Xem mẫu
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
Bài 1: H TH NG KH I Đ NG
T ng s : 12 h (Lý thuy t: 3 h; Th c hành: 9 h)
I. NHI M V , YÊU C U C A H TH NG KH I Đ NG Ô TÔ.
1- Nhi m v :
Đ ng cơ ôtô ph i d a vào l c bên ngoài ñ kh i ñ ng. Thư ng dùng là tay quay
ho c ñ ng cơ ñi n ñ kh i ñ ng ñ ng cơ.
H th ng kh i ñ ng ô tô có nhi m v làm quay tr c khu u ñ ñ ng cơ th c hi n các
kỳ hút nén ban ñ u khi ñ ng cơ chưa làm vi c.
2- Yêu c u .
+ T c ñ quay t i thi u c a ñ ng cơ khi kh i ñ ng ph i ñ m b o cho hoà khí ñư c
nén ñ n nhi t ñ d bén l a d cháy ho c d t cháy và sinh công.
+ Công su t t i thi u c a ñ ng cơ ñi n khi kh i ñ ng Pkñ (watt) :
Mc.Π.nmin
Pkñ =
30
Trong ñó: nmin = (50-100)v/ph - ñ i v i ñ ng cơ xăng.
nmin = (100-200)v/ph - ñ i v i ñ ng cơ ñi ê zen.
Mc – mô men c n kh i ñ ng c a ñ ng cơ. Ph thu c vào lo i ñ ng cơ,
s lư ng và dung tích công tác c a xy lanh ñ ng cơ.
Ngoài ra Pkñ còn ñư c xác ñ nh theo công su t ñ nh m c Ne (kW) c a ñ ng cơ theo
công th c kinh nghi m: Đ ng cơ xăng: (0,016÷0,027) Ne
Đ ng cơ ñi ê zen: (0,045÷0,1) Ne
II. SƠ Đ C U T O VÀ HO T Đ NG C A H TH NG KH I Đ NG
B NG ĐI N.
* Sơ ñ 01
1- Sơ ñ c u t o.
1. Ngu n ñi n.
2. Khoá ñi n
3. Rơ le kh i ñ ng
4. Máy kh i ñ ng
2. Nguyên lý ho t ñ ng:
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 1
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
Khi b t khoá ñi n (2) n c kh i ñ ng (ST): cu n dây rơ le kh i ñ ng có dòng ñi n
ch y qua và kín m ch, t o ra l c t hút ñóng ti p ñi m trong rơ le, n i thông c c B
và 50 v i nhau. Dòng ñi n qua cu n dây rơ le kh i ñ ng ñi như sau: (+) c quy→
c c chính khoá ñi n → c c (ST) khoá ñi n→ c c ST rơ le kh i ñ ng → Cu n
dây rơ le kh i ñ ng → c c E rơ le kh i ñ ng → Mát → (-) c quy.
Khi ti p ñi m c a rơ le kh i ñ ng ñư c n i thông s có dòng ñi n cung c p cho
cu n dây hút, gi c a máy kh i ñ ng, dòng ñi n ñó ñi như sau:
(+) c quy → c u chì→ c c (B) rơ le kh i ñ ng → c c (50) rơ le kh i ñ ng
cu n gi → Mát→ (-) c quy.
cu n dây hút→ c c (C) rơ le máy kh i ñ ng→ các cu n dây Stato máy kh i
ñ ng → Ch i than(+ ) → Cu n dây rô to → Ch i than (-)→ (-) c quy.
Khi cu n dây rơ le máy kh i ñ ng có dòng ñi n ñi qua s sinh ra l c t hút và ñóng
ti p ñi m n i thông c c (30) và c c (C) cung c p dòng ñi n làm vi c cho máy kh i
ñ ng, dòng ñi n ñó ñi như sau:
(+) c quy → c c (30) rơ le → Ti p ñi m →c c (C) rơ le → cu n Stato máy kh i
ñ ng →ch i than (+) →cu n Rôto máy kh i ñ ng →ch i than (-) →mát →(-) c
quy.
* Sơ ñ 02
1- Sơ ñ c u t o.
2. Nguyên lý ho t ñ ng.
Khi b t khoá ñi n (2) n c kh i ñ ng (Start): cu n dây rơ le kh i ñ ng có dòng ñi n
ch y qua và kín m ch, t o ra l c t hút ñóng ti p ñi m trong rơ le, n i thông hai c c
ti p ñi m v i nhau. Dòng ñi n qua cu n dây rơ le kh i ñ ng ñi như sau:
(+) c quy→ C u chì ngu n → c c chính khoá ñi n → c c (Start) khoá ñi n
→ Cu n dây rơ le kh i ñ ng → Mát → (-) c quy.
Khi ti p ñi m c a rơ le kh i ñ ng ñư c n i thông s có dòng ñi n cung c p cho
cu n dây hút, gi c a máy kh i ñ ng, dòng ñi n ñó ñi như sau:
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 2
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
(+) c quy → c u chì→ Ti p ñi m rơ le kh i ñ ng cu n gi → Mát→(-) AQ.
cu n hút→ c c (C) rơ le
máy kh i ñ ng → các cu n dây Stato máy kh i ñ ng → Ch i than (+) → Cu n
dây rô to → Ch i than (-)→ mát → (-) c quy.
Khi cu n dây rơ le máy kh i ñ ng có dòng ñi n ñi qua s sinh ra l c t hút và ñóng
ti p ñi m n i thông c c (M) và c c (C) cung c p dòng ñi n làm vi c cho máy kh i
ñ ng, làm cho máy kh i ñ ng quay và kh i ñ ng ñ ng cơ.
Dòng ñi n ñó ñi như sau:
(+) c quy → c c (30) rơ le → Ti p ñi m →c c (M,C) rơ le máy kh i ñ ng →
cu n Stato máy kh i ñ ng → ch i than (+) → cu n Rôto máy kh i ñ ng → ch i
than (-) → mát → (-) c quy.
