Xem mẫu
Lời Ngỏ
Bộ luật Dân sự đƣợc ví von nhƣ đạo luật của đời ngƣời, vì nó đặt nền móng cho sự điều chỉnh của pháp luật đối với hầu hết
những khía cạnh quan trọng nhất của mỗi con ngƣời từ khi sinh ra đến khi trở về chốn vĩnh hằng. Trong khoa học pháp lý,
Bộ luật Dân sự đƣợc ví von nhƣ “Hiến pháp”, luật mẹ của toàn hệ thống luật tƣ. Vì vậy, việc am hiểu tinh thần và quy định
cụ thể của Bộ luật Dân sự trở thành yêu cầu tất yếu của tất cả những ai chọn luật là một phần cuộc sống…
Suốt một thập kỷ qua, Bộ luật Dân sự 2005 thống trị và chi phối toàn thể các quan hệ dân sự tại Việt Nam. Một thập kỷ là
khoảng thời gian đủ dài để giúp ngƣời ta hình thành những tri thức kinh nghiệm sâu sắc về Bộ luật Dân sự 2005. Cũng vì
vậy, Bộ luật Dân sự 2005 dƣờng nhƣ trở nên quen thuộc và trở thành quyển sách gối đầu nằm của tất cả con nhà luật.
Thời thế thay đổi, Bộ luật Dân sự 2005 chấm dứt sứ mệnh của mình để nhƣờng chỗ cho Bộ luật Dân sự 2015 ra đời và chính
thức có hiệu lực vào ngày 01/01/2017. Bộ luật Dân sự 2015 với 6 phần, 27 chƣơng, 689 điều và chứa đựng rất nhiều sự cải
sửa so với Bộ luật Dân sự 2005.
Trƣớc tình hình mới, chúng tôi đã phải nhanh chóng tiến hành nghiên cứu, soi xét, so sánh để có thể cập nhật kịp thời tinh
thần và quy định mới của Bộ Dân luật mới. Đây là công việc thật sự không dễ dàng và hết sức mất thời gian.
Hiểu đƣợc điều này, anh em chúng tôi – những ngƣời có niềm đam mê lạ lùng với luật, đã cùng nhau soạn nên ấn phẩm này.
Mục đích ban đầu là lƣu hành nội bộ để anh em có thể tự chỉ bảo nhau cùng phát triển. Khi ấn phẩm hoàn thành, chúng tôi
chợt nghĩ những gì chúng tôi làm cũng có giá trị sử dụng kha khá nên muốn lan tỏa đến những ngƣời cần nó. Chúng tôi đã
quyết định biên tập cẩn thận hơn để tiến hành chia sẻ rộng rãi cho cộng đồng.
Ấn phẩm chỉ đơn thuần là việc chúng tôi mang Bộ Dân luật cũ và mới ra để tìm kiếm những điều luật điều chỉnh cùng một
vấn đề pháp lý để đặt chúng cạnh nhau. Từ đó chúng tôi tìm ra điểm khác và ghi chú lại bằng ký hiệu chữ in nghiêng. Bộ
luật Dân sự 2015 sẽ đƣợc chọn là Bộ luật tham chiếu.
1
Chúng tôi hy vọng rằng ấn phẩm này sẽ mang lại những giá trị tiện nghi ở mức nhất định nào đó cho các anh, chị, em đang
hành nghề luật, nghiên cứu luật, các em sinh viên và những ngƣời yêu thích luật trong quá trình nghiên cứu và cập nhật Bộ
luật Dân sự.
Chúng tôi làm ấn phẩm này dựa trên tinh thần tự học tập và dựa vào sự giới hạn trong tri thức của mình nên sẽ có nhiều vấn
đề còn thiếu sót và cần hoàn thiện. Rất hy vọng sẽ nhận đƣợc những góp ý từ mọi ngƣời thông qua email
minhsang.fbs.law@gmail.com.
