Xem mẫu
- Điện Biên Phủ: sự kiện và tư liệu
- Àiïån Biïn Phuã - Sûå kiïån vaâ tû liïåu 1
ÀIÏÅN BIÏN PHUÃ
SÛÅ KIÏÅN, TÛ LIÏÅU
Sûu têìm vaâ biïn soaån:
- Àaåi taá Àöî Gia nam
- Thûúång taá Nguyïîn Àùng Vinh
http://ebooks.vdcmedia.com
- Àöî Gia Nam - Nguyïîn Àùng Vinh (sûu têìm) 2
MUÅC LUÅC
Lúâi giúái thiïåu .................................................................................. 4
I- Àiïån Biïn Phuã Toám tùæt nhûäng sûå kiïån chñnh........................... 6
II- Àiïån Biïn Phuã : Möåt söë vùn kiïån vaâ tû liïåu Thû, àiïån, nhêåt
lïånh, lïånh àöång viïn trong chiïën dõch Àiïån Biïn Phuã ............... 31
III. Caác lûåc lûúång vuä trang ta trong chiïën dõch Àiïån Biïn Phuã 76
IV- Àiïån Biïn Phuã: Nhòn tûâ phña bïn kia.................................. 92
V. YÁ nghôa chiïën thùæng Àiïån Biïn Phuã .................................... 112
Baån coá biïët?................................................................................ 122
http://ebooks.vdcmedia.com
- Àiïån Biïn Phuã - Sûå kiïån vaâ tû liïåu 3
“... Chiïën thùæng Àiïån Biïn Phuã àaä kïët thuác veã vang cuöåc khaáng
chiïën lêu daâi, gian khöí, anh duäng cuãa quên vaâ dên caã nûúác ta
chöëng thûåc dên Phaáp xêm lûúåc vaâ sûå can thiïåp cuãa àïë quöëc Myä. Àoá
laâ thùæng lúåi cuãa nhên dên ta, maâ cuäng laâ thùæng lúåi chung cuãa têët
caã caác dên töåc bõ aáp bûác trïn thïë giúái. Chiïën thùæng Àiïån Biïn Phuã
caâng laâm saáng ngúâi chên lyá cuãa chuã nghôa Maác - Lïnin trong thúâi
àaåi ngaây nay: chiïën tranh xêm lûúåc cuãa boån àïë quöëc nhêët àõnh
thêët baåi, caách maång giaãi phoáng cuãa caác dên töåc nhêët àõnh thaânh
cöng”.
Höì Chñ Minh
http://ebooks.vdcmedia.com
- Àöî Gia Nam - Nguyïîn Àùng Vinh (sûu têìm) 4
LÚÂI GIÚÁI THIÏÅU
Chiïën thùæng Àiïån Biïn Phuã laâ möåt trong nhûäng trang sûã veã
vang nhêët chöëng ngoaåi xêm cuãa dên töåc ta, laâ möåt trong nhûäng
trêån tiïu diïåt lúán nhêët trong lõch sûã àêëu tranh cuãa caác dên töåc bõ
aáp bûác chöëng laåi möåt àöåi quên xêm lûúåc nhaâ nghïì cuãa boån thûåc
dên. Chiïën thùæng Àiïån Biïn Phuã coá yá nghôa chñnh trõ, quên sûå vaâ
quöëc tïë vö cuâng to lúán, goáp phêìn chêëm dûát chuã nghôa thûåc dên cuä
cuãa Phaáp úã Àöng Dûúng vaâ laâ tiïëng chuöng baáo hiïåu sûå suåp àöí
hoaân toaân cuãa chuã nghôa thûåc dên cuä trïn phaåm vi toaân thïë giúái, cöí
vuä nhên dên caác nûúác thuöåc àõa vaâ nûãa thuöåc àõa vuâng lïn àêëu
tranh giaânh àöåc lêåp, tûå do.
Tûâ chiïën thùæng Àiïån Biïn Phuã àïën nay, nûãa thïë kyã àaä tröi qua.
Trong thúâi gian êëy, biïët bao biïën cöë lúán lao àaä diïîn ra trïn Töí quöëc
thên yïu cuãa chuáng ta, nhûng Àiïån Biïn Phuã vêîn laâ möåt trong
nhûäng sûå kiïån vô àaåi nhêët, möåt chiïën thùæng veã vang, möåt niïìm tûå
haâo to lúán cuãa nhên dên vaâ quên àöåi ta.
Nhên dõp kyã niïåm 50 nùm chiïën thùæng Àiïån Biïn Phuã (7-5-
1954 — 7-5-2004), chuáng töi sûu têìm vaâ biïn soaån taâi liïåu “Àiïån
Biïn Phuã — sûå kiïån, tû liïåu” nhùçm cung cêëp nhûäng thöng tin
phong phuá, àa daång vaâ cö àoång àïí baån àoåc röång raäi, àùåc biïåt laâ baån
àoåc trong quên àöåi coá thïm tû liïåu nghiïn cûáu vaâ tòm hiïíu vïì chiïën
cöng choái loåi naây cuãa dên töåc ta.
http://ebooks.vdcmedia.com
- Àiïån Biïn Phuã - Sûå kiïån vaâ tû liïåu 5
Trong quaá trònh sûu têìm, biïn soaån coá thïí coân coá nhûäng thiïëu
soát nhêët àõnh, mong baån àoåc lûúång thûá.
http://ebooks.vdcmedia.com
- Àöî Gia Nam - Nguyïîn Àùng Vinh (sûu têìm) 6
I- ÀIÏÅN BIÏN PHUÃ
TOÁM TÙÆT NHÛÄNG SÛÅ KIÏÅN CHÑNH
Ngaây 24-7-1953
Höåi àöìng quöëc phoâng Phaáp hoåp taåi Pari dûúái sûå chuã toåa cuãa
Töíng thöëng Vanhxùng Öriön thöng qua kïë hoaåch Nava. Theo àoá,
trong Àöng Xuên 1953-1954 quên Phaáp thûåc hiïån phoâng ngûå
chiïën lûúåc úã phña Bùæc vô tuyïën 18, traánh giao chiïën toaân diïån vúái
ta; àöìng thúâi tùng cûúâng lûåc lûúång cú àöång tiïën cöng Nam vô tuyïën
18 nhùçm bònh àõnh miïìn Nam vaâ miïìn Trung Àöng Dûúng. Tûâ
muâa thu nùm 1954 seä chuyïín sang tiïën cöng úã phña Bùæc Hoaânh
Sún àïí taåo ra möåt cuåc diïån quên sûå múái vaâ möåt giaãi phaáp chñnh trõ
coá lúåi cho cuöåc chiïën tranh maâ Phaáp àang tiïën haânh.
