Xem mẫu
- Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005
ÑIEÀU TRÒ PHAÃU THUAÄT TRIEÄT ÑEÅ ÔÛ TREÛ BEÄNH HIRSCHSPRUNG
BAÈNG KYÕ THUAÄT HAÏ ÑAÏI TRAØNG QUA NGAÕ HAÄU MOÂN
Vuõ Tuaán Ngoïc*, Tröông Nguyeãn Uy Linh*, Ñaøo Trung Hieáu**
TOÙM TAÉT
Muïc ñích: Trình baøy kyõ thuaät, ñaùnh giaù chæ ñònh vaø keát quaû cuûa phöông phaùp haï ñaïi traøng qua ngaõ
haäu moân.
Tö lieäu vaø phöông phaùp: Töø thaùng 10 naêm 2002 ñeán thaùng 10 naêm 2004, 283 beänh nhaân beänh
Hirschsprung ñöôïc phaãu thuaät baèng phöông phaùp haï ñaïi traøng qua ngaõ haäu moân taïi beänh vieän Nhi Ñoàng
1. Chaån ñoaùn ñöôïc xaùc ñònh baèng X quang ñaïi traøng caûn quang hoaëc sinh thieát tröïc traøng.
Keát quaû: 283 beänh nhaân goàm 189 nam vaø 94 nöõ, tuoåi töø 10 ngaøy ñeán 14 tuoåi. thôøi gian phaãu thuaät
trung bình 78.51 phuùt. Maùu maát trung bình 16.72ml, khoâng coù beänh nhaân naøo phaûi truyeàn maùu. Chieàu
daøi ñoaïn ruoät ñöôïc caét ñi trung bình 30cm. Cho aên ñöôøng mieäng sau moå trung bình 18 giôø. Thôøi gian haäu
phaãu trung bình 4.55 ngaøy. Khoâng coù bieán chöùng vaø taát caû beänh nhaân ñeàu töï ñi tieâu ñöôïc khi xuaát vieän.
Keát luaän: Haï ñaïi traøng qua ngaõ haäu moân trong ñieàu trò beänh Hirschsprung coù theå ñöôïc thöïc hieän
moät caùch deã daøng, an toaøn vaø coù tính thaåm myõ. Beänh nhaân sau moå ít ñau, ñöôïc cho aên sôùm, nhanh choùng
phuïc hoài chöùc naêng, ít tai bieán vaø bieán chöùng.
SUMMARY
TRANSANAL ENDORECTAL PULL – THROUGH IN INFANTS
WITH HIRSCHSPRUNG’S DISEASE
Vu Tuan Ngoc, Truong Nguyen Uy Linh, Dao Trung Hieu
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 5 – 11
Purpose: This report presents the technique and evaluates the indications, and results of Transanal
Endorectal pull – through (TEPT) in the management of Hirschsprung’s disease.
Method: Between October 2002 and October 2004, 283 patients with Hirschsprung’s disease were
operated by Transanal Endorectal pull – through at Children hospital No.1. The diagnosis were confirmed
by barium enema or rectal biopsy findings.
Result: There were 283 patients included 189 boys and 94 girls. Age ranged from 10 days to 14
years. Mean operating time was 78.51 minutes. Mean blood lost was 16.72ml, and no patients required
transfusion. Average length of bowel resected was 30cm. Mean time to oral feeding was 18 hours, and
mean postoperative time was 4.55 days. There was no complications and all patients could pass tool
before discharge.
Conclusion: In the management of Hirschsprung’s disease, Transanal Endorectal pull – through can
be performed safety, permits early feeding, causes minimal pain, facilitates early discharge, and presents
a low rate of complications.
* Boä moân Nhi - Đại học Y Dược TPHCM
** Beänh vieän Nhi ñoàng 1, TP. HCM
5
- ÑAËT VAÁN ÑEÀ - Phaãu tích tröïc traøng ñöôïc thöïc hieän qua ngaõ
haäu moân, do ñoù san thöông vuøng tieåu khung laø toái
Beänh Hirschsprung laø moät beänh lyù ngoaïi khoa thieåu(3,6,7,8,9,10).
