1. Trang Chủ
  2. Chính trị học
  3. Giáo trình phân tích quan điểm của Adam smith phản ánh yêu cầu phát triển của tư bản với những yếu tố bên trong trong sự chuyển đổi nền kinh tế thị trường p3

Giáo trình phân tích quan điểm của Adam smith phản ánh yêu cầu phát triển của tư bản với những yếu tố bên trong trong sự chuyển đổi nền kinh tế thị trường p3

Chuyển nền kinh tế hoạt động theo cơ chế kế hoạch hoá tập trung hành chính quan liêu bao cấp sang phát triển nền kinh tế nhiều thành phần theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng XHCN là nội dung bản chất và đặc điểm khái quát nhất của nước ta trong giai đoạn hiện nay và cả tương lai. a. Trên thực tế nền KTTT có những đặc trưng cơ bản sau đây: tÕ cña n­íc ta, phï hîp víi c¸c quy luËt kinh tÕ víi xu thÕ cña thêi ®¹i. 2. §Æc tr­ng cña nÒn KTTT ë ViÖt Nam hiÖn nay. ChuyÓn n

Thể loại Tài liệu miễn phí Chính trị học

Số trang 9

Ngày tạo 8/29/2018 9:27:33 PM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước

Tên tệp

Tải Giáo trình phân tích quan điểm của Adam smith phản... (.pdf)

