Xem mẫu
- án t t nghi p
T ch c công tác k toán
nguyên v t li u, công c d ng
c Công ty c ph n xây
d ng Phương Nam
- M c l c
Trang
L i nói u 1
Ph n th I: Nh ng v n lý lu n chung v t ch c công tác k toán nguyên v t 3
li u - công c d ng c trong các doanh nghi p xây l p
I/ S c n thi t ph i t ch c công tác k toán nguyên v t li u - công c d ng c 3
trong doanh nghi p xây l p
1. Khái ni m NL, VL, CCDC 3
2. c i m NVL, CCDC 3
3. Nhi m v k toán NVL, công c d ng c 4
II/ Phân lo i và ánh giá nguyên v t li u - công c d ng c 5
1. Phân lo i nguyên v t li u - công c d ng c 5
2. ánh giá 6
2.1. ánh giá NVL-CCDC theo th c t 6
2.2. ánh giá NVL-CCDC theo giá h ch toán 8
III/ K toán chi ti t v t li u, công c , d ng c 9
1. Ch ng t s d ng 9
2. Các phương pháp k toán chi ti t v t li u, công c d ng c 9
IV/ K toán t ng h p v t li u, công c d ng c 15
1. K toán t ng h p VL, CCDC theo phương pháp kê khai thư ng xuyên 15
1.1. K toán t ng h p các trư ng h p tăng v t li u CCDC 15
1.2. K toán t ng h p các trư ng h p gi m v t li u, CCDC 20
2. K toán t ng h p v t li u, CCDC theo phương pháp ki m kê nh kỳ 26
Ph n th II: Tình hình th c t t ch c công tác k toán v t li u, CCDC Công 27
ty c ph n xây d ng Phương Nam
I/ c i m tình hình chung Công ty c ph n xây d ng Phương Nam 27
1. Quá trình hình thành và phát tri n c a Công ty c ph n xây d ng Phương Nam 27
2. c i m t ch c s n xu t kinh doanh c a công ty c ph n xây d ng Phương 28
Nam
3. c i m t ch c qu n lý c a Công ty c ph n xây d ng Phương Nam 28
4. T ch c công tác k toán c a Công ty c ph n xây d ng Phương Nam 29
II/ Tình hình th c t t ch c k toán v t li u - CCDC Công ty c ph n xây 34
d ng Phương Nam
1. Phân lo i v t li u CCDC Công ty c ph n xây d ng Phương Nam 34
2. T ch c công tác k toán v t li u, CCDC Công ty c ph n xây d ng Phương 35
- Nam
3. Trình t nh p - xu t kho v t li u 48
4. K toán chi ti t v t li u, CCDC t i Công ty c ph n xây d ng Phương Nam 49
5. ánh giá v t li u 52
6. Tài kho n s d ng cho công tác k toán v t li u t i Công ty c ph n xây d ng 54
Phương Nam
7. K toán t ng h p nh p - xu t v t li u công c d ng c 54
Ph n th III: Nh n xét v công tác k toán v t li u t i Công ty c ph n xây 75
d ng Phương Nam và m t s ý ki n xu t nh m góp ph n hoàn thi n công
tác k toán v t li u công ty
I/ Nh n xét v công tác k toán v t li u t i Công ty c ph n xây d ng Phương 75
Nam
1. Ưu i m 75
2. H n ch 77
II/ M t s ý ki n xu t nh m góp ph n hoàn thi n công tác v t li u Công ty 78
c ph n xây d ng Phương Nam
K t lu n 80
- L i nói u
Hi n nay trong n n kinh t qu c dân nói chung và trong t ng doanh nghi p xây l p
nói riêng ã không ng ng ư c i m i và phát tri n c hình th c, quy mô và ho t ng
xây l p. Cho n nay cùng v i chính sách m c a, các doanh nghi p ti n hành ho t ng
xây l p ã góp ph n quan tr ng trong vi c thi t l p n n kinh t th trư ng và y n n kinh
t hàng hoá trên à n nh và phát tri n. Th c hi n h ch toán trong cơ ch hi n nay òi
h i các doanh nghi p xây l p ph i t l y thu bù chi, t l y thu nh p c a mình bù p
nh ng chi phí b ra và có l i nhu n. th c hi n nh ng yêu c u ó các ơn v ph i quan
tâm t i t t c các khâu trong quá trình thi công t khi b v n ra cho n khi thu ư c v n
v , m b o thu nh p cho ơn v th c hi n y nghĩa v v i NSNN và th c hi n tái s n
xu t m r ng. Mu n v y các ơn v xây l p ph i th c hi n t ng hoà nhi u bi n pháp, trong
ó bi n pháp quan tr ng hàng u không th thi u ư c là th c hi n qu n lý kinh t trong
m i ho t ng xây l p c a doanh nghi p.
H ch toán là m t trong nh ng công c có hi u qu nh t ph n ánh khách quan và
giám c có hi u qu quá trình ho t ng xây l p c a doanh nghi p.
Chi phí v t li u là m t trong nh ng y u t c a qúa trình s n xu t kinh doanh, thông
thư ng chi phí nguyên v t li u chi m t tr ng r t l n kho ng t 70% giá tr công trình. Vì
th công tác qu n lý nguyên v t li u có ý nghĩa vô cùng quan tr ng, thông qua công tác
qu n lý nguyên v t li u có th làm tăng ho c gi m giá thành công trình. T ó bu c các
doanh nghi p ph i quan tâm t i vi c ti t ki m tri t chi phí nguyên v t li u, làm sao cho
v i m t lư ng chi phí nguyên v t li u như cũ s làm ra ư c nhi u s n ph m xây l p hơn,
t c là làm cho giá thành gi m i mà v n m b o ch t lư ng. B i v y làm t t công tác k
toán nguyên v t li u công c d ng c là nhân t quy t nh làm h th p chi phí gi m giá
thành, tăng thu nh p cho doanh nghi p, ây là m t yêu c u thi t th c, m t v n ang
ư c quan tâm nhi u trong quá trình thi công xây l p c a các doanh nghi p xây l p hi n
nay.
