Xem mẫu
- Ban D án Hà N i Tôi Yêu
Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
® HDINVESTMENT.JSC
www.100hanoi.com
Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
Ch u trách nhi m: Đinh Ti n Hoàng | Biên t p: Nguy n Th Khuyên | Hi u ñính: Bùi Quang Tú
Đ i L 1000 năm Thăng Long
2010
Haø Noäi Toâi Yeâu
1
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
Hà N i luôn là m t ñ a danh văn hóa, kinh t , chính tr c a c nư c. Tìm hi u các thông
tin v kinh t , văn hóa, gi i trí….c a Hà N i luôn là m t nhu c u thi t y u c a nhi u t ng
l p nhân dân. Bên c nh ñó, năm 2010 là năm quan tr ng, v i r t nhi u nh ng d p l k
ni m l n, ñ c bi t là ñ i l 1000 năm Thăng Long. Đây là m t c t m c văn hóa, l ch s
ñư c quan tâm c a c trong và ngoài nư c. Đó chính là lí do chúng tôi l a ch n ch ñ
v Hà N i ñ ñ nh hư ng n i dung cho d án chu i website Hà N i.
D án chu i website v Hà N i mang tên Hà N i Tôi Yêu ñư c công ty CP ĐT Hoàng
Đ t tri n khai th c hi n t tháng 2 năm 2010. V i nh ng n l c, tâm huy t và tình yêu
dành cho Hà N i, các thành viên ban d án ñã cho ra nh ng s n ph m văn hóa gây
ñư c n tư ng v i ñ c gi yêu Hà N i.
Đ i L 1000 năm Thăng Long ñang ñ n r t g n, d án cũng ñang ñi vào giai ño n g p
rút hoàn thành ñ hòa chung không khí c a ngày Đ i L .
D án là m t b c tranh t ng th , ñi t nh ng s ki n g n v i Đ i L , cũng như nh ng
góc sâu trong tâm h n Hà N i, nh ng n p s ng, nh ng c m xúc c a ngư i Hà N i.
Bên c nh vi c xây d ng và hoàn thi n chu i website v Hà N i, Ban d án còn cho ra
m t nh ng n ph m v Hà N i. Chúng tôi ñã dành nhi u tâm huy t ñ xây d ng T sách
Hà N i v i nh ng n ph m ñi n t ñư c t ng mi n phí cho quý b n ñ c. Chúng tôi hi
v ng nh ng tâm huy t này s mang l i cho quý b n ñ c yêu Hà N i nh ng ñi u thú v .
Tư li u chúng tôi s d ng ñ th c hi n nh ng n ph m này hoàn toàn ñư c sưu t m và
biên t p t các ngu n trên Internet nên không tránh ñư c nh ng thi u sót. M t s tư li u
do l y các ngu n th c p, nên chúng tôi không th trích d n ngu n ñ y ñ . Chúng tôi
mong nh n ñư c s thông c m t các tác gi .
Xin chân thành c m ơn và mong nh n ñư c nh ng góp ý t phía b n ñ c!
Ban d án
Haø Noäi Toâi Yeâu
2
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
M cL c
Thư ng ...............................................................................................................................2
Thú chơi Hà N i trong tùy bút Băng Sơn ............................................................................3
Chơi hoa - Nét văn hóa ñ c s c c a ngư i Hà N i ............................................................7
Thú chơi qu t c c a nh ng ngư i yêu Hà N i..................................................................9
Ăn ñêm – Thú vui m th c Hà thành ................................................................................13
C tư ng h Gươm - Nét văn hoá ñ c ñáo......................................................................17
Cá c nh – Mê ho c lòng ngư i .........................................................................................19
Ch i gà Hà Thành - Ngh chơi l m công phu ...............................................................23
K ngh luy n chim vành khuyên Hà N i ......................................................................28
Th y sinh, thú chơi m i c a ngư i ...................................................................................32
Hà N i ................................................................................................................................32
Thú chơi xe ñ p c c a ngư i Hà thành...........................................................................35
Thú chơi chim chào mào c a ngư i..................................................................................39
Hà thành ............................................................................................................................39
Ngư i Hà N i v i thú chơi hoa ñào ..................................................................................42
Thú chơi cây c nh c a ngư i Hà N i................................................................................46
Thú chơi c ngo n c a ngư i Hà N i xưa........................................................................48
Haø Noäi Toâi Yeâu
3
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
Thú chơi Hà N i trong tùy bút Băng Sơn
M t Hà N i thanh l ch, hào hoa trong tâm trí c a nh ng ngư i con th ñô và c a c
nh ng ai m t l n ho c th m chí chưa t ng ñ t chân lên m nh ñ t này còn th hi n thú
chơi tao nhã và ñ m ñà ch t kinh kỳ. Tuỳ bút c a Băng Sơn ñã tái d ng trư c m t ngư i
ñ c m t Hà N i “nghèo v n sang, v t v v n ung dung”, nh t là trong ngh thu t chơi
nhi u công phu.
