Xem mẫu
- Giáo trình k thu t khai thác th y s n B
Collection Editor:
VOCW
- Giáo trình k thu t khai thác th y s n B
Collection Editor:
VOCW
Authors:
VOCW
vocw
Online:
< http://cnx.org/content/col10950/1.1/ >
CONNEXIONS
Rice University, Houston, Texas
- This selection and arrangement of content as a collection is copyrighted by VOCW. It is licensed under the Creative
Commons Attribution 3.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/).
Collection structure revised: August 14, 2009
PDF generated: February 5, 2011
For copyright and attribution information for the modules contained in this collection, see p. 82.
- Table of Contents
1 Xơ, s i ch lư i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
2 Lư i t m và công ngh ch t o lư i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
đ ng b ng sông c u long . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
3 Phân lo i ngư c
4 Lư i rê . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
5 Lư i kéo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
6 Ngh câu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
7 Lư i đăng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
8 Lư i vây . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
9 Ngh lư i đáy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
10 Đánh cá k t h p ánh sáng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Index . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Attributions . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
- iv
- Chương 1
Xơ, s i ch lư i 1
1. Xơ
Xơ có c u t o t các cao phân t d ng m ch dài, ít chi nhánh. Nh l c liên k t c a các cao phân t này
tương đ i l n, nên xơ có cư ng đ đ t là khá l n. Xơ là thành ph n cơ b n ban đ u đ ch t o nên s i và
ch lư i.
Xơ có đ dài và các tính ch t cơ, lý, hóa h c ph thu c vào nguyên li u c u thành nên xơ, khi thay đ i
m t thành ph n phân t có trong xơ ta s t o ra m t xơ m i.
* Phân lo i xơ
Ngư i ta có th phân lo i xơ theo nguyên li u ho c theo chi u dài c a xơ (B 1.1).
B ng 1.1 - B ng phân lo i xơ theo nguyên li u và theo chi u dài xơ
Theo nguyên li u Theo chi u dài
FIXME: A LIST CAN NOT BE A TABLE EN- FIXME: A LIST CAN NOT BE A TABLE EN-
TRY. Xơ th c v t: Bông, đay, gai, chu i,...Xơ đ ng TRY. Xơ ng n: có đ dài kho ng vài cm, ch ng
v t: Tơ t m, tơ nh n,...Xơ khoáng v t: Xơ ami- h n: BôngXơ dài trung bình: có đ dài kho ng vài
ang,...Xơ t ng h p: Nylon, polyethylene, PVC,... ch c cm, ch ng h n: Đay, chu i, d a,...Xơ dài: có đ
dài kho ng vài trăm cm. Ch ng h n: Tơ t m,...Xơ
dài tùy ý: là các xơ t ng h p.
Table 1.1
1. S i
S i là nguyên li u cơ b n đư c dùng trong vi c ch t o ngư c , ngoài ra s i còn có th dùng đ b n, bu c
trong các ho t đ ng khác. S i có th tr c ti p dùng đ đan lư i ho c đư c se xo n thêm (m t hay nhi u
l n) đ t o nên ch ho c th ng.
B i s i có c u t o ch y u t xơ nên các tính ch t lý, hoá h c c a s i thì gi ng như các tính ch t c a xơ,
nhưng v m t cơ h c thì có khác đi, ch ng h n đ b n (hay cư ng đ đ t) tương đ i c a s i thì l n hơn xơ.
• Phân lo i s i
Ngư i ta có th phân lo i s i theo nguyên li u ho c theo c u t o c a s i (B 1.2).
1 This content is available online at .
1
- 2 CHƯƠNG 1. XƠ, S I CH LƯ I
B ng 1.2 - Phân lo i s i theo nguyên li u và theo c u t o s i
Theo nguyên li u Theo c u t o
FIXME: A LIST CAN NOT BE A TABLE EN- FIXME: A LIST CAN NOT BE A TABLE EN-
TRY. S i th c v tS i đ ng v tS i khoáng v tS i TRY. S i thô: đư c c u t o t các xơ ng n và đư c
t ng h p se xo n mà thành. B n thân s i thô chưa th tr c
ti p đan lư i đư c, mà ph i đư c se thành ch r i
m i có th dùng đan lư i.S i nguyên: b n thân s i
nguyên là t các xơ dài ho c do kéo t nh a t ng
h p mà thành (s i cư c). S i nguyên có th tr c
ti p dùng đ bu c ho c đan lư i đư c.