Nh n th c ư c t m quan tr ng c a công tác k toán nguyên v t li u, công c d ng
c trong vi c qu n lý chi phí c a doanh nghi p. Trong th i gian th c t p t i Công ty c
ph n xây d ng Phương Nam em ã i sâu tìm hi u, nghiên c u tài"T ch c công tác k
toán nguyên v t li u, công c d ng c Công ty c ph n xây d ng Phương Nam" làm
chuyên t t nghi p c a mình. Trong quá trình nghiên c u v lý lu n th c t hoàn
thành tài. Em nh n ư c s t n tình giúp c a cô giáo Nguy n Th Dung và các th y
- cô giáo trong trư ng trung h c Kinh t TCDL. Cùng các b n, các cô phòng tài chính k
toán công ty c ph n xây d ng Phương Nam. K t h p v i ki n th c h c h i trư ng và s
n l c c a b n thân nhưng do th i gian và trình chuyên môn còn h n ch , nên chuyên
c a em không th tránh kh i nh ng thi u sót.
N i dung c a chuyên này ngoài l i m u và k t lu n ư c chia làm 3 ph n:
Ph n th nh t: Nh ng v n lý lu n chung v t ch c công tác k toán nguyên v t
li u công c d ng c doanh nghi p xây l p.
Ph n th hai: Tình hình th c t t ch c công tác k toán nguyên v t li u - công c
d ng c Công ty c ph n xây d ng Phương Nam.
Ph n th ba: M t s nh n xét và ki n ngh nh m hoàn thi n công tác k toán
Nguyên v t li u - công c d ng c Công ty c ph n xây d ng Phương Nam.
Ph n th I
Nh ng v n lý lu n chung v t ch c công tác
k toán nguyên v t li u - công c d ng c trong
các doanh nghi p xây l p.
I. S c n thi t ph i t ch c công tác k toán nguyên v t li u - công c d ng c
trong doanh nghi p xây l p.
1. Khái ni m:
Nguyên v t li u là m t b ph n tr ng y u c a tư li u s n xu t, nguyên v t li u là i
tư ng c a lao ng ã qua s tác ng c a con ngư i. Trong ó v t li u là nh ng nguyên
li u ã tr i qua ch bi n. V t li u ư c chia thành v t li u chính, v t li u ph và nguyên
li u g i t t là nguyên v t li u.
2. c i m, yêu c u qu n lý v t li u, công c d ng c trong doanh nghi p xây
l p.
Xây d ng cơ b n là m t ngành s n xu t v t ch t mang tính ch t công nghi p, s n
ph m c a ngành xây d ng là nh ng công trình, h ng m c công trình có quy mô l n, k t
c u ph c t p và thư ng c nh nơi s n xu t (thi công) còn các i u ki n khác u ph i
di chuy n theo a i m xây d ng. T c i m riêng c a ngành xây d ng làm cho công
tác qu n lý, s d ng v t li u, công c d ng c ph c t p vì ch u nh hư ng l n c a môi
trư ng bên ngoài nên c n xây d ng nh m c cho phù h p v i i u ki n thi công th c t .
- Qu n lý v t li u, công c d ng c là y u t khách quan c a m i n n s n xu t xã h i. Tuy
nhiên do trình s n xu t khác nhau nên ph m vi m c và phương pháp qu n lý cũng
khác nhau.
Hi n nay n n s n xu t ngày càng m r ng và phát tri n trên cơ s tho mãn không
ng ng nhu c u v t ch t và văn hóa c a m i t ng l p trong xã h i. Vi c s d ng v t li u
công c d ng c m t cách h p lý, có k ho ch ngày càng ư c coi tr ng. Công tác qu n lý
v t li u công c d ng c là nhi m v c a t t c m i ngư i nh m tăng hi u qu kinh t cao
mà hao phí l i th p nh t. Công vi c h ch toán v t li u, công c d ng c nh hư ng và
quy t nh n vi c h ch toán giá thành, cho nên m b o tính chính xác c a vi c h ch
toán giá thành thì trư c h t cũng ph i h ch toán v t li u, công c d ng c chính xác.
làm t t công tác h ch toán v t li u, công c d ng c trên òi h i chúng ta ph i
qu n lý ch t ch m i khâu t thu mua, b o qu n t i khâu d tr và s d ng. Trong khâu
thu mua v t li u, công c d ng c ph i ư c qu n lý v kh i lư ng, quy cách, ch ng lo i,
giá mua và chi phí thu mua, th c hi n k ho ch mua theo úng ti n , th i gian phù h p
v i k ho ch s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. B ph n k toán - tài chính c n có
quy t nh úng n ngay t u trong vi c l a ch n ngu n v t tư, a i m giao hàng,
th i h n cung c p, phương ti n v n chuy n và nh t là v giá mua, cư c phí v n chuy n,
b c d … c n ph i d toán nh ng bi n ng v cung c u và giá c v t tư trên th trư ng
ra bi n pháp thích ng. ng th i thông qua thanh toán k toán v t li u c n ki m tra l i
giá mua v t li u, công c d ng c , các chi phí v n chuy n và tình hình th c hi n h p ng
c a ngư i bán v t tư, ngư i v n chuy n. Vi c t ch c t kho tàng, b n bãi th c hi n úng
ch b o qu n i v i t ng lo i v t li u, công c d ng c tránh hư h ng, m t mát, hao
h t, m b o an toàn cũng là m t trong các yêu c u qu n lý v t li u, công c d ng c .