Trong tuỳ bút T n m n v chơi, Băng Sơn ñã vi t v m t s thú chơi c a ngư i Hà
thành, ñ n hôm nay dù còn t n t i hay ñã tr thành “vang bóng”, nó v n hi n di n s ng
ñ ng m t Hà N i sang tr ng v i thú chơi thanh cao tao nhã. Đó là nh ng ngư i chơi
hoa, chơi cây th , chơi chim, chơi tem, chơi sách…ñã làm thành d u n m t Hà N i có
nét ñ p r t riêng. “Xem hát” cũng là thói quen c a nhi u ngư i th ñô nh ng th p niên
trư c. Hình nh c a nh ng ngư i ñi xem hát m i th t h p d n, ñ thành ph n t bình
dân ñ n trí th c có c : “Ông thông, th y ký, bà “la ghim”, bác hàng khô, anh b c vác, c u
nh , cô sen, ch hai khâu ñ m, chen chúc nhau ñ nghe xem”. Quang c nh cũng vui m t
ñ n l , ñ ng chen chúc nhau l nh trong bóng t i mà không ai kêu ca.
C nhà văn Băng Sơn
Thú xem hát c a ngư i Hà N i không ch c a riêng nh ng t ng l p trung lưu có ti n, nó
còn là món ăn tinh th n c a nh ng ngư i bình dân, th m chí thu c t ng l p dư i như cô
sen, anh làm thuê…h p d n b t c v khách phương xa nào ghé l i Hà thành.
Haø Noäi Toâi Yeâu
4
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
Tên tu i c a nh ng r p hát S m Công, Hi p Thành, T Như; nh ng ngh s m t th i: Ái
Liên, Kim Chung, S Hùng, Huỳnh Thái, Kim Xuân; nh ng tích tu ng n i ti ng: Lưu Bình
Dương L , Lã B hí Điêu Thuy n, M Cô Phư ng…ñã khi n ñ i s ng tinh th n Hà N i
mang m t nét ñ c ñáo riêng ñ n hôm nay v n còn n c ti ng. T c bói tu ng cũng là thú
vui c a ngư i Hà N i, ñ u xuân năm m i ngư i ta nô n c ñi xem m t v có h u, có ñào
kép ñ p, gi ng ca mùi…hi v ng ni m vui, xua ñi s xúi qu y. Ngư i Hà N i hôm nay ñã
m t d n thú vui thu trư c nhưng nhà văn Băng Sơn kh ng ñ nh: “Ch t hào hoa c a Hà
N i ñâu có m t, ch ng qua ñang b cái xô b l n át”. Nh ng năm ñ u th k XXI, văn hoá
nghe nhìn có nhi u ñi u ki n kh i s c, song d u n m t th i Hà N i x p hàng chen chúc
các r p c i lương, xem bói tu ng hay xa x hơn là ánh ñèn sang tr ng chuyên nghi p
t i Nhà hát L n “xuân thu nh kỳ” có l còn mãi ñ n hôm nay như m t nét ch m phá
trong vô vàn b n s c kinh kỳ Thăng Long.
Thú sưu t m c a ngư i Hà N i cũng là m t nét ñ p mà ngư i chơi hi n lên là nh ng
nhà thư ng lãm ngh thu t th c s . Băng Sơn kh c ho chân dung c a nh ng con
ngư i v a sành s i, v a tinh tư ng trong nh ng m ng riêng c a thú chơi này. Đó là m t
Thanh T nh nhà thơ su t ñ i ăn cơm t p th ba hào, s ng trong căn phòng nh l nh l o
v ng v mà d n tình yêu c a mình cho nh ng c v t vô giá. Đó là tình b n c a nh ng
ngư i có “con m t xanh” tìm ñ n nhau trong muôn trùng khó khăn, t ng nhau b n Ki u
vô giá r i góp cho mình m t tri k trong ñ i. Thú chơi y cho trí tu ñư c nâng cao, thăng
hoa thành tình ngư i m i ñúng là v ñ p c a ñ i s ng.
Thú chơi chim c a ngư i Hà N i
Haø Noäi Toâi Yeâu
5
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
Chơi hoa, chơi lá cũng là nét ñ p trong ñ i s ng văn hoá c a ngư i Hà N i. T t ñ n
xuân v , h u như m i n p nhà th ñô ñ u lung linh màu s c c a hoa: h ng lam, h ng
qu , h ng b ch, c m chư ng, ñ u thơm, păng xê, cúc ñ i ñoá…Thú chơi lá khi n ngư i
mê thích hình nh nh ng hòn non b trên kho nh sân ch t h p ph c , m t ch u nhài,
m t thân cúc m c…chút xanh tươi rì rào c a cây lá ñ ñem ñ n cho lòng ngư i chút d u
nh mà không khí b i b m c a thành ph khó lòng có ñư c. “C m hoa chơi là m t ngh
thu t, m t cách sinh dư ng n a”, chính vì th , nét chơi sang tr ng y c a ngư i Hà
thành cũng là cách m i g i thiên nhiên, giao hoà nh ng ti ng nh c lòng vào b n ph i khí
c a vũ tr .