Ngaây 1-8-1953
Nava trúã laåi Àöng Dûúng vaâ bùæt tay vaâo töí chûác àöåi quên chiïëm
àoáng nhû kïë hoaåch àaä àõnh.
Ngaây 20-8-1953
Töíng quên uãy trònh lïn Böå Chñnh trõ baãn àïì aán “tònh hònh àõch
- ta úã Bùæc Böå sau khi àõch ruát khoãi Naâ Saãn vaâ chuã trûúng taác chiïën
cuãa ta trong Thu Àöng 1953”.
Cuöëi thaáng 9-1953
Böå Chñnh trõ Ban Chêëp haânh Trung ûúng Àaãng hoåp taåi Tón
Keo, chên nuái Höìng (Tuyïn Quang) thuöåc cùn cûá àõa Viïåt Bùæc dûúái
sûå chuã trò cuãa Chuã tõch Höì Chñ Minh. Höåi nghõ xaác àõnh phûúng
chêm taác chiïën cuãa ta laâ: tñch cûåc, chuã àöång, cú àöång, linh hoaåt.
Hûúáng chñnh cuãa chiïën cuåc Àöng Xuên 1953-1954 laâ Têy Bùæc, caác
hûúáng khaác laâ phöëi húåp.
http://ebooks.vdcmedia.com
- Àiïån Biïn Phuã - Sûå kiïån vaâ tû liïåu 7
Thûúång tuêìn thaáng 11-1953
Böå phêån chuêín bõ chiïën trûúâng cuãa Àaåi àoaân 316 lïn Têy Bùæc.
Ngaây 2-11-1953
Tûúáng Nava gûãi chó lïånh àùåc biïåt cho tûúáng Cönhi, chó huy
quên àöåi viïîn chinh Phaáp úã Bùæc Böå, chuêín bõ chiïëm àoáng Àiïån
Biïn Phuã.
Àiïån Biïn Phuã laâ möåt thung luäng loâng chaão úã phña Têy vuâng
rûâng nuái Têy Bùæc. Caánh àöìng Àiïån Biïn Phuã daâi khoaãng 18km,
röång tûâ 6 ( 8 km. Àiïån Biïn Phuã nùçm trïn ngaä ba nhiïìu àûúâng
giao thöng quan troång, phña Àöng Bùæc nöëi liïìn vúái Lai Chêu; phña
Àöng vaâ Àöng Nam nöëi liïìn vúái Tuêìn Giaáo, Sún La, Naâ Saãn; phña
Têy thöng vúái Luöng Prabùng vaâ phña Nam thöng vúái Sêìm Nûa
(Laâo). Àõa hònh bùçng phùèng. Vaâo muâa khö, Àiïån Biïn Phuã laâ möåt
àõa baân thuêån tiïån cho viïåc sûã duång xe tùng, xe cú giúái. Àiïån Biïn
Phuã laâ möåt võ trñ chiïën lûúåc cú àöång giûäa miïìn Bùæc Viïåt Nam,
Thûúång Laâo vaâ miïìn Têy Nam Trung Quöëc, coá thïí trúã thaânh möåt
cùn cûá luåc quên vaâ khöng quên rêët thuêån lúåi cuãa Phaáp úã vuâng
Àöng Nam aá.
Ngaây 12-11-1953
Tûúáng Cönhi viïët thû cho tûúáng Nava phaãn àöëi viïåc chiïëm
àoáng Àiïån Biïn Phuã. Trong thû coá àoaån viïët: “Nhûäng vêën àïì chiïën
lûúåc cuãa ngaâi àïì ra khöng quan hïå gò àïën maãnh àêët maâ ngaâi àaä
giao phoá cho töi”.
Ngaây 15-11-1953
Àaåi àoaân 316 göìm Trung àoaân 174 vaâ Trung àoaân 18 àûúåc lïånh
haânh quên lïn Têy Bùæc.
Tûâ ngaây 19 àïën 23-11-1953
Taåi Àõnh Hoaá (Thaái Nguyïn), Böå Töíng tû lïånh múã höåi nghõ caán
böå tûâ trung àoaân trúã lïn phöí biïën nhiïåm vuå quên sûå vaâ kïë hoaåch
Àöng Xuên 1953-1954.
http://ebooks.vdcmedia.com
- Àöî Gia Nam - Nguyïîn Àùng Vinh (sûu têìm) 8
Ngaây 20-11-1953
Àaåi àoaân 304 tiïën quên lïn Têy Bùæc. Àïí àaánh laåc hûúáng àõch,
àaåi àoaân àaä bñ mêåt ngoùåt vïì àaánh phuåc kñch àõch úã Phuá Thoå.
Tûâ ngaây 20 àïën 22-11-1953
- Quên Phaáp dûúái sûå chó huy cuãa tûúáng Gin múã cuöåc haânh quên
Castor (Haãi ly) nhaãy duâ chiïëm Àiïån Biïn Phuã.
- Tiïíu àoaân 910 thuöåc Trung àoaân Sún La cuãa ta àaánh àõch
suöët ngaây àïm, tiïu diïåt 300 tïn àõch.
Ngaây 29-11-1953
- Àaåi àoaân 308 cuäng àûúåc lïånh tiïën quên lïn Têy Bùæc.
- Cuâng ngaây, Nava vaâ Cönhi lïn Àiïån Biïn Phuã. ngöìi trïn maáy
bay, hai viïn tûúáng thûåc dên thaão luêån vaâ thöëng nhêët cûã Àúâ
Caátxtúri thay Gin chó huy têåp àoaân cûá àiïím Àiïån Biïn Phuã.