Trong khâu d tr òi h i doanh nghi p ph i xác nh ư c m c d tr t i a, t i thi u
m b o cho quá trình thi công xây l p ư c bình thư ng, không b ng ng tr , gián o n
do vi c cung ng v t tư không k p th i ho c gây ng v n do d tr quá nhi u.
Tóm l i, qu n lý v t li u, công c d ng c t khâu thu mua, b o qu n, d tr , s
d ng v t li u là m t trong nh ng n i dung quan tr ng c a công tác qu n lý doanh nghi p
luôn ư c các nhà qu n lý quan tâm.
3. Nhi m v k toán v t li u Công c d ng c các doanh nghi p xây l p:
K toán là công c ph c v vi c qu n lý kinh t vì th áp ng m t cách khoa
h c, h p lý xu t phát t c i m c a v t li u, công c d ng c , t yêu c u qu n lý v t
- li u, công c d ng c , t ch c năng c a k toán v t li u, công c d ng c trong các doanh
nghi p s n xu t c n th c hi n các nhi m v sau:
+ T ch c ghi chép, ph n ánh t ng h p s li u v tình hình thu mua, v n chuy n,
b o qu n, tình hình nh p, xu t và t n kho v t li u. Tính giá thành th c t v t li u ã thu
mua và nh p kho, ki m tra tình hình th c hi n k ho ch thu mua v t li u tư v các m t: s
lư ng, ch ng lo i, giá c , th i h n nh m m b o cung c p k p th i, y , úng ch ng
lo i cho quá trình thi công xây l p.
+ áp d ng úng n các phương pháp v k thu t h ch toán v t li u, hư ng d n,
ki m tra các b ph n, ơn v trong doanh nghi p th c hi n y ch h ch toán ban
u v v t li u (l p ch ng t , luân chuy n ch ng t ) m ch úng phương pháp quy
nh nh m m b o s d ng th ng nh t trong công tác k toán, t o i u ki n thu n l i cho
công tác lãnh o, ch o công tác k toán trong ph m vi ngành kinh t và toàn b n n
kinh t qu c dân.
+ Ki m tra vi c ch p hành ch b o qu n, d tr và s d ng v t tư phát hi n ngăn
ng a và xu t nh ng bi n pháp x lý v t tư th a, thi u, ng ho c m t ph m ch t.
Tính toán, xác nh chính xác s lư ng và giá tr v t tư th c t ưa vào s d ng và ã tiêu
hao trong quá trình s n xu t kinh doanh.
II. Phân lo i và ánh giá nguyên v t li u - công c d ng c :
1. Phân lo i nguyên v t li u - công c d ng c :
Trong các doanh nghi p s n xu t v t li u - công c d ng c bao g m r t nhi u lo i
khác nhau, c bi t là trong ngành xây d ng cơ b n v i n i dung kinh t và tính năng lý
hoá h c khác nhau. có th qu n lý ch t ch và t ch c h ch toán chi ti t t i t ng lo i
v t li u, công c d ng c ph c v cho k ho ch qu n tr … c n thi t ph i ti n hành phân
lo i nguyên v t li u - công c d ng c .
Trư c h t i v i v t li u, căn c vào n i dung kinh t , vai trò c a chúng trong quá
trình thi công xây l p, căn c vào yêu c u qu n lý c a doanh nghi p thì nguyên v t li u
ư c chia thành các lo i sau:
+ Nguyên v t li u chính: Là i tư ng lao ng ch y u trong doanh nghi p xây l p,
là cơ s v t ch t c u thành lên th c th chính c a s n ph m.
Trong ngành xây d ng cơ b n còn ph i phân bi t v t li u xây d ng, v t k t c u và
thi t b xây d ng. Các lo i vây li u này u là cơ s v t ch t ch y u hình thành lên s n
ph m c a ơn v xây d ng, các h ng m c công trình xây d ng nhưng chúng có s khác
- nhau. V t li u xây d ng là s n ph m c a ngành công nghi p ch bi n ư c s d ng trong
ơn v xây d ng t o lên s n ph m như h ng m c công trình, công trình xây d ng như
g ch, ngói, xi măng, s t, thép… V t k t c u là nh ng b ph n c a công trình xây d ng mà
ơn v xây d ng s n xu t ho c mua c a ơn v khác l p vào s n ph m xây d ng c a ơn
v xây d ng s n xu t ho c mua c a ơn v khác l p vào s n ph m xây d ng c a ơn v
mình như thi t b v sinh, thông gió, truy n hơi m, h th ng thu lôi…
+ V t li u ph : Là nh ng lo i v t li u tham gia vào quá trình s n xu t, không c u
thành th c th chính c a s n ph m. V t li u ph ch tác d ng ph trong quá trình s n xu t,
ch t o s n ph m: Làm tăng ch t lư ng v t li u chính và s n ph m, ph c v cho công tác
qu n lý, ph c v thi công, cho nhu c u công ngh k thu t bao gói s n ph m. Trong ngành
xây d ng cơ b n g m: sơn, d u, m … ph c v cho quá trình s n xu t.
+ Nhiên li u: V th c th là m t lo i v t li u ph , nhưng có tác d ng cung c p nhi t
lư ng trong qúa trình thi công, kinh doanh t o i u ki n cho qúa trình ch t o s n ph m có
th di n ra bình thư ng. Nhiên li u có th t n t i th l ng, khí, r n như: xăng, d u, than
c i, hơi t dùng ph c v cho công ngh s n xu t s n ph m, cho các phương ti n máy
móc, thi t b ho t ng.
