Xem mẫu
- Bài 17
CHÂU ÂU GIỮA HAI CUỘC CHIẾN TRANH THẾ GIỚI (1918 - 1939)
I. Mục tiêu
1. Kiến thức
HS nhận thức được:
- Những nét chung về Châu Âu trong những năm 1918 – 1939; h ậu quả c ủa
chiến tranh thế giới thứ nhất, sự phát triển kinh tế,ổn định tạm thời và kh ủng
hoảng.
- Sự phát triển của cao trào cách mạng 1918 - 1929 ở Châu Âu và sự thành lập
Quốc tế cộng sản( chú ý các Đại hội II, V, VII); cách mạng ở Đức;Đảng cộng
sản được thành lập ở các nước;phong trào CM thế giới.
-Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới ( 1929-1933) và tác động của nó đ ối với
châu Âu; nguyên nhân;diễn biến chính;hậu quả.
-Chủ nghĩa phát xít thắng lợi ở một số nước,nguy cơ chiến tranh thế giới.
2. Kỹ năng
- HS có kỹ năng tư duy logic, khả năng nhận thức lịch sử; sử dụng biểu đồ, bản
đồ.
3.Thái độ
- Nhận thức được sự phát triển phức tạp của CNTB.
- Tinh thần đấu trang anh dũng của giai cấp vô sản và nhân dân Châu Âu ch ống
lại sự áp bức bóc lột của CNTB.
II. Đồ dùng dạy học.
- GV: Bản đồ châu Âu sau CTTG I; biểu đồ so sánh lượng thép của Anh và Liên
Xô; tranh, ảnh và tài liệu để minh họa cho cao trào cách m ạng 1918 - 1923 ở
Đức.
- HS: Bảng phụ.
III. Phương pháp
- Sử dung đồ dùng trực quan; trình bày, tường thuật, trao đổi đàm thoại.
IV. Tổ chức giờ học
1. Ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ: *Kiểm tra 10p
Đề bài:
Câu 1: Tại sao sau chiến tranh nước Nga phải tiến hành khôi phục kinh tế?
Câu 2: Nêu nội dung của chính sách kinh tế m ới. Chính sách này đã tác đ ộng
như thế nào đến tình hình nước Nga?
Đáp án:
Câu 1: Vì sau chiến tranh nước Nga gặp nhiều khó khăn:
- - Nền kinh tế bị tàn phá nặng nề (sản lượng nông nghiệp chỉ bằng 1/2 so với
trước chiến tranh; sản lượng công nghiệp chỉ còn 1/7); dịch bệnh và nạn đói
trầm trọng.
- Bọn phản cách mạng chống phá gây bạo loạn nhiều nơi
Câu 2: Nội dung
- Bãi bỏ chế độ trưng thu lương thực thừa bằng chế độ thu thuế lương thực;
thực hiện tự do buôn bán, mở lại các chợ; cho phép tư nhân mở xí nghiệp;
khuyến khích tư bản đầu tư kinh doanh ở Nga.
- Tác động: kinh tế nhanh chóng được phục hồi; đời sống nhân dân được cải
thiện.
3. Bài mới
* Giới thiệu bài: ( 1p)
Năm 1918, chiến tranh thế giới I kết thúc. 21 năm sau (1939) một cu ộc chi ến
tranh nữa lại nổ ra, mà lò lửa của nó vẫn ở Châu Âu. Giữa hai cu ộc chi ến tranh
thế giới, tình hình châu Âu như thế nào, chúng ta cùng tìm hiểu bài hôm nay.
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
*Hoạt động 1: ( 15p) Tìm hiểu tình hình I. Tình hình châu âu trong những
châu âu trong những năm 1918 – 1929. năm 1918 - 1929
• Mục tiêu: HS nhận biết được những
nét chung về châu Âu trong những
năm 1918 – 1929; những nét chính về
diễn biến cao trào cách mạng 1918-
1923 và sự thành lập Quốc tế cộng
sản. 1. Những nét chung
- Sau chiến tranh thế giới I châu Âu
- GV cung cấp thông tin về tình hình có nhiều biến bổi.
châu Âu sau chiến tranh thế giới. + Xuất hiện 1 số quốc gia mới.
