Xem mẫu
- 81
PGS. TS. PHAN VAÊN
THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNG
Nhieäm vuï cuûa thö vieän tröôøng ñaïi hoïc vaø cao ñaúng laø gaây cho
sinh vieân höùng thuù ñoái vôùi saùch baùo nghieân cöùu khoa hoïc,
nhaèm môû roäng taàm hieåu bieát khoa hoïc, vaø nhöõng kieán thöùc
chuyeân moân, trau doài thoùi quen ñoäc laäp nghieân cöùu. Ñeå ñaït
ñöôïc muïc ñích ñoù, thö vieän caàn toå chöùc caùc nhoùm ñieåm saùch
trong sinh vieân, boài döôõng cho sinh vieân kieán thöùc veà thö vieän
- thö muïc - thoâng tin.
Thö vieän caùc tröôøng ñaïi hoïc sö phaïm vaø cao ñaúng sö
phaïm laø loaïi hình thö vieän khoa hoïc naèm trong loaïi hình thö
vieän caùc tröôøng ñaïi hoïc noùi chung. Coù nhieäm vuï vaø chöùc naêng
taøng tröõ saùch baùo, luaân chuyeån saùch baùo ñeán tay thaày giaùo vaø
hoïc sinh, laø trung taâm thoâng tin-thö vieän-thö muïc, trung taâm
nghieân cöùu khoa hoïc treân lónh vöïc thö vieän, thö muïc thoâng tin
caùc tröôøng ñaïi hoïc vaø cao ñaúng. Phuïc vuï caùc coâng trình
nghieân cöùu khoa hoïc caáp Nhaø nöôùc, caáp boä, caáp tröôøng, phuïc
vuï naâng cao chaát löôïng giaûng daïy saûn xuaát cuûa caùc toå boä
moân, caùc phoøng thí nghieäm.
Heä thoáng thö vieän chuyeân ngaønh giaùo duïc phoå thoâng, thöïc
chaát laø thö vieän tröôøng hoïc, laø trung taâm vaên hoaù, thoâng tin tö
lieäu cuûa nhaø tröôøng, noù tröïc tieáp goùp phaàn thöïc hieän chöông
trình ñaøo taïo cuûa nhaø tröôøng, neáu khoâng coù thö vieän thì khoâng
theå giaûng daïy, hoïc taäp toát ñöôïc. Thö vieän tröôøng hoïc laø cô sôû
vaät chaát quan troïng cuûa nhaø tröôøng phoå thoâng. Soá löôïng thö
vieän tröôøng hoïc phoå thoâng raát lôùn: 13.000 thö vieän phoå thoâng
caùc caáp, phuïc vuï cho 11,5 trieäu hoïc sinh; 200 thö vieän tröôøng
boå tuùc vaên hoaù taäp trung (Khoâng keå taïi chöùc) phuïc vuï 6,7 vaïn
hoïc sinh, 160 thö vieän tröôøng sö phaïm vaø boài döôõng caùc caáp,
phuïc vuï cho 26 vaïn hoïc sinh. Ngoaøi ra thö vieän coøn phuïc vuï
cho 40 vaïn giaùo vieân, caùn boä giaûng daïy, caùn boä quaûn lí, chæ
ñaïo giaùo duïc phoå thoâng.
Ñaëc ñieåm kho saùch cuûa thö vieän tröôøng phoå thoâng bao
goàm: Saùch giaùo khoa, giaùo trình cho hoïc sinh, saùch höôùng
daãn, boài döôõng nghieäp vuï cho giaùo vieân, saùch tham khaûo ñoïc
theâm vaø caùc tö lieäu phuïc vuï giaûng daïy vaø hoïc taäp, phuø hôïp
vôùi muïc tieâu ñaøo taïo cuûa caùc loaïi tröôøng.
- 82
NHAÄP MOÂN KHOA HOÏC THÖ VIEÄN VAØ THOÂNG TIN
Tính chaát hoaït ñoäng cuûa thö vieän tröôøng hoïc laø phuïc vuï
theo chöông trình naêm hoïc, theo moân hoïc vaø theo hoïc kì...
Xuaát phaùt töø ñoái töôïng phuïc vuï, ñaëc ñieåm kho saùch, tính
chaát hoaït ñoäng cuûa thö vieän, chuùng ta coù theå chia heä thoáng
thö vieän tröôøng hoïc phoå thoâng laøm 3 maïng löôùi khaùc nhau:
1/ Maïng löôùi thö vieän trung taâm cuûa caùc caáp quaûn lí
giaùo duïc phoå thoâng töø Boä, tænh, thaønh phoá, huyeän...
2/ Maïng löôùi thö vieän caùc tröôøng sö phaïm vaø boài döôõng
chuyeân ngaønh giaùo duïc phoå thoâng nhö thö vieän trung hoïc
sö phaïm (10+3,10+2,12+2), thö vieän sö phaïm maãu giaùo,
tröôøng boài döôõng, tröôøng caùn boä quaûn lí.
3/ Maïng löôùi thö vieän tröôøng phoå thoâng goàm coù: thö
vieän tröôøng phoå thoâng cô sôû (caáp1,2), thö vieän tröôøng phoå
thoâng trung hoïc(caáp3).
Heä thoáng thö vieän chuyeân ngaønh giaùo duïc phoå thoâng goàm
coù 3 maïng löôùi theo moâ hình cuûa khoa hoïc sö phaïm, nhöng
thöïc chaát noù vaãn naèm trong hai loaïi hình: thö vieän khoa hoïc
vaø thö vieän phoå thoâng.
II.1.4.3 Caùc loaïi hình thö vieän trong töông lai
Trong thôøi ñaïi ngaøy nay coâng ngheä thoâng tin ñaõ trôû thaønh
vuõ khí lôïi haïi, thöù vuõ khí voâ hình “löôõi kieám thaàn” cuûa söï
phaùt trieån nhanh kinh teá xaõ hoäi. Vì taøi nguyeân thoâng tin ñaõ trôû
thaønh söùc maïnh vaät chaát cuûa moãi quoác gia. Thoâng tin laø trí
tueä, laø kinh teá, laø chính trò, laø söùc maïnh. Thoáng trò taøi nguyeân
thoâng tin laø thoáng trò kinh teá. Coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù
laø” quaù trình chuyeån ñoåi caên baûn toaøn dieän caùc hoaït ñoäng saûn
xuaát kinh doanh, dòch vuï, quaûn lí kinh teá, quaûn lí xaõ hoäi, töø söû
duïng lao ñoäng thuû coâng laø chính, sang söû duïng moät caùch phoå
bieán söùc lao ñoäng cuøng vôùi coâng ngheä, phöông tieän vaø
phöông phaùp tieân tieán, hieän ñaïi, döïa treân söï phaùt trieån coâng
nghieäp vaø tieán boä khoa hoïc, coâng ngheä taïo ra naêng suaát lao
ñoäng xaõ hoäi cao”.