thöôøng gaëp nhaát ôû treû em vôùi taàn suaát töø 1/4400 –
Taïi Vieät Nam ñaõ coù nhieàu phöông phaùp phaãu
1/7000 treû sinh soáng(2). Theo thoáng keâ taïi beänh vieän
thuaät ñaõ ñöôïc thöïc hieän taïi Beänh vieän Nhi ñoàng 1,
Nhi Ñoàng 1 moãi naêm phaãu thuaät gaàn 150 tröôøng hôïp
Beänh vieän Nhi ñoàng 2, Vieän Nhi Quoác Gia.... Töø naêm
chieám tyû leä 10% treân toång soá caùc phaãu thuaät ñöôøng
2002 chuùng toâi aùp duïng phöông phaùp haï ñaïi traøng
tieâu hoùa noùi chung vaø chieám haøng ñaàu trong dò daïng
qua ngaõ haäu moân cho beänh Hirschsprung, ñöôïc thöïc
baåm sinh ñöôøng tieâu hoùa.
hieän taïi Beänh vieän Nhi ñoàng 1. Muïc ñích cuûa nghieân
Beänh Hirschsprung ñöôïc theå hieän treân laâm saøng cöùu naøy laø nhaèm trình baøy chi tieát cuûa phöông phaùp
vôùi trieäu chöùng taéc ruoät hoaøn toaøn hay khoâng hoaøn phaãu thuaät, xem xeùt tính khaû thi vaø ñaùnh giaù keát quaû
toaøn, do söï thieáu vaéng teá baøo haïch thaàn kinh ruoät. Söï sau moå.
thieáu vaéng haïch thaàn kinh ruoät naøy laøm ñoaïn ruoät bò
teo nhoû maát chöùc naêng, nhu ñoäng ruoät. Ñoaïn ruoät ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN
naøy thöôøng naèm ôû ñoaïn tröïc traøng vaø ñaïi traøng sigma CÖÙU
(80% tröôøng hôïp) nhöng cuõng coù khi chieám toaøn boä
Ñoái töôïng nghieân cöùu
ñaïi traøng, hay leân caû hoài traøng thaäm chí leân tôùi hoång
traøng(1,2,3). Bao goàm taát caû beänh nhaân beänh Hirschsprung
ñöôïc moå baèng kyõ thuaät haï ñaïi traøng qua ngaõ haäu moân
Töø naêm 1948 nhôø söï phaùt hieän nguyeân nhaân
taïi Beänh vieän Nhi ñoàng 1 töø thaùng 10/2002 ñeán thaùng
beänh lyù cuûa beänh Hirschsprung, neân nhieàu phöông
10/2004. Beänh ñöôïc chaån ñoaùn döïa vaøo:
phaùp phaãu thuaät ñöôïc ra ñôøi, nhaèm loaïi boû hoaëc coâ
laäp ñoaïn ruoät beänh lyù naøy. Caùc phöông phaùp phaãu + Giaûi phaãu beänh lyù: Voâ haïch tröïc traøng.
thuaät naøy ñöôïc thöïc hieän moät laàn hay nhieàu laàn moå. + Caùc tröôøng hôïp ñöôïc chaån ñoaùn döïa treân laâm
Vaøi phöông phaùp ñaõ trôû thaønh kinh ñieån trong ñieàu trò saøng keát hôïp vôùi X quang ñaïi traøng coù caûn quang ñieån
beänh Hirschsprung, ñoù laø phöông phaùp Swenson hình laø beänh Hirschsprung. Chieàu daøi ñoïan voâ haïch
(1948), phöông phaùp Duhamel (1956), phöông phaùp ñöôïc xaùc ñònh treân hình aûnh X quang coù caûn quang
Soave (1964). vaø trong luùc phaãu thuaät, döïa vaøo söï thay ñoåi ñöôøng
Naêm 1994 Georgeson(5) ñaõ ñeà xuaát ra phöông kính ruoät cuûa ñaïi traøng taïo neân ñoaïn ruoät hình pheãu
phaùp haï ñaïi traøng qua ngaõ haäu moân ñeå phaãu thuaät cuûa vuøng chuyeån tieáp. Taát caû caùc tröôøng hôïp phaãu
trieät ñeå trong beänh Hirschsprung. Naêm 1998 De la thuaät ñeàu ñöôïc göûi giaûi phaãu beänh lyù (ñoaïn ruoät ñöôïc
Torre Mondragon vaø Ortega – Salgado(4) laàn ñaàu tieân caét boû ñi).
moâ taû phöông phaùp haï ñaïi traøng hoaøn toaøn qua Phöông phaùp nghieân cöùu:
ñöôøng haäu moân. Phöông phaùp naøy khoâng ñoøi hoûi
Ñaây laø moät nghieân cöùu tieàn cöùu moâ taû:
phaûi môû buïng hoaëc söû duïng noäi soi oå buïng ñaõ cho
Caùc döõ lieäu nghieân cöùu bao goàm:
thaáy coù nhieàu öu ñieåm. Sau ñoù ñöôïc chaáp nhaän ôû
nhieàu trung taâm Nhi treân theá giôùi. Thöïc chaát phöông - Caùc ñaëc ñieåm cuûa beänh nhaân: giôùi, tuoåi.
phaùp haï ñaïi traøng qua ngaõ haäu moân laø phöông phaùp - Trieäu chöùng laâm saøng.