+ Ph tùng thay th : Là nh ng lo i v t tư, s n ph m dùng thay th , s a ch a máy
móc thi t b , phương ti n v n t i, công c d ng c s n xu t…
+ Thi t b xây d ng cơ b n: Bao g m c thi t b c n l p, không c n l p, công c , khí
c và v t k t c u dùng l p t vào các công trình xây d ng cơ b n.
+ Ph li u: Là các lo i v t li u lo i ra trong quá trình thi công xây l p như g , s t,
thép v n ho c ph li u thu h i trong quá trình thanh lý tài s n c nh. Tuỳ thu c vào yêu
qu n lý và công ty k toán chi ti t c a t ng doanh nghi p mà trong t ng lo i v t li u nêu
trên l i ư c chia thành t ng nhóm, t ng th m t cách chi ti t hơn b ng cách l p s danh
i m v t li u. Trong ó m i lo i, nhóm, th v t li u ư c s d ng m t ký hi u riêng b ng
h th ng các ch s th p phân thay th tên g i, nhãn hi u, quy cách c a v t li u. Ký
hi u ó ư c g i là s danh i m v t li u và ư c s d ng th ng nh t trong ph m vi doanh
nghi p.
- i v i công c d ng c trong các doanh nghi p bao g m các lo i d ng c gá l p
chuyên dùng cho s n xu t, d ng c ngh , d ng c qu n lý, b o h lao ng, lán tr i t m
th i - ph c v công tác k toán toàn b công c d ng c ư c chia thành:
- Công c d ng c
- - Bao bì luân chuy n
- dùng cho thuê
2. ánh giá quá trình thi công xây l p:
2.1. ánh giá v t li u công c d ng c theo giá th c t .
a. Giá th c t v t li u, công c d ng c nh p kho.
Tuỳ theo ngu n nh p mà giá th c t c a v t li u, công c d ng c ư c xác nh như
sau:
+ i v i v t li u, công c d ng c mua ngoài thì giá th c t nh p kho:
Giá th c t ;nh p kho = Giá th c t v t li u;xu t thuê ch bi n +
Chi phí v n chuy n;b c d n nơi;thuê ch bi n +
S ti n ph i tr ;cho ơn v gia;công ch bi n
+ i v i v t li u, công c d ng c do doanh nghi p t gia công chê bi n:
Giá th c t Giá th c t Chi phí giá công
nh p kho = xu t kho + ch bi n
+ i v i công c d ng c thuê ngoài gia công ch bi n:
Giá th c t ;nh p kho = Giá th c t v t li u; xu t thuê ch bi n +
Chi phí v n chuy n b c d ; n nơi thuê ch bi n +
S ti n ph i tr cho ơn v ; gia công ch bi n
+ i v i trư ng h p ơn v khác góp v n liên doanh b ng v t li u, công c d ng c
thì giá th c t v t li u công c d ng c nh n v n góp liên doanh là giá do h i ng liên
doanh ánh giá và công nh n.
+ i v i ph li u, ph ph m thu h i ư c ánh giá theo giá ư c tính.
b. Giá th c tê v t li u, công c d ng c xu t kho.
V t li u, công c d ng c ư c thu mua và nh p kho thư ng xuyên t nhi u ngu n
khác nhau, do ó giá th c t c a t ng l n, t nh p kho không hoàn toàn gi ng nhau. Khi
xu t kho k toán ph i tính toán xác nh ư c giá th c t xu t kho cho t ng nhu c u, i
tư ng s d ng khác nhau. Theo phương pháp tính giá th c t xu t kho ã ăng ký áp d ng
và ph i m b o tính nh t quán trong niên k toán. tính giá tr th c t c a v t li u,
công c d ng c xu t kho có th áp d ng m t trong các phương phap sau:
- + Phương pháp tính theo ơn giá th c t bình quân t n u kỳ: Theo phương pháp
này giá th c t v t li u, công c d ng c xu t kho ư c tính trên cơ s s li u v t li u,
công c d ng c xu t dùng và ơn giá bình quân v t li u, công c d ng c t n u kỳ.
Giá th c t xu t kho = S lư ng xu t kho x ơn giá bình quân v t li u, CCDC t n u kỳ.
ơn giá bình quân v t li u; CCDC t n u kỳ = Error!
+ Phương pháp tính theo ơn giá bình quân t n u kỳ và nh p trong kỳ: v cơ b n
phương pháp này gi ng phương pháp trên nhưng ơn giá v t li u ư c tính bình quân cho
c s t n u kỳ nh p trong kỳ.
Giá th c t xu t kho = S lư ng xu t kho x ơn giá bình quân
ơn giá bình quân = Error!
+ Phương pháp tính theo giá th c t ích danh: Phương pháp này thư ng ư c áp
d ng i v i các lo i v t li u, công c d ng c có giá tr cao, các lo i v t tư c ch ng. Giá
th c t v t li u, công c d ng c xu t kho ư c căn c vào ơn giá th c t c a v t li u,
công c d ng c nh p kho theo t ng lô, t ng l n nh p và s lư ng xu t kho theo t ng l n.
+ Phương pháp tính theo giá th c t nh p trư c - xu t trư c: Theo phương pháp này
ph i xác nh ư c ơn giá nh p kho th c t c a t ng l n nh p. Sau ó căn c vào s
lư ng xu t kho tính giá th c t xu t kho theo nguyên t c và tính theo giá th c t nh p
trư c i v i lư ng xu t kho thu c l n nh p trư c. S còn l i (t ng s xu t kho - s xu t
thu c l n nh n trư c) ư c tính theo ơn giá th c t các l n nh p sau. Như v y giá th c t
c a v t li u, công c d ng c t n cu i kỳ chính là giá th c t c a v t li u nh p kho thu c
các l n mua vào sau cùng.