Ngaây 30-11-1953
Àúâ Caátxtúri àûúåc böí nhiïåm chó huy “quên àöìn truá Àiïån Biïn
Phuã”.
Ngaây 3-12-1953
Nava quyïët àõnh tiïëp nhêån chiïën àêëu vúái quên ta úã Àiïån Biïn
Phuã vaâ ra lïånh ruát boã Lai Chêu cho lûåc lûúång vïì baão vïå Àiïån Biïn
Phuã, àöìng thúâi giao nhiïåm vuå cho Böå chó huy quên Phaáp úã Bùæc Böå
phaãi baão vïå Àiïån Biïn Phuã bùçng bêët cûá giaá naâo vaâ àûa thïm lûåc
lûúång tùng cûúâng phoâng ngûå, xêy dûång Àiïån Biïn Phuã thaânh möåt
phaáo àaâi maâ chuáng huyïnh hoang goåi laâ “bêët khaã xêm phaåm”.
Ngaây 6-12-1953
- Böå Chñnh trõ nghe Töíng quên uãy baáo caáo quyïët têm tiïën cöng
vaâ quyïët àõnh múã chiïën dõch Àiïån Biïn Phuã; thaânh lêåp Ban chó
huy chiïën dõch, cûã àöìng chñ Voä Nguyïn Giaáp laâm Chó huy trûúãng
kiïm Bñ thû Àaãng uãy Mùåt trêån.
http://ebooks.vdcmedia.com
- Àiïån Biïn Phuã - Sûå kiïån vaâ tû liïåu 9
- Cuâng ngaây Àaåi tûúáng Voä Nguyïn Giaáp gûãi thû kïu goåi caán böå
vaâ chiïën sô quyïët têm hoaân thaânh nhiïåm vuå tiïu diïåt sinh lûåc àõch,
giaãi phoáng àöìng baâo Têy Bùæc.
Ngaây 7-12-1953
Àaåi àoaân 316 àûúåc lïånh nhanh choáng tiïu diïåt àõch úã Lai Chêu,
Àaåi àoaân 308 bao vêy àõch úã Àiïån Biïn Phuã khöng cho chuáng chaåy
sang Laâo.
Ngaây 24-12-1953
- Àaåi àoaân 312 tiïën quên lïn Têy Bùæc
- Cuâng ngaây, Nava dûå lïî Nöen vúái binh lñnh Phaáp àöìn truá úã
Àiïån Biïn Phuã. Nava noái vúái caác binh sô cuãa hùæn laâ quên Viïåt
Minh àang gùåp khoá khùn rêët lúán vïì hêåu cêìn, cung cêëp, quên àöåi
viïîn chinh Phaáp nhêët àõnh thùæng lúåi...
Ngaây 31-12-1953
Nava chó thõ cho Cönhi vaâ Àúâ Crevöcú nghiïn cûáu kïë hoaåch ruát
lui cuãa Àiïån Biïn Phuã (kïë hoaåch Xïnöphöng).
Ngaây 5-1-1954
- Böå Töíng tû lïånh ra lïånh cho caác àún võ dûå bõ tiïën quên lïn
Têy Bùæc.
- Cuâng ngaây, Àaåi tûúáng Voä Nguyïn Giaáp cuäng lïn àûúâng ài
Àiïån Biïn Phuã.
Ngaây 14-1-1954
Taåi Thêím Puáa, Àaãng uãy vaâ Böå Chó huy Mùåt trêån Àiïån Biïn
Phuã triïåu têåp höåi nghõ baân kïë hoaåch tiïën cöng vaâo têåp àoaân cûá
àiïím Àiïån Biïn Phuã theo phûúng chêm “àaánh nhanh, giaãi quyïët
nhanh”, nhûng nïëu àõch thay àöíi ta cuäng coá thïí vêån duång phûúng
chêm “àaánh chùæc, tiïën chùæc”. Giúâ nöí suáng àûúåc quy àõnh vaâo 16 giúâ
ngaây 20-1-1954.
Ngaây 15-1-1954
Quên ta keáo phaáo lïn nuái, chiïëm lônh caác võ trñ quanh Àiïån
Biïn Phuã.
http://ebooks.vdcmedia.com
- Àöî Gia Nam - Nguyïîn Àùng Vinh (sûu têìm) 10
Ngaây 16-1-1954
Taåi Mûúâng Phùng, núi àùåt Súã chó huy chiïën dõch, Höåi nghõ caán
böå àûúåc khai maåc. Sau khi nghiïn cûáu kyä yá kiïën cuãa àöìng chñ Töíng
tû lïånh vaâ caác yá kiïën cuãa nhûäng phaái viïn tûâ caác àún võ vïì baáo caáo,
Àaãng uãy chiïën dõch nhêët trñ quyïët àõnh thay àöíi caách àaánh,
chuyïín sang vêån duång phûúng chêm “àaánh chùæc, tiïën chùæc”.
Ngaây 2-2-1954
Tûúáng Ö Àanien - Chó huy caác lûåc lûúång quên Myä úã Thaái Bònh
Dûúng, trûúãng phaái àoaân quên Myä úã Àöng Dûúng lïn thõ saát vaâ
kiïím tra Àiïån Biïn Phuã. Öng ta toã yá “rêët haâi loâng” vïì töí chûác
phoâng ngûå úã àêy.
Ngaây 3-2-1954
Àõch thaã truyïìn àún úã Àiïån Biïn Phuã thaách thûác ta tiïën cöng.
Ngaây 5-2-1954
Quên ta cú baãn hoaân thaânh cöng viïåc keáo phaáo ra àïí chuêín bõ
laåi theo caách àaánh múái.
Ngaây 17-2-1954
Taåi Àiïån Biïn Phuã, Böå Chó huy Mùåt trêån triïåu têåp höåi nghõ baân
kïë hoaåch tiïën cöng vaâo Àiïån Biïn Phuã theo phûúng chêm “àaánh
chùæc, tiïën chùæc”, baão àaãm àaánh chùæc thùæng.
Ngaây 18-2-1954
- Nava vaâ Cönhi lïn thùm Àiïån Biïn Phuã.