Vì vaäy coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc thì
phaûi “tin hoïc hoaù quoác gia” vaø hieän ñaïi hoaù coâng nghieäp
- 83
PGS. TS. PHAN VAÊN
THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNG
coâng ngheä thoâng tin laø voâ cuøng caáp thieát vaø laø chieán löôïc
haøng ñaàu.
Taùc ñoäng cuûa vieäc aùp duïng coâng ngheä thoâng tin môùi ñeán
thö vieän töông lai phuï thuoäc vaøo hai yeáu toá: Coâng ngheä tin
hoïc vaø phaïm vi öùng duïng noù.
Treân cô sôû hai yeáu toá naøy seõ xuaát hieän 4 loaïi hình thö
vieän: thö vieän ñieän töû, thö vieän ña phöông tieän, thö vieän soá vaø
thö vieän aûo.
Nhö theá naøo laø thö vieän ñieän töû?. Chuùng ta coù theå khaùi
nieäm thuaät ngöõ thö vieän ñieän töû ñeå chæ caùc heä thoáng thö vieän
maø caùc quaù trình hoaït ñoäng, caùc chöùc naêng cô baûn cuûa thö
vieän coù baûn chaát ñieän töû: söû duïng maùy tính vaø caùc phöông
tieän töï ñoäng hoaù hoã trôï khaùc nhö baûng tra tröïc tieáp, tìm vaên
baûn ñaày ñuû, löu caùc bieåu ghi töï ñoäng hoaù, ra quyeát ñònh baèng
maùy tính... Ñaëc ñieåm cuûa thö vieän ñieän töû laø söû duïng phoå bieán
caùc phöông tieän ñieän töû trong vieäc nhaäp tin, löu tröõ, baûo quaûn,
tìm tin vaø cung caáp thoâng tin.
Hieän nay nhieàu
thö vieän cuûa caùc
nöôùc phaùt trieån ñang
baét ñaàu aùp duïng
coâng ngheä thoâng tin
xaây döïng thö vieän
ñieän töû. Trong khu
vöïc ñieån hình laø thö
vieän Tampines ôû
Singapor - ñaây laø thö
vieän aùp duïng coâng
ngheä tin hoïc cao. Thö vieän naøy cung caáp caùc phöông tieän cho
pheùp xem voâ tuyeán veä tinh, truyeàn hình caùp, tieáp caän ñeán caùc
CSDL quoác teá vaø dòch vuï thö vieän taïi nhaø, caùc traïm töông taùc
CD-I (Compac Disk - Interactive), caùc traïm ñeå xem phim,
muïc luïc tieáp caän coâng coäng tröïc tuyeán (Online Public access
catalogue) vaø heä thoáng cho möôïn töï ñoäng. ÔÛ nöôùc ta, coù theå
xaây döïng thö vieän ñieän töû trong töông lai gaàn hay xa hoaøn
- 84
NHAÄP MOÂN KHOA HOÏC THÖ VIEÄN VAØ THOÂNG TIN
toaøn phuï thuoäc chieán löôïc phaùt trieån coâng nghieäp coâng ngheä
thoâng tin (tin hoïc hoaù quoác gia). Chuùng ta cuõng phaûi khaúng
ñònh raèng, trong thö vieän ñieän töû, saùch truyeàn thoáng seõ tieáp
tuïc toàn taïi cuøng vôùi caùc aán phaåm ñieän töû. Vì thö vieän ñieän töû
vaãn caàn söï giuùp ñôõ cuûa caùn boä thö vieän (yeáu toá con ngöôøi) söû
duïng moät phaàn meàm töông taùc coù khaû naêng moâ phoûng, kó
naêng cuûa con ngöôøi trong caùc lónh vöïc cuï theå.
Thö vieän ña phöông tieän.
Thö vieän ña phöông tieän laø thö vieän söû duïng nhieàu coâng
cuï, phöông tieän löu tröõ thoâng tin vaø tri thöùc khaùc nhau: Giaáy,
vi phim, ñóa CD-ROM... Veà cô baûn thö vieän ña phöông tieän
gioáng nhö thö vieän truyeàn thoáng, seõ chöùa saùch cuøng vôùi thoâng
tin ñöôïc löu tröõ treân Video, baêng video, ñóa compac, viphim,
ñóa video, phaàn meàm maùy tính... Quaù trình toå chöùc vaø quaûn lí
thö vieän ña phöông tieän cuõng seõ gioáng nhö thö vieän truyeàn
thoáng: Chuû yeáu laø thuû coâng, vieäc tìm tin cuõng thuû coâng: söû
duïng caùc baûng tra baèng phieáu, vi phim, vi phieáu... trong thö
vieän ña phöông tieän söû duïng maùy tính song chuùng khoâng theå
töï ñoäng hoaù hoaøn toaøn coâng taùc thö vieän. Do ñoù, taát caû caùc boä
phaän trong thö vieän ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc duy trì
caùc dòch vuï thö vieän.
Thö vieän soá65.
