Xem mẫu

  1. gi¶i 12 bµi to¸n líp 5 vÒ tØ sè phÇn tr¨m b»ng gi¶i ph¸p “ cô thÓ hãa” I Giíi thiÖu Khi häc sinh gi¶i c¸c bµi to¸n liªn quan ®Õn “TØ sè phÇn tr¨m”, ®Æc biÖt lµ nh÷ng bµi to¸n khã, cã tÝnh trõu t­îng cao th­êng gÆp nhiÒu khã kh¨n, lóng tóng . ViÖc ®­a c¸c bµi to¸n liªn quan ®Õn TØ sè phÇn tr¨m (%) tõ c¸c d¹ng to¸n l¹ thµnh c¸c d¹ng to¸n quen thuéc b»ng gi¶i ph¸p ®­a nh÷ng d÷ liÖu “Cô thÓ hãa” hay nh­ cã GV ®Æt tªn lµ “l­îng ho¸” (*) gióp häc sinh dÔ hiÓu tõ ®ã gi¶i nhanh chãng, chÝnh x¸c h¬n khi gÆp nh÷ng bµi to¸n ®ã. II C¸c d¹ng bµi to¸n D¹ng 1. T×m tØ sè phÇn tr¨m cña hai sè. Tæng qu¸t. Muèn t×m tØ sè phÇn tr¨m cña A so víi B C¸ch gi¶i. T×m th­¬ng cña hai sè ®ã b»ng c¸ch lÊy A : B Nh©n th­¬ng ®ã víi 100 vµ viÕt kÝ hiÖu % vµo bªn ph¶i tÝch t×m ®­îc D¹ng 2. T×m gi¸ trÞ phÇn tr¨m cña mét sè. Tæng qu¸t. Muèn t×m A% cña B C¸ch gi¶i. Ta lÊy B x A : 100 ( hoÆc B : 100 x A ) D¹ng 3. T×m mét sè khi biÕt gi¸ trÞ phÇn tr¨m cña sè ®ã. Tæng qu¸t. Muèn t×m mét sè khi biÕt A% cña nã lµ B C¸ch gi¶i. Ta lÊy B : A x 100 ( hoÆc B x 100 : A ) VÝ dô : qua hai bµi to¸n trong s¸ch gi¸o khoa, c¸c bµi to¸n cã sè liÖu cô thÓ. VÝ dô 1. Mét m¶nh ®Êt h×nh ch÷ nhËt cã chiÒu dµi 18m, chiÒu réng 15m. Ng­êi ta dµnh 20% diÖn tÝch m¶nh ®¸t ®Ó lµm nhµ. TÝnh diÖn tÝch phÇn ®Êt dïng lµm nhµ. (Bµi 3 trang 77, SGK To¸n 5) 20 Ph©n tÝch. Ta cã 20% = , v× vËy nªu ta coi diÖn tÝch m¶nh ®Êt lµ 100 phÇn th× diÖn tÝch lµm nhµ lµ 20 phÇn 100 nh­ thÕ : tõ % cô thÓ hãa thµnh ph©n sè ( sè pÇn ®­îc chia ra ) ==> tÝnh ®­îc diÖn tÝch phÇn ®Êt lµm nhµ. Bµi gi¶i. DiÖn tÝch m¶nh ®Êt lµ: 18 x 15 = 270 ( m2) DiÖn tÝch phÇn ®Êt lµm nhµ lµ: 270 : 100 x 20 = 54 (m2) §¸p sè: 54 m2 VÝ dô 2. Sè häc sinh kh¸ giái cña tr­êng V¹n ThÞnh lµ 552 em, chiÕm 92 % sè häc sinh toµn tr­êng. Hái tr­êng V¹n ThÞnh cã bao nhiªu häc sinh? 1