- Cuâng ngaây, Höåi nghõ Böå trûúãng ngoaåi giao 4 nûúác Liïn Xö,
Anh, Phaáp, Myä hoåp taåi Beáclin ra thöng baáo seä hoåp baân vïì vêën àïì
“lêåp laåi hoaâ bònh úã Àöng Dûúng” taåi Giúnevú vaâo thaáng 4-1954.
Ngaây 19-2-1954
- Thuã tûúáng Plïven cuâng nhiïìu quan chûác chñnh phuã vaâ tûúáng
lônh quên àöåi Phaáp lïn thõ saát Àiïån Biïn Phuã (trong àoá coá Thûá
trûúãng Böå Quöëc phoâng Phaáp Àúâ Súvinhï, caác tûúáng Ïly, Böàï,
Blùng...)
http://ebooks.vdcmedia.com
- Àiïån Biïn Phuã - Sûå kiïån vaâ tû liïåu 11
- Cuâng ngaây, Nava nhêån àõnh “ngoån traâo tiïën cöng cuãa Viïåt
Minh àaä àïën luác xuöëng” vaâ ra lïånh phaãn cöng trïn khùæp caác chiïën
trûúâng Àöng Dûúng.
Ngaây 22-2-1954
Taåi mùåt trêån Àiïån Biïn Phuã, Böå Chó huy Mùåt trêån triïåu têåp höåi
nghõ caán böå chiïën dõch àïí kiïím àiïím cöng taác chuêín bõ tiïën cöng
àúåt möåt.
Ngaây 28-2-1954
- Àaåi tûúáng, Töíng Tû lïånh Voä Nguyïn Giaáp àïën thùm höåi nghõ
àöång viïn chiïën dõch cuãa caán böå phaáo binh.
- Cuâng ngaây, quên àõch àaánh ra thùm doâ úã phña Àöng Nam
Àiïån Biïn Phuã.
Ngaây 1-3-1954
- Plïven vïì Pari tuyïn böë: “úã Àöng Dûúng khöng coá vêën àïì
quên sûå, chó coá vêën àïì chñnh trõ maâ thöi”.
- Taåi Àiïån Biïn Phuã àõch laåi àaánh ra thùm doâ ta úã phña Têy.
Ngaây 4-3-1954
Nava laåi cuâng Cönhi ài kiïím tra Àiïån Biïn Phuã. Àúâ Caátxtúri
thêëy khöng cêìn tùng thïm lûåc lûúång cho àöìn truá khi Nava gúåi yá
muöën àûa thïm 3 tiïíu àoaân.
Ngaây 8-3-1954
- Taåi Àiïån Biïn Phuã, troång phaáo 105mm vaâ phaáo cao xaå cuãa ta
bùæt àêìu vaâo chiïëm lônh trêån àõa.
- Phoâng nhò (tònh baáo) cuãa Cönhi baáo caáo nhûäng triïåu chûáng toã
ra quên ta seä tiïën cöng Àiïån Biïn Phuã vaâo ngaây 15-3. Nava xaác
nhêån àiïìu àoá, nhûng laåi cho rùçng quên ta khoá maâ vûúåt qua àûúåc
rêët nhiïìu khoá khùn àïí àûa phaáo àïën gêìn loâng chaão Àiïån Biïn.
Ngaây 9-3-1954
Nhêån àûúåc tin ngaây 15-3 quên ta seä tiïën cöng vaâo hïå thöëng
àûúâng söë 5, vaâo caác sên bay vaâ coá thïí caã Àiïån Biïn Phuã, Cönhi vöåi
xin gêëp 3 tiïíu àoaân khinh quên àïí böí sung cho caác àún võ duâ vaâ xe
http://ebooks.vdcmedia.com
- Àöî Gia Nam - Nguyïîn Àùng Vinh (sûu têìm) 12
tùng àaä bõ xöåc xïåch, chuêín bõ àöëi phoá vúái ta úã mùåt trêån àöìng bùçng
Bùæc Böå.
Ngaây 10-3-1954
- Höì Chuã tõch gûãi thû àöång viïn túái toaân thïí caán böå, chiïën sô,
dên cöng úã Àiïån Biïn Phuã sùæp bûúác vaâo chiïën àêëu.
- Àaåi tûúáng Töíng Tû lïånh Voä Nguyïn Giaáp ra Nhêåt lïånh àöång
viïn têët caã caán böå, chiïën sô, têët caã caác àún võ kiïn quyïët tiïu diïåt
toaân böå quên àõch úã Àiïån Biïn Phuã.
- Sún phaáo 75mm cuãa ta bùæn hoãng 2 maáy bay vêån taãi úã sên bay
Mûúâng Thanh.
Ngaây 11-3-1954
- Nhûäng khêíu troång phaáo cuöëi cuâng cuãa ta àaä vaâo chiïëm lônh
trêån àõa bao vêy Àiïån Biïn Phuã.
- Quên ta bùæt àêìu àaâo trêån àõa xuêët phaát tiïën cöng vaâo Him
Lam.
- Taåi àöìng bùçng Bùæc Böå, trong möåt àïm quên ta cùæt àûát àûúâng
söë 5, san bùçng 13 àöìn böët vaâ thaáp canh.
Ngaây 12-3-1954
- 10 giúâ 30 phuát, sún phaáo vaâ suáng cöëi cuãa ta bùæn maånh vaâo sên
bay Mûúâng Thanh, phaá hoãng 3 maáy bay trinh saát.
- Möåt tiïíu àoaân àõch vúái 5 xe tùng àaánh ra àõnh phaá trêån àõa
tiïën cöng Him Lam cuãa ta, bõ hoaã lûåc suáng cöëi cuãa ta bùæn maånh
phaãi ruát lui.
- Cuâng ngaây, Cönhi lïn Àiïån Biïn Phuã. Y àïën trung têm àïì
khaáng Him Lam ra nhûäng chó thõ cêìn thiïët möåt khi bõ ta tiïën cöng.
- Taåi vuâng àöìng bùçng, ta phuåc kñch àõch trïn àûúâng söë 5, àoaån
tûâ Bêìn Yïn Nhên àïën Nhû Quyânh, tiïu diïåt möåt àoaân xe quên sûå
àõch, phaá huyã 17 xe, trong àoá coá 4 xe thiïët giaáp, 13 xe vêån taãi vaâ 60
tïn lñnh thuöåc GM3.