Thú chơi c a ngư i Hà N i gói ghém trong ñó c nh ng ý nghĩa c a ñ i s ng tinh th n,
do v y ch ng th nói văn hoá v t ch t c a th ñô n m bên ngoài nh ng giá tr “phi v t
th ”, nó hoà qu ên vào nhau ñ ñ ng hành làm nên gương m t ñ p, thanh tú và sang
tr ng c a m nh ñ t ñô thành. Nét ñ p y hi n di n trong c mi ng ăn, th c u ng, trong
c cách chơi m t bông hoa, m t con tem quí, v a dân dã mà v n ñ y l ch lãm. Đ ng sau
thú ăn chơi tinh t y là dáng d p c a ngư i Hà N i dù chưa hoàn toàn thư thái nhưng
v n ung dung, chưa h t v t v nh ng v n hào hoa, tao nhã, ñ bi t cách thư ng th c
m t chén trà, ñ c m t bài thơ…B n s c văn hoá Hà N i vì th càng tr nên ñ m ñà và
nh t ñ nh không th phai nh t hay ñ t g c hoàn toàn cho dù th k m i ñã sang tr n m t
th p niên.
Haø Noäi Toâi Yeâu
6
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
Chơi hoa –
Nét văn hóa ñ c s c c a Hà N i
Hà N i là thành ph c a nghìn năm văn hi n. S ñ i thay hàng ngày c a Th Đô làm
chúng ta ph i nh l i m t th i c a Hà N i xưa. Văn hóa Hà N i dư ng như ñã ñi vào s
sách. Và Hà N i thu hút du khách trong và ngoài nư c b i nh ng nét văn hóa ñ c s c.
M t trong nh ng nét văn hóa ñ c s c và ñư c duy trì như m t n t s ng, m t phong cách
s ng ñó là nh ng gánh hàng hoa Hà N i.
M i sáng mai th c gi y, chúng ta b t g p nh ng con ph Hà N i b t ngàn các lo i hoa,
r cr trong s c hoa và hương hoa. Không bi t hoa t ñâu ñ v trung tâm thành ph
Hà N i mà nhi u ñ n th , hoa ñư c ch t làng hoa Tây T u, làng hoa Ng c Hà hay t
ch hoa Yên Ph ...Dù làng hoa hay ch hoa nào ñi n a nhưng nh ng gánh hoa,
nh ng xe hoa v n tươi nguyên, v n e p trong nh ng gi t sương ban mai.
Các loài hoa khoe s c trên ph
Hoa ñã tr thành m t nhu c u, m t món ăn tinh th n không th thi u c a ngư i dân Hà
N i. Và ñó cũng là m t thói quen thư ng th c hoa c a ngư i Hà N i. Dù phòng làm
vi c, hay phòng ăn, phòng ng và ñ c bi t là phòng khách luôn t n t i m t l hoa khoe
s c và t a hương.
Hoa ñư c ngư i dân ch vào thành ph b ng m i phương ti n, nào là nh ng gánh hoa,
nào là nh ng chi c xe ch ñ y hoa và th m chí c ôtô ch hoa n a. Nét văn hóa t xưa
c a ngư i Hà N i ñó là dù ngày thư ng hay nh ng ngày l , ngày t t h ñ u mua hoa v
c m.
Haø Noäi Toâi Yeâu
7
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
Hoa r c r m t góc ph
Mùa nào thì có th c y và hoa cũng v y. Hoa cúc, hoa h ng, hoa ñ ng ti n, hoa lay ơn,
hoa t mu i, bách h p, hoa sen h ng, sen tr ng, hoa ly, hư ng dương, hoa ñ i... c luân
phiên nhau khoe s c theo t ng mùa. Hoa h ng có quanh năm v i nhi u màu s c, nhi u
lo i. Mua hoa nh ng hàng bán rong luôn ñư c ngư i dân l a ch n vì hoa tươi, r ,
ngư i bán hoa chân th t, t m , lúc nào cũng ni m n , hi n lành như chính nh ng bông
hoa. Nh ng bu i trưa hè hay vào bu i chi u tà, nhìn th y hàng hoa rong, dù ch còn m t
còn l i m t ít hoa, dù tr i ñang n ng hay ñang mưa th nào, cũng th y lòng d u l i và
s n sàng mua dù là nh ng bông hoa cu i cùng.
