Xem mẫu

  1. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp PHAÀN II M . HC T TP PK ÑH S ôøng à Trö äc ve huo eàn t quy Baûn KYÕ THUAÄT VEÄ SINH LAO ÑOÄNG Trang 17 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  2. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp CHÖÔNG III KYÕ THUAÄT VEÄ SINH LAO ÑOÄNG III.1 ÑIEÀU KIEÄ N LAO ÑOÄNG VAØ CAÙ C YEÁU TOÁ NGUY HIEÅM, COÙ HAÏI TRONG LAO ÑOÄNG III.1.1 . Ñieà u kieä n lao ñoä ng Ñieà u kieän lao ñoä ng laø moä t taäp hôïp toå ng theå caù c yeáu toá kyõ thuaät, kinh teá, xaõ hoä i, ñöôï c bieåu hieän thoân g qua caùc coâng cuï vaø phöông tieän lao ñoäng, quaù trình coâng ngheä , moâ i tröôø ng lao ñoä ng vaø söï saáp xeáp, boá trí taùc ñoä ng qua laï i cuû a trong moâ i tröôøng quan heä con ngöôø i, taïo neân moä t ñieàu kieän nhaát ñònh cho con ngöôø i trong quaù trình lao ñoäng. Ñaùn h giaù, phaân tích ñieà u kieän lao ñoäng phaû i tieán haønh ñaùnh giaù phaâ n tích ñoà ng thôø i trong moái quan heä taùc ñoän g qua laïi cuû a taát caû caùc yeáu toá treâ n . 1.1.1. Caùc yeá u toá cuûa lao ñoä ng  M aùy , thieá t bò coâng cuï . M . HC  Nhaø xöôõng . T TP PK ÑH S  Naên g löôïng , nguyeân lieäu vaä t lieä u . öôøng r veà T uoäc  Ñoái töôïng lao ñoäng . h eàn t  Ngöôø i lao ñoäng ûn quy. Ba 1.1.2 . Caùc yeá u toá lieâ n quan ñeán lao ñoäng  Caù c yeáu toá töï nhieân coù lieân quan ñeán nôi laøm vieä c .  Caù c yeáu toá kinh teá , xaõ hoä i, quan heä ñôø i soáng hoaøn caûnh gia ñình lieâ n quan ñeán taâm lyù ngöôø i lao ñoäng. Ñieà u kieän lao ñoä ng khoâ ng thuaän lôï i chia ra laøm hai loaï i:  Yeáu toá nguy hieåm gaây chaán thöông, tai naï n lao ñoäng.  Yeáu toá coù haïi ñeán söù c khoeû, gaây beä nh ngheà nghieäp. III.1.2 Caùc yeá u toá nguy hieåm gaây chaá n thöông , tai naïn lao ñoä ng Nhöõng yeáu toá lao ñoän g xaáu, coù nguy cô gaây tai naï n lao ñoäng ñoái vôù i ngöôøi lao ñoä ng, bao goàm : 1.2.1 Caùc boä phaän truyeà n ñoän g vaø chuyeån ñoäng Nhöõng truï c maùy, baùnh raêng, ñai chuyeàn vaø caùc cô caáu truyeàn ñoäng khaù c, söï chuyeå n ñoäng cuûa baûn thaân maùy, thieá t bò nhö: oâtoâ, maù y truï c, taøu bieån, xaø lan, ñoaøn taøu hoaû, ñoaøn goâng … taïo nguy cô cuoán, caùn , keïp, caét ….tai naï n gaây ra coù theå laøm cho ngöôø i lao ñoä ng chaá n thöông hoaëc cheát . 1.2.2 Nguoàn nhieät : ÔÛ caùc loø nung, vaät lieäu nung, nöôù c kim loaïi noùng chaûy, buoàng saá y, maùy eù p taïo hình … Nguy cô boûng, nguy cô chaùy noå. 1.2.3 Nguoàn ñieä n : Trang 18 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  3. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp Theo möùc ñieän aùp, cöôøng ñoä doøng ñieän, ñieän töø tröôøng nguy cô ñieän giaä t, ñieän phoùng, chaùy noå hoaë c toån thöông söùc khoeû 1.2.3 Vaät rôi , ñoå , saäp : Thöôøng laø haäu quaû cuûa traïn g thaù i vaä t chaá t khoâng beàn vöõ ng, khoâng oån ñònh gaây ra nhö saäp loø, vaät rôi töø treân cao xuoáng, ñaù rôi, ñaù laên trong khai thaù c ñaù, trong ñaøo ñöôøng haàm, ñoå töôøng ñoå coät ñieän, ñoå coâng trình trong xaây laép , caây ñoå, ñoå haø ng hoaù khi saép xeáp vaän chuyeån . 1.2.4 Vaät vaên g baén : Thöôøng gaëp laø phoi cuûa caù c maùy gia coâng nhö : maùy maø i, maùy tieän, goã ñaùnh laï i ôû caùc maùy cöa ñóa, ñaù vaêng trong noå mìn … 1.2.5 Noå : Noå vaät lyù : Trong thöï c teá saûn xuaá t, noå coù theå xaûy ra khi aùp suaá t cuûa moâ i chaá t trong caùc thieá t - bò chòu aùp löïc, caùc bình chöù a khí neùn, khí thieân nhieân vöôït quaù giôù i haïn beàn cho pheùp cuû a voû bình M . HC T TP hoaëc do thieát bò raïn nöù t, phoàng môùp, bò aê n moøn trong quaù trình söû duï ng khoâng ñöôï c kieåm ñònh, phaù t SPK g ÑH hieän kòp thôø i. öôøn Khi thieá t bò noå sinh ra coâng suaát lôùn äc veà Tr nhaø xöôûn g, coâng trình gaây tai naïn ngöôø i xung phaù huyû thuo uyeàn quanh. q Baûn Noå hoaù hoïc : Laø söï bieá n ñoå i veà maët hoaù hoï c cuû a caù c chaá t dieã n ra trong moä t thôø i gian ngaén , - vôùi toá c ñoä raát nhanh taïo ra löôïn g saûn phaåm chaùy lôù n, nhieät ñoä cao aù p löïc maïnh laøm huyû hoaï i vaä t chaát, gaây tai naïn ñoái vôù i ngöôøi laøm vieä c rong vuøng nguy hieåm . Noå vaät lieäu noå ( noå chaát noå ) : Sinh ra raát lôùn, ñoàng thôø i sinh ra soùn g xung kích trong khoâng - khí vaø gaây chaán ñoäng trong phaïm vi baùn kính nhaá t ñònh . Noå