Khi ñ ng cơ ñã ho t ñ ng, ngư i lái xe buông tay ra kh i khoá ñi n, khoá ñi n t tr
v v trí ban ñ u c t dòng ñi n t c quy qua công t c ñ vào cu n dây rơ le kh i
ñ ng. Lúc này dòng ñi n vào cu n dây rơ le hút gi t c c máy kh i ñ ng nên l c
t t o ra trong cu n hút có tác d ng ngư c v i ban ñ u, cùng v i l c tác d ng c a
lò xo h i v làm lõi t tr v v trí ban ñ u, tách (5) kh i (6) ñ ng th i kéo (14)
tách kh i (15), máy kh i ñ ng ng ng ho t ñ ng.
* Sơ ñ 03
1- Sơ ñ c u t o.
1. Rơ le kh i ñ ng.
2. Đ ng h Ampe.
3. Đi n tr ph .
4. Khoá ñi n, kh i
ñ ng.
5. Máy kh i ñ ng.
6. c quy.
2. Nguyên lý ho t ñ ng.
Khi b t khoá ñi n (2) n c kh i ñ ng (Start): cu n dây rơ le kh i ñ ng có dòng ñi n
ch y qua và kín m ch, t o ra l c t hút ñóng ti p ñi m trong rơ le, n i thông hai c c
ti p ñi m v i nhau. Dòng ñi n qua cu n dây rơ le kh i ñ ng ñi như sau:
(+) c quy→ O1 → A → c c chính khoá ñi n → c c (Start) khoá ñi n → K1→
Cu n dây rơ le kh i ñ ng → K2→ Mát → (-) c quy.
Khi ti p ñi m c a rơ le kh i ñ ng ñư c n i thông s có dòng ñi n cung c p cho
cu n dây hút, gi c a máy kh i ñ ng, dòng ñi n ñó ñi như sau:
(+) c quy → O1 → B → Ti p ñi m KK/ rơ le kh i ñ ng →CT rơ le kh i ñ ng →
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 3
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
CT máy kh i ñ ng cu n gi → Mát→(-) AQ.
cu n dây hút→ c c (O2) rơ le máy kh i ñ ng → các cu n
dây Stato → Ch i than (+) → Cu n dây rô to → Ch i than (-)→ mát → (-) c quy.
Khi cu n dây hút, gi có dòng ñi n ñi qua s sinh ra l c t hút và ñóng ti p ñi m
n i thông c c (O1) và c c (O2) cung c p dòng ñi n làm vi c cho máy kh i ñ ng,
làm cho máy kh i ñ ng quay. Đ ng th i thông qua cơ c u ñi u khi n ñ y bánh răng
kh i ñ ng ra ăn kh p v i bánh ñà và kh i ñ ng ñ ng cơ.
Dòng ñi n ñi vào máy kh i ñ ng như sau:
(+) c quy → c c (O1) rơ le → Ti p ñi m →c c (O2) rơ le máy kh i ñ ng →
cu n Stato máy kh i ñ ng → ch i than (+) → cu n Rôto máy kh i ñ ng → ch i
than (-) → mát → (-) c quy.
Khi ti p ñi m chính (O1, O2) c a máy kh i ñ ng ñóng thì cũng n i thông v i ti p
ñi m K3 ñ n i t t ñi n tr ph cung c p cho h th ng ñánh l a.
Khi ñ ng cơ ñã ho t ñ ng, ngư i lái xe buông tay ra kh i khoá ñi n, khoá ñi n t tr
v v trí ban ñ u c t dòng ñi n t c quy qua công t c ñ vào cu n dây rơ le kh i
ñ ng. Lúc này dòng ñi n ñi vào cu n dây rơ le hút gi t c c máy kh i ñ ng nên
l c t t o ra trong cu n hút có tác d ng ngư c v i ban ñ u, cùng v i l c tác d ng
c a lò xo h i v làm lõi t tr v v trí ban ñ u, tách ti p ñi m c a rơ le kh i ñ ng
ra ñ ng th i kéo bánh răng kh i ñ ng tách kh i vành răng bánh ñà, máy kh i ñ ng
ng ng ho t ñ ng.
III. B o dư ng bên ngoài các b ph n c a h th ng kh i ñ ng ô tô.
TT N I DUNG PHƯƠNG PHÁP YÊU C U
1 Chu n b
Chu n b d ng c và thi t b .
Chu n b nơi làm vi c.
Đ m b o an toàn và v sinh công nghi p.
2 Quy trình tháo các b ph n.
a. Tháo c quy : - Tháo dây mát c quy
- Tháo các ñ u dây cáp ñi n b t vào c quy. trư c, tránh ch m ch p.
- Tháo các bu lông (ñai c) b t c ñ nh c quy - Tránh rơi c quy.
v i giá và mang xu ng.
b. Tháo máy kh i ñ ng :
- Tháo các ñ u dây b t vào máy kh i ñ ng. - Đánh d u các ñ u dây.
- Tháo các bu lông (ñai c) b t c ñ nh máy - Tránh rơi.
kh i ñ ng v i ñ ng cơ và mang xu ng.
c. Tháo rơ le kh i ñ ng :
- Tháo các ñ u dây b t vào rơ le kh i ñ ng. - Đánh d u các ñ u dây.
- Tháo các bu lông (ñai c) b t c ñ nh rơ le - Tránh rơi.
kh i ñ ng và mang xu ng.
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 4
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
3 Làm s ch, ki m tra và nh n d ng bên ngoài
các b ph n.
a. c quy:
- Dùng gi lau s ch bên ngoài v bình, thông
các l thông hơi.
- Quan sát, ki m tra bên ngoài. - v bình không n t v ,
các ñ u c c không b ô
xy hoá.
b. Máy kh i ñ ng :
- Dùng xăng, bàn ch i s t, gi lau làm s ch - Ph i s ch.
bên ngoài máy kh i ñ ng.
- Quan sát, ki m tra bên ngoài. - V máy kh i ñ ng
không b n t v , các ñ u
b t dây không b ô xy
hoá, các c c ñ u dây
không b h ng ren.
c. Rơ le kh i ñ ng :
- Dùng bàn ch i s t, gi lau làm s ch bên - Ph i s ch.
ngoài rơ le kh i ñ ng. - các ñ u b t dây không
- Quan sát, ki m tra bên ngoài. b ô xy hoá.
d. Các dây d n : Ki m tra các ñ u c t c a
dây không b ô xy hoá,
dây không b ñ t, cháy.