+ Phương pháp tính theo giá th c t nh p sau - xu t trư c: Ta cũng ph i xác nh
ơn giá th c t c a t ng l n nh p nhưng khi xu t s căn c vào s lư ng xu t và ơn giá
th c t nh p kho l n cu i. Sau ó m i l n lư t n các l n nh p trư c tính giá th c t
xu t kho. Như v y giá th c t c a v t li u, công c d ng c t n kho cu i kỳ l i là giá th c
t v t li u, công c d ng c tính theo ơn giá c a các l n nh p u kỳ.
2.2. ánh giá v t li u công c d ng c theo giá h ch toán.
i v i các doanh nghi p có quy mô l n, kh i lư ng, ch ng lo i v t li u, công c
d ng c nhi u, tình hình xu t di n ra thư ng xuyên. Vi c xác nh giá th c t c a v t li u,
công c d ng c hàng ngày r t khó khăn và ngay c trong trư ng h p có th xác nh ư c
hàng ngày i v i t ng l n nh p, t nh p nhưng quá t n kém nhi u chi phí không hi u
qu cho công tác k toán, có th s d ng giá h ch toán h ch toán tình hình nh p, xu t
- hàng ngày. Giá h ch toán là lo i giá n nh ư c s d ng th ng nh t trong doanh nghi p,
trong th i gian dài có th là giá k ho ch c a v t li u, công c d ng c . Như v y hàng ngày
s d ng giá h ch toán ghi s chi ti t giá v t li u, công c d ng c xu t. Cu i kỳ ph i
i u ch nh giá h ch toán theo giá th c t có s li u ghi vào các tài kho n, s k toán
t ng h p và báo cáo k toán. Vi c i u ch nh giá h ch toán theo giá th c t ti n hành như
sau:
Trư c h t xây d ng h s gi a giá th c t và giá h ch toán c a v t li u, công c d ng
c (H)
H = Error!
Sau ó tính giá th c t xu t kho, căn c vào giá h ch toán xu t kho và h s giá:
Giá th c t v t li u; công c d ng c xu t kho = Giá h ch toán xu t kho x h s giá.
Tuỳ thu c vào c i m, yêu c u v trình qu n lý c a doanh nghi p mà trong các
phương pháp tính giá v t li u, công c d ng c xu t kho ơn giá th c t ho c h s giá
(trong trư ng h p s d ng giá h ch toán) có th tính riêng cho t ng th , nhóm ho c c lo i
v t li u, công c d ng c .
III/ K toán chi ti t v t li u, công c , d ng c :
1. Ch ng t s d ng:
Theo ch ch ng t k toán quy nh ban hành theo Quy t nh 1141/
TC/Q /C k toán nguyên v t li u - công c d ng c ngày 1/11/1025 c a B trư ng B tài
chính, các ch ng t k toán v v t li u, công c d ng c bao g m:
- Phi u nh p kho (01 - VT)
- Phi u xu t kho (02 - VT)
- Phi u xu t kho kiêm v n chuy n n i b (03 - VT)
- Biên b n ki m kê v t tư, s n ph m, hàng hoá (08 - VT)
- Hoá ơn kiêm phi u xu t kho (02 - BH)
- Hoá ơn cư c phí v n chuy n (03 - BH)
Ngoài các ch ng t b t bu c s d ng th p nh t theo Quy nh c a Nhà nư c các
doanh nghi p có th s d ng thêm các ch ng t k toán hư ng d n như: Phi u xu t v t tư
theo h n m c (04 - VT), Biên b n ki m nghi m v t tư (05 - VT) phi u báo v t tư còn l i
- cu i kỳ (07 - VT)… Tuỳ thu c vào c i m tình hình c th c a t ng doanh nghi p thu c
các lĩnh v c ho t ng thành ph n kinh t , tình hình s h u khác nhau.
2. Các phương pháp k toán chi ti t v t li u, công c , d ng c :
Hi n nay trong các doanh nghi p s n xu t, vi c h ch toán v t li u gi a kho và phòng
k toán có th th c hi n theo các phương pháp sau:
- Phương pháp th song song
- Phương pháp s i chi u lưu chuy n
- Phương pháp s s dư
- 2.1. Phương pháp th song song
- kho: Vi c ghi chép tình hình nh p, xu t, t n khho hàng ngày do th kho ti n hành
trên th kho và ch ghi theo s lư ng.
Khi nh n các ch ng t nh p, xu t v t li u, công c d ng c , th kho ph i tri m tra
tính h p lý, h p pháp c a ch ng t r i ti n hành ghi chép s th c nh p, th c xu t vào
ch ng t th kho. Cu i ngày tính ra s t n kho ghi vào th kho. nh kỳ th kho g i (ho c
k toán xu ng kho nh n) các ch ng t xu t, nh p ã ư c phân lo i theo t n th v n li u,
công c d ng c cho phòng k toán.
- phòng k toán: K toán s d ng s (th ) k toán chi ti t v t li u, công c d ng c
ghi chép tình hình xu t, nh p, t n kho theo ch tiêu hi n v t và giá tr . V cơ b n, s
(th ) k toán chi ti t v t li u, công c d ng c có k t c u gi ng như th kho nhưng có thêm
các c t ghi chép theo ch tiêu giá tr . Cu i tháng k toán c ng s chi ti t v t li u, công
c d ng c và ki m tra i chi u v i th kho. Ngoài ra có s li u i chi u, tri m tra v i
k toán t ng h p s li u k toán chi ti t t các s chi ti t vào b ng. T ng h p nh p, xu t,
t n kho v t li u, công c d ng c theo t ng nhóm, lo i v t li u, công c d ng c . Có th khái
quát, n i dung, trình t k toán chi ti t v t li u, công c d ng c theo phương pháp th song
song theo sơ sau:
K toán chi ti t v t li u, công c d ng c
theo phương pháp th song song
(1) Th kho (1)
Ch ng t Ch ng t
nh p (3) xu t
S k toán
(2) chi ti t (2)
(4)
B ng kê t ng
h pN-X-T
Ghi chú:
: Ghi hàng tháng
: Ghi cu i tháng
- : i chi u ki m tra
V i tư cách ki m tra, i chi u như trên, phương pháp th song song có ưu i m: ghi
chép ơn gi n, d ki m tra i chi u, phát hi n sai sót trong vi c ghi chép, qu n lý ch t ch
tình hình bi n ng v s hi n có c a t ng lo i v t li u theo s li u và giá tr c a chúng.
