Xem mẫu
- Ch−¬ng I
Kh¶o s¸t, chän tuyÕn ®o ®¹c
c¸c yÕu tè thuû v¨n
§1-1 Ph©n cÊp, ph©n lo¹i tr¹m thuû v¨n
Do yªu cÇu phôc vô mµ c¸c tr¹m thuû v¨n cã quy m« kh¸c nhau, yÕu tè ®o ®¹c vµ thêi
gian ho¹t ®éng kh¸c nhau... C¸c tr¹m thuû v¨n ®−îc ph©n lo¹i vµ ph©n cÊp nh− sau :
I. Ph©n lo¹i tr¹m thuû v¨n
C¨n cø vµo ®èi t−îng phôc vô, tr¹m thuû v¨n cã thÓ chia lµm 3 lo¹i :
1. Tr¹m thuû v¨n c¬ b¶n : Lµ lo¹i tr¹m nh»m môc ®Ých thu thËp sè liÖu phôc vô cho
c«ng t¸c ®iÒu tra c¬ b¶n vÒ nguån n−íc. Tr¹m ®Æt ë vÞ trÝ ph¶i cã tÝnh ®¹i biÓu tèt vÒ quy
luËt thay ®æi cña mét hay nhiÒu yÕu tè thuû v¨n trong mét khu vùc nhÊt ®Þnh. Thêi gian
ho¹t ®éng t−¬ng ®èi dµi vµ do mét c¬ quan qu¶n lý thèng nhÊt: Tæng côc khÝ t−îng thuû
v¨n.
2. Tr¹m thuû v¨n dïng riªng : Lµ lo¹i tr¹m nh»m thu nhËp sè liÖu phôc vô cho thiÕt
kÕ, thi c«ng, qu¶n lý mét c«ng tr×nh nµo ®ã hoÆc phôc vô cho nghiªn cøu mét ®Ò tµi mµ tµi
liÖu ë tr¹m thuû v¨n c¬ b¶n ch−a ®¸p øng ®−îc nh÷ng yªu cÇu riªng. HiÖn nay sè tr¹m dïng
riªng nµy ngµy mét t¨ng lªn do yªu cÇu phôc vô cña c¸c ngµnh. ChÕ ®é ®o, yÕu tè ®o vµ thêi
gian ho¹t ®éng cña c¸c tr¹m thuû v¨n dïng riªng ®−îc quy ®Þnh bëi c¬ quan trùc tiÕp qu¶n
lý.
3. Tr¹m thuû v¨n thùc nghiÖm : Lµ lo¹i tr¹m chuyªn nghiªn cøu ph−¬ng ph¸p ®o
®¹c, ¸p dông c¸c thiÕt bÞ ®o ®¹c míi vµ kiÓm nghiÖm ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n thuû v¨n v.v.
HiÖn t¹i lo¹i tr¹m nµy ®ang t¹m ngõng ho¹t ®éng .
II. Ph©n cÊp tr¹m thuû v¨n
Dùa vµo c¸c yÕu tè vµ chÕ ®é ®o ®¹c, ng−êi ta cã thÓ chia c¸c tr¹m thuû v¨n ra lµm ba
cÊp:
1. Tr¹m thuû v¨n cÊp I : Lµ tr¹m ®−îc quy ®Þnh ®o nhiÒu yÕu tè thuû v¨n c¬ b¶n nh−
mùc n−íc, l−u l−îng, bïn c¸t... ChÕ ®é ®o ®¹c ®−îc quy ®Þnh cô thÓ tuú thuéc vµo sù thay
®æi cña c¸c yÕu tè thuû v¨n theo thêi gian t¹i tõng tr¹m.
2. Tr¹m thuû v¨n cÊp II : Chñ yÕu lµ ®o mùc n−íc cßn c¸c yÕu tè kh¸c nh− l−u l−îng,
bïn c¸t ... chØ ®o mét sè thêi ®o¹n nhÊt ®Þnh trong n¨m.