4. Quy trình l p các b ph n: ngư c l i quy
trình tháo.
Bài 2: S A CH A VÀ B O DƯ NG MÁY KH I Đ NG
T ng s : 24 h (Lý thuy t: 4 h; Th c hành: 20 h)
I. NHI M V , YÊU C U VÀ PHÂN LO I.
1. Nhi m v :
Chuy n ñi n năng c a c quy thành cơ năng làm quay tr c khu u ñ kh i ñ ng ñ ng
cơ ô tô.
2. Yêu c u:
- K t c u g n, ch c ch n, làm vi c n ñ nh có ñ tin c y cao.
- L c kéo t i sinh ra trên tr c và t c ñ quay c a máy kh i ñ ng ph i ñ m b o ñ
l n ñ kh i ñ ng ñư c ñ ng cơ.
- Khi ñ ng cơ ô tô ñã làm vi c, ph i c t ñư c truy n ñ ng t máy kh i ñ ng t i tr c
khu u.
- Có thi t b ñi u khi n thu n ti n cho ngư i s d ng.
3. Phân lo i:
- Theo ñi n áp: có lo i 12v và 24v.
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 5
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
- Theo cách ñi u khi n bánh răng ăn kh p:
+ Máy kh i ñ ng dùng rơ le ñi n t ñ gài bánh răng kh i ñ ng ăn kh p v i
vành răng bánh ñà.
+ Đ ng cơ ñi n m t chi u v a t o ra mô men quay, ñ ng th i như m t rơ le
ñi n t , t c là rô to th c hi n hai chuy n ñ ng v a quay v a t nh ti n ñ ñ y bánh
răng máy kh i ñ ng ăn kh p v i vành răng bánh ñà.
- Theo k t c u:
+ Lo i gi m t c: Máy kh i ñ ng lo i gi m t c dùng mô tơ t c ñ cao.
Máy kh i ñ ng lo i gi m t c làm tăng mô men xo n b ng cách gi m t c ñ quay
c a ph n ng lõi mô tơ nh b truy n gi m t c. Píttông c a công t c t ñ y tr c ti p
bánh răng ch ñ ng ñ t trên cùng m t tr c v i nó vào ăn kh p v i vành răng.
+ Máy kh i ñ ng lo i thông thư ng: Bánh răng d n ñ ng ch ñ ng ñư c ñ t
trên cùng m t tr c v i lõi mô tơ (ph n ng) và quay cùng t c ñ v i lõi. C n d n
ñ ng ñư c n i v i thanh ñ y c a công t c t ñ y bánh răng ch ñ ng và làm cho nó
ăn kh p v i vành răng.
+ Máy kh i ñ ng lo i bánh răng hành tinh Máy kh i ñ ng lo i bánh răng
hành tinh dùng b truy n hành tinh ñ gi m t c ñ quay c a lõi (ph n ng) c a mô
tơ. Bánh răng d n ñ ng kh i ñ ng ăn kh p v i vành răng thông qua c n d n ñ ng
gi ng như trư ng h p máy kh i ñ ng thông thư ng.
+ Máy kh i ñ ng PS (Mô tơ gi m t c hành tinh-rôto thanh d n)
Máy kh i ñ ng này s d ng các nam châm vĩnh c u ñ t trong cu n c m. Cơ c u
ñóng ng t ho t ñ ng gi ng như máy kh i ñ ng lo i bánh răng hành tinh.
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 6
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
II. C U T O VÀ HO T Đ NG C A MÁY KH I Đ NG.
1. C u t o và ho t ñ ng máy kh i ñ ng lo i thông thư ng: có rơ le gài.
K t c u máy kh i ñ ng ñi n.( tham kh o)
1. Cu n gi , 2. Cu n hút, 3. Lò xo h i v ; 4. N ng gài; 5. ng ch ñ ng; 6, 7. Kh p
truy n ñ ng; 8. Bánh răng kh i ñ ng; 9. Tr c rôto; 10. Vành hãm; 11. Rãnh răng
xo n; 12. Kh p cài v i n ng gài; 13. Đ u n i dây ñi n; 14. Đ u ti p ñi n; 15. Lò xo
h i v ; 16. Đĩa ñ ng ti p ñi n; 17. V rơ le; 18. N p sau c a máy kh i ñ ng; 19.
Giá ñ ch i than; 20. Ch i than; 21. Phi n góp; 22. Stator; 23. Rôto; 24. V máy;
25. Cu n dây stator.
a. C u t o: Đư c chia làm 3 ph n: Đ ng cơ ñi n m t chi u, cơ c u ñi u khi n, cơ
c u truy n ñ ng
* Đ ng cơ ñi n m t chi u.
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 7
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
- Sta to: Thân stato là kh i thép r ng hình tr , trong thân có hai c p t ng v i 2 c p
cu n dây. Đ i v i máy kh i ñ ng có công su t l n thì cu n dây stato qu n dây
ñ ng d t có ti t di n l n và qu n ít vòng ñ cho dòng ñi n l n ñi qua.
1.Má c c.
2. Cu n dây Stato.
- Rô to: Thân rô to làm b ng lá thép k thu t ñi n ñư c ghép l i thành kh i tr trên
có các rãnh ñ qu n dây, ti t di n dây cũng ph thu c vào công su t c a ñ ng cơ
ñi n. M i rãnh ch qu n 1 ñ n 2 vòng và các ñ u dây ñư c hàn ra phi n góp, các
phi n góp ñư c cách ñi n v i nhau và cách ñi n v i tr c b ng l p cách ñi n.
1.Tr c rôto
2. Cu n dây ph n
ng c a rôto;
3. Rôto
4. C góp
- Ch i than, giá ñ ch i than: D ng hình kh i ch nh t, thư ng c u t o ch i than
g m: 80-90% ñ ng và 10-20% grafit có ñi n tr su t nh và gi m h s ma sát gi a
ch i than và c góp.
1. ch i than.