  2. Ph©n tÝch. §©y lµ d¹ng to¸n t×m mét sè khi biÕt gi¸ trÞ phÇn tr¨m cña sè ®ã 92 Ta cã: 92% = . 100 Bµi nµy ®· chia häc sinh cña tr­êng lµ 100 phÇn, th× häc sinh kh¸ giái lµ 92 phÇn Bµi gi¶i. Mét phÇn sè häc sinh toµn tr­êng lµ: 552 : 92 = 6 ( häc sinh ) Sè häc sinh cña tr­êng V¹n thÞnh lµ: 6 x 100 = 600 ( häc sinh ) §¸p sè: 600 häc sinh §èi víi c¸c bµi to¸n trªn mèi quan hÖ trong c¸c bµi to¸n ( c¸c d÷ kiÖn ) ®­îc nªu ra mét c¸ch t­êng minh th× häc sinh lùa chon c¸c phÐp tÝnh kh¸ dÔ dµng. Tuy nhiªn trong thùc tÕ, kh«ng ph¶i c¸c d÷ kiÖn trong mét bµi to¸n còng thÓ hiÖn râ rµng nh­ vËy mµ chóng Èn sau nh÷ng t×nh huèng thùc tÕ cña bµi to¸n. V× vËy gi¶i ph¸p “ cô thÓ hãa” c¸c sè liÖu ®· cho ®Ó ®­a c¸c bµi to¸n ®ã vÒ d¹ng to¸n quen thuéc. VÝ dô 3. So víi n¨m häc 2006- 2007, sè häc sinh giái n¨m häc 2007 - 2008 cña mét tr­êng tiÓu häc t¨ng 25%. Hái so víi n¨m häc 2007 - 2008 sè häc sinh giái n¨m häc 2006 - 2007 chiÕm bao nhiªu phÇn tr¨m? C¸ch 1. Ta coi sè häc sinh n¨m häc 2006-2007 lµ 100% Khi ®ã, sè häc sinh giái n¨m häc 2007-2008 chiÕm. 100% + 25% = 125% So víi n¨m häc 2006-2007, sè häc sinh gái n¨m häc 2007-2008 chiÕm sè phÇn tr¨m lµ: 100% : 125% = 0,8 = 80% §¸p sè: 80% Häc sinh cã thÓ t×m ra c¸c c¸ch gi¶i kh¸c . Ph©n tÝch. Gi¶ sö sè häc sinh giái n¨m häc 2006-2007 lµ mét sè cô thÓ . TÝnh sè häc sinh giái n¨m häc 2007-2008 t¨ng lªn so víi n¨m häc 2006-2007. Tõ ®ã t×m sè häc sinh n¨m häc 2007-2008 råi tÝnh tØ sè phÇn tr¨m cña sè häc sinh giái n¨m häc 2006-2007 so víi n¨m häc 2007-2008. Bµi gi¶i. Ta gi¶ sö sè häc sinh giái n¨m häc 2006-2007 lµ 100 häc sinh. Sè sinh giái n¨m häc 2007- 2008 t¨ng thªm so víi n¨m häc 2006-2007 lµ: 100 : 100 x 25 = 25 ( häc sinh ) Sè häc sinh gái n¨m häc 2007- 2008 lµ: 100 + 25 = 125 ( häc sinh ) So víi n¨m häc 2007 – 2008, sè häc sinh giái n¨m häc 2006 - 2007 chiÕm: 2