Soave Boley caûi tieán coù phoái hôïp vôùi moät phaàn
- Ñaùnh giaù tình traïng maát maùu khi moå, thôøi gian
phöông phaùp Swenson nhöng khaéc phuïc nhöõng maët
moå.
haïn cheá cuûa 2 phöông phaùp treân vôùi nhöõng öu ñieåm
nhö sau: Ghi nhaän thôøi gian phuïc hoài nhu ñoäng ruoät sau
moå. Caùc bieán chöùng haäu phaãu.
- San thöông thì buïng ôû möùc toái thieåu (neáu ñoaïn
voâ haïch daøi phaûi keát hôïp vôùi thì buïng).
6
- Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005
KYÕ THUAÄT HAÏ ÑAÏI TRAØNG QUA NGAÕ HAÄU
MOÂN
Beänh nhaân ñöôïc chuaån bò ñaïi traøng tröôùc moå
baèng thuït thaùo vôùi nöôùc muoái sinh lyù vaø nong haäu
moân.
Beänh nhaân ñöôïc ñaët naèm tö theá saûn khoa, voâ
caûm baèng gaây meâ keát hôïp gaây teâ xöông cuøng baèng
Marcain 0.25%. Banh roäng haäu moân baèng khung
Lone Star, loøng haäu moân tröïc traøng ñöôïc laøm saïch
bôûi dung dòch Povidone 10%. Nieâm maïc tröïc traøng
ñöôïc caét voøng phía treân ñöôøng löôïc khoaûng 0.5 ñeán
1cm. Khoang döôùi nieâm maïc ñöôïc boùc taùch caån thaän
ñi leân treân cho ñeán neáp phuùc maïc (khoaûng 3 – 5cm).
Môû coå loàng thanh cô ñeå taïo söï thoâng thöông vôùi
khoang phuùc maïc. Boùc taùch tröïc traøng vaø xöû lyù maïc
treo ñaïi traøng baèng dao ñieän cho ñeán khi thaáy ñöôïc
vuøng chuyeån tieáp. Ñaïi traøng ñöôïc caét boû treân vuøng
chuyeån tieáp 10 cm. Tieán haønh noái ñaïi traøng laønh vôùi
oáng haäu moân.
Môû coå loàng thanh cô tröïc traøng taïo söï thoâng thöông
vôùi khoang phuùc maïc
Banh haäu moân baèng voøng Lone Star
Caét maïc treo ñaïi traøng
Boùc taùch khoang döôùi nieâm maïc
7
- moân trung bình treân vuøng chuyeån tieáp laø 10cm.
- Thôøi gian moå trung bình laø 78,5 phuùt, ngaén
nhaát laø 45 phuùt, daøi nhaát laø 190 phuùt.
- Löôïng maùu maát trung bình 16,72ml, khoâng coù
tröông hôïp naøo caàn phaûi truyeàn maùu sau moå vaø
ø
khoâng coù tai bieán trong khi moå.
Giaûi phaãu beänh sau moå
+ Taïi ñoaïn cuoái tröïc traøng tat caû ñeàu voâ haïch.
á
+ Taïi mieäng noái ruoät coù 2 tröôøng hôïp voâ haïch,
thieåu haïch 102 tröôøng hôïp, bình thöôøng 179 tröôøng
hôïp.