- Taåi Liïn khu 4, böå àöåi Thûâa Thiïn àaánh lêåt nhaâo möåt àoaân xe
lûãa quên sûå úã Vùn Xaá.
http://ebooks.vdcmedia.com
- Àiïån Biïn Phuã - Sûå kiïån vaâ tû liïåu 13
Ngaây 13-3-1954
- Àúåt tiïën cöng thûá nhêët cuãa ta vaâo têåp àoaân cûá àiïím Àiïån Biïn
Phuã bùæt àêìu. Àúåt naây keáo daâi tûâ ngaây 13 àïën 17-3-1954 vúái nhiïåm
vuå tiïu diïåt 2 cuåm cûá àiïím Him Lam, Àöåc Lêåp, bûác haâng cuåm cûá
àiïím Baãn Keáo.
- Raång saáng ngaây 13, ta nöí suáng tiïën cöng, àúåt múã maân bùçng 20
phuát àaån phaáo 105mm do àaåi àöåi 806 bùæn vaâo trung têm Him
Lam. 16 giúâ, Trung àoaân 141 vaâ Trung àoaân 209 thuöåc Àaåi àoaân
312 chiïëm lônh trêån àõa, xuêët phaát tiïën cöng Him Lam. 17 giúâ,
phaáo binh ta têåp kñch döìn dêåp vaâo khu trung têm, sên bay Mûúâng
Thanh vaâ vaâo caã 3 cûá àiïím cuãa trung têm àïì khaáng Him Lam. Kïët
quaã, 5 maáy bay àõch bõ phaá huyã. Möåt kho xùng vaâ nhiïìu kho haâng
àõch bõ böëc chaáy. 12 khêíu àaåi baác vaâ suáng cöëi caác loaåi bõ phaá huyã.
Khoaãng 150 tïn sô quan vaâ lñnh àõch bõ thûúng vong. 18 giúâ 30
phuát, lûåc lûúång xung kñch cuãa Trung àoaân 141 bùæt àêìu lïn àaánh
böåc phaá.
- 22 giúâ 30 phuát, quên ta hoaân toaân tiïu diïåt xong cuåm cûá àiïím
Him Lam göìm 3 cûá àiïím do Tiïíu àoaân 3, Trung àoaân lï dûúng thûá
13 chiïëm àoáng. Tiïíu àoaân 2, Trung àoaân 141, Àaåi àoaân 312 tiïu
diïåt cûá àiïím I; Tiïíu àoaân 428, Trung àoaân 141 tiïu diïåt cûá àiïím II;
Tiïíu àoaân 130, Trung àoaân 209, Àaåi àoaân 312 tiïu diïåt cûá àiïím
III. Trêån naây, ta diïåt gêìn 300 àõch, bùæt söëng hún 200 tïn.
- Cuâng ngaây, Böå Töíng tû lïånh Quên àöåi nhên dên Viïåt Nam ra
chó thõ cho caác chiïën trûúâng toaân quöëc tñch cûåc hoaåt àöång àaánh
àõch phöëi húåp vúái chiïën trûúâng chñnh.
- úã àöìng bùçng Bùæc Böå, àïm 12 raång 13, ta tiïu diïåt võ trñ Nghôa
Löå trïn àûúâng söë 5, möåt võ trñ cöng sûå kiïíu múái cuãa àõch. Hai àaåi
àöåi àõch bõ diïåt goån, 7 xe quên sûå bõ phaá.
- Taåi Nam Àõnh, 130 lñnh buâ nhòn chaåy sang haâng nguä ta àem
theo caã vuä khñ.
- Taåi Phuã Lyá, ta bao vêy võ trñ Phûúng Khï. Khi quên chiïëm
àoáng àöìn Phûúng Khï ruát chaåy, ta truy kñch, diïåt vaâ bùæt 150 tïn.
Ngaây 14-3-1954
- 7 giúâ saáng, taåi Àiïån Biïn Phuã, Àaåi àöåi 815, Tiïíu àoaân 383,
Trung àoaân phaáo cao xaå 367 àaä bùæn rúi chiïëc maáy bay àêìu tiïn cuãa
àõch chó bùçng möåt loaåt àaån.
http://ebooks.vdcmedia.com
- Àöî Gia Nam - Nguyïîn Àùng Vinh (sûu têìm) 14
- 9 giúâ, 1 tiïíu àoaân vaâ 5 xe tùng àõch àaánh thoåc ra àõnh phaãn
kñch chiïëm laåi Him Lam, nhûng bõ phaáo ta bùæn chùån aác liïåt phaãi
ruát lui.
- 12 giúâ, àûúåc ta cho pheáp, àõch cho xe Höìng Thêåp Tûå ra Him
Lam lêëy thûúng binh vïì.
- Àõch tùng viïån cho Àiïån Biïn Phuã tiïíu àoaân duâ nguåy söë 5 vaâ 4
khêíu phaáo 105mm àïí buâ vaâo söë phaáo àaä bõ phaá huyã töëi 13-3. Hai
chiïëc maáy bay lïn thùèng vûâa àöî xuöëng Àiïån Biïn Phuã bõ phaáo binh
ta bùæn ch¸y ngay.
- 17 giúâ, phaáo ta bùæn chuêín bõ vaâo cûá àiïím Àöåc Lêåp, sau àoá
thónh thoaãng laåi bùæn möåt àúåt maänh liïåt cho àïën khi böå binh ta
xung phong tiïu diïåt cûá àiïím naây vaâo saáng höm sau.
- Taåi Liïn khu 4, ta tiïu diïåt võ trñ Voä Xaá.
- Taåi Liïn khu 4, ta phuåc kñch àõch trïn àûúâng söë 13 (Quy
Nhún - Plêycu) diïåt gêìn 100 tïn àõch.