Table 1.2
1. Ch lư i
Ch lư i là thành ph n cơ b n đ t o nên lư i. Ngoài ra ch lư i còn đư c dùng đ bu c, liên k t các ph n
lư i ho c dây gi ng v i nhau. Do ch lư i đư c c u t o t s i và xơ nên các tính ch t v t lý, hoá h c c a ch
cũng gi ng như s i và xơ nhưng cư ng đ đ t tương đ i c a ch thì l n hơn nhi u l n so v i s i và xơ.
Tùy theo phương th c se xo n mà ch còn đư c g i ch se đơn, ch se kép, ch se 3 l n hay đư c g i ch
se thu n (chi u ph i) ho c ch se ngh ch (chi u trái).
* Phân lo i ch
Ngư i ta có th phân lo i s i theo nguyên li u ho c theo c u t o c a s i (B 1.3).
B ng 1.3 - Phân lo i ch theo nguyên li u và theo c u t o c a ch
Theo nguyên li u Theo c u t o
FIXME: A LIST CAN NOT BE A TABLE EN- FIXME: A LIST CAN NOT BE A TABLE EN-
TRY. Ch th c v t.Ch t ng h p. TRY. Ch se đơn: trư c h t các xơ ho c s i đơn
đư c chãi, ch p n i và x p song song nhau, sau đó
đư c se theo chi u ph i ho c trái qua m t l n se
mà thành.Ký hi u: Z ho c S FIXME: A LIST CAN
NOT BE A TABLE ENTRY. Ch se kép: trư c h t
các ch se đơn có cùng chi u xo n, đư c s p song
song nhau, sau đó qua m t l n se ngư c chi u v i
chi u xo n trư c đó mà thành.Ký hi u: Z/S ho c S/
Z FIXME: A LIST CAN NOT BE A TABLE EN-
TRY. Ch se 3 l n: quá trình tương t ch se 2 l n,
trư c h t các ch se kép có cùng chi u xo n, đư c
s p song song nhau, sau đó qua m t l n se ngư c
chi u v i chi u xo n c a ch se kép mà thành.Ký
hi u: S/Z/S ho c Z/S/Z
Table 1.3
* Các ký hi u bi u th k t c u c a ch
Trong th c t ta thư ng g p các lo i ch có đ thô khác nhau, đôi khi r t khó phân bi t đ thô c a
chúng. Do v y ngư i ta dùng ký hi u qui ư c đ bi u th k t c u c a ch đ phân bi t gi a các lo i ch . Ta
có 2 h th ng qu c t thư ng đư c d d ng:
• H th ng Denier.
- 3
H th ng Denier dùng chi u dài 9.000 m các s i con có trong ch đ bi u th . N u cân tr ng lư ng c a 9.000
m s i này ta có th bi u th đư c công th c k t c u c a ch .
• H th ng Text.
Tương t h th ng Text dùng chi u dài 1.000 m s i con có trong ch đ bi u th . N u ta cũng cân tr ng
lư ng c a 1.000 m s i này thì ta có th bi u th đư c công th c k t c u c a ch .
Thí d : Khi ta nhìn vào nhãn c a m t lo i ch nào đó, ta th y ký hi u:
210 D/9ho c210D/3 x 3 ho c 210D/12 hay 210D/ 4 x 3.
T ký hi u: 210D/9 ho c 210D/12, ta th y ký hi u này có nghĩa là n u ta cân 9.000 mét chi u dài c a
s i con có trong ch đó ta s có tr ng lư ng 210 gram. Còn s 9 ho c s 12 đây có nghĩa là trong s i ch
mà ta đang xét có 9 ho c 12 s i con đư c se xo n l i v i nhau.