- Thôøi gian haäu phaãu trung bình laø 4,55 ngaøy, cho
Caét boû ñaïi traøng treân vuøng chuyeån tieáp vaø noái ñaïi aên ñöôøng mieäng sau moå trung bình 18 giôø.
traøng vôùi oáng haäu moân
- Bieán chöùng heïp haäu moân sau moå laø 12
KEÁT QUAÛ tröôøng hôïp (4,2%) vaø vieâm ruoät nheï sau moå coù 24
tröôøng hôïp (8,3%). Khoâng coù tröôøng hôïp naøo xì
Töø thaùng 10/2004 ñeán thaùng 10/2004 chuùng toâi
mieäng noái sau moå, chæ moät tröôøng hôïp bò nhieãm
ñaõ tieán haønh phaãu thuaät cho 283 beänh nhaân ñöôïc
truøng veát moå. Taát caû beänh nhaân ñeàu ñi tieâu ñöôïc
chaån ñoaùn laø beänh Hirschsprung theo kyõ thuaät haï ñaïi
tröôùc khi xuaát vieän.
traøng qua ngaõ haäu moân. Trong ñoù coù 101 tröôøng hôïp
phaûi keát hôïp vôùi ñöôøng môû oå buïng (ñöôøng BAØN LUAÄN
Pflannestiel) vaø 182 tröôøng hôïp chæ ñôn thuaàn ñöôïc
Muïc ñích cuûa phaãu thuaät ñieàu trò beänh
phaãu tích döôùi oáng haäu moân.
Hirschsprung laø laáy ñi ñoaïn ñaïi traøng (caû ruoät non) voâ
Trong 283 tröôøng hôïp bao goàm 198 nam vaø haïch, mang ruoät coù chi phoái thaàn kinh haïch bình
94 nöõ; tuoåi ñöôïc moå nhoû nhaát 10 ngaøy tuoåi, lôùn thöôøng xuoáng haäu moân vaø baûo toàn chöùc naêng co thaét.
nhaát 14 tuoåi. Phöông phaùp haï ñaïi traøng theo ngaõ haäu moân cuõng
Caùc trieäu chöùng laâm saøng ñöôïc ghi nhaän laø: ñaït ñöôïc muïc ñích naøy. Cuõng gioáng nhö caùc phöông
phaùp khaùc (Swenson, Duhamel, Soave), nhöng
Chaäm tieâu phaân su 97%.
phöông phaùp haï ñaïi traøng theo ngaõ haäu moân ñaït ñöôïc
Tieâu boùn 100%
nhieàu öu ñieåm hôn(6,7,8,9). Bôûi dieän boùc taùch naèm giöõa
Chöôùng buïng 88% lôùp cô vaø lôùp nieâm maïc cuûa tröïc traøng neân traùnh ñöôïc
Vieâm ruoät tröôùc moå: 27%. caùc toån thöông thaàn kinh vuøng chaäu chi phoái cho söï
ñi tieåu vaø chöùc naêng tình duïc sau naøy. Boùc taùch töø
Hieän töôïng thaùo coáng chieám ña soá caùc tröôøng
oáng haäu moân caùch ñöôøng löôïc leân treân 1cm cuõng
hôïp ñöôïc chaån ñoaùn laø beänh Hirschsprung.
giuùp khoâng laøm toån thöông caùc cô thaét vuøng haäu
Chaån ñoaùn xaùc ñònh döïa vaøo giaûi phaãu beänh lyù: voâ moân, giuùp caûi thieän ñöôïc nhieàu chöùc naêng ñi caàu sau
haïch 110 tröôøng hôïp (39%). moå. Neáu phaûi keát hôïp vôùi thì buïng cuõng chæ laø trieät
- Coù 173 tröôøng hôïp chuû yeáu döïa vaøo laâm saøng vaø maïch ñôn thuaàn ñaïi traøng bò beänh, khoâng boùc taùch
X quang ñaïi traøng coù caûn quang ñieån hình (61%). xuoáng phaàn ñaùy chaäu cuõng giuùp khoâng laøm toån
- Chieàu daøi trung bình ñoaïn ruoät ñöôïc caét boû laø thöông thaàn kinh ñaùy chaäu(3,4,12,13,14).
30cm. Vò trí ñaïi traøng ñem xuoáng noái vôùi oáng haäu Qua 283 tröôøng hôïp ñöôïc phaãu thuaät haï ñaïi traøng
8
- Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005
qua ngaõ haäu moân chuùng toâi nhaän thaáy raèng: laøm 3: sô sinh döôùi 1 thaùng, Nhuõ nhi (1 thaùng – 2
Xaùc ñònh chaån ñoaùn tuoåi) vaø treû lôùn treân 2 tuoåi.
Sô sinh: 83 tröôøng hôïp (28%);
Xaùc ñònh beänh Hirschsprung ñöôïc döïa vaøo laâm
saøng vôùi caùc trieäu chöùng chuû yeáu laø: boùn, phaân su, Nhuõ nhi: 121 tröôøng hôïp (44%);
chöôùng buïng,.... Treû lôùn: 78 tröôøng hôïp (27%).
