Xem mẫu
Ví dụ 73:
X€ CHỈ LUỒN KIM
Dàn Cd Qudn họ Bắc Ninh
—
■ r-^- h- - -«- - m
» »- —
^ = F =1-— - - - < p - 0- ■ - ẩn
-1 t= M i
—
r
r
—J — —s— ý ¿- - -—¡ S
ị
4 = ^
^J 1
-- * p
-- -
- r i ——^ —p— - - J - - - - — Ị —■> — ■
e
—— —— ỊỊ»
--ị—
—
_+
4
$ L
-P
t ể —^- - -« -0—-- ...
1
»
M
-ß Ị, >T7 - - -#- - r ?" — ỳ — ' * - - - -—
Ỵ-Jl
■- - -#ÍẺ ?".
—
p -L
fS5SL_
j
< « V — gf— J .* --J - s
&
____
....
—
ị
H
?-
-
—
--- J
J
—
—
«'
y
*
..
— "'"1 -- - - ¿iz__
1—
■
-J---y - - - - - —
—ị —ị —
-
Nhiều bài hát dành cho nhà trẻ mẫu giáo viết ở điệu thức năm
âm, có khi chỉ 3- 4 âm. Nội dung âm nhạc vui tươi, trong sáng phù
hợp vói trẻ em nên các điệu thức thường mang màu sắc trưởng
76
Ngoài những điệu thức năm âm trên, một số’bài dân ca miền
Trung và miền Nam có quăng hai thứ (1/2 cung), có một sô bài 6, 7
ám nhưng được dùng theo kiểu giao điệu thức, hoặc âm lưốt âm
;hêu, không tạo sức hút của âm .dẫn về âm chủ như điệu thức
xưởng-thứ-? ám của hệ thông âm nhac phương Tây.____________
Ví dụ trong bài hát cho trẻ nghe:
Ví dụ 74:
nu CON
Dán ca Nam Bộ
9
*
t-
-ri----1-----
Gió
mùa
nâm
4 t= à
thu
(ở)
mẹ
canh
chảy
g
49
^
h - 09
ÍT
—jr
con
(ờ)
ngù
canh
chảy
thức
r-" 1
-N
'T
.
= N 3
ru (mả)
năm
,
— f= ^
1m &
* /—
ƠB
"
—
/
____ ________
L,
đủ
vửa
năm
79
ềầ
chảng.
Hây
nín
hỡi
đi
chàng
ơi!
Hỡi
g >
)
ip
nín
chàng
1
con
-T
-ự
Hãy
----ngú
ngủ
đi
77
:
ì=-' ĩ-à-^-ị
—
hi
ò
... .
'- 0 -
= t¡i— = 3
t= H
—LJ.
«7
hỡi
con
con
mề
con
con,
-
■4
— 2=5C=
con
hỡi
— — J.HII
L
•*-
—
a1 * -
«r
hời
con
hỡi
con
hởi
hỡi
con
V í dụ b à i trẻ hát:
Ví dụ 75:
mún VỚI BỌN Tñv NGUVCN
Nhanh vui - linh hoạt
Phạm Tuyển
t-ü— ~ fy~~~ / - ■
—
L -aP
-— —
4=
Tay
em
ứ&
cám
.
hoa
cở
----i --- y - 1s
-- — ~ — __
“
0
-fe— d
^
vàng
múa
hát
S
-ể -----------đ*
r~
Vai
bên
s = l*=|
Ỵ ÍF=|
—
. 1J--- * — L— |i= S = E I
»
nhịp
bạn
IO
*7 ft
Nguyên
Hôm
nay
ngáy
i = ü
đoàn
Những cháu
m
ngoan
khi
xa
nhau cáng
------- p = f c
\7-----\
e ------- J X— .... m ----- J
*
ĩ
zzrzn.
ngoan
v a iy
vui
cùng
nhau
S
Bác
Hó
thảt
H
n
I
luyến.
—
Kết
1
’rưng vang
«
1
them
hát
đàn
Tây
Ọ
mủa
sao
ĩ
= # = T = q M E ==
-W " ° — *
W-
ânh
"V —
Ị
£ "m
9
U-1- - j
—4
9
Iheo
nhau cùng
lưu
thắm
dỏ
CÂU HỎI ÓN TẬP
1. Thếnào là điệu thức trưỏng, gam trưỏng tự nhiên?
2. Thế nào Lỉ điệu thức thứ, gam thứ tự nhiên?
3. Thế nào lế giọng? Viết ký hiệu giọng điệu theo hệ thống chữ
-ỉ
cáiLạtịnh.