3. Tr¹m thuû v¨n cÊp III : yÕu tè ®o ®¹c chñ yÕu lµ ®o mùc n−íc. Ngoµi c¸c yÕu tè
trªn c¸c tr¹m cßn ®o ®¹c c¸c yÕu tè kh¸c nh− nhiÖt ®é n−íc, nhiÖt ®é kh«ng khÝ, m−a ..v..v.
http://www.ebook.edu.vn
8
- §1-2 Kh¶o s¸t chän vÞ trÝ ®Æt tr¹m thuû v¨n
I. VÞ trÝ tr¹m ®o l−u l−îng n−íc, ®o bïn c¸t
1. Tiªu chuÈn cña ®o¹n s«ng ®Æt tr¹m
a. §o¹n s«ng hÑp t−¬ng ®èi th¼ng, cã chiÒu dµi cña ®o¹n s«ng th¼ng L sao cho khi x¸c
®Þnh c¸c yÕu tè liªn quan tíi chiÒu dµi cã sai sè trong ph¹m vi cho phÐp, ch¼ng h¹n trong
tr−êng hîp tÝnh ®é dèc mÆt n−íc, tÝnh l−u tèc phao, x¸c ®Þnh h−íng ch¶y v.v. chiÒu dµi L
cña ®o¹n s«ng th¼ng ph¶i ®¶m b¶o tiªu chuÈn nh− sau:
L = (3 5)B (1-1)
H×nh 1-1. ChiÒu dµi ®o¹n s«ng ®Æt tr¹m
C«ng thøc (1-1) cã thÓ ®−îc chøng minh nh− sau (xem h×nh1-1)
Gi¶ sö kho¶ng c¸ch vu«ng gãc víi 2 mÆt c¾t lµ L; Trong tr−êng hîp dßng ch¶y ch¶y
xiªn nhÊt tõ A ®Õn B víi chiÒu dµi L’ vµ chóng hîp víi nhau mét gãc α th× sai sè tuyÖt ®èi
vÒ chiÒu dµi lín nhÊt d cã thÓ tÝnh b»ng c«ng thøc :
d = L’ - L = L’ - L’ cosα = L’ ( 1 - cosα)
L' (1 − cos α) × 100
d
× 100 =
Sai sè t−¬ng ®èi : Δ% = = (1 - cosα)×100
L' L'
L
L L B
cosα
Mµ = =
( B)2
L' L2 + B 2 1+ L
⎡ ⎤
L
⎢ ⎥
B
⎥ × 100
VËy Δ% = ⎢1 − (1-2)
()
⎢ 2⎥
1+ L
⎢ B⎥
⎣ ⎦
Víi B lµ chiÒu réng trung b×nh cña ®o¹n s«ng ®Æt tr¹m (m)
http://www.ebook.edu.vn 9
- L
C¨n cø vµo (1-2) ta cã thÓ tÝnh ®−îc sai sè Δ% cho c¸c tr−êng hîp tû sè kh¸c nhau
B
nh− b¶ng 1-1.
B¶ng 1-1. Sai sè t−¬ng ®èi vÒ chiÒu dµi ®o¹n s«ng ®Æt tr¹m
L αo cosα 1- cosα Δ% Ghi chó
B
1 45,00 0,707 0,293 29,3
2 26,37 0,894 0,106 10,6
⎫
3 18,12 0,950 0,050 5,0
⎪ Trong sai sè cho phÐp
4 14,05 0,970 0,030 3,0
⎬
5 12,01 0,978 0,022 2,2 ⎪
⎭
6 9,36 0,986 0,014 1,4
Tõ b¶ng (1-1) khi L = (3-5)B th× sai sè Δ% = (2-5 )% n»m trong giíi h¹n sai sè cho
phÐp. Tr−êng hîp kh«ng chän ®−îc ®o¹n s«ng theo c«ng thøc (1-1) th× cã thÓ chän ®o¹n
s«ng ng¾n h¬n song chiÒu dµi ®o¹n s«ng kh«ng nhá h¬n 3 lÇn chiÒu réng (L ≥ 3B)
§èi víi ®o¹n s«ng cã chiÒu réng B > 300m th× L ph¶i b»ng hoÆc lín h¬n kho¶ng c¸ch
gi÷a hai tuyÕn ®o ®é dèc
Riªng tr¹m ®o ë vïng ¶nh h−ëng triÒu, khi B > 300m th× chän L≤1000m
Tr−êng hîp tr¹m ®o b»ng tµu di ®éng th× chiÒu réng s«ng B ≥ 300 m, ®é s©u h ≥ 2 m
(víi tÊt c¶ c¸c mùc n−íc)
b) §o¹n s«ng ®Æt tr¹m ë ngoµi ph¹m vi ¶nh h−ëng cña n−íc d©ng, n−íc vËt do c¸c
c«ng tr×nh trªn s«ng hoÆc do giao thoa sãng lò cña c¸c s«ng nh¸nh g©y ra ( xem h×nh 1.2 )
ChiÒu dµi khu vùc n−íc d©ng ®−îc
tÝnh theo c«ng thøc sau :
ho + Z
Ld = a
J
Trong ®ã :
Ld : ChiÒu dµi n−íc d©ng ( m)
ho : ChiÒu s©u b×nh qu©n cña
dßng ch¶y khi ch−a cã n−íc d©ng (m)
H×nh 1-2. S¬ ®å tÝnh chiÒu dµi n−íc d©ng
Z : ChiÒu cao n−íc d©ng lín nhÊt
t¹i c«ng tr×nh ng¨n s«ng hoÆc t¹i ng· ba s«ng (m).