- Sinh thieát tröïc traøng voâ haïch 110 tröôøng hôïp Trong ñoù tröôøng hôïp nhoû nhaát laø 10 ngaøy tuoåi,
chieám 39%. Vieäc sinh thieát tröïc traøng chuùng toâi thöïc tröôc ñaây thôøi ñieåm phaãu thuaät cho beänh
ù
hieän ôû nhöõng tröôøng hôïp ñöôïc phaãu thuaät laàn 2 trôû Hirschsprung khi treû phaûi ñaït ñeán troïng löôïng treân
leân (ñaõ laøm haäu moân taïm), trieäu chöùng laâm saøng vaø 10kg. Nhöng ngaøy nay vôùi söï phaùt trieån cuûa gaây meâ,
hình aûnh X quang ñaïi traøng khoâng ñieån hình (thöôøng hoài söùc troïng löôïng khoâng coøn laø vaán ñeà quan troïng.
gaëp ôû treû lôùn). Do vaäy tuoåi phaãu thuaät ngaøy nay ñöôïc ruùt ngaén laïi.
- Hình aûnh X quang ñaïi traøng coù caûn quang ñieån Tuy nhieân do tính chaát phöùc taïp cuûa caùc phöông
hình 173 tröôøng hôïp (61%), ña soá caùc tröôøng hôïp phaùp phaãu thuaät trieät ñeå (Swenson, Soave, Duhamel)
ñöôïc xaùc ñònh Hirschsprung qua hình aûnh X quang hoaëc caàn nhöõng duïng cuï ñaét tieàn khoâng theå aùp duïng
ñaïi traøng coù caûn quang laø ñeàu coù vuøng chuyeån tieáp roõ roäng raõi trong hoaøn caûnh Vieät Nam. Chính vì theá, söï
raøng ñieån hình cuûa beänh Hirschsprung. Coâng trình ra ñôøi cuûa phöông phaùp haï ñaïi traøng qua ngaõ haäu
nghieân cöùu cuûa Tröông Nguyeãn Uy Linh vôùi 143 moân vôùi nhieàu öu ñieåm nhö ñaõ noùi treân seõ laøm giaûm
tröôøng hôïp beänh Hirschsprung döôùi 3 thaùng tuoåi toái thieåu toån thöông vuøng ñaùy chaäu khi phaãu tích.
ñöôïc chaån ñoaùn nhôø X quang ñaïi traøng coù caûn quang Chính nhôø ôû nhöõng treû sô sinh vieäc boùc taùch caùc ñoaïn
vaø theo nghieân cöùu cuûa Nguyeãn Ñöùc Tuaán(11) thì ruoät beänh lyù raát deã daøng (chöa bò vieâm ruoät, ñoaïn ñaïi
87,5% treû sô sinh beänh Hirschsprung coù hieän dieän traøng phía treân vuøng beänh lyù chöa giaõn quaù to) neân
vuøng chuyeån tieáp treân phim chuïp ñaïi traøng coù caûn chuùng toâi maïnh daïn aùp duïng phöông phaùp naøy cho
quang, vaøo khoaûng 62.5% tröôøng hôïp ñöôïc phaùt hieän treû sô sinh (28.2%)
sau sinh, coøn treû Nhuõ nhi 98% beänh nhaân coù xuaát Ñöôøng moå
hieän vuøng chuyeån tieáp treân phim chuïp ñaïi traøng coù
Trong 283 tröôøng hôïp, chuùng toâi phaûi môû
caûn quang.