4ềNêu thứ tụ. dấu thăng trên hoá biểu. Nêu thứ tự dấu giáng
trên hoậbiểu.
5. Hãy gọi tên các giọng trưởng ở hệ thông dấu thăng và hệ
thông dâu giáng trên hoá biểu.
6. Từ một nốt bất kỳ, hãy thành lập gam trưởng tự nhiên và
thứ tự nhiênỗ
7. Thếnào là .giọng thứ hoà thanh? Thứ giai điệu? Lấy ca khúc
-làm ví dụ.
8. Thế nào là các giọng song song? Các giọng cùng tên? Ý nghĩa
1của điệu trưởng và điệu thứ trong âm nhạc.
9. Trong số’các điệu thức năm âm, những điệu thức nào thường
dùn g hơn cả, vì sao?
10. Từ một nôt bất kỳ, hãy thành lập điệu Cung hoặc điệu Vũ.
79
Chương n ă m
HƠPÂM
I. HỢP ÂM, CÁC DẠNG HỢP ÂM BA, ĐẢO Hộp ÂM
1. T hế nào là hợp âm
Hợp âm là sự kết hợp cùng lúc ba âm thanh (hoặc nhiều hơn
nữa) chồng lên nhau theo quãng ba.
Ví dụ 76:
Hợp âm gồm ba âm thanh chồng lên nhau theo quãng ba gọi là
hỢpâmba(hoặcgọilàhỢpâmnăm).
;
Hợp âm ba chồng thêm một âm thanh theo quãng ba gọi là hợp
âm bảy.
Hợp âm bảy chồng thêm một âm thanh theo quãng ba gọi là
hợp âm chín.
Tên của nốt nhạc thấp n h ấ t sẽ được dùng làm tên gọi của
hợp âm.
Ví dụ 77:
Am
Em
T Ỉ -----------
=
ẳ =
F
i —
G7
ế ----------- ----------------------------
Fm
-------- — n --------...
1
2. Các dạn g hỢp âm b a
Có bốn dạng hợp âm ba được cấu tạo từ những quãng ba trưởng
và ba thứ.
a.
Hợp âm ba trưởng: là hợp âm gồm một quãng ba trưởng và
một quãng ba thứ chồng lên nhau. Hai âm ngoài cùng tạo thành
quãng năm đúng.
80
nguon tai.lieu . vn
X€ CHỈ LUỒN KIM
Dàn Cd Qudn họ Bắc Ninh
—
■ r-^- h- - -«- - m
» »- —
^ = F =1-— - - - < p - 0- ■ - ẩn
-1 t= M i
—
r
r
—J — —s— ý ¿- - -—¡ S
ị
4 = ^
^J 1
-- * p
-- -
- r i ——^ —p— - - J - - - - — Ị —■> — ■
e
—— —— ỊỊ»
--ị—
—
_+
4
$ L
-P
t ể —^- - -« -0—-- ...
1
»
M
-ß Ị, >T7 - - -#- - r ?" — ỳ — ' * - - - -—
Ỵ-Jl
■- - -#ÍẺ ?".
—
p -L
fS5SL_
j
< « V — gf— J .* --J - s
&
____
....
—
ị
H
?-
-
—
--- J
J
—
—
«'
y
*
..
— "'"1 -- - - ¿iz__
1—
■
-J---y - - - - - —
—ị —ị —
-
Nhiều bài hát dành cho nhà trẻ mẫu giáo viết ở điệu thức năm
âm, có khi chỉ 3- 4 âm. Nội dung âm nhạc vui tươi, trong sáng phù
hợp vói trẻ em nên các điệu thức thường mang màu sắc trưởng
76
Ngoài những điệu thức năm âm trên, một số’bài dân ca miền
Trung và miền Nam có quăng hai thứ (1/2 cung), có một sô bài 6, 7
ám nhưng được dùng theo kiểu giao điệu thức, hoặc âm lưốt âm
;hêu, không tạo sức hút của âm .dẫn về âm chủ như điệu thức
xưởng-thứ-? ám của hệ thông âm nhac phương Tây.____________
Ví dụ trong bài hát cho trẻ nghe:
Ví dụ 74:
nu CON
Dán ca Nam Bộ
9
*
t-
-ri----1-----
Gió
mùa
nâm
4 t= à
thu
(ở)
mẹ
canh
chảy
g
49
^
h - 09
ÍT
—jr
con
(ờ)
ngù
canh
chảy
thức
r-" 1
-N
'T
.
= N 3
ru (mả)
năm
,
— f= ^
1m &
* /—
ƠB
"
—
/
____ ________
L,
đủ
vửa
năm
79
ềầ
chảng.