J : §é dèc mÆt n−íc khi ch−a cã n−íc d©ng
Z
a : HÖ sè phô thuéc vµo tû sè
ho
http://www.ebook.edu.vn
10
- Khi tÝnh to¸n cã thÓ lÊy J b»ng ®é dèc b×nh qu©n ®¸y s«ng ®o¹n tõ n¬i ph¸t sinh n−íc
d©ng ®Õn n¬i ®Æt tr¹m ( theo tµi liÖu kh¶o s¸t ®Þa h×nh) vµ a ®−îc tÝnh theo b¶ng sau :
Z 5,0 2,0 1,0 0,5 0,3 0,2 0,1 0,05
ho
a 0,96 0,91 0,81 0,76 0,67 0,58 0,41 0,24
c) Tr¹m ®o kh«ng chÞu ¶nh h−ëng cña th¸c ghÒnh vµ ¶nh h−ëng do sù ho¹t ®éng cña
con ng−êi lµm thay ®æi quy luËt tù nhiªn cña dßng ch¶y. Kh«ng cã vËt kiÕn tróc lín che
khuÊt tÇm nh×n.
d) Hai bê s«ng cao, khèng chÕ ®−îc mùc n−íc cao nhÊt, cã ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt tèt ®¶m
b¶o x©y dùng ®−îc c¸c c«ng tr×nh ®o ®¹c, kh«ng cã ph©n, nhËp l−u .
e) Bê s«ng, lßng s«ng æn ®Þnh, mÆt c¾t d¹ng ®¬n, c©n ®èi kh«ng cã b·i trµn; nÕu kh«ng
chän ®−îc th× chän n¬i cã b·i trµn nhá.
f) Kh«ng cã cá n−íc mäc ë gÇn bê vµ ®¸y s«ng, kh«ng cã ®¸ ngÇm ngæn ngang trªn
lßng s«ng.
g) Mùc n−íc ph¶i thay ®æi ®Òu ®Æn ph¶n ¸nh ®óng quy luËt thay ®æi mùc n−íc trong
s«ng.
h) T¹i tuyÕn ®o mùc n−íc kh«ng cã ®é dèc ngang, kh«ng cã hiÖn t−îng ch¶y vßng.
i) Tr¹m ®o cÇn gÇn khu d©n c−, thuËn tiÖn sinh ho¹t, giao th«ng vµ th«ng tin liªn l¹c,
nh−ng kh«ng nªn ®Æt ë gÇn bÕn c¶ng, bÕn ®ß ngang... cã sù ho¹t ®éng nhén nhÞp, ¶nh
h−ëng tíi c«ng t¸c ®o ®¹c
§èi víi nh÷ng lo¹i tr¹m dïng riªng cÇn ph¶i c¨n cø vµo yªu cÇu phôc vô riªng ®Ó chän
vÞ trÝ ®o ®¹c cho thÝch hîp.