theâm ñöôøng buïng (Pflannestiel) laø 101 tröôøng hôïp
Do vaäy giaù trò cuûa hình aûnh vuøng chuyeån tieáp cuûa (36%). Caùc tröôøng hôïp moå theâm ñöôøng buïng laø ñeå
phim ñaïi traøng coù caûn quang trong beänh trieät maïch ñoaïn ñaïi traøng beänh lyù vaø moät phaàn
Hirschsprung coù moät giaù trò cao. ñoaïn ruoät bò giaõn. Vì vôùi ñöôøng moå haäu moân ñôn
Ñeå ñoái chieáu laïi taát caû caùc tröôøng hôïp (283 thuaàn chuùng toâi khoâng theå keùo ñaïi traøng qua
tröôøng hôïp) sau khi moå chuùng toâi mang ñoaïn ruoät ñöôøng döôùi ñöôïc. Ña soá phaûi môû ñöôøng buïng laø caùc
ñöôïc caét ñeàu göûi giaûi phaãu beänh lyù: coù keát quaû ruoät tröôøng hôïp ñaõ laøm haäu moân taïm trong thôøi gian sô
voâ haïch laø 100%. sinh (do taéc ruoät: 45 tröôøng hôïp), trong ñoù ñaëc bieät
Giôùi coù 13 tröôøng hôïp laø ñöa hoài traïng xuoáng (voâ haïch
toaøn boä ñaïi traøng). Ngoaøi ra, coøn laïi laø caùc tröôøng
Nam chieám 66.8% (183 tröôøng hôïp) vaø Nöõ 33.2% hôïp ñoaïn voâ haïch ñaïi traøng quaù daøi treân 50cm,
(94 tröôøng hôïp) treû trai bò nhieàu hôn treû gaùi laø 3/1. thöôøng leân ñeán ñaïi traøng ngang. Hay nhöõng
Theo thoáng keâ cuûa Pearl vaø Pari (4/1) vaø Philipart 3/1 tröôøng hôïp ñoaïn giaõn quaù lôùn (ôû treû lôùn) ñöôøng
(y vaên 3 – 4 laàn treû nam nhieàu hôn nöõ)(1,2). kính ñaïi traøng treân 10cm. Coù moät yeáu toá ñaëc bieät
Tuoåi cuõng laøm chuùng toâi phaûi môû ñöôøng buïng laø ñaïi
Trong 283 tröôøng hôïp chuùng toâi chia soá tuoåi ra traøng ñoaïn döôùi chöùa nhöõng u phaân raát cöùng vaø raát
to (5 tröôøng hôïp).
9
- Coù 187 tröôøng hôïp (64%) chuùng toâi chæ ñôn ghi nhaän bieán chöùng sau moå, nhöng chuùng toâi vaãn
thuaàn haï ñaïi traøng qua ngaõ haäu moân. Veà maët kyõ thuaät coøn tieáp tuïc theo doõi veà laâu daøi. Coù 102 tröôøng hôïp laø
ñöôïc tieán haønh khaù deã daøng, ñaëc bieät ôû treû nhoû vaø thieåu haïch ôû ñoaïn ruoät ñöa xuoáng haäu moân, haàu heát
chöa coù sinh thieát tröïc traøng. ÔÛ treû lôùn maïc treo daày, laø ôû tuoåi sô sinh döôùi 3 thaùng tuoåi (78 tröôøng hôïp),
nieâm maïc ruoät bò vieâm nhieãm hay coù sinh thieát tröïc nhöng veà laâm saøng beù vaãn ñi caàu bình thöôøng. Ñeå lyù
traøng, thì tình traïng xô dính seõ gaây khoù khaên trong giaûi cho ñieàu naøy, chuùng toâi cho raèng treân maãu moâ
luùc boùc taùch qua döôùi nieâm maïc tröïc traøng. Ñaïi traøng cuûa ñoaïn ruoät phình to, söï phaân boá cuûa teá baøo haïch
bò giaõn laâu ngaøy daãn ñeán söï baát töông xöùng veà khaåu cuõng bò aûnh höôûng thieáu söï taäp trung hôn maãu ruoät
kính giöõa vuøng haäu moân vaø ñaïi traøng taïo söï khoù khaên bình thöôøng, neân keát quaû giaûi phaãu beänh thieåu haïch
khi thöïc hieän mieäng noái. Ñeå traùnh toån thöông nieäu laø vaán ñeà hoaøn toaøn coù theå xaûy ra. Tuy nhieân theo taùc
ñaïo ôû treû trai vaø raùch thaønh aâm ñaïo ôû treû gaùi khi môû giaû Marie – Klaire Farrugia(3), nghieân cöùu 58 beänh
coå loàng thanh cô, chuùng toâi baét ñaàu taïi vò trí 3 giôø nhaân coù 11 tröôøng hôïp thieåu haïch ngay taïi vuøng
gioáng nhö taùc giaû Hadidi(6). Khi xöû lyù maïc treo ñaïi chuyeån tieáp, laøm aûnh höôûng ñeán keát quaû ñieàu trò
traøng sigma neân baùm saùt thaønh ruoät vì ôû ñoù maïch (vieâm ruoät, boùn), cho neân sinh thieát laïnh trong luùc
maùu maïc treo nhoû, deã caàm maùu, traùnh tröôøng hôïp moå laø ñieàu caàn thieát. Trong hoaøn caûnh thöïc teá cuûa
maïch maùu ñang chaûy tuoät vaøo trong oå buïng. chuùng toâi do ñieàu kieän chöa coù ñieàu kieän sinh thieát
Tình traïng ñöôïc moå laïnh neân ñeå khaéc phuïc tình huoáng treân, chuùng toâi
phaûi caét ruoät xa treân ñoaïn chuyeån tieáp tôùi 10cm.