2. Giá ñ ch i than.
* Cơ c u ñi u khi n: RƠ LE ĐI N T :
dùng ñ gài bánh răng ăn kh p và ñóng m ch
nên g i là rơ le gài. Thư ng g i là rơ le con
chu t hay con chu t ñ .
- Thân rơ le: làm b ng tôn dày hình tr , bên
trong l p hai cu n dây hút và gi , gi a là lõi thép.
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 8
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
- Cu n hút: có ti t di n dây l n hơn cu n gi và là cu n t o ra l c t chính ñ hút
lõi thép. Còn cu n gi ch có tác d ng gi lõi thép khi m ch chính ñóng vì lúc ñó
dòng ñi n cu n hút b ng 0.
- Đĩa ñ ng ti p ñi n (Ti p ñi m ñ ng xu): ñư c l p trên tr c ñi u khi n ñĩa ñ ng và
ñư c cách ñi n v i nhau b ng hai t m cách ñi n, phía ñ u tr c ñi u khi n có móng
hãm, lò xo có tác d ng tỳ sát gi a Đĩa ñ ng ti p ñi n và hai c c ti p ñi m khi ñóng
m ch.
* cơ c u truy n ñ ng:
G m c m bánh răng và ti t h p m t chi u, lò xo có tác d ng gi m l c va ñ p gi a
bánh răng máy kh i ñ ng và vành răng bánh ñà. B c ngoài ñư c l p then hoa di
trư t trên tr c kh i ñ ng, gi a chúng có các viên bi tr (con lăn) lò xo tỳ và ty ñ y.
b. Nguyên t c ho t ñ ng.
* Ho t ñ ng c a ti t h p m t chi u như sau:
+ Khi kh i ñ ng ñ ng cơ (Khi tr c cơ là b ñ ng, máy kh i ñ ng là ch ñ ng): B c
ngoài c a ti t h p quay , nh l c ma sát con trư t và lò xo ñ y con lăn vào rãnh h p
làm bánh răng k t vào b c ngoài thành m t kh i ñ quay bánh răng tr c cơ có s
vòng quay b ng 0 hay nh .
+ Khi ñ ng cơ ñã n : s vòng quay tr c cơ ñ t 500 vòng/ phút (ho c hơn), v i t s
truy n ngư c l i thì bánh răng máy kh i ñ ng s quay v i v n t c r t l n làm bánh
răng máy kh i ñ ng quay nhanh hơn b c ngoài ñ y con lăn ra ch r ng c a rãnh.
Như v y gi a b c ngoài và bánh răng máy kh i ñ ng quay trơn.
* Ho t ñ ng c a máy kh i ñ ng như sau:
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 9
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
Khi b t khoá ñi n n c kh i ñ ng: lúc này cu n dây hút, gi c a rơ le máy kh i ñ ng
ñư c cung c p dòng ñi n t c quy, cu n dây hút sinh l c t hút lõi thép hình tr
vào phía trong (Phía bên tay ph i ) ñ y kh p cơ c u truy n ñ ng và bánh răng kh i
ñ ng ăn kh p v i vành răng c a bánh ñà. Đ ng th i ñóng ti p ñi m chính cung c p
ñi n c quy cho các cu n dây máy kh i ñ ng, làm cho máy kh i ñ ng quay và kh i
ñ ng ñ ng cơ.
Khi ñ ng cơ ñã ho t ñ ng, ngư i lái xe buông tay ra kh i khoá ñi n, khoá ñi n t tr
v v trí ban ñ u c t dòng ñi n vào cu n dây rơ le kh i ñ ng. Lúc này các ti p ñi m
c a rơ le máy kh i ñ ng m ra, dòng ñi n c a c quy không vào n a, máy kh i
ñ ng ng ng quay.
* Chú ý: Dòng ñi n kh i ñ ng có th t 150A - 500 A tuỳ theo công su t c a
ñ ng cơ ôtô. Vì v y th i gian th c hi n quá trình kh i ñ ng không ñư c quá 10 giây
ñ ñ m b o ñ b n cho c quy và máy kh i ñ ng.
2. C u t o và ho t ñ ng máy kh i ñ ng có h p gi m t c:
+ Ưu ñi m:
- T ñ ng lo i ra kh i h th ng khi ñ ng cơ ñã n nh kh p 1 chi u
- Mô men ñ l n
- Đi u khi n d dàng, thu n l i, tu i th cao.
+ Như c ñi m:
- C u t o ph c t p, giá thành ñ t.
- T n v t li u.
a. C u t o:
+ Ph n c m (Stato):
1. Cu n dây kích t (Cu n dây Stato).
2. C c t .
3. V .
4. Ch i than.
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 10
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
+ Ph n ng (Roto) :
1. 5. Vòng bi.
2. C góp ñi n.
3. Cu n dây rô to.
4. Rô to.
+ Ch i than và giá ñ ch i than:
1. Giá ñ ch i than.
2. Khung n i mát.
3. Lò xo ch i than.
4. Ch i than.
+ B ph n gi m t c :
1. Bánh răng ph n ng.
2. Bánh răng trung gian.
3. Vòng bi.
4. Bánh răngly h p.
5. Vòng bi.
+ Ly h p m t chi u :
1. Ch t tr .
2. Lò xo.
3. Bi ñũa.
4. Lò xo h i v .
5. Bánh răng ly h p.
6. Tr c bánh răng kh i ñ ng.
7. Bánh răng kh i ñ ng.
+ Bánh răng và kh p xo n c :
1. Bánh răng kh i ñ ng.
2. Ch t.
3. Kh p xo n c.
4. Tr c bánh răng kh i ñ ng.
5. Bánh ñà.
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 11
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
+ Rơ le kh i ñ ng ( Công t c t ) :
1. C c 50.
2. Lõi.
3. Cu n gi .
4. Cu n hút.
5. C c C.
6. Ti p ñi m chính.
7. C c M.
b. Nguyên lý ho t ñ ng:
Khi b t khoá ñi n n c kh i ñ ng (Start), lúc này có dòng ñi n t c quy ñi qua cu n
dây hút, cu n dây gi c a rơ le máy kh i ñ ng, cu n dây sinh l c t hút lõi thép
hình tr vào phía trong (Phía bên tay trái), ñ y kh p ly h p m t chi u và bánh răng
kh i ñ ng ăn kh p v i vành răng c a bánh ñà. Đ ng th i ñóng ti p ñi m chính cung
c p ñi n c a c quy cho các cu n dây máy kh i ñ ng , làm cho máy kh i ñ ng quay
và kh i ñ ng ñ ng cơ.
