Xem mẫu
- BÀI 40
LÊ NIN VÀ PHONG TRÀO CÔNG NHÂN NGA
ĐẦU THẾ KỶ XX
A. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: giúp học sinh nhận thức:
- Đầu thế kỷ XX, nhờ những hoạt động tích cực của V.I.Lênin, Đảng công nhân
xã hội dân chủ Nga đã ra đời. Khác với các đảng trong Quốc tế thứ hai, Đảng của Lênin
triệt để đấu tranh vì quyền lợi của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, tuân thủ và
vận dụng những nguyên lí sáng tạo của chủ nghĩa Marx, đấu tranh không khoan nhượng
với các khuynh hướng cơ hội chủ nghĩa.
- Cách mạng 1905 – 1907 ở Nga là cuộc cách mạng dân chủ tư sản kiểu mới (do
giai cấp vô sản lãnh đạo, giải quyết những nhiệm vụ của cuộc cách mạng dân chủ tư
sản và đặt cơ sở cho việc chuyển sang cách mạng xã hội chủ nghĩa.
2. Tư tưởng, tình cảm: Bồi dưỡng lòng kính yêu và tôn trọng những lãnh tụ của giai
cấp vô sản thế giới – những người đã cống hiến cả cuộc đời và sức lực cho cuộc đ ấu
tranh giải phóng nhân dân lao động bị áp bức trên toàn thế giới.
3. Kỹ năng: Phân biệt sự khác nhau giữa các khái niệm: cách mạng dân chủ tư sản kiểu
cũ, cách mạng dân chủ tư sản kiểu mới, chuyên chính vô sản
B. ĐỒ DÙNG DẠY & HỌC :
1. Giáo viên:
- Giáo trình lịch sử thế giới Cận đại, ĐHSP, 2003
- Tư liệu và tiểu sử của V.I. Lenin
- Tranh ảnh về cuộc cách mạng 1905 – 1907 ở Nga.
2. Học sinh:
- Đọc trước SGK, chú ý thử trả lời các câu hỏi trong SGK, sưu tập tư liệu liên
quan đến bài giảng.
C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC
I. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ:
1. Hoàn cảnh ra đời của Quốc tế thứ hai ?
2. Vì sao Quốc tế thứ hai tan rã ?
II. Giảng bài mới:
1. Mở bài: Sau khi Engels qua đời, trung tâm phong trào cách mạng thế giới được
chuyển sang Nga nhờ những đóng góp tích cực về mặt lý luận và thực tiễn c ủa Lênin,
người đã tiến hành cuộc đấu tranh không khoan nhượng chống các trào lưu tư tưởng cơ
hội chủ nghĩa, đưa chủ nghĩa Marx ngày càng ảnh hưởng sâu rộng trong phong trào công
nhân Nga và phong trào công nhân quốc tế.
2. Các bước thực hiện bài học:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG BÀI
* Hoạt động 1: 1.Hoat đông bước đâu cua Lenin
̣ ̣ ̀ ̉
- GV giới thiệu chân dung Lênin năm 1905, đề trong phong trao công nhân Nga:
̀
nghị HS trình bày sơ nét về tiểu sử Lênin. trên a. Lênin: Vlađimia Ilich Ukianốp
- cơ sở chuẩn bị bài ở nhà, (đối tượng học sinh sinh ngày 22/4/1870 trong gia đình trí
trung bình khá) thức tiến bộ.
- GV nêu vấn đề: -Mùa thu năm 1895 lê Nin thống
?? Trình bày những hoạt động tích cực của nhất các nhóm Mác xít ở Pêtécbua .