  3. 100 : 125 = 0.8 0.8 = 80% §¸p sè : 80% Qua vÝ dô trªn cho häc sinh so s¸nh hai c¸ch gi¶i, c¸ch gi¶i nµo c¸c em thÊy quen thuéc h¬n vµ cô thÓ, dÔ hiÓu h¬n. §Ó gióp häc sinh tr¶ lêi cho c©u hái ®ã, ta tiÕp tôc t×m hiÓu c¸c vÝ dô tiÕp theo. VÝ dô 4. Mét ng­êi mua mét c¸i ¸o Êm ®­îc h¹ gi¸ 20% so víi gi¸ niªm yÕt. Ng­êi ®ã l¹i b¸n c¸i ¸o Êy b»ng víi gi¸ niªm yÕt th× ng­êi ®ã ®­îc l·i bao nhiªu phÇn tr¨m? Ph©n tÝch. T­¬ng tù víi bµi to¸n trªn, gi¶ sö gi¸ niªm yÕt lµ mét sè cô thÓ nµo ®ã . Tõ ®ã tÝnh gi¸ mua ¸o, sè tiÒn l·i thu ®­îc khi b¸n ¸o theo gi¶ sö råi tÝnh sè phÇn tr¨m tiÒn l·i. Bµi gi¶i. Gi¶ sö gi¸ niªm yÕt cña c¸i ¸o lµ 100 000 ®ång Gi¸ mua c¸i ¸o ®ã lµ: 100000 – (100000 x 20 : 100) = 80000 ( ®ång ) * Ng­êi ®ã b¸n c¸i ¸o víi sè tiÒn l·i lµ: 100000 – 80000 = 20000 ( ®ång ) Ng­êi Êy l·i sè phÇn tr¨m lµ: 20000 : 80000 = 0,25 ** 0,25 = 25% §¸p sè : 25% §Ó gi¶i bµi to¸n trªn häc sinh ph¶i huy ®éng c¸c kiÕn thøc: - T×m gi¸ trÞ phÇn tr¨m cña mét sè ( b­íc *) - T×m tØ sè phÇn tr¨m cña hai sè ( b­íc ** ) - TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc VÝ dô 5. Nh©n dÞp ngµy lÔ 1- 6 mét cöa hµng s¸ch gi¶m gi¸ 10% gi¸ b×a. Tuy vËy cña hµng vÉn l·i 12,5% so víi gi¸ mua. Hái th­êng ngµy cöa hµng l·i bao nhiªu phÇn tr¨m so víi gi¸ mua? Ph©n tÝch, h­íng dÉn häc sinh gi¶i: - Coi gi¸ b×a quyÓn s¸ch lµ mét sè cô thÓ ( víi ®¬n vÞ ®ång) - Tõ ®ã tÝnh gi¸ b¸n khi h¹ gi¸ 10% - TÝnh gi¸ vèn quyÓn s¸ch - T×m sè tiÒn l·i cã ®­îc khi b¸n theo gi¸ b×a. - T×m tØ sè phÇn tr¨m mµ cöa hµng ®­îc l·i. Bµi gi¶i. Gi¶ sö, gi¸ b×a cña quyÓn s¸ch lµ 10000 ®ång th× gi¸ b¸n ngµy lÔ 1 – 6 lµ: 10000 – (10000 x 10 : 100 ) = 9000 ( ®ång ) * 3
  4. Gi¸ vèn cña quyÓn s¸ch lµ: 9000 : ( 100 + 12,5 ) x 100 = 8000 ( ®ång ) NÕu b¸n theo gi¸ b×a th× l·i ®­îc sè tiÒn lµ: 10000 – 8000 = 2000 ( ®ång ) Ngµy th­êng cöa hµng l·i sè phÇn tr¨m so víi gi¸ mua lµ: 2000 : 8000 = 0,25 ** 0,25 = 25% §¸p sè : 25 % §Ó gi¶i bµi to¸n trªn häc sinh ph¶i huy ®éng c¸c kiÕn thøc: - T×m gi¸ trÞ phÇn tr¨m cña mét sè ( b­íc *) - T×m tØ sè phÇn tr¨m cña hai sè ( b­íc ** ) - Trõ c¸c sè tù nhiªn, tÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc VÝ dô 6. Gi¸ b¸n xe m¸y th¸ng 2 t¨ng 11% so víi th¸ng 1, gi¸ b¸n xe m¸y th¸ng 3 gi¶m 11% so víi th¸ng 2. Hái gi¸ xe