Khi ñ ng cơ ñã ho t ñ ng, ngư i lái xe buông tay ra kh i khoá ñi n, khoá ñi n t tr
v v trí ban ñ u c t dòng ñi n t c quy qua công t c ñ vào cu n dây rơ le kh i
ñ ng. Lúc này dòng ñi n vào cu n dây rơ le hút gi t c c máy kh i ñ ng nên l c
t t o ra trong cu n hút có tác d ng ngư c v i ban ñ u, cùng v i l c tác d ng c a
lò xo h i v làm lõi t tr v v trí ban ñ u, tách (5) kh i (6) ñ ng th i kéo (14)
tách kh i (15), máy kh i ñ ng ng ng ho t ñ ng.
III. HI N TƯ NG, NGUYÊN NHÂN HƯ H NG VÀ PHƯƠNG PHÁP KI M TRA B O
DƯ NG VÀ S A CH A MÁY KH I Đ NG Ô TÔ.
1. Hi n tư ng và nguyên nhân hư h ng.
TT HI N TƯ NG NGUYÊN NHÂN HƯ H NG S A CH A
1 Đóng m ch kh i - c quy h ng. - Thay th .
ñ ng nhưng máy - Do dây d n ñ t m ch, rơle - Ki m tra, s a ch a
kh i ñ ng không kh i ñ ng, cu n dây hút gi ho c thay.
quay: b h ng, ch i than quá mòn,
lò xo than y u...
2 Máy kh i ñ ng - Ng n m ch cu n dây kích - Ki m tra, s a ch a
quay ch m, ñèn b thích. ho c thay.
gi m ñ sáng rõ - Các vít b t c c t b l ng ra - B t ch t các c c t
r t so v i trư c lúc ch m các ph n ng.
kh i ñ ng.
3 Máy kh i ñ ng - c quy h t ñi n. - N p ñi n b xung
không quay, ñèn b cho c quy.
gi m ñ sáng rõ - Cu n dây kích thích, cu n - Ki m tra, s a ch a
r t so v i trư c lúc dây ph n ng máy kh i ñ ng ho c thay.
kh i ñ ng. b ng n m ch ho c ch m mát.
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 12
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
4 Máy kh i ñ ng - B try n l c b h ng do - Ki m tra, s a ch a
quay nhưng không mòn các viên bi ho c h ng ho c thay.
truy n l c ñ n tr c các lò xo.
khu u.
5 Máy kh i ñ ng - Do bánh răng truy n ñ ng - Ki m tra, s a ch a
quay nhưng có ho c răng trên bánh ñà b ho c thay.
ti ng va ñ p cơ h ng nên kh p truy n ñ ng
khí. có s ăn kh p không ñ u.
- Do ñi u ch nh kho ng cách - Đi u ch nh l i.
c a b truy n ñ ng chưa
ñúng.
6 Sau khi kh i ñ ng - Ti p ñi m c a rơle máy - Ki m tra, s a ch a
xong máy kh i kh i ñ ng b cháy dính vào ho c thay.
ñ ng không ñư c nhau do lò xo trong rơ le b
c t kh i m ch ñi n h ng...
2. Phương pháp ki m tra b o dư ng và s a ch a máy kh i ñ ng:
+ Quan sát ñ phát hi n các v t n t v …
+ Dùng ñ ng h v n năng ki m tra thông m ch, ng n m ch, ch m mát c a các cu n
dây.
+ Dùng ñ ng h so ki m tra ñ ñ ng tâm c a tr c rô to, ñ côn, ô van c a c góp.
+ Dùng thư clá và thư c c p ki m tra chi u dài ch i than, ñ mòn c a b c, tr c.
+ Dùng thi t b ki m tra ho t ñ ng c a tiét h p m t chi u (kh p m t chi u).
IV. S a ch a b o dư ng máy kh i ñ ng:
1. Quy trình:
TT N I DUNG YÊU C U
I Chu n b
- Chu n b d ng c và thi t b .
- Chu n b nơi làm vi c.
- Đ m b o an toàn và v sinh công
nghi p.
II Tháo r i máy kh i ñ ng
1 Dùng xăng, gi , bàn ch i làm s ch bên Ph i s ch s .
ngoài máy kh i ñ ng.
2 Tháo rơ le máy kh i ñ ng.
3 Tháo vít xuyên tâm.
4 Tháo các ch i than. Đánh d u ch i than.
5 Tháo Stato.
6 Tháo ch t càng g t và càng g t.
7 Tháo Rôto.
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 13
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
8 Tháo b liên ñ ng( c m bánh răng kh i
ñ ng).
III B o dư ng: Dùng xăng, gi , bàn ch i Ph i s ch s .
làm s ch toàn b các b ph n c a máy
kh i ñ ng.
IV Ki m tra :
1 Ki m tra các cu n dây Stato, Rôto. Không b ñ t, ch m mát,
ng n m ch (Đo n m ch).
2 Ki m tra các ch i than. Không quá mòn.
3 Ki m tra c góp ñi n. Không cháy r , quá mòn.
4 Ki m tra giá ch i than. Không l ng các ñinh tán.
5 Ki m tra bánh răng kh i ñ ng. Không s t m .
6 Ki m tra rơ le kh i ñ ng. Cu n dây không b ñ t, ti p
ñi m không b cháy r
7 Ki m tra các b c ñ ng. Không b mòn.
8 Ki m tra b liên ñ ng. Làm vi c theo m t chi u
V L p các b ph n c a máy kh i ñ ng.
Ngư c l i quy trình tháo. Tránh h ng ren, ñ t dây, l p
ñúng chi u ch i than.