Ngaây 15-3-1954
- 2 giúâ, quên ta bùæt àêìu tiïën cöng bùçng lûåu phaáo 105mm vaâo cûá
àiïím Àöåc Lêåp. 3 giúâ 30 phuát, ta chñnh thûác tiïën cöng bùçng sún
phaáo 75 vaâ böå binh; àïën 6 giúâ 30 phuát quên ta àaä tiïu diïåt vaâ laâm
chuã hoaân toaân cûá àiïím àöìi Àöåc Lêåp, diïåt goån tiïíu àoaân Bùæc Phi
tùng cûúâng, bùæt söëng gêìn 300 tïn, trong àoá coá tïn quan tû chó huy
cûá àiïím, thu toaân böå vuä khñ.
- 6 giúâ, Àúâ Caátxtúri tung hai tiïíu àoaân vaâ 6 xe tùng theo àûúâng
Àiïån Biïn - Lai Chêu àõnh phaãn kñch lïn àöìi Àöåc Lêåp, nhûng bõ ta
àaánh lui.
- 12 giúâ 45 phuát, Piröët, chó huy phaáo binh àõch úã têåp àoaân cûá
àiïím Àiïån Biïn Phuã duâng lûåu àaån tûå saát. 6 khêíu phaáo 105mm cuãa
àõch bõ phaá huyã. Trong 3 ngaây 13, 14, 15 phaáo binh àõch àaä bùæn vïì
phña ta túái 30.000 viïn àaån.
- Taåi àöìng bùçng Bùæc Böå, ta phuåc kñch bùæn chaáy vaâ àùæm 2 xuöìng,
1 canö, tiïu diïåt 1 àaåi àöåi lñnh thuyã àaánh böå àõch úã Yïn Lïånh, söng
Höìng.
- Cuäng trong ngaây 15-3-1954, Ban Chêëp haânh Trung ûúng
Àaãng Lao àöång Viïåt Nam vaâ Chuã tõch Höì Chñ Minh àaä gûãi àiïån túái
caán böå vaâ chiïën sô úã mùåt trêån Àiïån Biïn Phuã. Àaåi tûúáng, Töíng Tû
http://ebooks.vdcmedia.com
- Àiïån Biïn Phuã - Sûå kiïån vaâ tû liïåu 15
lïånh Voä Nguyïn Giaáp gûãi thû khen caác àún võ tham gia chiïën àêëu
vaâ chiïën thùæng úã Him Lam vaâ Àöåc Lêåp.
Ngaây 16-3-1954
- Tiïíu àoaân duâ thuöåc àõa söë 6 cuãa àõch nhaãy duâ xuöëng tùng viïån
cho Àiïån Biïn Phuã.
- Nava chó thõ cho tûúáng Gùmbiï, Töíng tham mûu trûúãng quên
àöåi viïîn chinh Phaáp úã Àöng Dûúng phaãi thûåc hiïån gêëp kïë hoaåch
laâm mûa nhên taåo trïn àûúâng giao thöng tûâ hêåu phûúng ta ra mùåt
trêån Àiïån Biïn Phuã àïí ngùn caãn viïåc tiïëp tïë cuãa ta.
- Cuâng ngaây, Böå Chó huy Mùåt trêån Àiïån Biïn Phuã triïåu têåp höåi
nghõ caán böå chiïën dõch sú kïët thùæng lúåi àúåt 1 vaâ giao nhiïåm vuå àúåt
2. Trong àúåt naây ta phaãi tiïëp tuåc xêy dûång trêån àõa bao vêy cho
thêåt vûäng chùæc, tiïëp tuåc tiïën cöng caác cûá àiïím voâng ngoaâi, phaãi
kiïìm chïë phaáo binh àõch raáo riïët hún nûäa, phaãi khöëng chïë sên
bay...
- Taåi àöìng bùçng Bùæc Böå, möåt àoaân taâu quên sûå àõch bõ truáng
mòn cuãa du kñch úã Vùn Lêm, Hûng Yïn.
Ngaây 17-3-1954
- 15 giúâ, phaáo binh ta bùæn 20 phaát vaâo àöìn Baãn Keáo, 2 àaåi àöåi
lñnh Thaái chaåy ra haâng vúái toaân böå vuä khñ.
- Àúåt tiïën cöng thûá nhêët cuãa quên ta kïët thuác thùæng lúåi. Ta àaä
tiïu diïåt goån 2 trung têm àïì khaáng vaâo loaåi maånh nhêët cuãa àõch úã
Àiïån Biïn Phuã. Phaáo binh ta àaä phaá huyã têët caã söë maáy bay àêåu
trïn sên bay Mûúâng Thanh. Phaáo cao xaå ta àaä haå 12 maáy bay caác
loaåi. Töíng söë thiïåt haåi cuãa àõch khoaãng 2.000 tïn.
- Taåi Liïn khu 5, quên ta tiïën cöng àõch úã Quan Cêìu, loaåi khoãi
voâng chiïën àêëu 150 tïn àõch.
Ngaây 18-3-1954
Khöng quên àõch böëi röëi trûúác hoaåt àöång khöëng chïë sên bay vaâ
kiïìm chïë khöng quên cuãa phaáo binh, phaáo cao xaå ta. Lödanh, Tû
lïånh khöng quên Phaáp úã Àöng Dûúng baáo caáo vúái Nava viïåc tiïëp tïë
bùçng àûúâng khöng tûâ 4.000 têën àaä tùng lïn túái 10.000 têën. Duâ thaã
xuöëng Àiïån Biïn Phuã khöng coá caách gò lêëy laåi. Nava àaä phaãi tñnh
àïën chuyïån cêìu cûáu Myä, àùåt mua vaãi duâ, phuå tuâng cuãa Nhêåt Baãn
http://ebooks.vdcmedia.com
- Àöî Gia Nam - Nguyïîn Àùng Vinh (sûu têìm) 16
vaâ Philñppin àïí may duâ. Lödanh chó thõ cho phi cöng laái maáy bay
Àacöta phaãi thaã duâ úã àöå cao 2.000 - 3.000 meát àïí traánh àaån cao xaå
cuãa ta, àöìng thúâi chó thõ nghiïn cûáu caách thaã duâ múã chêåm.
Ngaây 19-3-1954
Dûå trûä àaån 105mm vaâ lûúng thûåc cuãa àõch bùæt àêìu caån. Àúâ
Caátxtúri goåi àiïån cho Cönhi thöng baáo rùçng viïåc mêët Àiïån Biïn
Phuã laâ àiïìu khoá traánh khoãi trong thúâi gian ngùæn vaâ tñnh chuyïån
ruát sang Laâo.