T ký hi u: 210D/3x3 ho c 210D/3 x 4 thì ký hi u 3 x 3 ho c 3 x 4 tương ng có nghĩa r ng trong ch
đó cũng bao g m 9 s i con nhưng đư c di n t c th hơn, nói lên ch này đư c se 2 l n (se kép) l n th
nh t g m 3 s i con ho c 4 s i con se l i thành ch se đơn, sau đó 3 ch se đơn cùng chi u xo n đư c x p song
song nhau đ se thêm l n n a mà thành ch se kép.
Chú ý:
B i qua nhi u l n se xo n nên cư ng đ đ t tương đ i c a ch se kép (ho c se 3 l n) s tăng lên, nhưng
cư ng đ đ t tuy t đ i (nghĩa là t ng các cư ng đ đ t c a các thành ph n s i có trong ch ) s không b ng
t ng các cư ng đ đ t c a t ng s i ch th ng ban đ u, do đã làm thay đ i k t c u c a xơ, s i trong quá
trình se xo n.
Đ có th hình dung ra quá trình ch t o nên s i, ch và th ng ta có th th y qua sơ đ sau (H 1.1).
Xơ Si Ch Th ng
Xơ dàiho cxơ ng n(x p Si nguyênho cS i Ch se đơn,Ch se Th ng se đơn,Th ng se
//, đ u ch p, se xo n) thô(x p //, se xo n) kép,Ch se 3 l n(Se kép
ngư c chi u xo n)
H 1.1 - Sơ đ ch t o s i, ch và th ng
Table 1.4
1. Th ng
Th ng cũng là nguyên v t li u ho c là công c ch y u trong các ho t đ ng ngh cá và trong các ngành
khác. Th ng thư ng đư c dùng trong các công vi c c n s c ch u l c l n, ch ng h n dùng làm dây gi ng l c
ho c dây cáp kéo trong quá trình ch t o nên các vàng lư i. Ho c dùng đ liên k t gi a tàu v i neo (dây
neo) hay dùng đ c đ nh tàu (dây c t tàu),...
Trong quá trình gia công ch t o, th ng đư c t o thành b ng cách ch p n i, x p song song nhau v i s
lư ng l n các xơ ho c s i r i qua m t ho c hai l n se xo n mà thành. Do v y cũng gi ng như ch , th ng
cũng còn đư c phân bi t thành th ng se đơn và th ng se kép hi m khi có th ng se ba l n. Các tính ch t v t
lý, hoá h c c a th ng cũng tương t như c a xơ, s i và ch lư i.
* Phân lo i th ng
Tương t , ngư i ta cũng có th phân lo i th ng theo nguyên li u ho c theo c u t o (B 1.3).
- 4 CHƯƠNG 1. XƠ, S I CH LƯ I
.B ng 1.3 - Phân lo i th ng theo nguyên li u và theo c u t o
Theo nguyên li u Theo c u t o
FIXME: A LIST CAN NOT BE A TABLE EN- FIXME: A LIST CAN NOT BE A TABLE EN-
TRY. Th ng th c v t FIXME: A LIST CAN NOT TRY. Th ng se đơn: các xơ đư c t p h p v i s
BE A TABLE ENTRY. Th ng t ng h p lư ng l n ho c các ch có cùng chi u xo n đư c
x p song song nhau và qua m t l n se xo n mà
thành.Ký hi u: Z ho c S FIXME: A LIST CAN
NOT BE A TABLE ENTRY. Th ng se kép: g m
các th ng se đơn cùng chi u xo n đư c x p song
song nhau và qua se xo n thêm m t l n v i chi u
ngư c chi u se đơn mà thành.Ký hi u: Z/S ho c
S/Z
Table 1.5
1. Cáp
Cáp có ch c năng như th ng, cũng đư c dùng vào các m c đích c n l c ch u t i l n và làm vi c đư c trong
các môi trư ng kh c nghi t. Nhưng khác bi t cơ b n gi a cáp và th ng ch là cáp đư c t o thành b i các
s i kim lo i có đư ng kính [U+F064]=(0,2-5) mm, các s i kim lo i nh này đư c x p song song v i s lư ng
l n và đư c se qua m t ho c hai l n mà ta có cáp se 1 l n ho c cáp se 2 l n.
