Xem mẫu
- Chớ xem thường bệnh viêm màng
não mủ
Viêm màng não mủ là một bệnh có thể gặp trong cộng
đồng, đặc biệt là trẻ em. Bệnh viêm màng não mủ do
một số vi khuẩn gây ra nhưng đáng chú ý nhất là do vi
khuẩn não mô cầu (Neisseria meningitis). Viêm màng
não mủ có thể lây lan thành dịch. Hiện nay người ta
có thể chủ động phòng bệnh viêm màng não mủ do vi
khuẩn não mô cầu rất có hiệu quả.
- Điều kiện nào cho vi khuẩn não mô cầu gây bệnh?
Nghiên cứu cho thấy có khoảng
từ 2 - 8% trẻ em lành mang vi
khuẩn não mô cầu ở đường hô
Vi khuẩn não mô cầu
hấp trên như ở họng, mũi, hầu
gây viêm màng não mủ
(người ta thường gọi là người
lành mang vi khuẩn hoặc nói đúng hơn là người mang
mầm bệnh không triệu chứng). Vi khuẩn não mô cầu có ở
người bình thường nhưng khi gặp điều kiện thuận lợi (như
khi sức đề kháng của cơ thể bị giảm sút vì một lý do nào
- đó) thì vi khuẩn não mô cầu trở nên gây bệnh. Lúc này
người ta gọi là vi khuẩn gây bệnh cơ hội. Trong các vụ
dịch viêm màng não do não mô cầu thì vi khuẩn não mô
cầu lây từ trẻ này sang trẻ khác. Khi mắc bệnh thì bệnh
được thể hiện nhiều loại khác nhau từ nhẹ như viêm mũi,
họng (viêm đường hô hấp trên) đến nặng như nhiễm
khuẩn huyết, viêm màng não. Đối với các thể bệnh nặng
(bệnh nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não) thì vi khuẩn
não mô cầu sẽ đi vào máu, đường bạch huyết và gây nên
những triệu chứng điển hình của bệnh nhiễm khuẩn
huyết.
- Nhận biết viêm màng não mủ
Đối với bệnh viêm màng não mủ thì vi khuẩn từ máu,
bạch huyết đi đến khu trú và phát triển, mưng mủ ở sọ,
màng mềm gây nên bệnh viêm màng não mủ. Bệnh
thường khu trú tại màng não, vùng vòm sọ. Thể bệnh
viêm màng não đơn thuần và điển hình thường xuất hiện
nhanh, sốt cao 39 - 40oC; bệnh nhân thường ở trong
trạng thái kích thích, vật vã, co giật động kinh cùng với
biểu hiện tâm thần do nhiễm khuẩn như đau đầu dữ dội,
nôn vọt. Người bệnh thường nằm theo tư thế cò súng, có
- dấu hiệu cứng gáy, dấu hiệu Kernig và vạch màng não
dương tính (ở trẻ nhỏ thường có thóp phồng). Bệnh nhi
thường sợ ánh sáng nên trẻ hay nằm quay mặt vào
tường, có thể có dấu hiệu xuất huyết. Có thể gặp ban xuất
huyết ngoài da, đặc điểm của ban xuất huyết do não mô
cầu là có kích thước không đồng đều, to, nhỏ khác nhau,
đôi khi có kèm theo hoại tử. Nếu bệnh phát hiện muộn thì
điều trị gặp nhiều khó khăn và khi điều trị khỏi có thể để lại
nhiều di chứng nặng nề. Ngoài thể viêm màng não đơn
thuần còn có thể gặp loại viêm màng não - não phù nề
kịch phát. Biểu hiện là sốt cao, kích thích, vật vã, mạch
- chậm, huyết áp dao động, rối loạn hô hấp, hôn mê...
Những loại bệnh viêm màng não mủ nặng như thế này
nếu không phát hiện sớm, xử trí không kịp thời và đúng thì
tính mạng người bệnh dễ bị đe doạ. Vì vậy để giúp cho
chẩn đoán chính xác và kịp thời thì khi nghi là bệnh viêm
màng não mủ cần được hội chẩn sớm để được chọc
nước não tuỷ. Thông thường người ta thấy khi chọc nước
não tuỷ sẽ thấy có hiện tượng tăng áp lực, dịch não tuỷ
đục, protein tăng. Bằng phương pháp ly tâm nước não tủy
lấy cặn để nhuộm đơn sẽ thấy có trên 3 tế bào bạch cầu
trong một vi trường (thường bạch cầu tăng rất cao).
- Nhuộm gram cặn ly tâm của nước não tủy sẽ thấy có
song cầu khuẩn, hình hạt cà phê, không bắt màu gram
(gram âm), vi khuẩn có cả trong và ngoài tế bào bạch cầu.
Nếu có điều kiện nuôi cấy vi khuẩn (cần nuôi cấy sớm để
tránh vi khuẩn bị chết) vào các loại môi trường đặc hiệu
để xác định thì rất tốt.
- Vi khuẩn não mô cầu Nguyên tắc phòng bệnh
gây viêm màng não
Khi trẻ bị viêm đường hô hấp dù
mủ.
là viêm đường hô hấp trên hay
đường hô hấp dưới cũng rất cần cho trẻ đi khám bệnh
càng sớm càng tốt. Các ông bố, bà mẹ chớ chủ quan khi
thấy trẻ chỉ có một vài triệu chứng nhẹ về đường hô hấp
mà bỏ qua sẽ rất nguy hiểm nhất là trẻ ở vùng đang có
bệnh viêm màng não mủ do vi khuẩn não mô cầu gây ra.
Hằng ngày nên vệ sinh họng, miệng cho trẻ. Đối với trẻ
lớn cần tập thói quen cho trẻ tự vệ sinh họng, miệng bằng
- cách đánh răng sau ăn, trước và sau khi ngủ dậy. Nên
định kỳ cho trẻ đi khám bệnh về đường hô hấp. Nếu bác
sĩ phát hiện trẻ mắc bệnh về đường hô hấp thì cần cho
trẻ điều trị dứt điểm theo đơn của bác sĩ khám bệnh cho
con mình. Nơi địa phương đang có dịch hoặc có trẻ nghi
mắc bệnh viêm màng não mủ thì cần cách ly bệnh nhi và
tránh tiếp xúc với trẻ bị bệnh vì vi khuẩn có thể lây qua
các giọt nước bọt, chất nhày họng do bệnh nhi ho, hắt hơi
hoặc nói bắn ra không khí xung quanh rồi trẻ lành trực
tiếp hít phải sẽ mắc bệnh (nếu trẻ đó chưa có kháng thể
chống vi khuẩn não mô cầu). Bên cạnh đó cần có chế độ
- dinh dưỡng tốt và giữ ấm cho trẻ. Phòng bệnh chủ động
và hiệu quả nhất vẫn là dùng vaccin phòng bệnh viêm
màng não do vi khuẩn não mô cầu gây ra. Trẻ em dưới 36
tháng cần được dùng loại vaccin này để gây miễn dịch
chủ động.
nguon tai.lieu . vn