Ngƣời biên soạn, bao gồm:
1. Lƣu Minh Sang – Giảng viên Đại học Kinh tế - Luật
2. Nguyễn Đình Thức – Làm việc tại công ty Luật YKVN
3. Võ Thị Thu Hà – Làm việc tại Văn phòng Luật sƣ Hà Hải
2
BỘ LUẬT DÂN SỰ: KHI CŨ VÀ MỚI ĐỨNG CẠNH NHAU
Chú giải: chữ in nghiêng là điểm mới, khác
BỘ LUẬT DÂN SỰ NĂM 2015
BỘ LUẬT DÂN SỰ NĂM 2005
PHẦN THỨ NHẤT
NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG
PHẦN THỨ NHẤT
NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG
Ðiều 1. Nhiệm vụ và phạm vi điều chỉnh của Bộ luật dân sự
Điều 1. Phạm vi điều chỉnh
Bộ luật này quy định địa vị pháp lý, chuẩn mực pháp lý về Bộ luật dân sự quy định địa vị pháp lý, chuẩn mực pháp lý cho
cách ứng xử của cá nhân, pháp nhân; quyền, nghĩa vụ về cách ứng xử của cá nhân, pháp nhân, chủ thể khác; quyền, nghĩa
nhân thân và tài sản của cá nhân, pháp nhân trong các quan vụ của các chủ thể về nhân thân và tài sản trong các quan hệ dân
hệ đƣợc hình thành trên cơ sở bình đẳng, tự do ý chí, độc lập sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thƣơng mại, lao động (sau
về tài sản và tự chịu trách nhiệm (sau đây gọi chung là quan đây gọi chung là quan hệ dân sự).
hệ dân sự).
Bộ luật dân sự có nhiệm vụ bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của cá
nhân, tổ chức, lợi ích của Nhà nƣớc, lợi ích công cộng; bảo đảm
sự bình đẳng và an toàn pháp lý trong quan hệ dân sự, góp phần
tạo điều kiện đáp ứng nhu cầu vật chất và tinh thần của nhân dân,
thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội.
Điều 2. Công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm quyền
3
dân sự
1. Ở nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, các quyền
dân sự đƣợc công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm theo
Hiến pháp và pháp luật.
2. Quyền dân sự chỉ có thể bị hạn chế theo quy định của luật
trong trƣờng hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh quốc
gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của
cộng đồng.
Điều 3. Các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự
1. Mọi cá nhân, pháp nhân đều bình đẳng, không đƣợc lấy
bất kỳ lý do nào để phân biệt đối xử; đƣợc pháp luật bảo hộ
nhƣ nhau về các quyền nhân thân và tài sản.
Điều 5. Nguyên tắc bình đẳng
Trong quan hệ dân sự, các bên đều bình đẳng, không đƣợc lấy lý
do khác biệt về dân tộc, giới tính, thành phần xã hội, hoàn cảnh
kinh tế, tín ngƣỡng, tôn giáo, trình độ văn hoá, nghề nghiệp để đối
xử không bình đẳng với nhau.
2. Cá nhân, pháp nhân xác lập, thực hiện, chấm dứt quyền,
nghĩa vụ dân sự của mình trên cơ sở tự do, tự nguyện cam
kết, thỏa thuận. Mọi cam kết, thỏa thuận không vi phạm điều
cấm của luật, không trái đạo đức xã hội có hiệu lực thực hiện
Điều 4. Nguyên tắc tự do, tự nguyện cam kết, thoả thuận
Quyền tự do cam kết, thỏa thuận trong việc xác lập quyền, nghĩa
vụ dân sự đƣợc pháp luật bảo đảm, nếu cam kết, thỏa thuận đó
không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội.
đối với các bên và phải đƣợc chủ thể khác tôn trọng.
Trong quan hệ dân sự, các bên hoàn toàn tự nguyện, không bên
nào đƣợc áp đặt, cấm đoán, cƣỡng ép, đe dọa, ngăn cản bên nào.
Cam kết, thỏa thuận hợp pháp có hiệu lực bắt buộc thực hiện đối
với các bên và phải đƣợc cá nhân, pháp nhân, chủ thể khác tôn
trọng.