m¸y th¸ng 3 t¨ng hay gi¶m nh­ thÕ nµo so víi th¸ng 1? Ph©n tÝch. - Coi gi¸ b¸n xe m¸y th¸ng 1 lµ mét sè cô thÓ. ( nªn coi gi¸ b¸n lµ sè trßn ngh×n ) - TÝnh gi¸ b¸n xe m¸y th¸ng 2 so víi th¸ng 1 - TÝnh gi¸ xe m¸y th¸ng 3 so víi th¸ng1 - So s¸nh gi¸ b¸n xe th¸ng 3 so víi th¸ng1 Bµi gi¶i. Coi gi¸ b¸n xe m¸y th¸ng 1 lµ: 10000000 ( ®ång ) Gi¸ b¸n xe m¸y th¸ng 2 so víi th¸ng 1 lµ: 10000000 + 10000000 x 11 : 100 = 11100000 ( ®ång ) Gi¸ b¸n xe m¸y th¸ng 3 so víi th¸ng 2 lµ: 11100000 – 11100000 x 11 : 100 = 9879000 ( ®ång ) V× 9879000 < 10000000, nªn gi¸ b¸n xe m¸y th¸ng 3 gi¶m so víi th¸ng 1. So víi th¸ng 1 th× gi¸ b¸n xe th¸ng 3 gi¶m: 10000000 – 9879000 = 121000 ( ®ång ) So víi th¸ng 1, gi¸ b¸n xe m¸y th¸ng 3 gi¸m sè phÇn tr¨m so víi th¸ng 1 lµ: 121000 : 10000000 = 0,0121 0,0121 = 1,21% §¸p sè : 1,21% VÝ dô 7. Gi¸ vÐ vµo cöa vµo cöa cña mét s©n vËn ®éng lµ 20000 ®ång sau khi h¹ gi¸ vÐ vµo cöa th× sè ng­êi vµo xem t¨ng lªn 25% vµ doanh thu t¨ng 12,5%. Hái sau khi h¹ gi¸ vÐ th× gi¸ vÐ vµo cöa lµ bao nhiªu? Ph©n tÝch. 4
  5. - Gi¶ sö coi sè ng­êi vµo xem lµ mét sè cô thÓ. - TÝnh sè tiÒn b¸n vÐ thu ®­îc theo gi¸ vÐ 2000 ®ång - TÝnh sè ng­êi vµo xem khi h¹ gi¸ vÐ ( sè ng­êi vµo xem t¨ng lªn 25% ) - TÝnh doanh thu khi h¹ gi¸ vÐ ( doanh thu t¨ng lªn 12,5% ) - Tõ ®ã tÝnh gi¸ vÐ sau khi h¹ gi¸ Bµi gi¶i. Gi¶ sö lóc ®Çu lóc ®Çu khi ch­a h¹ gi¸ vÐ cã 80 ng­êi vµo xem. Khi ®ã, sè tiÒn thu ®­îc tõ b¸n vÐ lµ: 20000 x 80 = 1600000 ( ®ång ) Khi h¹ gi¸ vÐ, sè ng­êi vµo xem t¨ng thªm lµ 80 x 25 : 100 = 20 ( ng­êi ) Tæng sè ng­êi vµo xem khi h¹ gi¸ vÐ lµ: 80 + 20 = 100 ( ng­êi ) Khi h¹ gi¸ vÐ doanh thu tõ b¸n vÐ t¨ng thªm sè tiÒn lµ; 1600000 x 12,5 : 100 = 200000 ( ®ång ) Tæng sè tiÒn thu ®­îc tõ b¸n vÐ khi h¹ gi¸ vÐ lµ: 1600000 + 200000 = 1800000 ( ®ång ) Gi¸ vÐ sau khi h¹ lµ: 1800000 : 100 = 18000 ( ®ång ) §¸p sè: 180 00 ®ång VÝ dô 8. Khèi l­îng c«ng viÖc t¨ng 80% nh­ng n¨ng suÊt lao ®éng chØ t¨ng 20%. Hái ph¶i t¨ng sè c«ng nh©n thªm bao nhiªu phÇn tr¨m ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc Êy? Ph©n tÝch. Ta coi c«ng viÖc ®­îc giao vµ n¨ng suÊt cña mçi c«ng nh©n lµ mét sè cô thÓ nµo ®ã, tõ ®ã ta tÝnh khèi l­îng c«ng viÖc khi khèi l­îng t¨ng lªn 80%, tÝnh n¨ng suÊt mçi c«ng nh©n khi n¨ng suÊt t¨ng lªn 20% tõ ®ã ta sÏ tÝnh ®­îc sè phÇn tr¨m c«ng nh©n t¨ng lªn t­¬ng øng. Bµi gi¶i. Gi¶ sö, c«ng viÖc mµ c«ng nh©n ®­îc giao lµ ®µo 100m m­¬ng, n¨ng suÊt mçi c«ng nh©n lµ 10 m/ngµy. Sè mÐt m­¬ng mµ c«ng nh©n cÇn ®µo khi t¨ng lªn 80% lµ: 100 + 100 x 80 : 100 = 180 ( m ) N¨ng suÊt t¨ng thªm 20% nªn n¨ng suÊt cña c«ng nh©n lµ: 10 + 10 x 20 : 100 = 12 ( m/ngµy ) Víi n¨ng suÊt vµ khèi l­îng kh«ng thay ®æi th× sè c«ng nh©n cÇn ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc lµ: 5
  6. 100 : 10 = 10 ( c«ng nh©n ) Khi thay ®æi khèi l­îng vµ n¨ng suÊt th× sè c«ng nh©n cÇn ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc lµ: 180 : 12 = 15 ( c«ng nh©n ) Sè c«ng nh©n t¨ng thªm lµ: 15 – 10 = 5 ( c«ng nh©n ) §Ó hoµn thµnh c«ng viÖc th× sè c«ng nh©n ph¶i t¨ng thªm lµ: 5 : 10 = 0,5 0,5 = 50% §¸p sè: 50% VÝ dô 9. Mét cöa hµng cßn mét sè møt kh«ng b¸n hÕt trong TÕt. Cöa hµng bÌn h¹ gi¸ 15%, vÉn kh«ng b¸n ®­îc cö hµng l¹i h¹ gi¸ 15% vµ ®· b¸n hÕt sè møt Êy. Tuy vËy cöa hµng v·n l·i 15,6%. Hái trong TÕt cöa hµng l·i bao nhiªu phÇn tr¨m? H­íng dÉn häc sinh gi¶i t­¬ng tù c¸c vÝ dô trªn. - Gi¶ sö sè tiÒn thu ®­îc khi b¸n hÕt møt lµ mét sè cô thÓ - TÝnh sè tiÒn thu ®­îc sau c¸c lÇn h¹ gi¸. - TÝnh sè tiÒn thu ®­îc víi sè l·i 15,6% - Tõ ®ã tÝnh sè tiÒn l·i trong TÕt. Bµi gi¶i. Gi¶ sö, sè tiÒn thu ®­îc khi b¸n hÕt møt mµ kh«ng h¹ gi¸ lµ: 100000 ®ång Sè tiÒn thu ®­îc khi b¸n hÕt møt khi h¹ gi¸ lÇn thø nhÊt lµ: 100000 – 100000 x 15 : 100 = 85000 ( ®ång ) Sè tiÒn cã ®­îc khi b¸n hÕt møt sau khi h¹ gi¸ lÇn thø 2 lµ: 85000 – 85000 x 15 : 100 = 72250 ( ®ång ) Víi sè l·i 15,6% cöa hµng thu vÒ sè tiÒn khi b¸n hÕt møt lµ: 100000 + 100000 x 15,6 : 100 = 115600 ( ®ång) Sè tiÒn thu thªm ®­îc so víi lÇn h¹ gi¸ lÇn 2 lµ: 115600 -72250 = 43350 ( ®ång Trong TÕt cöa hµng l·i : 43350 : 72250 = 0,6 ==> 0,6 = 60% §¸p sè: 60% Mét sè bµi To¸n vÒ h×nh häc cã liªn quan ®Õn tØ sè phÇn tr¨m ta còng cã thÓ ¸p dông c¸ch gi¶i trªn ®Ó gi¶i mét c¸ch đơn giản, dÔ hiÓu. 6