Thö vieän soá khaùc vôùi hai daïng thö vieän keå treân, trong thö
vieän soá thoâng tin chæ ôû daïng ñieän töû soá duø chuùng ñöôïc löu giöõ
treân caùc phöông tieän khaùc nhau: Boä nhôù ñieän töû, ñóa quang,
ñóa töø... Nhö vaäy ôû thö vieän soá khoâng coù baát kì moät cuoán saùch
truyeàn thoáng naøo. Ñeå tieáp caän thoâng tin soá, caàn coù caùc traïm
maùy ñoïc ña phöông tieän (special purpose multimedia
reader). Caùc thö vieän nhö vaäy coù theå ñaët ôû moät phoøng ñoïc
coâng coäng hay moät phoøng duøng cho caù nhaân hoïc taäp hoaëc
nghieân cöùu. Thoâng tin ñöôïc tieáp caän töø xa qua modem hoaëc
nhôø caùc maïng löôùi truyeàn thoâng töï ñoäng. Ñieåm maïnh nhaát
65 Philip Barker.- The Electronic Library, Vol.12, No4, 1994
- 85
PGS. TS. PHAN VAÊN
THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNG
cuûa thö vieän soá laø coù theå tieáp caän thoâng tin deã daøng vaø nhanh
choùng vôùi giaù reû. Trong khi moät thö vieän tröôøng hoïc truyeàn
thoáng chæ coù 1-2 baûn sao cuûa moät cuoán saùch, thö vieän soá coù
khaû naêng cung caáp moät soá löôïng khoâng haïn cheá caùc baûn sao
vôùi moät nuùt baám. Taát nhieân thö vieän soá cho pheùp tieáp caän ñeán
caùc thoâng tin chæ ñoïc vaø thoâng tin “nhanh nhaát” nghóa laø
ngöôøi duøng tin coù theå xem hoaëc söûa ñoåi thoâng tin ñöôïc löu giöõ
vaø ñöôïc cung caáp trong phaïm vi hoï coù quyeàn söû duïng. Thö
vieän soá seõ tieáp tuïc phuïc vuï ngöôøi duøng tin nhôø caùn boä thö
vieän. Hôn nöõa do nhieàu ngöôøi duøng tin seõ tieáp caän töø xa neân
phaûi coù caùc cô cheá löïa choïn ñeå tieáp caän ñeán caùc dòch vuï. Ñieàu
naøy coù theå giaûi quyeát nhôø caùc phöông tieän thö ñieän töû (E-
mail) seõ giuùp vieäc lieân laïc giöõa baïn ñoïc vôùi caùn boä thö vieän.
Caùn boä thö vieän deã daøng söû duïng thö ñieän töû ñeå chuyeån caùc
thoâng baùo, caùc baûn tin ñieän töû tôùi baïn ñoïc cuûa mình.
Thö vieän aûo66.
Heä thoáng thö vieän aûo döïa treân coâng ngheä hieän thöïc aûo,
maø daïng ñôn giaûn nhaát cuûa noù laø gaëp maët töø xa. Coâng ngheä
hieän thöïc aûo ñaõ ñöôïc aùp duïng coù keát quaû ñeå xaây döïng caùc
caûnh quan, thaønh phoá, caùc phoøng hoïc, phoøng thí nghieäm,
phoøng hoaø nhaïc aûo. Hieän nay coâng ngheä naøy ñang ñöôïc aùp
duïng xaây döïng thö vieän aûo. Moät soá thö vieän aûo ñaõ ñöôïc söû
duïng döôùi hình thöùc caùc saûn phaåm CD-ROM bao goùi, haàu heát
caùc heä thoáng tieân tieán nhaát chæ toàn taïi trong nhöõng heä thoáng
maùy tính tinh vi coù caùc thieát bò truyeàn thoâng hieän ñaïi hoã trôï.
Ñeå tieáp caän ñeán caùc thö vieän aûo, caàn coù caùc giao dieän hai
chieàu döïa vaøo caùc traïm maùy tính truyeàn thoáng, hoaëc caùc giao
dieän ba chieàu coù caùc maøng hình chöõ to vaø caùc thieát bò ngoaïi vi
trôï giuùp. ÔÛ caùc thö vieän aûo, baïn ñoïc coù theå möôïn saùch töø xa,
khoâng ñeán thö vieän baèng caùch duøng caùc baûng tra hoaëc muïc
luïc ñeå choïn saùch vaø ñoïc (taát nhieân saùch chæ coù trong maùy tính
vaø trong boä nhôù cuûa maùy ñoïc).
Noùi toùm laïi, thö vieän laø nguoàn löïc thoâng tin quan troïng,
ñaõ taøng tröõ tri thöùc cuûa nhaân loaïi töø coå ñaïi cho ñeán hieän ñaïi,
66 Philip Barker.- The Electronic Library, Vol.12, No4, 1994
- 86
NHAÄP MOÂN KHOA HOÏC THÖ VIEÄN VAØ THOÂNG TIN
treân caùc vaät mang tin khaùc nhau, ñaõ goùp phaàn tích cöïc, coù
hieäu quaû trong vieäc phaùt trieån khoa hoïc vaø coâng ngheä, phaùt
trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa moãi quoác gia. Thö vieän seõ tieáp tuïc
ñoùng vai troø xaõ hoäi, kinh teá, vaên hoaù, khoa hoïc, kó thuaät vaø sö
phaïm cöïc kì to lôùn trong hieän taïi vaø töông lai.Trong thôøi ñaïi
coâng ngheä thoâng tin phaùt trieån, thö vieän cuõng ñöôïc thay ñoåi
veà quan nieäm löu giöõ vaø cung caáp thoâng tin môùi. Taát nhieân
trong töông lai caùc heä thoáng thö vieän truyeàn thoáng vaø heä
thoáng thö vieän ñieän töû, thö vieän aûo... vôùi tính linh hoaït cuûa
coâng ngheä cho pheùp hai hình thöùc thö vieän treân song song toàn
taïi, moät soá ngöôøi vaãn tieáp tuïc söû duïng caùc thö vieän truyeàn
thoáng, trong khi moät soá khaùc coù theå duøng thö vieän ñieän töû, thö
vieän aûo..., nhö vaäy, thö vieän thoaû maõn ñöôïc moïi yeâu caàu
duøng tin cuûa taát caû caùc taàng lôùp nhaân daân trong xaõ hoäi, töø
nhöõng ngöôøi coù trình ñoä hoïc vaán thaáp cho ñeán nhöõng ngöôøi
coù trình ñoä hoïc vaán cao, ñaùp öùng yeâu caàu ngheà nghieäp cuûa taát
caû baïn ñoïc khaùc nhau.
II.1.5 Phuïc vuï baïn ñoïc
Coâng taùc baïn ñoïc hoaëc toå chöùc phuïc vuï saùch baùo cho baïn
ñoïc vaø nhaân daân lao ñoäng - ñaây laø hoaït ñoäng cuûa thö vieän
thuùc ñaåy phaùt trieån vaø thoaû maõn nhu caàu, höùng thuù ñoïc saùch
cuûa baïn ñoïc. Coâng taùc baïn ñoïc bao goàm vieäc tuyeân truyeàn,
höôùng daãn, laõnh ñaïo ñoïc saùch, toå chöùc nhöõng hình thöùc phuïc
vuï ñoäc giaû trong vaø ngoaøi thö vieän.
II.1.5.1 Phuïc vuï ñoäc giaû trong thö vieän
Nhöõng hình thöùc phuïc vuï baïn ñoïc trong thö vieän laø
phoøng möôïn vaø phoøng ñoïc.