VI Ki m th :
1 C ñ nh máy kh i ñ ng. Ph i ch c ch n.
2 Đ u dây máy kh i ñ ng v i c quy cho Ph i ñ u ñúng.
máy kh i ñ ng quay.
3 L p máy kh i ñ ng lên ñ ng cơ và kh i Kh i ñ ng ñư c ñ ng cơ.
ñ ng.
2. Th c hành: B o dư ng và s a ch a máy kh i ñ ng:
- B o dư ng:
+ Tháo và ki m tra chi ti t: Cơ c u ñi u khi n, rô to, stato và cơ c u kh i ñ ng.
+ L p và ñi u ch nh: Khe h ñ u tr c v i bánh răng kh i ñ ng.
- s a ch a:
S a ch a l l p b c, tr c rôto, c góp, ñĩa ñ ng, các ñ u c c và các c n d n ñ ng.
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 14
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
Bài 3: B O DƯ NG VÀ S A CH A RƠLE KH I Đ NG
T ng s : 6 h (Lý thuy t: 2 h; Th c hành: 4 h)
I. NHI M V , YÊU C U:
1.Nhi m v :
Cung c p dòng ñi n c a c quy cho cu n hút gi c a máy kh i ñ ng khi kh i ñ ng
ñ ng cơ.
2. Yêu c u:
Ph i cung c p dòng ñi n c a c quy cho cu n hút gi c a máy kh i ñ ng liên t c
trong su t quá trình kh i ñ ng ñ ng cơ.
II. C U T O VÀ HO T Đ NG:
1. Rơ le khung t ti p ñi m:
a. Sơ ñ c u t o.
1. Ti p ñi m KK/.
2. Móc gi .
3. Lõi thép
4. Cu n dây t hoá.
5. Lò xo.
CT B K2 K1: c c b t dây.
6. Giá ñ .
b. Nguyên t c ho t ñ ng.
Khi b t khoá ñi n n c kh i ñ ng thì trong cu n dây c a rơle kh i ñ ng ñư c c p
dòng ñi n, dòng ñi n ñó ñi như sau:
T c c (+) c quy→ khoá ñi n → C c K1→ Cu n dây c a rơle kh i ñ ng →C c
K2→ mát→ c c (-) c quy.
Dòng ñi n ch y qua cu n dây c a rơle t o nên t trư ng làm cho lõi thép nhi m t
và ti p ñi m KK/ ñóng l i cung c p dòng ñi n cho cu n dây hút gi máy kh i ñ ng.
Dòng ñi n ñó ñi như sau:
T c c (+) c quy→ khoá ñi n → C c B→ Khung t c a rơle kh i ñ ng →Ti p
ñi m KK/ → C c C rơ le→ Cu n dây hút gi máy kh i ñ ng...
Khi ñ ng cơ ñã ho t ñ ng, ta buông tay ra kh i khoá ñi n, khoá ñi n t tr v v trí
ban ñ u c t dòng ñi n vào cu n dây rơ le kh i ñ ng. Lúc này ti p ñi m c a rơ le m
ra, c t dòng ñi n c a c quy cung c p cho cu n dây hút gi máy kh i ñ ng.
2. Rơ le cu n dây ti p ñi m:
a. C u t o:
1. Ti p ñi m.
2. cu n dây rơ le.
B, ST, E, 50. Các c c ñ u dây.
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 15
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
b. Nguyên t c ho t ñ ng.
Khi b t khoá ñi n n c kh i ñ ng thì trong cu n dây c a rơle kh i ñ ng ñư c c p
dòng ñi n, dòng ñi n ñó ñi như sau: (+) c quy→ khoá ñi n → C c ST→ Cu n dây
c a rơle kh i ñ ng →C c E→ mát→ (-) c quy.
Dòng ñi n ch y qua cu n dây c a rơle ñóng m ch t o nên t trư ng làm ti p ñi m
ñóng l i cung c p dòng ñi n cho cu n dây hút gi máy kh i ñ ng. Dòng ñi n ñó ñi
như sau: (+) c quy→ khoá ñi n → C c B→ Ti p ñi m → C c 50 rơ le → Cu n
dây hút gi máy kh i ñ ng.
Khi ñ ng cơ ñã ho t ñ ng, ngư i lái xe buông tay ra kh i khoá ñi n, khoá ñi n t tr
v v trí ban ñ u c t dòng ñi n vào cu n dây rơ le kh i ñ ng. Lúc này ti p ñi m c a
rơ le m ra, c t dòng ñi n c a c quy cung c p cho cu n dây hút gi máy kh i ñ ng.
III. HI N TƯ NG, NGUYÊN NHÂN HƯ H NG VÀ PHƯƠNG PHÁP KI M
TRA B O DƯ NG VÀ S A CH A RƠ LE KH I Đ NG
1. Hi n tư ng và nguyên nhân hư h ng.
TT HI N TƯ NG NGUYÊN NHÂN HƯ H NG
1 B t khoá ñi n n c kh i - Do ti p ñi m c a rơ le không ñóng nên không
ñ ng nhưng máy kh i có dòng ñi n c p cho cu n hút gi máy kh i
ñ ng không quay. ñ ng.
- Khe h ti p ñi m quá l n.
- Cu n dây rơ le b h ng.
- Lò xo quá căng.
- Không có mát rơ le.
2 Khi thôi kh i ñ ng nhưng - Do ti p ñi m c a rơ le b cháy r dính vào
không c t ñư c dòng ñi n nhau nên không tách ra ñư c vì v y không c t
c quy ñ n máy kh i ñư c dòng ñi n c p cho cu n hút gi máy kh i
ñ ng. ñ ng.
- Khe h ti p ñi m quá nh .
- Lò xo quá y u.
2. Phương pháp ki m tra và b o dư ng s a ch a.
- Dùng ñ ng h v n năng ki m tra cu n dây rơ le.
- Ki m tra khe h ti p ñi m b ng căn lá.
- Dùng l c k ki m tra s c căng lò xo.
- Quan sát b m t ti p ñi m.
IV. TH C HÀNH: B o dư ng và s a ch a rơ le kh i ñ ng.
- B o dư ng:
+ Tháo và ki m tra chi ti t: Các cu n dây, ñi n tr , khung t và ti p ñi m.