S c ch u l c c a cáp l n hơn th ng n u xét cùng đư ng kính. Tuy v y cáp cũng có các ưu, như c đi m
sau:
Ưu đi m: + Cáp có đ b n cơ h c l n.
+ Ch u đư c t i tr ng n ng.
+ Làm vi c t t trong môi trư ng m ư t.
Như c đi m: + D b g sét.
+ Khó b o qu n trong môi trư ng m.
+ Khi b đ t thì khó n i, ph i s d ng phương pháp n i đ c bi t.
+ D gây ra tai n n lao đ ng.
* Các chú ý khi làm vi c v i cáp
+ Khi cáp b g , các s i thép con có th b bong ra, r t d đâm vào tay, do v y khi làm vi c v i cáp nên
có găng tay b o h lao đ ng.
+ Không đ ng dư i cáp và d c theo đư ng sinh l c c a cáp khi cáp đang ho t đ ng, ph i có mũ b o h
lao đ ng.
* Phân lo i cáp
Ngư i ta cũng có th phân lo i cáp theo nguyên li u ho c theo c u t o.
B ng 1.4 - Phân lo i cáp theo nguyên li u và theo c u t o
Theo nguyên li u Theo c u t o
FIXME: A LIST CAN NOT BE A TABLE EN- FIXME: A LIST CAN NOT BE A TABLE EN-
TRY. Cáp thép. FIXME: A LIST CAN NOT BE TRY. Cáp se 1 l n FIXME: A LIST CAN NOT BE
A TABLE ENTRY. Cáp h n h p+ Cáp thép có lõi A TABLE ENTRY. Cáp se 2 l n
th c v t (t m d u)+ Cáp thép có v cao su b c
ngoài.
Table 1.6
1. V n đ b o qu n ngư c
- 5
Ngư c trong ho t đ ng s n xu t ngh cá là các v t tư, nguyên v t li u t các xơ, s i th c v t, t ng h p
ho c kim lo i nên chúng thư ng b hư h ng, m t ph m ch t ho c d b g sét. Chúng thư ng làm vi c v i
l c căng l n và trong đi u ki n b nhi u tác đ ng x u c a môi trư ng xung quanh, ch ng h n có lúc chúng
làm vi c nh ng nơi có đ m cao; đôi lúc chúng b phơi tr c ti p ra dư i ánh n ng c a m t tr i, cũng có
lúc b b xó trong góc, k t đ cho côn trùng, chu t b d c n phá,... do đó ngư c r t d b hao mòn, bi n
ch t, hư h ng, rách nát không ph c h i l i đư c.
Đ có th s d ng lâu dài các ngư c , vi c hi u rõ các tính năng, tính ch t c a nguyên li u c u thành
nên ngư c , các đi u ki n c n thi t đ ngư c có th ho t đ ng lâu b n là công vi c mà ngư i s d ng và
qu n lý ngư c ph i làm.
C th đ i v i công tác b o qu n là c n chú ý như sau.
• B o qu n ngư c và các v t tư, nguyên li u c u thành ngư c
1. Xơ, s i, ch lư i, phao nh a,... ph i đ nơi râm mát, thoáng gió. Tránh đ nơi có ánh sáng m t tr i
tr c ti p chi u vào, không nên đ trên n n đ t m ư t ho c g n nơi nóng m ho c ng n l a, b i vì
ánh sáng m t tr i, đ nóng và m có th làm cho các cho các nguyên li u, v t tư này mau b lão hóa,
bi n ch t ho c b c cháy.
2. N u là kim lo i ph i đư c tháo r i, tách đ riêng kh i vàng lư i, nên t m d u ch ng sét và treo m c
lên cao.
3. Ngư c sau khi s d ng xong ph i r a s ch, lo i b rác b n dính vào, đem hong khô và treo m c lên
cao. Lư i làm vi c lâu ngày nên nhu m l i đ tăng tính b n, d o v n có c a lư i và nh m di t khu n
ký sinh trong ngư c .