Tháng nào cũng th , năm nào cũng v y, c ngày ngày nh ng xe hoa, gánh hoa trên
ñư ng Hà N i v n c m i mi t v i cu c ñ i c a mình. M i ñ i hoa là m t ñ i mưu sinh
c a nh ng ngư i bán hoa tô th m cho cu c s ng b ng hương và s c. Cũng như bao lâu
nay, giá c a các lo i hoa v n v y, nh ng gánh hoa rong vì th cũng s còn mãi trên
ñư ng ph Hà N i như ñã t lâu nay...
Dù cu c s ng v n n ào, t p n p và ngày m t ñ i thay nhưng Hà N i v n thơm hương
hàng hoa.
Haø Noäi Toâi Yeâu
8
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
Thú chơi qu t c c a nh ng ngư i yêu Hà N i
Nhi u ngư i có s thích sưu t m ñ c như xe máy, ñ g m, tranh nh,... nhưng ñ i v i
nh ng ngư i yêu Hà N i l i có m t thú chơi ñ c bi t khác ñó là thú chơi qu t c .
Trong cu c s ng n ã, náo nhi t c a ngư i dân th thành, ñây ñó, trong nh ng ngõ ph ,
mái nhà, ban công c kính c a Th ñô v n t n t i thú chơi qu t c - ni m ñam mê mang
ñ m d u n l ch s c a nh ng ngư i yêu Hà N i, yêu m nh ñ t ngàn năm văn hi n.
H u h t nh ng ngư i có s thích chơi qu t c ñ u có ñi m chung là r t am hi u v ngh
cơ khí, ñi n dân d ng. Ngư i chơi thư ng xuyên tìm tòi các tài li u, h c t p kinh nghi m
v l p ñ t, cơ ch v n hành, r i nh ng nét duyên dáng t v ngoài ñ n t ng con c,
t ng m i hàn bên trong chi c qu t và coi nó như m t thú vui trong cu c s ng, m t món
c v t quý giá.
Theo gi i am hi u ñ ñi n c , qu t ñi n xưa thư ng ñư c chia thành ba ñ i: M t vòng
ch p (lo i ñư c làm t 1902-1953) có vòng ñ ng lõi thép t o hi u ng t trư ng l ch;
ñ i “tân” là qu t ch y t (ra lò t năm 1954 ñ n nay). Hi n trên th trư ng qu t ñi n c
t i 99% là lo i môtơ vòng ch p.
Lo i th ba r t “ ñ c” là qu t ch y than h p ch t. Qu t này cũng s d ng ñi n nhưng
dùng hai c c than ñá trong thân qu t. Đây m i là lo i c nh t, xu t hi n t khi có ñi n
ñ n năm 1902, r t hi m nư c ta.
Yêu thích r i ñam mê t ñ nào không bi t
Trong m t căn nhà nh trên ph Hàng B , m t con ph nh l t th m gi a khu ph c Hà
N i, có m t c a hàng trưng bày, bán qu t c mang tên Duong & Son – Old Fans
Workshop.
Haø Noäi Toâi Yeâu
9
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
T nhi u năm nay, cơ s kinh doanh m t hàng tư ng ch ng như khó mua, khó bán,
ch ng m y ai quan tâm này l i là nơi thu hút r t nhi u du khách nư c ngoài. H tìm ñ n
ñây, dư ng như ñ tìm v nh ng giá tr l ch s c a Hà N i xưa.
Ch c a hàng, ông Lê T n, k nhi u năm trư c, nhìn th y nh ng chi c qu t ñi n cũ,
h ng, n m lăn lóc trong góc nhà c a các gia ñình, ông n y ra ý ñ nh xin v , r i l m s a
ch a, ch p n i t ng con vít, m i hàn. Ông t n m n tháo t ng b ph n, tra d u, lau r a
ñ n khi nó sáng bóng m i thôi.
Th i y, r t nhi u các cơ quan nhà nư c thanh lý ñ ñ c cũ trong ñó có qu t nên công
vi c thu th p c a ông r t thu n l i.
Ông cho r ng m i chi c qu t là m t th i kỳ l ch s c a Hà N i, t nh ng năm tháng khó
khăn ñ n th i kỳ ñ i s ng ngư i dân ñư c c i thi n. Do v y, càng làm, ông T n càng
say sưa v ñ p mà ông cho là “quý phái” c a nh ng cây qu t c .
Và, t nhi u năm qua, trong căn nhà nh Hàng B c a mình, t t ng m t cho t i t ng
ba, ông T n ñ u giành ñ ch a hàng trăm chi c qu t c các lo i. Qu t ông sưu t m
mang nhi u qu c t ch khác nhau t Ý, Hà Lan, Pháp…
Ông T n hào h ng cho bi t qu t c có v ñ p huy n bí vì nó có "h n".