Xem mẫu

  1. tÕ cña n­íc ta, phï hîp víi c¸c quy luËt kinh tÕ víi xu thÕ cña thêi ®¹i. 2. §Æc tr­ng cña nÒn KTTT ë ViÖt Nam hiÖn nay. ChuyÓn nÒn kinh tÕ ho¹t ®éng theo c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung hµnh chÝnh quan liªu bao cÊp sang ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng XHCN lµ néi dung b¶n chÊt vµ ®Æc ®iÓm kh¸i qu¸t nhÊt cña n­íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay vµ c¶ t­¬ng lai. a. Trªn thùc tÕ nÒn KTTT cã nh÷ng ®Æc tr­ng c¬ b¶n sau ®©y: Thø nhÊt trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng th× c¬ chª ph¸t huy vai trß tù ®iÒu tiÕt cña thÞ tr­êng. KTTT t¹o cho c¸c chñ thÓ kinh tÕ cã tÝnh tù chñ rÊt cao cã nghÜa lµ c¸c chñ thÓ tù quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt, tù chi phÝ vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt vµ kinh doanh cña m×nh. C¸c chñ thÓ tù do liªn kÕt liªn doanh hîp t¸c s¶n xuÊt. V× lîi Ých cña chÝnh c¸c chñ thÓ nªn c¸c chñ thÓ t×m mäi c¸ch ®Ó thu lîi nhuËn. V× vËy mµ c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ ®a d¹ng phong phó chÊt l­îng cao vµ gi¸ thµnh rÎ. Cã thÓ nãi c¬ chÕ thÞ tr­êng ®· ph¸t huy 19
  2. tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o cña c¸c chñ thÓ, n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña nhµ s¶n xuÊt víi doanh nghiÖp. §Æc tr­ng næi bËt thø hai chÝnh lµ sù phong phó cña s¶n phÈm hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng. Mäi ng­êi ®­îc tù do mua b¸n trao ®æi, ­u thÕ cña KTTT ph¶n ¸nh tr×nh ®é cao cña n¨ng suÊt lao ®éng vµ sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña thÞ tr­êng. Hµng ho¸ ®­îc c¶i tiÕn mÉu m· chÊt l­îng liªn tôc lµ do c¸c nhµ s¶n xuÊt ®Çu t­ KHKT & CN vµ do tr×nh ®é tay nghÒ cao cña lùc l­îng lao ®éng. Ba lµ: ph¸t huy tÝnh n¨ng ®éng cña c¬ chÕ thÞ tr­êng, viÖc tù do ho¸ th­¬ng m¹i, tù do ho¸ gi¸ c¶ ®­îc h×nh thµnh vµ ngµy cµng ®­îc ®æi míi. Gi¸ c¶ ®­îc h×nh thµnh ngay trªn thÞ tr­êng, nã chÞu sù t¸c ®éng cña c¹nh tranh. Bèn lµ: C¹nh tranh lµ mét tÊt yÕu cña KTTT. C¸c chñ thÓ doanh nghiÖp muèn thu nhiÒu lîi nhuËn th× ph¶i ®ua nhau c¶i tiÕn kü thuËt ¸p dông KHKTCN míi vµo s¶n xuÊt ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng gi¶m hao phÝ lao ®éng tíi møc tèi thiÓu nhê ®ã mµ nÒn kinh tÕ cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn nhanh chãng. 20
  3. N¨m lµ: KTTT lµ hÖ thèng kinh tÕ më cöa giao l­u trao ®æi víi thÞ tr­êng n­íc ngoµi nh­ng ®­îc ®Æt d­íi sù kiÓm so¸t cña nhµ n­íc. b. Thùc tr¹ng nÒn KTTT n­íc ta hiÖn nay. - Tõ nh÷ng n¨m ®æi míi trë l¹i ®©y nÒn KTTT n­íc ta ®ang tõng b­íc chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt vÜ m« cña Nhµ n­íc. C¬ chÕ nµy thùc sù ®· ph¸t huy ®­îc vai trß tù ®iÒu tiÕt cña thÞ tr­êng b­íc ®Çu h×nh thµnh thÞ tr­êng c¹nh tranh lµm cho hµng ho¸ ®­îc l­u th«ng, gi¸ c¶ æn ®Þnh nÒn kinh tÕ tho¸t khái t×nh tr¹ng khñng thiÕu. - NÒn kinh tÕ mét thµnh phÇn kinh tÕ tr­íc kia ®ang chuyÓn sang nÒn kinh tÕ 5 thµnh phÇn víi c¸c h×nh thøc së h÷u kh¸c nhau nh­ng sù ho¹t ®éng nµy ch­a ®ång ®Òu vµ ch­a cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn. - C¬ chÕ tµi chÝnh, tiÒn tÖ, tÝn dông, gi¸ c¶, tû gi¸ tõng b­íc ®­îc h×nh thµnh vµ ®æi míi - Tuy nhiªn c¬ chÕ thÞ tr­êng ë ViÖt NamhiÖn nay cßn thiÕu ®ång bé mang tÝnh tù ph¸t. 21