Hây
nín
hỡi
đi
chàng
ơi!
Hỡi
g >
)
ip
nín
chàng
1
con
-T
-ự
Hãy
----ngú
ngủ
đi
77
:
ì=-' ĩ-à-^-ị
—
hi
ò
... .
'- 0 -
= t¡i— = 3
t= H
—LJ.
«7
hỡi
con
con
mề
con
con,
-
■4
— 2=5C=
con
hỡi
— — J.HII
L
•*-
—
a1 * -
«r
hời
con
hỡi
con
hởi
hỡi
con
V í dụ b à i trẻ hát:
Ví dụ 75:
mún VỚI BỌN Tñv NGUVCN
Nhanh vui - linh hoạt
Phạm Tuyển
t-ü— ~ fy~~~ / - ■
—
L -aP
-— —
4=
Tay
em
ứ&
cám
.
hoa
cở
----i --- y - 1s
-- — ~ — __
“
0
-fe— d
^
vàng
múa
hát
S
-ể -----------đ*
r~
Vai
bên
s = l*=|
Ỵ ÍF=|
—
. 1J--- * — L— |i= S = E I
»
nhịp
bạn
IO
*7 ft
Nguyên
Hôm
nay
ngáy
i = ü
đoàn
Những cháu
m
ngoan
khi
xa
nhau cáng
------- p = f c
\7-----\
e ------- J X— .... m ----- J
*
ĩ
zzrzn.
ngoan
v a iy
vui
cùng
nhau
S
Bác
Hó
thảt
H
n
I
luyến.
—
Kết
1
’rưng vang
«
1
them
hát
đàn
Tây
Ọ
mủa
sao
ĩ
= # = T = q M E ==
-W " ° — *
W-
ânh
"V —
Ị
£ "m
9
U-1- - j
—4
9
Iheo
nhau cùng
lưu
thắm
dỏ
CÂU HỎI ÓN TẬP
1. Thếnào là điệu thức trưỏng, gam trưỏng tự nhiên?
2. Thế nào Lỉ điệu thức thứ, gam thứ tự nhiên?
3. Thế nào lế giọng? Viết ký hiệu giọng điệu theo hệ thống chữ
-ỉ
cáiLạtịnh.
4ềNêu thứ tụ. dấu thăng trên hoá biểu. Nêu thứ tự dấu giáng
trên hoậbiểu.
5. Hãy gọi tên các giọng trưởng ở hệ thông dấu thăng và hệ
thông dâu giáng trên hoá biểu.
6. Từ một nốt bất kỳ, hãy thành lập gam trưởng tự nhiên và
thứ tự nhiênỗ
7. Thếnào là .giọng thứ hoà thanh? Thứ giai điệu? Lấy ca khúc
-làm ví dụ.
8. Thế nào là các giọng song song? Các giọng cùng tên? Ý nghĩa
1của điệu trưởng và điệu thứ trong âm nhạc.
9. Trong số’các điệu thức năm âm, những điệu thức nào thường
dùn g hơn cả, vì sao?
10. Từ một nôt bất kỳ, hãy thành lập điệu Cung hoặc điệu Vũ.
79
Chương n ă m
HƠPÂM
I. HỢP ÂM, CÁC DẠNG HỢP ÂM BA, ĐẢO Hộp ÂM
1. T hế nào là hợp âm
Hợp âm là sự kết hợp cùng lúc ba âm thanh (hoặc nhiều hơn
nữa) chồng lên nhau theo quãng ba.
Ví dụ 76:
Hợp âm gồm ba âm thanh chồng lên nhau theo quãng ba gọi là
hỢpâmba(hoặcgọilàhỢpâmnăm).
;
Hợp âm ba chồng thêm một âm thanh theo quãng ba gọi là hợp
âm bảy.
Hợp âm bảy chồng thêm một âm thanh theo quãng ba gọi là
hợp âm chín.
Tên của nốt nhạc thấp n h ấ t sẽ được dùng làm tên gọi của
hợp âm.
Ví dụ 77:
Am
Em
T Ỉ -----------
=
ẳ =
F
i —
G7
ế ----------- ----------------------------
Fm
-------- — n --------...
1
2. Các dạn g hỢp âm b a
Có bốn dạng hợp âm ba được cấu tạo từ những quãng ba trưởng
và ba thứ.
a.
Hợp âm ba trưởng: là hợp âm gồm một quãng ba trưởng và
một quãng ba thứ chồng lên nhau. Hai âm ngoài cùng tạo thành
quãng năm đúng.
80