- Toå chöùc coâng taùc baïn ñoïc trong phoøng möôïn. Phoøng
möôïn laø trung taâm hoaït ñoäng cuûa taát caû caùc loaïi hình thö
vieän. Nhieäm vuï cuûa caùn boä thö vieän laø nhaän ñaêng kí baïn ñoïc.
Hoaøn thaønh maãu ñaêng kí baïn ñoïc vaø caáp theû, seõ giuùp cho caùn
boä thö vieän naém vöõng lai lòch, hoaït ñoäng, tuoåi taùc, trình ñoä,
- 87
PGS. TS. PHAN VAÊN
THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNG
ngheà nghieäp, thaønh phaàn daân toäc, nôi laøm vieäc vaø nôi ôû cuûa
baïn ñoïc, ñeå höôùng daãn ñoïc saùch ñuùng ñoái töôïng, ñuùng yeâu
caàu; ñoàng thôøi giôùi thieäu cho baïn ñoïc veà noäi quy söû duïng thö
vieän, kho saùch vaø boä maùy tra cöùu tìm tin cuûa thö vieän ñeå baïn
ñoïc khai taùc söû duïng coù hieäu quaû taøi lieäu,saùch baùo phuïc vuï
cho nghieân cöùu, hoïc taäp vaø hoaït ñoäng coâng taùc...
- Nhieäm vuï cuûa caùn boä phoøng möôïn: a) nhaän ñaêng kí baïn
ñoïc môùi vaøo thö vieän, nhaän saùch baïn ñoïc traû, ghi phieáu cho
ñoäc giaû möôïn saùch; b) maïn ñaøm vôùi ñoäc giaû veà nhöõng cuoán
saùch ñaõ ñoïc vaø giôùi thieäu saùch môùi; c) Cung caáp saùch theo
phieáu yeâu caàu (Coù trong kho saùch hay khoâng).
Phoøng möôïn cuûa thö vieän coù theå phaân chia phuïc vuï baïn
ñoïc theo caùc hình thöùc sau ñaây:
- Phuïc vuï ñoäc giaû theo chöùc naêng
- Phuïc vuï ñoäc giaû theo nhoùm
- Phuïc vuï ñoäc giaû theo töøng ngaønh khoa hoïc.
Coù hai loaïi phoøng möôïn: Phoøng möôïn toång hôïp trong thö
vieän phoå thoâng coâng coäng vaø phoøng möôïn khoa hoïc chuyeân
ngaønh trong caùc vieän nghieân cöùu, caùc tröôøng ñaïi hoïc. Nhöõng
hình thöùc toå chöùc phoøng möôïn trong caùc tröôøng ñaïi hoïc vaø thö
- 88
NHAÄP MOÂN KHOA HOÏC THÖ VIEÄN VAØ THOÂNG TIN
vieän khoa hoïc caàn toå chöùc cho baïn ñoïc möôïn saùch veà nhaø
theo thaønh phaàn baïn ñoïc: Phoøng möôïn cho giaùo sö, phoù giaùo
sö, tieán só, phoù tieán só, giaûng vieân chính, thaïc só, nghieân cöùu
sinh, phoøng möôïn cho caùn boä quaûn lí vaø laõnh ñaïo, cho caùc
phoøng chöùc naêng, phoøng möôïn cho caùn boä nghieân cöùu, caùc
trung taâm, caùc phoøng thí nghieäm... phoøng möôïn phuïc vuï sinh
vieân theo chuyeân ngaønh ñaøo taïo töøng khoa, töøng boä moân,
theo lôùp, theo töøng naêm hoïc: Naêm thöù I,II,III.IV... Trong
phaàn naøy giôùi thieäu caùc loaïi hình phoøng möôïn, chöùng minh
thö vieän ñaõ tìm moïi bieän phaùp phuïc vuï baïn ñoïc hôïp lí vaø coù
hieäu quaû hôn.
- Phoøng ñoïc: Toå chöùc coâng taùc ñoäc giaû trong phoøng ñoïc -
döïa treân nhöõng nguyeân taéc phuïc vuï coù phaân bieät töøng nhoùm
ñoäc giaû khaùc nhau, coâng taùc vôùi töøng ñoäc giaû laø cô sôû coâng
taùc cuûa phoøng ñoïc.
Phuïc vuï ñoäc giaû trong phoøng ñoïc coù ñaëc ñieåm rieâng cuûa
noù. Ñoäc giaû khoâng chæ coù quyeàn söû duïng kho saùch cuûa phoøng
ñoïc maø coøn ñöôïc söû duïng taát caû kho saùch cuûa thö vieän keå caû
nhöõng xuaát baûn phaåm ñaëc bieät quyù hieám khoâng ñöôïc möôïn
veà nhaø. Ngoaøi ra ñoäc giaû ñöôïc söû duïng xuaát baûn phaåm coù
ñònh kì, caùc loaïi saùch daãn, saùch tra cöùu: Baùch khoa toaøn thö,
töø ñieån, nieân giaùm... Phoøng ñoïc aùp duïng kho môû töï choïn, do
ñoù ñoäc giaû phaûi laøm quen vôùi heä thoáng saép xeáp kho saùch.
Ñieàu ñoù coù theå ñaït ñöôïc baèng phöông phaùp xaây döïng sô ñoà
saép xeáp kho, höôùng daãn cho ñoäc giaû söû duïng kho saùch môû töï
choïn taøi lieäu trong kho.
Trong thö vieän caùc tröôøng ñaïi hoïc vaø cao ñaúng, toå chöùc
phoøng ñoïc cho thaày giao vaø hoïc sinh. Phoøng ñoïc khoa hoïc
cho giaùo sö, phoù giaùo sö, tieán só, phoù tieán só... phoøng ñoïc toång
hôïp phuïc vuï cho taát caû caùn boä, coâng nhaân vieân, hoïc sinh
trong toaøn tröôøng, phoøng ñoïc chuyeân ngaønh veà khoa hoïc xaõ
hoäi vaø nhaân vaên, khoa hoïc töï nhieân, khoa hoïc kó thuaät vaø
coâng ngheä, saùng cheá phaùt minh... Ngoaøi ra coøn coù nhöõng
phoøng ñoïc chuyeân moân: Giaùo hoïc phaùp, phöông phaùp giaûng
daïy ñaïi hoïc; phoøng ñoïc taïp chí chuyeân ngaønh vaø lieân ngaønh,
taïp chí toùm taét, phoøng ñoïc microfilm, phoøng ñoïc vi phieáu,
- 89
PGS. TS. PHAN VAÊN
THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNG
phoøng ñoïc aâm nhaïc, phoøng ñoïc tieáng nöôùc ngoaøi, phoøng ñoïc
saùch quyù hieám, phoøng ñoïc baûn thaûo, baûn cheùp tay, phoøng ñoïc
saùch Haùn noâm, phoøng ñoïc phöông phaùp nghieân cöùu thö vieän
hoïc, thoâng tin hoïc vaø thö muïc hoïc...