cuûa kim loaïi noùng chaûy : Khi rôù t kim loaï i loõng vaøo khuoân bò öôù t, caùc boï t khí noå, kim loaï i - loûng baén vaøo ngöôøi thao taùc . III.2 CAÙC YEÁ U TOÁ COÙ HAÏ I ÑEÁN SÖÙ C KHOEÛ , GAÂY BEÄNH NGHEÀ NGHIEÄ P Nhöõng yeáu toá do ñieàu kieän lao ñoä ng khoâ ng thuaän lôï i, vöôït quaù giôùi haïn cuû a tieâu chuaån veä sinh lao ñoäng cho pheùp, laøm giaûm söùc khoeû ngöôø i lao ñoä ng, gaây beän h ngheà nghieäp nhö vi khí haäu xaáu ( nhieät ñoä , ñoä aåm khoâ ng khí , böù t xaï nhieä t…) tieáng oàn, rung ñoä ng, phoùng xaï, buï i, caù c hoaù chaá t, hôi khí ñoäc, caùc vi sinh vaät coù haïi … III.2.1 VI KHÍ HAÄU TRONG SAÛN XUAÁT 2.1.1 Khaí nieäm : Vi khí haäu laø traïng thaù i lyù hoïc cuûa khoâng khí trong khoaûng khoâng gian thu heïp, bao goàm caù c yeáu toá veà nhieät, ñoä aåm, böù c xaï nhieä t vaø toá c ñoä chuyeån ñoäng cuû a khoâng khí. Ñieà u kieän vi khí haä u trong saûn xuaá t phuï thuoä c vaøo quy trình coân g ngheä vaø khí haäu ñòa phöông, tuyø theo tính chaát toaû nhieä t cuû a quy trình saûn xuaát, ngöôø i ta phaân ra thaønh caù c loaï i vi khí haäu sau:  Vi khí haäu töông ñoá i oån ñònh: nhieät löôïng toaû ra khoaûng 20o Kcal/m3k2 /1h.  Vi khí haäu noùng: nhieä t löôïng toaû ra lôùn hôn 20o K cal/m3k2/1h. Trang 19 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  4. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp  Vi khí haäu laïnh: nhieä t löôïng toaû ra nhoû hôn 20o K cal/m3k2/1h. 2.1.2 Caùc yeá u toá vi khí haä u: - Nhieät ñoä: Laø yeáu toá quan troï ng trong saûn xuaát phuï thuoä c vaøo caù c hieän töôïn g phaù t nhieä t cuû a quy trình saûn xuaát nhö: loø phaù t nhieä t, ngoïn löû a reøn, haøn…Tieâ u chuaån veä sinh quy ñònh nhieä t ñoä toái ña cho pheùp ôû nôi laøm vieä c cuûa ngöôø i lao ñoäng vaøo muø a heø laø 300 C vaø khoâng ñöôïc vöôït quaù nhieä t doä cho pheùp töø 3 – 50 C - Böù c xaï nhieät: Laø nhöõng haït naêng löôïn g truyeà n trong khoâ ng khí, maë t trôøi v.v… döôù i daïng dao ñoäng soùng bao goàm : tia saùng thöôøng, tia hoà ng ngoaï i, tia töû ngoaï i, böù c xaï , nhieä t do caùc vaä t theå ñöôï c nung noùng phaùt ra, khi nung ñeán khoaûng 500oC noù seõ phaùt ra tia hoàng ngoaïi, neáu nung noùng ñeá n 1800oC ñeán 2 000oC phaù t ra tia saùn g thöôø ng vaø tia töû ngoaï i, khi nung noùng ñeán 3000 oC phaù t ra tia töû ngoaï i caø ng nhieàu. Cöôøng ñoä böùc xaï nhieä t ñöôï c bieåu thò baèng cal/m2.phuù t. Tieâ u chuaå n veä sinh cho pheùp laø 1kcal/m2.phuùt - Ñoä aåm: Laø löôïn g hôi nöôùc coù trong khoâng khí ñöôï c bieåu thò baèng g/m3kk hoaëc baèn g söùc tröông hôi M nöôùc ñöôï c tính baèng mmHg. Veà maë t veä sinh thöôøng laáy ñoä aåm töông. HCi laø tæ leä phaà n traêm giöõ a ñoä T TP ñoá SPK aåm tuyeät ñoá i trong moä t thôø i ñieåm naøo ñoù so vôù i ñoä aåm toá iHña, ñeå bieåu thò möùc aåm cao hay thaá p. Ñoä gÑ øn aåm cao thöôøng thaáy ôû haàm loø, xöôûn g nhuoäm, nôi à baûo ô n thöï c phaåm… Tieâu chuaån quy ñònh veà ñoä aåm Trö quaû äc ve nôi saû n xuaá t trong khoaûng 75% - 80% àn thuo quye aûn ng khí: Ñöôï c bieåu thò baèng m/s theo tieâu chuaå n veä sinh laø 3m/s neáu - Vaän toác chuyeån ñoäng cuûa B khoâ vaän toá c chuyeån ñoän g khoâ ng khí lôùn hôn 5m/s seõ gaây baát lôï i cho ngöôø i lao ñoäng 2.1.3 Ñieà u hoaø thaân nhieät ôû ngöôø i: - Cô theå con ngöôø i coù nhieä t ñoä khoân g ñoå i khoaûn g 36,5oC ñeán 37,5oC laø nhôø hai quaù trình ñieà u nhieät, do trung taâm chæ huy ñieàu nhieät ñieàu khieå n. Ñeå duy trì caân baèng thaân nhieät trong ñieà u kieän vi khí haäu noùng, thì cô theå seõ thaûi nhieät baè ng caù ch giaõn maïch ngoaø i bieân vaø taêng cöôøn g tieá t moà hoâ i, neáu ñieàu kieän vi khí haäu laïnh thì cô theå seõ taêng quaù trình sinh nhieä t, haïn cheá quaù trình thaûi nhieä t ñeå ñieàu hoaø thaân nhieä t. Caân baè ng nhieä t coù theå thöïc hieä n ñöôï c trong phaïm vi tröôø ng ñieàu nhieä t. - Tröôøng ñieàu nhieä t goàm vuøn g ñieàu nhieä t hoaù hoï c vaø vuøng ñieàu nhieä t lyù hoï c, neáu vöôï t qua giôù i haïn naøy thì cô theå con ngöôø i seõ bò nhieä t laï nh hay say noùng.  Ñieà u nhieä t hoaù hoïc: laø quaù trình bieán ñoå i sinh nhieä t do söï oâx i hoaù caùc chaá t dinh döôõng bieán ñoåi, chuyeån hoaù tuyø theo nhieät ñoä beân ngoaø i vaø traï ng thaùi nghæ ngôi hay lao ñoäng cuû a cô theå.  