Thôøi gian moå
Tình traïng haäu phaãu
Trung bình laø 78.5 phuùt, trong ñoù nhanh nhaát
laø 45 phuùt, vaø laâu nhaát laø 190 phuùt. Thôøi gian moå Tröôùc kia vôùi kyõ thuaät Soave Boley thôøi gian
tuøy thuoäc nhieàu yeáu toá, vôùi treû sô sinh neáu khoâng phuïc hoài nhu ñoäng ruoät vaø cho aên ñöôøng mieäng
môû ñöôøng buïng, chuùng toâi laøm raát nhanh döôùi 60 khoaûng 72 giôø. Nhöng hieän nay vôùi kyõ thuaät haï ñaïi
phuùt. Nhöng vôùi treû lôùn boùc taùch vuøng haäu moân laâu traøng qua ngaõ haäu moân ñaõ caûi thieän thôøi gian treân
hôn do tình traïng vieâm nhieãm nieâm maïc ruoät, xuoáng moät caùch ñaùng keå, trình baøy laø 18 giôø nhôø 2
khaåu kính ñaïi traøng quaù lôùn, maïc treo ñaïi traøng tính öu vieät cuûa phöông phaùp naøy:
daày, chuùng toâi seõ moå laâu hôn treân 100 phuùt. Caùc Khoâng can thieäp vaøo buïng ñeå caét ñoaïn ñaïi
tröôøng hôïp moå treân 150 phuùt laø nhöõng treû phaûi traøng beänh lyù.
ñöa hoài traøng xuoáng haäu moân (voâ haïch toaøn boä ñaïi Chæ phaãu tích qua ngaõ haäu moân ñôn thuaàn:
traøng), chuùng toâi phaûi laøm theâm tuùi chöùa phaân
phaãu tích naøy nheï nhaøng ít sang chaán.
(J.Pouch), neân thôøi gian chieám laâu hôn nhieàu.
Neáu can thieäp vaøo oå buïng ñoái vôùi ñoaïn voâ haïch
Löôïng maùu maát daøi, chuùng toâi chæ trieät maïch ñoaïn ñaïi traøng beänh
Trung bình laø 16,72ml, khoâng tröôøng hôïp naøo lyù, khoâng phaãu tích roäng neân haï thaáp sang chaán toái
phaûi truyeàn maùu. Do thôøi gian moå nhanh vaø caàm thieåu ñöa ñeán thôøi gian lieät ruoät sau moå haï thaáp
maùu kyõ neân löôïng maùu maát khoâng ñaùng keå. ñaùng keå.
Chieàu daøi trung bình ñoaïn ruoät ñöôïc caét boû laø 30 Bieán chöùng haäu phaãu:
cm, vaø taát caû ñeàu ñöôïc laøm sinh thieát sau ñoù ôû hai vò
Bieán chöùng gaàn: Chæ coù mot tröôøng hôïp nhieãm
ä
trí ñoaïn teo nhoû vaø maãu ruoät noái vaøo ôû oáng haäu moân
truøng veát moå ôû haäu moân, nhöng khoâng gaây vieâm
(ñoaïn phình). Chuùng toâi ghi nhaän 100% ruoät voâ haïch
phuùc maïc. Bieán chöùng naøy chæ keùo daøi thôøi gian naèm
ôû ñoaïn teo, ñieàu naøy chöùng minh chæ ñònh phaãu thuaät
vieän, tröôøng hôïp naøy coù theå do mieäng noái quaù caêng.
laø hôïp lyù. Tuy nhieân coù 2 tröôøng hôïp coøn voâ haïch ôû
ñoaïn ruoät ñöa xuoáng haäu moân, caùc tröôøng hôïp naøy Bieán chöùng muoän: Heïp haäu moân 12 tröôøng hôïp
sau khi xuaát vieän ñeàu ñi caàu laïi bình thöôøng vaø chöa (4,2%), caùc tröôøng hôïp naøy chuùng toâi chæ caàn nong
10
- Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005
haäu moân, moãi ngaøy 1 laàn, trong voøng 2 tuaàn. Tình in infant and children, J Pediatr Surg 30:1017-1022,
1995.
traïng ñi caàu bình thöôøng trôû laïi vaø khoâng tröôøng hôïp 6. Hadidi A: Transanal endorectal pull-through for
naøo phaûi môû roäng haäu moân. Hirschsprung’s disease experience with 68 patients, J
Pediatr Surg 38: 1337-1340, 2003.