Tuy nhiên theo phương pháp th song song có như c i m l n là vi c ghi chép gi a th
kho và phòng k toán c n trùng l p v ch tiêu s lư ng, kh i lư g công vi c ghi chép quá
l n n u ch ng lo i v t tư nhi u và tình hình nh p, xu t di n ra thư ng xuyên hàng ngày.
Hơn n a vi c ki m tra i chi u ch y u ti n hành vào cu i tháng, do v y h n ch ch c
năng c a k toán. Phương pháp th song song ư c áp d ng thích h p trong các doanh
nghi p có ít ch ng lo i v t li u, công c d ng c , kh i lư ng các nghi p v (ch ng t )
nh p, xu t ít, không thư ng xuyên và trình nghi p v chuyên môn c a cán b k toán
còn h n ch .
2.2. Phương pháp s i chi u luân chuy n:
- kho: Vi c ghi chép kho c a th kho cũng ư c th c hi n trên th kho gi ng như
phương pháp th song song.
- phòng k toán: K toán m s i chieué luân chuy n ghi chép tình hình nh p,
xu t, t n kho c a t ng th v t li u, công c d ng c t ng kho dùng c năm nhưng m i
tháng ch ghi m t l n vào cu i tháng. có s li u ghi vào s i chi u luân chuy n, k
toán ph i l p b ng kê nh p, b ng kê xu t trên cơ s các ch ng t nh p, xu t nh kỳ th
kho g i lên. S i chi u luân chuy n cũng ư c theo dõi và v ch tiêu giá tr .
Cu i tháng ti n hành ki m tra i chi u s li u gi a s i chi u luân chuy n v i th
kho và s li u k toán t ng h p.
N i dung và trình t k toán chi ti t v t li u, công c d ng c
theo sơ sau:
(1) (1)
Th kho
Ch ng t Ch ng t
nh p (4) xu t
(2) (2)
B ng kê S đ i chi u B ng kê
nh p luân chuy n xu t
Ghi chú:
: Ghi h ng tháng
: Ghi cu i tháng
: Đ i chi u ki m tra
- Phương pháp s i chi u luân chuy n có ưu i m là gi m ư c kh i lư ng ghi
chép c a k toán do ch ghi m t kỳ vào cu i tháng, nhưng có như c i m là vi c ghi s
v n còn trùng l p ( phòng k toán v n theo dõi c ch tiêu hi n v t và giá tr ) công vi c k
toán d n vào cu i tháng, vi c ki m tra i chi u gi a kho và phòng k toán chi ti n hành
ư c vào cu i tháng do trong tháng k toán không ghi s . Tác d ng c a k toán trong công
tác qu n lý b h n ch . V i nh ng doanh nghi p, ưu như c i m nêu trên phương pháp s
i chi u luân chuy n ư c áp d ng thích h p trong các doanh nghi p có kh i lư ng
nghi p v nh p, xu t không nhi u, không b trí riêng nhân viên k toán v t li u, do v y
không có i u ki n ghi chép, theo dõi tình hình k toán nh p, xu t hàng ngày.
2.3. Phương pháp s s dư:
N i dung phương pháp s s dư h ch toán chi ti t v t li u gi a kho và phòng ki t k
như sau:
- kho: Th kho cũng là th kho ghi chép tình hình nh p, xu t, t n kho, nhưng
cu i tháng ph i ghi s t n kho ã tách trên th kho sang s s dư vào c t s lư ng.
- phòng k toán: K toán m s s dư theo t ng kho chung cho c năm ghi chép
tình hình nh p, xu t. T các b ng kê nh p, b ng kê xu t k toán l p b ng lu k nh p, lu
k xu t r i t các b ng lu k l p b ng t ng h p nh p, xu t, t n kho theo t ng nhóm, lo i
v t li u, công c d ng c theo ch tiêu giá tr .
Cu i tháng khi nh n s s dư do th kho g i lên, k toán căn c vào s t n cu i
tháng do th kho tính ghi s s dư và ơn giá h ch toán tính ra giá tr t n kho ghi vào
c t s ti n t n kho trên s s dư và b ng k t ng h p nh p, xu t t n (c t s ti n) và s li u
k toán t ng h p. N i dung, trình t k toán chi ti t v t li u, công c d ng c theo phương
pháp s s dư ư c khái quát theo sơ sau:
- K toán chi ti t v t li u, công c d ng c theo phương pháp s s dư
Th kho
Ch ng t Ch ng t
nh p (4) xu t
(2) (2)
B ng kê S s dư B ng kê
nh p xu t
B ng kê lu B ng kê lu
k nh p k xu t
B ng kê t ng
h pN-X-T
Ghi chú:
: Ghi h ng tháng
: Ghi cu i tháng
: Đ i chi u ki m tra
Ưu i m: Tránh ư c s ghi chép trùng l p gi a kho và phòng k toán, gi m b t
ư c kh i lư ng công vi c ghi s k toán do ch tiêu ghi s theo ch tiêu giá tr và theo
nhóm, lo i v t li u. Công vi c k toán ti n hành u trong tháng, t o i u ki n cung c p
k p th i tài li u k toán ph c v công tác lãnh o và qu n lý doanh nghi p, th c hi n
ki m tra, giám sát thư ng xuyên c a k toán i v i vi c nh p, xu t v t li u hàng ngày.