Ngaây 20-3-1954
- Àaåi tûúáng Voä Nguyïn Giaáp gûãi thû cho böå àöåi àöång viïn tiïëp
tuåc xêy dûång trêån àõa tiïën cöng vaâ bao vêy saát àõch hún nûäa.
- Nhiïåm vuå xêy dûång trêån àõa tiïën cöng vaâ bao vêy àõch cuãa caác
àún võ ta àûúåc Böå Chó huy mùåt trêån coi laâ nhiïåm vuå trung têm
trong cöng viïåc chuêín bõ cho àúåt tiïën cöng thûá hai. Böå chó huy àaä
giao nhiïåm vuå cuå thïí cho caác àún võ nhû sau:
+ Àaåi àoaân 308: xêy dûång àûúâng giao thöng haâo truåc tûâ nam võ
trñ Àöåc Lêåp qua baãn Keáo, Pe Nöåi, Nêåm Boá, baãn Meá, baãn Coâ My túái
suöëi Nêåm Röëm vaâ àûúâng giao thöng haâo truåc tûâ Pe Nöåi vaâo võ trñ
têåp kïët cuãa böå àöåi phña têy Mûúâng Thanh laâm trêån àõa tiïën cöng
àïí chuêín bõ cöng kñch võ trñ 106.
+ Àaåi àoaân 312: xêy dûång àûúâng giao thöng haâo truåc tûâ nam võ
trñ àöìi Àöåc Lêåp nöëi liïìn vúái võ trñ àûúâng truåc cuãa Àaåi àoaân 308 qua
Him Lam, Long Bua nöëi liïìn vúái àûúâng truåc cuãa Àaåi àoaân 316.
Laâm trêån àõa tiïën cöng, chuêín bõ cöng kñch caác võ trñ D, E vaâ 105.
+ Àaåi àoaân 316: xêy dûång àûúâng giao thöng haâo truåc tûâ Long
Bua nöëi liïìn vúái giao thöng haâo truåc cuãa Àaåi àoaân 312 ài qua baãn
Baánh, baãn Ten túái suöëi Nêåm Röëm ngang baãn Coâ My, nöëi liïìn vúái
giao thöng haâo truåc cuãa Àaåi àoaân 308. Laâm trêån àõa tiïën cöng caác
võ trñ A vaâ C.
+ Thûåc hiïån nhiïåm vuå trïn, chó trong khoaãng 10 ngaây, böå àöåi ta
àaä àaâo thïm àûúåc hún 100km haâo giao thöng, haâo chiïën àêëu, xêy
àùæp haâng vaån cöng sûå àuã caác kiïíu.
http://ebooks.vdcmedia.com
- Àiïån Biïn Phuã - Sûå kiïån vaâ tû liïåu 17
Ngaây 21-3-1954
- Caác àaåi àoaân cuãa ta tiïëp tuåc cho böå àöåi àaâo haâo giao thöng,
chuêín bõ xêy dûång trêån àõa tiïën cöng nhû nhiïåm vuå àûúåc giao.
- Caác àún võ hêåu cêìn, giao thöng vêån taãi, dên cöng vêån chuyïín
lûúng thûåc, thûåc phêím, àaån dûúåc böí sung cho böå àöåi úã Àiïån Biïn
Phuã chuêín bõ tiïën cöng àúåt 2.
Ngaây 22-3-1954
- Taåi Nhaâ Trùæng, Töíng thöëng Myä Aixenhao tiïëp tûúáng Ïly
(Phaáp) coá caã àö àöëc Myä Raátpho cuâng tham dûå, baân caách cûáu vaän
Àiïån Biïn Phuã.
- Caác àún võ ta tiïëp tuåc àaâo haâo bao vêy caác cûá àiïím úã Àiïån
Biïn Phuã.
- Taåi àöìng bùçng Bùæc Böå, quên vaâ dên àûúâng söë 5 laâm ngûâng
hùèn viïåc vêån chuyïín cuãa àõch trïn 70km àûúâng sùæt.
- Taåi Hûng Yïn, ta diïåt goån möåt àoaân xe 88 chiïëc úã caách Dõ Sûã
2km.
- Taåi Liïn khu 5, ta diïåt goån 500 àõch, phaá huyã 1 xe thiïët giaáp
vaâ 22 xe vêån taãi úã Plêy Rinh; têåp kñch võ trñ La Hay (Phuá Yïn); têåp
kñch thõ xaä Höåi An, diïåt 3 võ trñ, thu toaân böå vuä khñ.
Ngaây 23-3-1954
- Àaåi tûúáng Voä Nguyïn Giaáp gûãi àiïån nhiïåt liïåt khen ngúåi quên
vaâ dên àûúâng söë 5 àaä thùæng lúán trong nhûäng trêån àaánh giao thöng.
- Taåi Thaái Bònh, quên ta têåp kñch tiïu diïåt 2 àaåi àöåi àõch úã võ trñ
Àûác Hêåu.
Ngaây 24-3-1954
- Cönhi chó thõ cho Àúâ Caátxtúri cöë chöëng àúä vúái quên ta àïën
muâa mûa. Y cho rùçng quên ta àaä bõ thiïåt haåi nùång, khoá coá thïí böí
sung ngay.
- Taåi Liïn khu 6 ta àaánh àõch úã Bònh Àõnh, diïåt vaâ bùæt 800 tïn.
- úã Haå Bùçng, Sún Têy ta chöëng caân tiïu diïåt 511 tïn.
http://ebooks.vdcmedia.com
- Àöî Gia Nam - Nguyïîn Àùng Vinh (sûu têìm) 18
- Trïn àûúâng söë 5, quên ta phuåc kñch àaánh 2 àaåi àöåi thuöåc
GM3, möåt trung àöåi cöng binh àõch àang ài múã àûúâng diïåt 85 tïn,
bùæt 65 tïn, phaá huyã 2 xe tùng, 3 xe thiïët giaáp, 13 xe vêån taãi.