4. N u ngư c không làm vi c thư ng xuyên, thì sau khi m i l n làm xong nên tháo r i các trang thi t
b , ph tùng ra kh i lư i, g b các t p ch t dính vào ngư c (rác, cá th i,...). Ti p đ n r a s ch ngư
c b ng nư c mu i đ di t khu n (n u có th đư c), sau đó r a l i b ng nư c s ch. Lư i ph i đư c
treo lên giá, hong khô đ tránh chu t b làm nơi trú n và c n phá lư i.
5. Nhà xư ng đ b o qu n ngư c
Nhà xư ng dùng đ b o qu n ngư c là nơi c n thi t cho các ho t đ ng gi gìn và b o qu n ngư c . Nhà
xư ng b o qu n có đ t yêu c u thì ngư c m i có th b o qu n t t. Tùy theo s lư ng và t m quan tr ng
c a ngư c c n b o qu n mà ta có th thi t k nhà b o qu n sao cho phù h p, nhưng nhìn chung nhà xư ng
c n đ t các yêu c u sau:
1. N n nhà ph i cao ráo, trán xi măng có đ d c thoát nư c t t đ tránh m ư t n n nhà.
2. Ph i xây tư ng cao, ch ng chu t b đ t nh p vào c n phá ngư c và ph i có ván cách nhi t.
3. Mái nhà nên l p ngói, không nên l p tôn, đ tránh nhi t đ tăng lên đ t ng t.
4. Ph i có c a ch p (c a lá sách) đ thoáng gió và ánh sáng có th đi vào, n u có th đư c nên trang b
máy đi u hòa nhi t đ .
5. Nên ki m tra thư ng xuyên và đ nh kỳ nhà xư ng và trang thi t b đ k p th i phát hi n hư h ng và
x lý.
6. C n có b ng thông báo, hư ng d n cách s d ng và b o qu n cho t ng lo i trang thi t b , cách phòng
ch ng khi có s c xãy ra đ i v i v t tư, thi t b b o qu n.
Trên đây là m t s yêu c u c n thi t đ b o qu n ngư c , tuy nhiên tùy hoàn c nh và m c đ yêu c u trong
công tác b o qu n mà ta có th trang b cho phù h p.
- 6 CHƯƠNG 1. XƠ, S I CH LƯ I
- Chương 2
Lư i t m và công ngh ch t o lư i 1
2.1 C u t o lư i
T ng quát ta th y r ng lư i t m là do các hàng ch lư i x p song song v i nhau và đư c các gút liên k t
(gút d t ho c gút chân ch đơn,...) gút l i v i nhau mà thành. Di n tích t m lư i (l n hay nh ) tùy thu c
vào kích thư c m t lư i và s lư ng m t lư i có trong t m lư i. Kích thư c m t lư i nói lên kh năng có th
đánh b t cá l n hay cá bé; m t lư i càng nh (lư i d y) càng có kh năng b t đư c nhi u lo i cá có kích
thư c bé, nhưng lư i càng d y l i càng tiêu t n nhi u v t tư ch lư i đ làm lư i, m t khác còn làm tăng
s c c n cho t m lư i và tăng giá thành s n ph m.
Tuy nhiên ch t lư ng t m lư i không ph i ph thu c vào kích thư c m t lư i mà ch y u ph thu c vào
ch t lư ng ch lư i (lo i ch ) và đ thô c a ch c u thành nên t m lư i. Đ có th phân bi t gi a các lo i
t m lư i thư ng ngư i ta d a vào các ch tiêu sau.
2.1.1 Kích thư c m t lư i (a ho c 2a)
Kích thư c m t lư i nói lên tính ch n l c cá và l c c n c a ngư c . Đ l n c a m t lư i đư c bi u th thông
qua 1 c nh c a m t lư i, a, hay 2 c nh liên ti p c a m t lư i, 2a (H 2.1). Đơn v tính c nh m t lư i thư ng
là mm, nhưng có khi còn dùng đơn v cm hay dm.