Lê-nin trong việc hình thành Đảng vô sản kiểu -Năm 1900 xuất bản báo tia lửa,
mới ở Nga? nhằm truyền bá chủ nghĩa Mác vào
- HS theo dõi SGK, trình bày các nét chính về ptCN Nga.
hoạt động của Lê nin đối với việc hình thành ̀
b. Lênin trong phong trao công
Đảng vô sản kiểu mới ở Nga nhân Nga:
- GV nhận xét bổ sung và phân tích thêm: -Năm 1903 tại Đại hội Đảng CNXH
- 1883, Plekhanov truyền bá chủ nghĩa Mác vào Nga được triệu tập ở Luân Đôn,
nước Nga nhưng chưa đạt kết quả cao. Mùa thu dưới sự chủ trì của Lê Nin , bàn về
năm 1895, Lê-nin thống nhất các nhóm Mác-xít ở cương lĩnh điều lệ Đảng (nội bộ lúc
Peterburg thành Liên hiệp đấu tranh giải phóng này chia làm 2 phái B&M)
giai cấp công nhân – mầm mống của Đảng mác- -Đầu tkXX các phái cơ hội trong
xít. quốc tế hai,ủng hộ chính phủ tư sản
- Năm 1903, đại hội Đảng công nhân xã hội dân ,ủng hộ chiến tranh.
chủ Nga triệu tập ở Luân Đôn bàn về cương -Đảng Bônsêvích do Lê Nin lãnh đạo
lĩnh điều lệ Đảng. Đa số đại biểu tán thành ,cương quyết chống chiến tranh đế
đường lối cách mạng của Lênin => Đảng công quốc, trung thành với sự nghiệp vô
nhân xã hội dân chủ Nga đã bị phân liệt thành sản.
hai nhóm: Bolshevik (ủng hộ Lenin) và Menshevik 2. Cách mạng 1905-1907 ở Nga:
(theo chủ nghĩa cơ hội). a. Tình hình nước Nga trước cách
- GV nêu câu hỏi nhận thức. mạng:
?? Vì sao Đảng công nhân xã hội dân chủ Nga +Kinh tế: KT tư bản phát
thành lập năm 1903 được xem là một Đảng vô triển,xuất hiện các công ty độc
sản kiểu mới? quyền.
- HS theo dõi SGK, suy nghĩ, trả lời. +Chính trị:- Chế độ Nga Hoàng kìm
(triệt để đấu tranh vì quyền lợi của giai cấp hãm KTpt ,bóp nghẹt tự do dân chủ.
công nhân và nhân dân lao động, tuân thủ và vận -Bại trận trong chiến tranh Nga-
dụng sáng tạo những nguyên lý cơ bản của chủ Nhật, làm mâu thuẫn xã hội gay gắt
nghĩa Mác, chống các khuynh hướng của chủ dẫn đến bùng nổ cuộc chiến tranh.
nghĩa cơ hội…)
* Hoạt động 2: b. Cách mạng bùng nổ:
- GV đề nghị HS đọc đoạn chữ nhỏ trong SGK, -Ngày 9/1/1905 có 14 vạn công nhân
nói về việc Lê-nin viết hàng loạt tác phẩm phê ở Pêtecbua biểu tình trước cung
phán quan điểm của chủ nghĩa cơ hội, khẳng điện mùa Đông để đưa đơn thỉnh
định vai trò của giai cấp công nhân và Đảng tiền cầu, nhưng bị Nga Hoàng cho quân
phong của giai cấp này. HS tự ghi bài. đàn áp dã man (Ngày chủ nhật đẫm
* Hoạt động 3 : mắu)
- GV nêu câu hỏi nhận thức : -Đảng CNXHDC Nga thông qua
?? Trên cơ sở kiến thức SGK, nêu vai trò của luận cương cách mạng của Lê
Lênin đối với phong trào công nhân Nga và Nin,lãnh đạo CMDCTS đánh đổ
- phong trào cách mạng thế giới ? phong kiến rồi tiến lên CMXHCN.
- HS trả lời, GV chốt ý -Từ tháng 4-11/1905 pt cách mạng
* Hoạt động 4: GV nêu vấn đề: lên cao cácxô viết được thành lập.
?? Hãy nêu và phân tích nguyên nhân dẫn đến -Tháng 12/1905 tại Matxcơva khởi
cách mạng Nga 1905 – 1907? nghĩa vũ trang kéo dài hai tuần lễ
- GV hướng dẫn HS đọc SGK, nêu nguyên nhân nhưng cuối cùng thất bại.
cuộc cách mạng 1905 – 1907. -Đến 1907 cách mạng chấm dứt.