  4. NÒn kinh tÕ chñ yÕu lµ s¶n xuÊt nhá, sù qu¶n lý tá ra yÕu kÐm vµ kh«ng cã hiÖu qu¶. T×nh tr¹ng quan liªu thiÕu hiÓu biÕt thËm chÝ tr× trÖ b¶o thñ cöa quyÒn vÉn tån t¹i tr­íc sù ®æi míi nÒn kinh tÕ. Sù h×nh thµnh vµ vËn ®éng cña KTTT mang nh÷ng yÕu tè tù ph¸t, c¬ chÕ vËn hµnh th« s¬ t¹o ®iÒu kiÖn cho kiÓu lµm ¨n bÊt chÝnh, tÖ tham nhòng vµ c¸c mÆt tiªu cùc cña thÞ tr­êng cã c¬ héi ph¸t sinh vµ ph¸t triÓn. MÆc dï nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng n­íc ta cßn rÊt nhiÒu thiÕu sãt vµ yÕu kÐm nhÊt lµ trong ®iÒu hµnh vÜ m« "N¹n tham nhòng phæ biÕn trong bé m¸y qu¶n lý nhµ n­íc c¸c cÊp nh­ng nh×n chung tÝnh æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ lµ nh©n tè ®¶m b¶o cho nh÷ng thµnh c«ng kÕ tiÕp. Tuy vËy §¶ng vµ Nhµ n­íc ta cÇn ph¶i n©ng cao vai trß cña m×nh h¬n n÷a trong nÒn KTTT cÇn ph¶i chuyÓn tõ t¸c phong chØ huy mÖnh lÖnh sang t¸c phong hç trî t¹o m«i tr­êng vµ ®iÒu kiÖn cho thÞ tr­êng ph¸t triÓn, xö lý hµi hoµ gi÷a t¨ng tr­ëng kinh tÕ víi c©n b»ng æn ®Þnh, gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ víi viÖc thÓ hiÖn c¸c chÝnh s¸ch x· héi. c. §Ó cho nÒn KTTT n­íc ta ho¹t ®éng mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vµ hoµn chØnh th× cÇn ph¶i h­íng nÒn KTTT tíi nh÷ng ®iÓm sau: 22
  5. - NÒn kinh tÕ n­íc ta lµ nÒn kinh tÕ hçn hîp nhiÒu thµnh phÇn nh­ng nÒn kinh tÕ Nhµ n­íc ph¶i ®ãng vai trß chñ ®¹o. Sù qu¶n lý ®iÒu tiÕt ®Þnh h­íng ph¸t triÓn nÒn KTTT cña Nhµ n­íc lµ th«ng qua c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« vµ vai trß chñ ®¹o cña khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc. Kinh tÕ Nhµ n­íc ph¶i n¾m vÞ trÝ quan träng trong mét sè lÜnh vùc then chèt cã nghÜa lµ "m¹ch m¸u" cña nÒn kinh tÕ chi phèi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. Nh­ng cïng víi viÖc nhÊn m¹nh vai trß chñ ®¹o cña KTNN th× cÇn coi träng khu vùc kinh tÕ t­ nh©n vµ kinh tÕ hçn hîp ®Æt chóng trong mèi quan hÖ h÷u c¬ g¾n bã thèng nhÊt kh«ng t¸ch rêi biÖt lËp. - Nhµ n­íc ph¶i khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ph¸t triÓn ®ã lµ khu vùc t­ nh©n nh»m thu hót ®Çu t­ vèn tõ khu vùc nµy. Kinh nghiÖm cña NhËt B¶n, c¸c con rång Ch©u ¸ vµ c¸c n­íc trong nhãm nghiªn cøu cho thÊy sù thµnh c«ng cña hä lµ nhê c«ng lao to lín cña khu vùc t­ nh©n. - Nhµ n­íc dùa trªn c¬ së æn ®Þnh chÝnh trÞ lÊy chÝnh trÞ lµm tiÒn ®Ò vµ ®iÒu kiÖn c¶i c¸ch kinh tÕ ®æi míi qu¶n lý cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña KTTT ®­a c¶i c¸ch tiÕn lªn nh÷ng b­íc ph¸t triÓn míi. - Nhµ n­íc më réng tù do bu«n b¸n víi n­íc ngoµi. Më cöa héi nhËp nÒn kinh tÕ trong n­íc víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi 23