Haø Noäi Toâi Yeâu
10
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
Trong “kho” ông T n có nhi u lo i qu t nhưng n tư ng nh t là lo i mang hi u Marelli
(Ý). Đây là lo i qu t mà gi i sưu t m trong và ngoài nư c “lùng” nhi u nh t b i s quý
hi m c a nó. Qu t Marelli ñư c làm r t công phu. Th i ñó, dòng qu t này ch giành cho
gi i tư s n quý t c. Qu t tr n Marelli trong kho ông T n là lo i có ba cánh b ng g Ý
(lo i g c c quí, không b cong vênh, m i m t dù b tc nhi t ñ , th i ti t nào). Qu t
còn có tai ñ ng, thân gang sơn màu nâu ñen.
Đ có th “t u” ñư c nh ng chi c qu t c , ông T n ph i ñi r t nhi u nơi. H có nơi nào
thanh lý qu t cũ hay bi t nhà nào có là ông l p t c có m t ñ th m ñ nh và s n sàng b
ti n ra mua b ng ñư c. Th m chí ông còn ñ t h p ñ ng v i dân ñ ng nát, s t v n ñ khi
h mua ñư c nh ng chi c qu t cũ lâu ñ i thì bán l i cho ông v i giá cao hơn.
Nh c ñ n dân ñam mê qu t c Hà thành, ngoài ông T n, còn ph i k ñ n ông Phúc T
Hi n, anh Hùng Đư ng Thành, anh Long Hoàng Hoa Thám .... nh ng ngư i ñi ñ u
trong trào lưu sưu t p qu t b t ñ u r m r vào nh ng năm 1986 trư c ñây.
Trong gi i sưu t p ñ c , ai cũng bi t anh Long là m t trong r t ít ngư i sưu t p qu t c
có ñư c vài qu t Marelli thu c lo i c c hi m. Hai chi c Marelli trong b sưu t p c a anh
Long ñư c s n xu t t năm 1910, 4 cánh, l ng kích c 40 cm, m i chi c qu t có giá lên
t i vài ngàn ñô.
Ngoài ra, anh Long còn s h u m t chi c Libelle c a Đ c, ñư c s n xu t vào năm
1915. Đó là m t chi c qu t nh , l ng hai cánh, anh mua ñư c t năm 2004, trong m t
l n ñ n nhà ngư i quen.
Haø Noäi Toâi Yeâu
11
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
Đ c bi t, nhà sưu t p qu t c này còn lưu tr ñư c hai chi c qu t thu c lo i c c quý mà
s ra ñ i c a nó ñánh d u m t d u m c trong quá trình phát tri n c a ngành cơ khí th
gi i. Đó là nh ng chi c qu t ñư c s n xu t vào năm 1890, khi ñi n m i ñư c phát minh,
chúng ch y b ng ch i than, cánh g , dây d n ñi n có v ñư c làm b ng gi y m t chi c
do M s n xu t và m t chi c Genteur c a Pháp.
M i cây qu t, m t th i kỳ l ch s
Nh ng năm g n ñây, ngu n qu t c Vi t Nam ñã g n như c n b i gi i mê qu t ngày
càng “săn” nhi u, dân chơi qu t thư ng ph i ñ t mua hàng Campuchia và Đ c.
Theo anh Long, l ch s cây qu t nói chung và qu t Marelli Vi t Nam cũng thăng tr m
như ñ i ngư i v y.
Qu t ra ñ i t cu i th k 18 nhưng ph i ñ n năm 1902 m i vào nư c ta khi Nhà máy
ñi n Yên Ph xây d ng. Nh ng qu t c này ñư c ngư i Pháp ch sang treo hàng lo t
t i dinh s , bi t th Pháp c ñ làm d u ñi cái nóng như rang c a mi n nhi t ñ i.
Ni m vui c a m i ngư i chơi qu t ñó là khi s a ch a thành công món ñ c a mình.
Nhìn m i cánh qu t quay sau bao năm b b xó, dân sưu t p qu t c Hà thành hay nói
vui v ni m ñam mê c a mình là ngh kh i ñ ng l i c máy th i gian.
Cũng vì ni m yêu thích y, dân chơi qu t c ñã không qu n ng i v t v , lang thang kh p
36 ph phư ng.
Và n i bu n ñ n v i h là khi ph i trao món ñ ưng ý c a mình cho nh ng du khách
nư c ngoài có cùng s thích.
“N u có ñi u ki n, tôi mu n gi t t c cho mình như m t ch ng tích c a m t th i Hà N i
xưa", ông Phúc nói.
Haø Noäi Toâi Yeâu
12
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
Ăn ñêm – Thú vui m th c Hà thành
Hà N i không ch n ào và náo nhi t v i r t nhi u ho t ñ ng ban ngày mà ñêm ñ n nơi
ñây cũng t o riêng cho mình s sôi ñ ng, ñông ñúc v i nh ng hàng quán và món ăn
ñêm h p d n. Không ch d ng l i nhu c u ăn u ng ñơn thu n, ăn ñêm ñã tr thành thú
vui c a ngư i Hà N i th m chí là nét văn hóa m th c ñ c ñáo.