Thoáng keâ coâng taùc phoøng ñoïc vaø phoøng möôïn chính laø
thoáng keâ hoaït ñoäng cô baûn nhaát cuûa toaøn thö vieän, nhaèm
ñaùnh giaù chaát löôïng, hieäu quaû phuïc vuï cuûa thö vieän noùi
chung vaø coâng taùc ñoäc giaû noùi rieâng veà tình hình luaân
chuyeån saùch, tình hình ñoäc giaû ñeán thö vieän nghieân cöùu (keå
caû soá löôïng laãn chaát löôïng).
Thoáng keâ coâng taùc ôû phoøng möôïn vaø phoøng ñoïc caàn ñaûm
baûo 3 yeâu caàu chính xaùc, kòp thôøi vaø ñaày ñuû.
II.1.5.2 Phuïc vuï ñoäc giaû ngoaøi thö vieän.
Toå chöùc phuïc vuï ñoäc giaû ngoaøi thö vieän laø phuïc vuï
nguyeân taéc phoå caäp tri thöùc, nhaèm naâng cao daân trí. Ñeå thöïc
hieän ñöôïc nguyeân taéc ñoù, nhieäm vuï cuûa thö vieän laø phaûi toå
chöùc luaân chuyeån saùch baùo ñeán taän tay moãi ngöôøi daân baát kì
laøm vieäc vaø soáng ôû ñaâu, töø thaønh thò cho ñeán noâng thoân, töø
ñoàng baèng cho ñeán vuøng saâu, vuøng xa, haûi ñaûo, ôû ñoù khoâng coù
thö vieän coá ñònh. Moät soá ñoäc giaû vì ñieàu kieän lao ñoäng khoâng
theå ñeán thö vieän moät caùch ñeàu ñaën nhö coâng nhaân caùc traïm
khai thaùc cheá bieán goã, caùc taäp theå ñaùnh caù, caùn boä vaän taûi
ñöôøng saét, ñöôøng thuyû, ñöôøng haøng khoâng daân duïng... caàn
ñaûm baûo luaân chuyeån saùch baùo ñeán tay hoï laø nhieäm vuï quan
troïng cuûa thö vieän. Trong nhöõng naêm choáng Myõ cöùu nöôùc thö
vieän Vieät nam ñaõ thöïc hieän “saùch ñi tìm ngöôøi”, “saùch ra traän
ñòa phaùo”, “saùch treân maët bieån”,“saùch treân ñöôøng Tröôøng
Sôn”, “saùch treân caùc choát bieân phoøng”, “saùch ôû thaønh coå
Quaûng Trò”...
Toå chöùc phuïc vuï saùch baùo ñeán moãi ñieåm daân cö, moãi gia
ñình, nôi laøm vieäc vaø saûn xuaát chæ baèng con ñöôøng söû duïng
moät caùch roäng raõi caùc hình thöùc khaùc nhau phuïc vuï ñoäc giaû
ngoaøi thö vieän. Nhöõng hình thöùc naøy ñaõ ñöôïc söû duïng raát sinh
- 90
NHAÄP MOÂN KHOA HOÏC THÖ VIEÄN VAØ THOÂNG TIN
ñoäng trong thöïc teá caùc loaïi hình thö vieän khaùc nhau bao goàm:
Chi nhaùnh thö vieän, thö vieän löu ñoäng, traïm giao saùch, möôïn
saùch giöõa caùc thö vieän, möôïn saùch baèng thö, phoøng möôïn
quoác teá...
II.2 THOÂNG TIN HOÏC
II.2.1 Thoâng tin hoïc laø boä moân khoa hoïc
Thoâng tin hoïc laø boä moân khoa hoïc nghieân cöùu nhöõng quy
luaät cuûa quaù trình thoâng tin trong giao löu xaõ hoäi.
II.2.1.1 Khaùi nieäm thoâng tin.
Thoâng tin laø toaøn boä tri thöùc cuûa nhaân loaïi ñöôïc truyeàn
laïi trong khoâng gian vaø thôøi gian; tri thöùc laø ñoäng löïc phaùt
trieån kinh teá xaõ hoäi trong caùc thôøi ñaïi. Qua thoâng tin con
ngöôøi nhaän thöùc theá giôùi xung quanh vaø giao tieáp, trao ñoåi
vôùi nhau trong ñôøi soáng xaõ hoäi. Do vaïn vaät luoân luoân bieán
ñoåi, tri thöùc nhaân loaïi ngaøy caøng phong phuù, ña daïng, nhu
caàu giao tieáp, trao ñoåi thoâng tin cuûa con ngöôøi ngaøy caøng lôùn,
coäng vôùi phöông tieän kó thuaät coâng ngheä hieän ñaïi, maø con
ngöôøi taïo ra ñeå coù theå lieân laïc, trao ñoåi vôùi nhau treân bình
dieän toaøn caàu maø daãn ñeán buøng noå thoâng tin nhö ngaøy nay.
Trong baùch khoa toaøn thö Lieân xoâ (cuõ) xuaát baûn laàn thöù
3. Taäp 10 - ñaõ neâu khaùi nieäm thoâng tin - laø tin töùc truyeàn ñi
bôûi con ngöôøi baèng lôøi noùi, chöõ vieát hoaëc phöông tieän khaùc,
ñaõ chöùng minh giöõa theá kæ XX. Ñaây laø khaùi nieäm khoa hoïc
chung, söï trao ñoåi thoâng tin giöõa con ngöôøi vôùi nhau, con
ngöôøi vaø töï ñoäng, töï ñoäng vôùi töï ñoäng, trao ñoåi tín hieäu trong
theá giôùi ñoäng vaät vaø thöïc vaät, truyeàn caùc kí hieäu töø teá baøo ñeán
teá baøo, töø cô theå ñeán cô theå.