- GV phân tích và chốt ý cho HS nắm bài: +Tính chất: Đây là cuộc cách mạng
+ Kinh tế: Đầu thế kỉ XX, kinh tế công thương DCTS kiểu mới ở Nga.
nghiệp ở Nga phát triển, các công ty độc quyền +Ý nghĩa: - Giáng một đoàn mạnh
xuất hiện, đội ngũ công nhân đông đảo. vào phong kiến.
+ Chính trị: Chế độ chuyên chế phong kiến Nga -Aûnh hưởng đến phong trào đấu
hoàng kìm hãm sự phát triển kinh tế, bóp nghẹt tranh dân chủ ở các nước đế quốc.
mọi quyền tự do dân chủ => nhân dân lao động -Thức tỉnh nhân dân phương Đông
cơ cực, bất mãn. đấu tranh giải phong áp bức.
+ Xã hội : mâu thuẫn sâu sắc do: I. V. I. Lênin và cuộc đấu tranh
- Khủng hoảng kinh tế 1900 - 1901 chống chủ nghĩa cơ hội .
- Thất bại trong chiến tranh Nga – Nhật 1904 –
1905
=> Cách mạng bùng nổ
* Hoạt động 5:
- GV sử dụng tranh ảnh (Cung điện Mùa đông,
Cuộc biểu tình ngày 09.01.1905), trình bày những
nét chính về diễn biến: Ngày 09.01.1905, 14 vạn
công nhân Petersburg và gia đình biểu tình hoà
bình trước Cung điện Mùa đông thỉnh cầu Nga
hoàng cải thiện đời sống. Đáp lại lời khẩn cầu
hòa bình của công nhân, Nga hoàng đã sử dụng
đại bác đàn áp đẫm máu. Lòng tin của nhân dân
vào Nga hoàng bị tiêu tan, họ nổi dậy dựng
chiến lũy, chuẩn bị chiến đấu với khẩu hiệu:
“đả đảo chế độ Nga hoàng”, các xô viết đại
biểu công nhân thành lập.
- GV đề nghị HS đọc đoạn chữ nhỏ mô tả diễn
biến trong SGK, tòm tắt diễn biến cho HS nắm
bài.
* Hoạt động 6: GV nêu vấn đề:
?? Thế nào là cuộc cách mạng dân chủ tư sản
kiểu mới? Lập bảng so sánh cách mạng dân
chủ tư sản kiểu mới và kiểu cũ (về lãnh đạo,
động lực, nhiệm vụ, mục tiêu)
- CM dân chủ tư sản kiểu mới: cách mạng tư
sản dân chủ, nhưng do giai cấp vô sản lãnh
- đạo trong thời kì đế quốc chủ nghĩa.
– GV phân tích thêm về ý nghĩa cuộc cách mạng
Nga 1905 – 1907: Để lại nhiều bài học kinh
nghiệm về tổng bãi công chính trị, khởi nghĩa vũ
trang, thành lập Xô viết; khẳng định sự lãnh đạo
của đảng vô sản là nhân tố quyết định thắng lợi
của cách mạng.
** Kết luận: Các hoạt động chống chủ nghĩa cơ hội và truyền bá tư tưởng cách mạng
của Lênin đã đặt tiền đề cho cách mạng Nga 1905 – 1907. Nhờ chủ trương : “Biến
chiến tranh đế quốc thành nội chiến cách mạng” của ông, giai cấp công nhân và nhân
dân lao động nga đã giành thắng lợi to lớn trong cuộc cách mạng tháng Mười năm 1917.
III. Củng cố bài:
1. Vai trò của Lênin đối với phong trào công nhân Nga và phong trào cách mạng thế
giới?
2. Tính chất và ý nghĩa lịch sử của cách mạng Nga 1905 – 1907 .
IV. Ôn tập và chuẩn bị bài:
- Học hai câu hỏi trong sách giáo khoa, trang 189.
- Ôn tập chuẩn bị thi học kỳ II. Duyệt:
D. BỔ SUNG & GÓP Ý:
nguon tai.lieu . vn