Đôi khi ngư i ta còn g i:
Lư i ba: có a = 30 mm hay a = 3 cm
Lư i năm: có a = 50 mm hay a = 5 cm
Lư i b y: có a = 70 mm hay a = 7 cm
1 This content is available online at .
7
- 8 CHƯƠNG 2. LƯ I T M VÀ CÔNG NGH CH T O LƯ I
2.1.2 Chi u dài (L) và chi u r ng (H) c a t m lư i
Chi u dài (L) và chi u r ng (H) c a t m lư i nói lên đ l n c a t m lư i. Thông thư ng trong công nghi p
s n xu t lư i, chi u dài t m lư i thư ng đư c bi u th b ng chi u dài kéo căng các c nh m t lư i (L0), đơn
v tính thư ng là mét và chi u r ng bi u th b ng s lư ng m t lư i (n) có trong chi u r ng c a t m lư i đó.
Thông thư ng đ đan m t t m lư i, khi b t đ u đan các máy d t thư ng có kh đan v i s lư ng m t g y
ban đ u là 500 m t lư i ho c 1000 m t.
2.1.3 H s rút g n c a t m lư i (U)
H s rút g n (U) c a t m lư i nói lên t m lư i đư c rút ng n l i theo m t t l nào đó so v i chi u
dài ho c chi u r ng kéo căng c a t m lư i. H s rút g n càng nh đ i v i m t chi u nào đó s cho ta bi t
chi u đó càng b ng n l i, nhưng chi u kia thì s dài ra tương ng. Ta có hai lo i h s rút g n: H s rút
g n ngang (U1); h s rút g n đ ng (U2.)
2.1.3.1 H s rút g n ngang (U1)
H s rút g n ngang (U1) là h s nói lên t l rút g n gi a chi u ngang th c t và chi u ngang kéo căng
c a t m lư i. H s rút g n ngang (U1) đư c xác đ nh b i bi u th c sau:
L
U1 = L0 (2.1)
đây:L0 = 2a.n[U+25CA] - là chi u dài kéo căng c a c a t m lư i.; L - là chi u dài th c t c a t m lư i
đó.
2.1.3.2 H s rút g n đ ng (U2)
Tương t , h s rút g n đ ng (U2) là h s bi u th m c rút ng n đi gi a chi u cao th c t và chi u cao kéo
căng c a t m lư i. H s rút g n đ ng (U2) đư c xác đ nh b i bi u th c sau:
H
U2 = H0
đây:H0 = 2a.m[U+25CA] -là chi u cao kéo căng c a c a t m lư i; H - là chi u cao th c t c a t m lư i
đó.
T h s rút g n ngang U1, ta có th suy ra h s rút g n đ ng U2 và ngư c l i. Ta có bi u th c liên h
gi a U1 và U2 như sau:
2 2
U1 + U2 = 1
2 2
suy ra: U1 = 1 − U2 hay U2 = 1 − U1
Giá tr U1 và U2 luôn nh hơn 1: U1 < 1 và U2 < 1. Đ thu n ti n, ta có th d a U1 ho c U2 đ tra giá
tr U2 ho c U1 còn l i trong B ng 2.1.
Thí d 1
Gi s ta có m t t m lư i hình ch nh t có chi u dài kéo căng là L0 = 10 m, chi u cao kéo căng là H0
= 3 m. N u ta đem chi u dài L0 này rút g n l i kích thư c L = 6 m. H i chi u cao lư i rút g n H s là
bao nhiêu?