- HS đọc kênh chữ và cho biết thông tin + 1918 - 1923 các nước TB châu Âu
từ kênh chữ đó. đều suy sụp về kinh tế; khủng
hoảng về chính trị (cao trào cách
mạng bùng nổ điển hình là Đức và
Hung-ga-ri.)
- GV nêu câu hỏi: Em có nhận xét gì về -> giai đoạn không ổn định.
tình hình châu Âu giai đoạn 1918 - 1923?
- GV treo bảng thống kê, HS quan sát và + 1924 - 1929 các nước TB châu Âu
nhận xét về tình hình sản xuất công tạm thời ổn dịnh, sản xuất công
nghiệp ở ba nước Anh, Pháp, Đức? Qua nghiệp tăng nhanh.
đó hãy so sánh tình hình châu Âu giai
- đoạn
1924 - 1929 với giai đoạn 1918 - 1923?
- HS nhận xét. GV kết luận: sự ổn định
của chủ nghĩa tư bản diễn ra không đều.
Nếu nước Mĩ bắt đầu ổn định sớm hơn
(1922) và đạt được sự phát triển đặc biệt
nhanh chóng, năm 1928 sản lượng công
nghiệp của Mĩ cao hơn mức trước chiến
tranh 70%,thì nước Anh mãi đến 1926 mới
ổn định và sự ổn định diễn ra chậm chạp.
2.Cao trào cách mạng 1918 - 1923.
Quốc tế cộng sản thành lập
2.1. Cao trào cách mạng 1918 -
1923.
- GV gợi ý HS nhớ lại kiến thức bài 13,
a) Nguyên nhân:
15 và cho biết vì sao cao trào cách mạng
- Hậu quả nặng nề của chiến tranh
bùng nổ ở châu Âu vào những năm 1918
thé giới thứ nhất. Mâu thuẫn trong
- 1923?
lòng các nước TB.
- HS trả lời.
- ảnh hưởng, tác động của CMT10
- GV kết luận
Nga.
b) Diễn biến:
* ở Đức.
- GV cho hs theo dõi SGK và cho biết vì
- Năm 1918 ở Đức bại trận, khủng
sao cách mạng bùng nổ ở Đức?
hoảng về mọi mặt.
- HS theo dõi trả lời.
- 9.11.1918 tổng bãi công nổ ra ở
- GVKL: trước chiến tranh CNTB Đức
Béc-lin sau đó biến thành khởi nghĩa
đã phát triển đến 1 trình độ nhưng
vũ trang.
nhiệm vụ cách mạng dân chủ tư sản
- Chế độ quân chủ bị lật đổ.
vẫn chưa hoàn thành. Giai cấp thống trị
- Các Xô viết đại biểu công nhân và
Đức đã gây ra cuộc chiến tranh thế giới
binh lính được thành lập. Thiết lập
và bị thất bại thảm hại
chế độ cộng hòa tư sản.
-> đầu hàng không điều kiện, phải chấp
- ĐCS Đức được thành lập 12 .
nhận Hòa ước Véc-xai. Tai họa của
1918.
chiến tranh càng làm cho mâu thuẫn giai
- PT vẫn tiếp tục phát triển - >
cấp gay gắt đến tột đỉnh. Tình thế cách
1923.
mạng nhằm lật đổ chế độ cũ, xây dựng
chế độ mới nhanh chóng chín muồi.
- GV cho HS quan sát H61 và cho biết
hình ảnh những người khởi nghĩa trên
đường phố Béc-lin thể hiện khí thế cách
- mạng như thế nào?