+ L p và ñi u ch nh: Khe h các ti p ñi m.
- S a ch a:
+ Tháo và ki m tra chi ti t: Các cu n dây, khung t và ti p ñi m.
+ S a ch a: Khung t và ti p ñi m.
+ L p và ñi u ch nh: Khe h các ti p ñi m.
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 16
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
Bài 4: B O DƯ NG VÀ S A CH A C QUY
T ng s : 6 h (Lý thuy t: 2 h; Th c hành: 4 h)
I. NHI M V , YÊU C U:
1. Nhi m v : cung c p ñi n năng cho máy kh i ñ ng, các b ph n tiêu th
ñi n khác khi ñ ng cơ chưa ho t ñ ng, ho c cùng v i máy phát cung c p ñi n năng
cho ph t i trong trư ng h p ñ ng cơ ho t ñ ng có s vòng quay nh hay t i vư t
quá kh năng cung c p c a máy phát ñi n.
2. Yêu c u:
- Cư ng ñ phóng l n, ñ cho máy kh i ñ ng ñi n ho t ñ ng.
- Có k t c u ñơn gi n, d ch t o, d chăm sóc.
- Phóng n p tu n hoàn có hi u su t cao.
II. C U T O VÀ HO T Đ NG C A C QUY A XÍT CHÌ:
1. C u t o:
1.N p
2,5. c c b t dây.
3. l thông hơi.
4. c u n i.
6. t m c c âm.
7. t m c c dương
8. t m ngăn
9. v bình
+ V bình: làm b ng nh a có ñ b n cao, ñư c chia làm 3 ho c 6 ngăn, ñáy bình có
các s ng ñ ñ b n c c âm và dương, kho ng tr ng gi a các s ng là nơi ch a các
ch t ho t tính rơi xu ng ñ không làm n i t t gi a các b n c c.
+ N p bình: làm b ng nh a có ñ c ng cao, ngày nay n p bình ñư c làm li n m t
kh i, m i ngăn có m t l ñ ñ dung d ch a xít H2SO4 ho c nư c c t. Nút ñ y ñư c
làm b ng nh a có gioăng cao su làm kín, trên nút có 1 l thông hơi nh . T i ngăn
ñ u và ngăn cu i ñưa ra 2 c c tương ng c c dương (+) và âm (-).
+ B n c c: xương b n c c (lư i) ñư c làm t h p kim chì – antimoan ho c h p
kim chì – can xi ñ tăng ñ c ng c a b n c c. Đ tăng dung lư ng c a bình c quy
thì nhà s n xu t ñã ñưa b n c c âm chát vào chì nguyên ch t(Pb), còn chát peoxit
chì (PbO2) vào b n dương là ch t có ñ b n và ñ x p cao.
Các b n c c cùng d u ñư c hàn thành chùm c c.
+ T m cách ly: Nh m ch ng ch m ch p gi a 2 b n c c âm và dương. T m cách ly
ñư c b ng nh a ñ c bi t, có chi u dày 1,5 – 2,4 mm, m t ph ng hư ng v phía c c
âm, còn m t có hình sóng hư ng vào b n c c dương và theo phương th ng ñ ng.
2. Nguyên lý:
c quy là ngu n năng lư ng có tính thu n ng ch: nó tích tr năng lư ng dư i d ng
hoá năng và gi i phóng năng lư ng dư i d ng ñi n năng. Quá trình c quy c p ñi n
cho m ch ngoài g i là quá trình phóng ñi n; quá trình c quy ñư c d tr năng
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 17
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
lư ng g i là quá trình n p ñi n.
Ph n ng hoá h c bi u di n quá trình chuy n hoá năng lư ng c a c quy có d ng
như sau:
PbO2+ 2SO4 H2 (H2O) + Pb → SO4Pb + 4H2O + SO4Pb
* Quá trình n p ñi n:
Ph n ng n p ñi n x y ra như sau:
T i b n c c dương:
PbSO4 + H2O → PbO2 + H2SO4
T i b n c c âm:
PbSO4 + H2O → Pb + H2SO4
Trong quá trình n p dung d ch ñi n phân có t tr ng tăng lên, nư c b gi m d n. B n
c c dương tr thành peoxit chì có màu nâu, b n c c âm tr thành chì nguyên ch t có
màu xám. Khi c quy n p ñã ñ y ñi n ta th y dung d ch ñi n phân s i tăm li ti, vì
lúc ñó nư c b ñi n li thành hydro và oxy, khí hydro do nh bay lên t o thành nh ng
h t nh li ti. N u ta ti p t c n p thì dung d ch nhanh c n xu ng, làm n ng ñ dung
d ch tăng.
* Quá trình phóng ñi n: B n c c dương PbO2, b n c c âm chì Pb tác d ng v i dung
d ch a xít sunfuric H2SO4 cùng t o thành sunfat chì PbSO4 làm cho hai b n c c
ngày càng gi ng nhau, khi ñó hi u ñi n th gi a hai b n c c gi m ñi, n ng ñ dung
d ch gi m ñi.
Quá trình phóng ñi n qua ph t i bóng ñèn (hình v ).
Ph n ng phóng ñi n x y ra như sau:
T i b n c c dương:
PbO2 + H2SO4 → PbSO4 + H2O
T i b n c c âm:
Pb + H2SO4 → PbSO4 + H2O
III. HI N TƯ NG, NGUYÊN NHÂN HƯ H NG VÀ PHƯƠNG PHÁP KI M
TRA B O DƯ NG, S A CH A:
1. Hi n tư ng, nguyên nhân hư h ng
TT HI N TƯ NG NGUYÊN NHÂN HƯ H NG
1 c quy m i - M c dung d ch ñi n phân th p hơn gi i h n cho phép.
nhưng không - T tr ng dung d ch ñi n phân không ñúng quy ñ nh .
ñ ñi n, không - Trong ngăn nào ñó có t m c c h ng, ho c t m ngăn b ép
kh i ñ ng ch t vào t m c c nên dung d ch ñi n phân không ng m
ñư c. ñ u vào t m c c ñư c.