Vieâm ruoät nheï 24 tröôøng hôïp (8,3%), thöôøng ôû 7. Langger JC, Durrant AC, De la Torre Mondragon L,
treû bò heïp haäu moân sau moå laøm öù ñoïng phaân neân gaây Teitelbaum DH, Minkes RK, et al: One-stage
transanal Soave pullthrough for Hirschsprung’s
vieâm ruoät. Nhöõng tröôøng hôïp naøy chuùng toâi chæ söû disease: a multicenter experience with 141 children,
duïng khaùng sinh moät thôøi gian sau ñoù laø oån ñònh. Ann Surg 238: 569-576, 2003.
8. Langer JC, Michael Seifert, Robert K. Minkes One-
KEÁT LUAÄN Stage Soave pullthrough for Hirschsprung’s disease: A
comparison of the Transanal and Open Approaches, J
Phaãu thuaät haï ñaïi traøng qua ngaõ haäu moân Pediatr Surg 35, 820-822, 2000.
9. Langer JC, Minkes RK, Mazziotti MV, et al: Transanal one-
trong ñieàu trò beänh Hirschsprung coù theå ñöôïc thöïc
stage Soave procedure for infants with Hirschsprung’s disease, J
hieän moät caùch deã daøng, an toaøn vaø coù tính thaåm Pediatr Surg 34:148-152, 1999.
myõ cao. Beänh nhaân sau moå ít ñau, ñöôïc cho aên 10. Langerer JC, Seifert M, Minkes RK: One-Stage Soave
pull-through for Hirschsprung’s disease: A comparison
sôùm, nhanh choùng phuïc hoài chöùc naêng, ít tai bieán of the transanal adn open approaches, J Pediatr Surg
vaø bieán chöùng, do ñoù ñöôïc xuaát vieän sôùm goùp phaàn 35:820-822, 2000.
11. Nguyeãn Ñöùc Tuaán: Giaù trò cuûa chæ soá ñöôøng kính tröïc
giaûm chi phí ñieàu trò.
traøng – ñaïi traøng chaäu hoâng trong chaån ñoaùn beänh
phình ñaïi traøng baåm sinh ôû treû döôùi 1 tuoåi. Luaän vaên
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO toát nghieäp baùc só noäi truù beänh vieän, chuyeân ngaønh
1. Albanese CT, Jennings RW, Smith B, Bratton B, et al: Ngoaïi Nhi, 2003.
Perineal one-stage pull-through for Hirschsprung’s 12. Nguyeãn Thanh Lieâm, Buøi Ñöùc Haäu, moå chöõa beänh
disease, J Pediatr Surg 34:377-380,1999. phình ñaïi traøng baåm sinh baèng phaãu thuaät noäi soi.
2. Curran TJ, Raffensperger JG: Laparoscopic Swenson Hoäi nghò khoa hoïc kyõ thuaät nhi khoa Beänh vieän Nhi
pull-through: A comparison with the open procedure, J Ñoàng 2, 66-70, 2003.
Pediatr Surg 31:1155-1156, 1996. 13. Proctor M.L., J. Traubici, J.C. Langer, D.L. Gibbs,
3. Ñaøo Trung Hieáu: Ñaùnh giaù phöông phaùp Soave caûi S.H. Ein, A. Daneman, and P.C.W. Kim. correlation
bieân trong ñieàu trò beänh Hirschsprung. Luaän vaên thaïc between radiographic transition zone and level of
só y khoa, chuyeân ngaønh Ngoaïi Nhi, 2004. anganglinosis in Hirschsprung’s disease: Implications
4. De la Torre Mondragon L, Ortega – Salgado JA: for surgical approach, J Pediatr Surg 38:775-778,
Transanal endo-rectal pull-through for Hirschsprung’s 2003.
disease, J Pediatr Surg 33:1286, 1998. 14. Sumate Teeraratkl: Transanal one-stage endorectal pull-through
5. Georgeson KE, Fuenfer MM, Hardin WD: Primary for Hirschsprung’s disease in infants and children, J Pediatr
laparoscopic pull-through for Hirschsprung’s Disease Surg 38: 184-187, 2003.
11
nguon tai.lieu . vn