- GV nhấn mạnh: quần chúng khởi nghĩa
đã đập tan sự kháng cự của bọn sĩ quan
quân đội trung thành với chính phủ,
chiếm được thành phố. Vua Đức Vin-
hem II buộc phải thoái vị và rời khỏi
đất nước-> nền quân chủ bị lật đổ. Kết
quả tuy mang ý nghĩa tiến bộ so với chế
độ quân chủ nhưng cuối cùng mọi thành * Phong trào dâng cao ở Hung-ga-ri
quả cách mạng lại rơi vào tay giai cấp và các nước châu Âu khác -> nhiều
tư sản. đảng cộng sản thành lập.
- GV nhấn mạnh ý nghĩa của cách mạng
Đức: đó là cuộc cách mạng dân chủ tư
sản được tiến hành bằng phương pháp
vô sản. 2.2. Quốc tế cộng sản
* Hoàn cảnh thành lập.
- GV nêu câu hỏi: Em có nhận xét gì về - Phong trào cách mạng dâng cao ở
cao trào cách mạng ở châu Âu giai đoạn châu Âu. Các ĐCS ra đời.
1918-1923? - Yêu cầu cấp thiết của CM thế giới
- HS nhận xét. cần có 1 tổ chức quốc tế để lãnh
- GVKL. đạo.
- GV cho hs theo dõi SGK và cho biết - Ngày 2.3.1919 QTCS ra đời (QT3).
Quốc tế cộng sản thành lập trong hoàn
cảnh nào và tóm tắt quá trình hoạt * Họat động:
động? - Từ 1919 - 1943 tiến hành 7 lần
- HS theo dõi trả lời. ĐH, đề ra đường lối đúng đắn cho
- GV kết luận. từng thời kì phát triển của cách
mạng thé giới.
- Trong ĐH II (1920) thông qua sơ
thảo luận cương về vấn đề dân tộc
và thuộc địa do Lê-nin dự thảo.
- GV liên hệ cách mạng Việt Nam:
Nguyễn ái Quốc đã tìm thấy con đường - Năm 1943 Quốc tế cộng sản giải
cứu nước cho dân tộc Việt Nam từ luận tán.
cương của Lê-nin.
- GV nêu vấn đề: Vì sao quốc tế cộng
sản tuyên bố giải tán? II. Châu âu những năm 1929-1939.
- GV nhấn mạng tình hình thế giới:
chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ,
nguy cơ đe dọa của chủ nghĩa phát xít...
- *Hoạt động 2:( 17p) Tìm hiểu tình hình
châu âu những năm 1929-1939.
• Mục tiêu: - HS biết được những nét
chính về khủng hoảng kinh tế thế 1. Cuộc khủng hoảng kinh tế thế
giới 1929-1939 và hậu quả của cuộc giới (1929-1933) và những hậu quả
khủng hoảng ; phong trào mặt trận của nó.
ND chống CNPX và nguy cơ chiến
tranh diễn ra như thế nào . *Nguyên nhân: do sản xuất ồ ạt,
chạy theo lợi nhuận, hàng hóa ế
- GV cho HS đọc kênh chữ và cho biết thừa, người dân không có tiền mua.
nguyên nhân dẫn đến cuộc khủng hoảng
kinh tế thế giới ? Tại sao lại gọi là cuộc
khủng hoảng "thừa"?
- HS theo dõi trả lời.
- GVKL: gọi là khủng hoảng "thừa" vì
đây là tình trạng hàng hóa ế thừa. cung *Hậu quả: sản xuất đình đốn, nạn
vượt cầu ( hàng hóa vượt sức mua). thất nghiệp, người lao động đói
- GV treo sơ đồ và yêu cầu HS nhận xét khổ.
về tình hình sản xuất ở Liên Xô và Anh
trong những năm 1929-1931?
( Sơ đồ thể hiện hai chiều hướng trái *Con đường các nước tư bản thoát
ngược nhau trong nền sản xuất của Anh khỏi khủng hoảng.
-TBCN và Liên Xô - XHCN trong những - Cải cách kinh tế xã hội (Anh,
năm 1929- 1931.) Pháp).