  7. VÝ dô 10. Cã mét m¶nh ®Êt h×nh ch÷ nhËt nªu ta t¨ng chiÒu dµi 20%, gi¶m chiÒu réng 20% th× diÖn tÝch cña m¶nh ®Êt Êy t¨ng hay gi¶m vµ t¨ng gi¶m vµ t¨ng gi¶m bao nhiªu phÇn tr¨m? Ph©n tÝch. §Ó gi¶i bµi to¸n nµy ta còng g¸n sè ®o chiÒu dµi, sè ®o chiÒu réng lµ mét sè cô thÓ nµo ®ã tõ ®ã ta sÏ dÔ dµng tÝnh ®­îc diÖn tÝch cò, diÖn tÝch míi råi so s¸nh. Bµi gi¶i. Gi¶ sö, chiÒu dµi cña m¶nh ®Êt ®ã lµ 20m, chiÒu réng lµ 15m DiÖn tÝch cña m¶nh ®Êt khi ch­a thay ®æi chiÒu dµi chiÒu réng lµ: 20 x 15 = 300 (m2) ChiÒu dµi cña m¶nh ®Êt khi t¨ng 20% lµ: 20 + 20 x 20 : 100 = 24 (m) ChiÒu réng cña m¶nh ®Êt Êy khi gi¶m 20% lµ: 15 – 15 x 20 : 100 = 12 ( m ) DiÖn tÝch cña m¶nh ®Êt míi lµ: 24 x 12 = 288 ( m2 ) 288 < 300, nªn diÖn tÝch m¶nh ®Êt sÏ gi¶m. So víi diÖn tÝch cò diÖn tÝch míi gi¶m 300 – 288 = 12 ( m2 ) VËy diÖn tÝch cña m¶nh ®Êt míi gi¶m sè phÇn tr¨m lµ: 12 : 300 = 0,04 0,04 = 4% §¸p sè: 4% C¸ch 2. Ta coi chiÒu dµi cña m¶nh ®Êt lµ a, chiÒu réng cña m¶nh ®Êt lµ b th× diÖn tÝch m¶nh ®Êt ®ã lµ: a x b 120 ChiÒu dµi m¶nh ®Êt khi t¨ng lªn 20% lµ: a 100 80 ChiÒu réng m¶nh ®Êt khi gi¶m 20% lµ: b 100 120 80 96 DiÖn tÝch m¶nh ®Êt míi lµ: ax b= axb 100 100 100 100 96 DiÖn tÝch m¶nh ®Êt míi gi¶m sè phÇn tr¨m lµ: axb– axb=4% 100 100 §¸p sè: 4% Trong hai c¸ch gi¶i trªn ta thÊy gi¶i theo c¸ch 2 tuy ng¾n gän h¬n nh­ng kh¸ trõu t­îng ®èi víi häc sinh tiÓu häc. V× vËy t«i ®· chän gi¶i ph¸p “ l­îng ho¸” ®Ó h­íng dÉn häc sinh gi¶i nh­ c¸ch 1. VÝ dô 11. §¸y cña mét tam gi¸c t¨ng lªn 15%, chiÒu cao t­¬ng øng gi¶m ®i 15% th× diÖn tÝch h×nh tam gi¸c t¨ng hay gi¶m vµ t¨ng gi¶m bao nhiªu phÇn tr¨m? 7