2. C¸c b−íc kh¶o s¸t
C«ng t¸c kh¶o s¸t tr¹m ®o nãi chung cã thÓ chia ra hai b−íc : Kh¶o s¸t s¬ bé vµ kh¶o
s¸t kü thuËt .
a. Kh¶o s¸t s¬ bé : C¨n cø vµo yªu cÇu phôc vô, t×nh h×nh l−íi tr¹m trong khu vùc ®Æt
tr¹m, s¬ bé chän ®o¹n s«ng ®Æt tr¹m trªn b¶n ®å, (dïng b¶n ®å cã tØ lÖ cµng lín cµng tèt).
Sau ®ã tiÕn hµnh kh¶o s¸t thùc ®Þa. §o¹n s«ng kh¶o s¸t dµi kho¶ng 5-10Km. Nh÷ng tµi liÖu
cÇn thu thËp khi kh¶o s¸t s¬ bé bao gåm :
§Þa h×nh gÇn ®o¹n s«ng ®Æt tr¹m; ®Þa chÊt bê s«ng, lßng s«ng; nh÷ng ®iÒu kiÖn cã ¶nh
h−ëng tíi dßng ch¶y nh− th¸c, ghÒnh, ph©n l−u, nhËp l−u. Thu thËp c¸c sè liÖu thuû v¨n, khÝ
t−îng ®Æc tr−ng t¹i khu vùc ®Æt tr¹m, t×nh h×nh d©n sinh, kinh tÕ, chÝnh trÞ t¹i khu vùc ®Æt
tr¹m, c¸c c«ng tr×nh trªn s«ng vµ quy häach cña c¸c ngµnh kinh tÕ hiÖn t¹i vµ t−¬ng lai
trong khu vùc. Tµi liÖu thu thËp trong b−íc kh¶o s¸t s¬ bé cã thÓ b»ng c¸ch ®iÒu tra, thu
thËp qua c¸c c¬ quan qu¶n lý ë ®Þa ph−¬ng , ®iÒu tra lò hoÆc trùc tiÕp ®o ®¹c mét sè yÕu tè
cÇn thiÕt.
http://www.ebook.edu.vn 11
- b. Kh¶o s¸t kü thuËt bao gåm
• X©y dùng c¸c mèc cao ®é : Cao ®é ®−îc dÉn tõ mèc chuÈn cã hÖ tuyÖt ®èi hoÆc cao ®é
gi¶ ®Þnh. (NÕu ch−a cã ®iÒu kiÖn dÉn cao ®é tuyÖt ®èi)
• LËp b×nh ®å ®o¹n s«ng ®Æt tr¹m : §o¹n s«ng ®−îc lËp b×nh ®å ph¶i dµi h¬n ®o¹n s«ng
®Þnh chän ®Ó ®Æt tr¹m. ViÖc ®o ®¹c ®Þa h×nh bao gåm : §o ®¹c ®Þa h×nh cña lßng s«ng
phÇn ngËp n−íc vµ phÇn kh«ng ngËp n−íc (tÝnh tõ mÐp n−íc trong thêi gian kh¶o s¸t tíi
®−êng ®ång møc cao h¬n mùc n−íc lín nhÊt kho¶ng 1m). Néi dung c«ng t¸c nµy xem
thªm h−íng dÉn ®o ®¹c phæ th«ng.
H×nh 1-3. B×nh ®å ®o¹n s«ng ®Æt tr¹m
C¨n cø vµo tµi liÖu ®Þa h×nh lËp b×nh ®å ®o¹n s«ng (h×nh 1-3) vµ vÏ mét sè mÆt c¾t
ngang, mÆt c¾t däc s«ng, ®Ó ph©n tÝch chän tuyÕn ®o (h×nh 1-4 a,b). TØ lÖ cña b×nh ®å vµ c¸c
b¶n vÏ cÇn ®ñ lín ®Ó dÔ ph©n tÝch chän tuyÕn ®o.
+ §o ®¹c, ®iÒu tra c¸c yÕu tè thuû v¨n nh− mùc n−íc lín nhÊt (Hmax), nhá nhÊt (Hmin),
ph©n bè l−u tèc trªn c¸c mÆt c¾t ®Þnh ®Æt tuyÕn ®o, x¸c ®Þnh h−íng ch¶y b×nh qu©n, ®iÒu tra
sù diÔn biÕn lßng s«ng v.v.