Gi i:
L 6
Trư c h t ta c n xác đ nh h s rút g n U1 theo (2.1) là: U1 = L0 = 10 = 0, 6
- 9
T U1 tra B ng 2.1, ta đư c: U2 = 0,8
V y, chi u cao lư i đư c rút g n là:H = U2.H0 = 0,8 x 3 = 2,4 m
Bàng 2.1 - B ng tra giá tr U2 t U1
U1 U1+ [U+F044]U1
0.00 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 0.08 0.09
0.00 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0
0.10 0.99 0.99 0.99 0.99 0.99 0.99 0.99 0.98 0.98 0.98
0.20 0.98 0.98 0.98 0.97 0.97 0.97 0.97 0.96 0.96 0.96
0.30 0.95 0.95 0.95 0.94 0.94 0.94 0.93 0.93 0.92 0.92
0.40 0.92 0.91 0.91 0.91 0.90 0.89 0.89 0.88 0.88 0.87
0.50 0.87 0.86 0.85 0.85 0.84 0.84 0.83 0.82 0.89 0.80
0.60 0.80 0.79 0.78 0.78 0.77 0.76 0.75 0.74 0.73 0.72
0.70 0.71 0.70 0.69 0.68 0.67 0.66 0.65 0.64 0.63 0.61
0.80 0.60 0.59 0.57 0.56 0.54 0.53 0.51 0.49 0.47 0.46
0.90 0.44 0.42 0.39 0.37 0.34 0.31 0.28 0.24 0.20 0.14
1.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0
Table 2.1
2.1.4 Di n tích th t và di n tích gi c a t m lư i
• Di n tích gi (S0)
Di n tích gi (S0) c a t m lư i là di n tích mang tính lý thuy t, đư c dùng đ ư c lư ng, so sánh gi a các
t m lư i v i nhau. Di n tích này tính toán trên cơ s là dùng chi u dài kéo căng và chi u r ng kéo căng đ
tính ra di n tích. Di n tích này không bao gi có đư c trong th c t , b i vì khi t m lư i đư c kéo căng theo
m t chi u nào đó thì chi u kia s b rút ng n l i.
Trong th c t , ngư i ta thư ng áp d ng di n tích gi trong vi c ư c lư ng tr ng lư ng lư i khi bi t tr ng
lư ng c a m t đơn v di n tích gi .
• Di n tích th t (S)
Di n tích th t (S) c a t m lư i là di n tích th c t , b i vì khi m t chi u nào đó c a t m lư i đư c kéo ra
v i m t đ dài nào đó thì kích thư c chi u kia cũng thay đ i theo v i m t t l tương ng. Di n tích th t
thì luôn nh hơn di n tích gi .
Chú ý:
B i vì di n tích t m lư i s b bi n đ i tùy thu c vào h s rút g n, do v y n u ta mu n có di n tích t m
lư i đ t giá tr l n nh t ta nên cho t m lư i rút g n v i h s U1=U2= 0.707, khi này t m lư i s có d ng
hình vuông.
2.1.5 Cư ng đ t m lư i
Cư ng đ t m lư i nói lên đ b n c a t m lư i. Cư ng đ t m lư i ph thu c vào nguyên v t li u làm lư i
và ki u hình th c gút liên k t t o thành m t lư i.
Ngư i ta nh n th y r ng sau khi ch đã đư c đan thành lư i, cư ng đ đ t c a ch b gi m đi 30-40%
so v i ban đ u. S gi m này là do b i s hình thành các gút lư i, lư i đư c đan v i gút càng ph c t p thì
cư ng đ ch càng gi m.
- 10 CHƯƠNG 2. LƯ I T M VÀ CÔNG NGH CH T O LƯ I
2.2 Công ngh ch t o lư i
Công ngh ch t o lư i là m t k thu t gia công ch lư i thành t m lư i ph c v cho đánh b t cá. Hi n nay
công ngh ch t o lư i đã hoàn toàn t đ ng hóa khâu ch t o ra t m lư i thành ph m.
Đ t o ra t m lư i, trư c h t lư i s đư c g y v i s lư ng m t lư i nh t đ nh, 500 m t ho c 1000 m t.
Ti p đó máy d t lư i s t đ ng d t theo m t ki u gút nào đó (gút d t, gút chân ch,...) dài xu ng theo
chi u dài tùy ý c a ngư i s n xu t.
Tuy nhiên trong th c t ngh đan lư i th công cũng v n còn phát tri n ph bi n trong dân gian, do b i
nó đáp ng đư c nhu c u s n xu t qui mô nh và giúp ki m thêm thu nh p gia đình.