Th t khó ñ th ng kê ñư c h t s lư ng cũng như tên g i b i s ña d ng và phong phú
c a các quán ăn ñêm Hà N i. T nh ng món ăn chơi như c, nem chua rán, n m,
tr ng cút l n... cho ñ n nh ng món ñi m tâm làm m lòng nh ng ngư i ñang ñói như
cháo, bún, ph , bánh mỳ... ñ u d dàng b t g p m t góc ph hay con ngõ nh nơi
thành ph này.
Haø Noäi Toâi Yeâu
13
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
N u trư c ñây, nh ng món ăn ñêm ña ph n ch dành cho nh ng ngư i lao ñ ng ph i
làm ca, ñêm mu n, t t vào bên ñư ng, ăn u ng qua quýt thì gi ñây ăn ñêm là thú vui
c a m i gi i, m i l a tu i và t ng l p khác nhau. Ngư i tr , tàn cu c chơi là lúc “ông
anh ru t” lên ti ng, h kéo nhau vào quán nh , xuýt xoa bát c nóng, lai rai qu sung n i
ti p câu chuy n. V i ngư i già, bát cháo khuya v a m lòng v a b sung dư ng ch t
c n thi t…
Gi ñây, ngư i ta ăn ñêm không ch “gi i quy t nhu c u c a cái d dày” mà thay vào ñó
là vì thú vui, là ñ g p g b n bè, giãi bày sau nh ng gi làm vi c căng th ng hay d p ñ
gia ñình, ngư i thân quây qu n thân m t. M i ngư i m i m c ñích, vì th mà nh ng
hàng quán ñêm luôn ñông vui, ai ai cũng râm ran chuy n trò… Hà N i v ñêm b ng l t
xác, không xô b , n ào như cu c s ng h i h ban ngày mà sâu l ng, nh n nh p theo
m t cách riêng không nơi nào có ñư c.
Làm nên s sôi ñ ng cho m th c ñêm Hà thành có s góp m t c a vô vàn món ăn
khác nhau nhưng có l thông d ng hơn c là ph . Ph thì ñâu cũng có nhưng ngon
nh t v n là ph Hà N i. Không ch ñơn thu n là món ăn chơi, ph là món ăn dân dã, ăn
v a ngon, v a no l i r ti n. Ph không ch ñư c lòng th c khách trong nư c t bình
dân ñ n sang giàu, mà r t nhi u khách nư c ngoài khi ñ n Vi t Nam cũng t ra thích thú
v i món ăn thú v này.
Haø Noäi Toâi Yeâu
14
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
Đ ng ngay sau ph , và cũng là “h hàng” nhà ph ph i k ñ n các món bún, mi n mà
ñư c ưa chu ng nh t v n là mi n ngan. T n i nư c lu c c a hàng ch c con ngan,
thêm chút hành khô, măng, th o qu … bát mi n ngan có s c h p d n không k ñêm
ñông l nh giá hay ñêm hè trăng thanh.
Cháo cũng là m t món ăn không th b qua khi khi nh c ñ n món ăn ñêm Hà N i. Cháo
ñêm Hà N i có nét thú v riêng, thư ng n u ñ c ch không loãng và lõng bõng nư c
như bát cháo ñêm Sài Gòn. Thư ng g o dùng n u cháo có m t ph n ñư c ngâm
trư c, giã d p, ñun nh l a cho cháo quánh l i. Không ch thơm ngon b i v ng t c a
th t, c a các nguyên li u dùng n u cháo, cháo ñêm Hà N i còn ñ m ñà ñ v b i các gia
v kèm theo. Ph ng ph t là hương hành hoa, tía tô, là v cay n ng c a d m t i, h t tiêu,
t b t… bát cháo ñêm nh nhàng, v a ñ no b ng ñ “c m c ” ñ n sáng hôm sau v a
ñ h p d n ñ “chi u lòng” m i th c khách. Bên c nh nh ng món ăn quen thu c, do nhu
c u ăn ñêm ngày càng tăng, các món ăn ñêm vì th cũng ña d ng t ng ngày. Nào món
nư ng, món lu c, l u và các món nh u… m i món ăn mang hương v riêng phù h p v i
t ng mùa khác nhau khi n cho b c tranh m th c Hà thành tr nên sinh ñ ng, nhi u
màu s c hơn.
Haø Noäi Toâi Yeâu
15
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
Đ n Hà N i, bên c nh nh ng danh lam th ng c nh và r t nhi u nét ñ p khác b n nh
ñ ng b qua th gi i m th c muôn màu nhé. Trong ñó, nh ng món ăn ñêm cũng là m t
ph n không th thi u. Có th r t nhi u món b n ñã b t g p ñâu ñó trên m i mi n ñ t
nư c, song khi thư ng th c nh ng món ăn ñ c trưng và do chính bàn tay ch bi n tài
hoa c a ngư i Hà N i, món ăn như mang phong v khác: g n gũi, v n vương, v a quen
v al .