Sau khi ®· cã ®ñ c¸c lo¹i tµi liÖu tiÕn hµnh ph©n tÝch c¸c ®iÒu kiÖn cô thÓ cña ®o¹n
s«ng, c¨n cø vµo c¸c yªu cÇu cña ®o¹n s«ng ®Æt tr¹m vµ nhiÖm vô cña tr¹m ®o ®Ó chän c¸c
tuyÕn ®o ®¹c.
+ Kh¶o s¸t khu vùc dù kiÕn x©y dùng c¸c c«ng tr×nh ®o ®¹c nh− : X©y dùng c«ng tr×nh
®o mùc n−íc, x©y dùng c«ng tr×nh c¸p treo thuyÒn, n«i, xe, nhµ tr¹m .v. v.
http://www.ebook.edu.vn
12
- 3. Chän c¸c tuyÕn ®o
Tr¹m thuû v¨n cÊp I bao gåm c¸c tuyÕn ®o l−u l−îng, mùc n−íc, bïn c¸t, ®é dèc mÆt
n−íc, ®o phao, ®o ®é mÆn ( nÕu tr¹m ®o cã ¶nh h−ëng cña thuû triÒu).
a)
b)
H×nh 1-4. a) MÆt c¾t ngang t¹i tuyÕn chÝnh (TuyÕn c¬ b¶n)
b) MÆt c¾t däc ®o¹n s«ng ®Æt tr¹m (MÆt c¾t nµy kh«ng cïng tµi liÖu ë b×nh ®å)
http://www.ebook.edu.vn 13
- a. TuyÕn ®o l−u l−îng :
Ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh l−u l−îng n−íc phæ biÕn ë c¸c tr¹m thuû v¨n hiÖn nay lµ ph−¬ng
ph¸p “l−u tèc - diÖn tÝch”. Theo ph−¬ng ph¸p nµy cÇn ph¶i ®o ®¹c c¸c yÕu tè thµnh phÇn
nh− l−u tèc, diÖn tÝch (®o s©u vµ ®o kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c thuû trùc ®o s©u). C¸c yÕu tè nµy
®−îc x¸c ®Þnh trªn mét mÆt c¾t ngang gäi lµ tuyÕn ®o l−u l−îng.
§Ó ®¶m b¶o thu thËp tµi liÖu ®−îc chÝnh x¸c, mÆt c¾t ®o l−u l−îng ph¶i ®¶m b¶o c¸c
yªu cÇu sau :
- MÆt c¾t ph¶i vu«ng gãc víi h−íng ch¶y b×nh qu©n .
- H×nh d¹ng mÆt c¾t tèt nhÊt lµ d¹ng parab«n (lßng ch¶o) hoÆc ch÷ V, kh«ng cã b·i
trµn, kh«ng cã khu vùc n−íc tï, n−íc vËt .
- Sù ph©n bè l−u tèc trªn mÆt c¾t tu©n theo nh÷ng quy luËt chung, ®¶m b¶o ®o ®¹c
thuËn tiÖn trong c¸c mïa .
- Sù diÔn biÕn lßng s«ng Ýt, nghÜa lµ mÆt c¾t kh«ng cã hiÖn t−îng båi, xãi nghiªm
träng.
b. TuyÕn ®o ®é dèc mÆt n−íc :
§é ®èc mÆt n−íc lµ ®é h¹ thÊp b×nh qu©n cña mÆt n−íc trªn mét ®¬n vÞ chiÒu dµi dßng
ch¶y .
§é dèc mÆt n−íc ®−îc tÝnh theo c«ng thøc sau :
H 1 − H 2 ΔH 1 − 2
J= = %00
LJ LJ
Trong ®ã :
J - ®é dèc mÆt n−íc, th−êng tÝnh b»ng phÇn v¹n (%00)
H1 - mùc n−íc t¹i tuyÕn ®é dèc trªn
H2 - mùc n−íc t¹i tuyÕn ®o ®é dèc d−íi
LJ - chiÒu dµi dßng ch¶y gi÷a hai tuyÕn ®é dèc (cïng ®¬n vÞ víi mùc n−íc).