  6. trªn c¬ së gi÷ v÷ng ®éc lËp tù chñ toµn vÑn l·nh thæ. Sù më cöa héi nhËp thÓ hiÖn víi tù do ho¸ th­¬ng m¹i, ®Çu t­ vµ chuyÓn giao khoa häc c«ng nghÖ trªn c¬ së ph¸t huy lîi thÕ vµ kh«ng ngõng n©ng cao søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ. Xu h­íng quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ víi khu vùc ho¸ vµ toµn cÇu ho¸ ngµy cµng ph¸t triÓn vµ trë thµnh xu thÕ tÊt yÕu cña thêi ®¹i cña cuéc c¸ch m¹ng KHCN hiÖn nay. §Ó tr¸nh nguy c¬ tôt hËu vµ nh÷ng thµnh tùu KHCN míi nhÊt th× kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c ngoµi viÖc më cöa, më réng quan hÖ bu«n b¸n n­íc ngoµi. - Nhµ n­íc thÓ hiÖn c«ng b»ng x· héi trong quan hÖ gi÷a lao ®éng vµ s¶n xuÊt, trong viÖc ph©n phèi thu nhËp thÓ hiÖn thèng nhÊt gi÷a t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ c«ng b»ng x· héi. 3. Vai trß cña kinh tÕ Nhµ n­íc trong viÖc qu¶n lý vÜ m«. Trong quan hÖ ph¸t triÓn cña lÞch sö nh©n lo¹i ®· tån t¹i nhiÒu lo¹i h×nh kinh tÕ kh¸c nhau. Nh­ng ngµy nay trªn thùc tÕ hÇu hÕt c¸c n­íc ®Òu tån t¹i nÒn KTTT cã sù qu¶nlý cña Nhµ n­íc. Tuú theo m« h×nh tæ chøc cô thÓ ë mçi n­íc mµ ph¹m vi vµ møc ®é can thiÖp cña Nhµ n­íc. Tuú theo m« h×nh tæ chøc cô thÓ ë mçi n­íc mµ ph¹m vi vµ møc ®é can thiÖp cña Nhµ n­íc vµo nÒn kinh tÕ lµ kh¸c nhau. 24
  7. Mäi nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i kÓ c¶ kinh tÕ TBCN vµ XHCN ®Òu ®øng tr­íc mét vÊn ®Ò nan gi¶i cña kinh tÕ vÜ m« ®ã lµ kh«ng cã mét n­íc nµo trong thêi gian dµi l¹i duy tr× ®­îc tû lÖ l¹m ph¸t thÊp mµ ng­êi lao ®éng cã ®Çy ®ñ viÖc lµm trong ®iÒu kiÖn tù do c¹nh tranh vÊn ®Ò l¹m ph¸t vµ thÊt nghiÖp lµ khuyÕt tËt cña c¬ chÕ thÞ tr­êng do vËy cÇn ph¶i cã sù can thiÖp cña Nhµ n­íc vµo nÒn kinh tÕ ®Ó k×m chÕ l¹m ph¸t vµ thÊt nghiÖp ë tû lÖ thÝch hîp t¹o m«i tr­êng æn ®Þnh cho viÖc t¨ng tr­ëng kinh tÕ mét c¸ch bÒn v÷ng. §èi víi n­íc ta khi chuyÓn nÒn kinh tÕ sang nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng lµ hoµn toµn cÇn thiÕt ®Ó khai th¸c vµ ph¸t huy tiÒm n¨ng s¶n xuÊt trong x· héi - song thùc tiÔn cho thÊy, cïng víi viÖc kÝch thÝch s¶n xuÊt ph¸t triÓn nÒn KTTT cßn rÊt nhiÒu khuyÕt tËt, nã lµ m«i tr­êng thuËn lîi cho viÖc n¶y sinh vµ ph¸t triÓn cña nhiÒu tÖ n¹n x· héi. Nh»m ph¸t huy mÆt tÝch cùc vµ h¹n chÕ nh÷ng mÆt tiªu cùc cña KTTT gi÷ cho c«ng cuéc ®æi míi ®i ®óng h­íng, Nhµ n­íc cÇn thùc hiÖn ®Çy ®ñ vai trß cña m×nh trong qu¶n lý kinh tÕ. Sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc nh»m h­íng sù ph¸t triÓn kinh tÕ theo nh÷ng môc tiªu ph­¬ng h­íng nhÊt ®Þnh h¹n chÕ mÆt tiªu cùc vµ ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ. 25