Haø Noäi Toâi Yeâu
16
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
C tư ng h Gươm - Nét văn hoá ñ c ñáo
Đ n Hà N i, thăm h Gươm, n u d ng chân lâu hơn m t chút, k hơn m t chút, h n du
khách s nh n ra, bên c nh tháp Rùa, tháp Bút..., còn có nh ng nét r t ñ i thư ng
nhưng ñ c ñáo, cu n hút: Nh ng bàn c tư ng ven h .
C ñ n kho ng chi u tà, khi ánh n ng m t tr i ñã d u ñi nhi u, không khí mát m d n
bao trùm không gian thì cũng là th i ñi m "h i" c b t ñ u. Đi m t p trung các bàn c
nhi u nh t là b h phía tây, ñ i di n v i khu tư ng ñài vua Lê và phía sân bên trong
c a ñ n Ng c Sơn.
Trung bình có kho ng 25 - 30 bàn c n m r i rác d c b h , ñôi khi tràn sang c góc h
phía ph Hàng Khay, còn trong ñ n Ng c Sơn, s lư ng có ít hơn nhưng cũng ph i ñ n
c ch c bàn.
M i bàn c ch có 2 ngư i chơi nhưng có ñ n 5 - 6 ngư i xem và bình lu n, chính ñi u
này ñã t o nên s c hút và s r n rã c a nh ng bàn c tư ng.
Không ai nh chính xác bàn c tư ng xu t hi n bên h Gươm t khi nào, nhưng theo
m t s c chơi c lâu năm, cách ñây kho ng g n 20 năm, ngư i ta ñã th y xu t hi n
bàn c tư ng trên ph Lê Thái T , v sau do ngày càng ñông ngư i chơi nên ñã m
r ng ra phía b h ñ i di n.
Ph n l n ngư i chơi c ñây là các c cao tu i. Ngoài thư dãn, hóng mát, ñây còn là
nơi ñ các c g p g , giao lưu, h c h i.
Haø Noäi Toâi Yeâu
17
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
C Phương - m t ngư i chơi c g n 30 năm nay cho bi t, con ngư i ta mu n thành
công dù là chuy n l n hay chuy n nh , ñi u ñ u tiên c n ph i có là tính c n th n. Chơi
c tư ng không ch là m t cách thư dãn mà còn là cách ñ rèn luy n con ngư i b i khi
chơi, ngư i c m quân không th v i vàng, qua quýt trong m i nư c ñi.
N u như trư c ñây, c tư ng ñư c xem là môn th thao dành riêng cho ngư i cao tu i
thì hi n nay, ñã có khá ñông thanh niên b nh ng quân c này "hút h n".
Đ n v i "h i" c tư ng bên b h Gươm, b n s th y tóc b c, tóc xanh xen l n v i
nhau. Bên c nh nh ng l i bình ch m rãi, khoan thai c a các c là nh ng ti ng cư i,
ti ng xuýt xoa trư c th c hi m c a l p thanh niên.
Môn c tư ng ñã g n k t ñư c các th h v i nhau, không còn s phân bi t tu i tác.
Anh Nguy n Đăng Khoa - m t trong nh ng ngư i "nghi n" c tư ng dù ch m i 30 tu i
cho bi t, c tư ng là m t môn th thao trí tu , th hi n tính cách, kh năng tư duy, t m
nhìn và trình ñ c a m i ngư i, nó còn rèn luy n cho con ngư i kh năng nhìn xa trông
r ng, tính c n th n và kiên trì.
Không nh ng th , chơi c tư ng còn giúp ngư i ta tăng cư ng, duy trì trí nh , nhanh
nh n và ho t bát hơn. Nh ng ngư i chơi c lâu năm cho bi t, c tư ng còn là môn th
thao th hi n tính cách, quan ñi m c a ngư i phương Đông luôn s d ng trí tu ch
không ph i vũ l c ñ chi n th ng.
Trong c tư ng, trình ñ ngư i chơi ñư c chia làm hai lo i: Ph thông và c ñ o. Trong
c tư ng ph thông, ngư i chơi s d ng m i bi n pháp ñ chi n th ng. Còn trong c
ñ o, ñó l i là s giao lưu tính cách gi a hai ngư i chơi.
C Phương cho bi t, xem m t ván c là bi t ñư c tính cách c a ngư i chơi. Ai suy nghĩ
nông c n, nư c c ch nh m vào cái l i trư c m t; ai mưu mô thì nư c ñi ñ y toan tính,
th c giăng nhi u b y; còn ai ñi m tĩnh, ôn hoà thì th ng i v ng chãi, nư c c thoáng
ñ t, nhanh nhưng hi u qu , công th toàn di n. Nh ng bàn c nào có "kỳ th " c m quân
bao gi cũng ñông ch t ngư i xem.