Đ i v i ngh đan lư i th công, đ có đư c t m lư i c n ph i công c đan và bi t cách đan. Sau đây
chúng tôi s gi i thi u m t vài d ng c đan và m t s cách đan ph bi n sau.
2.3 D ng c đan
Mu n đan m t t m lư i ta ph i có hai d ng c c n thi t là ghim đan và c đan.
• Ghim đan
Ghim đan là d ng c dùng đ đan lư i (H 2.3). Ghim đan có th làm b ng tre, nh a ho c s t,... Đ l n c a
ghim đan ph i nh hơn 1/2 kích thư c m t lư i (2a) mà ta mu n đan. Tuy nhiên n u ghim đan quá nh s
không m c đư c nhi u ch vào thân ghim, nhưng n u kim đan quá l n s gây khó khăn khi thao tác đan.
• C đan
C đan hay còn g i là c đan ho c c đan (H 2.4), là d ng c nh t thi t ph i có đ n đ nh kích thư c các
c nh m t lư i mà ta mu n đan. Mu n đan lư i có m t lư i c nào thì làm chi u r ng thân lư i có kích thư c
c đó. C đan có th làm b ng tre, nh a, ho c s t.
Figure 2.1
- 11
2.4 Cách đan
Mu n đan t m lư i trư c h t ta ph i g y m t s m t lư i ban đ u đ đan. S m t lư i đư c g y ban đ u
s quy t đ nh chi u r ng ho c chi u cao t m lư i (n u g y theo chi u d c). Trong th c t có r t nhi u cách
g y, ta cũng có th g y m t lư i theo chi u ngang ho c theo chi u d c. Ta có m t s cách g y ph bi n sau:
g y n a m t lư i có đ u g y; g y n a m t lư i không đ u g y; g y c m t lư i theo chi u d c (H 2.5).
Figure 2.2
Sau khi đã g y m t lư i xong, ta ti n hành đan lư i, trư c h t đan l n lư t t trái qua ph i (ho c t
ph i qua trái) và đang cho đ s m t lư i đã g y. Khi đan h t m t hàng c đan ta ti p t c đan xu ng hàng
c đan k ti p phía dư i.
N u trong m i hàng c đan ta đan theo đúng s m t lư i đã g y ban đ u, khi đó t m lư i s có d ng
hình ch nh t. Tuy nhiên trong qua trình đan ta cũng có th đan tăng m t (tăng treo), khi này hàng c
đan phía dư i s có s lư ng m t lư i s l n hơn hàng c trên, t m lư i s có d ng hình thang có c nh đáy
dư i l n hơn đáy trên.
Ngư c l i ta cũng có th đan gi m m t, b ng cách nh t m t vài m t lư i trong m i hàng c đan, khi
này t m lư i cũng có d ng hính thang nhưng đáy trên s có s m t lư i nhi u hơn đáy dư i.
Ta có th th y các d ng đan tăng, gi m m t như sau (H 2.6).
- 12 CHƯƠNG 2. LƯ I T M VÀ CÔNG NGH CH T O LƯ I
Figure 2.3
2.5 Các lo i nút lư i thư ng dùng trong ngành khai thác th y s n
1. Nút d t13. Nút gh dây đôi
2. Nút m 14. Nút c u sinh.
3. Nút s ng15. Nút treo ván
4. Nút chân ch đơn16. Nút ca b n (nút tai th )
5. Nút chân ch kép17. Nút thòng l ng thư ng
6 Nút chân ch bi n d ng18. Nút thòng l ng gh
7. Nút khóa ngư c đ u19. Nút t ch đ u
8. Nút khóa ch m đ u20. Nút t ch ph i
9. Nút n i dây câu ngư c đ u21. Nút t ch trái
10. Nút n i dây câu ch m đ u22. Nút thang
11. Nút gh đơn23. Nút ho t
12. Nút gh kép24. Nút ch u dây
- 13
Các lo i nút này s đư c gi i thi u trong bài th c t p v th t các lo i nút dây.
- 14 CHƯƠNG 2. LƯ I T M VÀ CÔNG NGH CH T O LƯ I
nguon tai.lieu . vn