TuyÕn ®o ®é dèc thùc chÊt lµ hai tuyÕn ®o mùc n−íc cè ®Þnh ®−îc ®Æt vÒ hai phÝa cña
tuyÕn ®o l−u l−îng (xem h×nh 1-5 vµ 1-6)
§Ó ®¶m b¶o ®−îc sai sè cña tµi liÖu trong ph¹m vi cho phÐp, tuyÕn ®o ®é dèc mÆt n−íc
cÇn ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau :
• TuyÕn ®o ®é dèc trªn (I1) vµ tuyÕn ®o ®é dèc d−íi (I2) tèt nhÊt lµ c¸ch ®Òu tuyÕn ®o l−u
l−îng.
• T¹i tuyÕn ®o, mùc n−íc thay ®æi ph¶n ¸nh ®óng quy luËt thay ®æi cña mùc n−íc s«ng,
®¶m b¶o x©y dùng ®−îc c«ng tr×nh ®o mùc n−íc æn ®Þnh vµ ®o ®¹c thuËn tiÖn.
http://www.ebook.edu.vn
14
- • Kho¶ng c¸ch gi÷a hai tuyÕn ®o ®é dèc LJ cÇn ®ñ dµi ®Ó ®¶m b¶o cã chªnh lÖch mùc
n−íc gi÷a chóng nh− sau :
+ §èi víi s«ng miÒn nói ΔH1-2 = 25 4 50cm
+ §èi víi s«ng ®ång b»ng ΔH1-2 = 104 20cm
H×nh 1-5. S¬ ®å c¸c tuyÕn ®o ë ®o¹n s«ng ®Æt tr¹m
NÕu trong thùc tÕ kh«ng cho phÐp chän ®−îc ®o¹n s«ng cã ®é dµi ®¶m b¶o tiªu chuÈn
trªn th× cã thÓ chän ®o¹n s«ng ng¾n víi chªnh lÖch mùc n−íc nhá h¬n song ph¶i cè g¾ng
n©ng cao ®é chÝnh x¸c ®o mùc n−íc, ®Ó gi¶m sai sè cho kÕt qu¶ ®o ®¹c .
H×nh 1-6. TuyÕn ®o ®é dèc
c. TuyÕn ®o phao :
Trong nh÷ng tr−êng hîp kh«ng cho phÐp ®o l−u tèc b»ng m¸y hoÆc yªu cÇu tµi
liÖu cã ®é chÝnh x¸c kh«ng cao l¾m th× cã thÓ dïng phao ®Ó ®o l−u tèc.
§Ó ®o l−u tèc b»ng phao, trªn ®o¹n s«ng ®Æt tr¹m ta chän c¸c tuyÕn ®o phao vµ tuyÕn
th¶ phao. TuyÕn ë phÝa th−îng l−u tuyÕn ®o l−u l−îng gäi lµ tuyÕn trªn (P1) mét tuyÕn phÝa
h¹ l−u gäi lµ tuyÕn d−íi (P2). TuyÕn th¶ phao c¸ch tuyÕn trªn vÒ phÝa th−îng l−u kho¶ng
30450 m (h×nh1-5)
§Ó tµi liÖu thu thËp ®−îc ®¶m b¶o sai sè cho phÐp th× kho¶ng c¸ch gi÷a hai tuyÕn ®o
phao LP sao cho thêi gian ch¶y truyÒn víi l−u tèc trung b×nh mÆt ngang lín nhÊt tèi thiÓu tõ
50 ÷ 80 gi©y
http://www.ebook.edu.vn 15
- NÕu kh«ng chän ®−îc ®o¹n s«ng ®o phao cã chiÒu dµi ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn trªn th× cã
thÓ chän ®o¹n s«ng ng¾n h¬n, nh−ng LP ph¶i ®ñ dµi sao cho thêi gian ch¶y truyÒn t−¬ng
øng kh«ng nhá h¬n 20 gi©y.
ë c¸c tr¹m thuû v¨n cÊp I c¸c tuyÕn ®o mùc n−íc, ®o bïn c¸t, ®o mÆn, (nÕu cã), ®o ho¸
n−íc, ®o nhiÖt ®é n−íc, tèt nhÊt lµ trïng víi tuyÕn ®o l−u l−îng.