  8. B×a gi¶i. Gi¶ sö, ®é dµi c¹nh ®¸ycña tam gi¸c ®ã lµ 20cm, chiÒu cao t­¬ng øng lµ 12cm DiÖn tÝch cña tam gi¸c cò lµ: 20 x12 = 120 ( cm2) 2 §é dµi c¹nh ®¸y khi t¨ng lªn 15% lµ: 20 + 20 x 15 : 100 = 23 (cm ) ChiÒu cao t­¬ng øng khi gi¶m 15% lµ: 12 – 12 x 15 : 100 = 10,2 ( cm ) DiÖn tÝch h×nh tam gi¸c míi lµ: 23x10,2 = 117,3 ( cm2 ) 2 117,3 < 120, nªn diÖn tÝch h×nh tam gi¸c míi gi¶m so víi diÖn tÝch h×nh tam gi¸c cò. DiÖn tÝch míi gi¶m sè x¨ng-ti-mÐt vu«ng lµ: 120 – 117,3 = 2,7 ( cm2 ) So víi diÖn tÝch h×nh tam gi¸c cò diÖn tÝch h×nh tam gi¸c míi gi¶m sè phÇn tr¨m lµ: 2,7 : 120 = 0,0225 0,0225 = 2,25% §¸p sè: 2,25% * VÝ dô12: Cã mét m¶nh ®Êt h×nh thang nÕu ng­êi ta t¨ng chiÒu cao lªn 10%, gi¶m ®é dµi ®¸y bÐ 5%, ®¸y lín 5%. Hái diÖn tÝch m¶nh ®Êt ®ã t¨ng hay gi¶m vµ t¨ng gi¶m bao nhiªu phÇn tr¨m? H­íng dÉn häc sinh gi¶i. - Gi¶ sö chiÒu cao, ®¸y bÐ, ®¸y lín lµ mét sè cô thÓ. - Tõ ®ã tÝnh diÖn tÝch m¶nh ®Êt h×nh thang ban ®Çu.** - TÝnh diÖn tÝch m¶nh ®Êt sau khi thay ®æi - So s¸nh diÖn tÝch m¶nh ®Êt tr­íc vµ sau khi thay ®æi. Bµi gi¶i. Gi¶ sö, chiÒu cao m¶nh ®Êt h×nh thang lµ 20m, ®¸y bÐ m¶nh ®Êt 10m, ®¸y lín m¶nh ®Êt 16m. DiÖn tÝch m¶nh h×nh thang ®Êt ban ®Çu lµ: ( 10 + 16 ) x 20 : 2 = 260 ( m2 ) ChiÒu cao m¶nh ®Êt khi t¨ng lªn 10% lµ: 20 + ( 20 x 10 : 100 ) = 22 (m) §¸y bÐ khi gi¶m ®i 5% lµ: 10 - ( 10 x 5 : 100 ) = 9,5 (m ) §¸y lín khi gi¶m 5% lµ: 8
  9. 16 – ( 16 x 5 : 100 ) = 15,2 (m) DiÖn tÝch m¶nh ®Êt khi thay ®æi lµ; ( 9,5 + 15,2 ) x 22 : 2 = 271,7 ( m2 ) V×: 271,7 m 2 > 260 m2, nªn diÖn tÝch m¶nh ®Êt t¨ng so víi ban ®Çu. DiÖn tÝch m¶nh ®Êt míi h¬n diÖn tÝch m¶nh ®Êt cò sè mÐt vu«ng lµ: 271,7 – 260 = 11, 7 (m2) DiÖn tÝch m¶nh ®Êt míi t¨ng lªn sè phÇn tr¨m so víi diÖn tÝch cò lµ: 11,7 : 260 = 0,045 0,045 = 4,5% §¸p sè: 4,5% III. KÕt luËn: Kh«ng cã ph­¬ng ph¸p lµ v¹n n¨ng, víi c¸ch gi¶i c¸c bµi to¸n b»ng gi¶i ph¸p “ cô thÓ hãa/l­îng ho¸” tØ sè phÇn tr¨m phï hîp víi tr×nh ®é cña c¸c HS t­ duy to¸n hoc trõ t­¬ng ch­a nhiªu, gióp c¸c em thÊy dÔ hiÓu vµ biÕt c¸ch t­ duy phï hîp khi gi¶i c¸c bµi to¸n. 9
nguon tai.lieu . vn