Ebook Tổ chức hoạt động nhận thức cho học sinh trong dạy học Vật lý ở trường phổ thông (in lần thứ tư): Phần 1

NGUYỄN ĐỨC THÂM - NGUYỀN NGỌC HƯNG TỔChức Hoạt Động NhậnThúc Cho Học Sinh TRONGDẠY HỌC VẬTLÝ ở TRƯỜNGPHỔTHÔNG NGUYEN DUG THAM - NGUYEN NGỌC HƯNG TÔ CHỨC HOẠTĐỘNG NHẬN THỨC CHO HỌC SINH TRONG DẠY HỌC VẬT LÝ ở TRƯỜNG PHÔ THÔNG (In lon thứ 4) NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI LỜI NÓI ĐÂU Sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước đòi hỏi ngành giáo dục phải "đổi mới mạnh mẽ phương pháp giáo dục - đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư duy sáng tạo của người học" như Nghị quyết Trung ương 2, khoá 8 đã chỉ rõ. Một trong những biện pháp quan trọng để thực hiện đường lối trên là đưa học sinh vào vị trí chủ thể hoạt động nhận thức, thông qua hoạt động tự lực của bản thân mà chiếm lĩnh kiến thức, phát triển năng lực trí tuệ. Đổi mới phương pháp dạy học là một việc làm phức tạp, khó khăn vì nó đòi hỏi người dạy và người học đều phải đấu tranh gian khổ với một thói quen đã có từ lâu đời trong dạy và học : Người dạy thì chỉ chú trọng giảng giải, minh hoạ, truyền thụ một chiểu, nhồi nhét kiến thức cho học sinh; người học thì thụ động tiếp thu, ghi nhớ, nhắc lại. Để có thể thay đổi được nếp dạy và học lạc hậu, kém hiệu quả đó, phải thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ, nhiều công trình nghiên cứu về hoạt động học của học sinh. Cuốn sách này giới thiệu những biện pháp cơ bản đảm bảo cho học sinh hoạt động nhận thức có hiệu quả trong dạy học vật lý, đặc biệt là tổ chức rèn luyện cho học sinh những kỹ năng và phương pháp hoạt động nhận thức vật lý phổ biến. Việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng trên đã trỏ thành cấp bảch, cho nên đã đuợc đưa vào chương trình đào tạo nghiệp vụ cho sinh viên các trường Sư phạm, chương trình tồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên vật lý THPT chu kỳ 1996 - 2000 và cho cả bậc đào tạo thạc Sỹ, nghiên cứu sinh. 3 Các tác giả đã trình bày cuốn sách như một tài liệu chuiyên khảo.có thể phục vụ cho các đốì tượng thuộc nhiều trình độ khác nihau. Mỗi chương trong cuốn sách này đểu có tính chất độc lập tương đối. Tuỳ theo đối tượng học, có thể bỏ bớt một số chương, một số mục trrong các chương cho phù hợp với yêu cầu. Để cho cuốn sách mang tính chất thiết thực, các tác giả đỉã cố gắng đưa ra nhiều ví dụ cụ thể về việc vận dụng các phương pháp mhận thức trong dạy học vật lý. Nhiều ví dụ đă được rút ra từ các bàu học thực nghiệm ỏ trường phổ thông trong những năm gần đây. TỔ chức hoạt động nhận thức của học sinh trong dạy học vrật lý đang là vấn để thời sự mới mẻ, cần phải thử nghiệm, cải tiến nhiểui qua thực tiễn dạy học. Các tác giả rất mong nhận được sự phê bình, góp ý của độc ;giả. Các tácc giả 4 CHƯƠNG 1 BẲN CHẤT HOẠT ĐỘNG CỦA VIỆC HỌC TẬP VẬT LÝ ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG 1.1. Mục đích dạy học trong giai đoạn công nghiệp hoá, hiên đai hoá đất nước Chúng ta đang bước vào ngưỡng cửa của thế kỳ 21. Đất nước ta đang bước vào thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá, đang chuyển từ cơ chế kế hoạch hoá tập trung sang cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước. Thế giới đang xảy ra sự bùng nổ tri thức khoa học và công nghệ. Xã hội mới phồn vinh ỏ thế kỷ 21 phải là một xã hội "dựa vào tri thức", vào tư duy sáng tạo, vào tài năng sáng chế của con ngưòi. Để có thể vươn lên được, chúng ta không những phải học hỏi kinh nghiệm của các nước tiên tiến mà còn phải biết áp dụng những kinh nghiệm đó một cách sáng tạo, tìm ra con đường phát triển riêng phù hợp với hoàn cảnh cụ thể của đất nước. Tình hình đó đòi hỏi nền giáo dục của nước ta phải đổi mới mạnh mẽ, sâu sắc, toàn diện để có thể đào tạo cho đất nước những con người lao động hoạt động có hiệu quả trong hoàn cảnh mới. Nghị quyết Hội nghị lần thứ hai Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khoá VIII đã chỉ rõ : Từ nay đến năm 2000, "Mục tiêu chú yếu là thực hiện giáo dục toàn diện dạo đức, trí dục, thể dục ỏ tất cả các bậc học. Hết sức coi trọng giáo dục chính trị tư tưỏng, nhân cách, khả náng tư duy- sáng tạo và năng lực thực hành". Để thực hiện được mục tiêu đó, có rất nhiều việc phải làm ỏ tầm vĩ mô cúa Nhà nước, của toàn xã hội cũng như ỏ tầm vi mô của mỗi 5 ... - tailieumienphi.vn