Vaøo nhöõng naêm 50 cuûa theá kæ XX ôû Phaùp, thuaät ngöõ
Information ñöôïc hieåu laø khoa hoïc chính xaùc, nghieân cöùu
- 91
PGS. TS. PHAN VAÊN
THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNG
nhöõng vaán ñeà xöû lí thoâng tin baèng maùy tính ñieän töû..., nghieân
cöùu cheá taïo maùy moùc, duïng cuï ñoïc, duïng cuï ñieàu khieån voâ
tuyeán ñieän, söû duïng maùy tính ñieän töû nhaän tin vaø laáy tin ra
baèng töï ñoäng...
ÔÛ Myõ, vaøo nhöõng naêm 60 cuûa theá kæ naøy, documentation
thay theá baèng thuaät ngöõ information nghieân cöùu quy luaät
doøng tin, phöông tieän xöû lí tin baèng maùy tính ñieän töû, sao
chuïp nhaân baûn taøi lieäu, sao chuïp vi phim, vi phieáu, kó thuaät
ghi aâm cô khí, töï ñoäng hoaù quaù trình toùm taét, ñònh kí hieäu,
phaân loaïi, maõ hoaù... thieát keá caáu truùc caùc heä thoáng tìm tin.
Nhaø baùc hoïc Myõ P.Jertori xaùc ñònh information nghieân cöùu
döï baùo trong hình thöùc döõ kieän... ñaëc bieät, kó thuaät tính, laäp
trình cho maùy tính ñieän töû.
II.2.1.2 Thuaät ngöõ.
“Thoâng tin hoïc” ñaõ ñöôïc hình thaønh töø nhöõng naêm 40 cuûa
theá kæ XX vaø ñaõ trôû thaønh boä moân khoa hoïc ñoäc laäp. Trong
thôøi kì naøy ña soá caùc coâng trình nghieân cöùu , taäp trung giaûi
quyeát caùc vaán ñeà, heä thoáng tìm tin, phöông phaùp phuïc vuï
thoâng tin, nghieân cöùu thuaät toaùn vaø laäp trình gaén lieàn vôùi xöû lí
thoâng tin, thö vieän, thö muïc, löu tröõ... töøng böôùc xaây döïng vaø
hoaøn thieän heä thoáng thoâng tin - thö vieän töï ñoäng hoaù.
II.2.1.3 Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa thoâng tin hoïc.
Nghieân cöùu quy luaät tìm tin, caùc doøng tin, heä thoáng tìm tin
nhaân taïo gaén lieàn vôùi giao löu xaõ hoäi. Nghieân cöùu quy luaät
tìm tin trong heä thoáng thoâng tin bao goàm: Coâng ngheä caùc quaù
trình tìm tin, döï baùo khoa hoïc vaø quaûn lí quaù trình tìm tin.
Nhöõng phöông phaùp vaø quan ñieåm heä thoáng... ñeå boå trôï vaø
taùc ñoäng laãn nhau trong quaù trình phaùt trieån, thoâng tin hoïc coù
moái quan heä chaët cheõ vôùi caùc boä moân khoa hoïc khaùc: Phaân
tích heä thoáng, nghieân cöùu caùc coâng ñoaïn truyeàn thoâng hieän
ñaïi, lí thuyeát xaùc suaát, lí thuyeát thoâng tin, lí thuyeát truyeàn
- 92
NHAÄP MOÂN KHOA HOÏC THÖ VIEÄN VAØ THOÂNG TIN
CSDL, khoa hoïc luaän, tö lieäu hoïc, thö vieän hoïc, thö muïc hoïc,
löu tröõ hoïc...
II.2.1.4 Vaøi neùt veà lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa thoâng tin hoïc.
Thoâng tin hoïc coù lòch söû phaùt trieån hôn moät theá kæ gaén
lieàn vôùi söï phaùt trieån heä thoáng vieãn thoâng, heä thoáng truyeàn
ñaïi chuùng, coù theå chia ra ba giai ñoaïn nhö sau:
Giai ñoaïn ñaàu: thoâng tin phaùt trieån cuøng vôùi söï phaùt minh
ra ñieän tín naêm 1837 vôùi caùc kó thuaät ñieän thoaïi, truyeàn
thanh, truyeàn hình...
Giai ñoaïn hai: thoâng tin gaén lieàn vôùi söï phaùt trieån maïch vi
ñieän töû vaø maùy tính vaøo nhöõng naêm 50 cuûa theá kæ XX. Cuøng
vôùi heä thoáng caùp vaø veä tinh, caùc tieán boä tin hoïc ñaõ bieán truyeàn
thanh, truyeàn hình thaønh phöông tieän truyeàn thoâng ñaïi chuùng.
Giai ñoaïn ba: Töø naêm 1985 ñeán nay, nhaân loaïi ñang ôû
trong “kæ nguyeân thoâng tin toaøn caàu” qua caùc maïng truyeàn
thoâng quoác teá (Internet) . Thoâng tin khoâng chæ laø söùc maïnh
kinh teá maø coøn laø nguoàn taøi nguyeân ñaëc bieät caàn thieát trong
moïi lónh vöïc vaên hoaù, chính trò vaø xaõ hoäi. Thoâng tin coù vò trí
quan troïng nhö moät ñoøn baåy cuûa neàn kinh teá quoác daân. Trong
thôøi ñaïi ngaøy nay, khoâng ai khoâng bieát sieâu xa loä thoâng tin
theá giôùi Internet, mang laïi lôïi ích voâ cuøng to lôùn cho caû loaøi
ngöôøi. Moïi ngöôøi khaép treân theá giôùi coù theå trao ñoåi thoâng tin
vôùi nhau moät caùc thuaän tieän, caùc kho tri thöùc ñöôïc hoaø nhaäp
vaøo sieâu xa loä thoâng tin cho moïi ngöôøi cuøng söû duïng, trôû
thaønh taøi saûn chung cuûa caùc daân toäc treân haønh tinh cuûa chuùng
ta. Coù leõ vì lí do ñoù, maø coù ngöôøi ñaõ khaúng ñònh: Sieâu xa loä
thoâng tin laø bieåu hieän röïc rôõ nhaát cuûa neàn vaên minh tin hoïc
trong thaäp nieân cuoái cuøng cuûa theá kæ XX. (Xin löu yù laø loaøi
ngöôøi ñaõ traûi qua 3 thôøi ñaïi vaên minh): Thôøi ñaïi vaên minh
noâng nghieäp - duøng söùc cô baép ñeå taêng naêng suaát lao ñoäng;
thôøi ñaïi vaên minh coâng nghieäp - duøng cô khí, lao ñoäng coù kó
thuaät, coù kæ luaät, coù naêng suaát cao; neàn vaên minh tin hoïc,
duøng töï ñoäng hoaù treân cô sôû xöû lí thoâng tin).