- GVKL : tác động của khủng hoảng - Phát xít hóa chế độ thống trị,
kinh tế đối với thế giới tư bản chủ chuẩn bị chiến tranh chia lại thế
nghĩa... giới (Đức, I-ta-li-a, Nhật).
- GV cung cấp thông tin về các nước tư
bản tìm cách thoát khỏi khủng hoảng
kinh tế.
- GV phân tích quá trình phát xít hóa ở
Đức.
- GV nêu vấn đề: Vì sao chủ nghĩa phát
xít thắng lợi ở Đức?
( Đức là quê hương của quân phiệt Phổ
bị bại trận trong chiến tranh thế giới thứ
nhất, bị khủng hoảng nghiêm trọng trong
những năm 1929-1933 -> giai cấp tư sản
- cầm quyền dung túng cho CNPX; phong
trào cách mạng không đủ sức đẩy lùi
CNPX. Vì vậy CNPX thắng lợi ở Đức.)
- GV nhấn mạnh: chủ nghĩa phát xít Đức
có nghĩa là "chiến tranh", tính chất phản
động.
- GV cho HS thảo luận nhóm (3p): Vì
sao nói cuộc khủng hoảng kinh tế thế
giới là cuộc khủng hoảng kinh tế lớn
nhất, kéo dài nhất và gây thiệt hại nặng
nề nhất?
- Các nhóm thảo luận và đại diện báo
cáo kết quả.
- GV nhận xét kết luận. 2. Phong trào mặt trận nhân chống
+ Lớn nhất vì ảnh hưởng lan rộng đến chủ nghĩa phát xít và chống chiến
tất cả các nước tư bản, thuộc địa và phụ tranh
thuộc. *ở Pháp
+ Kéo dài nhất : 5năm. - Tháng 5.1936, Mặt trận nhân dân
+ Gây thiệt hại nặng nề nhất vì những Pháp thắng lợi. Nhân dân Pháp đã
thiệt hại do khủng hoảng về kinh tế, đẩy lùi được CNPX.
chính trị, xã hội là không thể tính được.
*GV khái quát: trong những năm 1918-
1939 châu Âu đã trải qua 3 giai đoạn:
5 năm (1918-1923) : khủng hoảng.
5 năm (1924-1929) : ổn định.
10 năm (1929-1939) : đại khủng hoảng.
*ở Tây Ban Nha
- GV cung cấp thông tin về phong trào - Tháng 2.1936 Mặt trận nhân dân
mặt trận nhân Pháp chống chủ nghĩa Tây Ban Nha thắng lợi. Cuộc chiến
phát xít. Minh họa bằng hình ảnh 63 tranh kéo dài 3 năm -> thất bại.
SGK/91.
- GV nêu vấn đề: Vì sao nhân dân pháp
đẩy lùi được CNPX ?
- HS giải thích. GVKL
- GV liên hệ tình hình cách mạng VN do
có chính sách tiến bộ của Pháp trong thời
gian này đã ảnh hưởng tác động đến
cách mạng VN. Năm 1936 Mặt trận
- nhân dân phản đế Đông Dương thành
lập...
- HS đọc SGK phần kênh chữ , quan sát
H64 và cho biết chủ nghĩa phát xít lên
cầm quyền ở Tây Ban Nha như thế nào?
- HS theo dõi trả lời.
- GVKL
4. Củng cố: 1p
- GV khái quát nội dung cơ bản của bài: Tình hình châu Âu 1918-1939; đại
khủng hoảng kinh tế-> nguy cơ chủ nghĩa phát xít đe dọa hòa bình th ế giới.
Nhân dân thế giới thành lập mặt trận nhân dân dưới sự lãnh đạo của qu ốc t ế
cộng sản chống chủ nghĩa phát xít.
5. Hướng dẫn học bài: 1p
- Bài cũ: Trả lời các câu hỏi và bài tập cuối bài.
- Bài mới: Đọc và nghiên cứu sgk bài 18:
+ So sánh các kênh hình 65, 66, 67 và rút ra nhận xét.
nguon tai.lieu . vn