Và phương pháp này cũng có như c i m: Do k toán ch ghi s theo ch tiêu giá tr ,
theo nhóm, lo i v t li u nên qua s li u k toán không th không nh n bi t ư c s hi n có
và tình hình tăng gi m v t li u mà ph i xem s li u trên th kho. Ngoài ra khi i chi u,
ki m tra s li u s s dư và b ng t ng h p nh p, xu t, t n kho n u không kh p úng thì
vi c ki m tra phát hi n s nh m l n, sai sót trong vi c ghi s s có nhi u khó khăn,
ph c t p và t n nhi u công s c. Phương pháp s s dư ư c áp d ng thích h p trong các
doanh nghi p có kh i lư ng các nghi p v kinh t (ch ng t nh p, xu t) v nh p, xu t v t
- li u di n ra thư ng xuyên, nhi u ch ng lo i v t li u và ã xây d ng ư c h th ng danh
i m v t li u, dùng giá h ch toán h ch toán hàng ngày tình hình nh p, xu t, t n kho,
yêu c u và trình qu n lý, trình cán b k toán c a doanh nghi p tương i cao.
IV. K toán t ng h p v t li u, công c d ng c :
V t li u là tài s n lao ng, thu c nhóm hàng t n kho c a doanh nghi p, cho nên
vi c m các tài kho n t ng h p ghi chép s k toán và xác nh giá tr hàng t n kho, giá tr
phương pháp kê khai thư ng xuyên hay phương pháp ki m kê nh kỳ.
- Phương pháp kê khai thư ng xuyên hàng t n kho là phương pháp ghi chép, ph n
ánh thư ng xuyên liên t c tình hình nh p, xu t, t n kho các lo i v t li u, công c d ng,
thành ph m, hàng hoá… trên các tài kho n và s k toán t ng h p khi có các ch ng t
nh p, xu t hàng t n kho. Như v y xác nh giá tr th c t v t li u xu t dùng ư c căn c
vào các ch ng t xu t kho sau khi ã ư c t p h p, phân lo i theo các i tư ng s d ng
ghi vào tài kho n và s k toán. Ngoài ra giá tr v t li u, công c d ng c t n kho trên
tài kho n, s k toán xác nh b t kỳ th i i m nào trong kỳ ki m tra. Phương pháp kê
khai thư ng xuyên hàng t n kho ư c áp d ng trong ph n l n các doanh nghi p s n xu t
và các doanh nghi p thương m i, kinh doanh nh ng m t hàng có giá tr l n như máy móc,
thi t b , ô tô…
- Phương pháp ki m kê nh kỳ hàng t n kho là phương pháp không theo dõi thư ng
xuyên liên t c tình hình nh p, xu t hàng t n kho trên các tài kho n hàng t n kho, mà ch
theo dõi ph n ánh giá tr hàng t n kho u kỳ và cu i kỳ căn c vào s li u ki m kê nh
kỳ hàng t n kho. Vi c xác nh giá tr v t li u, công c d ng c ng xu t dùng trên tài kho n
k toán t ng h p không căn c vào ch ng t xu t kho mà l i căn c vào giá tr v t li u t n
kho nh kỳ, mua (nh p) trong kỳ và k t qu ki m kê cu i kỳ tính. Chính vì v y, trên tài
kho n t ng h p không th hi n rõ giá tr v t li u xu t dùng cho t ng i tư ng, các nhu
c u s n xu t khác nhau: S n xu t hay ph c v qu n lý s n xu t cho nhu c u bán hàng hay
qu n lý doanh nghi p … Hơn n a trên tài kho n t ng h p cũng không th bi t ư c s m t
mát, hư h ng, tham ô…(n u có), phương pháp ki m kê nh kỳ ư c quy nh áp d ng
trong các doanh nghi p s n xu t có quy mô nh .
1 K toán t ng h p VL, CCDC theo phương pháp kê khai thư ng xuyên
1.1. K toán t ng h p các trư ng h p tăng v t li u, công c d ng c :
1.1.1. Tài kho n k toán s d ng.
- S bi n ng c a v t li u trong doanh nghi p s n xu t sau khi ph n ánh trên ch ng
t k toán s ư c ph n ánh tr c ti p các tài kho n c p 1, c p 2 v v t li u. ây là
phương pháp k toán phân lo i v t li u ph n ánh v i giám c m t cách thư ng xuyên,
liên t c và có h th ng tình hình hi n có và s bi n ng c a v t li u, ti n hành h ch
toán k toán s d ng các tài kho n : tài kho n 152 "NLVL" tài kho n này dùng ph n
ánh s hi n có và tình hình tăng gi m các lo i nguyên li u v t li u theo giá th c t .
Tài kho n 152 có th m thành tài kho n c p 2 k toán chi ti t theo t ng lo i
nguyên li u v t li u phù h p v i cách phân lo i theo n i dung kinh t và yêu c u k toán
giá tr c a doanh nghi p, bao g m:
Tài kho n 1521 Nguyên li u v t li u chính
Tài kho n 1522 V t li u ph
Tài kho n 1523 Nhiên li u
Tài kho n 1524 Ph tùng thay th
Tài kho n 1525 V t li u và thi t b xây d ng cơ b n
Tài kho n 1528 Vât li u khác
Trong t ng tài kho n c p 2 l i có th chi ti t thành các tài kho n c p 3, c p 4… t i
t ng nhóm, th … v t li u tuỳ thu c vào yêu c u qu n lý tài s n doanh nghi p.