T¹i nh÷ng ®o¹n s«ng ®Æc biÖt cã thÓ ph¶i chän tuyÕn ®o l−u l−îng vÒ mïa lò vµ mïa
kiÖt t¹i hai vÞ trÝ kh¸c nhau nh−ng ph¶i x¸c lËp ®−îc mèi quan hÖ gi÷a c¸c yÕu tè thuû v¨n
t¹i c¸c vÞ trÝ ®ã.
II. VÞ trÝ tr¹m ®o mùc n−íc (tr¹m cÊp III)
§o¹n s«ng ®−îc chän ®Ó ®o mùc n−íc kh«ng yªu cÇu chÆt chÏ nh− ®o¹n s«ng ®Æt tr¹m
®o l−u l−îng, nh−ng cã nh÷ng yªu cÇu riªng thÝch hîp víi viÖc thu thËp tµi liÖu mùc n−íc :
- §o¹n s«ng t−¬ng ®èi th¼ng cã chiÒu dµi L = (3-5)B
- Trªn ®o¹n s«ng kh«ng cã n−íc vËt, n−íc tï.
- Cao tr×nh hai bê s«ng khèng chÕ ®−îc mùc n−íc cao nhÊt, kh«ng mÊt n−íc mÆt vµ n−íc
ngÇm.
- Kh«ng chÞu ¶nh h−ëng cña th¸c, ghÒnh, cån b·i vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña c¸c c«ng
tr×nh lµm thay ®æi quy luËt tù nhiªn cña dßng ch¶y.
- VÞ trÝ tuyÕn ®o cã ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt b¶o ®¶m x©y dùng ®−îc c¸c c«ng tr×nh ®o mùc
n−íc nh− : Cäc, thuû chÝ, giÕng tù ghi mùc n−íc.
Ngoµi nh÷ng ®iÒu kiÖn trªn cßn c¨n cø vµo yªu cÇu phôc vô mµ chän ®o¹n s«ng ®Æt
tr¹m cho thÝch hîp.
TuyÕn ®o mùc n−íc ®−îc ®Æt th¼ng gãc víi h−íng ch¶y b×nh qu©n. NÕu tr¹m cßn ®o
®¹c thªm c¸c yÕu tè nh− nhiÖt ®é n−íc, ®é mÆn .. .th× vÞ trÝ ®o ®¹c tèt nhÊt lµ trïng víi tuyÕn
®o mùc n−íc.
ViÖc kh¶o s¸t vÞ trÝ ®Æt tr¹m ®o mùc n−íc còng tiÕn hµnh t−¬ng tù nh− kh¶o s¸t vÞ trÝ
®Æt tr¹m ®o l−u l−îng, nh−ng c¸c yÕu tè thu thËp, ®iÒu tra... ph¶i phï hîp víi yªu cÇu cña
®o¹n s«ng ®Æt tr¹m ®o mùc n−íc nh− ®· tr×nh bµy.
III. VÞ trÝ tr¹m ®o mÆn
Tuú theo yªu cÇu phôc vô mµ tr¹m ®o mÆn cÇn ®−îc ®Æt ë vÞ trÝ thÝch hîp . VÝ dô cÇn
nghiªn cøu sù thay ®æi ®é mÆn theo thêi gian ®Ó lÊy n−íc t−íi ruéng th× tr¹m ®o mÆn cÇn
®Æt gÇn c«ng tr×nh lÊy n−íc; CÇn nghiªn cøu quy luËt thay ®æi cña ®é mÆn däc theo mét con
s«ng nµo ®ã th× cÇn ®Æt c¸c tr¹m ®o däc s«ng...
Tr¹m ®o mÆn th−êng ®Æt kÕt hîp víi tr¹m ®o c¸c yÕu tè thuû v¨n kh¸c. Khi cÇn thiÕt
®Æt riªng tr¹m ®o mÆn th× c«ng t¸c kh¶o s¸t ®−îc tiÕn hµnh nh− ®èi víi tr¹m ®o mùc n−íc.
http://www.ebook.edu.vn
16
nguon tai.lieu . vn