Ñieà u nhieä t lyù hoïc: laø taá t caû caù c quaù trình bieán ñoå i th3i nhieä t cuûa cô theå döôù i hình thöù c truyeàn nhieä t, ñoá i löu, böùc xaï hay bay moà hoâ i. 2.1.4 Aûnh höôû ng cuû a vi khí haä u ñeán cô theå: Nhieät ñoä vaø söï chuyeån ñoäng cuûa khoâng khí quyeát ñònh söï trao ñoå i nhieä t baèng ñoái löu. Bieá t ñöôï c caù c aûnh höôû ng cuûa noù ñeán ngöôøi lao ñoäng nhö theá naø o ñeå tìm bieän phaùp thay ñoå i, taï o ñieàu kieän cho cô theå duy trì ñöôïc söï caân baèng nhieät thuaä n lôïi nhaá t Trang 20 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  5. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp Bieán thieâ n nhieä t ñoä Loaï i ñieàu nhieät Quaù trình ñieàu nhieät Keát quaû ñieàu Giaûm Taêng nhieä t Hoaù hoï c Bieán ñoå i quaù trình Chuyeån hoaù chuyeån hoaù Thaêng baè ng sinh nhieä t taêng giaûm nhieä t nhieä t cuû a cô theå ñeå duy Lyù hoïc Bieán ñoå i quaù trình Thaû i nhieä t Thaûi nhieä t trì thaâ n nhieä t ôû thaûi nhieät giaûm taê ng 370C möùc (0,50C) 4.1 Aûnh höôûn g cuûa vi khí haä u noùn g: Nhieät ñoä , ñaë c bieä t laø ôû vuøng traùn raát nhaïy caûm ñoá i vôù i söï thay ñoå i nhieäCM beân ngoaøi. Bieán ñoå i veà . H t ôû T TP SPK caûm giaù c nhieä t cuû a da traùn nhö sau: g ÑH ôøn à Trö 28 - 290 C äc ve Caûm giaùc laïnh huo Caûm giaùyeàn tt 29 – 300C u c maù q Baûn 0 30 – 31 C Caûm giaùc deå chòu 31,5 – 32,50C Caûm giaùc noùng 32,5 – 33,50C Caûm giaùc raát noù ng 33,50C Caûm giaùc cöï c noù ng Thaân nhieä t taêng töø 0,3 C ñeán 1oC laø cô theå coù söï tích nhieät . Neáu thaân nhieät taên g leân 38,50C ñöôï c 0 xem laø nhieä t ñoä baù o ñoän g daãn ñeán chöùng say noùng. Cô theå con ngöôø i haèng ngaøy coù söï caân baè ng giöõa löôïng nöôù c aên uoáng vaøo vaø thaû i ra, aên uoáng vaøo töø 2,5 – 3lít vaø thaû i ra khoaûng 1,5 lít qua thaä n, 0,2 lít qua phaân, löôïng coøn laï i theo moà hoâ i vaø hôi thôû ra ngoaøi. Trong ñieàu kieän laøm vieäc vôù i moâ i tröôøng coù nhieä t ñoä cao, cô theå phaû i tieát raát nhieàu moà hoâi, ngoaø i ra coøn maát moä t löôï ng muoái khoaùng vaø caùc chaát saé t nhö K, Na, Fe, Ca… vaø moä t löôïng sinh toá nhö: C, B1, B2… tyû troïng ñoä nhôù t cuû a maùu thay ñoå i do ñoù laøm nhòp tim thay ñoå i. Khi laøm vieäc ôû nhieät ñoä cao coâng nhaân uoáng nhieà u nöôù c neân dòch vò bò loaõng ra laøm cho aên keùm ngon; tieâu hoù a giaûm suùt coù theå daãn ñeán caù c beän h veà bao töû vaø ñöôøng ruoät. Chöùc naêng thaàn kinh bò aûnh höôûng laøm maá t taäp trung, giaûm phaûn xaï do ñoù deå xaõy ra tai naïn lao ñoäng. Roái loï aïn beänh lyù do vi khí haäu noù ng thöôøn g gaëp laø chöùng say noùng vaø chöùng co giaät. Trong caù c tröôøng hôï p naëng hôn cô theå bò choaùng, maï ch nhoû vaø thôû noâ ng. 4.2 Aûnh höôûng cuûa vi khí haäu laïn h: Da trôû neân xanh laïnh khi nhieä t ñoä döôùi 230C laøm nhòp tim vaø nhòp thôû giaûm ngöng möù c tieâu thuï oâxi laïi taêng leâ n, do cô vaø gan phaûi laøm vieä c nhieàu ñeå giaûi phoùng naêng löôïn g, laïn h laøm cho caùc cô vaâ n, Trang 21 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  6. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp cô trôn co laï i gaây ra hieä n töôïng noå i da gaø, caùc maïch maùu co thaé t sinh ra chöùn g teâ coùng, ngöù a raùt ôû ñaàu chi, khoù vaän ñoä ng vaø maát daàn caûm giaùc, laøm giaûm söù c ñeà khaùng, mieã n dòch. Trong ñieàu kieän vi khí haäu laïnh deã xuaát hieän moä t soá beänh vieâm daây thaàn kinh, vieâm khôùp, vieâm pheá quaûn, hen vaø moät soá beänh maõn tính khaù c do maùu löu thoâng keùm vaø söù c ñeà khaùng cuûa cô theå giaûm 4.3 Aûnh höôûng cuûa böùc xaï nhieä t: Trong caùc phaân xöôûng coù caù c thieát bò phaù t sinh nhieä t, caùc doøng böù c xaï nhieät chuû yeá u do tia hoà ng ngoïai (coù böôù c soùng 10m) Tuøy thuoäc vaøo böù c xaï nhieä t coù ñoä daø i cuû a böôùc soùng; cöôøng ñoä doøng böù c xaï, thôøi gian chieáu xaï , dieän tích beà maët chieáu, vuø ng bò chieáu, giaù n ñoïa n hay lieân tuï c, goù c chieá u luoà ng böùc xaï vaø quaàn aùo. Caùc tia hoà ng ngoïai coù böôùc soùng 1,5m coù khaû naên g thaám saâu vaøo cô theå Caùc tia hoà ng ngoïai coù böôùc soùng 3m coù khaû naêng gaây boûng da maïnh nhaá t Tia töû ngoaïi xuaá t hieän khi nhieät ñoä cao töø 1800 0C trôû leân vaø coù 03 loaï i: M Loaï i A coù böôùc soùng töø 400 – 315 nm thöôøng coù trong tia