- 93
PGS. TS. PHAN VAÊN
THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNG
II.2.2 Hoaït ñoäng thoâng tin thö vieän thö muïc laø caùc ngaønh khoa hoïc
thöïc nghieäm cuûa thoâng tin hoïc.
Nghieân cöùu moái quan heä töông hôïp cuûa thoâng tin hoïc, thö
vieän hoïc, thö muïc hoïc vôùi quan ñieåm phaân tích heä thoáng giao löu
xaõ hoäi , coù nghóa laø phaân tích caùc keânh truyeàn tin trong xaõ hoäi.
Söï giao löu xaõ hoäi chia laøm 3 daïng thoâng tin sau ñaây:
Töø thoâng tin tröïc tieáp, daãn ñeán thoâng tin tö lieäu vaø thoâng
tin döõ kieän, phaùt trieån nhöõng höôùng cô baûn cuûa quan ñieåm naøy
coù theå trình baøy söï giao löu bao goàm:
- Thoâng tin tröïc tieáp (thoâng tin khoâng hình thöùc, caùc keânh
phoå bieán tin ngoaøi tö lieäu).
- Thoâng tin tö lieäu (Caùc keânh hình thöùc phoå bieán tö lieäu
baäc 1)
- Thoâng tin tö lieäu baäc 2 hoaëc thoâng tin thö muïc (caùc keânh
hình thöùc phoå bieán tin veà tö lieäu baäc 2)
- Thoâng tin döõ kieän (caùc keânh hình thöùc phoå bieán quan
ñieåm thöïc teá ruùt ra töø tö lieäu coâng boá vaø khoâng coâng boá).
- Thoâng tin döõ kieän (caùc keânh phoå bieán quan ñieåm, caùc
nhaân toá nhaän ñöôïc baèng con ñöôøng xöû lí logic caùc tö lieäu coâng
boá vaø khoâng coâng boá).
Nhö vaäy, hoaït ñoäng thoâng tin khoa hoïc, hoaït ñoäng thö vieän
vaø thö muïc coù söï gioáng vaø khaùc nhau. ÔÛ moãi möùc ñoä naøo ñoù
caùc daïng hoaït ñoäng naøy coù söï giao tieáp vôùi nhau vaø boå sung
cho nhau.
Thoâng tin hoïc söû duïng nhöõng quy luaät vaø caùc phöông phaùp
do thö vieän hoïc vaø thö muïc hoïc nghieân cöùu vaïch ra. Ví duï
nhöõng quy luaät phaân taùn, phaùt trieån nhanh choùng laïc haäu caùc
aán phaåm khoa hoïc ..., aùp duïng keát quaû nghieân cöùu phaân loaïi
thö vieän - thö muïc ñeå xaây döïng ngoân ngöõ tìm tin, nhöõng
phöông phaùp vaø hình thöùc phuïc vuï thoâng tin.
Thö vieän hoïc vaø thö muïc hoïc aùp duïng nhöõng keát quaû
nghieân cöùu cuûa thoâng tin hoïc veà caùc quan ñieåm môùi, phöông
- 94
NHAÄP MOÂN KHOA HOÏC THÖ VIEÄN VAØ THOÂNG TIN
phaùp môùi, coâng ngheä môùi, lí thuyeát thoâng tin gaén lieàn vôùi kó
thuaät tính, xöû lí tin treân maùy tính ñieän töû, ñeå phuïc vuï baïn ñoïc
nhanh choùng kòp thôøi, coù hieäu quaû taøi lieäu saùch baùo trong
coâng taùc nghieân cöùu, saûn xuaát vaø ñôøi soáng.
II.2.3 Thoâng tin hoïc vaø thöïc tieãn xaõ hoäi.
II.2.3.1 Vai troø cuûa thoâng tin khoa hoïc.
Thôøi ñaïi ngaøy nay laø thôøi ñaïi vaät chaát, naêng löôïng vaø
thoâng tin - laø nhöõng nhaân toá quyeát ñònh söï toàn taïi vaø phaùt
trieån toaøn xaõ hoäi. Cuoäc caùch maïng khoa hoïc coâng ngheä ñang
dieãn ra vôùi quy moâ roäng lôùn treân phaïm vi toaøn theá giôùi, khoa
hoïc ñaõ trôû thaønh löïc löôïng tröïc tieáp saûn xuaát cuûa xaõ hoäi. Vieäc
aùp duïng nhöõng thaønh töïu khoa hoïc vaø coâng ngheä tieân tieán taùc
ñoäng maïnh meõ ñeán saûn xuaát vaø ñôøi soáng. Söï taùc ñoäng naøy
caøng lôùn, thì ñoøi hoûi phaûi aùp duïng nhöõng thaønh töïu khoa hoïc
vaø coâng ngheä vaøo saûn xuaát caøng maïnh, nhaèm thuùc ñaåy neàn
kinh teá quoác daân phaùt trieån. Chính vì vaäy Trung taâm Thoâng
tin-Thö vieän khoa hoïc vaø coâng ngheä ñoùng vai troø cöïc kì quan
troïng trong söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi.
Nhö moïi ngöôøi ñeàu bieát, trong lónh vöïc saûn xuaát vaät chaát,
neáu tö baûn ñöôïc löu thoâng nhanh bao nhieâu, thì lôïi nhuaän
caøng lôùn baáy nhieâu. Trong khoa hoïc cuõng töông töï nhö vaäy, ôû
ñaây thoâng tin khoa hoïc ñoùng vai troø tö baûn, caùc söï kieän, caùc
tö töôûng môùi, nhöõng saùng cheá, phaùt minh môùi trong khoa hoïc
vaø coâng ngheä quay voøng caøng nhanh, thì lôïi ích ñeán vôùi xaõ
hoäi caøng lôùn, nhòp ñoä phaùt trieån khoa hoïc vaø coâng ngheä caøng
cao, nhöõng thaønh töïu khoa hoïc kó thuaät tieân tieán caøng ñöôïc söû
duïng roäng raõi trong saûn xuaát.
II.2.3.2 Thoâng tin khoa hoïc kyõ thuaät laø nguoàn löïc cuûa moãi quoác gia.