2 Dung d ch ñi n - Do v bình b r n n t ho c các nút chưa ch c ch n.
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 18
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
phân trong c - Nhi t ñ môi trư ng t i v trí ñ t bình c quy cao.
- Do dòng ñi n n p, phóng c quá l n.
quy hao nhanh.
3 c quy thư ng- c quy b ng n m ch ho c t phóng ñi n.
xuyên không - Ch n i c c b b ô xi hoá ho c b h ng.
n p ñ ñi n. - Do kh i ñ ng quá nhi u l n liên t c, th i gian kh i ñ ng
kéo dài.
4 Ngu n ñi n c - Có ñi m n i m ch c a c quy b h ng, các ñ u dây
quy m t hoàn không ti p xúc.
toàn. - c quy ñã quá th i h n s d ng nên nó b phá hu bên
trong.
- c quy b h ng do b ch p m ch bên trong vì có nhi u
c n b n l ng dư i ñáy bình.
2. Phương pháp ki m tra b o dư ng, s a ch a:
- Quan sát ñ phát hi n v t n t v , m c dung d ch ñi n phân.
- Dùng vôn k l n lư t ño ñi n áp c a các ngăn, ho c dùng ôm k ñ ño ñi n tr
trong c a các ngăn ñ xác ñ nh ngăn h ng. Ki m tra ch m ch p m ch ngoài, ho c
quá t i c n gi m b t t i
- Dùng am pe kìm ñ ki m tra dung lư ng c quy.
- Dùng t tr ng k ki m tra t tr ng dung d ch ñi n phân.
3. Quy trình b o dư ng:
+ B o dư ng c p I: Đư c ti n hành hàng ngày, trư ng h p không s d ng thì chu
kỳ là 10 – 15 ngày. N i dung g m:
- Lau khô , s ch toàn b m t trên và xung quanh bình c quy.
- Xem xét bên ngoài bình c quy ñ phát hi n v t r n n t.
- Thông các l thoát hơi n p ho c nút ñ y.
- Ki m tra xi t ch t các ñai ch ng.
- Ki m tra các ñ u c c c a c quy. n u b ô xy hoá thì làm s ch và v n ch t l i.
- Ki m tra m c dung d ch ñi n phân và b sung nư c c t n u c n.
+ B o dư ng c p II: Đư c th c hi n khi ôtô ñã ch y ñư c 1000 Km, ho c c quy
ñ lâu trong kho hơn m t tháng.
Ngoài vi c như b o dư ng c p I ph i làm thêm:
- Ki m tra t tr ng dung d ch ñi n phân b ng t tr ng k .
- Ki m tra kh năng phóng ñi n và n p ñi n b ng phóng ñi n k .
- N p ñi n b sung.
3. N p ñi n cho c quy:
Dòng ñi n n p cho c quy ñư c quy ñ nh b ng 0,05C20
C20: dung lư ng v i tgh = 20h
+ N p ñi n cho c quy: có 2 phương pháp:
- N p ñi n cho c quy v i dòng ñi n không ñ i: dùng ñ n p c quy trong các xư ng
s a ch a, b o dư ng ñ n p cho c quy m i ho c cho các c quy b sun phát hoá,
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 19
- Giáo trình M22-26: SC-BD h th ng kh i ñ ng và ñánh l a
l p n i ti p ñư c n p v i ñi u ki n: Un ≥ 2,7.naq
Trong ñó: naq: s ngăn c quy l p trong m ch ñi n.
Trong m ch ñi n c n l p thêm bi n tr R tho mãn:
Phương pháp này ñòi h i các c quy ñưa vào n p ph i có cùng m t dung lư ng và
th i gian n p dài. Mu n kh c ph c như c di m th i gian dài có th dung cách n p
hai hay nhi u n c.
Ví d n c 1 v i In= (0,3÷0,5) C20 và k t thúc n c 1 khi sôi còn n c 2 v i In= 0,05C20
- Phương pháp n p v i ñi n áp không ñ i:
Các c quy n p l p song song v i ngu n n p, dùng n p cho c quy trên xe, th i gian
n p ng n hơn, dòng ñi n n p t ñ ng gi m theo th i gian, tuy nhiên c quy không
ñư c n p no, nên ch dung n p b sung.
+ Pha ch dung d ch ñi n phân:
Trong quá trình pha ch dung d ch ph i trang b ñ y ñ b o h lao ñ ng như:
găng tay cao su, kính che m t, y m che thân...
Khi pha ch dung d ch ñi n phân ph i ñ t t a xít H2SO4 vào nư c c t. Tuy t ñ i
không ñư c làm ngư c l i.
B ng 1: Dung d ch ñi n phân.
T tr ng d2 T l th tích T l tr ng lư ng T l axit
ñi n phân gi a H2O và gi a H2O và H2SO4 trong d2
oC 3
20 (g/cm ) H2SO4 H2SO4 ñi n phân
1,16 5,70: 1 3,35: 1 22,70
1,17 5,30: 1 3,11: 1 24,00
1,18 4,95: 1 2,90: 1 25,20
1,19 4,63: 1 2,52: 1 26,50
1,20 4,33: 1 2,36: 1 27,70
1,21 4,07: 1 2,22: 1 29,00
1,22 3,84: 1 2,09: 1 30,00
1,23 3,60: 1 1,97: 1 31,41
1,24 3,40: 1 1,86: 1 32,50
1,25 3,22: 1 1,76: 1 33,70
1,26 3,05: 1 1,60: 1 35,00
IV. TH C HÀNH:
1. B o dư ng:
+ Ki m tra: V , n p, ñ u c c và dung d ch a xít.
+ B o dư ng: Làm s ch ñ u cưc, v , n p, thay dung d ch và n p ñi n cho c quy.
2. S a ch a:
+ Tháo và ki m tra c quy: V , n p, chùm c c, ñ u c c và c u n i.
+ S a ch a: V , n p, ñ u c c, c u n i và các chùm c c.
+ L p c quy: Thay dung d ch và n p ñi n cho c quy.
Ph m Xuân Bình - Khoa ĐL-TB- Trư ng CĐN cơ ñi n- luy n kim-TN 9/2010 20
nguon tai.lieu . vn