng daãn cuûa giaùo vieân. Ñaø Laït, ngaøy 23 thaùng 4 naêm 2002 Ngöôøi bieân soaïn Nguyeãn Vaên Kha Khoa Ngöõ Vaên Toùm taét baøi giaûng vaên hoïc Xoâ Vieát - 4 - BAØI 1: VAÊN HOÏC NGA NHÖÕNG NAÊM 90 (THEÁ KYÛ XIX ÑEÁN 1917) I. Boái caûnh lòch söû xaõ hoäi Neùt noåi baät veà tình hình xaõ hoäi ôû nöôùc Nga nhöõng naêm 90 (theá kyû XIX) ñeán 1917 laø söï lôùn maïnh cuûa giai caáp tö saûn vaø phong traøo coâng nhaân; laø maâu thuaãn quyeát lieät giöõa giai caáp voâ saûn, quaàn chuùng nhaân daân lao ñoäng vôùi cheá ñoä noâng noâ chuyeân cheá vaø giai caáp tö saûn. Maâu thuaãn naøy ñaåy nöôùc Nga laâm vaøo tình caûnh chieán tranh vôùi caùc nöôùc beân ngoaøi, noäi chieán vaø söï buøng noå caùch maïng… Giai ñoaïn phaùt trieån cuûa chuû nghóa tö baûn ôû nöôùc Nga töø 1861 – 1917. Trong 40 naêm ñaàu, saûn löôïng coâng nghieäp ôû nöôùc naøy ñaõ phaùt trieån gaáp 7 laàn. Coù nhöõng ngaønh nhö khai khoaùng, luyeän kim, giao thoâng vaän taûi, ngaân haøng ñaõ phaùt trieån ngang vôùi nöôùc Phaùp. Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá tö baûn chuû nghóa laø söï tröôûng thaønh cuûa phong traøo coâng nhaân caû veà toå chöùc laãn yù thöùc chính trò. Caùc toå chöùc Maùc xít ñaàu tieân laø toå chöùc Hoäi lieân hieäp coâng nhaân mieàn baéc nöôùc Nga (1876), Hoäi lieân hieäp coâng nhaân mieàn nam nöôùc Nga (1878). Sau khi toát nghieäp tröôøng luaät, Leânin ñaõ thaønh laäp Lieân minh ñaáu tranh giaûi phoùng giai caáp coâng nhaân Nga (1895). Ñaây laø toå chöùc Maùc xít ñaàu tieân coù kyû luaät, coù cöông lónh hoïat ñoäng, coù heä tö töôûng ( trieát hoïc Maùc). Töø ñaây, baét ñaàu thôøi kì giai caáp voâ saûn tham gia phong traøo ñaáu tranh giaûi phoùng ôû Nga. Giai caáp coâng nhaân trôû thaønh löïc löôïng chuû choát laõnh ñaïo phong traøo caùch maïng thay cho taàng lôùp trí thöùc phi quyù toäc ( nhöõng ngöôøi Daân chuû caùch maïng). Leâ nin trôû thaønh laõnh tuï ñöôïc coâng nhaän cuûa caùc nhaø Maùc xít Nga. Leânin cho raèng, cuoäc caùch maïng ôû Nga ñang chín muoài laø cuoäc caùch maïng veà noäi dung laø daân chuû tö saûn. Phöông tieän vaø ñoäng löïc caùch maïng laø phong traøo coâng nhaân lieân minh vôùi quaàn chuùng nhaân daân, khi coù ñieàu kieän seõ chuyeån sang caùch maïng xaõ hoäi chuû nghóa. Cuoäc caùch maïng ôû Nga ñang ñeán gaàn thì Nhaät baát ngôø taán coâng haûi quaân Nga ôû caûng Löõ Thuaän. Chieán tranh caøng boäc loä söï muïc ruoãng cuûa cheá ñoä Nga hoaøng. Nhöng nhaân daân vaãn coøn tin vaøo loøng toát cuûa Ni coâ lai II. Ngaøy 9 –1 – 1905, caûnh saùt Nga hoaøng ñaøn aùp ñoaøn bieåu tình cuûa coâng nhaân ôû Peâteùcbua ñaõ gaây neân laøn soùng caêm phaãn trong caû nöôùc. Phong traøo ñaáu tranh cuûa coâng nhaân ngaøy caøng leân cao; gaén ñaáu tranh chính trò vôùi khôûi nghóa vuõ trang. Trong cao traøo caùch maïng 1905- 1907, laàn ñaàu tieân xuaát hieän chính quyeàn XoâVieát. Cuoäc Caùch maïng naøy trôû thaønh söï kieän lôùn khoâng nhöõng trong lòch söû nöôùc Nga maø caû treân theá giôùi. Sau cuoäc caùch maïng Nga laàn thöù nhaát (1905 – 1907), Nga hoaøng truùt söï böïc töùc leân phong traøo coâng nhaân. Thuû töôùng Nga Xtoâlöphin tuyeân boá ruoäng ñaát vaãn thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa ñòa chuû; nuoâi döôõng ôû noâng thoân moät giai caáp baûo thuû coù ruoäng ñaát rieâng laø boïn Cu laéc. Nhöng tình hình nöôùc Nga khoâng coøn gioáng tröôùc 1905, Nga hoaøng khoâng theå quay trôû laïi cheá ñoä tröôùc ñaây. Nguyeãn Vaên Kha Khoa Ngöõ Vaên ... - tailieumienphi.vn
nguon tai.lieu . vn