Ngaây 25-3-1954
- Cönhi viïët thû cho Nava: “Möîi ngaây phaãi chuyïn chúã gêìn
2.000 têën theo àûúâng sùæt tûâ Haãi Phoâng lïn Haâ Nöåi, nhûng Viïåt
Minh liïn tiïëp àaánh àöí caác àoaân taâu”. Cönhi yïu cêìu tùng cûúâng
lûåc lûúång cú àöång vaâ cöng binh búãi vò khöng giaãi quyïët àûúåc vêån
chuyïín tiïëp tïë thò phaãi ruát lui caã Haâ Nöåi.
- Taåi Àiïån Biïn Phuã, trong höåi nghõ caán böå (tûâ ngaây 25 àïën 27-
3), Böå Chó huy Mùåt trêån àïì ra nhiïåm vuå cho àúåt 2 laâ tiïu diïåt caác
àiïím cao taåi khu àöng, uy hiïëp trûåc tiïëp khu trung têm Mûúâng
Thanh, tiïu diïåt böå phêån sinh lûåc àõch àïí chuêín bõ cho töíng cöng
kñch.
Ngaây 26-3-1954
Caác àún võ tiïëp tuåc àaâo haâo giao thöng, trêån àõa tiïën cöng àõch,
tùng cûúâng bùæn tóa, thu höìi lûúng thûåc, àaån dûúåc cuãa quên àõch
thaã duâ xuöëng Àiïån Biïn Phuã.
Ngaây 27-3-1954
- Höåi nghõ caán böå taåi mùåt trêån chuêín bõ cho àúåt 2 kïët thuác.
- Taåi Ngoåc Chiïën (Sún La) ta diïåt thöí phó, bùæt 307 tïn, thu 531
suáng caác loaåi.
- Trong thúâi gian chuêín bõ àúåt 2, quên ta àaä àêíy maånh hoaåt
àöång nhoã, àaä àêíy luâi têët caã caác cuöåc phaãn cöng cuãa àõch tûâ Mûúâng
Thanh ra, ta phaá huyã 6 xe, 3 maáy bay khu truåc, haå 2 maáy bay vêån
taãi, bùæn chaáy 2 chiïëc trïn àûúâng bùng; 450 tïn àõch bõ chïët vaâ bõ
thûúng. Tûâ ngaây 27 trúã ài sên bay Mûúâng Thanh cuãa àõch khöng
duâng àûúåc nûäa.
Ngaây 28-3-1954
- Taåi Àiïån Biïn Phuã, chiïëc maáy bay thûá 43 cuãa quên Phaáp bõ
phaáo cao xaå ta bùæn haå. Mùåc duâ gùåp nhiïìu khoá khùn, nhûng böå àöåi
phaáo cao xaå ngaây caâng trûúãng thaânh vaâ thûåc hiïån töët nhiïåm vuå
khöëng chïë chùåt cheä bêìu trúâi.
http://ebooks.vdcmedia.com
- Àiïån Biïn Phuã - Sûå kiïån vaâ tû liïåu 19
- Caác àaåi àoaân triïín khai nhiïåm vuå chuêín bõ bûúác vaâo àúåt tiïën
cöng thûá 2.
Ngaây 29-3-1954
- Àaåi tûúáng Voä Nguyïn Giaáp gûãi thû àöång viïn quên ta bûúác
vaâo chiïën àêëu àúåt 2. Bûác thû coá àoaån:
“... Khi ra trêån phaãi kiïn quyïët, duäng caãm, àaánh nhanh, giaãi
quyïët nhanh, àaánh maånh nhû vuä baäo, khöng àïí mêët möåt cú höåi
naâo àïí tiïu diïåt àõch. Ngûúâi trûúác ngaä, keã sau lïn, caán böå, àaãng
viïn laâm gûúng cho toaân quên, möîi möåt chiïën sô àïìu laâm gûúng
trong khi xung phong giïët giùåc, moåi ngûúâi àïìu coá möåt khñ thïë rêët
lúán. Khöng súå khoá khùn, khöng súå thûúng vong, laâm cho quên àõch
thêëy boáng quên ta laâ khiïëp súå...
Àaánh thùæng trêån naây, chuáng ta seä laâm cho quên àõch töín thêët
rêët nùång, taåo àiïìu kiïån àêìy àuã àïí tiïën túái tiïu diïåt hoaân toaân quên
àõch úã Àiïån Biïn Phuã.
Àaánh thùæng trêån naây, quên ta seä tiïën böå möåt bûúác múái, ài tûâ
chöî tiïu diïåt tûâng tiïíu àoaân àõch trong möåt trêån cöng kiïn àïën chöî
tiïu diïåt mêëy tiïíu àoaân trong möåt trêån.
Àêy laâ möåt cuöåc thûã thaách lúán àöëi vúái toaân thïí caán böå cuäng nhû
chiïën sô.
Toaân quên ta trïn caác mùåt trêån, àöìng baâo ta úã khùæp toaân quöëc
àang mong chúâ tin chiïën thùæng naây.
Trung ûúng Àaãng vaâ Höì Chuã tõch àang mong chúâ tin chiïën
thùæng naây...”.
- Ba muåc àñch trong àúåt tiïën cöng thûá hai cuãa quên ta laâ:
+ Tiïu diïåt thêåt nhiïìu sinh lûåc àõch trong nhiïìu cuöåc chiïën àêëu
liïn tiïëp.
+ Phaá huyã vaâ àaánh chiïëm möåt böå phêån caác trêån àõa hoaã lûåc cuãa
àõch, laâm cho chuáng mêët chöî dûåa röìi duâng ngay trêån àõa hoaã lûåc
cuãa chuáng maâ bùæn vaâo àêìu chuáng.
+ Àaánh chiïëm nhûäng núi àõa hònh coá lúåi cho ta, chiïëm giûä
nhûäng núi àoá duâng laâm trêån àõa cuãa ta àïí tiïën möåt bûúác uy hiïëp
thêåt maånh boån àõch coân laåi.
- Quên ta phuåc kñch trïn àûúâng 19 vaâ tiïën cöng àeâo Thûúång An
diïåt tiïíu àoaân 17 cuãa GM11, 4 àaåi baác 105mm, 18 xe vêån taãi.
http://ebooks.vdcmedia.com
nguon tai.lieu . vn