Vư t qua ý nghĩa là m t môn th thao trí tu , lành m nh, c tư ng ven b h Gươm ñã
và ñang tr thành m t nét sinh ho t văn hoá tao nhã và ñ c ñáo. Nh ng ngư i ñã t ng
m t l n ñ t chân ñ n h Gươm, m t l n ñư c xem m t ván c tư ng, s không th nào
quên, b i ñó cũng chính là m t nét văn hoá c a ngư i Hà N i.
Haø Noäi Toâi Yeâu
18
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
Cá c nh – Mê ho c lòng ngư i
Ch m t ngày sau khi Hi p ñ nh Paris ký k t vào tháng Giêng năm 1973, dân Hà N i sơ
tán các t nh, thành l c t c kéo v . Mơ ư c c a ngư i l n là hòa bình húp cháo cũng
sư ng. Còn ñám con tr háo h c v thành ph ñ mùa hè ñư c b t ve, chơi tr n tìm,
chơi xèng và nh t là chơi cá ch i.
Nh ng d u v t ñ nát v n còn và nh ng căn nhà b ng tre l p gi y d u do các t nh giúp
nh ng gia ñình b bom M b t ñ u m c lên ph Khâm Thiên, Phương Li t, Giáp Bát,
ngõ Mai Hương, An Dương... Các c a hàng g o, th c ph m ñông ñúc hơn. Lũ tr , trong
lúc x p hàng ch cô m u d ch viên m c a tranh th chơi cá ch i.
Bu i sáng, ch cho ngư i l n ñi làm là b t ñ u công vi c c a lũ tr . Đ a thì mang v t
làm b ng m nh v i xô ra các rãnh thoát nư c ñi b t h ng tr n hay c m móc s t b t giun
v cho cá ăn.
Haø Noäi Toâi Yeâu
19
www.100hanoi.com
- www.100hanoi.com Thuù chôi ngöôøi Haø Noäi
Đ a nào chưa có cá ch i mà m n V ng hay làng Tám, Giáp Bát thì ra Ch Mơ,ñám
trên ph ra ch Hôm, ch Hàng Bè hay ch Hàng Da. Ph Hàng Bông có gia ñình ông
Tiêu, s nhà 114 n i ti ng v bán các lo i cá thu hút con tr các ph Hàng Gai, Lý
Qu c Sư, Hàng Tr ng... ñ n ch tr và mua su t ngày.
Th i y thi u v i nên ñám con trai m c qu n ñùi, áo may ô 3 l nh y tàu ñi n tr n vé lên
t n ñ u Đư ng Thanh Niên, ch Đ ng Xuân mua cho r . Đám con gái thích nuôi cá
Vàng, Kh ng tư c, Xe can hay Ki m... nhưng ñám con trai ñ a nào cũng thích nuôi cá
ch i.
Cá ch i có vài màu nhưng ch y u là hai màu: Xanh lá m và xanh tím. Các b cá ch
Đ ng Xuân nh ng năm ñó bao gi cũng ríu rít lũ choai choai.Ti n ñư c gi u k trong
c p qu n vì s lũ l n hơn tr n l t, chúng ch tr , khen con này,chê con kia và cu i cùng
ch n ñư c nh ng con mà chúng cho là máu chi n.
Có ñ a xuýt xoa ti c vì không ñ ti n. L i có ñ a không có kinh nghi m v nhà m i bi t
mua ph i con cái cho dù ñư c ñám tr ph ph bi n là con ñ c bao gi cũng trư ng
mình và s m màu hơn con cái.
Cá c nh th i ñó ñư c nuôi làng Yên Ph . Cho ăn, sư i m v mùa ñông ai cũng làm
ñư c nhưng ép cho ch i ñ thì ch có cánh ñàn ông trong gia ñình n m bí quy t. L ra
không ch m t ngh mà còn b lên án.
Th nhưng, m t vài ch v làm dâu làng Nghi Tàm cũng tr m ñư c ngh xây b nuôi cá.
Lúc ñ u dân làng Yên Ph b c l m, nhưng sau cũng thôi vì có cái ngh nhà ch ng
không coi thư ng và l i ñ t nông nghi p c a Nghi Tàm cũng ít. Xa xưa, Yên Ph có
ngh làm hương, nhưng ñ t ch t ngư i ñông, ngày n ng ph i tranh nhau mang hương
lên ñê phơi nên nhi u ngư i b ngh . Chuy n k r ng m t ngư i ñàn ông trong làng
buông câu H Tây câu ñư c con gi ng như con săn s t.
Haø Noäi Toâi Yeâu
20
www.100hanoi.com
nguon tai.lieu . vn