löû a HCn, ñeøn daây toù c, ñeøn huyø nh . haø T TP SPK quang g ÑH ôøn Loaï i B coù böôùc soùng töø 315 – 280 nm trongTrö ñeø n thuyû ngaân, loø hoà quang,... à caùc äc ve thuo yeàn Loaï i C coù böôùc soùng nhoû hônu280 nm. q Baûn Do laøm vieäc vôùi kim loaï i nung noùng hay noù ng chaûy , laøm vieäc ngoaøi trôø i noùn g, coù theå bò aûnh höôûng bôû i caùc tia: hoàng ngoaï i, töû ngoaïi… gaâ y neân chöùng say noùng, phoûng da roäp da; ung thö da, giaûm thò löïc , ñuï c nhaân maét… 2.1.5 Bieän phaùp phoøng choáng taùc haï i cuûa vi khí haä u: 5.1 Bieän phaùp phoøn g choáng taùc haïi cuû a vi khí haäu noùng: a/ Kyõ thuaät: - Töï ñoäng hoaù, cô khí hoaù caùc quy trình saûn xuaát ôû nôi coù nhieä t ñoä cao. - Caùch ly nguoà n nhieä t böùc xaï nhieä t ôû nôi laøm vieäc baèng caùch duøng caùc vaä t lieäu caùch nhieä t nhö: Magie, Amiaêng, Trepein… - Haáp thu caùc tia böùc xaï baèng maøng nöôù c. - Boá trí hôïp lí caù c loø vaø nguoà n nhieä t; Thieá t keá heä thoáng thoâ ng gío töï nhieân vaø nhaân taïo. - Ñeå taïo moâi tröôøng laøm vieä c toát ngöôø i ta quy ñònh vôù i töøng nhieä t ñoä seû coù vaän toá c gioù töông öùng Nhieät ñoä khoâng khí ( 0c ) Vaän toá c gioù (m/s) 25 – 30 1 27 – 33 2 33 3 b/ Veä sinh: - Quy ñònh cheá ñoä lao ñoän g hôïp lyù trong ñieà u kieän vi khí haäu noùng. Trang 22 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  7. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp - Toå chöù c toá t nôi nghó ngôi cho coâng nhaân xa nguoàn nhieät. - Toå chöù c cheá ñoä aê n uoáng hôïp lyù. - Coâng nhaân phaû i coù ñaày ñuû quaàn aùo baûo hoä lao ñoäng. - Khaùm söù c khoeû ñònh kyø cho coâng nhaân , khoâng boá trí nhöõng ngöôø i coù beän h tim maï ch vaø thaàn kinh laøm vieäc ôû nhöõng nôi coù nhieä t ñoä cao. 5.2 Bieän phaùp phoøn g choáng taùc haïi cuû a vi khí haäu laïnh: - Duøng heä thoáng söôû i aám, caûn khoâng cho khoâng khí laïnh vaøo nôi saûn xuaát. - Coâng nhaân phaû i coù ñaày ñuû trang phuïc vaø duïng cuï baûo hoä lao ñoäng. - Khaå u phaàn aên choáng reù t phaûi ñuû môõ , daàu thöï c vaät ñeå cung caáp nhieà u naêng löôïn g choáng reù t. 1.5.3 Bieä n phaùp phoøng choá ng taùc haï i cuûa buùc xaï nhieä t: - Trang bò ñaày ñuû caùc duïng cuï baûo hoä lao ñoäng cho coân g nhaân thöôøn g xuyeâ n tieáp xuùc trong moâ i M . HC T TP tröôøng coù böù c xaï nhieä t. SPK Vi khi haäu laø traïng thaùi lí hoïc cuû a khoâng khí trong khoaûnÑH ng gian thu heïp cuûa nôi laøm vieäc, bao g g khoâ öôøn goàm: Caùc yeáu toá nhieät ñoä, ñoä aåm, böùc xaï nhieät eà Tr c ñoä vaän chuyeån cuû a khoâng khí. Caù c yeá u toá naøy äc v vaø toá huo phaûi ñaûm baûo ôû giôù i haïn nhaát ñònh, phuø àn tp vôùi sinh lí con ngöôø i. uye hôï q Baûn Nhieät ñoä cao hôn hoaë c thaáp hôn tieâu chuaån cho pheùp laøm suy nhöôïc cô theå , laøm teâ lieä t söï - vaän ñoäng... Nhieät ñoä quaù cao seõ gaây beänh thaàn kinh, tim maïch, beä nh ngoaøi da, say noùng, say naéng, ñuïc nhaân maé t. Nhieä t ñoä quaù thaá p gaây ra caù c beänh veà hoâ haáp, beänh thaá p khôùp, khoâ nieâm maïc, caûm laï nh. Ñoä aåm cao coù theå daån ñeán taêng ñoä daån nhieät cuûa vaä t lieäu caù ch ñieän, taêng nguy cô noå do buï i - khí, cô theå khoù baøi tieá t qua moà hoâi. Caùc yeáu toá toá c ñoä gioù, böùc xaï nhieä t neáu cao hoaë c thaáp hôn tieâu chuaån veä sinh cho pheùp ñeàu - aûnh höôûng söù c khoeû, gaây beänh taät vaø laøm giaûm khaû naêng lao ñoäng cuû a con ngöôø i. III.2.2 TIEÁ NG OÀN VAØ CHAÁN ÑOÄNG 2.2.1 Khaù i nieäm veà tieá ng oà n vaø chaá n ñoän g: 1.1 Tieáng oàn: - Laø nhöõ ng aâm thanh gaây khoù chòu , quaáy roá i ñieàu kieän laøm vieäc vaø nghæ ngôi cuûa con ngöôø i. Aâm thanh laø dao ñoäng soáng, truyeàn ñi trong moâi tröôø ng ñaøn hoài do caù c vaät theå dao ñoäng gaây ra, caùc vaä t theå dao ñoän g naøy ngöôø i ta goï i laø nguoàn aâm. Nguoàn aâm trong khoâ ng gian ñöôï c ñaë c tröng bôû i coân g suaá t aâm, taàn soá böùc xaï vaø tính coù höôùng. - Ñaëc ñieåm lan truyeàn cuû a aâm thanh laø aâm thanh coù böôù c soùng khaùc nhau thì toác ñoä cuõng nhö laø cöôøn g ñoä thì khaù c nhau. Caûm giaùc aâm laø möù c ñoä to hay nhoû cuû a aâm thanh truyeà n ñeán tai, ñöôï c tai thu nhaän , phaâ n tích vaø gaây ra caûm giaù c aâm. Dao ñoä ng maø tai nghe ñöôïc coù taàn soá töø 16 ñeán 20.000 Hz, dao ñoäng döôùi 16 Hz ta goïi laø haï aâm, tai khoâng nghe ñöôïc. Dao ñoä ng coù taàng soá lôùn hôn 20.000 Hz ta goïi laø sieâu aâm. Trang 23 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  8. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp M - Phoå tieáng oà n laø caù ch bieåu dieãn ñoä tieáng oàn theo taàng soá. . HC T TP PK ÑH S - Phaâ n loaï i tieáng oàn: öôøngva chaïm, tieá ng oàn khí ñoäïng (tieá ng noå ). + Theo ñaë c tính cuû a nguoàn oàn : tieáng oàn cô hoï cveà Trg oàn , tieán uoäc àn th q ye + Theo phoå tieáng oàn : thöa, lieâ n tuïcuhay doàn daäp. Baûn Baûng thoáng keâ soá lieäu caùc loaï i tieáng oàn. Tieáng oàn do va chaïm DB Tieáng oàn cô khí DB Xöôûng Reøn 98 Maùy tieä n 93-96 Xöôûng Goø 113-114 Maùy khoan 114 Xöôûng Ñuù c 112 Maùybaøo 97 Xöôûng noà i hôi 99 Maùy ñaùnh boù ng 108 1.2 Chaán ñoäng: - Chaán ñoäng laø dao ñoäng cô hoï c cuû a caùc vaät theå ñaøn hoà i sinh ra khi troïng taâm cuû a chuù ng xeâ dòch trong khoâ ng gian hoaëc keá t quaû cuû a söï va chaïm. 2.2.2 Aûnh höôõ ng cuû a tieá ng oà n vaø chaán ñoäng ñoái vôù i cô theå: 2.1 Tieáng oàn: - Neáu laøm vieäc tieá p xuù c quaù laâu vôù i tieáng oàn seõ laøm cho cô quan thính giaùc bò meät moûi, luùc ñaàu chöù c naêng thính giaùc vaãn thích nghi ñöôï c nhöng daàn daàn seõ giaûm daàn thính löï c vaø coù theå bò beänh ñieác ngheà nghieäp neá u khoâ ng kòp caû i thieän moâi tröôøng laøm vieä c - Ngoaøi ra tieáng oàn coø n gaây taù c haï i ñeá n saûn xuaá t nhö taêng pheá phaåm trong saûn xuaát hoaë c taêng khaû naêng bi tai naïn lao ñoäng. Trang 24 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  9. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp Thôø i gian taùc ñoäng Möùc oàn (soá giôø trong ngaøy) (DB) 8 90 6 92 4 95 3 97 2 100 M . HC 1.5 102 T TP SPK g ÑH 105 1.0 n ôø à Trö ve huoäc 0àn t .5 110 quye aûn B 2.2 Chaán ñoäng: - Chaán ñoäng aûn h höôû ng ñeán heä thaàn kinh trung öông, coù theå laøm thay ñoåi chöùc naê ng cuû a caùc cô quan trong cô theå, gaây ra caùc phaûn öùng beänh lyù töông öù ng. - Ví duï: beänh veà khôùp xöông coù lieân quan ñeán chuyeån ñoäng… - Taùc ñoäng xaáu cuû a tieáng ñoäng ñoái vôù i cô theå taê ng leân trong muø a ñoân g vaø giaûm trong muø a heø. 2.2.3 Caùc bieä n phaùp choáng tieáng oàn vaø chaán ñoäng: 3.1.Bieän phaùp phoøng vaø choán g tieáng oàn : - Loaïi tröø nguoàn phaùt sinh ra tieáng oàn. Maùy moù c phaùt sinh ra tieá ng oàn phaûi ñöôï c boá trí xa phaân xöôûng vaø khu vöïc ñoâng ngöôø i, nhaø xöôõng neân thieát keá cao, roäng coù voøm che, xung quanh töôø ng boá trí theâm phaà n caùch aâm, chung quanh khu vöï c saûn xuaát neân troà ng caâ y ñeå giaûm tieá ng oàn. - Giaûm tieáng oà n, coù theå thöïc hieän theo caù c böôùc nhö sau: Hieä n ñaïi hoaù thieát bò.  Thay ñoåi quy trình saûn xuaá t.  Hieä u quaû nhaá t laø töï ñoäng hoaù hoaë c ñieà u khieån caùc thieát bò ñoù töø xa.  Quy hoaï ch thôø i gian laøm vieäc cuû a caùc nhaø maùy.  Duøng caùc nuù t giaûm aâm thanh.  3.2 Bieän phaù p phoøng vaø choáng chaán ñoäng: - Thay theá caù c boä phaän maùy moù c thieát bò phaùt ra tieáng oàn Trang 25 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  10. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp - Ngaê n chaän söï lan truyeàn chaán ñoäng töø nôi naøy sang nôi khaùc. (Maùy ñöôï c ñaët treâ n neàn loø xo, cao su hay neàn caù t; treo treân boä giaûm chaán) - Giaûm tieáng oàn treân ñöôøng lan truyeà n ( duøng vaät lieäu huù t aâm thanh nhö: Taám tieâu aâm;buoàng huù t aâm; oáng tieâu aâm,… 3.3 Bieän phaù p phoøng hoä caù nhaân : - Duøng nuùt bít tai, oáp tai. - Giaûm thôø i gian tieáp xuù c vôù i tieáng oàn. - Khaùm söù c khoeû ngheà nghieä p haèng naêm nhö ño thính löï c. Nhôù mang duïng M . HC cuï T TP PK ÑH S phoøng ôøng à Trö hoä äc ve huo trong eàn t quy luù c laøm Baûn vieä c vôùi moâ i tröôøng coù tieáng oàn III.2.3 . PHOØ NG CHOÁNG BUÏI TRONG SAÛ N XUAÁ T Trong lao ñoäng saûn xuaát haàu heát caù c nhaø maùy , phaân xöôûng, xí nghieäp, cô sôû saûn xuaát ñeàu phaùt sinh ra buïi, buïi thöôøng khuyeá c taùn roäng vaø bay theo chieàu gío. 2.3.1 Khaù i nieäm: Buïi laø moä t taäp hôïp coù nhieà u haï t, coù kích thöôù c nhoû, toà n taïi laâ u trong khoâng khí, döôùi daïng buï i bay, buï i laéng, hoaë c döôù i daïng hôi, khoù i, söông muø. Buïi bay coù kích thöôù c töø 0,001 m ñeán 10m , buï i loaïi naøy thöôøng gaây toån g thöông naë ng cho heä hoâ haáp. Buï i laén g coù kích thöôùc lôù n hôn 10m, loaïi naøy gaây taùc haïi cho da maé t, gaây nhieãm truøng dò öùng, ngoaøi ra buï i coøn coù nhöõng taù c haïi veà maët kyõ thuaä t nhö baùm vaøo maù y moùc thieát bò daãn ñeá n söï choùng hö hoûng nhö moøn caùc chi tieá t quay, taêng ma saù t caù c chi tieát tröôït, gaây hieän töôïng ñoaûn maïch ôû ñoäng cô ñieä n. Trang 26 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  11. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp Coù nhieàu daïng buï i nhö: - Theo nguoàn goá c: buï i höõ u cô, buï i voâ cô, buï i kim loaïi, buï i hoã n hôïp… - Theo kích thöôùc haït buï i: lôùn hôn 10m ta goï i l2 buïi thaät söï, coøn buïi töø 0,001 ñeán 0,1m ta goï i laø buïi muø. - Theo taùc haï i cuûa buïi: gaây dò öùng, gaây nhieãm truøn g, ung thö, xô hoaù phoå i. 2.3.2 Taùc haï i cuûa buï i: Caùc haït buï i nhoû hôn 5m thì coù theå vaøo taän caù c pheá nang cuû a phoåi, moä t soá coù theå ñoïn g laï i ôû pheá quaûn , khí quaûn gaây ra moät soá beänh nhö sau: Beänh phoå i nhieãm buïi : (vôù i caù c loaïi buï i coù kích thöôù c töø 0,1 ñeán 5) chieám khoaûn g 40 ñeá n  70% laø beänh ngheà nghieäp, noäi thöông daãn ñeán hieä n töông xô hoaù phoåi laøm suy chöùc naêng hoâ haáp. Beänh ôû ñöôøng hoâ haáp noù i chung: tuyø theo nguoà n goá c cuû a caùc loaïi buï i maø gaây ra caùc beänh  nhö: vieâm tai, vieâm muõi, vieâm hoïn g, vieâm khí quaû n, vieâm pheá quaûn… M . HC T TPy dò öùng, lôû loeù t. Gaây ra beänh ngoaøi da: gaây nhieãm truøng da, kích thích K gaâ SP da,  g ÑH Gaây toå n thöông cho maé t: laøm giaûm thò à löïc, ôønng nhaát laø muø. Trönaë  äc ve uo Gaây toå n thöông ôû heä tieâu yeàn :th m toå n thöông nieâm maïc, daï daøy, ruoät… u hoaù laø  q Baûn 2.3.3 Bieän phaùp phoøn g choá ng buï i coâ ng nghieäp: 1/ Bieän phaùp kyõ thuaät: - Töï ñoäng hoaù, cô khí hoaù daây chuyeàn saûn xuaát. - Loï c buï i, huù t buï i, ngaên buï i… - Boá trí caùc nôi phaùt sinh nhieàu buïi ra xa caùc khu vöï c daân cö, nhaø aên, nhaø treû . 2/ Bieän phaùp veä sinh caù nhaân : - Söû duïn g quaàn aùo baûo hoä lao ñoäng. - Söû duïn g khaåu trang ñeå che. - Sau 1 ca laøm vieä c neân thay quaàn aùo baûo hoä lao ñoäng. 3/ Bieän phaùp y teá : - Caùn boä veä sinh baûo hoä lao ñoä ng phaûi coù traùch nhieäm toå chöùc khaùm tuyeån ñònh kyø, kieåm tra söù c khoeû coân g nhaân khi laøm vieäc vôù i buï i coâ ng nghieäp, giaùm ñònh khaû naên g lao ñoä ng, boá trí nôi laøm vieä c thích hôïp cho ngöôø i laøm vieäc. Toå chöù c ñieàu kieän an döôõn g, nghæ ngôi. Khaåu phaàn aên cho coâng nhaân coù nhieà u vitamin. Trang 27 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  12. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp NHÔÙ MANG KHAÅU TRANG M . HC T TP PK ÑH S ôøng à Trö äc ve Nhôù mang huo eàn t kieáng vaø quy Baûn maùy Maø i phaû i coù kieáng chaé n buïi Trang 28 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  13. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp III.2.4 THOÂNG GIOÙ COÂ NG NGHIEÄ P 2.4.1 Khaù i nieäm: Thoâ ng gioù laø bieän phaùp trao ñoå i khoân g khí, ñöa khoâng khí bò oâ nhieåm ra khoû i moâ i tröôøn g nôi laøm vieäc, nhaèm taïo cho moâ i tröôøng saûn xuaát maù t meû, trong saïch haïn cheá söï aønh höôûng ñeán cô theå con ngöôø i. 2.4.2 Thoâng gioù töï nhieâ n: 1/ Thoâ ng gioù baèn g caùch môû cöû a phía döùô i vaø phía treân. - Thoâng gioù töï nhieân ñôn giaûn , kinh teá, phuø hôïp vôù i ñieàu kieän kinh teá nöôù c ta. - Thöôøng trong phaân xöôûng laøm vieä c, moâi tröôøn g khoâng khí bò noù ng, khoù i buï i vaø caù c hôi khí ñoäc bay laån quaå n trong nhaø xöôûng. Vi vaäy, khi thieá t keá nhaø xöôõng caàn phaûi cao , thoaùng gioù, nhaø hai maùi , coù cöû a chôùp. Laät baèng kính vöøa baûo ñaûm thoâ ng gioù vöø a söû duïng aùnh saùng töï nhieân, töøông nhaø ñeå nhieàu cöû a soå roäng (dieän tích cöûa baèn g 1/4 - 1/5 dieän tích neàn nhaø) . M . HC T TP - Döïa theo nguyeân lyù caù c hôi khí bò noùng boác leân thoaùt ra ngoaø i, khoâng beân ngoaøi nhaø xöôõng maù t PK i qua S hôn traøn qua cöû a, ñaãy khoâng khí nheï hôn thoaùt ra ngoaøøng ÑHcöûa treân saùt maùi nhaø (cöûa chôù p laä t). ô à Trö - Khoâng khí beân ngoaø i vaøo trong nhaø xöôõoäc vei bò nung noùng nheï hôn boá c leân, khoâng khí beâ n ngoaø i thu ng laï uy n naëng hôn traø n qua cöû a ñaãy khoângqkhíeàbò nung noù ng bay leân qua cöû a maù i nhaø thoaùt ra ngoaø i (cöû a trôø i) . Baûn Quaù trình ñoù xaûy ra lieân tuï c taïo baàu khoâ ng khí trong saï ch trong nhaø xöôõng. 