Thoâng tin khoa hoïc kyõ thuaät thöïc söï trôû thaønh nguoàn löïc
quan troïng taïo neân nhöõng öu theá kinh teá, chính trò. Neáu nhö
- 95
PGS. TS. PHAN VAÊN
THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNG
tieàm löïc khoa hoïc kyõ thuaät laø ñieàu kieän quan troïng nhaát cuûa
taøi saûn xaõ hoäi, thì thoâng tin khoa hoïc ñöôïc coi laø moät yeáu toá
cöïc kì quan troïng cuûa tieàm löïc khoa hoïc kyõ thuaät.
Ngaøy nay ngöôøi ta caøng thaáy raèng, khoái löôïng chaát löôïng
cuûa thoâng tin khoa hoïc kyõ thuaät thu thaäp ñöôïc chính laø loaïi
saûn phaåm ñaëc bieät cuûa moãi quoác gia, laø nhöõng chæ tieâu söùc
maïnh kinh teá vaø chính trò cuûa moãi nöôùc. Thoâng tin khoa hoïc
kyõ thuaät ñöôïc coi laø taøi nguyeân ñaëc bieät cuûa quoác gia. Nguoàn
taøi nguyeân naøy khi ñöôïc söû duïng seõ ñem laïi hieäu quaû kinh teá
thöïc söï to lôùn, ñoàng thôøi taøi nguyeân thoâng tin khoa hoïc kyõ
thuaät khoâng caïn ñi, maø ngaøy caøng phaùt trieån, ña daïng, phong
phuù vaø voâ taän, vì ñöôïc boå sung thöôøng xuyeân lieân tuïc löôïng
thoâng tin môùi.
Ñeà caäp ñeán phöông höôùng phaùt trieån cuûa tieàm löïc khoa
hoïc kyõ thuaät ôû nöôùc ta, nghò quyeát 37-NQ cuûa Boä Chính trò
veà chính saùch khoa hoïc kyõ thuaät ñaõ neâu: : “Coâng taùc thoâng
tin phaûi goùp phaàn tích cöïc ruùt ngaén quaù trình töø nghieân cöùu
ñeán saûn xuaát, naâng cao chaát löôïng quaûn lí vaø laõnh ñaïo” vaø
trong quaù trình xaây döïng tieàm löïc khoa hoïc kyõ thuaät, thoâng
tin phaûi ñöôïc coi laø “moät yeáu toá cöïc kì quan troïng cuûa tieàm
löïc khoa hoïc kyõ thuaät”67. Nghò quyeát 26 - NQ cuûa Boä Chính
trò veà khoa hoïc vaø coâng ngheä 68 trong söï nghieäp ñoåi môùi ñaõ
neâu roõ: khoa hoïc vaø coâng ngheä laø coâng cuï ñaéc löïc ñeå ñoåi môùi
quaûn lí, ñoåi môùi coâng ngheä, ñöa löïc löôïng saûn xuaát leân trình
ñoä phaùt trieån môùi, coù naêng suaát, chaát löôïng, hieäu quaû cao,
nhaèm coâng nghieäp hoaù vaø hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc.
II.2.3.3 Vai troø thoâng tin trong khoa hoïc, kyõ thuaät vaø saûn xuaát.
Söï phaùt trieån, öùng duïng nhöõng keát quaû nghieân cöùu khoa
hoïc phuïc vuï ñôøi soáng, phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi, phuï thuoäc
tröïc tieáp vaøo khaû naêng tieáp caän nghieân cöùu thoâng tin khoa
hoïc kyõ thuaät môùi nhaát.
Trong ñieàu kieän cuûa cuoäc caùc maïng khoa hoïc vaø coâng
ngheä hieän nay, khoa hoïc kyõ thuaät vaø saûn xuaát laø nhöõng boä
67 Nghò quyeát cuûa Boä Chính trò veà chính saùch khoa hoïc vaø kyõ thuaät soá 37/NQTÖ ngaøy
20-4-1981
68 Nghò quyeát soá 26/NQTÖ cuûa Boä Chính trò veà khoa hoïc vaø coâng ngheä trong thôøi kì ñoåi môùi
ngaøy 30-3-1991.
- 96
NHAÄP MOÂN KHOA HOÏC THÖ VIEÄN VAØ THOÂNG TIN
phaän quan heä khaêng khít vôùi nhau taïo thaønh chu trình “Khoa
hoïc - kyõ thuaät - saûn xuaát” trong ñoù moãi boä phaän vöøa laø tieàn
ñeà, vöøa laø ñieàu kieän thuùc ñaåy caùc boä phaän kia phaùt trieån.
Thöïc chaát cuûa moái quan heä naøy laø trao ñoåi thoâng tin nhaèm
muïc ñích:
- Ñaûm baûo lieân tuïc cuûa quaù trình quay voøng tri thöùc cuûa
chu trình “Khoa hoïc-Kyõ thuaät- saûn xuaát” trong toaøn boä neàn
kinh teá quoác daân.
- Ñaåy maïnh quaù trình vaät chaát hoaù tri thöùc khoa hoïc, ñaûm
baûo thoâng tin khoa hoïc kyõ thuaät cho caùc coâng trình nghieân
cöùu, trieån khai môùi vaø ruùt ngaén thôøi gian ñöa caùc thaønh töïu
khoa hoïc kyõ thuaät vaøo saûn xuaát.
- Naâng cao hieäu quaû quaûn lí quaù trình aùp duïng caùc thaønh
töïu khoa hoïc vaø coâng ngheä noùi chung vaø trình ñoä khoa hoïc kyõ
thuaät cuûa caùc coâng trình nghieân cöùu, trieån khai noùi rieâng.
Phaûn aùnh söï vaän ñoäng cuûa thoâng tin töø khoa hoïc ñeán saûn
xuaát vaø ngöôïc laïi. A.D.Urxul ñaõ ñöa ra moâ hình lieân heä thoâng
tin vaø quaûn lí trong chu trình “Khoa hoïc - kyõ thuaät - saûn xuaát”
(hình 1)
KT
KH
QL
SX
Hình 1. Chu trình “Khoa hoïc - kyõ thuaät - saûn xuaát”
Noùi toùm laïi, thoâng tin khoa hoïc thöïc söï ñoùng vai troø quan
troïng ñoái vôùi khoa hoïc, kyõ thuaät vaø saûn xuaát nhö nhöõng boä
phaän caáu thaønh cuûa chu trình “Khoa hoïc - kyõ thuaät - saûn
nguon tai.lieu . vn