* Tài kho n 153 "Công c d ng c " tài kho n 153 s d ng ph n ánh tình hình
hi n có và s bi n ng tăng gi m lo i công c d ng c theo giá th c t .
Tài kho n 153 "Công c d ng c " có 3 tài kho n c p 2
Tài kho n 1531 Công c d ng c
Tài kho n 1532 Bao bì luân chuy n
Tài kho n 1533 dùng cho thuê
* Tài kho n 151 "Hàng mua ang i ư ng" tài kho n này dùng ph n ánh giá tr
các lo i v t tư hàng hoá mà doanh nghi p ã mua, ã ch p nh n thanh toán v i ngư i bán,
nhưng chưa v nh p kho doanh nghi p và tình hình hàng ang i ư ng ã v nh p kho.
* Tài kho n 331 "Ph i tr ngư i bán" ư c s d ng ph n ánh quan h thanh
toán gi a doanh nghi p v i nh ng ngư i bán, ngư i nh n th u v các kho n v t tư, hàng
hoá, lao v , d ch v theo h p ng kinh t ã ký k t.
- Ngoài các tài kho n trên, k toán t ng h p tăng v t li u, công c d ng c s d ng
nhi u tài kho n liên quan khác như: TK 111 (1), TK (112 (1), TK 141, TK 128, TK 222,
TK 411, TK 627, TK 641 và TK 642.
1.1.2. Phương pháp k toán các nghi p v ch y u:
V t li u, công c d ng c trong các doanh nghi p s n xu t tăng do nhi u ngu n khác
nhau: Tăng do mua ngoài, do t ch ho c thuê ngoài gia công, tăng do nh n v n góp c a
các ơn v cá nhân khác… Trong m i trư ng, doanh nghi p ph i th c hi n y th t c
ki m nh n nh p kho l p các ch ng t theo úng quy nh. Trên cơ s các ch ng t nh p,
hoá ơn bán hàng và các ch ng t có liên quan khác, k toán ph i ph n ánh k p th i các
n i dung c u thành nên giá tr th c t c a v t li u, công c d ng c nh p kho vào các tài
kho n, s k toán t ng h p, ng th i ph n ánh tình hình thanh toán v i ngư i bán và các
i tư ng khác m t cách k p th i. Cu i tháng ti n hành t ng h p s li u ki m tra và i
chi u v i s li u k toán chi ti t.
Dư i ây là các phương pháp k toán nghi p v kinh t ch y u:
(1) Tăng v t li u, công c d ng c do mua ngoài.
- Trư ng h p hàng và hoá ơn cùng v : căn c vào hoá ơn, phi u nh p kho k toán
ghi:
N TK 152 Nguyên v t li u
N TK 153 Công c d ng c
Có TK 111 (1) Ti n m t
Có TK 112 (1) Ti n g i ngân hàng
Có TK 141 T m ng
Có TK 331 Ph i tr ngư i bán
Có TK 311 Vay ng n h n
- Trư ng h p hàn v chưa có hoá ơn: N u có trong tháng v nh p kho nhưng n
cu i tháng v chưa nh n ư c hoá ơn, k toán s ghi giá tr v t li u, công c d ng c
nh p kho theo giá t m tính:
N TK 152 Nguyên v t li u
N TK 153 Công c d ng c
Có TK 331 Ph i tr cho ngư i bán
Khi nh n ư c hoá ơn s ti n hành i u ch nh giá t m ng theo giá th c t (giá ghi
trên hoá ơn) theo s chênh l ch gi a hoá ơn và giá t m tính c th :
N TK 152 Nguyên v t li u
N TK 153 Công c d ng c
Có TK 331 Ph i tr cho ngư i bán
- N u chênh l ch s ghi :
- Trư ng h p hàng ang i ư ng: N u trong tháng nh n ư c hoá ơn mf cu i
tháng hàng v n chưa v nh p kho, k toán ph i ph n ánh giá tr hàng ang i ư ng vào tài
kho n 151" Hàng mua i ư ng":
N TK 151 Hàng mua ang i ư ng
Có TK 111 Ti n m t
Có TK 112 Ti n g i ngân hàng
K toán ph i m s theo dõi s hàng ang i ư ng cho t i khi hàng v . Sàng tháng
sau khi hàng ang i ư ng v nh p kho ho c chuy n giao cho các b ph n s n xu t hay
khách hàng… tuỳ t ng trư ng h p k toán ghi.
N TK 152 Nguyên li u v t li u
N TK 153 Công c d ng c
N TK 157 Hàng g i bán
N TK 621 Chi phí nguyên v t li u tr c ti p
N TK 641 Chi phí bán hàng
N TK 642 Chi phí qu n lý doanh nghi p
N TK 632 Giá v n hàng bán
Có TK 151 Hàng mua ang i ư ng
- Ph n ánh s thu nh p kh u, n u có:
N TK 152 Nguyên v t li u
N TK 153 Công c d ng c
Có TK 333 (3333) Thuê và các kho n ph i n i Nhà nư c (thu XNK).
- Ph n ánh s chi phí v t li u, công c d ng c :
N TK 152 Nguyên v t li u
N TK 153 Công c d ng c
Có TK 111 Ti n m t
Có TK 112 Ti n g i ngân hàng
Có TK 331 Ph i tr cho ngư i bán
- Khi thanh toán cho ngư i bán, ngư i cung c p NVL, CCDC n u ư c hư ng chi t
kh u mua hàng thì s chi t kh u mua hàng ư c hư ng và s thanh toán ngư i bán ư c
ghi:
N TK 331 Ph i tr ngư i bán
Có TK 152 Nguyên v t li u
Có TK 153 Công c d ng c
Có TK 111 Ti n m t
Có TK 112 Ti n g i ngân hàng
nguon tai.lieu . vn