2/ Thoâ ng gioù töï nhieân baèng caùch lôïi duïng söù c gioù : - Nhaø xöôûng phaû i xaâ y döïng theo ñuùng höôù ng gioù. Môû nhieàu loaï i cöûa phía höôù ng gioù. Gioù thoå i qua caù c cöûa vaøo trong phaâ n xöôûng, coù aù p löï c cao hôn phía beân kia cuû a phaân xöôûn g, khoân g khí bò oâ nhieãm trong phaân xöôûng seõ thoaù t ra ngoaø i. 2.4.3 Thoâng gioù nhaân taïo: 1/ Thoâ ng gioù baèn g quaït: Duøng thoâng gioù coù coâ ng suaá t cao ñaët trong töôø ng saùt traàn nhaø, khi quaït hoaï t ñoäng huùt khoâng khí baån trong nhaø ñaåy ra ngoaøi trôø i. Ñaët moä t heä thoán g quaït nöõa saùt neàn nhaø huùt khí trôøi vaøo nhaø. Phöông phaùp naøy coù haïn cheá laø khoâng ñaåy heát ñöôï c khoâ ng khí oâ nhieãm ra ngoaøi vaø khoâng khi naøy laï i coù theå bay sang khu vöï c laøm vieä c khaùc. Trang 29 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  14. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp Heä thoáng thoâng gioù chung baèng cô khí trong phaân xöôûng saûn xuaá t 2/ Thoâ ng gioù cuï c boä : HCM T. T g P ñeá n taän boä phaän saûn xuaát coù Gioù ñöôïc bôm vaøo heä thoáng oáng daãn khí chung roài ñi theoK n phuïSP oá g ÑH hôi khí ñoä c cao. caù c yeáu toá baát lôïi nhö nhieä t ñoä quaù noùn g, buï i nhieàuröôøn g ñoä , noàn àT äc ve thuo uyeàn q Baûn Huùt buï i töø caùc maùy Maø i 3/ Huùt gioù: Ñaët heä thoáng quaït huù t treân töôøng, khi quaït hoaï t ñoäng seõ huùt khoâng khí baån trong nhaø xöôû ng vaø ñaåy ra ngoaøi. Khoâ ng khí beân ngoaøi traøn vaøo qua khe hôû . Trang 30 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  15. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp M . HC T TP PK 4/ Thoâng gioù baèng phöông phaùp bôm vaø huùt: ÑH S Ñaây laø moät heä thoáng phoá i hôïp caû hai heä thoánröôøng vaøo vaø huùt ra. Heä thoáng naøy coù öu vieät hôn g bôm eà T oäc v laø bôm vaøo töøng boä phaän va h uùt khí baåntraungoaøi töøng vò trí moä t. àn h ø quye Baûn Chuïp huùt treân cöûa loø nung Trang 31 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  16. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp III.2.5 CHIEÁU SAÙNG TRONG SAÛ N XUAÁ T 2.5.1 Khaù i nieäm chung: - AÙnh saùng thaáy ñöôï c laø nhöõng böùc xaï photon coù böôù c soù ng trong khoaûng 380 ñeán 760 nm, moï i vaä t theå khi nung noùng hôn 5000C thì coù khaû naêng phaùt saùng. - Vôùi cuøng 1 coâng suaá t phaù t xaï thì phaùt xaï maøu vaøng luï c coù böôù c soùng  =555 nm cho ta thaá y roõ nhaá t, ñeå ñaùnh giaù ñoä saùng caùc loaïi tia saùng khaùc nhau , ngöôøi ta laá y ñoä saù ng cuû a maø u vaøn g luï c laøm tieâu chuaån ñeå so saùnh . Böùc xaï maøu tím:  = 380 - 450 nm Böùc xaï maøu chaøm:  = 450 – 480 nm Böùc xaï maøu lam:  = 480 - 510 nm Böùc xaï maøu luï c:  = 510 - 550 nm M . HC Böùc xaï maøu vaøng:  = 550 - 585 nm T TP PK  = 585 - 620 nm H S Böùc xaï maøu cam: øng Ñ Tröô nm  =c6veà - 760 Böùc xaï maøu ñoû : ä 20 thuo yeàn - Quang thoâ ng ( ) : laø ñaï i löôïnquñaùnh giaù khaû naêng phaù t saùn g cuûa vaät, quang thoâng laø phaàn coâng aûn g B suaát phaùt xaï coù khaû naên g gaâ y ra caûm giaùc saùng cho thò giaù c. Ñôn vò ño Quang thoâ ng laø Lumen (lm) Quang thoân g cuûa moä t vaø i nguoàn saùn g: Ñeøn daây toù c nung 60W  850 lm Ñeøn daây toù c nung 100W  1600 lm Neán Parafin trung bình  15 lm - Cöôøng ñoä saùng I: ñaë c tröng cho khaû naêng phaùt saùng theo phöông cuûa nguoàn saùng laø maät ñoä quang thoâng böù c xaï theo phöông cuûa nguoà n saùng ñoù.Ñôn vò ño cöôøng ñoä saùng laø Candela (cd) Cöôøng ñoä saùng cuû a moä t vaøi nguoà n saùng: Neán Parafin trung bình l  1 cd Ñeøn daây toù c nung 60W I  68 cd Ñeøn daây toù c nung 100W I  128 cd Ñeøn daây toù c nung 500W I  700 cd Ñeøn daây toù c nung 1000W I  2500 cd - Ñoä roï i E: Laø maät ñoä quang thoân g cuûa luoàng aùnh saùng taïi moä t ñieåm (möùc ñoä chieáu saùng cuû a moä t beà maët).Ñôn vò ño ñoä roï i laø lux (lx) 1lumen 1 lux = 1m 2 Trang 32 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  17. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp Sau ñaây laø ñoä roï i thöôøng gaëp : Naén g giöõ a tröa  100.000 lux Trôø i nhieàu maây  1.000 lux Ñuû ñeå ñoïc saùch  30 lux Laøm vieä c vôù i maù y vi tính  500 lux Ñuû ñeå laùi xe  0,5 lux Ñeâm traê ng troøn  0,25 lux - Ñoä choù i B: ñeå ñaùnh giaù ñoä saùng cuû a moä t beà maët , moä t nguoà n saùng. Ñoâï choù i nhìn theo phöông phaùp tuyeá n tôù i 1 ñieåm treân 1 maë t saùng laø cöôøng ñoä phaù t ra theo phöông phaùp tuyeán cuû a 1 ñôn vò dieän tích cuû a maë t saùn g vôù i phöông nhìn cuû a ñieåm ñoù. Ñôn vò ño ñoä choù i laø nit (nt). 1candela nt = M . HC 1m 2 T TP PK ÑH S Hoaë c ño ñoä choù i baèng Stib, 1 Stib = 104 n it ôøng à Trö Sau ñaây laø baûng ñoä choù i cuûa moät vaøi vaä t:ve huoäc eàn t coù theå nhaän bieá t ñöôïc  10-6 qy Ñoä choù i nhoû nhaát maétungöôøi nt Baûn (1,5-2).109 Maët trôø i giöõ a tröa nt  5.106 Maët trôø i môù i moï c nt 106 Daây toù c boùng ñeøn nt Ñeøn Neon 1000 nt Maët traêng raèm nhìn qua baàu khí quyeån  2500 nt * Yeâu caàu cuûa kyõ thuaä t chieáu saùng: - Chieá u saùng ñaày ñuû theo quy ñònh laø aùnh saù ng phaû i phaân boá ñeàu treân vuøn g laøm vieä c. - Khoâng choùi, khoâ ng quaù saùn g trong phaïm vi nhìn cuû a coâng nhaân . - Khoâng taïo thaønh caùc boùng ñen trong tröôøn g nhìn. - Ñaït hieäu quaû kinh teá cao. 2.5.2 Nguoàn saù ng: Trong saûn xuaát ngöôø i ta thöôøng duøng 2 nguoà n saùng ñoù laø nguoàn saùng töï nhieâ n vaø nhaân taï o. - Chieá u saùng töï nhieâ n: laø aùn h saùng ban ngaøy do maët trôø i sinh ra, laø nguoàn saùng saün coù raát thích hôïp vaø coù taùc duïng toá t veà maët sinh lyù ñoá i vôù i con ngöôøi nhöng khoâng oån ñònh vì noù phuï thuoä c vaøo ñieàu kieän töï nhieân. Nhieäm vuï cuûa thieát keá chieá u saùng tuï nhieân laø choïn khoaû ng caù ch , hình daù ng , kích thöôù c, vò trí cuûa caùc cöûa , caù c heä thoá ng phaûn xaï aù nh saùng ñaûm baûo an toaøn cho maé t con ngöôø i trong luù c laøm vieä c. - Chieá u saùng nhaân taï o: laø aùnh saùn g do con ngöôø i taïo ra, hieä n nay ngöôø i ta thöôøng duøng aùnh saùng ñeøn ñieän . Trang 33 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  18. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp Ñeøn daây toù c: giaù thaø nh thaáp , caáu taïo ñôn giaû n , deã söû duïng phaùt ra aùn h saùng maøu ñoû, vaøn g ,  cam vaø böùc xaï hoà ng ngoaïi gaàn vôù i aùnh saùn g cuû a löû a phuø hôï p vôù i taâ sinh lyù con ngöôø i , phaù t saùng oàn ñònh, hieäu suaát phaùt quang thaáp, tuoà i thoï thaáp, sinh ra nhieàu nhieä t Heä thoáng chieáu saùng toá t Chieáu saùng toá t, thoâng gío toá t Ñeøn huyønh quang: hieäu suaá t phaùt quang cao, tuoå i thoï cao, khoâng oå n ñònh trong moâ i tröôøn g ñieän  aùp thay ñoå i, giaù thaønh cao, caáu taïo phöù c taïp vieä c söõ a chöõ a baûo trì khoù khaên. M . HC T TP 2.5.3 Caùc phöông phaùp thieá t keá chieá u saùng ñieän: ÑH SPK öôøng Aùnh saùng töï nhieân coù chöù c naê ng sinh lyù raátà Tr cho neâ n khi thieát keá chieáu saù ng ñeàu phaûi höôù ng e cao, v huoäc eàn t qy tôù i muïc tieâu taïo ra aùnh saùng caøngugaàn vôù i aùn h saù ng töï nhieân caùn toát. Thieá t keá chieáu saùng ñieän phaû i ñaûm baûo ñieàu kieän saùn g cho Baûnñoäng toá t nhaát, hôïp lyù nhaá t, kinh teá nhaát. lao Caù c phöông phaùp chieá u saùng cô baûn laø. - Phöông phaùp chieáu saùng chung: duøng heä thoáng chieá u saùng töø treân xuoá ng. - Phöông phaùp chieáu saù ng cuï c boä : chieáu saùn g rieâng cho töøng vuøng laøm vieäc. - Phöông phaùp chieá u saùng hoãn hôïp: laø phöông phaùp chieáu saùng chung boå sung theâm nhöõng ngoïn ñeø n caà n thieát ñeå ñaûm baûo ñoä saùng taïi caùc vò trí laø vieä c. Caù c phöông phaùp tính toaùn chieá u saùng ñieän: - Phöông phaù p coâng suaá t ñôn vò döïa vaøo tieâu chuaån lao ñoän g vaø thoâng soá cuûa loaïi ñeø n chieáu saùng, xaù c ñònh quang thoân g caàn thieá t cho 1m 2 d ieän tích. - Phöông phaùp ñieåm duøng ñeå tính toaù n ñeøn khi chieá u saùng cuï c boä. - Phöông phaùp heä soá yeâu caà u: duøng ñeå tính toaùn cho phöông phaù p chieáu saùn g chung. Trang 34 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  19. Tröôøng ÑH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn An toaøn lao ñoäng vaø moâi tröôøng coâng nghieäp M . HC T TP PK ÑH S ôøng à Trö äc ve huo eàn t quy AÙNH SAÙBaûn YEÁU VAØ THIEÁU AÙNH SAÙNG NG Trang 35 Thö vieän ÑH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
nguon tai.lieu . vn