  8. Sù can thiÖp cña Nhµ n­íc vµo nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng th«ng qua viÖc x©y dùng c¸c h×nh thøc së h÷u Nhµ n­íc c¸c ch­¬ng tr×nh khuyÕn khÝch ®Çu t­ vµ tiªu dïng cïng víi viÖc sö dông c¸c c«ng cô kinh tÕ nh­ tµi chÝnh tÝn dông tiÒn tÖ... ®Ó ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ. Sù phèi hîp gi÷a ChÝnh phñ vµ thÞ tr­êng trong mét nÒn kinh tÕ hçn hîp nh»m b¶o ®¶m sù ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ víi møc t¨ng tr­ëng kinh tÕ nhanh. MÆt kh¸c nÕu ®Ó nÒn KTTT tù do ho¹t ®éng kh«ng cã sù kiÓm so¸t cña nhµ n­íc th× sÏ dÉn ®Õn rÊt nhiÒu hËu qu¶. Nguy c¬ khñng ho¶ng kinh tÕ lµ kh«n l­êng. ThÞ tr­êng tù do ho¹t ®éng, gi¸ c¶ theo thÞ tr­êng leo thang, s¶n xuÊt trµn lan g©y nªn mét sù l·ng phÝ rÊt lín c¸c nhµ s¶n xuÊt ch¹y theo nh÷ng ngµnh mang l¹i lîi nhuËn cao nh­ ma tuý, bu«n lËu lµm hµng gi¶, kinh doanh v¨n ho¸ ®åi trôy. §ã lµ ch­a kÓ tíi t×nh tr¹ng l¹m ph¸t vµ thÊt nghiÖp còng tõ ®ã mµ gia t¨ng kh«ng c¸ch g× kiÒm chÕ ®­îc. ThÞ tr­êng tù do ho¹t ®éng chÝnh lµ quan ®iÓm kinh tÕ cña tr­êng ph¸i cæ ®iÓn nh­ng quan ®iÓm nµy lµ hoµn toµn sai lÇm vµ ®· g©y ra nh÷ng biÕn ®éng lín tiªu cùc tíi nÒn kinh tÕ c¸c n­íc trong thêi kú ®ã. Thùc tÕ trong nh÷ng thËp kû gÇn ®©y cho thÊy nÒn KTTT lu«n lu«n tr¶i qua c¸c giai ®o¹n phån vinh vµ ®×nh trÖ. GÇn ®©y nhÊt kinh tÕ Th¸i Lan ®· bÞ khñng ho¶ng nÆng. Cuéc khñng ho¶ng nµy ®· l©y sang c¸c n­íc 26
  9. In®«nªsia, Hµn Quèc... vµ ®· kÐo nÒn kinh tÕ n­íc nµy chËm xuèng 30 n¨m. T¸c h¹i cña khñng ho¶ng kinh tÕ lµ rÊt lín, nã cuèn tr«i tÊt c¶ thµnh tùu kinh tÕ trong 30 n¨m cña In®«nªsia lµm cho s¶n xuÊt bÞ ®×nh trÖ, thÊt nghiÖp t¨ng cao, ®ång tiÒn trong n­íc bÞ mÊt gi¸ nghiªm träng. §ã lµ ch­a kÓ ®Õn t×nh h×nh thÕ giíi vµo nh÷ng n¨m 20, 30 cña thÕ kû nµy. N­íc Anh tõ n¨m 1921 ®· l©m vµo cuéc khñng ho¶ng s©u s¾c kÐo dµi tíi 20 n¨m. Cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ nµy sau ®ã lan sang tÊt c¶ c¸c n­íc TBCN kh¸c. ThÊt nghiÖp t¨ng nhanh ë møc cao, suy tho¸i kÐo dµi vµ kh«ng cã dÊu hiÖu g× chøng tá sÏ chÊm døt. §øng tr­íc vÊn ®Ò khã kh¨n ®ã c¸c nhµ kinh tÕ ®Òu kh¼ng ®Þnh r»ng muèn kh¾c phôc c¸c hiÖn t­îng trªn th× Nhµ n­íc cÇn ph¶i can thiÖp s©u h¬n vµo nÒn kinh tÕ. ThiÕu vai trß kinh tÕ cña Nhµ n­íc, nÒn kinh tÕ kh«ng tµi nµo ph¸t triÓn ®­îc. Sù can thiÖp cña Nhµ n­íc vµo nÒn kinh tÕ ®em l¹i hiÖu qu¶ rÊt lín: Nhµ n­íc ®iÒu chØnh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ph©n phèi l¹i trao ®æi vµ tiªu dïng, h×nh thµnh c¸c thÞ tr­êng nhá, ®iÒu tiÕt qu¸ tr×nh kinh doanh thu hót vèn ®Çu t­. §ång thêi Nhµ n­íc kÞp thêi ®¶m b¶o tÝnh æn ®Þnh ph¸t huy mäi nguån lùc thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. 27
nguon tai.lieu . vn
Chính trị học Báo chí - Truyền thông Xã hội học Giáo dục học Tâm lý học Lịch sử - Văn hoá Triết học Ngôn ngữ học Thư viện thông tin Văn học nước ngoài Ngư nghiệp Hành chính - Pháp luật Địa lý - Địa danh Văn học Việt nam Lịch sử Đảng CNXH - KH Tư Tưởng HCM Ngụ ngôn - Cổ tích Ca dao - Tục ngữ Hoá học Sinh học Y khoa - Dược Kinh tế học