3. Cá nhân, pháp nhân phải xác lập, thực hiện, chấm dứt Điều 6. Nguyên tắc thiện chí, trung thực
4
nguon tai.lieu . vn
Bộ luật Dân sự đƣợc ví von nhƣ đạo luật của đời ngƣời, vì nó đặt nền móng cho sự điều chỉnh của pháp luật đối với hầu hết
những khía cạnh quan trọng nhất của mỗi con ngƣời từ khi sinh ra đến khi trở về chốn vĩnh hằng. Trong khoa học pháp lý,
Bộ luật Dân sự đƣợc ví von nhƣ “Hiến pháp”, luật mẹ của toàn hệ thống luật tƣ. Vì vậy, việc am hiểu tinh thần và quy định
cụ thể của Bộ luật Dân sự trở thành yêu cầu tất yếu của tất cả những ai chọn luật là một phần cuộc sống…
Suốt một thập kỷ qua, Bộ luật Dân sự 2005 thống trị và chi phối toàn thể các quan hệ dân sự tại Việt Nam. Một thập kỷ là
khoảng thời gian đủ dài để giúp ngƣời ta hình thành những tri thức kinh nghiệm sâu sắc về Bộ luật Dân sự 2005. Cũng vì
vậy, Bộ luật Dân sự 2005 dƣờng nhƣ trở nên quen thuộc và trở thành quyển sách gối đầu nằm của tất cả con nhà luật.
Thời thế thay đổi, Bộ luật Dân sự 2005 chấm dứt sứ mệnh của mình để nhƣờng chỗ cho Bộ luật Dân sự 2015 ra đời và chính
thức có hiệu lực vào ngày 01/01/2017. Bộ luật Dân sự 2015 với 6 phần, 27 chƣơng, 689 điều và chứa đựng rất nhiều sự cải
sửa so với Bộ luật Dân sự 2005.
Trƣớc tình hình mới, chúng tôi đã phải nhanh chóng tiến hành nghiên cứu, soi xét, so sánh để có thể cập nhật kịp thời tinh
thần và quy định mới của Bộ Dân luật mới. Đây là công việc thật sự không dễ dàng và hết sức mất thời gian.
Hiểu đƣợc điều này, anh em chúng tôi – những ngƣời có niềm đam mê lạ lùng với luật, đã cùng nhau soạn nên ấn phẩm này.
Mục đích ban đầu là lƣu hành nội bộ để anh em có thể tự chỉ bảo nhau cùng phát triển. Khi ấn phẩm hoàn thành, chúng tôi
chợt nghĩ những gì chúng tôi làm cũng có giá trị sử dụng kha khá nên muốn lan tỏa đến những ngƣời cần nó. Chúng tôi đã
quyết định biên tập cẩn thận hơn để tiến hành chia sẻ rộng rãi cho cộng đồng.
Ấn phẩm chỉ đơn thuần là việc chúng tôi mang Bộ Dân luật cũ và mới ra để tìm kiếm những điều luật điều chỉnh cùng một
vấn đề pháp lý để đặt chúng cạnh nhau. Từ đó chúng tôi tìm ra điểm khác và ghi chú lại bằng ký hiệu chữ in nghiêng. Bộ
luật Dân sự 2015 sẽ đƣợc chọn là Bộ luật tham chiếu.
1
Chúng tôi hy vọng rằng ấn phẩm này sẽ mang lại những giá trị tiện nghi ở mức nhất định nào đó cho các anh, chị, em đang
hành nghề luật, nghiên cứu luật, các em sinh viên và những ngƣời yêu thích luật trong quá trình nghiên cứu và cập nhật Bộ
luật Dân sự.
Chúng tôi làm ấn phẩm này dựa trên tinh thần tự học tập và dựa vào sự giới hạn trong tri thức của mình nên sẽ có nhiều vấn
đề còn thiếu sót và cần hoàn thiện. Rất hy vọng sẽ nhận đƣợc những góp ý từ mọi ngƣời thông qua email
minhsang.fbs.law@gmail.com.
Ngƣời biên soạn, bao gồm:
1. Lƣu Minh Sang – Giảng viên Đại học Kinh tế - Luật
2. Nguyễn Đình Thức – Làm việc tại công ty Luật YKVN
3. Võ Thị Thu Hà – Làm việc tại Văn phòng Luật sƣ Hà Hải
2
BỘ LUẬT DÂN SỰ: KHI CŨ VÀ MỚI ĐỨNG CẠNH NHAU
Chú giải: chữ in nghiêng là điểm mới, khác
BỘ LUẬT DÂN SỰ NĂM 2015
BỘ LUẬT DÂN SỰ NĂM 2005
PHẦN THỨ NHẤT
NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG
PHẦN THỨ NHẤT
NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG
Ðiều 1. Nhiệm vụ và phạm vi điều chỉnh của Bộ luật dân sự
Điều 1. Phạm vi điều chỉnh
Bộ luật này quy định địa vị pháp lý, chuẩn mực pháp lý về Bộ luật dân sự quy định địa vị pháp lý, chuẩn mực pháp lý cho
cách ứng xử của cá nhân, pháp nhân; quyền, nghĩa vụ về cách ứng xử của cá nhân, pháp nhân, chủ thể khác; quyền, nghĩa
nhân thân và tài sản của cá nhân, pháp nhân trong các quan vụ của các chủ thể về nhân thân và tài sản trong các quan hệ dân
hệ đƣợc hình thành trên cơ sở bình đẳng, tự do ý chí, độc lập sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thƣơng mại, lao động (sau
về tài sản và tự chịu trách nhiệm (sau đây gọi chung là quan đây gọi chung là quan hệ dân sự).
hệ dân sự).
Bộ luật dân sự có nhiệm vụ bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của cá
nhân, tổ chức, lợi ích của Nhà nƣớc, lợi ích công cộng; bảo đảm
sự bình đẳng và an toàn pháp lý trong quan hệ dân sự, góp phần
tạo điều kiện đáp ứng nhu cầu vật chất và tinh thần của nhân dân,
thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội.
Điều 2. Công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm quyền
3
dân sự
1. Ở nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, các quyền
dân sự đƣợc công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm theo
Hiến pháp và pháp luật.
2. Quyền dân sự chỉ có thể bị hạn chế theo quy định của luật
trong trƣờng hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh quốc
gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của
cộng đồng.
Điều 3. Các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự
1. Mọi cá nhân, pháp nhân đều bình đẳng, không đƣợc lấy
bất kỳ lý do nào để phân biệt đối xử; đƣợc pháp luật bảo hộ
nhƣ nhau về các quyền nhân thân và tài sản.
Điều 5. Nguyên tắc bình đẳng
Trong quan hệ dân sự, các bên đều bình đẳng, không đƣợc lấy lý
do khác biệt về dân tộc, giới tính, thành phần xã hội, hoàn cảnh
kinh tế, tín ngƣỡng, tôn giáo, trình độ văn hoá, nghề nghiệp để đối
xử không bình đẳng với nhau.
2. Cá nhân, pháp nhân xác lập, thực hiện, chấm dứt quyền,
nghĩa vụ dân sự của mình trên cơ sở tự do, tự nguyện cam
kết, thỏa thuận. Mọi cam kết, thỏa thuận không vi phạm điều
cấm của luật, không trái đạo đức xã hội có hiệu lực thực hiện
Điều 4. Nguyên tắc tự do, tự nguyện cam kết, thoả thuận
Quyền tự do cam kết, thỏa thuận trong việc xác lập quyền, nghĩa
vụ dân sự đƣợc pháp luật bảo đảm, nếu cam kết, thỏa thuận đó
không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội.
đối với các bên và phải đƣợc chủ thể khác tôn trọng.
Trong quan hệ dân sự, các bên hoàn toàn tự nguyện, không bên
nào đƣợc áp đặt, cấm đoán, cƣỡng ép, đe dọa, ngăn cản bên nào.
Cam kết, thỏa thuận hợp pháp có hiệu lực bắt buộc thực hiện đối
với các bên và phải đƣợc cá nhân, pháp nhân, chủ thể khác tôn
trọng.
3. Cá nhân, pháp nhân phải xác lập, thực hiện, chấm dứt Điều 6. Nguyên tắc thiện chí, trung thực
4